hdka;% jsoHdj m%dfhda.

sl mrSlaIK'
PRACTICAL NO 05: n, iudka;rdi% kshuh i;Hdmkh yd th Ndú;fhka fok ,o jia;=jl ialkaOh
fiùu'
wjYH WmlrK : n, iudka;rdi% WmlrKh
w.h okakd Ndr ;=k
w.h fkdokakd Ndrh
msysk p;=ri%h$ ;, o¾mK lene,a,la
iqÿ lvodis
óg¾ fldaÿj
;rdÈ mä rojk
f;oඬq ;=,dj
isoaOdka;h :

wdk; n, 2la iudka;rdi%hl noaO mdo u.ska cHdñ;slj ksrEmKh l, úg§ tu noaO mdo yryd .uka
lrk úl¾Kfhka n, 2ys iïm%hqla;h ,efí'

l%uh :
01) is;a;ï mqjrej isriaj ilia lr by, fl,jr tal;, jk f,i iqug lmams fol iïnkaO lr ta
u;ska rEmfha mßÈ Ndr .eg.eiq ;ka;= moaO;sh .uka lrjd ksYaY, ùug bv yßkak'

02) lmams j, >¾IKhla mj;skafka o hkak W2 ialkaOh uola my,g weo fmr msysgqug .uka
lrkafka o hkak mÍlaId lrkak'

03) ;ka;= j,g my,ska iqÿ lvodish u; msysk p;=ri%h Ndú;fhka ,nk m%lafIamK fol ne.ska
,nd.kak'

04) iudka;rdi%h mßudKhg wkqj ks¾udKh lr isria úl¾Kh W2 g úYd,;ajfhka iudk o hkak
mÍlaId lrkak'

05) w.h fkdokakd ialkaOh W2 ys msysàug fhdod mÍlaIKh lr isria úl¾Kfha úYd,;ajfhka tys
w.h ,nd .kak'

jeo.;a lreKq
01) úl¾Kh isria fkdfõ kï ;
(i) lmams tal;, fkdùu'
(ii) lmams >¾YKh iys; ùu'
(iii) ;ka;= ieye,a¨ yd wú;kH fkdùu'
(iv) ;rdÈ mä rojk j, Ndrh fkd.eùu'

1
 (v) Ndr ;ka;= is;a;ï mqjrej iam¾I ùu'
(vi) ;ka;= iaoyd weUreï kQ,a Ndú;h
02) ieye,a¨ ;ka;= Ndú; lrhs'weUreï kQ,a fkd.ks'
fya;=j : ialkaOh iu;=,s; ùfu§ Ndr N%uKh jk ksid
03) lmams tal;, úh hq;=h'tal f¾Åh ùu w;HjYH ke;'
04) ,ïN m%lafIamK .ekSug ;, o¾mK Ndú; lr yel'
wdf,dal m%Njhlska ,efnk fijKe,a, .; fkdyel'

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

PRACTICAL NO. 06: >q¾K uQ,O¾uh Ndú;fhka jia;=jl ialkaOh ks¾Kh lsÍu'
wjYH WmalrK : msysodrh óg¾ rE,
kQ,a len,s ,S fmÜáh
ialkaOh fkdokakd Ndrh ;rdÈ mä
isoaOdka;h :

A 'jgd >q¾K"
m0g × Y = mg × 𝑋
y =(m÷ 𝑚𝑂)𝑥
wkql%uKh = m÷ 𝑚𝑂

2
l%uh:
01) óg¾ rE, msysodrh u; iu;=,s; lr .ks'
02) w.h fkdokakd Ndrh mo yd ;rdÈ mäh m óg¾ rE, fomi ;ka;= u.ska t,ajd iu;=,s; lr .ks'
03) wdrïNl x = 10cm muK wrUd x È. fjkia lrñka Bg wod, y ÿr uek m%ia;drh
wkql%uKh weiqfrka mo',nd.ks'

jeo.;a lreKq
01) m,uqj óg¾ rE, msysodrh u; iu;=,s; lr.; hq;=h'
fya;=j : óg¾ rEf,a nfrka >q¾Khla we;sùu je,elaùug
02) ;ka;= Ndú;fhka Ndrhka /oúh hq;=h'
fya;=j : ksYaÑ;j ÿr yÿkd .eksug
ÿr uekSfï m%;sY; fodaYh wju lsÍug
03) ;ka;= f,i weUreï kQ,a Ndú;d fkdlrhs'
fya;=j : N%uKhg ,laùu ksid iu;=,s;;djh ìfoa'
04) fkdokakd Ndrfha w.hg o, jYfhka iudk ;rdÈ mähla Ndú;d l, hq;=h'
fya;=j : fydo mdGdxl úiSÍulaa iys;j m%ia;drh ks¾udKhg

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3
 ;dmh m%dfhda.sl mrSlaIK'
PRACTICAL NO. 22: lajs,a k<h Ndjs;fhka jdhqf.da,Sh mSvkh fijSu
wjYH WmlrK : lajs,a k<h uSg¾ mrsudKh
riosh ;ka;=j yd Ndrh
WIaK;ajudkh wdOdrlh yd o%j bgs

isoaOdka;h

l%uh:
01) lajs,a k<h msrsisoq lrhs. (;.NIauhlska fojkqj ;.wus,hlska wdi%; c,fhka fhdod jsh,s jd;
Odrdjlska jsh<d)
02) 20cm muK os. riosh we;=,a lr k<h ;sria lr riosh mg uOHhg 40cm muK jdhq lola jk
fia tla fl,jrla o%j bgs Ndjs;fhka ixjD; lr.kS
03) lajs,a k,fha wdk;sh jsp,kh lruska uSgr mrsudKfhka jsjD; fl<jrg isria Wi uek .kS

jeo.;a lreKq
01) 20cm muK riosh mgla rojd .kS
fya;=j : l=vd wdk;s jsp,khlska msrjS we;s jdhq lfoys os. ie,lsh hq;= f,i jsp,kh fjs
02) flaYsl k<h o%j bgs fhdod fl<jrla ixjD; lr.; hq;=h
fya;=j : r;al< ixjD; l<fyd;a riosh mg bj;a fjs
03) k<fha yrialv taldldr jsh hq;=h. ixjD; lsrSug fmr k<h ;sriaj ;nd ia:dk lsysmhlg
rioshmg hjd os. jsp,kh wOHkh
04) wjYH kus h j, (-) w.hka .; yel.

4
 05) jdhq log He, Ne jeks jdhq Ndjs;d l< yel
fya;=j : mrsmQ¾K;ajhg b;d wdikak jSu
06) mrSlaIKh w;r;=r WIaK;aj jsp,kh WIaK;ajudkfhka mrSlaId lsrSu ^WIaK;ajh ksh; jsh hq;=h&
07) lajs,a k<fha wNHka;r jsIalusNh jevsh ^riosh oeuSu myiqh&
08) ixjD; jd; lfoa c, jdIam fkd;snsh hq;=h
09) riosh lo k<fha uOHfha yd jsjD; fl<jr w;r mj;ajd .; hq;h =
fya;=j : fydo jsirshla iys; mdGdxl .; yel
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
PRACTICAL NO. 23: ksh; mSvkfhaoS jdhqjl mrsudj yd WIaK;ajh w;r iusnkaOh i;Hdmkh
wjYH WmlrK : lajs,a k<h wdOdrl
riosh mg uSgr mrsudKh
WIaK;ajudkh uka:h
c, nSlrh lusns oe,
nkaika odylh f;mdj

isoaOdka;h :

5
l%uh :
01) by; rEmfha mrsos wgjqu ilia lr.; hq;=h
02) hus WIaK;ajhlg wod, os. uekSfusoS → 35℃ g wod,j kus 37℃ g muK nkaika odylgh
r;alr nkaika odylh bj;alr fydoska uka:hh lr 35℃ oS WIaK;ajudKfha mdGdxlh ksh; jsg l
os. ,nd .kS
03) fuf,i jsjsO WIaK;aj lsysmhla ioyd l uek T(k) g mrsos l m%ia:drh ks¾udKh lrhs

jeo.;a lreKq

01) lajs,a k<h Ndjs;d hq;=h ^flaYslh Ndjs;d l< fkdyelsh&

✓ 

fya;=j riosh mg we;=,q lsrSug myiq jSu yd k<fha >klu jevs jk jsg
k<h ;=, jd;fha WIaK;ajh msg; WIaK;ajhg iudk fkdfjs
02) WIaK;ajudkfha n,anh rioshmg yd ixjD; fl<jr w;r uOHfha mj;ajd .; hq;=h
03) k<h ixjD; lsrSug r;alr ixjD; lsrSu muKla fhda.H fjs
fya;=j WIaK;ajh  lsrsfusoS bgs o%j jk ksid
2
04) nSlrfhka 3 la muK mqrjd ;snsh hq;=h
fya;=j by< WIaK;aj j,g hdfusoS riosh mg c,fhka bj; ;snSu fodaI iys;h
05) WIaK;ajh by< k.sk wjia:dfjsoS;a WIaK;ajh my< nisk wjia:dfjsoS;a mdGdxl f.k tys uOHkh
.;hq;=h fya;=j riosh ns;a;sh iu. we,S ;snsh yels jSu ksid ^mDIaGsl wd;;sh jevs ksid&
06) r;a lsrSfusoS rioshj, m%idrKh ksh h Wi jevs jqj;a >k;ajh  jk ksid mSvkh ksh;j mj;S
07) wdrusNfhaoS jdIam we;=,;a fkdjk f,i k<h ixjD; lr.; hq;=h
wdrusNl jdhq lfoa os. jevs jk mrsos ilid k,fha fl<jr ;=kS ns;a;s l=vd jS oqre n,anhla iusnkaO lsrSfuka
WmlrKfha ixfjsoS;dj  fjs ^rioshmg fydoska by< hhs& tuksid fydo jsisreula ,nd.; yelsh

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

6
PRACTICAL NO. 24: ksh; mrsudfjsoS jdhqjl mSvkh yd ksrfmalaI WIaK;ajh w;r iusnkaO;djh
i;Hdmkh

wjYH WmlrK : isyska ns;a;s jg wvs ma,dial=j WIaK;ajudkh

mSvk wdudkh rn¾ la,sm
uka:h f;mdj
nkaika odylh isyska flaYsl k,h
c, nSlrh

isoaOdka;h

7
l%uh
01) by; rEmfha mrsos wegjqu ilid .; hq;=h.
02) nSlrfha we;s c,h r;alr uka:h lruska odylh bj;a lr WIaK;ajh ksh; jQ miq Bg wod, P
,ndf.k T tosrs P ks¾udKh lrhs.

jeo.;a lreKq
01) isyska ns;a;s iys; jg wvs ma,dial=jla Ndjs;d l< hq;=h.
fya;=j: ndysr c,fha WIaK;ajh we;=,; jd; ialkaOfha WIaK;ajhg iudk jSug
02) iusnkaOl k< f,i isyska k< Ndjs;d l< hq;=h.
fya;=j: tys jQ jd;fha WIaK;ajh fjkia ksid n,mEu wju lr .ekSug ^jsYd, mrsud iys;
n,anh&
03) c,fha WIaK;ajh b;d fifuka kexjsh hq;= w;r c,h uka:h l< hq;=h.
fya;=j: jd; lfoa WIaK;ajho l%ufhka jevs jSug
04) n,anh iusmQ¾Kfhkau c,h ;=, .s,ajd ;snsh hq;=h.
05) r;a lruska yd isis,a jk wjia:dj, mdGdxl f.k uOHkh .; hq;=h.
06) wdrusNfhaoS jdIam we;=,;a fkdjk f,I k<h ixjD; lr.; hq;=h.
07) iusnkaO ia:dkj,ska jdhqj bj;g fkdhk fia ;oska iusnkaO l< hq;=h. (wp, jdhq ialkaOhla jSu
ioyd)
08) 40℃ g wod, mdGdxl .ekSfusoS 42℃ g r;al< fydoska uka:kh lr WIaK;ajh ksh; jQ jsg Bg
wod, P ,nd .kS.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………