Grupa A Klasa .................... Liczba punktów ...... / ...... p.

Imię ..................................................................................

1 Przyporządkuj podanym definicjom (1–2) odpowiednie terminy wybrane spośród podanych (A–C).
1. Ciało niebieskie, które składa się ze skalno- A. Planeta
lodowego jądra oraz chmury pyłu i gazu tworzącej
warkocz
2. Ciało niebieskie, które świeci własnym światłem. B. Kometa
C. Gwiazda
2 Wpisz brakujące nazwy planet Układu Słonecznego we właściwej kolejności.

SŁOŃCE – Merkury / ________ / Ziemia / Mars / Jowisz / ________ / Uran / _________

3 Uzupełnij zdanie. Zaznacz odpowiedź A lub B oraz 1 lub 2.
Ruch obiegowy Ziemi odbywa się wokół

A. jej osi, dzięki czemu 1. wschody i zachody Słońca.

możemy
B. Słońca, obserwować 2. zmiany pór roku.

4 Przyporządkuj opisom (1–4) właściwe rysunki (A–C). Uzupełnij zdania właściwymi literami.
A. B. C.

1. Zjawisko dnia polarnego na biegunie południowym występuje, gdy Ziemia jest oświetlona w sposób
przedstawiony na rysunku ___ .
2. Najdłuższy dzień i najkrótsza noc w roku występują na półkuli północnej, gdy Ziemia jest oświetlona w
sposób przedstawiony na rysunku ___ .
3. Półkula południowa otrzymuje więcej energii słonecznej, gdy Ziemia jest oświetlona w sposób
przedstawiony na rysunku ___ .
4. Słońce oświetla Ziemię 23 września w sposób przedstawiony na rysunku ___ .
5 Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa.
1. Planetą, której obieg wokół Słońca trwa najdłużej, jest Jowisz. P F
Kometa jest małym ciałem niebieskim zbudowanym ze skalno-
2. P F
-lodowego jądra oraz chmury gazów i pyłów tworzącej warkocz.
3. Ziemia obraca się w kierunku z zachodu na wschód. P F
Strefy czasowe na Ziemi wyznaczono mniej więcej wzdłuż równoleżników,
4. P F
czyli równoleżnikowo.

6 Ustal na podstawie wartości szerokości geograficznej, czy w wymienionych miastach występują

zjawiska dnia polarnego i nocy polarnej. Wpisz TAK lub NIE.
A. Sztokholm (59°20'N): _______ C. Dikson (73°30'N): _______
B. Murmańsk (67°N): _______ D. Tegucigalpa (14°05'N): _______

Grupa A | strona 1 z 2
7 Zaznacz poprawne dokończenie każdego ze zdań.

1. Gdy w Polsce o 7.30 uczniowie idą do szkoły, w Kanadzie uczniowie

A. również idą do szkoły. B. już wracają ze szkoły. C. jeszcze śpią.
2. Gdy w Polsce o 14.00 uczniowie wracają ze szkoły do domu, w Szwecji uczniowie
A. również wracają ze szkoły do domu. B. dopiero idą do szkoły. C. kładą się spać.
3. Po wschodzie Słońca Kolumna Zygmunta w Warszawie rzuca
A. najkrótszy cień. B. najdłuższy cień. C. taki sam cień przez cały dzień.
8
Zaznacz na mapie znakiem X przykład państwa, w
którym jest późniejsza godzina czasu strefowego
niż w Polsce.

9 Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa.
Występowanie stref klimatycznych jest następstwem zróżnicowania oświetlenia
1. P F
Ziemi.
2. Wyróżniono sześć stref oświetlenia Ziemi. P F
3. Strefy klimatyczne oraz strefy krajobrazowe rozciągają się wzdłuż południków. P F

Grupa A | strona 2 z 2
Grupa B Klasa .................... Liczba punktów ...... / ...... p.
Imię ..................................................................................

1 Przyporządkuj podanym definicjom (1–3) odpowiednie terminy wybrane spośród podanych (A–B).
1. Gazowe lub skaliste ciało niebieskie, które nie A. Planeta
świeci własnym światłem.
2. Ciało niebieskie, które świeci własnym światłem. B. Kometa
C. Gwiazda
2 Wpisz brakujące nazwy planet Układu Słonecznego we właściwej kolejności.

SŁOŃCE – ________ / Wenus / Ziemia / Mars / ________ / Saturn / ________ / Neptun

3 Uzupełnij zdanie. Zaznacz odpowiedź A lub B oraz 1 lub 2.
Ruch obrotowy Ziemi odbywa się wokół

A. jej osi, dzięki czemu 1. wschody i zachody Słońca.

możemy
B. Słońca, obserwować 2. zmiany pór roku.

4 Przyporządkuj opisom (1–4) właściwe rysunki (A–C). Uzupełnij zdania właściwymi literami.
A. B. C.

1. Zjawisko dnia polarnego na biegunie północnym występuje, gdy Ziemia jest oświetlona w sposób
przedstawiony na rysunku __ .
2. Najdłuższy dzień i najkrótsza noc w roku na półkuli południowej występują, gdy Ziemia jest oświetlona w
sposób przedstawiony na rysunku ___.
3. Dzień i noc mają taką samą długość, kiedy Ziemia jest oświetlona w sposób przedstawiony na rysunku ___
4. Słońce oświetla Ziemię 21 marca w sposób przedstawiony na rysunku ___.
5 Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa.
1. Merkury jest planetą, która okrąża Słońce w najkrótszym czasie. P F
Kometa jest niewielkim ciałem niebieskim, które wpada w atmosferę ziemską i
2. P F
najczęściej się w niej spala.
3. Ziemia obraca się w kierunku ze wschodu na zachód. P F
Strefy klimatyczne na Ziemi rozciągają się mniej więcej wzdłuż
4. P F
równoleżników, czyli równoleżnikowo.

6 Ustal na podstawie wartości szerokości geograficznej, czy w wymienionych miastach występują

zjawiska dnia polarnego i nocy polarnej. Wpisz TAK lub NIE.
A. Oslo (59°55'N): _______ C. Norylsk (69°21'N): _______
B. Berbera (10°26'N): _______ D. Kiruna (67°13'N): _______

Grupa B | strona 1 z 2
7 Zaznacz poprawne dokończenie każdego ze zdań.

1. Gdy w Szczecinie o 7.30 rano uczniowie idą do szkoły, w Japonii uczniowie

A. także idą do szkoły. B. już wracają ze szkoły. C. jeszcze śpią.
2. Gdy w Szczecinie o 14.00 uczniowie wracają ze szkoły, w Chorwacji uczniowie
A. również wracają ze szkoły do domu. B. dopiero idą do szkoły. C. kładą się spać.
3. W południe słoneczne Kolumna Zygmunta w Warszawie rzuca
A. najkrótszy cień. B. najdłuższy cień. C. taki sam cień przez cały dzień.
8
Zaznacz na mapie znakiem X przykład państwa,
w którym jest wcześniejsza godzina czasu
strefowego niż w Polsce.

9 Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa.
Występowanie stref krajobrazowych jest następstwem zróżnicowania
1. P F
oświetlenia Ziemi.
2. Wyróżniono cztery strefy oświetlenia Ziemi. P F
3. Strefy klimatyczne oraz strefy krajobrazowe rozciągają się równoleżnikowo. P F

Grupa B | strona 2 z 2