ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΣΤΡΑΤΟΥ

Αθήνα, 30 Ιαν 2019

Χερσαία Σύνορα της Ελλάδας

Ε/Α, Ε/πΓΔΜ, Ε/Β και Ε/Τ Συνορα

Λέξεις κλειδιά: Σύνορα, μεθόριος γραμμή, μεθοριακή πυραμίδα, πλωτήρας, μεθοριακό

ορόσημο, όριος γραμμή, μεθοριογραμμή

Περίληψη
Η Ελλάδα συνορεύει με την Αλβανία, την πΓΔΜ, τη Βουλγαρία και τη Τουρκία με
συνολικό μήκος συνόρων περίπου 1249χιλιόμετρα. Τα χερσαία σύνορα της Ελλάδας
εκτείνονται από το όρμο της Φτελιάς στο Ιόνιο Πέλαγος έως το δέλτα του ποταμού Έβρου.
Τα σύνορά της περιλαμβάνουν περίπου 277 χλμ ποτάμιων συνόρων, 26 χλμ σύνορα επί
λιμνών και 846 χλμ σύνορα επί εδάφους. Όλα τα παραπάνω θεωρούνται χερσαία σύνορα.
Οι σημαντικότερες συνθήκες με τις οποίες καθορίζονται τα σύνορα της Ελλάδας είναι
η Συνθήκη Ειρήνης του Λονδίνου της 30 ηςΜαίου 1913 για τα Ελληνο-Αλβανικά (Ε/Α) σύνορα,
η Συνθήκη Ειρήνης του Νειγύ της 27 ηςΝοε 1919 για τα σύνορα Ελλάδας – πρώην
Γιουγκοσλαβική Δημοκρατίας της Μακεδονίας (Ε/πΓΔΜ) και Ελλάδας –Βουλγαρίας (Ε/Β) και
η Συνθήκη της Λωζάνης 24ηςΙουλ 1923 για τα Ελληνο-Τουρκικά (Ε/Τ) σύνορα. Έχουν
συναφθεί επιπλέον συμφωνίες πρακτικά και πρωτόκολλα τα οποία εξειδικεύουν τις ανωτέρω
συνθήκες και καθορίζουν τα σύνορα επί του εδάφους, αποτελώντας την επίσημη τεχνική
τεκμηρίωσή τους.
Η ΓΥΣ, τηρεί στο αρχείο της, τη τεχνική τεκμηρίωση για ολόκληρη την γραμμή των
συνόρων της χώρας και εκτελεί κατά καιρούς τις απαιτούμενες εργασίες που αφορούν την
αποκατάστασή τους.
Ο καθορισμός της μεθοριογραμμής επί του εδάφους είναι δυνατόν να
πραγματοποιηθεί με μεγάλη ακρίβεια στα Ε/Β και Ε/πΓΔΜ σύνορα ενώ, με μικρότερη
ακρίβεια στα Ε/Α και Ε/Τ σύνορα, σύμφωνα με την υπάρχουσα τεχνική τεκμηρίωση.

Land Borders of Greece

GR/ΑL, GR/FYROM, GR/ΒG και GR/ΤR Borders

Abstract
Greek Borders between Greece – Albania, Greece – Bulgary, Greece – FYROM and
Greece – Turkey, cover a total distance of 1249 Km. West to East, borders span from Ftelias
bay in the Ionean sea, to the delta of Evros river. They include about 277km of river borders,
26 Km lake borders and 846 terrain borders. All of above types of borders are called land
borders.
The most important peace treaties, that determinate the Greek Borders are the Peace
treaty of London (1913) that established the Greek – Albanian Border, the Peace Treaty of
Neuilly sur Seine (1919) that established the Greek – FYROM and Greek – Bulgarian
borders and the Peace treaty of Lozan (1923) that established the Greek – Turkish Borders.
Beyond the above treaties, there are numerous of protocols and agreements that define the
Greek borders and that constitute the formal technical documentation.
HMGS has migrated these coordinates to a modern international geodetic system.
 2

The border line at ground level can be easily specified at the Greek – Bulgarian and Greek –
FYROM Borders, while it is quite difficult, due to poor technical documentation, at the Greek
– Albanian and Greek – Turkish borders.

1. Εισαγωγή

1.1. Γενικά
Τα σύνορα καθορίζουν τα όρια εντός των οποίων το κράτος ασκεί κυριαρχία
έχοντας αξίωση στο απαραβίαστό των συνόρων και στην εδαφική του ακεραιότητα. Τα
σύνορα ακολουθούν τρία στάδια για τη δημιουργία και υλοποίησή τους που περιλαμβάνουν:
α. Πολιτική απόφαση, μεταξύ των συμβαλλομένων κρατών για καθορισμό συνόρων.
Η πολιτική αυτή απόφαση εκφράζεται είτε μέσω διακρατικής συμφωνίας είτε μέσω συνθήκης
Ειρήνης. Η συνθήκη Ειρήνης μπορεί να γίνει αυτοβούλως είτε να επιβληθεί σε ένα από τα
δύο ή και στα δύο συμβαλλόμενα κράτη από διαμεσολαβητές.
β. Οριοθέτηση, που περιλαμβάνει τον καθορισμό και τη γενική περιγραφή του
συνόρου σε διεθνή συμφωνία, ενώ συνήθως καθορίζει επιτροπή για την εφαρμογή της
συμφωνίας επί του εδάφους.
γ. Χάραξη, που αποτελεί το λεπτομερή καθορισμό του συνόρου στο έδαφος και
υλοποιείται με ανάλογη τεχνική τεκμηρίωση (χάρτες, μετρητικά στοιχεία, μεθοριακά
ορόσημα).

1.2. Τεχνική Τεκμηρίωση

Η τεχνική τεκμηρίωση των συνόρων αποτελεί το σύνολο των τεχνικών λεπτομερειών

που συμπεριλαμβάνονται στις ισχύουσες συνθήκες, πρωτόκολλα και διμερείς συμφωνίες, τα
οποία είναι απαραίτητα για τη εφαρμογή των συνόρων επί του εδάφους.
Η τεχνική Τεκμηρίωση περιλαμβάνει τα μετρητικά, τα περιγραφικά και τα
απεικονιστικά στοιχεία. Τα μετρητικά στοιχεία αφορούν συντεταγμένες, γωνιομετρήσεις και
αποστάσεις. Τα περιγραφικά στοιχεία αφορούν τη λεπτομερή περιγραφή των συνόρων από
Μεθοριακό Ορόσημο (ΜΟ) σε ΜΟ, χρησιμοποιώντας κοινώς αποδεκτά τοπωνύμια όπου
είναι απαραίτητο. Επίσης περιγραφικά προσδιορίζεται και η θέση του κάθε οροσήμου με τα
στοιχεία κατασκευής του. Τα απεικονιστικά στοιχεία μπορεί να είναι χάρτες κατάλληλης
κλίμακας που απεικονίζουν τη γραμμή των συνόρων ή και αεροφωτογραφίες που έχουν
σημειωμένη τη συμφωνημένη γραμμή συνόρων καθώς και τοπογραφικά διαγράμματα τα
οποία αφορούν τις περισσότερες φορές τμήμα και όχι το σύνολο της μεθορίου.
Η τεχνική τεκμηρίωση θεωρείται πλήρης όταν η γραμμή των συνόρων μπορεί να
υλοποιηθεί επί του εδάφους, χωρίς καμία αμφισβήτηση από τα εμπλεκόμενα μέρη.

1.3. Τα χερσαία σύνορα της Ελλάδας

Η Ελλάδα συνορεύει με την Αλβανία, την πΓΔΜ, τη Βουλγαρία και τη Τουρκία με

συνολικό μήκος συνόρων περίπου 1249χλμ. Τα χερσαία σύνορά της περιλαμβάνουν
περίπου 277χλμ ποτάμιων συνόρων, 26 χλμ σύνορα επί λιμνών και 846 χλμ σύνορα επί
εδάφους.
Τα ποτάμια σύνορα στην Ε/Β και Ε/πΓΔΜ μεθόριο, έχουν συμφωνηθεί και
περιγραφεί με χάρτες. Κάποια τμήματα των συνόρων αυτών έχουν οριοθετηθεί με ορόσημα
και εξασφαλίσεις για τις οποίες έχουν συμφωνηθεί συντεταγμένες. Στην Ε/Α μεθόριο, το

ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΣΤΡΑΤΟΥ Χερσαία Σύνορα της Ελλάδος

 3

ποτάμιο τμήμα των συνόρων δεν έχει υλοποιηθεί με ορόσημα αλλά έχει προβλεφθεί η όριος
γραμμή να ακολουθεί τις μεταβολές του μέσου ρου των ποταμών όταν αυτός δεν
μεταβάλλεται από ανθρώπινη παρέμβαση. Στην Ε/Τ Μεθόριο, έχει συμφωνηθεί το σύνορο,
να υλοποιείται από το μέσο ρου του π. Έβρου και Άρδα του 1926, χωρίς να ακολουθεί
ενδεχόμενες μεταβολές του μέσου ρού τους.
Τα σύνορα επί των λιμνών Δοϊράνη και Μεγάλη Πρέσπα υλοποιούνται με πλωτά
ορόσημα ανα 600μ. Τέτοια ορόσημα έχουν τοποθετηθεί στη λίμνη Δοϊράνη και στη Μεγ.
Πρέσπα στα σύνορα με την πΓΔΜ. Σήμερα πλωτά ορόσημα υφίστανται μόνο στη λίμνη
Δοϊράνη.
Τα υπόλοιπα χερσαία σύνορα της Ελλάδος ορίζονται από ΜΟ (ή Μεθοριακές
Πυραμίδες- ΜΠ),τα οποία είναι κατασκευασμένα σε χαρακτηριστικά σημεία. Τα ΜΟ είναι
προκαθορισμένων προδιαγραφών κατασκευές από τσιμέντο πυραμιδοειδούς σχήματος
διαφορετικό για κάθε χώρα. Είναι αριθμημένα και αναγράφονται τα αρχικά της κάθε χώρας
στην αντίστοιχή πλευρά. Μεταξύ των ΜΟ η οριογραμμή ακολουθεί τις περιγραφές που
έχουν συμφωνηθεί. Στα Ε/Α και Ε/Β σύνορα συνήθως ακολουθεί τη γραμμή διαχωρισμού
των υδάτων, ενώ μεταξύ διαδοχικών ΜΠ στην Ε/πΓΔΜ και Ε/Τ μεθόριο, ακολουθεί
ευθυγραμμίες.
Για την αντιμετώπιση και επίλυση προβλημάτων που αφορούν εργασίες συντήρησης
ΜΟ και πρόληψης και διευθέτησης μεθοριακών επεισοδίων που παρουσιάζονται στην
Ε/πΓΔΜ και Ε/Β Μεθόριο μεθόριο, εφαρμόζονται οι διακρατικές συμφωνίες που έχουν
συναφθεί με την Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας και τη Βουλγαρία, αντίστοιχα.
Ανάλογα θέματα στην Ε/Α και Ε/Τ μεθόριο επιλύονται με διακρατικές επιτροπές που
συστήνονται για αυτό το σκοπό (ad-hoc).

Ε/Β 527Km
Ε/ΠΓΔΜ
258,9Km
Ε/Τ
208,6Km
Ε/Α
254,3Km

Εικόνα 1: Χερσαία Σύνορα της Ελλάδας

2. Ελληνο – Αλβανικά Σύνορα

Με τη συνθήκη Ειρήνης του Λονδίνου (30 Μαΐ 1913), αποτυπώθηκε η βούληση των
Μεγάλων Δυνάμεων της εποχής για τη δημιουργία Αλβανικού κράτους και έγινε αναφορά στα
σύνορά του με την Ελλάδα. Από τότε μέχρι σήμερα, η Ελληνική με την Αλβανική Πλευρά δεν
έχουν υπογράψει συμφωνίες για συντήρηση οροσήμων και πρόληψη – διευθέτηση

ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΣΤΡΑΤΟΥ Χερσαία Σύνορα της Ελλάδος

 4

μεθοριακών επεισοδίων, στις οποίες θα καταγράφονταν η ακριβής γραμμή των μεταξύ τους
συνόρων.
Το συνολικό μήκος των συνόρων μεταξύ Ελλάδος και Αλβανίας είναι 254,3 Km. Η όριος
γραμμή διέρχεται στο μεγαλύτερο τμήμα της από την κορυφογραμμή ορεινών όγκων της
Δυτικής Μακεδονίας και της Ηπείρου και έχει χωριστεί σε 3 τομείς. Ο Τομέας «Ι» ξεκινά
από το τριεθνές Ε-Α-πΓΔΜ στη λίμνη Μεγ. Πρέσπα έως την κορυφή του όρος Μπανταρός
και έχει συνολικό μήκος 72.3 χλμ. Ο Τομέας «ΙΙ» ξεκινά από τη κορυφή του όρους
Μπανταρός και καταλήγει στη συμβολή των ποταμών Σαρανταπόρου- Βογιούση, συνολικού
μήκους περίπου 58.9 χλμ. Ο Τομέας «ΙΙΙ» ξεκινά από τη συμβολή των ποταμών
Σαρανταπόρου - Βογιούση έως τον όρμο της Φτελιάς στο Ιόνιο Πέλαγος με συνολικό μήκος
περίπου 123.1 χλμ.
Σύμφωνα με την υπάρχουσα τεχνική τεκμηρίωση η Ε/Α μεθόριος ορίζεται από:177
κύριες Μεθοριακές Πυραμίδες, 101 μικρές ενδιάμεσες ΜΠ χωρίς αρίθμηση,177 λεκτικές
περιγραφές (οδοιπορικά) της όδευσης μεταξύ διαδοχικών κύριων ΜΠ, 7 φύλλα χάρτου
κλίμακας 1:50.000 (αρίθμ.11,12,13,14,15,16,17), αριθμό χονδρικών γωνιομετρήσεων από
κάθε κύρια ΜΠ προς χαρακτηριστικά σημεία (κορυφή βουνού, μεμονωμένο δέντρο, γέφυρα
κ.λπ.).
Οι περιγραφές δίνουν τη γενική εικόνα των συνόρων χωρίς να υπεισέρχονται σε
λεπτομέρειες ενώ οι γωνιομετρήσεις μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο ποιοτικά καθώς
αποτελούν μετρήσεις με όργανα των αρχών του 20ου αιώνα. Οι χάρτες που μνημονεύονται
στη τεχνική τεκμηρίωση είναι παλαιοί και έχουν συνταχθεί σε σύστημα αναφοράς το οποίο
δεν χρησιμοποιείται. Η κλίμακά τους είναι μικρή για το καθορισμό της μεθορίου επι του
εδάφους με ακρίβεια.
Δεν υπάρχει εμφανές σύνορο μεταξύ των δύο κρατών παρά μόνο οι ΜΠ οι οποίες είναι
κατασκευασμένες σε χαρακτηριστικά σημεία. Σύμφωνα με τις προδιαγραφές της τεχνικής
τεκμηρίωσης οι ΜΠ έχουν ύψος από 1,5 έως 2 μέτρα και βάση τετραγωνικού σχήματος με
πλευρά από 0,7 έως 0,9 μέτρα. Οι μη αριθμημένες ενδιάμεσες ΜΠ έχουν αντίστοιχα ύψος
0,5 μέτρα και πλάτος βάσης 0,4 μέτρα. Δεν υπάρχουν κοινές μετρήσεις με σύγχρονα μέσα
για το σύνολο της μεθορίου.
Το 2000 καθορίστηκε η θέση του τριεθνούς οροσήμου μεταξύ Ελλάδος – πΓΔΜ και
Αλβανίας στη λίμνη Πρέσπα, το οποίο τοποθετήθηκε το 2005. Το υπόψη ορόσημο έχει
καταστραφεί.
Οι εργασίες που γίνονται στην Ε/Α Μεθόριο περιλαμβάνουν κυρίως αποψιλώσεις γύρω
από τις ΜΠ και συντηρήσεις οροσήμων.

Εικόνα 2: Εργασίες συντήρησης Ε/Α συνόρων

ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΣΤΡΑΤΟΥ Χερσαία Σύνορα της Ελλάδος

 5

Εικόνα 3: Τεχνική Τεκμηρίωση Ε/Α συνόρων

3. Ελληνο – πΓΔΜ Σύνορα

Δεν υπάρχει συμφωνία που να αφορά τα σύνορα των δύο κρατών. Παρόλα αυτά
υπάρχουν συμφωνίες και τεχνική τεκμηρίωση μεταξύ Ελλάδος και Σοσιαλιστικής
Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας. Οι παρακάτω υποπαράγραφοι αναφέρονται σε αυτές τις
συμφωνίες και την υπάρχουσα τεχνική τεκμηρίωση με τη Γιουγκοσλαβία. Η πΓΔΜ έχει
κληρονομήσει τις συμφωνίες αυτές, ως διάδοχο κράτος.
Η Συνθήκη Ειρήνης του Νεϊγύ (27 Νοε 1919) καθόρισε το Τριεθνές Σημείο (Όρος
Τούμπα), μεταξύ Ελλάδος-Σερβίας-Βουλγαρίας και οριστικοποίησε τα σύνορα μεταξύ
Ελλάδας και Γιουγκοσλαβίας. Στη συνέχεια ακολούθησαν διάφορες συμφωνίες και
πρωτόκολλά μεταξύ των δύο κρατών με βασικότερη τη «Συμφωνία περί συντήρησης
ορόσημων και πρόληψης-διευθέτησης των μεθοριακών επεισοδίων» (17 Δεκ 1958,
κυρωθείσα με το ΦΕΚ Α' 117/59).
Τα σύνορα μεταξύ των δύο κρατών προσδιορίστηκαν με ακρίβεια τα επόμενα χρόνια και
έγιναν πολλές εργασίες πεδίου στην περιοχή για τη συμπλήρωση της τεχνικής τους
τεκμηρίωσης.

ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΣΤΡΑΤΟΥ Χερσαία Σύνορα της Ελλάδος

 6

Σύμφωνα με την τεχνική τεκμηρίωση τα Ε/Γ σύνορα ορίζονται από 177 μεγάλες ΜΠ,
2.387 μικρές ΜΠ, 507 μη επισημασμένες θλάσεις με γνωστές συντεταγμένες, 3 φωτεινά
σήματα, 12 πλωτά ορόσημα στη Λ. Δοϊράνη, 18 πλωτά ορόσημα στη Λ. Μεγ. Πρέσπα και 1
Μεθοριακό ρεπέρ στη σιδηροδρομική γραμμή Φλώρινας – Μοναστηρίου,
Για όλα τα ανωτέρω έχουν συμφωνηθεί συντεταγμένες σε παλιό σύστημα αναφοράς,
ενώ τα σύνορα απεικονίζονται και σε 90 τοπογραφικά διαγράμματα κλίμακας 1:5.000 τα
οποία είναι βιβλιοδετημένα σε «‘Ατλαντα».
Ο μετασχηματισμός των ανωτέρω συντεταγμένων σε σύγχρονο γεωδαιτικό σύστημα
αναφοράς έχει υλοποιηθεί από τη ΓΥΣ με μέση ακρίβεια της τάξης των 2μέτρων.
Το συνολικό μήκος του συνόρου μεταξύ Ελλάδος και πΓΔΜ είναι 258,9χλμ και χωρίζεται
σε δύο τομείς. Ο Τομέας «1» με μήκος περίπου 109.3χλμ ξεκινά από το Ε-Γ-Β τριεθνές
(Όρος Τούμπα) έως την ΜΠ 94. Ο Τομέας «2»με μήκος περίπου 149.6χλμ ξεκινά από τη
ΜΠ 94 έως το Ε-Α-Γ τριεθνές (λ. Μεγάλη Πρέσπα).
Τα ορόσημα που περιγράφονται στη τεχνική τεκμηρίωση αποτελούν πύκνωση της
αρχικής οριοθέτησης που είχε γίνει το 1930. Μάλιστα η πύκνωση έγινε σε τέτοιο βαθμό ώστε
μεταξύ των ανωτέρω οροσήμων τα σύνορα να ακολουθούν ευθεία γραμμή. Το κάθε
ορόσημο έχει οπτική επαφή με το προηγούμενο και το επόμενο και έτσι η υλοποίηση των
συνόρων επί του εδάφους είναι σχετικά απλή.
Σύμφωνα με τις προδιαγραφές της τεχνικής τεκμηρίωσης οι μεγάλες ΜΠ (τύπου Ι και ΙΙ )
έχουν ύψος από 1,10 έως 1,80 μέτρα και πλάτος τετραγωνικής βάσης από 0,45 έως 0,70
μέτρα. Οι ΜΠ τύπου ΙΙΙ έχουν ύψος 0,50 μέτρα και πλάτος τετραγωνικής βάσης 0,40 μέτρα,
ενώ οι τύπου ΙV είναι κυλινδρικές με συνολικό μήκος 1 μέτρο και διάμετρο 0,15 μέτρα.
Οι εργασίες που γίνονται τα τελευταία χρόνια αφορούν συντηρήσεις των οροσήμων,
αποψίλωση της γραμμής των συνόρων και αποκαταστάσεις των ΜΟ όπου έχουν
καταστραφεί. Επιπλέον από το 2007 έχουν τοποθετηθεί πλωτήρες στη λίμνη Δοϊράνη και
γίνονται εργασίες για τη διόρθωση της θέσης τους και επανατοποθέτησή τους όταν
απαιτηθεί.

Εικόνα 4: Εργασίες πεδίου Ε/πΓΔΜ συνόρων

ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΣΤΡΑΤΟΥ Χερσαία Σύνορα της Ελλάδος

 7

Εικόνα 5: Τεχνική Τεκμηρίωση Ε/πΓΔΜ συνόρων

4. Ελληνο – Βουλγαρικά Σύνορα

Με τη Συνθήκη του Νεϊγυ (27 Νοε 1919) συμφωνήθηκε η διατήρηση της καταστάσεως
των Ε/Β συνόρων του 1913, ενώ παραιτήθηκε η Βουλγαρία από τα μέχρι τότε δικαιώματά
της στη Θράκη, τα οποία εκχώρησε στις Μεγάλες Δυνάμεις της εποχής. Στη συνέχεια
επικυρώθηκαν οι διακρατικές συμφωνίες «Περί πρόληψης και διευθέτησης μεθοριακών
επεισοδίων» (17 Αυγ 1955) και «Για τον έλεγχο, συντήρηση και αποκατάσταση της
μεθοριακής γραμμής» (17 Σεπ 1957).
Η μεθόριος μεταξύ Ελλάδος και Βουλγαρίας χωρίζεται σε τέσσερις τομείς και έχει
συνολικό μήκος 527Km. Ο Τομέας Α ξεκινά από τη ΜΠ Α-1 (Ε-Γ-Β τριεθνές) έως την ΜΠ Α-
233 με μήκος περίπου 184.8 Km. Ο Τομέας Β1 ξεκινά από τη ΜΠ Α-233 έως ΜΠ Β1-1 με
μήκος περίπου 144.2 Km. Ο Τομέας Β2 ξεκινά από τη ΜΠ B1-1 έως την ΜΠ B1-182 με
μήκος περίπου 107.1 Km. Ο Τομέας C ξεκινά από τη ΜΠ Β1-182 έως ΜΠ C-320 με μήκος
90.9 Km.
Σύμφωνα με την τεχνική τεκμηρίωση τα Ε/Β σύνορα ορίζονται συνολικά από 786 ΜΠ,
126 εξασφαλίσεις των 63 μη υλοποιημένων οροσήμων στον π. Μπίστριτσα, 84 ορόσημα με
τις 86 εξασφαλίσεις τους στον π. Ερυθροπόταμο, 42 ορόσημα με τις 84 εξασφαλίσεις τους

ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΣΤΡΑΤΟΥ Χερσαία Σύνορα της Ελλάδος

 8

στον π. Έβρο, 65 φύλλα χάρτου κλίμακας 1:10.000 και τον επί του εδάφους υλοποιημένο
μεθοριακό αύλακα.
Οι ΜΠ στην Ε/Β Μεθόριο δεν έχουν συγκεκριμένες προδιαγραφές εντούτοις συνήθως
είναι πυραμιδοειδούς μορφής με ύψος περίπου 1 μέτρο και τετραγωνική βάση 0.60 μέτρα.
Σε ολόκληρο το μήκος των συνόρων, πλην των ποτάμιων τμημάτων, διέρχεται ο Μεθοριακός
αύλακας ο οποίος έχει κυμαινόμενο βάθος από 20-40 εκατοστά και στο μεγαλύτερο τμήμα
του είναι εύκολα αναγνωρίσιμος επί του εδάφους. Οι ΜΠ είναι καλά συντηρημένες και
εμφανείς επί του εδάφους. Στα ποτάμια τμήματα το σύνορο ακολουθεί το μέσο ρου, εκτός
από τα ποτάμια που έχουν οροθετηθεί (τμήμα Ερυθροποτάμου, π. Μπίστριτσα, π. ‘Εβρος).
Οι ΜΠ, τα ορόσημα των ποταμών και οι εξασφαλίσεις τους έχουν μετρηθεί με σύγχρονες
μεθόδους και έχουν συμφωνηθεί συντεταγμένες σε σύγχρονο γεωδαιτικό σύστημα
αναφοράς.
Έχει μετρηθεί επιπλέον ο μεθοριακός αύλακας μονομερώς από τη κάθε χώρα ξεχωριστά
χωρίς να έχουν συμφωνηθεί ακόμα οι οριστικές συντεταγμένες του.
Σύμφωνα με την υπάρχουσα τεχνική τεκμηρίωση είναι εφικτός ο προσδιορισμός της
μεθοριογραμμής μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας με μέση ακρίβεια της τάξης των 5 μέτρων.
Οι εργασίες που γίνονται τα τελευταία χρόνια αφορούν τη μέτρηση με σύγχρονες
μεθόδους του μεθοριακού αύλακα με σκοπό την κατασκευή νέων χαρτών σε σύγχρονο
γεωδαιτικό σύστημα αναφοράς. Επιπλέον γίνονται κάθε χρόνο συντηρήσεις των οροσήμων
και του αύλακα καθώς και αποψίλωση της γραμμής του συνόρου.

Εικόνα 6: Εργασίες πεδίου Ε/Β συνόρων

ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΣΤΡΑΤΟΥ Χερσαία Σύνορα της Ελλάδος

 9

Εικόνα 7: Τεχνική Τεκμηρίωση Ε/Β συνόρων

5. Ελληνο – Τουρκικά Σύνορα

Με τη Συνθήκη της Λωζάνης (24 Ιουλ 1923) έγινε λεκτική περιγραφή της Ε/Τ μεθορίου
στη Θράκη και χονδρική κατάδειξή της επί χάρτου κλ. 1:1.000.000. Με τη συνθήκη αυτή
προβλέφθηκε η σύσταση Επιτροπής Διαχάραξης των Ε/Τ Συνόρων. Η επιτροπή αυτή
συμφώνησε και υπέγραψε το Πρωτόκολλο των Αθηνών της Επιτροπής Διαχάραξης Ε/Τ
Συνόρων (3 Νοε 1926) με το οποίο καθορίστηκε η οροθετική γραμμή με οριστικό τρόπο,
επικυρώθηκε η κατασκευή 26 ΜΠ και συντάχθηκαν χάρτες κλίμακας 1:25.000.
Αποφασίστηκε ότι η όριος γραμμή δεν θα ακολουθήσει ενδεχόμενες μεταβολές του ρου των
ποταμών.
Η Μεθόριος μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας περιλαμβάνει τρία Τμήματα. Το Τμήμα «Α΄»
ξεκινά από τη ΜΠ 1 (60 μέτρα βορείως του Ε-Β-Τ τριεθνούς, επί των μέσων ροών των π.
Έβρου και Άρδα, έως την ΜΠ 2 (ΒΑ Καστανιών) με μήκος περίπου 16.3 Κm. To Τμήμα Β΄

ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΣΤΡΑΤΟΥ Χερσαία Σύνορα της Ελλάδος

 10

(Καρα-Αγάτς) αποτελεί το χερσαίο καθορισμένο τμήμα των Ε/Τ συνόρων και ξεκινά από τη
ΜΠ 2 έως τη ΜΠ 23 με μήκος περίπου 10.2 Km. Το Τμήμα Γ΄ ξεκινά από τη ΜΠ 23, επί του
μέσου ρου του π. Έβρου, δια της νήσου Q και έως την εκβολή του ανατολικού βραχίονα του
στο Αιγαίο με μήκος περίπου 182.2 Km. Το συνολικό μήκος του συνόρου μεταξύ Ελλάδος
και Τουρκίας είναι 208.6Km.
Σύμφωνα με την τεχνική τεκμηρίωση τα Ε/Τ σύνορα χωρίζονται σε τρία τμήματα και
ορίζονται συνολικά από 27 ΜΠ και απεικονίζονται σε 10 ΦΧ κλίμακας 1:25.000. Για τις 23
ΜΠ που βρίσκονται στα χερσαία σύνορα με τη Τουρκία στη περιοχή του Καρα-Αγάτς έχουν
συμφωνηθεί συντεταγμένες σε σύγχρονο γεωδαιτικό σύστημα αναφοράς. Ο π. Έβρος
παρουσιάζει σημαντικές διαχρονικές μεταβολές στο μέσο ρου του και ως εκ τούτου
αποκόπτει περιοχές εκατέρωθεν της όχθης του.
Το χερσαίο τμημάτων συνόρων του Τμήματος «Β» (περιοχή Καρα-Αγάτς) είναι σαφώς
καθορισμένο καθώς οι ΜΠ του Τμήματος αυτού έχουν μετρηθεί από κοινού και έχουν
συμφωνηθεί συντεταγμένες σε τεχνικό επίπεδο. Σύμφωνα με την υπάρχουσα τεχνική
τεκμηρίωση οι πυραμίδες αυτές έχουν συνολικό ύψος 2,10 μέτρα(1,3 μέτρα πάνω από το
έδαφος) και τετραγωνική βάση με πλευρά0,4 μέτρα. Σαφώς καθορισμένο σύνορο υπάρχει
και στη μελέτη για τη κατασκευή της γέφυρας των κήπων το οποίο συμφωνήθηκε το 2014.
Στο υπόλοιπο τμήμα της μεθορίου το σύνορο τέμνει σε πολλές περιοχές το σημερινό μέσο
ρου του ποταμού Έβρου αποκόπτοντας τμήματα εκατέρωθεν της σημερινής του όχθης της
τάξεως των 20.000 στρεμμάτων.
Οι εργασίες που έγιναν τα τελευταία χρόνια αφορούσαν τη τοπογραφική αποτύπωση για
τη γέφυρα των Κήπων και τις γεωδαιτικές μετρήσεις για τη κατασκευή του τεχνικού εμποδίου
(φράχτης) στο Καρά-Αγατς.

Εικόνα 8 Τεχνική Τεκμηρίωση Ε/Τ συνόρων

ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΣΤΡΑΤΟΥ Χερσαία Σύνορα της Ελλάδος

 11

Πίνακας 1. Πίνακας Συντμήσεων

Συντομο Περιγραφή
γραφία
MO Μεθοριακό Ορόσημο

ΜΠ Μεθοριακή Πυραμίδα

λ. λίμνη

π. ποταμός

Ε/Γ Ελληνο-Γιουγκοσλαβικά

Ε/Α Ελληνο-Αλβανικά (η Ελληνο-Αλβανική)

Ε/πΓΔΜ Ελληνο-πρωην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας

Ε/Β Ελληνο-Βουλγαρικά (ή Ελληνο-Βουλγαρική)

Ε/Τ Ελληνο- Τουρκικά (ή Ελληνο-Τουρκική)

ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΣΤΡΑΤΟΥ

ΥΔΝΣΗ: ΓΕΩΔΑΙΣΙΑΣ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑΣ
ΤΜΗΜΑ: ΣΥΝΟΡΩΝ
Συντάξας-Χειριστής θέματος: Τχης (Γ) Παρασκευάς Μελισσινός

Bιβλιογραφία
Για τη σύνταξη της παρούσας μελέτης χρησιμοποιήθηκε το αρχείο του Τμήματος συνόρων
της ΓΥΣ και η παρακάτω βιβλιογραφία:
1. Δημητρακόπουλος Ηλίας, Δεκεμβριος 1991, Τα Χερσαία Σύνορα της Ελλάδας
InstitudeforBalkanStudies
2. OSCE, 2017, Delimitation and Demarcation of State Boundaries: Challenges and
solutions

ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΣΤΡΑΤΟΥ Χερσαία Σύνορα της Ελλάδος