As libeliñas

Inés G. de Castro
Bióloga
 As libélulas son
insectos voadores diurnos.
O seu voo é potente e
veloz, móvense con moita
axilidade realizando
rápidos xiros.
Para poder voar
teñen que quentar o seu
corpo ao sol pousándose
sobre ramas e rochas.
Viven unhas poucas
semanas.
Apareceron na Terra
incluso antes que os
dinosaurios.

As libélulas primitivas eran

xigantescas. Presentaban
unha envergadura alar
comparable á das pequenas
rapaces actuales, como
lagarteiros ou gabianes.
Partes dunha
libélula

O seu corpo divídese en cabeza

(están os ollos, antenas e boca),
tórax (están as patas e ás) e
abdome

Posúen seis patas, dous pares de ás,

dous ollos moi grandes que lles dan
unha visión amplia e antenas curtas.
 Hai dous
tipos de
libélulas:
os cabaliños
do demo e
as libélulas
verdadeiras
 Cabaliños do
demo

Teñen ollos separados a ambos lados da cabeza. As ás, cando reposan sostéñense en
vertical
 Libélulas
verdadeiras

Con ollos que se reúnen na parte superior da cabeza e ás desiguais que en reposo
mantéñense extendidas completamente
 LIBÉLULAS CABALIÑOS DO DEMO
Ollos de pequeño tamaño, a ambos lados da
Ollos de gran tamaño, ocupan toda a cabeza
cabeza

Ás en posición horizontal Ás en posición vertical

Ás posteriores son máis anchas Os dous pares de ás son similares

Voo elevado Voo polo xeral baixo

Cazan presas en voo Cazan presas pousadas

Adoitan alonxarse a grandes distancias da agua Permanecen preto da agua

Alimentación
Estos insectos son carnívoros, e axudan moito ao
ecosistema xa que grazas a boca con mandíbulas fortemente
dentadas, se alimentan de mosquitos e insectos pequenos que
atrapan en voo.

Hábitat. Onde viven?

As libélulas atópanse en todos os continentes agás a
Antártida.
A maioría das especies prefiren augas de pouca corrente, e
non soi moi esixentes en canto a calidade da auga.
 Planta carnívora

Picapeixe Peixes

Depredadores: paxaros, arañas, vespas…

 Besbello de libélula Larva de Cabaliño do demo

Pasan a primeira parte da súas vidas na auga, en estado de larvas.

A larva das libélulas verdadeiras (besbello) é moito maior que a do
cabaliño do demo e dende logo con moita máis forza.
 AS LARVAS

Aliméntanse doutros insectos acuáticos,

pequenos peixes ou cágados.

A duración da vida da larva depende do

alimento e da temperatura ambiental.
Algunhas larvas están neste estado semanas
o outras poden estar así ata 8 anos
 AS LARVAS
Cando a larva vai
mudar a súa forma
adulta, trepa por un
tallo ou rocha preto
da orilla.
Entón sae ao
exterior a cabeza e
corpo do adulto tras
desprenderse da pel
da larva.
 Cabaliño do demo,
emerxendo
Libeliña, emerxendo Exuvia

Moitas libélulas ermerxen pola mañá cedo, e cando o sol

quenta botan a voar deixando tras de si a pel da larva.
Macho de Lavacú violeta Femia de Lavacú violeta
Macho de Gaiteiro vermello Femia de Gaiteiro vermello
Reprodución
O apareamento
ten lugar preto de
lugares con auga,
para que así a
femia poida poñer
logo os ovos.
Para o apareamento o macho póusase sobre a femia e a
engancha pola cabeza; despois a femia levanta o seu
abdome formándose unha unión, que ten forma de corazón.
 Cabaliños
Gaiteiriño verde
do demo
en Galicia

Donceliña de Mercurio
Gaiteiro azul
 Libélulas
Libeliña do luscofusco en
Galicia

Emperador grande
Lavacú de Fonscolombe
 Libélulas
Esmeralda de Curtis
en
Galicia

Estas tres especies

están protexidas
Esmeralda espléndida
Candil de Graslin
Conservación
A conservación das libélulas depende da proteción dos
entornos apropiados para o seu desenvolvemento.
As principais ameazas ás que se enfrontan son a destrución
do medio, a introdución de peixes para a pesca recreativa, a
desaparición de charcas en zonas agro-gandeiras e o cambio
climático, xa que o aumento de temperatura pode restrinxir
o hábitat dalgunhas especies
Traballo de
campo
Traballo de
laboratorio
 Mitos e lendas
• Xorden na máxica noite de San Xoan, na procura de tréboles
de catro follas que comen para evitar que os homes os
atopen e teñan boa sorte
• En certas rexións crían que podía lanzar veleno aos ollos dos
seus perseguidores (mentira)
• Noutras pensaban que a súa mordedura era perigosa (cando
non é así).
• En Irlanda, Italia i Escocia pensaban que eran meigas que
vivían no bosque.
Moitas grazas pola vosa
atención