ÖZEL EĞİTİM VE REHBERLİK HİZMETLERİ

GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

ÜÇGENİN ALANI

GEOMETRİ
Sembol ve Gösterimler Terimler ve Kavramlar

A (ABC) • Taban
• Yükseklik
• Alan

Bir üçgende herhangi bir kenarı taban olarak kabul edebilirsiniz. Uzunluğu verilen
taban ile o tabana ait yüksekliğin çarpımının yarısı o üçgenin alanını verir.

Üçgensel Bölgenin Alanı =

Üçgenin alanı, üçgenin herhangi bir kenar

uzunluğu ile bu kenara ait yüksekliğinin
çarpımının yarısıdır. Kenar uzunluklar
birim, b birim ve c birim olan ABC'nin alanı
A (ABC) ile gösterilir
ve A (ABC) = a · ha = b · hb = c · hc
2 2 2
olur.

1. Dik Açılı Üçgenin Alanı

ABCD dikdörtgeni çizilirse

[AC] köşegeni dikdörtgenin alanını
ikiye böler. Bu durumda
A (ABC) = A (ABCD)
=
IABI · IBCI olur.
2 2

Sonuç olarak dik üçgenin alanı dik kenarlar

çarpımının yarısıdır. ( [AB] ve [BC]
dik kenarlardır.)

305
 ÖZEL EĞİTİM VE REHBERLİK HİZMETLERİ
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

2. Dar Açılı Üçgenin Alanı

GEOMETRİ

Dar açılı bir üçgenin bir köşesinden

yükseklik indirildiğinde şekildeki gibi iki
tane dik üçgenin alanları toplamı ABC'nin
alanını verir.

IBHI · IAHI IHCI · IAHI

A (ABC) = A (ABH) = A (AHC) ⇒ A (ABC) = +
2 2
⇒ A (ABC) = IAHI · IBHI + IHCI
2
IAHI · IBCI = a · ha olur.
⇒ A (ABC) =
2 2
Siz de b ve c kenarları için ispat yapabilirsiniz.
3. Geniş Açılı Üçgenin Alanı
Geniş açılı olan ABC'nin diklik merkezi üçgenin dışındadır. Bu durumda

A (ABC) = A (AHC) − A (AHB)

IAHI · IHCI IAHI · IHBI
= −
2 2
IAHI
= · IHCI + IHBI
2
ha
= a· olur.
2

Örnek
Şekilde ABC için
|BC| = 18 birim,
|AH| = 12 birim ve [AH] = [BC] ise
A(ABC)'nın kaç birimkare olduğunu bulunuz.

Çözüm

Üçgenin alanı, bir kenarın uzunluğu ile o kenara ait yüksekliğin çarpımının yarısı

olduğundan A (ABC) = IBCI · IAHI = 18 · 12 = 108 birimkare olur.

2 2

306
 ÖZEL EĞİTİM VE REHBERLİK HİZMETLERİ
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Örnek

GEOMETRİ
Şekildeki ABC dik üçgeni için
2
tana = ve IBCI = 2 13 birim
3
ise A (ABC)'nı bulunuz.

Çözüm
IACI 2
tana = = ise IACI = 2k ve IABI = 3k
IABI 3
denir.
Pisagor teoremi ile
(2 13)2 = (3k)2 + (2k)2 ⇒ 52 = 9k2 + 4k2
⇒ 52 = 13k2
⇒ k2 = 4 olur.

Bu durumda A (ABC) = IABI · IACI = 3k · 2k = 3k2 = 3 · 4 = 12 birimkare olur.

2 2

Örnek

Şekildeki ABC dik üçgeninde

〉

m (ABC) = 150 ve [BA] ⊥ [AC] tir.

IBCI = 20 birim ise A (ABC)'nın kaç
birimkare olduğunu bulunuz.
Şekilde 150 - 750 - 900 üç
Çözüm ninde dik açıdan indirilen
ABC'nin yüksekliği, hipote-
Şekilde 150 − 750 − 900 − dik nüs uzunluğunun 1 'i olur.
20
üçgeninde ha = = 5 birim 4
4 a
olur. Bu durumda Şekilde ha = olur.
a ·ha 20 ·5 4
A (ABC) = = 50
2 2
birimkare olur.

307
 ÖZEL EĞİTİM VE REHBERLİK HİZMETLERİ
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Örnek
GEOMETRİ

Şekildeki ABC için

〉
m (B) = m (C)= 300 ve
|AC| = 8 birim ise
A (ABC)'nın kaç
birimkare olduğunu bulunuz.

Çözüm

ABC, ikizkenar üçgen olduğundan tepe açısı olan A açısından dikme

indirildiğinde |BH| = |HC| olur. Ayrıca |AC| = |AB| = 8 birim olur.

ABH için 300 - 600 - 900 üçgeni yardımıyla

IAHI = 4 birim ve IBHI = 4 3 birim olur.
IBHI = IHCI olduğundan
IHCI = 4 3 birim olur.
IAHI · IBCI 4·8 3
O hâlde A (ABC) = = = 16 3 birimkare olur.
2 2

Örnek

Kenar uzunlukları 12 birim olan bir ABC eşkenar üçgeninin alanını bulunuz.

Çözüm

A köşesinden [BC] üzerindeki

H noktasına dikme indirilirse
|BH| = |HC| = 6 birim ve
〉

m (BAH) = m (CAH) = 300 olur. Bir kenarı a birim olan eşkenar

üçgenin alanı a2 3
ABH için 300 - 600 - 900 üçgeni 4
yardımıyla IAHI = 6 3 birim
olur.

Bu durumda A (ABC) = IAHI · IBCI = 6 3 ·12 = 36 3 birimkare olur.

2 2

308
 ÖZEL EĞİTİM VE REHBERLİK HİZMETLERİ
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

GEOMETRİ
Yükseklikleri eşit olan üçgenlerin
alanları oranı, yüksekliğin indirildiği
tabanların uzunlukları oranına eşittir.

Şekildeki ABC, ABD, ADE, ve AEC'nin

yükseklikleri birbirine eşittir.
Bu durumda

A (ABD) = x · k birimkare
A (ADE) = y · k birimkare
A (AEC) = z · k birimkare yazılabilir.

Örnek

Şekildeki B, D ve C noktaları doğrusaldır.

ABC için IDCI = 3 · IBDI
A (ABD) A (ABD)
ise ve oranlarını
A (ADC) A (ABC)
bulunuz.

Çözüm

|DC| = 3 · |BD| ise |BD| = x ve |DC| = 3x

yazılır.
ABD ile ADC'nin yükseklikleri, aynı
zamanda ABC'nin yükseklikleri olur.

A (ABD) A (ABD) x · k
Bu durumda = x · k = 1 ve = = 1 olur.
A (ADC) 3x · k 3 A (ABC) 4x · k 4

309
 ÖZEL EĞİTİM VE REHBERLİK HİZMETLERİ
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Çözüm
GEOMETRİ

D, E ve F noktaları ABC'nde
bulundukları kenarların
orta noktalarıdır.

A(DEF) = 8 birimkare ise

A(ABC)'nın kaç birimkare
olduğunu bulunuz. Yukarıdaki üçgende D,
ÇÖZÜM E ve F noktaları sı-
Çözüm rasıyla [AB], [AC] ve [BC]'nın
orta noktaları ise alanlar
şekildeki gibi olur.
[DE], [DF] ve [EF] ayrı ayrı
orta tabandır. A (ADE) = A
densin. [DE]' [BC] olduğundan
BDF, DEF ve EFC'nin yükseklikleri eşittir.
Yüksekliklerive bu yüksekliklere ait taban uzunlukları
eşit olan üçgenlerin alanları eşittir. Dolayısıyla
A (DEF) = 8 birimkare
ise A (ABC) = 4 · 8 = 32 birimkare olur.

Çözüm

Şekilde ABC için

〉

m (BAD) = m (CAD), IABI

= birim ve IACI = 4 birim
olarak verilmiştir.
A (ABD) = 30 birimkare
A (ABD) = IABI olur.
ise A (ADC)'nun kaç
birimkare olduğunu A (ADC) IACI
bulunuz.

310
 ÖZEL EĞİTİM VE REHBERLİK HİZMETLERİ
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Çözüm

GEOMETRİ
A köşesinden çizilen açıortay, [AD] olduğundan

IDBI = IBAI ⇒ IDBI = 6

IDCI ICAI IDCI 4
IDBI = 3k ve IDCI = 2k denebilir.
A (ABD) = 3A ve A (ADC) = 2A olur.
A (ABD) = 3A ⇒ 30 = 3A ⇒ A = 10 olur.
Bu durumda A (ADC) = 2A = 2 · 10 = 20 birimkare olur.

Örnek

311
 ÖZEL EĞİTİM VE REHBERLİK HİZMETLERİ
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
GEOMETRİ

Taban uzunlukları eşit olan üçgenlerin alanları oranı, eşit olan taban
uzunluklarına ait yüksekliklerinin oranına eşittir. Şekildeki ABC ile DBC'nin ortak
tabanları [BC]'dır.

A (ABC)
Bu durumda = IAEI olur.
A (DBC) IDFI

Örnek

Şekilde [AF] ⊥ [BC] ve [DE] ⊥ [BC]'dır.

A (BDC)
= 2 ise IDEI oranını bulunuz.
A (BAC) 3 IAFI

ÇÖZÜM

BAC ile BDC'nin ortak tabanları [BC] olur. Bu durumda alanları oranı yükseklikleri

oranına eşittir. A (BDC) = IDEI ⇒ 2 = IDEI olur.

A (BAC) IAFI 3 IAFI

NOT: Benzer üçgenlerin alanları oranı, benzerlik oranının karesine eşittir.

Yandaki gibi iki kenarı ve bu iki kenar arasındaki

açısı bilinen üçgenin alanı A (ABC) = 1 · b · c · sina
formülü ile bulunur. 2

312
 ÖZEL EĞİTİM VE REHBERLİK HİZMETLERİ
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Örnek

GEOMETRİ
Yandaki ABC üçgeninde IACI = 10 cm, IBCI = 6 cm ve

〉
m (ACB) = 300 olarak verilmiştir.

Buna göre ABC üçgeninin alanının kaç cm2 olduğunu

bulunuz.

Çözüm

Verilen üçgenin iki kenar uzunluğu ve aralarında kalan iç açının ölçüsü bilindiğine
1 1 5
göre A (ABC) = · IACI · IBCI · sina = · · 6 ·sin300 = 30 · 1 15 cm2 olarak
2 2 10 2
bulunur.

Uygulama

Yandaki ABC nde B, D ve C

noktaları doğrusal; [AB] ⊥ [BC]
tir.
|AB|=8 birim, |BD|= birim ve
|AC| = 17 birim olduğuna göre
A (ADC)'nın
kaç birimkare olduğunu
bulunuz.

Yandaki ABC nde [AB] ⊥ [BC] ve

m (ABC) = 30º'dir. |BC| = 12 birim
olduğuna göre A (ABC)'nın kaç
birimkare olduğunu bulunuz.

313
 ÖZEL EĞİTİM VE REHBERLİK HİZMETLERİ
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

KONU DEĞERLENDİRME TESTİ

GEOMETRİ

ABC için |AB| = |BC| ve m(BAC)=

m (ACB) =15º'tir. |KL| = 2 birim
ve |KH| = 6 birim olduğuna göre
ABC'nde B, D ve C; A, H ve C 4. A (ABC) kaç birimkaredir?
noktaları doğrusal; |AC|= |DC| ve
|DH| ⊥ [AC]'tir. A) 16 B) 24 C) 32 D) 48 E) 64
|DH| = 8 birim ve |BD| = 5 birim ise
1. A (ADB) kaç birim karedir?
A) 5 B)10 C)15 D)20 E)40

|DE| 2
ABC için [DE] // [BC]'dır. = ,
|BC| 3
5. A(BDEC) = 20 cm2 ise A (ABC)
N noktası ABC'nin açıoytaylarının
kaç cm2 dir?
kesiştiği noktadır. |AB| = 4 birim,
A) 48 B) 36 C) 32 D)30 E) 24
|AC| = 5 birim, |BC| = 7 birim ve
A (ABN) = 8 birimkare olduğuna göre
2. A (ANBC) kaç birimkaredir?
A) 24 B) 18 C) 16 D) 15 E)12

ABC için |AE|= |EB| ve |AD|=|DC|'tir.

A(GND) = 2 birimkare ise
Şekideki ABC üçgeningde m (B) + m 6. A (BGC) kaç birimkaredir?
(C) = 120º, |AB| = 5 3
A) 6 B)8 C)12 D)16 E)18
cm ve |AC|=4 cm olduğuna göre
3. ABC üçgeninin alanı kaç cm2 'dir?
Cevap Anahtarı
A)12 B) 15 C) 16 D) 18 E) 25 1) D 2) A 3) B 4) E 5) B 6) D

314
 ÖZEL EĞİTİM VE REHBERLİK HİZMETLERİ
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

NOTLAR

GEOMETRİ

315
 ÖZEL EĞİTİM VE REHBERLİK HİZMETLERİ
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

NOTLAR
GEOMETRİ

316