ISSN 0350-5650

ISTORIJSKI INSTITUT

ME[OVITA GRA\A
MISCELLANEA

NOVA SERIJA Kw. XXVII

(2006)

Redakcioni odbor
PETAR V. KRESTI], ANDRIJA VESELINOVI],
ALEKSANDAR KRSTI]

Odgovorni urednik
dr PETAR V. KRESTI]

Beograd
2006
 Ш Ђ , XXVII, . 273-281 (2006)
MISCELLANEA, XXVII, pp. 273-281 (2006)

799 (282.243.7) (093) “15”

XVI

.
, .1
ђ
2
.
- џ ,
.
, ,
3
. XVI
, XVIII (1741.
)
.4
T
,
Maliyeden müdevver 6148,
38-40.

1
. – – . ,
М , ђ , XXVI ( 2005), 15.
2
. , “ (XVI XVII )”, З
М , 49 (1994), 111.
3
. – – . , . , 16.
4
. ,Д К К 1741. ,
ђ II (1973), 244. ( . – – . , . , 16).

273
 ,
,
– .5

( ) 1582/83. , , -
,
џ Ј ,
. ,
џ , ђ
,

,
.6
XVIII XIX .7

39. ,
8
. 38.
,
, ,
.

,
, ,
. ђ 80-
5
T. Katić, “Garde na Dunavu od XVI do XX veka”, Jugoslovenski istorijski časopis,
XXXIV, 1-2 (2001), 48. ,
. . , . , 112.
6
,
,
. D. Bojanić, Turski zakoni i zakonski propisi iz XV i XVI veka za smede-
revsku, kruševačku i vidinsku oblast, Beograd 1974, 58, VII, VIII; 61, VII, VIII;
7
. – – .
, . .
8
, ,
, ,
, 38 40,
.

274
 XVI :
- џ , џ
џ џ .

а к и цијa

Hazihi’s-sûreti nukilat ‘an il-esli bi-ma‘rifeti’l-fakîr

Mahmûd bin Muhammad al-kâdî bi-Fethislâm.

Mühür: El-vâsik bi’l-melik’il-hamd l-fakîr Mahmûd bin Muhammad

[1] Sebeb-i tahrîr-i hurûf budur ki:

Kasaba-i Fethislâmda Muhammad Pâşâ Câmi‘ mahallesinde
mütemekkin olan Hüseyn bin Memi nâm kimesne [2] meclis-i şeri‘-i
şerîfe gelüp bast-ı kelâm ve tebyîn-i merâm kılup liva-i Vidînde vâki‘
olan rub‘-i mâhî mukâta‘asın [3] iltizâm etmek murâd ederin yarâr
kefîllerim vardır sicil olunmasın taleb ederin dedikte küfelâsı meclis-i
şeri‘-i [4] şerîfe hâzırun olup mahalle-i mezbûreden Mustafâ bin Musâ
ve Muhammad bin Alî Ağa ve Memî bin Mustafâ ve diğer [5]
Muhammad bin Alî ve Balabân Mescidî mahallesinden ‘Abdi bin
Muhammad ve Ibrâhîm bin Tûrhân ve Tûrhân bin Hızır ve Muhammad
Hoca [6] Mescidî mahallesinden Behrâm bin Abdullah ve Karadurâk
bin Seyidî ve Ahmed bin Durmuş cem‘an on nefer kimesne zarar [7]
mâla ve noksân kısta kefîl olduk dediklerinden sonra mezbûrûn küfelâ
meblag-i merkûmun edâsına kâdırlar mıdır [8] deyü ehl-i vukûftan
su‘âl olundukta her birisi mâldâr ve mütemevvil kimesnelerdir meblag-
i merkûmun edâsına kâdırlardır deyü [9] ehl-i vukûf haber
verdiklerinde mâ-v k ‘ gibba üt-tâleb kayd-i sicil olundu.
Tahrîren fî evâil-i Şevvâl sene 990. (29.X – 7. XI 1582)

Şühûd’ul-hâl:
Mustafâ Hoca al-hatîb, Hızır Halîfa al-imâm, Mustafâ bin Hamza,
Ramazân bin Alî, Salih bin Yusuf ve gayruhum.

275
 II
[1] Fethislâm kâdîsi mevlânâ Bedreddîn dâ‘îlerî arz gönderüp [2]
Fethislâm sâkinlerinden Hüseyn bin Memî nâm kimesne gelüp livâ-i
Vidînde [3] vâki‘ olan rub‘-i mâhî-i morîna mukâta‘ası sene 989.
Ramazânî [4] gurresinden Avrâhâm nâm yahûdi ‘uhdesinde yüz elli
bin [5] akçede olup mukâta‘a-ı mezbûrenin zabt ettüği [6] zamânın
yerlü yerinden muhâsebesin komak şartile on bin [7] akçe ziyâde ile üç
yıla yüz altmış bin akçeye iltizâm [8] edüp ve şart-i hazîne ve
mevâcib-i kılâ‘ kemâkân mukarrer olup [9] ve zarar mâla on nefer
kimesneleri Fethislâm kâdisi mevlâna Bedreddîn [10] imzâsile kefîl
virdüğine süret-i sicill ibrâz edüp ve küfelâsı [11] kefîl oldukları mâlın
edâsına kâdırlardır ve mezbûr [12] Hüseyn dâhi emânet ‘uhdesinden
gelmeğe kâdır kimesneden deyü [13] ehl-i vukûf haber virmeğin
mukâta‘a-ı mezbûre vech-i meşrûh [14] üzere mezkûre virilmek mâl-i
mîrîye enfa‘ olduğun [15] i‘lâm eder.
Emânet-i mukâta‘a-i rub‘-i mâhî-i morîna der livâ-i Vidîn der ‘uhde-i
Abrâham yahûdi ber vech-i iltizâm. Fî yevm 10
Mevâcib-i kadîm. Fî yevm 10
Tâleb-i gedik
Tâleb-i Hüseyn bin Memî an kasaba-i Fethislâm ber vech-i iltizâm ber
muceb-i arz-i mevlânâ Bedreddîn kâdî-i Fethislâm. Fî yevm 10
İltizâm-i mezbûr ki mukâta‘a-i mezbûre an gurre-i Ramazân sene 989.
(29. IX 1581). Fî selase sinin 160000
Fî el-ihtisâb mukâta‘a-i mezbûre an et-târîh al-mezbûr der ‘uhde-i
Abrâham yahûdi emîn-i mültezim. Fî selase sinin 150000
Ez-ziyâde fî selase sinin 10000
Kefîl bi’l-mal ber vech-i arz ve sûret-i sicil mevlânâ Bedreddîn kâdî-i
Fetislâm
neferen 10. Becihet-i cedîd bi’l-cümle-i mâl
Tâbi‘-i kalem-i evvel

276
 III

[1] Ve mültezim-i mezbûr Hüseyn Fethislâm kâdîsi mevlânâ

Bedreddînin [2] arz ve sûret-i sicillî mucibince zikr olunân mukâta‘ayı
iltizâm [3] sâbikından on bin akçe ziyâdelik üzere tâlib olup [4] ammâ
hızâne-i ‘âmirede olan mukâta‘a defterine nazar olundukta [5] bazı
mukâta‘âtile âhar mültezimlere fürûht olunduğu mukayyed [6]
bulundukta arzî mucibince virilmek muyesser olmamağın [7]
mültezim-i mezbûr Hüseyn dîvân-i ‘âliye gelüp mukaddemâ iltizâm
eden [8] mültezimlerin ziyâdelerine mahsûb olmak üzere on bin [9]
akçe ziyâdelik üzere üç yıla yüz altmış bin akçe [10] iltizâm ve kabûl
edüp berât-i şerîf sıdk buyurulmak [11] bâbında ‘inâyet ricâ eder.

Vech-i meşrûh üzere berât buyruldu

Fî 18. Receb sene 991. (7. VIII 1583)

ђ ,
, .

: ,

,
, - џ ,
,

џ .
,
. :

277
 , ,
; џ : ,
; џ
џ : ,
, .
,
.

. џ
. 990. . (29. X
– 7. XI 1582)

:
џ , , ,
, Ј .

II

, , ,

, , [ ]

џ , 989.
(29. IX 1581) Ј
150000 . ,
10000
, 160000 .
[ ] ђ
. џ ,
, 10
.

[ ] .
, ,
.

[ ]
џ Ј

278
 . 10 [ ].

: 10 [ ].

[ ]
, .
10 [ ].

989.
(29. IX 1581), 160000 [ ].

Ј , , .
150000 [ ].

10000[ ] .

Ј џ
, ; 10 . [
] .

III

,
џ ,
[ ] 10000 [ ]
. ђ ,
, ђ
, [ ]
. ,

[ ] 160000
, [ ] 10000
.

279
 ђ .
18. џ 991. . (7. VIII 1583)

MAD 6148, 39.

280
MAD 6148, 38, 40

281