Historia

Semestr V 7.11.2020

1.Temat: Wiosna Ludów

Geneza Wiosny Ludów 1848-1849 r.

1. Wzrost ekonomicznego i politycznego znaczenia burżuazji

2. Osłabienie Świętego Przymierza

3. Nasilanie się nastrojów rewolucyjnych – wydarzenia w Polsce we Włoszech i w Szwajcarii w latach 1846-1847

4. Kryzys gospodarczy i głód w latach 1846-1849

II. Rewolucja lutowa we Francji – 1848 r.

1. Przyczyny wybuchu rewolucji

a. kryzys gospodarczy

b. niezadowolenie drobnomieszczaństwa i robotników

c. nastroje opozycyjne burżuazji – organizacja tzw. bankietów

d. odmowa zgody na organizację bankietu w Paryżu

2. Wybuch rewolucji – 22 II 1848 r.

a. abdykacja Ludwika Filipa I (panował w latach 1830-1848)

b. utworzenie Rządu Tymczasowego

c. proklamacja republiki – 25 II 1848 r.

. Reformy

a. powszechne prawo wyborcze

b. wolność prasy, zebrań

c. zniesienie niewolnictwa w koloniach

d. utworzenie Komisji Luksemburskiej

e. utworzenie warsztatów narodowych

4. Zgromadzenie Konstytucyjne

a. zwycięstwo wyborcze burżuazji

b. likwidacja warsztatów narodowych

c. rozwiązanie Komisji Luksemburskiej

5. Powstanie czerwcowe – 23-26 VI 1848 r.

a. przyczyny:

– kryzys gospodarczy

– bezrobocie

– głód

b. krwawe stłumienie powstania – 5 tys. zabitych

c. ograniczenie praw i swobód obywatelskich

6. Konstytucja z 4 XI 1848 r.

a. jednoizbowy parlament

b. głosowanie powszechne

c. wybór prezydenta w drodze plebiscytu

7. Wybór na prezydenta Ludwik a Napoleona Bonaparte (rządy w latach 1848-1851)

I. Wiosna Ludów w krajach niemieckich

1. Postulaty:

a. zniesienia cenzury

b. wprowadzenia liberalnej konstytucji

c. zjednoczenia Niemiec

2. Zwołanie przez Radę Związku Niemieckiego ogólnoniemieckiego parlamentu do Frankfurtu nad Menem

a. działalność parlamentu frankfurckiego VI1848-VI 1849 r.

. uchwalenie przez parlament frankfurcki Konstytucji

– zjednoczenie Niemiec - Niemcy federacją państw z dziedzicznym cesarzem

– dwuizbowy parlament

– swobody polityczne

c. odrzucenie Konstytucji i korony cesarskiej przez Fryderyka Wilhelma IV

d. upadek programu zjednoczeniowego

4. Rewolucja w Berlinie – 18-19 III 1848 r.

a. walki zbrojne na ulicach Berlina

b. manifest Fryderyka Wilhelma IV (ur.1795, 1840-1861) Do narodu niemieckiego

c. wprowadzenie przez pruski landtag wolności słowa, zebrań i stowarzyszeń

d. rozwiązanie parlamentu pruskiego – 5 XII 1848 r.

e. nadanie konstytucji

5. Klęska rewolucji – upadek twierdzy w Rastatt w Badenii – 23 lipca 1849 r.

II. Wiosna Ludów w monarchii habsburskiej

1. Powstanie w Wiedniu

a. wystąpienia w Czechach i na Węgrzech

b. dymisja Metternicha

c. oktrojowanie przez cesarza Ferdynanda I konstytucji

d. drugie powstanie wiedeńskie – 15 V 1848 r.

– opuszczenie Wiednia przez cesarza Ferdynanda I

– objęcie władzy przez Komitet Bezpieczeństwa

e. otwarcie nowego parlamentu austriackiego – 22 VII 1848 r.

f. trzecie powstanie wiedeńskie

– abdykacja Ferdynanda I

– objęcie tronu cesarskiego przez Franciszka Józefa I (ur. 1830, 1848-1916 r.)

– oktrojowanie nowej konstytucji

Powstanie na Węgrzech

a. wybuch rewolucji w Budapeszcie – 15 III 1848 r.

– na czele rewolucji Sandor Petöfi

– utworzenie rządu węgierskiego, uznanego przez Ferdynanda I

b. rozwiązanie sejmu węgierskiego i wprowadzenie stanu oblężenia – 3 X 1848 r.

c. przebieg powstania węgierskiego

– 14 IV 1849 r. – detronizacja Habsburgów

– powołanie Lajosa Kossutha na prezydenta

– klęska wojsk węgierskich z wojskami austriackimi i rosyjskimi

– kapitulacja – (19 VIII 1849 r.) – Węgry pozbawione praw zdobytych w okresie rewolucji; odebranie
Siedmiogrodu, Wojwodiny i Chorwacji

V. Wiosna Ludów we Włoszech

1. Ruchy niepodległościowe w prowincjach włoskich cesarstwa austriackiego

a. odwrót wojsk austriackich Josepha Radetzky’ego

b. klęska wojsk włoskich dowodzonych przez króla Sardynii Karola Alberta pod Custozą

c. wkroczenie wojsk austriackich do Piemontu

d. wznowienie działań zbrojnych przez Sardynię i klęska pod Novarą

– abdykacja Karola Alberta

– objęcie tronu przez Wiktora Emanuela II (1820-1878; król Sardynii w latach 1849-1861)

– pokój w Mediolanie – Królestwo Sardynii płaci wysoka kontrybucję dla Austrii

2. Rewolucja w Rzymie

a. proklamowanie Republiki Rzymskiej – 9 II 1849

b. pomoc francuska dla papieża Piusa IX

c. zdobycie Rzymu przez wojska francuskie

Bilans Wiosny Ludów

1. Wzrost roli liberałów

2. Likwidacja pańszczyzny i emancypacja chłopów

3. Podstęp demokratyzacji, rozwój praw obywatelskich i wyborczych (konstytucjonalizm)

4. Rozwój świadomości narodowej

Wiosna Ludów w Europie

I. Geneza Wiosny Ludów 1848-1849 r.

1. Wzrost ekonomicznego i politycznego znaczenia burżuazji

2. Osłabienie Świętego Przymierza

3. Nasilanie się nastrojów rewolucyjnych – wydarzenia w Polsce we Włoszech i w Szwajcarii w latach 1846-1847

4. Kryzys gospodarczy i głód w latach 1846-1849

II. Rewolucja lutowa we Francji – 1848 r.

1. Przyczyny wybuchu rewolucji

a. kryzys gospodarczy

b. niezadowolenie drobnomieszczaństwa i robotników

c. nastroje opozycyjne burżuazji – organizacja tzw. bankietów

d. odmowa zgody na organizację bankietu w Paryżu

2. Wybuch rewolucji – 22 II 1848 r.

a. abdykacja Ludwika Filipa I (panował w latach 1830-1848)

b. utworzenie Rządu Tymczasowego

c. proklamacja republiki – 25 II 1848 r.

3. Reformy

a. powszechne prawo wyborcze

b. wolność prasy, zebrań

c. zniesienie niewolnictwa w koloniach

d. utworzenie Komisji Luksemburskiej

e. utworzenie warsztatów narodowych

Zgromadzenie Konstytucyjne

a. zwycięstwo wyborcze burżuazji

b. likwidacja warsztatów narodowych

c. rozwiązanie Komisji Luksemburskiej

5. Powstanie czerwcowe – 23-26 VI 1848 r.

a. przyczyny:

– kryzys gospodarczy

– bezrobocie

– głód

b. krwawe stłumienie powstania – 5 tys. zabitych

c. ograniczenie praw i swobód obywatelskich

6. Konstytucja z 4 XI 1848 r.

a. jednoizbowy parlament

b. głosowanie powszechne

c. wybór prezydenta w drodze plebiscytu

7. Wybór na prezydenta Ludwik a Napoleona Bonaparte (rządy w latach 1848-1851)

II. Wiosna Ludów w krajach niemieckich

1. Postulaty:

a. zniesienia cenzury

b. wprowadzenia liberalnej konstytucji

c. zjednoczenia Niemiec

2. Zwołanie przez Radę Związku Niemieckiego ogólnoniemieckiego parlamentu do Frankfurtu nad Menem
a. działalność parlamentu frankfurckiego VI1848-VI 1849 r.

. uchwalenie przez parlament frankfurcki Konstytucji

– zjednoczenie Niemiec - Niemcy federacją państw z dziedzicznym cesarzem

– dwuizbowy parlament

– swobody polityczne

c. odrzucenie Konstytucji i korony cesarskiej przez Fryderyka Wilhelma IV

d. upadek programu zjednoczeniowego

4. Rewolucja w Berlinie – 18-19 III 1848 r.

a. walki zbrojne na ulicach Berlina

b. manifest Fryderyka Wilhelma IV (ur.1795, 1840-1861) Do narodu niemieckiego

c. wprowadzenie przez pruski landtag wolności słowa, zebrań i stowarzyszeń

d. rozwiązanie parlamentu pruskiego – 5 XII 1848 r.

e. nadanie konstytucji

5. Klęska rewolucji – upadek twierdzy w Rastatt w Badenii – 23 lipca 1849 r.

Wiosna Ludów w monarchii habsburskiej

1. Powstanie w Wiedniu

a. wystąpienia w Czechach i na Węgrzech

b. dymisja Metternicha

c. oktrojowanie przez cesarza Ferdynanda I konstytucji

d. drugie powstanie wiedeńskie – 15 V 1848 r.

– opuszczenie Wiednia przez cesarza Ferdynanda I

– objęcie władzy przez Komitet Bezpieczeństwa

e. otwarcie nowego parlamentu austriackiego – 22 VII 1818 r.

f. trzecie powstanie wiedeńskie

– abdykacja Ferdynanda I

– objęcie tronu cesarskiego przez Franciszka Józefa I (ur. 1830, 1848-1916 r.)

– oktrojowanie nowej konstytucji

2. Powstanie na Węgrzech

a. wybuch rewolucji w Budapeszcie – 15 III 1848 r.

– na czele rewolucji Sandor Petöfi

– utworzenie rządu węgierskiego, uznanego przez Ferdynanda I

Powstanie na Węgrzech

a. wybuch rewolucji w Budapeszcie – 15 III 1848 r.

– na czele rewolucji Sandor Petöfi

– utworzenie rządu węgierskiego, uznanego przez Ferdynanda I

b. rozwiązanie sejmu węgierskiego i wprowadzenie stanu oblężenia – 3 X 1848 r.

c. przebieg powstania węgierskiego

– 14 IV 1849 r. – detronizacja Habsburgów

– powołanie Lajosa Kossutha na prezydenta

– klęska wojsk węgierskich z wojskami austriackimi i rosyjskimi

– kapitulacja – (19 VIII 1849 r.) – Węgry pozbawione praw zdobytych w okresie rewolucji; odebranie
Siedmiogrodu, Wojwodiny i Chorwacji

Wiosna Ludów we Włoszech

1. Ruchy niepodległościowe w prowincjach włoskich cesarstwa austriackiego

a. odwrót wojsk austriackich Josepha Radetzky’ego

b. klęska wojsk włoskich dowodzonych przez króla Sardynii Karola Alberta pod Custozą

c. wkroczenie wojsk austriackich do Piemontu

d. wznowienie działań zbrojnych przez Sardynię i klęska pod Novarą

– abdykacja Karola Alberta

– objęcie tronu przez Wiktora Emanuela II (1820-1878; król Sardynii w latach 1849-1861)

– pokój w Mediolanie – Królestwo Sardynii płaci wysoka kontrybucję dla Austrii

2. Rewolucja w Rzymie

a. proklamowanie Republiki Rzymskiej – 9 II 1849

b. pomoc francuska dla papieża Piusa IX

c. zdobycie Rzymu przez wojska francuskie

V. Bilans Wiosny Ludów

1. Wzrost roli liberałów

2. Likwidacja pańszczyzny i emancypacja chłopów

3. Podstęp demokratyzacji, rozwój praw obywatelskich i wyborczych (konstytucjonalizm)

4. Rozwój świadomości narodowej

2.Temat: Królestwo Polskie w dobie konstytucyjnej- 7.11.2020
1. Ziemie polskie w latach 1815-1830

I. Likwidacja Księstwa Warszawskiego

1. Zajęcie Księstwa Warszawskiego przez wojska carskie – 1813 r.

2. Plan księcia Adama Czartoryskiego połączenia ziem Księstwa Warszawskiego z tzw. ziemiami zabranymi pod
berłem dynastii Romanowów

. Podział ziem Księstwa Warszawskiego na kongresie wiedeńskm

a. Królestwo Polskie

b. Wielkie Księstwo Poznańskie

c. Rzeczpospolita Krakowska

II. Królestwo Polskie

1. Konstytucja Królestwa Polskiego – oktrojowana przez cara Aleksandra I w 1815 r.

2. Konstytucyjna gwarancja unii personalnej pod berłem Romanowów

3. Ustrój polityczny Królestwa Polskiego

a. gwarancja:

– wolności osobistej

– wolności słowa

– nienaruszalności własności

b. król – każdorazowy car Rosji

c. dwuizbowy sejm

d. namiestnik – gen. Józef Zajączek

e. Rada Administracyjna

f. Rada Stanu

4. Armia Królestwa Polskiego

a. naczelny wódz - książę Konstanty Pawłowicz Romanow

b. polskie mundury i komenda

5. Gospodarka Królestwa Polskiego

a. postęp w rolnictwie

– rozpowszechnienie uprawy ziemniaków i roślin przemysłowych

– rozpowszechnienie płodozmianu

– rozpowszechnienie narzędzi metalowych

– początki przemysłu przetwórczego (cukrownie, gorzelnie)

b. rozwój przemysłu:

– Staropolski Okręg Przemysłowy (przemysł wydobywczy i hutniczy)

– Zagłębie Dąbrowskie (przemysł wydobywczy i hutniczy)

– Łódzki Okręg Przemysłowy (przemysł włókienniczy)

c. budowa Kanału Augustowskiego

d. działalność ministra skarbu Królestwa Polskiego księcia Franciszka Ksawerego

– utworzenie Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego (bank inwestycyjny)

– utworzenie Banku Polskiego

e. działalność Stanisława Staszica – dyrektor Wydziału Przemysłu Królestwa Polskiego

III. Ziemie polskie pod panowaniem pruskim

1. Wielkie Księstwo Poznańskie

a. namiestnik – książę Antoni Radziwiłł

b. naczelny prezes (nadprezydent)

c. utworzenie sejmu prowincjonalnego

– przedstawiciele szlachty (24), mieszczaństwa (16) i chłopów (8)

– wysoki cenzus majątkowy – kurialny system wyborczy

– niewielkie kompetencje

. Pomorze Gdańskie w granicach prowincji Prusy Zachodnie

3. Warmia została w granicy prowincji Prusy Wschodnie

4. Gospodarka zaboru pruskiego

a. proces uwłaszczenia chłopów – tzw. regulacja

– początek od 1916 r.

– ziemie Wielkiego Księstwa Poznańskiego od 1823 r.

b. rozwój przemysłu wydobywczego i hutniczego na Górnym Śląsku

b. powstanie Ziemstwa Kredytowego

IV. Ziemie polskie pod panowaniem austriackim

1. Galicja – Królestwo Galicji i Lodomerii

2. Utworzenie galicyjskiego sejmu stanowego – niewielkie kompetencje

3. Gubernator – siedziba we Lwowie

4. Aparat urzędniczy – gubernium

5. Ścisła cenzura i nadzór policyjny

6. Nasilanie się polsko-ukraińskiego konfliktu narodowościowego

7. Gospodarka

a. zacofanie gospodarcze

wysokie podatki

V. Rzeczpospolita Krakowska

1. Status wolnego miasta kontrolowanego przez trzech zaborców

2. Ustrój polityczny

a. konstytucja z 1818 r.

b. Zgromadzenie Reprezentantów – prawa wyborcze oparte o cenzus majątkowy i wykształcenie

c. władza wykonawcza – Senat Rządzący (13 senatorów)

VI. Kultura polska w latach 1815-1830

1. Spór romantyków z klasykami

2. Adam Mickiewicz – Oda do młodości (1820 r.) – manifest romantyków polskich

3. Juliusz Słowacki

4. Działalność polskich instytucji kulturowych

a. zabór pruski

– Biblioteka Raczyńskich (Poznań)

b. zabór rosyjski

. Świątynia Sybilli w Puławach – Izabela Czartoryska

d. reforma oświaty Stanisława Kostki Potockiego

e. powstanie Uniwersytetu Warszawskiego – 1816 r.

f. działalność Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Warszawie

c. zabór austriacki

– Ossolineum (Lwów)

d. Rzeczpospolita Krakowska

a. działalność uniwersytetu – od 1818 r. nazywa się Uniwersytetem Jagiellońskim

b. działalność Krakowskiego Towarzystwa Naukowego

c. usypanie Kopca Kościuszki

d. pochówek na Wawelu

– księcia Józefa Poniatowskiego

– Tadeusza Kościuszki

3.Temat: Powstanie listopadowe- 8.11.2020

Geneza powstania listopadowego

I. Nieprzestrzeganie konstytucji przez carat

1. Panowanie carów w Królestwie Polskim:

a. Aleksandra I (1815-1825 r.)

b. Mikołaja I (1825-1831 r.)

2. Działalność reprezentantów cara w Królestwie Polskim

a. wielkiego księcia Konstantego Romanowa – wódz wojska Królestwa Polskiego

b. Nikołaja Nowosilcowa – pozakonstytucyjny pełnomocnik cara

3. Obecność wojsk carskich w Królestwie

4.Wprowadzenie przez namiestnika gen. Józefa Zajączka cenzury

5. Nasilenie się inwigilacji społeczeństwa polskiego – działalność tajnej policji

6. Likwidacja jawności obrad sejmu

II. Powstanie opozycji legalnej

1. Działalność posłów kaliskich Bonawentury i Wincentego Niemojowskich

a. walka o utrzymanie monarchii konstytucyjnej

b. działalność legalna i odrzucenie rewolucji oraz działalności konspiracyjnej

c. odsunięcie Niemojowskich od udziału w obradach sejmu

2. Groźby cara zniesienia odrębności Królestwa Polskiego

II. Działalność tajnych organizacji młodzieżowych

1. Organizacje wileńskie

a. Towarzystwo Filomatów

– Tomasz Zan

– Adam Mickiewicz

b. Towarzystwo Przyjaciół Pożytecznej Zabawy „Promieniści”

c. Zgromadzenie Filaretów

2. organizacje warszawskie

a. Związek Przyjaciół „Koina”

b. Związek Wolnych Polaków

3. Aresztowania wśród młodzieży i rozbicie ruchu studenckiego

IV. Działalność spiskowa

1. Wolnomularstwo Narodowe

a. twórcą i przywódcą Walerian Łukasiński

b. organizacja wzorowana na masonerii

c. rozwiązana na skutek wewnętrznych sprzeczności programowych

Działalność spiskowa

1. Wolnomularstwo Narodowe

a. twórcą i przywódcą Walerian Łukasiński

b. organizacja wzorowana na masonerii

c. rozwiązana na skutek wewnętrznych sprzeczności programowych

2. Towarzystwo Patriotyczne

a. organizacja utworzona z inicjatywy Waleriana Łukasińskiego

b. skupiało głównie wojskowych, urzędników i ziemian

c. działalność:

– zabiegi o włączenie do Królestwa Polskiego tzw. ziem zabranych

– inspirowanie społeczeństwa polskiego do pisania petycji

d. uwięzienie Waleriana Łukasińskiego

e. objęcie kierownictwa Towarzystwa Patriotycznego przez Seweryna Krzyżanowskiego

– próby nawiązania współpracy z tajnymi organizacjami rosyjskimi

dekonspiracja Towarzystwa Patriotycznego i liczne aresztowania

– sąd sejmowy nad członkami Towarzystwa Patriotycznego

3. Sprzysiężenie Piotra Wysockiego

a. sprzysiężenie działało głównie w Szkole Podchorążych Piechoty

b. aresztowania członków sprzysiężenia

3. Powstanie listopadowe

I. Wybuch powstania listopadowego

1. Okoliczności decyzji o wybuchu powstania

a. wiadomości o sukcesach rewolucji we Francji i Belgii

b. ogłoszenie stanu gotowości wojsk polskich i rosyjskich w Królestwie

. groźba dekonspiracji spisku Piotra Wysockiego i Józefa Zaliwskiego

2. Początek walk – 29 XI 1830 r.

a. przystąpienie do walki bez planu działań

b. próba aresztowania księcia Konstantego przez grupę tzw. belwederczyków

c. zdobycie przez podchorążych Arsenału

3. Reakcje na wybuch powstania

a. opór wyższych oficerów – w jego wyniku śmierć poniosło 6 generałów

b. niezdecydowanie większości stacjonujących w Warszawie oddziałów polskich

c. włącznie się do walki mieszkańców Warszawy i 4 pułku piechoty

d. uchylenie się od walki oddziałów rosyjskich, które wycofały się z Warszawy

II. Próby rokowań

1. Działalność Rady Administracyjnej:

a. poszerzony skład:

– książę Adam Czartoryski

– Franciszek Ksawery Drucki-Lubecki

– Julian Ursyn Niemcewicz

– gen. Józef Chłopicki

– Joachim Lelewel

b. próba wygaszenia powstania

c. układ z księciem Konstantym – wojska carskie bez przeszkód opuściły Królestwo Polskie

2. Działalność Towarzystwa Patriotycznego

a. czołowi działacze:

– Joachim Lelewel

– Maurycy Mochnacki

b. dążenie do rozprzestrzenienia powstania

3. Kształtowanie się władz powstania

Kształtowanie się władz powstania

a. przekształcenie się Rady Administracyjnej w Rząd Narodowy – 3 XII 1830 r.

– prezesem książę Adam Czartoryski

b. ogłoszenie się przez gen. Józefa Chłopickiego dyktatorem powstania – 5 XII 1830 r.

– negocjacje z carem Mikołajem I (zakończone niepowodzeniem)

– próba uspokojenia nastrojów w Warszawie

– opieszała rozbudowa armii

c. uznanie przez sejm powstania za narodowe – 18 XII 1830 r.

4. Następstwa zerwania rokowań z carem

a. rezygnacja gen. Józefa Chłopickiego z urzędu dyktatora

b. detronizacja Mikołaja I – 25 I 1831 r.

c. powierzenie funkcji wodza naczelnego gen. Michałowi Radziwiłłowi

III. Działania zbrojne podczas powstania listopadowego

1. Ofensywa feldmarszałka Iwana Dybicza

a. bitwa pod Stoczkiem – gen. Józef Dwernicki

b. bitwa pod Dobrem – gen. Jan Skrzynecki

c. bitwa pod Grochowem – gen. Michał Radziwiłł i gen. Józef Chłopicki – 25 II 1831 r.

Działania zbrojne podczas powstania listopadowego

1. Ofensywa feldmarszałka Iwana Dybicza

a. bitwa pod Stoczkiem – gen. Józef Dwernicki

b. bitwa pod Dobrem – gen. Jan Skrzynecki

c. bitwa pod Grochowem – gen. Michał Radziwiłł i gen. Józef Chłopicki – 25 II 1831 r.

2. Ofensywa wiosenna wojsk polskich

a. objęcie funkcji naczelnego wodza przez gen. Jana Skrzyneckiego

b. opracowanie planu ofensywy na Siedlce przez płk Ignacego Prądzyńskiego

c. działania zbrojne

– bitwa pod Wawrem

– bitwa pod Dębem Wielkim

– bitwa pod Iganiami – płk. Ignacy Prądzyński – 10 IV 1831 r.

3. Ofensywa wojsk polskich przeciw rosyjskiemu Korpusowi Gwardii

an działań opracowany przez Ignacego Prądzyńskiego

b. nieudolna realizacja planu przez gen. Jana Skrzyneckiego

c. klęska wojsk polskich pod Ostrołęką – gen. Jan Skrzynecki – 26 V 1831 r.

– w bitwie wyróżniła się artyleria konna gen. Józefa Bema

4. Walki na ziemiach zabranych

a. wybuch powstania na Litwie

– Emilia Plater

– wyprawa gen. Antoniego Giełguda, gen. Henryka Dembińskiego i Dezyderego Chłapowskiego

b. wyprawa gen. Józefa Dwernickiego na Wołyń

IV. Upadek powstania

1. Objęcie dowództwa nad armią carską (po śmierci Dybicza) przez feldmarszałka Iwana Paskiewicza

2. Przekroczenie Wisły przez wojska carskie na północ od Warszawy

. plan działań opracowany przez Ignacego Prądzyńskiego

b. nieudolna realizacja planu przez gen. Jana Skrzyneckiego

c. klęska wojsk polskich pod Ostrołęką – gen. Jan Skrzynecki – 26 V 1831 r.

– w bitwie wyróżniła się artyleria konna gen. Józefa Bema

4. Walki na ziemiach zabranych

a. wybuch powstania na Litwie

– Emilia Plater
– wyprawa gen. Antoniego Giełguda, gen. Henryka Dembińskiego i Dezyderego Chłapowskiego

b. wyprawa gen. Józefa Dwernickiego na Wołyń

Upadek powstania

1. Objęcie dowództwa nad armią carską (po śmierci Dybicza) przez feldmarszałka Iwana Paskiewicza

2. Przekroczenie Wisły przez wojska carskie na północ od Warszawy

3. Rozruchy w Warszawie – samosądy

4. Zmiany na stanowisku wodza naczelnego

– gen. Henryk Dembiński – obowiązki wodza naczelnego

– gen. Jan Krukowiecki

5. Szturm wojsk feldmarszałka Iwana Paskiewicza na Warszawę – 6-8 IX 1831 r.

a. atak od zachodu

b. obrona Woli – śmierć gen. Józefa Sowińskiego

c. obrona reduty przez Juliana Ordona

6. Rekonstrukcja władz

a. ostatnim prezesem Rządu Narodowego Bonawentura Niemojowski

b. ostatnim wodzem naczelnym gen. Maciej Rybiński

c. ostatnie posiedzenie sejmu – 23 IX 1831 r. – ogłoszenie zawieszenia powstania

4.Temat: Wielka emigracja- 8. 11.2020

Represje popowstaniowe

a. ogłoszona amnestia nie objęła najbardziej aktywnych uczestników

b. zsyłka na Syberię i katorga

c. konfiskata majątków uczestników powstania i emigrantów

2. Masowa emigracja żołnierzy i cywilów

a. życzliwość opinii publicznej wobec emigrantów

b. utrudnienia ze strony Prus – część żołnierzy została uwięziona lub zmuszona do powrotu

c. ok. 10 tys. osób udało się na emigrację do Europy Zachodniej

. emigrację tę nazwano Wielką Emigracją ze względu na rolę, jaką odegrała w historii Polaków

3. Położenie emigrantów polskich we Francji

a. udzielenie azylu przez rząd francuski

b. zorganizowanie tzw. zakładów i przyznanie niewielkich zasiłków

c. utworzenie Centralnego Komitetu Francusko-Polskiego

II. Życie polityczne Wielkiej Emigracji

1. Próby utworzenia jednolitej organizacji emigracyjnej

a. Komitet Narodowy Polski (KNP) – Joachim Lelewel

b. Komitet Narodowy Emigracji Polskiej – gen. Józef Dwernicki

2. Hotel Lambert – książę Adam Jerzy Czartoryski

a. przywódcy:

– książę Adam Jerzy Czartoryski

– Władysław Zamoyski

b. program

– wyzwolenie Polski podczas konfliktu europejskiego

– ustanowienie w wyzwolonej Polsce monarchii konstytucyjnej

zniesienie pańszczyzny i stopniowe uwłaszczenie za odszkodowaniem dla szlachty wypłaconym prze państwo

– utrzymywanie kontaktu z krajem za pośrednictwem emisariuszy

3. Towarzystwo Demokratyczne Polskie (TDP)

a. przywódcy:

– Tadeusz Krępowiecki

– Wiktor Heltman

– na czele TDP stała Centralizacja

b. program – „Mały Manifest” – 1832-1835 r.

– wyzwolenie Polskie w drodze powszechnej rewolucji

– zniesienie stanów i zaprowadzenie równości

– ustanowienie wspólnej własności

c. program – „Duży Manifest” – 1836-1862 r.

– wyzwolenie Polski wysiłkiem całego narodu pod kierunkiem szlachty

– ustanowienie w wyzwolonej Polsce ustroju republikańskiego

– przywrócenie granic przedrozbiorowych

– uwłaszczenie chłopów przy jednoczesnym zachowaniu własności szlacheckiej

trzymanie kontaktu z krajem za pomocą emisariuszy

4. Gromady Ludu Polskiego

a. przywódcy:

– Stanisław Worcel

– Tadeusz Krępowiecki

b. program

– wyzwolenie Polski w wyniku powstania ludu

– zniesienie własności i przywilejów

– wprowadzenie wspólnoty majątkowej

5. Zjednoczenie Emigracji Polskiej (ZEP)

a. przywódcy:

– Joachim Lelewel

b. program

– odbudowa Polski w drodze zbrojnego powstania

– przyszła Polska państwem demokratycznym

– przywrócenie granic przedrozbiorowych

– uwłaszczenie chłopów