Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών: Δημόσια Διοίκηση & Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση

Θεματική Ενότητα: ΔΜΔ52 Εισαγωγή στη Διακυβέρνηση

2ο Εξάμηνο (Χειμερινό εξάμηνο Ακαδ. Έτος: 2023-24)
η
2 Γραπτή Εργασία (ΓΕ)

Οδηγίες για την ΓΕ

Αριθμός ερωτήσεων που πρέπει να απαντηθούν και βαθμολόγηση. Η εργασία αυτή αποτελείται από
δύο μέρη.
• Το μέρος Α περιλαμβάνει δεκαέξι (16) ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών, για την κάθε μία εκ των
οποίων θα πρέπει να επιλεγεί και να σημειωθεί η σωστή απάντηση η οποία είναι μία και μοναδική.
Το μέρος Α βαθμολογείται με 4 μονάδες (0,25 μονάδες η κάθε μία) ενώ για κάθε λάθος απάντηση
αφαιρείται το 1/3 του βαθμού μίας σωστής απάντησης, δηλαδή 0,08 μονάδες. Ερωτήσεις που δεν
απαντώνται βαθμολογούνται με μηδέν.
• Το μέρος Β περιλαμβάνει δέκα (10) ερωτήσεις σύντομης απάντησης που βαθμολογούνται με 6
μονάδες (0,60 μονάδες η κάθε μία).
Για άριστα (10) πρέπει να απαντηθούν σωστά ΟΛΕΣ οι ερωτήσεις που περιλαμβάνονται στη Γραπτή
Εργασία.
Μορφοποίηση εργασίας. Μέγεθος γραμματοσειράς 12pts.
Περιεχόμενο και συνολική εικόνα εργασίας. Θα πρέπει να είναι σαφές σε ποια ερώτηση απαντάτε σε
κάθε μέρος της εργασίας σας, αλλά να ΜΗΝ συμπεριλάβετε τις εκφωνήσεις.
Έκταση εργασίας. Στο μέρος Β της ΓΕ αναγράφεται ο απαιτούμενος αριθμός λέξεων των απαντήσεων.
Ονοματοδοσία εργασίας. Το αρχείο MS WORD που θα υποβληθεί από τον φοιτητή/τρία θα πρέπει να
ακολουθεί κωδικοποίηση με λατινικούς χαρακτήρες, συγκεριμένα: 2023-
24_DMD52_[toeponymosas]_GE2_ [tmima].docx. Π.χ., το όνομα του αρχείου Word για τη 2η ΓΕ του
φοιτητή ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ στο τμήμα ΗΛΕ42 της ΔΜΔ52 για το 2o εξάμηνο του ακαδημαϊκού έτους
2023-24 θα πρέπει να γραφεί: 2023-24_ DMD52_ Papadopoulou_ GE2_ hle42.docx.
Υποβολή εργασίας. Οι Εργασίες θα πρέπει να υποβληθούν μόνο μέσω του συστήματος courses.eap.gr.
Παράταση υποβολής. Παράταση για την υποβολή μιας εργασίας μπορεί να αιτηθεί ο φοιτητής/τρία με
email στο συντονιστή και στον καθηγητή σύμβουλο-μέλος ΣΕΠ τουλάχιστον μια ημέρα πριν την
καταληκτική ημερομηνία υποβολής. Η χορήγηση παράτασης δίνεται όταν συντρέχουν σοβαροί λόγοι οι
οποίοι αποδεικνύονται με αποστολή σχετικών δικαιολογητικών (π.χ. βεβαίωση εισαγωγής σε νοσοκομείο
κλπ) στον καθηγητή σύμβουλο-μέλος ΣΕΠ. Δεν είναι δυνατόν να ζητηθεί παράταση μετά την παρέλευση
της καταληκτικής ημερομηνίας.

Καταληκτική ημερομηνία υποβολών εργασιών:

ΤΡΙΤΗ 9 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2024, ώρα 23:59.
 ΜΕΡΟΣ Α

Ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών

Για τις παρακάτω ερωτήσεις, θα πρέπει να γράψετε τον αριθμό της κάθε ερώτησης στην εργασία
σας και δίπλα του το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. Προσοχή σε κάθε ερώτηση
μία είναι η σωστή απάντηση. Η κάθε σωστή απάντηση βαθμολογείται με 0,25 μονάδες. Για κάθε
λάθος απάντηση αφαιρείται το 1/3 του βαθμού της σωστής απάντησης, δηλαδή 0,08 μονάδες.
Ερωτήσεις που δεν απαντώνται βαθμολογούνται με μηδέν.
(4 μονάδες)
Α1. Όταν η διαμόρφωση δημόσιων πολιτικών συνιστά αποτέλεσμα αλληλεπίδρασης
μεταξύ ευρωπαϊκών και εθνικών θεσμών περιγράφεται η διαδικασία της:
α) Πολιτικής θεσμικής δυνατότητας.
β) Σύγκλισης.
γ) Απόκλισης.
δ) Ευκολίας του ταιριάσματος.

Α2. Η διαδικασία κατά την οποία τα κράτη μπορούν να επιλέξουν τον τρόπο με τον οποίο
θα ενσωματώσουν μια ευρωπαϊκή πολιτική, αλλά όχι να επηρεάσουν το τελικό αποτέλεσμα
αυτής, ονομάζεται:
α) αλλαγή εθνικών δομών
β) πολιτική κληρονομιά
γ) πολιτική θεσμική δυνατότητα
δ) θεσμική συμμόρφωση

Α3. Ποια από τις παρακάτω προτάσεις είναι λάθος;

α) Στα ενιαία συστήματα η πολιτική συνήθως εστιάζει στο κεντρικό επίπεδο.
β) Στα ενιαία συστήματα οι αρμοδιότητες των περιφερειών ορίζονται από την κεντρική
κυβέρνηση.
γ) Στα Ομοσπονδιακά συστήματα οι περιφέρειες ασκούν περιορισμένες επιδράσεις στην
κεντρική κυβέρνηση
δ) Τα Ομοσπονδιακά συστήματα συνήθως εντοπίζονται σε μεγάλες πληθυσμιακά
κοινωνίες.

Α4. Ένα από τα χαρακτηριστικά των ενιαίων συστημάτων αποτελεί

α) Η συχνή λειτουργία τους με αποκεντρωτικό τρόπο.
β) Η ανεξαρτησία του περιφερειακού επιπέδου διακυβέρνησης.
γ) Ο περιορισμένος βαθμός πολυεπίπεδης διακυβέρνησης
δ) Η συνήθης ύπαρξη δύο νομοθετικών σωμάτων

Α5. Η έννοια της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης υποδηλώνει ότι

α) Τα ζητήματα πολιτικής, κατά βάση επιλύονται από την κεντρική κυβέρνηση.
β) Η διαμόρφωση πολιτικών προϋποθέτει ένα σημαντικό βαθμό διαπραγμάτευσης
μεταξύ διαφορετικών δρώντων.
γ) Οι διαπραγματεύσεις λαμβάνουν χώρα μεταξύ αξιωματούχων του ίδιου ή
παραπλήσιου επιπέδου
δ) Τα κατώτερα επίπεδα διακυβέρνησης διαθέτουν περιορισμένη εμπειρογνωμοσύνη

[2]
Α6. Ποιο από τα παρακάτω είναι χαρακτηριστικό του δυαδικού φεντεραλισμού;
α) Η εφαρμογή των αποφάσεων είναι καθήκον της εθνικής κυβέρνησης.
β) Η εθνική και οι τοπικές κυβερνήσεις λειτουργούν παράλληλα και ανεξάρτητα η μία
από την άλλη.
γ) Οι αρμοδιότητες της εθνικής κυβέρνησης και των τοπικών διοικήσεων εμφανίζουν
αλληλεπικαλύψεις.
δ) Η εθνική και οι πολιτειακές κυβερνήσεις έχουν ανεξάρτητες σφαίρες δράσης και
διακριτές αρμοδιότητες.

Α7. Δεδομένου ότι τα έθνη-κράτη και οι κυβερνήσεις λογικό είναι να μην επιθυμούν να
απωλέσουν μέρος της κυριαρχίας τους, προκύπτει το εύλογο ερώτημα γιατί προχωρούν στη
σύσταση περιφερειακών ενώσεων. Τα έθνη-κράτη προχωρούν σε στη σύσταση
περιφερειακών ενώσεων:
α) γιατί κάθε έθνος-κράτος συμμετέχει σε περιφερειακές ενώσεις, και ανάλογα με την
δύναμή του προσπαθεί να αλλάξει του κανόνες του «παιχνιδιού» προς όφελός του.
β) κάθε έθνος-κράτος εισέρχεται στις περιφερειακές ενώσεις ανάλογα με τον συσχετισμό
οφέλους-κόστους.
γ) γιατί μεταφέρονται στο περιφερειακό επίπεδο εκείνα τα ζητήματα εγχώριας πολιτικής
που τα κράτη επιθυμούν να θέσουν υπό κοινό έλεγχο και αυτό εξυπηρετεί τα
συμφέροντά τους περισσότερο από κάθε άλλη εναλλακτική.
δ) γιατί οι περιφερειακές ενώσεις χειρίζονται για λογαριασμό των κρατών-μελών τα
ζητήματα υψηλής πολιτικής, όπως η ασφάλεια και η κοινή εξωτερική πολιτική,
ενδυναμώνοντας την θέση των μελών στην διεθνή σφαίρα, γεγονός που συμβάλλει
στην οικονομική ανάπτυξη των κρατών.

Α8 Ποιο από τα παρακάτω χαρακτηρίζει την υπερεθνική συνεργασία;

α) Τα κράτη είναι οι μόνοι συμμετέχοντες και είτε μέσω από το δικαίωμα βέτο, είτε μέσω
συμμαχιών που συνάπτουν με άλλα κράτη ώστε να μην παραγκωνίζονται στις
ψηφοφορίες, προασπίζονται και διαφυλάττουν το εθνικό τους συμφέρον.
β) Τα κράτη-μέλη του εκάστοτε οργανισμού, ωστόσο, δεν είναι εκπρόσωποι του κράτους
αλλά ανεξάρτητοι από αυτό, εκπροσωπούν το θεσμό στον οποίο συμμετέχουν.
γ) Ένα σύστημα όπου τα κράτη διατηρούν την εθνική κυριαρχία και έχουν δημιουργηθεί
διακυβερνητικά όργανα στα οποία συμμετέχουν με δικαίωμα ψήφου και βέτο.
δ) Δημιουργία θεσμών που είναι επιφορτισμένοι με τη λήψη αποφάσεων και την λήψη
αποφάσεων και εκτέλεση συγκεκριμένων πολιτικών στα πεδία εκείνα που έχει
θεσμοθετηθεί η περιφερειακή συνεργασία.

Α9. Το πρόβλημα των διαιρεμένων κοινωνιών σε ένα κράτος λύνεται καλύτερα:

α) Στην ενιαία οργάνωση του κράτους, όταν αμβλύνονται οι διαιρέσεις διαφορετικών
ομάδων, εντός της ενιαίας οργάνωσης.
β) Με τη δημιουργία περιφερειακών ενώσεων και την μεταφορά του προβλήματος στο
υπερεθνικό επίπεδο έτσι ώστε η λύση να δοθεί από τα υπερεθνικά όργανα.
γ) Στο πλαίσιο της ενιαίας οργάνωσης των κρατών και την εκχώρηση εξουσιών και τη
δημιουργία τοπικών κοινοβουλίων.
δ) Με την δημιουργία ομοσπονδιών, όταν στο πλαίσιο αυτό περιθωριοποιούνται αντί να
ενισχύονται οι κοινωνικές διαιρέσεις.

[3]
Α10. Ποιο από τα παρακάτω επιχειρήματα ΔΕΝ υπερασπίζεται το οικοδόμημα της ΕΕ και
τις δημοκρατικές του αρετές;
α) Η ΕΕ λειτουργεί στη βάση της συγκατάθεσης των κρατών-μελών τα οποία
αποφασίζουν για την μεταφορά των αρμοδιοτήτων στο υπερεθνικό επίπεδο.
β) Η ΕΕ αντλεί την νομιμοποίησή της από τα αποτελέσματα που αυτή παράγει.
γ) Η ΕΕ διαθέτει υπερεθνικούς θεσμούς που δεν εκλεγμένοι.
δ) Η ΕΕ δεν αντικαθιστά τις εθνικές δημοκρατίες αλλά τις πλαισιώνει και λειτουργεί
μέσα από ένα εκτεταμένο σύστημα ελέγχων και ισορροπιών.

Α11. Ποια από τις παρακάτω προτάσεις είναι λανθασμένη: Η ΕΕ υπολείπεται ενός πλήρους
ομοσπονδιακού χαρακτήρα και στάτους, γιατί:
α) Τα κράτη μέλη διατηρούν μέρος της κυριαρχίας τους σε διάφορους τομείς.
β) Γιατί η λήψη αποφάσεων στηρίζεται σε διαπραγματεύσεις και συναίνεση μεταξύ των
κρατών-μελών (διακυβερνητισμός).
γ) Γιατί η εξουσία διαμοιράζεται μεταξύ διαφορετικών επιπέδων διακυβέρνησης.
δ) Γιατί τα κράτη-μέλη διατηρούν το δικαίωμα του βέτο.

Α12 Ο αρχικός στόχος της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης ήταν να προφυλάξει τις ευρωπαϊκές
χώρες από τους κινδύνους που την απειλούν και κυρίως από ένα νέο πόλεμο που έφερνε την
καταστροφή. Αρχικά, αυτό θα αποτρέπονταν με:
α) Την οικονομική ανάπτυξη μέσα από την συνεργασία των κρατών.
β) Την αποτροπή του επανεξοπλισμού της Γερμανίας εντός των κοινών ευρωπαϊκών
δομών.
γ) Την ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς και της επιθυμίας των κρατών να βρουν
συλλογικές λύσεις στα οικονομικά προβλήματα και τα προβλήματα ασφάλειας.
δ) Των έλεγχο των πόρων που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για πολεμικούς
σκοπούς.

Α13. Η επιβολή κυρώσεων στην Ρωσία, από τις χώρες της ΕΕ, στην ουκρανική κρίση
στηρίζεται:
α) Στον ιδιαίτερο χαρακτήρα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και στην γνωστή ως
«κοινοτική μέθοδο» (community method)
β) Στην από κοινού χάραξη της εξωτερικής πολιτικής.
γ) Στο γεγονός ότι η ΕΕ, ως περιφερειακή ένωση είναι καταλυτικός παράγοντας (game
changer) που θέτει τους κανόνες του παιχνιδιού (setting the rules of the game).
δ) Στην ελεύθερη βούληση των κρατών να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν την
εξωτερική τους πολιτική στο βαθμό που κάτι τέτοιο δεν αντίκειται στο κοινοτικό
νομικό κεκτημένο.

Α14. Ποια από τις παρακάτω δηλώσεις είναι ψευδής:

α) Στο σύστημα οργάνωσης της τοπικής αυτοδιοίκησης γνωστό ως «Σύστημα
συμβουλίου», οι σύμβουλοι είναι αιρετοί.
β) Στο σύστημα οργάνωσης της τοπικής αυτοδιοίκησης γνωστό ως «Σύστημα δημάρχου
– συμβουλίου», το δημοτικό συμβούλιο διαθέτει νομοθετικές και οικονομικές
εξουσίες.
γ) Στο σύστημα οργάνωσης της τοπικής αυτοδιοίκησης γνωστό ως «Σύστημα
συμβουλίου», ο δήμαρχος είναι αιρετός.
δ) Στο σύστημα οργάνωσης της τοπικής αυτοδιοίκησης γνωστό ως «Σύστημα δημάρχου
– συμβουλίου», ο δήμαρχος εκλέγεται από το σύνολο των δημοτών.

[4]
Α15. Κάποιοι αναλυτές αντιμετωπίζουν την ΕΕ ως ένα ιδιαίτερα ανοικτό πολιτικό
σύστημα, γιατί:
α) Η διάχυση των λειτουργιών μόνο αυτονόητη δεν είναι, καθώς μπορεί να παγώσει ή και
να αντιστραφεί.
β) Τα υπερεθνικά όργανα αποκτούν ολοένα και περισσότερες αρμοδιότητες, ωστόσο
αυτές προϋποθέτουν τη συναίνεση των μελών μέσα από τα διακυβερνητικά όργανα.
γ) Τα κράτη-μέλη δέχονται πιέσεις από τα άλλα κράτη μέλη, το παγκόσμιο κεφάλαιο και
από θεσμούς της ΕΕ.
δ) Ενώ η ΕΕ έχει αποκτήσει ρυθμιστική εξουσία στην καθημερινή πολιτική της ΕΕ, τα
ζητήματα υψηλής πολιτικής εξακολουθούν να καθορίζονται από τα ίδια τα μέλη, ή
μέσα από διακυβερνητική συνεργασία.

Α16. Ποιο από τα παρακάτω δεν αποτελεί κίνητρο για την δημιουργία των ομοσπονδιών:
α) Η εξασφάλιση οικονομικών πλεονεκτημάτων.
β) Η προστασία από τις εξωτερικές απειλές
γ) Ο εθνοτικός φεντεραλισμός.
δ) Ο βαθμός δημοκρατίας που επικρατεί στα επιμέρους κράτη.

ΜΕΡΟΣ Β

Αφού διαβάσετε προσεκτικά τα παρακάτω ερωτήματα καλείστε να δώσετε μία σύντομη

απάντηση εκτάσεως από 2-20 λέξεις (6 μονάδες)

Β1. Που αναφέρεται το παράδειγμα της συμμετοχής των μη κυβερνητικών οργανώσεων στο
σχεδιασμό και εφαρμογή της δημόσιας πολιτικής στα πλαίσια των αλλαγών που
δημιουργούνται από την συμμετοχή της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση;
__________________________________________________________________________

Β2. Ποια ήταν η απάντηση της ΕΕ στις προβλέψεις ότι η στρατιωτική αποδέσμευση των ΗΠΑ
από την ασφάλεια της Ευρώπης, θα οδηγούσε στην κατάρρευση της ΕΕ;
__________________________________________________________________________

Β3. Ποιο από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ δεν λειτουργεί με βάση εθνικά συμφέροντα αλλά η
εξουσία του εκφράζεται με άξονα και στη βάση του ευρωπαϊκού νομικού κεκτημένου;
__________________________________________________________________________

Β4. Σε ποια περίπτωση ένα ενιαίο κράτος μπορεί να θεωρηθεί ότι αποκτά χαρακτηριστικά
που θυμίζουν ομοσπονδία;
__________________________________________________________________________

Β5. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας εξευρωπαϊσμού, πως ονομάζεται η αδυναμία

εφαρμογής συγκεκριμένων αλλαγών;
__________________________________________________________________________

[5]
Β6. Πως επιτυγχάνεται η σύγκλιση θέσεων και απόψεων που αρχικά μοιάζουν ασυμβίβαστες
σε κοινές ευρωπαϊκές πολιτικές;
__________________________________________________________________________

Β7. Η επίσημη και τυπική κατανομή αρμοδιοτήτων όπως αυτή ορίζεται από το σύνταγμα του
κράτους, ποιανού συστήματος διοίκησης αποτελεί θεμελιώδη λίθο;
__________________________________________________________________________

Β8. Σε ποια πρακτική σχηματισμού ομοσπονδίας απαιτείται η εκχώρηση κυριαρχίας από την
υφιστάμενη κεντρική κυβέρνηση στα χαμηλότερα επίπεδα;
__________________________________________________________________________

B9. Οι μελετητές του φαινομένου της παγκοσμιοποίησης στην εμπειρική παρακολούθηση του
εθνικού επιπέδου σε ποιον παράγοντα θα ενσωμάτωναν την επιθυμία των αδύναμων
κρατών-μελών της ΕΕ να εισέλθουν στην ζώνη του Ευρώ;
_________________________________________________________________________

Β10. Στην ιστορική πορεία της ΕΕ προς το σταδιακό εκδημοκρατισμό της, πως ξεπεράστηκε
η εύλογη αντίδραση που θα προέβαλαν οι ευρωπαίοι πολίτες στην διαδικασία ενίσχυσης
των υπερεθνικών θεσμών και αντίστοιχης αποδυνάμωσης των εθνικών στα πρώτα βήματα
της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης;
__________________________________________________________________________

*******

[6]