ÖZEL EĞİTİM VE REHBERLİK HİZMETLERİ

GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

ÜÇGENDE AÇILAR

GEOMETRİ
ÜÇGENDE AÇILAR
Üçgenin temel elemanları köşeleri, kenarları ve iç açılarıdır.

Üçgenler kenarlarına ve açılarına göre çeşitlilik gösterirler ve isimlendirilirler.

Üçgende Açı
Bir üçgenin dış açılarının ölçüleri toplamı 3600'dir.
Bu özelliğin doğruluğu aşağıda gösterilmiştir.

Bir ABC çizilerek [BC] uzatılır. Daha sonra C den [AB] na paralel olacak
şekilde bir doğru çizilir ve oluşan açılar isimlendirilir.

DCF ile ABC yöndeş olduğundan eşittir.

DCA ile CAB iç ters açılar olduğundan eşittir.
BCF doğru açı olduğundan
a + b + c = 1800'dir.
Bu durumda ABC nin iç açılarının ölçüleri toplamı
a + b + c = 1800 olur.

Örnek
〉

Bir ABC de m (ABC) = m (BCA) = m (CAB) ise m (B)nın ölçüsünü

bulunuz. 3 4 2

Çözüm

251
 ÖZEL EĞİTİM VE REHBERLİK HİZMETLERİ
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
GEOMETRİ

m (ABC) = m (BCA) = m (CAB) = k denirse m (ABC) = 3k, m (BCA) = 4k ve

〉

〉
3 4 2
m (CAB) = 2k olur.
〉

Bu durumda 3k + 4k + 2k = 1800
9k = 1800
k = 200 olur.
O hâlde m (B) = 3k = 3 ⋅ 200 = 600 olur.

Bir üçgenin iç açılarının toplamı 3600'dir

Üçgenlerin herhangi bir köşedeki iç açı ile dış

açının toplamı 1800'dir. Ayrıca şekle göre a + b +
c = 1800 olur.
a + a1 = 1800
b + b1 = 1800
c + c1 = 1800

a + +b + c + a1 + b1 + c1+ = 5400

180o a1 + b1 + c1 = 5400 - 1800

a1 + b1 + c1 = 3600 olur.

Örnek

252
 ÖZEL EĞİTİM VE REHBERLİK HİZMETLERİ
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

GEOMETRİ
Yandaki şekilde B, A ve D; A, C ve N; C,
B ve K noktalarına doğrusaldır.

m (DAC) = a1,

〉
m (KBA) = B1 ve m (BCN) = c1;

〉
a1 = b1 ve c1 = b1 + 150 ise a1 açısının
ölçüsünü bulunuz.

Çözüm
a1 + b1 + c1 = 3600 denkleminde a1 = b1 ve c1 = b1 + 150 eşitlikleri yerine yazılır.
b1 + b1 + b1 +150 = 3600 ⇒ 3b1 + 150 = 3600
3b1 = 3450
b1 = 1150 olur.
a1 = b1 olduğundan bu durumda a1 = 1150 olur.

253
 ÖZEL EĞİTİM VE REHBERLİK HİZMETLERİ
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Üçgenlerde bir dış açının ölçüsü, kendisine komşu olmayan iki iç açının ölçüleri
GEOMETRİ

toplamına eşittir.
Bu özelliğin doğruluğu aşağıda gösterilmiştir.

d // [AB] çizilir. İç ters açılardan

〉
m (BAC) = m (ACD) = a olur.
A a1 Yöndeş açılardan
a b

〉
D m (ABC) = m (DCE) = b olur.
b a
Bu durumda C köşesindeki
1
b c b
B C E

〉
m (ACE) = c1 = a + c olur.
Siz de a1 = b1 + c ve b1 = a + c
olduğunu gösteriniz.

Örnek

Yandaki şekilde B, C , E doğrusaldır.

〉 〉 〉

m (BAC) = (2x +4)0,

m (ABC) = (x + 20)0 ve
m (ACE) = (4x - 10)0
Olduğuna göre x değerini bulunuz.

Çözüm
ABC üçgeninde
〉

m (ACE) = m (CAB) + m (ABC) ise 4x - 100 = 2x + 40 + x + 20

4x - 100 = 3x + 240
x = 340 olur.

Uyarı

İkizkenar üçgenler dar açılı, dik açılı ya da geniş açılı olabilirler.

254
 ÖZEL EĞİTİM VE REHBERLİK HİZMETLERİ
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Örnek

GEOMETRİ
Yandaki şekilde B, D ve C noktaları
doğrusaldır.

〉
m (BAD) = m (ABD) = m (CAD)

〉
ve m (ACB) = 300 ise

〉
m (ADB) kaç derecedir?

Çözüm

〉
m (BAD) = m (ABD) = m (CAD) = x denir
ve ABC'nde iç açılarının ölçüleri toplamı
1800 'ye eşitlenir.
2x + x + 300 = 1800
3x + 300 = 1800
3x = 1500
x = 500 olur.
ADC üçgeninin D köşesindeki dış açısının ölçüsü, A ve C köşelerindeki iç
açıların ölçüleri toplamına eşittir. Buradan a = x + 300 ise a = 800 olur.

İkizkenar Üçgen

ABC ikizkenar üçgen ve IABI = IACI

olmak üzere
〉

• m (B) = m (C) olur.

• A tepe açısıdır.
〉

• B ve C taban açılarıdır.
〉

255
 ÖZEL EĞİTİM VE REHBERLİK HİZMETLERİ
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Örnek
GEOMETRİ

Yandaki şekilde IABI = IACI olmak üzere

〉
〉
m (A) = 2 ⋅ m (B) ise

〉
m (C) = a açısını bulunuz.

Çözüm

〉
m (B) = m (C) = a olduğundan

〉
m (A) = 2 ⋅ m (B) = 2a olur.
İç açıların ölçüleri toplamı 1800
olduğundan
2a + a + a = 1800 ⇒ 4a = 1800
⇒ a = 450 olur.

〉
Bu durumda m (C) = 450 olur.

Eşkenar Üçgen

Kenar uzunlukları birbirine eşit olan üçgene

eşkenar üçgen denir. ABC eşkenar ise
〉

m (A) = m (B) = m (C) = 600 olur.

Örnek
Yandaki şekilde ABC eşkenar üçgen, A, E
ve C; A, D ve B noktaları doğrusaldır.
〉

m (EDB) = 1400 ise m (DEC) = x değerini

bulunuz.

256
 ÖZEL EĞİTİM VE REHBERLİK HİZMETLERİ
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Çözüm

GEOMETRİ
ABC eşkenar üçgen olduğundan
m (A) = 600 olur.
m (ADC) = 1800 - 1400= 400 olur.
Açılar şekildeki gibi yerleştirilirse
m (DEC) = x = 600 + 400 =1000 olur.

Uygulama

Şekilde ABC eşkenar üçgen, A, E ve C; A, D ve B; B, F ve C noktaları

〉

〉
〉

doğrusaldır. m (AED) = m (EFC) = 900 ise m (DEF) = a değerini bulunuz.

〉

Şekilde [BD], ABC'nın açıortayı,

〉

[CD], ACB'nın açıortayıdır.

〉 〉

m (BAC) = 1000 ise

m (BDC) = x değerini bulunuz.

Şekilde B, C, D ve E noktaları doğrusaldır.

〉

[AC], BAD'nın açıortayıdır.

〉 〉 〉

m (EAD) = m (CBA) ve
m (AEB) = 400 ise
m (ACE) = x değerini bulunuz.

257
 ÖZEL EĞİTİM VE REHBERLİK HİZMETLERİ
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

KONU DEĞERLENDİRME TESTİ

GEOMETRİ

A D
400

E F
A
500

B C

B D E C Şekildeki ABC ve DEC üçgenleri

Şekildeki ABC üçgeninde IBDI = IDAI, eşkenar üçgenlerdir. [AD] // [BC]

〉
IAEI = IECI'tir. 4. m (ADE) = 400 ve E noktası, [AB]
kenarının üzerinde olduğuna göre
〉

1. m(DAE) = 500 olduğuna göre

m (BEC) kaç derecedir?

〉
〉

m(CAB) kaç derecedir?

A) 80 B) 90 C) 100 D) 110 E) 120
A) 65
B) 85
Soru 5:
C) 115 A

D) 125
400

E) 135
D F

A
B C

E
Şekildeki ABC üçgeninde [BF] ∩ [CD]
〉 〉

〉
= {E} m (ACD) = m (DCB) ve IBDI =
B
700 200
C
IBEI'tir. m (BAC) = 400 olduğuna göre
D
5. m (FBC) kaç derecedir?
〉

A) 55 B) 50 C) 45 D) 40 E) 35
ABC bir üçgen [AB] // [DE], IAEI=IADI
〉

m(ACB) = 200 m(ADB) = 700 olduğuna

göre,
〉

2. m(ABC) kaç derecedir?

A

A) 90 B) 85 C) 70 D) 60 E) 45 D

1150 F

95 0

B E C

Şekildeki ABC üçgeninde m (BAE) =

〉

x
m (EAC), m (ACD) = m (DCB) ve [AE]
〉

∩ [CD] = {F}' tir.

6. m(BDC) = 1150 ve m(AEB) = 950 ol-
〉
〉

duğuna göre m ( ABC) kaç derecedir?

〉

x + 400
B D C

Cevap Anahtarı
Şekildeki ABC eşkenar üçgeninde
1) C 2) E 3) C 4) C 5) D 6) E
m(BAD) = x ve m(BDA) = x + 400'dir.
3. Buna göre m(CDA) kaç derecedir?

258
 ÖZEL EĞİTİM VE REHBERLİK HİZMETLERİ
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

NOTLAR

GEOMETRİ

259
 ÖZEL EĞİTİM VE REHBERLİK HİZMETLERİ
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

NOTLAR
GEOMETRİ

260