“งาน กาลัง เครือ่ งกลอย่างง่าย”

งาน (Work)

งานทางวิทยาศาสตร์เป็นผลของแรงที่กระทาต่อวัตถุ ทาให้วัตถุเคลื่อนที่ไปในแนว
เดียวกับทิศทางของแรง มีหน่วยเป็น จูล (J) หรือ นิวตัน.เมตร (N.m) แต่ถ้าวัตถุไม่
เคลื่อนที่หรือเคลื่อนที่ตั้งฉากกับแนวแรงจะไม่เกิดงานทางวิทยาศาสตร์ โดยงานจะมีค่า
มากหรือน้อยขึ้นอยู่กับขนาดของแรงและขนาดของการกระจัดในแนวเดียวกับแรง

ปริมาณทางวิทยาศาสตร์ แบ่งได้เป็น 2 ชนิด

• ปริมาณสเกลาร์ คือ ปริมาณที่บอกแต่ขนาด เช่น ความยาว ปริมาณ เวลา พลังงาน

• ปริมาณเวกเตอร์ คือ ปริมาณที่บอกทั้งขนาดและทิศทาง เช่น การกระจัด ความเร็ว

ความเร่ง ซึ่งสัญลักษณ์แทนปริมาณเวกเตอร์จะต้องมีลูกศรอยู่บนหัวสัญลักษณ์ด้วย

สูตร งาน

𝑊 =𝐹×𝑠

W คือ งาน มีหน่วยเป็น N.m หรือ J

F คือ แรงที่กระทาต่อวัตถุ มีหน่วยเป็น N

s คือ การกระจัดที่วัตถุเคลื่อนที่ไปตามแนวแรง มีหน่วยเป็น m

+,-,0 ของงาน

• งาน มีค่าเป็น บวก คือ ทิศทางของแรง และ ทิศทางของการเคลื่อนที่ มีทิศทาง

เดียวกัน

• งาน มีค่าเป็น ลบ คือ ทิศทางของแรง และ การเคลื่อนที่ มีทิศทางตรงกันข้ามกัน

• งานมีคา่ เป็น 0 หรือ ไม่เกิดแรง มีด้วยกัน 3 กรณี

1. ไม่มีแรงมากระทาต่อวัตถุ
2. วัตถุไม่เคลื่อนที่
3. การกระจัดที่วัตถุเคลื่อนที่ตั้งฉากกับแนวแรง

แบบฝึกหัดการคานวณงาน

1. นาย A ลากกล่องด้วยแรง 50 นิวตัน ไปข้างหน้า 10 เมตร งานเนื่องจากแรงที่ลาก

กล่องเป็นเท่าใด
2. คนงานแบกกระสอบหนัก 750 นิวตัน เดินทางไปทิศเหนือ 10 เมตร แล้วเดินไปทาง
ทิศตะวันออก 5เมตร งานเนื่องจากแรงที่แบกกล่อง เป็นเท่าใด

3. คุณพ่อทาการผลักตู้เสื้อผ้าด้วยแรง 600 นัวตัน จากจุด A ไปยัง จุด B และไปยัง C ดัง

ภาพ งานเนื่องจากการผลักตู้ของคุณพ่อเป็นเท่าใด
กาลัง (power)

อัตราของงานที่ทาได้ในหนึ่งหน่วยเวลา โดยกาลังเป็นตัวชี้วัดความสามารถในการ
ทางาน มีหน่วยเป็นจูลต่อวินาที (J/s) หรือ วัตต์ (W)

สูตร หากาลัง

𝑊
𝑃=
𝑡
เมื่อ P คือ กาลัง มีหน่วยเป็น J/s หรือ W

W คือ งาน มีหน่วยเป็น N.m หรือ J

T คือ เวลา มีหน่วยเป็น s

แบบฝึกหัดการคานวณหากาลัง

1. ชายคนหนึ่งยกของขึ้นบันไดสูง 3 เมตร ด้วยแรง 40 นิวตัน โดยใช้ เวลา 30 วินาที

ชายคนนี้มีกาลังเท่าใด
2. หนูนาเข็นรถที่จอดขวางให้เคลื่อนที่ได้ระยะทาง 5 เมตร โดยใช้เวลา 10 วินาที ถ้าหนู
นาออกแรงเข็น 120 นิวตัน หนูนามีกาลังเท่าใด

3. รถบังคับคันหนึ่งมีกาลัง 400 วัตต์ ถ้ารถบังคับคันนี้เคลื่อนที่ได้ระยะทาง 10 เมตร โดย

ใช้เวลา 5 วินาที แรงขับเนื่องจากการบังคับเครื่องยนต์ที่ทาให้รถบังคับเคลื่อนที่เป็น
เท่าใด

4. ปั้นจั่นยกของมีกาลัง 1,200 วัตต์ ถ้าปั้นจั่นยกเสาต้นหนึ่ง หนัก 2,000 นิวตัน ได้สูง 3

เมตร จะใช้เวลาในการยกเสาต้นนี้เท่าใด
กาลังม้า

กาลังม้า (horsepower, hp) คือ กาลังของม้า 1 ตัว หรืออัตราการทางานของม้า 1 ตัว

กาลัง 1 กาลังม้า (hp) มีค่า 746 วัตต์

เครือ่ งกลอย่างง่าย

นิยาม : เครื่องกลเป็นอุปกรณ์ที่สร้างขึ้น เพื่อช่วยผ่อนแรง หรือ อานวยความสะดวก

ในการทางาน

เครื่องกลอย่างง่ายมี 6 ประเภท ได้แก่ พื้นเอียง, คาน, รอก, ล้อและเพลา, สกรู,

และ ลิม
่

พืน
้ เอียง

พื้นอียง คือ เครื่องกลที่ช่วยผ่อนแรง มีลักษณะเป็นไม้กระดานยาวเรียบ ใช้สาหรับ

พาดบนที่สูงเพื่อขนย้ายวัตถุขึ้นสู่ที่สูงโดยการลากหรือการผลัก

สูตรพื้นเอียง

E•L=W•h
E • L = mg • h
แบบฝึกหัดพื้นเอียง 1 ข้อ พอ สวยๆ

พี่บอยต้องการนาชั้นวางของขึ้นรถบรรทุกซึ่งอยู่สูงจากพื้น 1.2 เมตร ต้องออกแรงดัน

2,500 นิวตัน ถ้าพี่บอยต้องการผ่อยแรงในการดันโดยการใช้ไม้กระดานพาดจากถนนไป
บนรถ จะต้องใช้ไม้กระดานยาวกี่เมตร จึงจะออกแรงดัน เพียง 500นิวตัน
คาน

คานเป็นเครื่องกลอย่างง่ายที่ผ่อนแรงแต่ไม่ผ่อนงาน คานอาซัยหลักการของ
โมเมนต์ เมื่อวัตถุที่เป็นของแข็งและจุดหมุนอยู่ ณ จุดใดจุดหนึ่งบนคาน การออกแรง ณ
จุดที่ห่างจากจุดหมุน จะเป็นการเพิ่มปริมาณของโมเมนต์

รอก

รอกเป็นเครื่องกลที่ใช้สาหรับยกของขึ้นที่สูง หรือหย่อนลงไปในที่ต่า รอกมีลักษณะ

เป็นล้อหมุนได้คล่องรอบตัว และมีเชือกพาดล้อสาหรับยกตัวและดึงวัตถุ
ล้อและเพรา

ประกอบด้วยวัตถุทรงกระบอก 2 อันติดกัน อันใหญ่เรียกว่าล้อ อันเล็กเรียกว่าเพลา

ใช้เชือก 2 เส้น รอบล้อเส้นหนึ่ง อีกเส้นหนึ่งพันรอบเพลา โดยพันไปคนละทาง ปลายข้าง
หนึ่งของเชือกที่พันรอบเพลาจะผูกติดกับวัตถุ ปลายข้างหนึ่งของเชือกที่พันรอบล้อใช้
สาหรับออกแรงดึง