ISL364 4.

Week
Sources of Law: Legislation
• Constitution (Anayasa)
• Codes (Law, Statutes, Acts) (Kanun)
• International Treaties (Uluslararası anlaşmalar)
• Presidential decrees (cumhurbaşkanlığı kararnamesi)
• By Laws (Yönetmelik)
• Customs (Örf ve adet hukuku)
• Court Decisions (Mahkeme kararları)
• Doctrine (Doktrin)
 Hierarchy of Norms
(Normlar Hiyerarşisi)
• According to Kelsen’s Hierarchy of Norms Theory, norms are connected each
other and every norm has to derive its validity from other higher norm.
Different norms have a hierarchical relationship to each other.
• Hierarcy of norms based on the presumption that, all different norms shall be
consistent to each other in the legal system.
üLower norms cannot be contradictory to higher norms.
üSuperior and subordinate relationship between written sources of law.
Bir hukuk düzeni içinde bulunan tüm normların geçerliliğinin temeli kendisinin
üzerinde bulunan başka bir normdur. Ör. Yönetmelik geçerliliğini kanundan,
kanun ise anayasadan alır. Normlar hiyerarşisi teorisi, hukuk düzeninin kendi
içinde tutarlı bir bütün olduğu varsayımına dayanır.
Normlar hiyerarşisinde bir norm, ancak kendisinden üstün düzeyde başka bir
norma aykırı düştüğü takdirde geçersiz sayılabilir. Hakim kuralları uygularken,
birbiriyle çelişen kurallar arasında üstte kalan norma öncelik verecektir.
Hierarchy of Norms
Constitution

Code (Statutes, Act,

Law) / International
Treaties
Presidential Decrees
(Cumhurbaşkanlığı
Kararnamesi)
By Laws (Yönetmelik)

Regulatory Administrative Acts

(Guidelines, Notices etc)
 Constitution
• The Constitution is a kind of code defining the form and ideology of the state,
the principle organs of government, the rights and duties of the individual and of
the state to the individual citizen and of the legal relationship between the
individual and the state.
• As it is the supreme law of the state, no law can be contrary to it.
• Since its founding, Turkey has been governed under four documents:
• The Constitution of 1921,
• The Constitution of 1924,
• The Constitution of 1961,
• The current Constitution of 1982.
 Codes/Statutes/Laws/Acts (Kanun)
• A code is a formal written enactment of a legislative authority
which contains abstract and objective general provisions.
 International Treaties
(Uluslararası Anlaşmalar)
• International treaties are agreements under international law entered into by sovereign
states (in our case Turkey) and international organizations.
• International treaties which duly put into effect bear the force of law.
• In the case of a conflict between international treaties in the area of fundamental rights
and freedoms which duly put into effect and the domestic laws due to differences in
provisions on the same matter, the provisions of international treaties shall prevail.
Ratification of international treaties
Turkish Constitution ARTICLE 90- The ratification of treaties concluded with foreign states
and international organisations on behalf of the Republic of Turkey shall be subject to
adoption by the Grand National Assembly of Turkey by a law approving the ratification.
Milletlerarası andlaşmaları uygun bulma
Anayasa MADDE 90. – Türkiye Cumhuriyeti adına yabancı devletlerle ve milletlerarası
kuruluşlarla yapılacak antlaşmaların onaylanması, Türkiye Büyük Millet Meclisinin
onaylamayı bir kanunla uygun bulmasına bağlıdır.
 Presidential Decrees (Cumhurbaşkanlığı
Kararnamesi)
Turkish Constitution Article 104 The President's Duties and Powers
The President may issue presidental decrees with regard to his executive powers. However,
the fundamental rights, individual rights and duties ….. , shall not be regulated by decrees.
If there are conflicting provisions in presidential decrees and laws; laws prevail. If the Grand
National Assembly issues a law on the same topic, the presidential decree becomes
obsolete.
Anayasa m. 104 Cumhurbaşkanının Görev ve Yetkileri
Cumhurbaşkanı, yürütme yetkisine ilişkin konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi
çıkarabilir. ….. siyasi haklar ve ödevler Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenlenemez.
Anayasada münhasıran kanunla düzenlenmesi öngörülen konularda Cumhurbaşkanlığı
kararnamesi çıkarılamaz. Kanunda açıkça düzenlenen konularda Cumhurbaşkanlığı
kararnamesi çıkarılamaz. Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile kanunlarda farklı hükümler
bulunması halinde, kanun hükümleri uygulanır.
 By-Laws (Yönetmelik)
The Prime Ministry, the ministries and public corporates bodies may issue by-laws with the
purpose of ensuring the enforcement of statutes and regulations related to their particular fields
of operation and in conformity with such statutes and regulations.
By-laws
Turk. Constitution ARTICLE 124- The Presidency, the ministries, and public corporate bodies may
issue by-laws in order to ensure the implementation of laws and regulations relating to their
jurisdiction, as long as they are not contrary to these laws and regulations. The law shall designate
which by-laws are to be published in the Official Gazette.
Yönetmelikler
Anayasa MADDE 124- Cumhurbaşkanlığı, bakanlıklar ve kamu tüzelkişileri, kendi görev alanlarını
ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak
şartıyla, yönetmelikler çıkarabilirler.
Hangi yönetmeliklerin Resmî Gazetede yayımlanacağı kanunda belirtilir.
 Regulatory Administrative Acts (Guidelines,
Notices etc)
Administrative Acts: Decisions and measures adopted by an
administrative authority in exercise of its official powers. These serve the
implementation of laws.
Law on Higher Education (YÖK Kanunu)

By-Law on Postgraduate Studies (issued by Council of

Higher Education-YÖK)

- By Law on Postgraduate Studies in ITU (issued by ITU)

Administrative Acts -----> (Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği)
- Guidelines on Postgraduate Studies (issued by ITU)
(Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği Senato Esasları)
 Judiciary/ Constitutional Court
Functions and powers
Turk. Constitution ARTICLE 150- The Constitutional Court shall examine the
constitutionality, in respect of both form and substance, of laws, presidential decrees
and the Rules of Procedure of the Grand National Assembly of Turkey, and decide on
individual applications.
Anayasa Madde 150– Kanunların, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin, Türkiye Büyük
Millet Meclisi İçtüzüğünün veya bunların belirli madde ve hükümlerinin şekil ve esas
bakımından Anayasaya aykırılığı iddiasıyla Anayasa Mahkemesinde doğrudan doğruya
iptal davası açabilme hakkı, Cumhurbaşkanına, Türkiye Büyük Millet Meclisinde en fazla
üyeye sahip iki siyasi parti grubuna ve üye tamsayısının en az beşte biri tutarındaki
üyelere aittir.
The court cannot act ex officio.
• Mahkeme kendiliğinden Anayasaya uygunluk denetimi yapamaz !
Powers of Constitutional Court (Anayasa
Mahkemesinin Yetkileri)
A) Constitutionality Review: Anayasaya Uygunluk Denetimi
1. Action for annulment: Abstract control of norms (İptal davası)
2. Constitutional Objection: Concrete control of norms (Contention
of Unconstitutionality) (İtiraz yolu)
B) Constitutional Complaint (Individual Application) (bireysel başvuru
yolu)
Turk. Constitution ARTICLE 153 Decisions of the Constitutional Court
The decisions of the Constitutional Court are final. Decisions of annulment shall not be made public
without a written justification.
In the course of annulling the whole, or a provision, of laws or decrees having the force of law, the
Constitutional Court shall not act as a lawmaker and pass judgment leading to new implementation.
Laws, presidential decrees, or the Rules of Procedure of the Grand National Assembly of Turkey or
provisions thereof, shall cease to have effect from the date of publication in the Official Gazette of
the annulment decision. Where necessary, the Constitutional Court may also decide on the date on
which the annulment decision shall come into effect. That duration shall not be more than one year
from the date of publication of the decision in the Official Gazette.
In the event of the postponement of the date on which an annulment decision is to come into
effect, the Grand National Assembly of Turkey shall debate and decide with priority on the
government bill or private members’ bill, designed to fill the legal void arising from the annulment
decision.
Annulment decisions cannot be applied retroactively.
Decisions of the Constitutional Court shall be published immediately in the Official Gazette, and
shall be binding on the legislative, executive, and judicial organs, on the administrative authorities,
and on persons and corporate bodies.
Anayasa Mahkemesinin kararları
MADDE 153- Anayasa Mahkemesinin kararları kesindir. İptal kararları gerekçesi
yazılmadan açıklanamaz.
Anayasa Mahkemesi bir kanun veya kanun hükmünde kararnamenin tamamını
veya bir hükmünü iptal ederken, kanun koyucu gibi hareketle, yeni bir
uygulamaya yol açacak biçimde hüküm tesis edemez.
Kanun, cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin veya Türkiye Büyük Millet Meclisi
İçtüzüğü ya da bunların hükümleri, iptal kararlarının Resmî Gazetede yayımlandığı
tarihte yürürlükten kalkar. Gereken hallerde Anayasa Mahkemesi iptal hükmünün
yürürlüğe gireceği tarihi ayrıca kararlaştırabilir. Bu tarih, kararın Resmî Gazetede
yayımlandığı günden başlayarak bir yılı geçemez.
İptal kararının yürürlüğe girişinin ertelendiği durumlarda, Türkiye Büyük Millet
Meclisi, iptal kararının ortaya çıkardığı hukukî boşluğu dolduracak kanun tasarı
veya teklifini öncelikle görüşüp karara bağlar.
İptal kararları geriye yürümez.
Anayasa Mahkemesi kararları Resmî Gazetede hemen yayımlanır ve yasama,
yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını, gerçek ve tüzelkişileri bağlar.
 Judiciary/ Constitutional Court
There are two procedures for constitutionality review: Action for Annulment and Contention of
Unconstitutionality.
1) Action for Annulment: (iptal davası)
a) the President of the Republic or
b) parliamentary groups of the party in power and of the main opposition party or
c) a minimum of one-fifth of the total number of members of the Turkish Grand National
Assembly
have the right to apply for annulment action to the Constitutional Court. If more than one
political party is in power, the party having the greatest number of members exercises the right
of the parties in power to apply for annulment action.
İptal davası yolu: AY’da belirtilen bazı organların AY mahkemesine doğrudan iptal davası
açmalarıdır. (CB, iktidar ve anamuhalefet partisi Meclis grupları ile Türkiye Büyük Millet Meclisi
üye tamsayısının en az beşte biri iptal davasını açabilir)
- The right to apply for annulment directly to the Constitutional Court lapses sixty days after publication
in the Official Gazette of the relevant legislation.
 Judiciary/ Constitutional Court
2) Constitutional Objection : (İtiraz yolu) Constitutional Objection can be
initiated by
- general and administrative courts ex officio or
- any party involved in a case being under scrutiny before a court.
In this procedure, if a court finds that the law or the decree to be applied in a
pending case is unconstitutional, it postpones the consideration of the case
until the Constitutional Court decides on the issue.
İtiraz yolu: Bir mahkemede görülmekte olan bir davanın karara bağlanmasının
o davada kullanılacak hukuk normunun AY’a uygun olup olmamasına bağlı
olması halinde yapılan denetimdir. Bir davaya bakmakta olan mahkeme,
uygulanacak bir kanun veya kararnamenin hükümlerini Anayasaya aykırı görürse
Anayasa Mahkemesinin bu konuda vereceği karara kadar davayı geri bırakır.
 Judiciary/ Constitutional Court
3) Constitituonal Complaint (individual application) (bireysel başvuru yolu) Individual application can
be described as an exceptional and subsidiary remedy that can be exercised following the exhaustion of
other remedies by individuals whose fundamental rights and freedoms are violated as a result of a
procedure, act or neglect of public authorities.
3) Bireysel başvuru yolu: Bireyler iddialarını araya herhangi bir başka
kurum veya makam girmeksizin doğrudan AYM'ye taşıyabilirler; yani doğrudan AYM'ye
başvurup anayasaya uygunluk denetim sürecini başlatabilirler. Temel hak ve özgürlükleri kamu gücü
tarafından ihlal edilen bireylerin başvurdukları bir yoldur.
Turk. Constitution Art. 148/III (Paragraph added on September 12, 2010; Act No. 5982) Everyone may
apply to the Constitutional Court on the grounds that one of the fundamental rights and freedoms
within the scope of the European Convention on Human Rights which are guaranteed by the Constitution
has been violated by public authorities. In order to make an application, ordinary legal remedies must be
exhausted.
Anayasa m. 148/III (Ek fıkra: 12/9/2010-5982/18 md.) Herkes, Anayasada güvence altına alınmış temel
hak ve özgürlüklerinden, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi kapsamındaki herhangi birinin kamu gücü
tarafından, ihlal edildiği iddiasıyla Anayasa Mahkemesine başvurabilir. Başvuruda bulunabilmek için
olağan kanun yollarının tüketilmiş olması şarttır.
 Judiciary/ Constitutional Court
3) Constitituonal Complaint (individual application) The jurisdiction of the Court
comprises fundamental rights and liberties which are regulated by both the Constitution
and the European Convention on Human Rights.
qThe jurisdiction of the Court comprises both real and legal persons. However, public
legal persons cannot lodge individual applications while, private-law legal persons may
apply solely on the ground that their rights concerning legal personality have been
violated. Foreigners may not lodge individual applications concerning rights exclusive
to Turkish citizens.
qAccording to the Constitution and the Law, individual applications must be filed within
thirty days, from the date of the notification of the final proceeding which exhausts all
legal remedies.
qIn individual application cases, the Constitutional Court decides whether the
fundamental rights of the applicant have been violated or not. If it finds violation, it
may also decide what should be done in order to redress the violation and its
consequences.
Decisions of the Turkish Constitutional Court

https://www.anayasa.gov.tr/en/news/individual-application/press-
release-concerning-the-judgment-finding-a-violation-of-the-freedom-
of-expression-due-to-blocking-of-access-to-wikipedia/

https://www.anayasa.gov.tr/en/news/constitutionality-
review/judgement-on-marrying-by-religious-ceremony-or-conducting-
such-a-religious-ceremony/