Professional Documents
Culture Documents
Ασκήσεις Μαθηματικών Προσανατολισμού Β Λυκείου
Ασκήσεις Μαθηματικών Προσανατολισμού Β Λυκείου
Ασκήσεις Μαθηματικών Προσανατολισμού Β Λυκείου
Κεφάλαιο 1ο
Διανύσματα
Κυριακίδης 1
Β΄ Λυκείου 2022 – 2023
ΟΡΙΣΜΟΙ
Διανυσματικό Μέγεθος, το οποίο για να το προσδιορίσουμε, χρειαζόμαστε την
μέγεθος διεύθυνση, την φορά και το μέτρο του.
Ένα προσανατολισμένο ευθύγραμμο τμήμα, δηλαδή ευθύγραμμο
Διάνυσμα
τμήμα του οποίου τα άκρα θεωρούνται διατεταγμένα.
ΕΙΔΗ ΔΙΑΝΥΣΜΑΤΩΝ
Συγγραμμικά Διανύσματα που έχουν τον ίδιο φορέα ή παράλληλους φορείς.
Ομόρροπα Συγγραμμικά διανύσματα που έχουν ίδια φορά.
Αντίρροπα Συγγραμμικά διανύσματα που έχουν αντίθετη φορά.
Ίσα Ομόρροπα διανύσματα που έχουν ίσο μέτρο.
Αντίθετα Αντίρροπα διανύσματα που έχουν ίσο μέτρο.
Μηδενικό Διάνυσμα του οποίου η αρχή και το πέρας συμπίπτουν. Είναι σημείο.
Μοναδιαίο Διάνυσμα του οποίου το μέτρο είναι ίσο με 1.
ΓΩΝΙΑ ΔΙΑΝΥΣΜΑΤΩΝ
Γωνία = , ( ) δύο μη μηδενικών διανυσμάτων και ονομάζεται η κυρτή
ΑΦΑΙΡΕΣΗ ΔΙΑΝΥΣΜΑΤΩΝ
( )
Ισχύει − = + − .
Κυριακίδης 3
Β΄ Λυκείου 2022 – 2023
ΣΥΝΤΕΤΑΓΜΕΝΕΣ
Αν ( x1 , y1 ) και ( x2 , y2 ) , τότε = ( x2 − x1 , y2 − y1 )
x1 + x2 y1 + y2
Αν ( x1 , y1 ) και ( x2 , y2 ) , τότε , είναι το μέσο του
2 2
Αν = ( x, y ) , τότε = x2 + y 2
(
= . )
• Αν = 0 ή = 0 , τότε = 0 .
Αν = ( x1 , y1 ) και = ( x2 , y2 ) , τότε = x1 x2 + y1 y2
Ιδιότητα
=
ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ Αν ⊥ , τότε = 0
ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ
Αν , τότε =
ΓΙΝΟΜΕΝΟΥ
Αν , τότε = −
2 2
=
ΑΛΛΕΣ Ιδιότητα
ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ
ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ
( ) (
= = )
ΓΙΝΟΜΕΝΟΥ ( )
+ = +
Κυριακίδης 5
Β΄ Λυκείου 2022 – 2023
3. Αν = −2 τότε = −2 . Σ Λ
4. Αν ΑΒ + ΒΓ + ΓΔ = 0 , τότε ΑΔ = 0 . Σ Λ
5. Αν α = λ β , τότε α // β . Σ Λ
6. Αν ΑΒ = ΒΑ , τότε ΑΒ = 0 . Σ Λ
→ →
7. Αν (ΑΒ)=2(ΒΓ) τότε = 2 Σ Λ
→ 1→
8. Αν = τότε το Γ βρίσκεται μεταξύ των Α και Β Σ Λ
2
→ → →
9. Ισχύει 2 + 3 = 5 Σ Λ
10. Τα διανύσματα ΑΒ και ΟΑ - ΟΒ είναι ίσα. Σ Λ
11. Αν u = (x1, - y1) και ν = (- x1, y1), τότε u = - v . Σ Λ
12. Το διάνυσμα α = (- 2, 2) είναι παράλληλο με το β = (3, - 3). Σ Λ
13. Τα αντίθετα διανύσματα έχουν ίσα μέτρα. Σ Λ
14. Δύο αντίθετα διανύσματα έχουν αντίθετους συντελεστές διευθύνσεως. Σ Λ
15. Αν α = - β , τότε ( α , β ) + ( β , α ) = 2π. Σ Λ
16. Αν το α + β είναι συγγραμμικό του α , τότε το α + β είναι συγγραμμικό του β . Σ Λ
17. Αν α + β = α + β , τότε τα α και β είναι πάντα συγγραμμικά. Σ Λ
18. Αν α = κ β + λ γ και κ, λ > 0, τότε τα α , β , γ είναι συγγραμμικά. Σ Λ
19. Στο ορθογώνιο σύστημα συντεταγμένων Οxy το διάνυσμα ΟΑ = λ i + λ j , λ R βρίσκεται στη
διχοτόμο της γωνίας xOy. Σ Λ
20. Αν α . β > 0, τότε ( α , β ) είναι οξεία. Σ Λ
21. Το ( α . β ). γ παριστάνει διάνυσμα. Σ Λ
22. Το (λ α ). β , λ R παριστάνει διάνυσμα. Σ Λ
23. Το ( α λ). β , λ R παριστάνει διάνυσμα. Σ Λ
24. Για οποιαδήποτε διανύσματα α , β ισχύει: α + β α + β . Σ Λ
25. Για οποιαδήποτε διανύσματα α , β ισχύει: α - β α + β . Σ Λ
26. Για τα ομόρροπα διανύσματα α , β ισχύει: α - β = α + β . Σ Λ
27. Το διάνυσμα λ α , λ R και λ < 0 είναι συγγραμμικό του α . Σ Λ
28. Αν λ α = 0 , λ R τότε οπωσδήποτε α = 0 . Σ Λ
29. Η ισότητα λα = λ α ισχύει για κάθε λ R. Σ Λ
30. Αν κ α = λ α , τότε κ = λ για κάθε διάνυσμα α . Σ Λ
31. Ισχύει η ισοδυναμία: ΑΜ = ΜΒ Μ μέσο του ΑΒ . Σ Λ
6 Ευγένιος
Μαθηματικά Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών
32. Αν κ α = λ β , κ, λ R και α , β μη συγγραμμικά, τότε λ = μ = 0. Σ Λ
33. Αν λ α + μ β = 0 και α , β μη συγγραμμικά, τότε λ = μ = 0. Σ Λ
1
34. Η παράσταση 0 − δεν είναι γραμμικός συνδυασμός των , Σ Λ
2
35. Με πλευρές οποιαδήποτε διανύσματα α , β , γ τέτοια ώστε α + β + γ = 0 ορίζεται τρίγωνο. Σ Λ
AB + AΓ
36. Αν ΑΜ διάμεσος τριγώνου ΑΒΓ τότε ΑΜ = . Σ Λ
2
37. Κάθε διάνυσμα είναι ίσο με τη διανυσματική ακτίνα του τέλους του συν τη διανυσματική ακτίνα της
αρχής του. Σ Λ
38. Αν Μ Α = Μ Β όπου Α, Β σταθερά σημεία, τότε ο γεωμετρικός τόπος του Μ είναι η μεσοκάθετη
ευθεία του ΑΒ. Σ Λ
1
39. Αν είναι ένα μη μηδενικό διάνυσμα τότε το − έχει μέτρο -1. Σ Λ
40. Μπορούμε να γράφουμε: α ( β . γ ) = ( α . β ) γ . Σ Λ
1 1
41. Αν α = (3, 5) και β = ( , - ) τότε α ⊥ β . Σ Λ
3 5
π
42. Αν α . β = 0 τότε είναι πάντα ( α , β ) = . Σ
2
Λ
43. Τα διανύσματα α = i + j και β = - i + j είναι κάθετα.
Σ Λ
44. Δυο διανύσματα με ίσους συντελεστές διευθύνσεως είναι ομόρροπα.
Σ Λ
45. Αν α = (1, - 3), β = (- 1, - 3) και γ = (2, - 6) είναι α - β = γ . Σ Λ
Κυριακίδης 7
Β΄ Λυκείου 2022 – 2023
Ερωτήσεις ανάπτυξης
→ → → →
1. Σε κάθε τρίγωνο ΑΒΓ να δειχθεί ότι AB + + = 0 .
→ → → → → →
2. Αν AB = να δειχθεί ότι = και = .
3. Δίνεται τρίγωνο ΑΒΓ. Αν Μ και Ν είναι τα μέσα των πλευρών ΒΓ και ΓΑ να αποδείξετε ότι:
1 1
i. ΑΜ = ( ΑΒ + ΑΓ ) ii. ΜΝ = ΒΑ
2 2
4. Δίνονται τα διανύσματα ΑΒ και Α΄Β΄ . Αν Μ και Μ΄ είναι μέσα των ΑΒ και Α΄Β΄ να αποδείξετε ότι:
ΑΑ΄ + ΒΒ΄ = 2 ΜΜ΄
5. Δίνεται τετράπλευρο ΑΒΓΔ. Αν Μ και Ν είναι αντιστοίχως τα μέσα των διαγωνίων του ΑΓ και ΒΔ να
αποδείξετε ότι:
1 1 ii.4 ΜΝ = ΑΔ + ΑΒ + ΓΔ + ΓΒ
i. ΜΝ = ( ΑΔ - ΒΓ ) = ( ΑΒ + ΓΔ )
2 2
→ → → →
7. Αν ισχύει AB + = + να δειχθεί ότι τα σημεία Κ και Λ ταυτίζονται.
→ → → →
8. Να αποδείξετε ότι τα σημεία Α και Β συμπίπτουν αν 3+ 7 = 4 + 3 .
10. Δίνονται δύο παραλληλόγραμμα ΑΒΓΔ και Α΄Β΄Γ΄Δ΄. Αν Μ, Ν, Ρ, Σ είναι αντιστοίχως τα μέσα των
ευθυγράμμων τμημάτων ΑΑ΄, ΒΒ΄, ΓΓ΄ και ΔΔ΄ να αποδείξετε ότι το τετράπλευρο ΜΝΡΣ είναι
παραλληλόγραμμο.
12. Να αποδείξετε ότι η διάμεσος ορθογωνίου τριγώνου είναι ίση με το μισό της υποτείνουσας και
αντιστρόφως: αν η διάμεσος ενός τριγώνου είναι ίση με το μισό της πλευράς που αντιστοιχεί τότε το
τρίγωνο είναι ορθογώνιο με υποτείνουσα την πλευρά αυτή.
8 Ευγένιος
Μαθηματικά Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών
13. Δίνεται τραπέζιο ΑΒΓΔ. Αν Μ και Ν είναι τα μέσα των μη παραλλήλων πλευρών του, να
αποδειχθεί ότι το ευθύγραμμο τμήμα ΜΝ είναι παράλληλο προς τις βάσεις του και ισχύει
1
ΜΝ = ( ΑΒ + ΔΓ ).
2
( )
ii. − 2 + − 1
3 (
iii. − 2 + − 1 −
5 4 )
16. Στην πλευρά ΒΓ τριγώνου ΑΒΓ παίρνουμε τα σημεία Δ, Ε τέτοια ώστε (ΒΔ)=(ΔΕ)=(ΕΓ). Αν
→ → → → → → → → 1
(
1
AB = , ΑΓ = , ΑΔ = x , ΑΕ = y να αποδείξετε ότι x = 3 2 + και y = 3 + 2 ) ( )
19. Σε τραπέζιο ΑΒΓΔ (ΑΒ//ΓΔ) είναι (ΑΒ)=5 και (ΓΔ)=7. Έστω σημείο Μ τέτοιο ώστε
→ → →
= + , λ R . Να βρεθεί το λ, ώστε το Μ να είναι συμμετρικό του Γ ως προς το Δ.
20. Έστω παραλληλόγραμμο ΑΒΓΔ, Κ το κέντρο του, Μ το μέσον του ΚΓ. Να αποδειχθεί ότι: ΑΒ
+ ΑΔ = 4 ΑΜ - 2 ΑΓ .
21. Αν ΑΒΓΔΕΖ κανονικό εξάγωνο, με ΑΒ = α και ΒΓ = β
i.Υπολογίστε τα ΓΔ και ΑΕ συναρτήσει των α , β
ii.Δείξτε ότι ΑΒ + ΑΓ + ΑΔ + ΑΕ + ΑΖ = 6 ΒΓ
23. Δίνεται τρίγωνο ΑΒΓ και τα μέσα Κ, Λ, Μ των ΑΒ, ΑΓ, ΒΓ αντίστοιχα.
→ →
i.Να υπολογίσετε το άθροισμα +
Κυριακίδης 9
Β΄ Λυκείου 2022 – 2023
24. Δίνεται παραλληλόγραμμο ΑΒΓΔ και σημείο Ρ τέτοιο ώστε ΡΓ = - 2 ΡΒ . Να αποδειχτεί ότι: ΡΑ
+ ΡΒ + ΡΔ + 2 ΑΒ = 0
25. Δίνεται παραλληλόγραμμο ΑΒΓΔ και Κ το κέντρο του. Να δειχθεί ότι
i. + + + = 0
→ → → →
ii.αν Ο τυχαίο σημείο τότε : A + = + .
26. Δίνεται τετράπλευρο ΑΒΓΔ και τα μέσα Κ , Λ των ΑΒ , ΓΔ αντιστοίχως. Να αποδειχθεί ότι:
ΑΓ + ΒΔ = 2 ΚΛ
27. Δίνεται τρίγωνο ΑΒΓ και τυχαίο σημείο Ρ της ΒΓ. Αν το σημείο Μ ορίζεται από την σχέση
⎯⎯⎯→ ⎯⎯⎯→ ⎯⎯⎯→ ⎯⎯⎯→
= + + , να δειχθεί ότι το ΑΒΜΓ είναι παραλληλόγραμμο.
→ → → →
28. Δίνεται τρίγωνο ΑΒΓ. Να βρεθεί σημείο Μ, τέτοιο ώστε AB + A + AM = 0 .
29. Δίνεται τρίγωνο ΑΒΓ. Να προσδιοριστεί σημείο Ρ τέτοιο ώστε να ισχύει: ΡΑ + ΡΒ + ΡΓ = 0
34. Αν , β δεν είναι συγγραμμικά διανύσματα, να βρείτε τις τιμές των μ, λ R για τις οποίες ισχύει:
i. 5 + = ( 6 − ) + 7 ii. 2 + 3 − ( − 4 ) + ( 2 − ) = 0
→ →
36. Αν Μ είναι το μέσο της πλευράς ΒΓ ενός τριγώνου ΑΒΓ και Λ σημείο της ΑΜ με = 2 να
→ → →
αποδείξετε ότι + = 3 .
10 Ευγένιος
Μαθηματικά Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών
1
37. Στο παραλληλόγραμμο ΑΒΓΔ παίρνουμε τα σημεία Ε και Ζ της ΑΓ έτσι ώστε: ΑΕ = ΖΓ = ΑΓ.
4
i.Αν ΑΒ = α και ΒΓ = β να εκφράσετε τα διανύσματα ΔΕ και ΔΖ συναρτήσει των α και β .
ii.Να δείξετε ότι το ΕΒΖΔ είναι παραλληλόγραμμο
38. Αν ισχύει 2 ΡΑ + 3 ΡΒ - 5 ΡΓ = 0 να αποδείξετε ότι τα σημεία Α, Β, Γ είναι συνευθειακά.
42. Δίνονται τέσσερα σημεία Ο, Α, Β, Γ τέτοια ώστε τα Ο, Α, Β δεν είναι συνευθειακά. Να δείξετε ότι, αν
και ΟΓ = (1 - λ) ΟΑ + λ ΟΒ , λR τότε τα σημεία Α, Β, Γ είναι συνευθειακά.
43. Δίνεται τρίγωνο ΑΒΓ. Αν Κ, Λ, Μ είναι μέσα αντιστοίχως των πλευρών ΑΒ, ΑΓ, ΒΓ και Σ σημείο του
επιπέδου του τριγώνου να αποδειχθεί ότι: ΣΚ + ΣΛ + ΣΜ = ΣΑ + ΣΒ + ΣΓ .
2 6
44. Δίνεται τρίγωνο ΑΒΓ και τα σημεία Δ , Ε και Ζ ώστε να ισχύει ΑΔ = ΑΒ , ΑΖ = ΑΓ και
3 5
ΓΕ = ΒΓ .
i.Να εκφράσετε τα διανύσματα ΔΕ και ΔΖ συναρτήσει των ΑΒ και ΑΓ .
ii.Να εξετάσετε αν τα σημεία Δ, Ε και Ζ είναι συνευθειακά.
1 1 3
46. Δίνεται τρίγωνο ΑΒΓ και σημεία Δ, Ε, Ζ τέτοια ώστε: ΑΔ = ΑΒ , ΓΕ = ΒΓ και ΑΖ = ΑΓ .
3 2 5
i.Αν ΑΒ = α και ΑΓ = β να εκφράσετε τα ΔΕ και ΔΖ συναρτήσει των α και β .
ii.Να δείξετε ότι τα σημεία Δ, Ε, Ζ είναι συνευθειακά.
→ → → →
47. Σε τρίγωνο παίρνουμε = 1 και Ε το μέσο της ΟΒ. Έστω = και = :
3
→ → →
i.Να εκφράσετε τα , ΑΕ & ΔΕ ως συνάρτηση των , .
→ → → →
( ) ( )
ii.Αν = και = να αποδείξετε ότι − = − 2 + 3 − . Στη συνέχεια
( )
να βρείτε τα λ, μ και να υπολογίσετε το λόγο
( )
Κυριακίδης 11
Β΄ Λυκείου 2022 – 2023
50. Στο ορθογώνιο σύστημα αξόνων Οxψ θεωρούμε τα σημεία Α, Β του x΄x, τα οποία έχουν τετμημένες τις
ρίζες της εξίσωσης x2 - (λ2 - 5λ + 20)x - 1998 = 0. Να προσδιοριστεί ο λ R ώστε το μέσο του ΑΒ να
έχει τετμημένη 7.
51. Θεωρούμε τα σημεία Α(x1), Β(x2), και Γ(x3) πάνω στον άξονα x΄x. Να βρεθούν οι συντεταγμένες των
συμμετρικών.
i.του Α ως προς το Β ii.του Β ως προς το Γ
iii.του Γ ως προς μέσο του ΑΒ
52. Πάνω στο άξονα x΄x παίρνουμε τα σημεία Α(3) , Β(- 6) , Γ(- 8). Εάν Μ , Ν είναι αντιστοίχως τα
μέσα των ΑΒ , ΒΓ και Κ , Λ τα μέσα των ΑΓ και ΜΝ αντιστοίχως τότε:
i.Να βρείτε τις τετμημένες των σημείων Μ και Ν
ii.Να βρείτε τις τετμημένες των Κ και Λ
iii.Να βρείτε σημείο Μ του άξονα έτσι ώστε να είναι ΜΑ + 2 ΜΒ = ΑΓ
53. Δίνονται τα διανύσματα u = (- 1, 3) και v = (2, - 1). Να βρεθούν οι συνεταγμένες του διανύσματος
w = (x, y) σε κάθε μια από τις παρακάτω περιπτώσεις:
i. w = u + v iii. u + 2 v - 3 w = 0
ii. u + w = v iv. w = κ u + λ v με κ, λ R.
54. Δίνονται τα σημεία Α (5, - 1), Β (1, 1) και Γ (2, 3). Να μελετηθεί το είδος του τριγώνου ΑΒΓ.
55. Δίνονται τα σημεία Α (3, 2) , Β (7, - 4). Να βρεθεί σημείο του x΄x, ώστε το τρίγωνο ΜΑΒ να είναι:
i.ισοσκελές με κορυφή το Μ ii.ορθογώνιο στο Μ
56. Να βρείτε το σημείο Μ του άξονα x΄x, ώστε το άθροισμα των αποστάσεών του από τα σημεία Α (1, 2)
και Β (3, 4) να είναι ελάχιστο.
57. Να βρείτε το σημείο Μ του άξονα ψψ΄, ώστε η διαφορά των αποστάσεών του από τα σημεία Α (- 3, 2)
και Β (2, 5) να είναι μέγιστη.
12 Ευγένιος
Μαθηματικά Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών
59. Δίνονται τα διανύσματα α = (- 2, 4) και β = (3, - 2). Να βρεθεί διάνυσμα u = (χ, ψ) έτσι ώστε :
i. u = α + β iv. u = κ α + λ β , κ, λ R
ii. α + u = β v. α + β + u = 0
iii. u = κ α , κR
60. Αν α = (2, 3) , β = (- 1, 1) και γ = (- 2, 3) να υπολογιστούν τα:
i. α - β + γ ii. α + β + β + γ + γ + α
61. Αν α = (2x - ψ, x + 2ψ - 4) , β = (x - 3ψ + 2, - 3x + 2ψ - 2) γ = (3, - 2) και δ = (- 3, 4) τότε:
i.Να βρείτε τις συντεταγμένες (x1, ψ1) του διανύσματος u = α +β + γ
ii.Να βρείτε τη σχέση ανάμεσα στα x και ψ ώστε u // δ
iii.Να υπολογιστούν τα x και ψ αν είναι u = 0
62. Αν Μ είναι το μέσο της πλευράς ΒΓ τριγώνου ΑΒΓ και για δύο σημεία Δ , Ε του επιπέδου του
τριγώνου έχουμε: ΑΒ + ΑΓ = ΑΔ + ΑΕ να αποδείξετε ότι:
i.Tο Μ θα είναι μέσο του ΔΕ
ii.Για οποιοδήποτε άλλο σημείο Ν του επιπέδου του τριγώνου θα είναι:
ΝΒ + ΝΓ = ΝΔ + ΝΕ .
β
γ
63. Αν για τα διανύσματα α , β , γ ισχύει: α + β + γ = 0 και α = = να αποδειχθεί ότι:
2 3
i.Το α είναι ομόρροπο με το β . ii.Το β είναι αντίρροπο με το γ .
β
γ
64. Δίνονται τα διανύσματα α , β , γ για τα οποία ισχύει: α + β + γ = 0 και α = = να
3 4
αποδειχθεί ότι τα διανύσματα α , β και γ είναι συγγραμμικά.
65. Να γραφεί το διάνυσμα u = (- 2, 6) σαν γραμμικός συνδυασμός των v = (2, - 1) και w = (3, 1).
66. Να υπολογιστεί το γινόμενο α . β στις παρακάτω περιπτώσεις:
π
i. α = 1, β = 3 και ( α , β ) =
6
ii. α = 2 , β = 2 και ( α , β ) = 75°
iii. α = 2 3 , β = 12 και ( α , β ) = 135°.
π
67. Δίνονται τα διανύσματα α και β με ( α , β ) = . Αν α = 2 και β = 2 2 να βρεθούν:
6
i. α . β iii.( α + β )2 v. (2 α + 3 β ) (4 α - 5 β )
ii. α 2 + β 2 iv. α + β
Κυριακίδης 13
Β΄ Λυκείου 2022 – 2023
π
68. Να βρεθεί το μέτρο του διανύσματος α + β + γ αν ( α , β ) = ( β , γ ) = και α = 2 , β = 3
4
και γ = 2.
69. Να βρεθεί η γωνία των διανυσμάτων: α = (- 1, 4) και β = (1, -2)
70. Αν α = 2, β = 2 2 , ( α , β ) = 45° να βρείτε τη γωνία ( β - α , α )
2π
71. Αν α = β = 1 και ( α , β ) = να υπολογιστεί η γωνία των διανυσμάτων: u = 2 α + 4 β και v
3
= α -β
72. Αν α ⊥ β , ( α + β ) ⊥ ( α - 3 β ) και α - β = 2, δείξτε ότι α = 3 και β = 1.
73. Δίνονται τα διανύσματα u = (- 2, 3) και v = (4, - 3). Να βρείτε το διάνυσμα w ώστε να είναι w
⊥ (3 v - 5 u ).
π
74. Δίνονται τα μοναδιαία διανύσματα α και β , με ( α , β ) = . Να βρείτε διάνυσμα x , τέτοιο ώστε:
3
x //( α + β ) και β ⊥ ( α + x )
75. Δίνονται τα διανύσματα α = (3, - 4) και β = (5, 10). Να αναλύσετε το διάνυσμα β σε δύο κάθετες
μεταξύ τους συνιστώσες από τις οποίες η μία να είναι παράλληλη προς το α .
76. Δίνονται τα διανύσματα α = (1, 3), β = (3, - 1) και γ = (- 1, 0). Να βρείτε όλα τα διανύσματα v με
v = 10, v ⊥ γ και v = λ α + μ β , λ, μ R.
77. Αν α = (α1, α2) , β = (β1, β2) με α = β = 2 και α ⊥ β να αποδείξετε ότι ισχύει α1 β2 - α2 β1 = 4
ή α1 β2- α2 β1 = - 4.
α.γ
78. Αν x + ( x . α ). β = γ με 1 + α β 0 να αποδείξετε ότι x . α =
1 + α.β
79. Έστω δυο τυχαία διανύσματα α και β
i.Να αποδειχθεί ότι ισχύει: α . β α . β
ii.Χρησιμοποιώντας το (i) ερώτημα να βρείτε την ελάχιστη και τη μέγιστη τιμή της παράστασης
Α = 6x - 8ψ αν x2 + ψ2 = 36.
iii.με τη βοήθεια του (i) ερωτήματος αποδείξτε ότι: 6.ημx - 8.συνx 10
80. Θεωρούμε το τρίγωνο ΑΒΓ. Να βρεθεί ο γ.τ. των σημείων Μ του επιπέδου του για τα οποία ισχύει:
ΑΒ . ΑΜ + ΑΓ . ΑΜ = 0.
14 Ευγένιος
Μαθηματικά Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών
π
81. Αν α = ((x-1) 3 , 2x) και β = (- 3 , 1), να βρείτε το x , ώστε ( α , β ) = .
3
82. Αν α = (1,2) , β = (3,4) και γ = (- 2,1) , να υπολογίσετε τις παραστάσεις:
i. αβ , αγ ii. β(2α - γ) iii. α αβ + β βγ + γ γα
83. Αν α = (2, 3) και β = (-1, 4), να βρείτε την προβολή του α πάνω στο β .
84. Να αποδείξετε ότι η γωνία θ που σχηματίζουν οι διαγώνιοι του παραλληλογράμμου με διαδοχικές
πλευρές α και β ισούται με τη γωνία των διανυσμάτων α + β και α - β .
85. Αν α = (- 1,2) και β = (4,3) , να βρεθεί το λR ώστε τα διανύσματα λα και α + λβ να είναι κάθετα
86. Αν ΟΑ = α, ΟΒ = β, ΟΓ = γ όπου α = β = γ = 1 και α + β + γ = 0 να αποδείξετε ότι το τρίγωνο
είναι ισόπλευρο.
87. Δίνονται τα διανύσματα α = (3,2) και β = (2,1) . Να αναλυθεί το β σε δύο κάθετες συνιστώσες από
τις οποίες η μία να είναι παράλληλη στο α .
π
88. Αν είναι α = 5, β = 8 και ( α , β ) = να βρεθεί το συνημίτονο της γωνίας των α + β και α - β
3
και να δοθεί η γεωμετρική ερμηνεία της γωνίας.
β. x
89. Να δείξετε ότι το διάνυσμα α = 2 . β - x είναι κάθετο στο β για κάθε διάνυσμα x .
β
90. Σε καθεμιά από τις παρακάτω περιπτώσεις, να εξετάσετε αν τα διανύσματα που δίνονται είναι κάθετα
μεταξύ τους.
(α β) α
ii.( β . α ). γ - γ .( α . β ) και α (α β) α
i. β - 2 και β iii. β - 2 και α .
β α
91. Αν α = (1, 2) και β = (3, 4) να βρεθούν τα διανύσματα p και q ώστε να ισχύουν συγχρόνως:
i. α = p + q ii. p // α iii. q ⊥ β
92. Αν β 0 και α = p + q με p // β και q ⊥ β να αποδειχθεί ότι ισχύουν οι σχέσεις:
αβ
i. p = 2 . β
β
αβ
ii. q = α - 2 . β
β
Κυριακίδης 15
Β΄ Λυκείου 2022 – 2023
93. Δίνονται τα διανύσματα α και β τέτοια ώστε να είναι: (λ α + κ β ) ⊥ (κ α - 2λ β ) για κάθε κ, λR.
i.Να αποδείξετε ότι α ⊥ β
ii.Να βρεθεί το β στην περίπτωση που είναι α = 2
94. Αν ισχύει α = β = α + β τότε να δείξετε ότι: α - β = α . 3
95. Θεωρούμε τα διανύσματα α , β , γ με α + β + γ = 0. Αν α = 2 , β = 3 και γ = 5 να
υπολογιστεί το: α . β + β . γ + γ . α
αβ βγ γα
96. Θεωρούμε τα συγγραμικά διανύσματα α , β , γ . Να δείξετε ότι η σχέση + + γ α = -1
α β β γ
συνεπάγεται ότι δύο απ’ τα διανύσματα α , β , γ είναι αντίρροπα.
97. Θεωρούμε τα διανύσματα α και β με α = 3, β = 6. Να οριστεί ο πραγματικός αριθμός λ ώστε
τα διανύσματα 3 α + λ β και 3 α - λ β να είναι κάθετα.
98. Αν τα διανύσματα α και β έχουν ίσα μέτρα και είναι κάθετα να αποδείξετε ότι τότε και τα
διανύσματα 2 α + β , α - 2 β είναι κάθετα.
99. Αν για τα διανύσματα α και β ισχύουν β =2 α και α + β = α , δείξτε ότι τα α και β είναι
αντίρροπα.
3 1
100. Αν είναι a = , = + 1 να δειχθεί ότι .
4 4
101. Δίνεται τετράπλευρο ΑΒΓΔ. Να βρεθεί ο γεωμετρικός τόπος των σημείων Μ του επιπέδου για τα
⎯⎯⎯→ ⎯⎯⎯→ ⎯⎯⎯→
οποία ισχύει : + = .
103. Θεωρούμε ισοσκελές τρίγωνο ΑΒΓ (ΑΒ=ΑΓ). Φέρουμε τη διάμεσο ΑΔ και ΔΕ⊥ΑΔ. Αν Κ το μέσο
της ΔΕ να αποδείξετε ότι = 0
104. Σε παραλληλόγραμμο ΑΒΓΔ φέρουμε ΒΕ⊥ΑΔ. Αν ΑΔ = α και ΑΒ = β να αποδείξετε ότι
α β
ΒΕ =- β + 2 . Ποια είναι η έκφραση του ΒΕ αν Α>90ο.
α
16 Ευγένιος
Μαθηματικά Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών
105. Σε τρίγωνο ΑΒΓ είναι ΑΓ = 2 ΑΒ . Αν ΑΔ διάμεσος του τριγώνου και Ε σημείο του ώστε
7
= ˆ = 60 .
και ⊥ να αποδείξετε ότι
10
∧
Αν δ =5 α -4 β με με | α |=2, | β |=5 και (α,β) = 56π , να υπολογίσετε το| δ | και τα συνημίτονα των γωνιών
∧
(δ,α ),
Κυριακίδης 17
Β΄ Λυκείου 2022 – 2023
Κεφάλαιο 2ο
Ευθεία
18 Ευγένιος
Μαθηματικά Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών
ΕΞΙΣΩΣΗ ΕΥΘΕΙΑΣ
Μια ευθεία η οποία διέρχεται από σημείο ( x0 , y0 ) και έχει συντελεστή
διεύθυνσης , έχει εξίσωση y − y0 = ( x − x0 ) .
ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΕΥΘΕΙΩΝ
Η γραφική παράσταση της συνάρτησης f είναι μια ευθεία η
y = x +
οποία τέμνει τον άξονα yy ' στο σημείο ( 0, ) .
Η γραφική παράσταση της συνάρτησης f είναι μια ευθεία η
y = x
οποία διέρχεται από την αρχή των αξόνων O ( 0,0 ) .
Η γραφική παράσταση της συνάρτησης f είναι μια ευθεία η
y=x οποία διέρχεται από την αρχή των αξόνων O ( 0,0 ) και διχοτομεί
την 1η και 3η γωνία του συστήματος αξόνων.
Η γραφική παράσταση της συνάρτησης f είναι μια ευθεία η
y = −x οποία διέρχεται από την αρχή των αξόνων O ( 0,0 ) και διχοτομεί
την 2η και 4η γωνία του συστήματος αξόνων.
Η γραφική παράσταση της συνάρτησης f είναι μια ευθεία
y = y0 παράλληλη στον άξονα x ' x και η οποία τέμνει τον άξονα yy '
στο σημείο ( 0, y0 ) .
Ευθεία κάθετη στον άξονα x ' x η οποία τον τέμνει στο σημείο
x = x0
( x0 ,0 ) .
Κυριακίδης 19
Β΄ Λυκείου 2022 – 2023
ΙΣΧΥΟΥΝ
Αν ( x1 , y1 ) και ( ) : x + y + = 0 τότε
Απόσταση σημείου
x0 + y0 +
από ευθεία d ( , ) = .
+ 2 2
20 Ευγένιος
Μαθηματικά Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών
1. Συντελεστής διεύθυνσης μιας ευθείας (ε) είναι η εφαπτομένη της γωνίας που
σχηματίζει η ευθεία (ε) με τον άξονα x´x. Σ Λ
2. Ο συντελεστής διεύθυνσης λ μιας ευθείας που διέρχεται από τα σημεία Α (x1, y1)
17. Από το σημείο Α (x0, y0) περνά μία μόνο ευθεία με δεδομένο συντελεστή Σ Λ
διεύθυνσης λ.
18. Η ευθεία που περνά από το σημείο (1, 2) και είναι παράλληλη προς την ευθεία
y = - 3x + 4, έχει εξίσωση y - 2 = - 3 (x - 1). Σ Λ
1
19. Η ευθεία ΑΒ με Α (1,-4) και Β (-1,-5) είναι παράλληλη στην ευθεία y = x + 3.
2 Σ Λ
20. Δίνονται τα σημεία Α (- 3, - 1), Β (2, 2), Γ (- 3, 4) και Δ (3, - 6). Η ευθεία ΑΒ είναι
κάθετη προς την ευθεία ΓΔ. Σ Λ
21. Η εξίσωση της ευθείας που περνά από το σημείο (1, 1) και σχηματίζει με τον άξονα
x´x γωνία ίση με 135 είναι x + y = 0. Σ Λ
x y
22. Η ευθεία + =1 με α, β 0 τέμνει τους άξονες στα σημεία Α (α, 0) και Β (0, β).
β α Σ Λ
Κυριακίδης 21
Β΄ Λυκείου 2022 – 2023
4
23. Η ευθεία 2y - 3x + 4 = 0 τέμνει τον άξονα x´x στο σημείο ( , 0).
3 Σ Λ
24. Όταν ο συντελεστής διεύθυνσης μιας ευθείας δεν ορίζεται, τότε η εξίσωσή της είναι
της μορφής x = x0. Σ Λ
25. Η γωνία που σχηματίζει η ευθεία x + y = 0 με τον άξονα x´x είναι 45. Σ Λ
26. Η γωνία που σχηματίζει η ευθεία 3x + 3 y + 1 = 0 με τον άξονα x´x είναι 120. Σ Λ
27. Η εξίσωση Αx + By + Γ = 0 με Α 0 είναι πάντα εξίσωση ευθείας. Σ Λ
28. Αν Α Β, τότε η εξίσωση Αx + By + Γ = 0 παριστάνει πάντοτε ευθεία. Σ Λ
29. Στην ευθεία με εξίσωση Αx + By + Γ = 0 δεν ορίζεται ο συντελεστής διεύθυνσης.
Ισχύει Β = 0. Σ Λ
30. Κάθε εξίσωση ευθείας μπορεί να γραφεί στη μορφή Αx + By = 0. Σ Λ
31. Το διάνυσμα n =(- 2, 1) είναι κάθετο στην ευθεία x + y + 2 = 0. Σ Λ
32. Η ευθεία με εξίσωση Αx+By+Γ= 0 είναι παράλληλη στο διάνυσμα δ = (Β, - Α). Σ Λ
33. Η ευθεία με εξίσωση Ax + By + Γ = 0 είναι κάθετη στο διάνυσμα n = (Α, - Β). Σ Λ
34. Δύο ευθείες παράλληλες προς τα διανύσματα δ 1 = (Α, Β) και δ 2 = (- Β, Α)
αντίστοιχα είναι μεταξύ τους κάθετες. Σ Λ
35. Μια ευθεία κάθετη στο διάνυσμα δ = (Α, Β) με Β 0 έχει εξίσωση της μορφής:
Αx + By + Γ = 0. Σ Λ
36. Η απόσταση του σημείου Μ0 (x0, y0) από την ευθεία (ε): Αx + By + Γ = 0 δίνεται
Ax 0 + By 0 + Γ
από τον τύπο d (Μ0, ε) = .
Α 2 + Β2 Σ Λ
37. Η απόσταση d (Μ0, ε) του σημείου Μ0 (x0, y0) από την ευθεία (ε): Ax + By + Γ = 0
επαληθεύει την ισότητα Ax 0 + By 0 + Γ = d (Μ0, ε) Α 2 + Β 2 . Σ Λ
38. Το εμβαδόν ενός τριγώνου ΑΒΓ είναι ίσο με την ορίζουσα det ( , ). Σ Λ
39. Όλα τα διανύσματα με κοινό φορέα έχουν τον ίδιο συντελεστή διεύθυνσης. Σ Λ
40. Η ευθεία y = κ2x + 1 σχηματίζει αμβλεία γωνία με τον άξονα x´x για κάθε κ 0. Σ Λ
41. Η ευθεία x + λ (x - y) - λ = 0 τέμνει τη διχοτόμο της γωνίας xOy για κάθε τιμή του
αριθμού λ. Σ Λ
42. Οι ευθείες ε1: y = 2x + 1, ε2: y = 2x - 1, ε3: x + 2y + 1 = 0 και ε4: x + 2y + 2 = 0
τεμνόμενες ορίζουν ορθογώνιο παραλληλόγραμμο. Σ Λ
43. Η απόσταση των ευθειών ε1: y = λx + β1 και ε2: y = λx + β2 δίνεται από τον τύπο: d
β1 − β 2
(ε1, ε2) = .
1 + λ2 Σ Λ
44. Η εξίσωση της ευθείας ε που είναι κάθετη στην ευθεία ε΄ : x + 3 = 0 και περνά από το
σημείο (3, 2), είναι y = 3. Σ Λ
45. Οι ευθείες 2x - 3y = 11 και 4y + 3x + 9 = 0 έχουν κοινό σημείο το (- 1, 3). Σ Λ
46. Η ευθεία y = λx + 3 έχει δύο κοινά σημεία με τον άξονα x΄x για κάθε λ R. Σ Λ
47. Αν οι ευθείες (μ + 1) x - y = 0 και 3x + y - 7 = 0 είναι παράλληλες, τότε μ = 2. Σ Λ
22 Ευγένιος
Μαθηματικά Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών
Κυριακίδης 23
Β΄ Λυκείου 2022 – 2023
δεν ορίζεται Σ Λ
75. Αν το Μ είναι σημείο της ευθείας y=x+4 τότε είναι Μ(α, α+4) Σ Λ
76. Η κατακόρυφη ευθεία που διέρχεται από το (7, 0) είναι η x+7=0 Σ Λ
77. Όταν ο συντελεστής διεύθυνσης μιας ευθείας είναι μηδέν τότε αυτή δεν παριστάνει
γραφική παράσταση συνάρτησης Σ Λ
78. Η ευθεία -y=-x+7 σχηματίζει αμβλεία γωνία με τον xx΄ Σ Λ
79. Η εξίσωση x2-4y2=0 παριστάνει δύο ευθείες που διέρχονται από την αρχή των Σ Λ
αξόνων
80. Η εξίσωση y = x παριστάνει μία μόνο ημιευθεία. Σ Λ
Ερωτήσεις ανάπτυξης
1. Να βρείτε τον συντελεστή διεύθυνσης μιας ευθείας ε, που σχηματίζει με τον άξονα x΄x γωνία:
π 2π iii. ω = π
i. ω = ii. ω =
3 3
2. Να βρείτε τη γωνία ω που σχηματίζει με τον άξονα x΄x μια ευθεία ε, η οποία διέρχεται από τα
σημεία:
i. Α (-6, -2),Β (3, 7) iii. Α ( 3 ,3), Β(0, v. Α (0, 3 ), Β(1,
ii. Α (1, 3), Β (2, 4) 4) 0)
iv. Α (1, -1), Β (1, 2)
4. Δίνονται τα σημεία Α (7, 5), Β (6, - 7) και Γ (2, 3). Να αποδείξετε ότι το τρίγωνο ΑΒΓ είναι
ορθογώνιο.
6. Να βρείτε την εξίσωση της ευθείας που διέρχεται από το σημείο Α (3, - 2) και:
i. είναι παράλληλη προς το διάνυσμα δ (2, - 5)
ii. είναι παράλληλη προς το διάνυσμα δ (0, 3)
iii. είναι παράλληλη προς το διάνυσμα δ (- 2, 0)
24 Ευγένιος
Μαθηματικά Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών
8. Δίνεται τρίγωνο ΑΒΓ με Α(2, 6), Β(2, 1) και Γ(7, -2). Να βρεθούν:
i. οι εξισώσεις των πλευρών του, iii. οι εξισώσεις των διαμέσων του
ii. οι εξισώσεις των υψών του, iv. οι εξισώσεις των μεσοκαθέτων του.
9. Στο επίπεδο θεωρούμε τα σημεία Α (κσυνφ, λημφ), Β (κημφ, - λσυνφ) και Γ (κ, λ), όπου κ,
λ R και 0 < φ < π. Για ποιες τιμές του φ τα Α , Β , Γ είναι συνευθειακά;
10. Να βρεθεί η εξίσωση της ευθείας η οποία διέρχεται από το σημείο τομής των ευθειών: 3x + 4y
- 11 = 0 και 2x - 3y + 21 = 0 και είναι:
i. παράλληλη προς την ευθεία x + 2y + 1 = 0
ii. κάθετη προς την ευθεία 3x - y + 5 = 0
iii. διέρχεται από την αρχή των αξόνων
iv. παράλληλη στον άξονα x΄x
v. παράλληλη στον άξονα y΄y
vi. παράλληλη στη διχοτόμο της πρώτης γωνίας των αξόνων
vii. παράλληλη στη διχοτόμο της δεύτερης γωνίας των αξόνων
viii. σχηματίζει με τους άξονες τρίγωνο εμβαδού 32 τ.μ.
11. Να βρείτε το περίκεντρο τριγώνου ΑΒΓ με Α(-2, 2), Β(2, -1) και Γ(4, 0).
12. Τα σημεία Μ1 (1, 1), Μ2 (2, 2) και Μ3 (3, - 1) είναι τρεις διαδοχικές κορυφές ενός
παραλληλογράμμου. Να βρεθούν:
i. οι συντεταγμένες της τέταρτης κορυφής του
ii. οι συντεταγμένες του κέντρου του
iii. το εμβαδόν του
13. Μια κορυφή ενός τετραγώνου είναι το σημείο τομής των ευθειών 2x - 3y + 20 = 0 και 3x + 5y -
27 = 0 και η μια διαγώνιός του βρίσκεται επί της ευθείας x + 7y - 16 = 0. Να βρεθούν οι
εξισώσεις των πλευρών του τετραγώνου καθώς και η εξίσωση της άλλης διαγωνίου του.
14. Να βρείτε τις εξισώσεις των ευθειών που είναι παράλληλες προς την ευθεία ε: 2x - 3y - 12 = 0
και οι οποίες ορίζουν με τους άξονες τρίγωνο με εμβαδόν ίσο με 12 τ.μ.
Κυριακίδης 25
Β΄ Λυκείου 2022 – 2023
15. Τριγώνου ΑΒΓ δίνονται η κορυφή Α (1, 2) και οι εξισώσεις x - 3y + 1 = 0 και y - 1 = 0 δύο
διαμέσων του. Να βρείτε τις εξισώσεις των πλευρών του τριγώνου ΑΒΓ.
16. Σε τρίγωνο ΑΒΓ έχουμε: Α (- 8, 2), Β (7, 4) και Η (5, 2) το ορθόκεντρό του. Να βρείτε:
i. την εξίσωση της πλευράς ΒΓ
ii. τις συντεταγμένες της κορυφής Γ
iii. τις εξισώσεις των πλευρών του
17. Να βρεθούν οι εξισώσεις των πλευρών τριγώνου ΑΒΓ αν Α(1, 2)και οι εξισώσεις του ύψους
και της διαμέσου που φέρνουμε από την ίδια κορυφή είναι αντίστοιχα y=2x+4 και y=-x+1.
18. Να βρείτε τις εξισώσεις των πλευρών τριγώνου ΑΒΓ αν Β(2, 2)και οι εξισώσεις του ύψους και
1 15
της διχοτόμου της γωνίας που φέρνουμε από την ίδια κορυφή είναι αντίστοιχα y= x+ και
7 7
y= -7x-5.
19. Να βρεθεί η εξίσωση της ευθείας που είναι μεσοπαράλληλη των ευθειών:
i. ε1: 3x - y + 1 = 0 και ε2: - 6x + 2y - 3 = 0
ii. ε1: x = 4 και ε2: x = - 6 iii. ε1: y = x και ε2: y = x – 3
20. Το σημείο A (3, - 1) είναι κορυφή του τετραγώνου ΑΒΓΔ , του οποίου μία πλευρά έχει
εξίσωση 3x - 2y - 5 = 0. Να βρεθούν οι εξισώσεις των άλλων πλευρών του.
21. Η προβολή της αρχής των αξόνων σε ευθεία ε είναι το σημείο (2, 3). Να βρεθεί η εξίσωση της
ευθείας.
26 Ευγένιος
Μαθηματικά Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών
25. Να βρείτε τις εξισώσεις των πλευρών ενός τριγώνου ΑΒΓ με Α(4, 1) και ένα ύψος του και μία
1 3
διάμεσός του έχουν εξισώσεις αντίστοιχα y=-x-1 και y= x+ .
2 2
26. Έστω σημείο Μ(α, β) με αβ0. Να βρείτε την εξίσωση της ευθείας η οποία διέρχεται από το Μ
και τέμνει τους άξονες σε σημεία τα οποία ορίζουν ευθύγραμμο τμήμα που έχει μέσο το Μ.
9
27. Δίνονται τα σημεία Α (2, 1), Β (6, 4) και Γ ( , 6).
2
i. Να δειχθεί ότι η γωνία ΑΒΓ είναι ορθή.
ii. Να βρεθούν οι συντεταγμένες της κορυφής Δ του ορθογωνίου παραλλη-λογράμμου
ΑΒΓΔ.
iii. Να βρεθούν οι συντεταγμένες του κέντρου του περιγεγραμμένου κύκλου στο τρίγωνο
ΑΒΓ.
28. Αν οι ευθείες ε1: 2x - y + 1 = 0 και ε2: x + 2y + 3 = 0 είναι οι φορείς των δύο πλευρών
ορθογωνίου παραλληλογράμμου και Α (2, - 1) μια κορυφή του, να βρεθούν οι άλλες κορυφές και
το εμβαδόν του.
1
29. Οι δύο πλευρές ενός παραλληλογράμμου έχουν εξισώσεις y=2x+5 και y= x+2 και το σημείο
2
τομής των διαγωνίων του είναι το (1, 4). Να βρεθούν:
i. oι εξισώσεις των άλλων πλευρών και των διαγωνίων του
ii. oι εξισώσεις δύο υψών του.
30. Να βρεθεί η εξίσωση της ευθείας που περνάει από τα σημεία Α (ημω, συνω) και Β (ημφ, συνφ).
π
Να βρεθεί η απόσταση του Ο (0, 0) από αυτήν (0 ω φ < ).
2
31. Δίνονται τα σημεία Α (λ, 0) , Β (2λ, 3λ) , λ 0. Αν η κάθετη στην ΑΒ στο σημείο Α τέμνει την
ευθεία x = - 2λ στο Γ, να αποδειχθεί ότι το τρίγωνο ΑΒΓ είναι ισοσκελές.
Κυριακίδης 27
Β΄ Λυκείου 2022 – 2023
Εφαρμογή:
α) (ε1): 3x - y + 1 = 0 και (ε2): - 6x + 2y - 3 = 0 β) (ε1): x = 4 και (ε2): x = - 6 γ) (ε1): y = x
και (ε2): y = x – 3
• Απέχει απόσταση d από γνωστή ευθεία (ε΄).
Εφαρμογή:
α) d = 2 από (ε΄): 2x + y - 1 = 0 β) d = 4 από (ε΄): y = 3
• Διέρχεται από το Α (x0, y0) και απέχει απόσταση d από το Β (x1, y1).
Εφαρμογή:
α) Α (3, - 1) και απέχει d = 2 από το Β (2, 2) β) Α (2, 1) και απέχει d = 1από το Β (0, 0)
• Είναι μεσοκάθετη σε γνωστό τμήμα ΑΒ.
Εφαρμογή:
α) Α (- 2, 1) και Β (2, 3) β) Α (3, 0) και Β (0, - 5)
• Είναι άξονας συμμετρίας του ΑΒ με Α, Β γνωστά σημεία.
Εφαρμογή:
α) Α (1, - 1) και Β (- 1, 3) β) Α (- 3, 4) και Β (4, - 3)
• Διέρχεται από σημείο Α (x0, y0) και σχηματίζει γωνία φ με γνωστή ευθεία (ε΄).
Εφαρμογή:
α) Α (2, 1) και φ = 45με την x - y + 1 = 0 β) Α (- 2, 1) και φ = 30με την y + 2 = 0
• Διέρχεται από το Α (x0, y0) και σχηματίζει γωνία φ με το διάνυσμα ν .
Εφαρμογή:
α) Α (1, - 2) και φ = 60με το ν = (1, 1) β) Α (0, 3) και φ = 45 με το ν = (2, 1)
• Διέρχεται από το Α (x0, y0) και σχηματίζει με τους άξονες τρίγωνο σταθερού εμβαδού.
33. Έστω οι ευθείες ε1: 2x - 3y + 1 = 0, ε2: - x + 4y + 3 = 0 και το σημείο Α (1, - 2). Να βρεθεί σημείο
Μ της ε2, ώστε το μέσο του ΑΜ να ανήκει στην ε1.
34. Να βρεθεί το εμβαδόν του τετραπλεύρου που έχει κορυφές τα σημεία Α (1, - 2) , Β (- 2, 3) , Γ
(- 1, - 4) και Δ (5, 0).
35. Να αποδείξετε ότι η εξίσωση 2y2 - 3xy - 2x2 = 0 παριστάνει ζεύγος δύο ευθειών. Ποια είναι η
σχετική θέση των δύο ευθειών που βρήκατε;
36. Τα σημεία Α (1,0) και Β (3,6) ισαπέχουν από το σημείο Γ (- 4, λ). Να υπολογιστεί η τιμή του λ.
37. Δίνονται τα σημεία Α (4, 2), Β (3, - 1) και η ευθεία ε: y = - 3x. Να βρεθεί σημείο Γ της ευθείας ε,
ώστε το τρίγωνο ΑΒΓ να είναι ισοσκελές με κορυφή το Β.
28 Ευγένιος
Μαθηματικά Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών
38. Αν τρίγωνο ΑΒΓ έχει κορυφή Α(1 , 2) και οι εξισώσεις δύο διαμέσων του είναι y=1 και y=
1 1
x+ , να βρείτε τις εξισώσεις των πλευρών του.
3 3
40. Για ποιες τιμές των λ, μ R οι ευθείες ε1: (μ + 1) x - 2μy = λ και ε2: (μ - 1) x - 3y = 2λ - 1:
i. τέμνονται,
ii. είναι παράλληλες,
iii. συμπίπτουν.
41. Να βρείτε τις τιμές του λR ώστε οι ευθείες ε1: (λ+1)x+2λy+7=0 και ε2: -
λx+3y+λ=0 να είναι κάθετες.
42. Να αποδείξετε ότι για κάθε τιμή του λR η εξίσωση (λ+2)x+(λ2-3)y+3λ2-8λ+5=0
παριστάνει ευθεία γραμμή. Για ποια τιμή του λR η ευθεία αυτή είναι:
i. Παράλληλη στον xx΄.
ii. Παράλληλη στον yy΄.
iii. Διέρχεται από την αρχή των αξόνων.
x y x y
44. Δίνονται οι ευθείες 1: + = 1, 2 : − = 1, ,, 0 . Να αποδείξετε ότι, αν
(α+γ)2=α2+γ2+2β2, τότε οι ευθείες είναι κάθετες.
Κυριακίδης 29
Β΄ Λυκείου 2022 – 2023
46. Να βρείτε την τιμή του αR ώστε η ευθεία αx+y-13=0 να διέρχεται από το σημείο
τομής των ευθειών 2x-y+3=0 και x+y+3=0.
47. Δίνονται τα σημεία Α(α, 0) και Β(-α, 0). Ένα σημείο Μ του επιπέδου κινείται,
έτσι ώστε (ΜΑ)2-(ΜΒ)2=α2. Να βρείτε την εξίσωση της γραμμής πάνω στην οποία
βρίσκεται το Μ.
48. Δίνεται η ευθεία ε με εξίσωση x + y = 1. Να βρείτε το συμμετρικό του σημείου Ρ (2, 3) ως προς
άξονα συμμετρίας την (ε).
1 1
49. Δίνεται η ευθεία με εξίσωση ε : y= x+ και το σημείο Α(3, 1). Να βρείτε το συμμετρικό του
2 2
Α ως προς την ε.
50. Να βρείτε το σημείο Μ1(x1, y1) που είναι συμμετρικό του Μ(1, -2) ως προς
την ευθεία ε: x-y+3=0
51. Ένα σημείο P του επιπέδου κινείται πάνω στην ευθεία y = x. Να αποδείξετε ότι το συμμετρικό
σημείο Ρ΄ του Ρ ως προς την ευθεία x + 2y - 1 = 0 κινείται πάνω στην ευθεία 7x - y - 2 = 0.
53. Να εξετάσετε αν η ευθεία 2λx + 2λy + 5λ = 3y - x + 7 διέρχεται από σταθερό σημείο για κάθε λ
R.
54. Να αποδείξετε ότι το σημείο Μ(x, y) με x=3+συν2θ και y=1+συν2θ, θR, βρίσκεται για κάθε
θR πάνω σε σταθερή ευθεία.
30 Ευγένιος
Μαθηματικά Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών
θ θ
55. Να αποδειχθεί ότι η εξίσωση xσυν2 + yημ2 + συνθ - 1 = 0, θ [0, π] παριστάνει ευθεία, η
2 2
οποία διέρχεται από σταθερό σημείο.
56. Θεωρούμε την εξίσωση (2λ2 + λ - 3) x - (λ2 + λ - 2) y - 5λ2 - 3λ + 8 = 0 (1) Για ποιες τιμές του λ
R η (1) παριστάνει ευθεία;
58. Να βρεθεί ο γεωμετρικός τόπος των σημείων, τα οποία ισαπέχουν από τις ευθείες 3x - 2y + 4 =
0 και 3x - 2y + 6 = 0.
59. Μια ευθεία ε διέρχεται από το σημείο (-α, 0), α>0 και σχηματίζει με τους άξονες
τρίγωνο εμβαδού Ε τ.μ. Να γράψετε την εξίσωση της ε ως συνάρτηση των α, Ε.
60. Να εξετάσετε αν η ευθεία x+1998y=4 ανήκει στην δέσμη ευθειών με εξίσωση (x+y-4)+λ(x-3y-
4)=0.
62. Να βρεθείη οξεία γωνία των ευθειών που παριστάνει η εξίσωση x2-xy-6y2-
3x+14y-4=0
63. Να αποδειχθεί ότι η εξίσωση x2 - y2 - 4λy - 2λx - 3λ2 = 0 παριστάνει δύο ευθείες κάθετες μεταξύ
τους. Να βρεθεί ο γεωμετρικός τόπος του σημείου τομής των δύο αυτών ευθειών.
Κυριακίδης 31
Β΄ Λυκείου 2022 – 2023
66. Δίνεται τρίγωνο ΑΒΓ με κορυφές Α (5, 3) , Β (0, 0) και Γ (6, 0). Φέρνουμε ευθεία παράλληλη
προς τη ΒΓ που τέμνει τις ευθείες ΑΒ και ΑΓ στα σημεία Ε και Δ αντιστοίχως. Να βρεθεί
η εξίσωση της γραμμής πάνω στην οποία κινείται το σημείο τομής των ΒΔ και ΓΕ.
67. Φωτεινή ακτίνα διερχόμενη από το σημείο Σ (2, 3) και προσπίπτουσα στην ευθεία x + y + 1 = 0,
μετά την ανάκλασή της διέρχεται από το σημείο Μ (1, 1). Να βρεθούν οι εξισώσεις της
προσπίπτουσας και της ανακλόμενης ακτίνας.
69. Μια τριγωνική κατασκήνωση διαθέτει τρεις εισόδους, μία σε κάθε κορυφή. Ο αρχηγός της
κατασκήνωσης (του οποίου η σκηνή βρίσκεται κάπου μέσα στην κατασκήνωση) θέλοντας να
βρει το εμβαδόν της κατασκήνωσης, αποστέλλει τρεις κατασκηνωτές (εφοδιασμένους με πυξίδες
και χιλιομετρητές) να μετρήσουν τις αποστάσεις των εισόδων από τη σκηνή του. Ο πρώτος
προχωρά 2 km βόρεια και αμέσως μετά 1 km ανατολικά και εκεί συναντά την πρώτη είσοδο. Ο
δεύτερος προχωρά 3 km ανατολικά και 1 km νότια και εκεί συναντά τη δεύτερη είσοδο. Ο τρίτος
προχωρά 2 km δυτικά και συναντά την τρίτη είσοδο.
i. Να τοποθετήσετε, σε ένα πρόχειρο σχέδιο, τη σκηνή του αρχηγού και τις εισόδους, αφού
πρώτα χαράξετε τις πορείες.
ii. Να θεωρήσετε κατάλληλο σύστημα αξόνων και να βρείτε τις συντεταγμένες των τριών
εισόδων σ’ αυτό το σύστημα.
iii. Να βρείτε το εμβαδόν της κατασκήνωσης.
70. Σε χάρτη με καρτεσιανό σύστημα αξόνων Οxy ένα πλοίο ξεκινά από ένα λιμάνι Α και
κατευθύνεται στο λιμάνι Ο. Το ραντάρ θέσης για χρονική στιγμή t δίνει συντεταγμένες για το
πλοίο (2t - 40, t - 30), t 0.
i. Πού βρίσκεται στο χάρτη το λιμάνι Α;
ii. Πόσο απέχει το λιμάνι Α από το Ο;
iii. Είναι σωστή η πορεία του πλοιάριου; Ποια είναι η εξίσωσή της;
71. Σε χάρτη με καρτεσιανό σύστημα αξόνων η θέση ενός λιμανιού προσδιορίζεται από το σημείο Α
(2, 6) και η θέση ενός πλοίου με το σημείο Π (λ - 1, 2 + λ), λ R.
i. Για ποιες τιμές του λ το σημείο Π έχει τετμημένη μικρότερη από την τετμημένη του Α;
ii. Να εξετάσετε αν το πλοίο θα περάσει από το λιμάνι Α, όταν κινείται ευθύγραμμα.
iii. Ποια θα είναι η ελάχιστη απόσταση της πορείας του πλοίου από το λιμάνι;
32 Ευγένιος
Μαθηματικά Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών
Κυριακίδης 33
Β΄ Λυκείου 2022 – 2023
Κεφάλαιο 3ο
Κωνικές τομές
34 Ευγένιος
Μαθηματικά Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών
1, έχει εξίσωση x + y = 1. Σ Λ
15. Η εξίσωση x2 - 2x + 1 + y2 = 5 παριστάνει κύκλο με κέντρο το (1,0). Σ Λ
16. Η καμπύλη που παριστάνει η εξίσωση x2 + y2 = α2, είναι γραφική
παράσταση συνάρτησης. Σ Λ
17. Η εξίσωση 2x2+2y2+αx+βy+γ=0 με α2+β2-8γ=0 παριστάνει σημείο. Σ Λ
18. Η εξίσωση λx2+λy2+αx+βy+γ=0 με λ<0 και α, β, γ >0 παριστάνει κύκλο με
κέντρο σημείο του 1ου τεταρτημορίου. Σ Λ
19. Οι κύκλοι : x2+y2+αx+βy+γ=0 και x2+y2+αx+βy+δ=0 με δγ είναι Σ Λ
ομόκεντροι.
20. Η σχέση y = α2 - x 2 είναι τύπος συνάρτησης που παριστάνει ημικύκλιο
(- α x α). Σ Λ
21. Ένας κύκλος έχει το κέντρο του στην ευθεία y = x. Έχει πάντα εξίσωση
(x - α)2 + (y - α) 2 = α2. Σ Λ
Κυριακίδης 35
Β΄ Λυκείου 2022 – 2023
22. Ένα σημείο (x1, y1) είναι εσωτερικό ενός κύκλου με κέντρο Κ (x0, y0) και
ακτίνα ρ. Ισχύει: (x1 - x0)2 + (y1 - y0)2 < ρ2. Σ Λ
23. Η παραβολή με εστία το σημείο (1, 0) έχει παράμετρο p = 2. Σ Λ
24. Η ευθεία που έχει εξίσωση y = 3 είναι παράλληλη στη διευθετούσα της
παραβολής y2 = 16x. Σ Λ
25. Στο ορθογώνιο σύστημα αξόνων Οxy η παραβολή y2 = 2px βρίσκεται
πάντα στο ημιεπίπεδο που ορίζει ο άξονας y΄y και η εστία Ε. Σ Λ
26. Ο άξονας x΄x είναι άξονας συμμετρίας της παραβολής x2 = 8y. Σ Λ
27. Η εξίσωση της εφαπτομένης της παραβολής x2 = 2py στο σημείο
Μ1 (x1, y1) είναι yy1 = p (x + x1). Σ Λ
28. Μια ευθεία και μια παραβολή έχουν ένα κοινό σημείο. Η ευθεία είναι
εφαπτομένη της παραβολής. Σ Λ
29. Μια παραβολή με άξονα συμμετρίας τον άξονα y΄y έχει πάντα εξίσωση της
μορφής x2 = 2ρy. Σ Λ
p
27. Μια παραβολή με κορυφή το Ο (0, 0) και διευθετούσα την y = - , έχει
2
Σ Λ
άξονα συμμετρίας τον x΄x.
28. Κάθε σημείο της παραβολής y2 = 8x ισαπέχει από την ευθεία x = - 2 και το
σημείο (4, 0). Σ Λ
29. Όλα τα σημεία της y2 = 2px με p > 0 εκτός του (0, 0), έχουν θετική Σ Λ
τετμημένη.
3
30. Η διευθετούσα της y2 = 3x είναι η ευθεία x = - . Σ Λ
4
31. Η διευθετούσα της x2 = 4y είναι η ευθεία y = - 1. Σ Λ
32. Ο κύκλος (x - 1)2 + y2 = 1 και η παραβολή y2 = - 2x εφάπτονται. Σ Λ
33. Η εστία της παραβολής x2 = y βρίσκεται πάνω στην ευθεία y = x. Σ Λ
34. Στο σημείο (x0, y0) της παραβολής y2 = 2px η εφαπτομένη έχει συντελεστή
Σ Λ
διεύθυνσης λ = p (y0 0).
y0
0 x
37. Δύο από τις κορυφές και οι εστίες οποιασδήποτε έλλειψης, βρίσκονται
στην ίδια ευθεία. Σ Λ
38. Όσο η εκκεντρότητα μιας έλλειψης πλησιάζει προς το 0, τόσο η έλλειψη
τείνει να γίνει κύκλος. Σ Λ
36 Ευγένιος
Μαθηματικά Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών
x2 y 2 Σ Λ
39. Η εξίσωση 2 + 2 = 1 παριστάνει έλλειψη μόνο αν α > β.
α β
40. Η εστιακή απόσταση μιας έλλειψης είναι το μισό του μεγάλου άξονα. Η
1
εκκεντρότητα αυτής της έλλειψης είναι . Σ Λ
2
41. Μια ευθεία που έχει ένα μόνο κοινό σημείο με μια έλλειψη, είναι πάντοτε
εφαπτομένη της. Σ Λ
2 2 1 2 3
42. Η εξίσωση x + y = παριστάνει έλλειψη. Σ Λ
3 5 2
43. Το σημείο (κ, λ) ανήκει σε κάθε έλλειψη με κέντρο Ο, η οποία περιέχει το
σημείο (- κ, - λ). Σ Λ
44. Δύο ελλείψεις που έχουν τις ίδιες εστίες, είναι όμοιες. Σ Λ
45. Δύο όμοιες ελλείψεις έχουν πάντα τις ίδιες εστίες. Σ Λ
x2 y2 Σ Λ
46. Το σημείο Α (2, - 2) βρίσκεται έξω από την έλλειψη C: + = 1.
25 9
47. Η εξίσωση x2 + κy2 = 1 παριστάνει έλλειψη μόνο όταν κ > 0. Σ Λ
48. Η έλλειψη x + 2y = 1 και ο κύκλος x + y = 1 δεν έχουν κοινό σημείο.
2 2 2 2
Σ Λ
x2
49. Τα σημεία της έλλειψης + y2 = 1 είναι εσωτερικά της έλλειψης
2
x2 y2 Σ Λ
+ = 1.
3 5
x2 y2
50. Η ευθεία y = - 3 είναι εφαπτομένη της έλλειψης + = 1.
2 9 Σ Λ
x2 y2 Σ Λ
51. Η ευθεία x = 2 είναι εφαπτομένη της έλλειψης + = 1.
2 3
52. Εστιακή απόσταση μιας έλλειψης ονομάζεται η απόσταση δύο σημείων της
που είναι συμμετρικά ως προς το κέντρο της. Σ Λ
2
x2 y
53. Η εφαπτομένη της έλλειψης + 2 = 1 στο σημείο της Μ (ασυνθ, βημθ)
α 2
β
είναι (συνθ) x + (ημθ) y = 1. Σ Λ
2 3
54. Η εκκεντρότητα της έλλειψης 4x2 + y2 = 4 είναι ε = .
3 Σ Λ
x2 y2 x2 y2
55. Οι ελλείψεις + = 1 και + = 1 είναι όμοιες.
9 4 36 16 Σ Λ
2
x2 y
56. Η εξίσωση μιας υπερβολής είναι - = 1. Ισχύει πάντα α > β.
α2 β2 Σ Λ
2
x2 y
57. Η υπερβολή C: 2 - 2 = 1 τέμνει τον άξονα y΄y σε δύο σημεία.
α β Σ Λ
Κυριακίδης 37
Β΄ Λυκείου 2022 – 2023
58. Όσο πιο μεγάλη είναι η εκκεντρότητα, τόσο πιο ανοικτή είναι η υπερβολή. Σ Λ
59. Η ισοσκελής υπερβολή x2 - y2 = α2 έχει εκκεντρότητα ε = 2 . Σ Λ
y2 x 2
60. * Η υπερβολή 2 - 2 = 1 έχει ασύμπτωτες τις ευθείες ε1: y = α x και
β α β
Σ Λ
ε2: y = - α x.
β
61. Η εξίσωση x2 - 9y = 0 παριστάνει υπερβολή. Σ Λ
62. Το ορθογώνιο βάσης μιας υπερβολής έχει κοινά σημεία με την υπερβολή. Σ Λ
63. Υπάρχουν υπερβολές που οι ασύμπτωτές τους είναι κάθετες μεταξύ τους. Σ Λ
64. Η εκκεντρότητα της υπερβολής είναι πάντα μη αρνητικός αριθμός. Σ Λ
65. Η εξίσωση κx2 + λy2 = 0 παριστάνει υπερβολή για κάθε κ, λ R. Σ Λ
x 2 y2
66. Η υπερβολή - =1 τέμνει τον άξονα y΄y στα σημεία (0, 2) και (0, - 2).
5 4 Σ Λ
2 2
x y
67. Η υπερβολή - = 1 έχει τέσσερα κοινά σημεία με τον κύκλο
3 5
x2 + y2 = 4. Σ Λ
1 x2
68. Η ευθεία y = x εφάπτεται της υπερβολής - y2 = 1.
2 4 Σ Λ
69. Η διχοτόμος της γωνίας xOy τέμνει την υπερβολήx2 - y2 = 4 σε δύο σημεία. Σ Λ
2
x2 y
70. Κάθε ασύμπτωτη της υπερβολής - 2 = 1 είναι κάθετη σε μία από τις
α 2
β
2 x2
ασύμπτωτες της υπερβολής y 2 - 2 = 1. Σ Λ
α β
x 2 y2 Σ Λ
72. Υπάρχει θ R, ώστε το σημείο (ημθ, 1) ανήκει στην υπερβολή - =1.
2 4
x2 y2 y2
73. Οι υπερβολές - = 1 και x2 - = 1 έχουν τις ίδιες εστίες.
3 2 4 Σ Λ
38 Ευγένιος
Μαθηματικά Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών
Ερωτήσεις ανάπτυξης
2. Να γράψετε την εξίσωση της εφαπτομένης του C στο Α στις παρακάτω περιπτώσεις:
i. x 2 + y 2 − 6 x + 2 y = 0 , Α(4, -4)
5 5
ii. x 2 + y 2 = 5 , A , −
3 3
iii. x 2 + y 2 − x + y − 2 2 − 2 2 = 0 , Α(-α, β)
3. Να βρείτε την εξίσωση του κύκλου που διέρχεται από το σημείο (1, 0) και εφάπτεται στις
ευθείες 3x + y + 6 = 0 και 3x + y - 12 = 0.
4. Να βρείτε την εξίσωση του κύκλου, ο οποίος είναι εγγεγραμμένος στο τρίγωνο που σχηματίζει η
ευθεία x + y - 6 = 0 με τους άξονες x΄x και y΄y.
6. Να βρείτε την εξίσωση της ευθείας που περνά από το κέντρο του κύκλου x2 - 2x + y2 – 6y = 0
και είναι κάθετη στην ευθεία x + 2y - 7 = 0.
Κυριακίδης 39
Β΄ Λυκείου 2022 – 2023
7. Να βρείτε τις εξισώσεις των εφαπτομένων του κύκλου x2 + y2 = 9 που γράφονται από το σημείο
(0, 6).
8. Να βρείτε τις εξισώσεις των εφαπτομένων του κύκλου x2 + y2 = 4 που είναι παράλληλες στην
ευθεία x + y = 0.
9. Να βρείτε την εξίσωση του κύκλου που εφάπτεται στην ευθεία y = x και είναι ομόκεντρος του
κύκλου x2 + y2 - 2x + 4y + 1 = 0.
10. Να γράψετε τις εξισώσεις των εφαπτομένων του κύκλου x 2 + y 2 = 1 οι οποίες διέρχονται:
i. Από το σημείο Α(2, 1)
ii. Από το σημείο Β(1, 2)
13. Να βρεθεί η εξίσωση του κύκλου που διέρχεται από τα σημεία Α(3α, 0),Β(0, 3α) και Γ(0, - 3α),α
> 0.
14. Να βρεθεί η εξίσωση του κύκλου που έχει το κέντρο του στην ευθεία (ε): 2x + y + 1 = 0 και
διέρχεται από τα σημεία Α (- 1, 2) και Β (3, - 1).
15. Να αποδειχθεί ότι οι κύκλοι C1: (x - 2)2 + y2 = 4 και C2: x2 - 2x + y2 = 0 εφάπτονται εσωτερικά.
16. Να δειχθεί ότι η εξίσωση x2 + y2 + λx = 0 παριστάνει κύκλο για κάθε λ R*. Να βρεθεί η
γραμμή πάνω στην οποία βρίσκονται τα κέντρα αυτών των κύκλων.
17. Θεωρούμε τον κύκλο C: x2 + y2 + 4y = 0 και το σημείο Α (- 1, - 1). Να βρεθεί η εξίσωση ευθείας
που ορίζει στον κύκλο χορδή, με μέσο το σημείο Α.
18. Να βρείτε το κέντρο και την ακτίνα του κύκλου που έχει εξίσωση:
i. x 2 + y 2 − 2 x + 4 y − 20 = 0 2
iv. 2x + 2 y + 8x − 2y + 7 − =0
2 2 2
ii. x 2 + y 2 − 3x + y − 1 = 0 2
5 v. x 2 + y 2 − 4 y = 0
iii. x 2 + y 2 + x − =0
4 vi. 4x 2 − 7 x + 4 y 2 − 8y = 2
40 Ευγένιος
Μαθηματικά Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών
21. Να βρείτε τις εξισώσεις των ευθειών που εφάπτονται στον κύκλο x 2 + y 2 − 2 x + 4 y = 0 και
είναι κάθετες στην ευθεία x-2y+9=0.
22. Να αποδείξετε ότι για κάθε φR τα σημεία Μ(2+3συνφ, 3ημφ-4) βρίσκονται πάνω σε κύκλο
του οποίου να προσδιορίσετε το κέντρο και την ακτίνα του.
23. Δίνεται κύκλος C: (x-xo)2+(y-yo)2=ρ2. Να γράψετε την εξίσωση της εφαπτομένης ε του C στο
σημείο Α(x1, y1). Ποιος είναι ο συντελεστής διεύθυνσης της ευθείας ε;
24. Οι κύκλοι C1:x2+y2=α2 και C2: (x-5)2+(y-12)2=64 εφάπτονται εξωτερικά σε σημείο που
βρίσκεται μεταξύ της αρχής των αξόνων Ο και του κέντρου Κ του C2 . Να βρείτε το Α και τις
συντεταγμένες του σημείου επαφής.
25. Δίνεται κύκλος x 2 + y 2 = 5 και το σημείο Α(3, 1). Να γράψετε την εξίσωση της χορδής η
οποία ορίζεται από τα σημεία επαφής των εφαπτομένων που φέρουμε από το Α προς τον
κύκλο. Στη συνέχεια να βρείτε την απόσταση του Α από τη χορδή αυτή.
26. Ένας κύκλος C έχει κέντρο Κ(1, 3) και διέρχεται από το σημείο Α(4, 2). Να γράψετε:
i. Την εξίσωση της εφαπτομένης του C στο Α
ii. Την εξίσωση της κάθετης ευθείας του C στο Α
iii. Ποια είναι η εξίσωση του κύκλου;
27. Από σημείο Μ(x1, y1) του κύκλου C1:x2+y2=α2 φέρουμε εφαπτομένες ΜΑ και ΜΒ προς τον
κύκλο C2:x2+y2=β2. Αν η χορδή ΑΒ εφάπτεται στο κύκλο C3:x2+y2=γ2 να αποδείξετε ότι τα α,
β, γ είναι διαδοχικοί όροι γεωμετρικής προόδου.
Κυριακίδης 41
Β΄ Λυκείου 2022 – 2023
28.
i. Τα σημεία (0, 1) και (ρ, q) αποτελούν τα άκρα της διαμέτρου ενός κύκλου ο οποίος
τέμνει τον άξονα x΄x στα σημεία (α, 0) και (β, 0). Να βρείτε τις τιμές των α+β και αβ.
ii. Τα σημεία (α, β) και (γ, δ) αποτελούν τα άκρα της διαμέτρου ενός κύκλου ο οποίος
εφάπτεται στον άξονα y΄y. Να αποδείξετε ότι (δ-β)2=4αγ.
29. Να βρεθεί η εξίσωση του κύκλου C που διέρχεται από τα σημεία : A (5, 4) και Β(3, 6) και
αποκόπτει από την ευθεία ε με εξίσωση x-y+11=0 χορδή ΓΔ μήκους 10 2
30. Να προσδιορίσετε την εξίσωση κύκλου που έχει κέντρο Κ(5, 4) και εφάπτεται στην ευθεία
x+y-3=0
32. Να βρείτε την εξίσωση του κύκλου C ο οποίος έχει κέντρο (α, β) και διέρχεται από την αρχή
των αξόνων. Στη συνέχεια να αποδείξετε ότι η εξίσωση της εφαπτομένης του κύκλου στο Ο(0,
0) είναι η αx+βy=0.
33. Να βρεθεί η εξίσωση του κύκλου C που έχει ακτίνα R=6 και αποκόπτει από τον άξονα yy΄
χορδή μήκους ΑΒ=4 5 αποκόπτει από τον άξονα xx΄ χορδή μήκους ΓΔ=8 2
34. Δίνεται ο κύκλος C: x2+y2+3x-7y+6=0 το σημείο A(-1, 3) και η ευθεία ε: λx-y+4=0. Να βρεθεί
η παράμετρος λ ώστε η ευθεία ε να τέμνει τον κύκλο C σε δύο σημεία Β και Γ έτσι ώστε το
σημείο Α να είναι μέσο της χορδής ΒΓ.
35. Δίνεται ο κύκλος C: x2+y2-4x-6y-3=0 το σημείο A(4, 5). Να δειχθεί ότι το σημείο Α είναι
εσωτερικό σημείο του κύκλου και να βρεθεί η εξίσωση της χορδής του που έχει μέσο το σημείο
Α.
36. Δίνεται ο κύκλος C: x2+y2-4x-6y-3=0 και η ευθεία ε: 2x+y-5=0. Να αποδείξετε ότι η ευθεία ε
τέμνει τον κύκλο στα σημεία Α και Β και να βρεθεί το μέσο Μ της χορδής ΑΒ.
42 Ευγένιος
Μαθηματικά Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών
38. Να αποδειχθεί ότι η ευθεία ε: 3x-4y-8=0 τέμνει κύκλο C: x2+y2-4x+6y-3=0 στα σημεία Α και Β
και να βρεθεί η εξίσωση της διαμέτρου που διχοτομεί τη χορδή ΑΒ.
39. Να βρεθεί η εξίσωση του κύκλου C: x2+y2-6x-4y+12=0 που τέμνει τον κύκλο
C΄: (x-9)2+(y-6)2=25 στα σημεία Α και Β ώστε να είναι ΑΒ=6.
40. Αν Ο είναι η αρχή των αξόνων, Α σταθερό σημείο με OA = 4 να βρεθεί ο γεωμετρικός τόπος
41. Δίνεται ο κύκλος C: x2+y2-2αx=0 και το σημείο Α(α(1+συνφ), αημφ), φR. Να βρείτε την
εξίσωση:
i. Της εφαπτομένης ε του C στο Α
ii. Της κάθετης η στην ε στο Α, για τις επιτρεπόμενες τιμές του φ
42. Δίνεται ο κύκλος C: x2+y2-2x-6y+6=0και εξωτερικό σημείο Α (5, 7) .Να βρεθεί ο γεωμετρικός
τόπος των μέσων Μ των χορδών του κύκλου που οι προεκτάσεις τους διέρχονται από το σημείο
το Α.
44. Να βρεθεί η εξίσωση κύκλου που εφάπτεται της ευθεία ε: 3x-4y-4=0 στο σημείο Α(0,-1) και
περνά από το σημείο Β(-1,-8).
ii. Των σημείων Μ για τα οποία ισχύει MA⊥ MB όπου Α(1, 0) και Β(3, 1).
iii. Των σημείων Μ για τα οποία ισχύει (ΜΑ)=2(ΜΒ) όπου Α(1, 2) και Β(3, 1).
iv. Των μέσων Μ των ευθυγράμμων τμημάτων ΑΒ μήκους 8, των οποίων τα άκρα Α και Β
κινούνται στους άξονες xx΄ και yy΄.
46. Ένας μεταβλητός κύκλος διέρχεται από το Α(1, 2) και εφάπτεται στον xx΄. Αν Β είναι το
αντιδιαμετρικό του Α, να αποδείξετε ότι ο γεωμετρικός τόπος του Β έχει εξίσωση (x-1)2=8y.
Κυριακίδης 43
Β΄ Λυκείου 2022 – 2023
ii. Αν ισχύει OM ON = k , να βρείτε για τις διάφορες τιμές του kR το γεωμετρικό τόπο των
σημείων Μ.
49. Να βρεθεί η εξίσωση της παραβολής με κορυφή το (0, 0) στις παρακάτω περιπτώσεις:
i. είναι συμμετρική ως προς το θετικό ημιάξονα Οx και έχει παράμετρο p = 5
ii. είναι συμμετρική ως προς τον άξονα Οx και διέρχεται από το σημείο (- 1, 4)
iii. είναι συμμετρική ως προς τον άξονα Οy και διέρχεται από το σημείο (2, 2)
iv. έχει άξονα συμμετρίας τον Οy και εστία Ε (0, - 4)
v. έχει εστία Ε (- 2, 0) και διευθετούσα δ: x - 2 = 0
vi. έχει άξονα συμμετρίας τον Οx και εφάπτεται της ευθείας y = 4x + 1
50. Να βρεθεί η σχετική θέση της ευθείας x + y + 1 = 0 ως προς την παραβολή y2 = 2x.
53. Να βρεθούν οι εξισώσεις των εφαπτομένων της παραβολής y2 = 3x στα σημεία (0, 0) και (12,
6).
54. Από το σημείο (- 2, 3) προς την παραβολή y2 = 8x γράφονται δύο εφαπτόμενες ευθείες.
i. Να βρείτε τις εξισώσεις των εφαπτομένων αυτών ευθειών.
ii. Να αποδείξετε ότι οι εφαπτόμενες αυτές ευθείες είναι κάθετες.
55. Να βρείτε την εξίσωση της εφαπτομένης της παραβολής C: y2=8x, η οποία σχηματίζει 45ο με
την ευθεία ε: y=3x+5, καθώς και τα σημεία επαφής.
44 Ευγένιος
Μαθηματικά Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών
56. Έστω η παραβολή y2 = 4px, p > 0. Μια χορδή της ΑΒ είναι κάθετη στον άξονα και έχει μήκος
8p. Να αποδειχθεί ότι = 0.
(
59. Δίνονται τα σημεία του επιπέδου ( x, y ) = 2 p , 2 p
2
) με R .
i. Να αποδειχθεί ότι τα σημεία αυτά ανήκουν σε μια παραβολή
ii. ( 2
) (
Αν 2 p1 , 2 p1 , B 2 p 2 , 2 p 2
2
) με 1 , 2 R και 1 2 , είναι δύο σημεία
της παραβολής αυτής, να αποδειχθεί ότι αν η ΑΒ διέρχεται από την εστία, τότε 41 2 = −1
.
60. Δίνεται η παραβολή C: y2=2x και Κ(x1, y1), Λ(x2, y2) με x1x2, y1y2=-1.
i. Να αποδείξετε ότι η εστία Ε βρίσκεται πάνω στην ΚΛ
ii. Οι εφαπτομένες της C στα Κ, Λ τέμνουν τον yy΄ στα σημεία Η και Ζ αντίστοιχα. Να
γράψετε την εξίσωση του κύκλου με διάμετρο ΗΖ.
iii. Να αποδείξετε ότι η εστία Ε είναι σημείο του κύκλου αυτού.
61. Δίνεται η παραβολή C: y2=6x. Από την εστία Ε φέρουμε κάθετη προς τον άξονα της
παραβολής που την τέμνει στα Κ, Λ.
i. Να βρείτε το μήκος του ΚΛ
ii. Να βρείτε τις εξισώσεις των εφαπτομένων στα Κ, Λ. Ποια η γωνία τους;
iii. Να αποδείξετε ότι οι παραπάνω εφαπτομένες τέμνονται πάνω στη διευθετούσα.
62. Στα σημεία Κ(x1, y1), Λ(x2, y2) της παραβολής C: y2=2px φέρουμε τις εφαπτομένες οι οποίες
y1 + y 2
τέμνονται στο Μ(x3, y3). Να αποδείξετε ότι y 3 =
2
Κυριακίδης 45
Β΄ Λυκείου 2022 – 2023
64.
i. Να βρείτε τη θέση της ευθείας ε: x+y+1=0 ως προς την παραβολή C: y2=2x
ii. Για ποιες τιμές του κ η ευθεία ε: x+y+1=0 εφάπτεται στην C: y2=κx
65. Να γράψετε την εξίσωση της χορδής που ορίζουν οι εφαπτομένες στην παραβολή C: y2=4x, οι
οποίες διέρχονται από το Α(2, 3) και να βρείτε τα σημεία επαφής.
66. Έστω η παραβολή C: y2=4x και σημείο της Ρ(x1, y1). Αν ΡΜ⊥δ και Κ, Ν και Λ τα σημεία
τομής της εφαπτομένης ε της παραβολής στο Ρ με τον yy΄, τη διευθετούσα και τον xx΄
αντίστοιχα, να δείξετε ότι:
i. Το ΜΡΕΛ είναι παραλληλόγραμμο
ii. Η κάθετη από την εστία Ε στη ΡΛ διέρχεται από το Κ.
iii. Η κάθετη από Ν στη ΡΛ εφάπτεται της παραβολής
iv. (ΕΚ)2=(ΕΟ)(ΛΕ)
67. Έστω η παραβολή C: y2=4x, Ε η εστία της και Κ(x1, y1), Λ(x2, y2) σημεία της παραβολής
τέτοια ώστε Κ, Ε και Λ να είναι συνευθειακά.
i. Να αποδείξετε ότι y1y2=-4
ii. Να εκφράσετε τις συντεταγμένες των Κ και Λ ως συνάρτηση του y1.
iii. Να αποδείξετε ότι οι εφαπτομένες της παραβολής στα Κ, Λ τέμνονται κάθετα σε σημείο
της διευθετούσας το οποίο και να βρείτε.
68. Οι παραβολές C1: y2=32x και C2: x2=4y τέμνονται στο Ο(0, 0) και στο σημείο Α.
i. Να βρείτε τις συντεταγμένες του Α
ii. Να γράψετε τις εξισώσεις των εφαπτομένων ε 1, ε 2 των παραβολών C1, C2 αντίστοιχα
στο Α.
iii. Αν η ε 1 τέμνει τη C2 στο Β και η ε 2 τη C1 στο Γ να αποδείξετε ότι η ΒΓ είναι η κοινή
εφαπτομένη των παραβολών C1, C2.
69. Να βρεθεί η εξίσωση της έλλειψης σε καθεμιά από τις παρακάτω περιπτώσεις:
i. Όταν έχει εστία Ε(-8, 0) και μεγάλο άξονα 20.
ii. Όταν έχει εστία Ε(0, 3) και μεγάλο άξονα 8.
iii. Όταν έχει εστία Ε(4, 0) και εκκεντρότητα ½
iv. Όταν έχει εκκεντρότητα 3
5 και μεγάλο άξονα 20.
v. Όταν α=2β και διέρχεται από το σημείο (6, 4).
46 Ευγένιος
Μαθηματικά Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών
x2 y2
70. Αν (ε) είναι η εφαπτομένη της έλλειψης C: 2 + 2 = 1 στο Μ1 (x1, y1), να αποδείξετε ότι η
β α
α y1
72. Δίνεται σταθερό σημείο Α και ευθεία (ε) που δεν διέρχεται από το Α. Να αποδείξετε ότι ο
γεωμετρικός τόπος των κέντρων των κύκλων που διέρχονται από το Α και εφάπτονται στην (ε),
είναι παραβολή.
73. Να γραφεί η εξίσωση της έλλειψης που έχει μεγάλο και μικρό άξονα με μήκος 6 και 4 μονάδες
αντιστοίχως και έχει εστίες πάνω στον άξονα x΄x συμμετρικές ως προς την αρχή των αξόνων.
74. Να βρεθεί η εκκεντρότητα και οι εστίες καθεμιάς από τις παρακάτω ελλείψεις:
x2
i. + y2 = 1
4
ii. 4x2 + 9y2 = 36
iii. 9x2 + 25y2 = 225
75. Να εξετάσετε αν υπάρχει έλλειψη στην οποία ένα σημείο της Μ να σχηματίζει με τις εστίες Ε΄
και Ε ισόπλευρο τρίγωνο.
x2
76. Ο κύκλος με κέντρο το Ο (0, 0) και ακτίνα β διέρχεται από τις εστίες της έλλειψης +
α2
y2
= 1 με α > β. Να βρεθεί η εκκεντρότητα της έλλειψης.
β2
2
x2 y κ2x2
77. Δίνεται η έλλειψη C : + = 1. Να αποδείξετε ότι και η έλλειψη με εξίσωση +
α2 β2 α2
2y2
= 1 έχει την ίδια εκκεντρότητα με τη C.
β2
2 2
x2 y x2 y
78. Να συγκριθούν οι εκκεντρότητες των ελλείψεων C1: 2 + 2 =1 και C2: 4 + 4 =1, με α > β.
α β α β
Κυριακίδης 47
Β΄ Λυκείου 2022 – 2023
2
80. Να βρεθεί η μορφή της εξίσωσης της έλλειψης με εκκεντρότητα ε = .
2
x2
81. Δίνεται η έλλειψη + y 2 = 1 . Να γράψετε την εξίσωση της χορδής που έχει μέσο (1, 1 2 ).
4
x2 y2
82. Δίνεται η έλλειψη + = 1 και το σημείο της Ρ(x1, y1). Η εφαπτομένη της έλλειψης στο Ρ
α2 β2
α2 β2
τέμνει τους άξονες xx΄, yy΄ στα Κ, Λ αντίστοιχα. Να αποδείξετε ότι + = 1 όπου
(ΟΚ) 2 (ΟΛ) 2
Ο(0, 0).
x2 y2
83. Έστω Μ σημείο της έλλειψης + =1 με εστίες Ε, Ε΄. Να αποδείξετε ότι
α2 β2
ME • ME ′ + OM 2 = a 2 + β 2 .
kx 2 y2
84. Έστω η γραμμή C : = 1 . Να βρεθούν:
-
2k 2 + 24 1 - 4k
i. Οι τιμές του κ ώστε η C να παριστάνει έλλειψη.
ii. Οι τιμές του κ ώστε η C να έχει εστία το σημείο (-3, 0).
x2 y2
85. Δίνεται η έλλειψη + = 1 και το σημείο της Ρ(x1, y1). Η κάθετη στην έλλειψη στο Ρ
α2 β2
τέμνει τον xx΄ στο Δ. Αν Η είναι η προβολή του Ρ στον xx΄, να αποδείξετε ότι ΟΔ=ε2ΟΗ όπου
ε η εκκεντρότητα της έλλειψης.
86. Να βρεθούν οι εφαπτόμενες της έλλειψης 9x2 + 16y2 = 144 που είναι:
i. παράλληλες προς την ευθεία (ε): x + y = 0
ii. κάθετες στην ευθεία (ε).
48 Ευγένιος
Μαθηματικά Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών
87. Θεωρούμε την υπερβολή C: x2 - y2 = 1 και την ευθεία (ε): x + 2y = α. Να βρεθούν οι τιμές του
α, για τις οποίες η (ε) εφάπτεται στη C.
x2 y2
88. Δίνεται η έλλειψη + = 1.
α2 β2
i. Να δείξετε ότι το τετράπλευρο Ε΄ΒΕΒ΄ είναι ρόμβος (Ε΄, Ε οι εστίες, Β, Β΄ τα άκρα του
μικρού άξονα)
ii. Να βρεθεί το εμβαδόν του ρόμβου.
89. Να βρεθούν οι συντεταγμένες των κοινών σημείων του κύκλου C1 : x2 + y2 = 25 και της
2 2
x y
υπερβολής C2: - = 1 . Να δείξετε ότι είναι κορυφές ορθογώνιου.
12 27
x2 y2
90. Να βρεθούν οι εξισώσεις των δύο εφαπτόμενων της υπερβολής - = 1 που διέρχονται
24 8
από το σημείο Μ(2, -2).
91. Ο κύκλος με εξίσωση x2 + y2 = 16 διέρχεται από τις κορυφές της υπερβολής C του διπλανού
4
σχήματος, της οποίας η μια ασύμπτωτη έχει εξίσωση y = - x. Να βρεθούν:
3
y
i. οι εστίες της υπερβολής C
92. Να βρείτε την εξίσωση της υπερβολής που έχει τις εστίες της στον άξονα x΄x συμμετρικές ως
προς την αρχή των αξόνων και ακόμα:
3
i. έχει εστιακή απόσταση (Ε΄Ε) = 6 και εκκεντρότητα ε =
2
4 4
ii. έχει εστιακή απόσταση (Ε΄Ε) = 20 και εξισώσεις ασυμπτώτων y = x και y = - x.
3 3
iii. έχει εστιακή απόσταση (Ε΄Ε) = 4 και ασύμπτωτες τις διχοτόμους των γωνιών των
αξόνων.
x2 y2
93. Έστω η υπερβολή C: + = 1. Να δειχθεί ότι κάθε παράλληλη προς μια ασύμπτωτη
α2 β2
τέμνει την υπερβολή σ’ ένα μόνο σημείο.
Κυριακίδης 49
Β΄ Λυκείου 2022 – 2023
94. Έστω Μ τυχαίο σημείο της υπερβολής y2 - x2 = α2, (ε) η εφαπτομένη στο Μ και Α, Β τα σημεία
που η (ε) τέμνει τις ασύμπτωτες. Τότε το εμβαδόν του τριγώνου ΟΑΒ είναι σταθερό.
95. Έστω κύκλος με εξίσωση x2 + y2 = α2. Αν θέσουμε x = x΄ και y = cy΄, να αποδείξετε ότι το
σημείο (x΄, y΄) ανήκει σε έλλειψη.
96. Να υπολογίσετε το εμβαδόν του τριγώνου που σχηματίζεται από τις ασύμπτωτες της
x2 y2
υπερβολής - = 1 και την ευθεία y = 2.
16 9
97. Να βρεθούν οι εξισώσεις των εφαπτομένων της υπερβολής 25x2 - 4y2 = 100 που είναι
παράλληλες προς την ευθεία 3x - y = 0.
98. Να βρείτε την εξίσωση της ισοσκελούς υπερβολής που έχει τις ίδιες εστίες με την
x2 y2
έλλειψη + = 1.
25 16
99. Δίνεται η υπερβολή C: 2x2-3y2=60. Μία ευθεία ε τέμνει την υπερβολή στα Κ και Λ. Αν Μ(12,
-6) είναι το μέσο της χορδής Κ Λ να βρεθεί ο συντελεστής διεύθυνσης λ της ε.
x2 y2
100. Αν ο λ είναι ακέραιος να βρεθούν οι εστίες της υπερβολής 2 - 2 = 1 όπου α =3λ-
2
3λ - λ 2 + λ - λ
λ.
2
101. Δίνεται η υπερβολή C: x2-3y2=12. Να βρεθούν τα σημεία Μ της υπερβολής των οποίων οι
εστιακές ακτίνες είναι κάθετες.
102. Να δείξετε ότι το γινόμενο των αποστάσεων τυχαίου σημείου Μ της υπερβολής
α 2β 2
β 2 x 2 - α 2 y 2 = α 2 β 2 από τις ασύμπτωτες είναι σταθερό.
α2 + β2
104. Να βρεθούν οι εξισώσεις των εφαπτομένων της υπερβολής C: 9x2-5y2=180 που είναι κάθετος
στην ευθεία ε: 2x-3y-5=0.
105. Να βρεθεί η εξίσωση της κοινής εφαπτόμενης της παραβολής C1 : y2 = 32 x και της
υπερβολής C2 : 4x2-5y2=20.
50 Ευγένιος
Μαθηματικά Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών
Κεφάλαιο 4ο
Θέματα Επανάληψης
Κυριακίδης 51
Β΄ Λυκείου 2022 – 2023
Ερωτήσεις ανάπτυξης
1. Έστω Ο εσωτερικό σημείο τριγώνου ΑΒΓ και Δ, Ε, Ζ τα σημεία τομής των ΑΟ, ΒΟ, ΓΟ με τις
ΒΓ, ΓΑ, ΑΒ αντίστοιχα. Αν είναι AO = λ ΑΔ , ΒO = μ ΒΕ και ΓO = ν ΓΖ να αποδείξετε ότι
λ+μ+ν=2.
2. Έστω Οxy ένα σύστημα συντεταγμένων στο επίπεδο και τα σημεία Α, Β του x x΄ με
τετμημένες τις ρίζες της εξίσωσης 2x2+(3λ2-5λ+1)x-6λ+2=0. Να βρείτε τις τετμημένες των Α,
Β αν το μέσο του Μ έχει τετμημένη 1 4 .
v1 v 2 v3
3. Αν για τα διανύσματα v1 , v 2 , v 3 ισχύει v1 + v 2 + v 3 =0 και = = να αποδείξετε ότι v1
2 3 5
v 2 και v 2 v 3 .
∧ 2π
4. Αν α = 2 , β = 3 και ( α ,β ) = , να βρεθεί διάνυσμα x για το οποίο είναι x // α - β και
3
a⊥ β+ x .
3 1
5. Δίνονται τα διανύσματα a = ( 2, - 3) , β = (3, 3 - 6) και γ = ( , ) . Να βρεθεί διάνυσμα u
2 2
που είναι γραμμικός συνδυασμός των α β έχει μέτρο 2 και είναι κάθετο στο γ .
6. Έστω α β μοναδιαία διανύσματα. Αν τα διανύσματα γ =2 α +4 β και δ = α - β σχηματίζουν
γωνία 120ο , να βρεθεί η γωνία των α β .
1
7. Έστω τρίγωνο ΑΒΓ και τυχαίο σημείο Δ της ΒΓ με ΒΔ = ΒΓ . Αν Ε είναι το μέσο της ΑΔ και
3
Μ το σημείο τομής της ΒΕ με την ΑΓ, να εκφράσετε το ΑΜ ως συνάρτηση του ΑΓ .
8. Αν τα μοναδιαία διανύσματα α , β σχηματίζουν γωνία φ με 0ο<φ<90ο και τα διανύσματα p = α
∧
+2 β , q =5 α -4 β είναι κάθετα, τότε να αναλύσετε το διάνυσμα v με | v |=3 και (v, α) = 60 o σε
δύο συνιστώσες παράλληλες στα α , β .
9. Έστω Α, Β δύο σημεία εκτός του κύκλου (Ο, R) και ΜΕ το εφαπτόμενο τμήμα από το μέσο Μ
του ΑΒ στον κύκλο (Ο, R). Αν οι ΒΕ, ΑΕ τέμνουν τον κύκλο στα Γ, Δ αντίστοιχα, δείξτε ότι:
→ → → →
i. ΕΒ ΕΓ + ΕΔ ΕΑ =0
→ → → → 1 →2
→
ii. ΑΔ ΑΕ + ΒΓ ΒΕ =2ΜΕ + ΑΒ
2
52 Ευγένιος
Μαθηματικά Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών
10. Να αποδείξετε ότι η εξίσωση (2x-3y+1)2-(3x+y-2)2=0 παριστάνει δύο ευθείες και να βρείτε το
εμβαδό του τριγώνου που σχηματίζουν οι ευθείες αυτές με τη διχοτόμο της xÔy .
11. Δίνεται παραλληλόγραμμο ΑΒΓΔ και το μέσο Μ της ΑΔ. Αν Ρ το σημείο τομής των ΒΜ
→ 1 →
και ΑΓ να δειχθεί ότι A =
2
12. Δίνονται οι ευθείες: ε 1 : 2 a x + y = 5, ε 2 : 4 b x + y = -3 και ε3:x-4y=2 όπου a ,b δυο
2π
διανύσματα και u = a 2b . Αν ε1//ε2, ε2⊥ε3 και γωνία (a ,b ) = τότε να δείξετε ότι
3
i. a = 2 , b = 1 και u = 2 3
ii. b • u =-3
(
iii. Οι γωνίες (b ,u ) = 5 2b ,u . )
13. Δίνονται τα διανύσματα a ,b ≠ 0 για τα οποία ισχύει: a + 2b = 21 , 2a b = 2 και a • b = 1
i. Να βρεθούν τα μέτρα των διανυσμάτων a ,b .
ii. Να βρεθεί η γωνία των διανυσμάτων a ,b .
iii. Να δείξετε ότι : προβ a b = a .
iv. Αν OA = a και OB = b όπου Ο η αρχή των αξόνων να βρεθεί το εμβαδόν του τριγώνου
ΟΑΒ.
14. Να αποδείξετε ότι για κάθε τιμή του α η εξίσωση (2α-1)x+(3α+4)y+(4α+9)=0 παριστάνει
ευθεία που διέρχεται από σταθερό σημείο.
15. Θεωρούμε την εξίσωση (α3+3α-4) x + (α3+8) y + (α3-3α+5)=0 (1). Να αποδείξετε ότι η
εξίσωση (1) παριστάνει ευθεία για κάθε τιμή του α. Να εξετάσετε αν όλες οι παραπάνω ευθείες
διέρχονται από σταθερό σημείο.
17. Τρίγωνο ΑΒΓ έχει κορυφές Α(3λ-1, 2λ+3), Β(2λ, -λ), Γ(λ, 4).
i. να βρεθεί ο γεωμετρικός τόπος της κορυφής Α όταν το λ μεταβάλλεται, λR
ii. να βρεθεί ο γεωμετρικός τόπος του κέντρου βάρους του τριγώνου
iii. για ποια τιμή του λ το τρίγωνο ΑΒΓ είναι ορθογώνιο στο Α;
18. Να αποδείξετε ότι για κάθε τιμή μR οι ευθείες ε1:2μx-(μ-1)y+(1-3μ)=0 και
ε2: (3μ+1)x+(μ-1)y+(2-6μ)=0 σχηματίζουν σταθερή γωνία.
19. Αν ε1 και ε2 ευθείες με συντελεστές λ1 και λ2 αντίστοιχα και δεν είναι κάθετες, να
λ1 - λ 2
αποδείξετε ότι εφω= , όπου ω είναι η οξεία γωνία των δύο ευθειών.
1 + λ1λ 2
20. Δίνεται το τρίγωνο ΑΒΓ με Α(3, 2) Β(-1, 0) και Γ(-3, 4). Να βρεθούν οι συντεταγμένες του:
i. Ορθόκεντρου Η, βαρύκεντρου Θ, περίκεντρου Ο και έγκεντρου Ι.
Κυριακίδης 53
Β΄ Λυκείου 2022 – 2023
21. Έστω οι ευθείες ε1: αx+βy=1, ε2: 2βx+(α-β)y=-2 όπου αR, βR*.
i. Να μελετηθεί η θέση των ε1, ε2. Στην περίπτωση που τέμνονται, να δειχθεί ότι το σημείο
τομής τους κινείται σε σταθερή ευθεία (η).
ii. Να δειχθεί ότι η ευθεία (η) διχοτομεί κάποια από τις γωνίες, που σχηματίζουν οι ε1 , ε2
αν και μόνο αν ε1 ⊥ ε2 .
iii. Αν α=1/5 , ε1 ⊥ ε2 και το τετράγωνο ΑΒΓΔ (που οι διαγώνιες του είναι πάνω στις ε1,
ε2) έχει εμβαδόν Ε=20τ.μ. να βρεθούν οι συντεταγμένες των κορυφών του.
22. Ισοσκελές τρίγωνο ΑΒΓ έχει εμβαδό 100,8 τμ, κορυφή Α(4, 2) και βάση ΒΓ με εξίσωση
2x-y+6=0. Να βρείτε τις κορυφές Β και Γ.
23. Δίνονται τα σημεία Α(x1, y1) και Β(x2, y2). Να βρείτε το γεωμετρικό τόπο των σημείων Μ για
τα οποία είναι AM̂B = 90o .
24. Δίνεται μια ευθεία ε και ένα σημείο Α εκτός αυτής. Να βρεθεί ο γεωμετρικός τόπος των
κέντρων των κύκλων που εφάπτονται στην (ε) και περνούν από το Α.
25. Να δείξετε ότι ο γεωμετρικός τόπος των σημείων του επιπέδου, των οποίων ο λόγος των
αποστάσεων από δύο σταθερά σημεία Α και Β είναι σταθερός και διαφορετικός του ένα, είναι
κύκλος.
26. Να βρεθεί ο γεωμετρικός τόπος των σημείων του επιπέδου από τα οποία φέρονται κάθετες
εφαπτομένες προς τον κύκλο x2+y2=ρ2.
27. i. Να δείξετε ότι η γωνία των εφαπτομένων δύο τεμνόμενων κύκλων (Κ,ρ1) και (Μ,ρ2)σε
ένα κοινό
τους σημείο είναι ορθή, αν και μόνο αν ισχύει ρ12 + ρ 22 = (ΚΜ ) 2 .
ii. Να αποδείξετε ότι οι κύκλοι C1: x2+y2-2αx-2βy=α2-β2 και C2: x2+y2-2βx+2αy=β2-α2
τέμνονται
κάθετα.
28. Να βρεθεί η εξίσωση του κύκλου C που διέρχεται από τα σημεία : A (1, 0) και Β(2, 7) όταν η
χορδή ΑΒ είναι ΑΒ=R 2
54 Ευγένιος
Μαθηματικά Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών
iv. Να δείξετε ότι κάθε σημείο Μ (x0, y0) για το οποίο ισχύει ΜΑ ⊥ ΜΒ, ανήκει στον
κύκλο του ερωτήματος (β).
31. Από τυχαίο σημείο της διευθετούσας της παραβολής y2=2px φέρουμε τις εφαπτόμενες ΜΑ και
ΜΒ στην παραβολή
i. Να αποδείξετε ότι η ευθεία ΑΒ διέρχεται από σταθερό σημείο.
ii. Να αποδείξετε ότι ΜΑ⊥ΜΒ.
32. Να αποδειχθεί ότι δεν υπάρχουν δύο διαφορετικές χορδές ΑΒ, ΓΔ της παραβολής c: y2=2px,
που να έχουν το ίδιο μέσο.
33. Δίνεται παραβολή C: y2=2px, p>0 και η χορδή ΚΛ η οποία διέρχεται από την εστία της Ε. Αν η
ευθεία ΟΚ τέμνει τη διευθετούσα της παραβολής στο σημείο Μ να αποδείξετε ότι η ΜΛ είναι
παράλληλη στον άξονα της παραβολής.
34. Έστω η παραβολή c: y2=2px και η χορδή της ΑΒ που διέρχεται από την εστία της Ε.
i. δείξτε ότι ο κύκλος διαμέτρου ΑΒ εφάπτεται της διευθετούσας της c
ii. να βρεθεί ο γεωμετρικός τόπος του μέσου Μ της ΑΒ.
35. Βρείτε το κέντρο του κύκλου που διέρχεται από το σημείο Β(0, 1) και εφάπτεται στην
παραβολή y = x 2 στο Α(2, 4).
36. Να αποδείξετε ότι τα σημεία από τα οποία φέρονται κάθετες εφαπτομένες προς την έλλειψη
x2 y2
C: 2 + 2 = 1 , γράφουν τον κύκλο
C′ : x 2 + y 2 = α 2 + β2 .
α β
37. Αν τα σημεία Μ(κ, λ) του επιπέδου ανήκουν στον κύκλο με κέντρο την αρχή των αξόνων και
ακτίνα 1, αποδείξτε ότι τα σημεία : Ν (2κ+4, λ+2) ανήκουν σε μια έλλειψη. Βρείτε το κέντρο
και τις εστίες της παραπάνω έλλειψης και δείξτε ότι δεν έχει κοινά σημεία με τον παραπάνω
κύκλο.
x2 y2
38. Θεωρούμε την έλλειψη c: + =1 και τα σημεία της Ρ(5συνθ1, y1), Q(5συνθ2, y2) όπου
25 9
θ1θ2 και θ1, θ2 [0, 2π]. Να δειχθεί ότι η χορδή ΡQ έχει εξίσωση: ΡQ: 3συν
1 + 2 + 2 − 2
x +5 1 y =15 1 .
2 2 2
39. Να βρεθεί ο γεωμετρικός τόπος των χορδών της υπερβολής C2: 4x2-9y2=36 που είναι κάθετες
στην ασύμπτωτη ε: 2x+3y=0.
y22
40. Δίνεται η υπερβολή c : x + =1. Να βρεθεί ο γεωμετρικός τόπος των μέσων των χορδών
4
της c που διέρχονται από το σημείο Ρ(-2, 2).
Κυριακίδης 55
Β΄ Λυκείου 2022 – 2023
41. Θεωρούμε το σύνολο των σημείων Μ του επιπέδου των οποίων οι συντεταγμένες (x, y)
y4
επαληθεύουν την ισότητα : = x 4 2 x 2 + 1 . Να βρεθεί η γραμμή που σχηματίζουν τα σημεία
16
αυτά στο επίπεδο. Να προσδιορίσετε κορυφές, εστίες, ασύμπτωτες κ.λ.π. σε κάθε σχήμα που θα
βρείτε.
x2 y2
42. Δίνεται η υπερβολή - = 1 με κλάδους C1 και C2 και τυχαίο σημείο της Μ (x1, y1)
α2 β2
στον κλάδο C1 (y1 0).
i. Να βρεθεί η εξίσωση της εφαπτόμενης (ε) στο σημείο Μ καθώς και τα σημεία τομής της
με τους άξονες.
ii. Να δείξετε ότι η (ε) τέμνει τον x΄x σε σημείο μεταξύ των κορυφών της υπερβολής.
iii. Με δεδομένο ότι η (ε) τέμνει τον κλάδο C2 στο Μ΄ (x2, y2), να δείξετε ότι y1.y2 < 0.
43. Δίνονται τα σημεία Α(8,0) και Β(0,4) του καρτεσιανού επιπέδου Oxy.
i. Να βρείτε την εξίσωση της ευθείας που ορίζεται από την αρχή των αξόνων Ο και το
μέσο Δ του τμήματος ΑΒ.
ii. Να βρείτε την εξίσωση της ευθείας (ε) που διέρχεται από το σημείο Δ και είναι κάθετη
στην ευθεία ΟΔ.
iii. Έστω Μ τυχαίο σημείο της παραπάνω ευθείας (ε). Να δείξετε ότι ισχύει η σχέση:
2 2 2
ΜΑ + ΜΒ = 2ΟΜ .
44. Θεωρούμε έναν πληθυσμό από 1999 μυρμήγκια. Κάθε μυρμήγκι χαρακτηρίζεται από έναν
αριθμό n=1,2,3,....,1999 και κινείται επάνω στο καρτεσιανό επίπεδο Οxy διαγράφοντας μια
2 2
τροχιά με εξίσωση: ( x − 1) + y = 2n( x + y − 1) .Να δείξετε ότι:
i. η τροχιά κάθε μυρμηγκιού είναι κύκλος και να βρεθούν οι συντεταγμένες του κέντρου
του
ii. κατά την κίνησή τους όλα τα μυρμήγκια διέρχονται από ένα σταθερό σημείο Α (που
είναι η φωλιά τους). Ποιες είναι οι συντεταγμένες του σημείου Α;
iii. οι τροχιές όλων των μυρμηγκιών εφάπτονται της ευθείας x + y − 1 = 0 στο σημείο
Α.
56 Ευγένιος
Μαθηματικά Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών
p
46. Να αποδείξετε ότι οι εφαπτόμενες των δύο κωνικών τομών στο σημείο ( , p ) είναι
2
κάθετες.Δίνεται τρίγωνο με κορυφές Α(2λ-1, 3λ+2) , Β(1,2) και Γ(2,3) όπου
R −2 .
i. να αποδείξετε ότι το σημείο Α κινείται σε ευθεία, καθώς το λ μεταβάλλεται στο R.
ii. αν λ=1, να βρείτε :
(1) το εμβαδόν του τριγώνου ΑΒΓ
(2) την εξίσωση του κύκλου, που έχει κέντρο την κορυφή Α(1,5) και
εφάπτεται στην ευθεία ΒΓ.
47. Για τα διανύσματα α, β ισχύουν οι σχέσεις 2α + 3β = (4, - 2) και
α - 3β = (-7, 8) .
i. Να δείξετε ότι α = (-1, 2) και β = (2, - 2) .
Να βρεθεί ο πραγματικός αριθμός ώστε τα διανύσματα
ii. k,
kα + β και 2α + 3β να είναι κάθετα.
iii. Να αναλυθεί το διάνυσμα γ = (3, - 1) σε δύο κάθετες συνιστώσες, από τις οποίες η
μία να είναι παράλληλη στο διάνυσμα α .
3p
i. Να αποδείξετε ότι οι εστίες Ε και Ε΄ της έλλειψης είναι τα σημεία E (0, ) και
2
3p
E ' (0,− ).
2
ii. Να αποδείξετε ότι τα σημεία Κ και Λ των δύο κωνικών τομών είναι τα σημεία
p p
( , p ) και ( ,− p) .
2 2
50. Δίνεται η εξίσωση x2 + y2 + 6μx + 8λy = 0, όπου μ, λ πραγματικοί αριθμοί διάφοροι του
μηδενός.
i. Να δείξετε ότι, για κάθε τιμή των μ, λ, η παραπάνω εξίσωση παριστάνει κύκλο που
διέρχεται από την αρχή των αξόνων Ο.
ii. Έστω ότι για τους πραγματικούς αριθμούς μ, λ ισχύει η σχέση 3μ + 2λ = 0.
Κυριακίδης 57
Β΄ Λυκείου 2022 – 2023
(1) Να δείξετε ότι, όλοι οι κύκλοι που ορίζονται από την εξίσωση x2 + y2 + 6μx + 8λy =
0 για τις διάφορες τιμές των μ και λ, έχουν τα κέντρα τους σε ευθεία που διέρχεται
από την αρχή των αξόνων.
(2) Να βρείτε τα μ, λ έτσι, ώστε, αν Α, Β είναι τα σημεία τομής του αντίστοιχου
κύκλου με την ευθεία x + y + 2 = 0, να ισχύει OA OB = 0.
(3) Για τις τιμές των μ, λ που βρήκατε στο ερώτημα β να υπολογίσετε το εμβαδόν του
τριγώνου ΑΟΒ.
51. Για τα διανύσματα α , β δίνεται ότι α = 1, β = 2 και ( , ) = . Έστω τα
3
διανύσματα u = 2α + 3β, v = α - 2β . Να υπολογίσετε:
i. το εσωτερικό γινόμενο α β
ii. τα μέτρα u , v των διανυσμάτων u και v
το εσωτερικό γινόμενο u v
iii.
iv. το συνημίτονο της γωνίας των διανυσμάτων u και v .
2
52. Δίνονται τα διανύσματα και με = 4 3 , = 3 και ( , ) = .
3
i. Να υπολογιστεί το
ii. Να υπολογιστεί το ( − ) ( + )
iii. Να υπολογιστεί το + 2
iv. Να υπολογιστεί το ( − 3 ) (2 + )
58 Ευγένιος
Μαθηματικά Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών
58. Δίνεται το τρίγωνο ΑΒΓ με κορυφές τα σημεία (−1,3) , (1,1) και (3,1) .
i. Να υπολογιστεί η γωνία Β του τριγώνου.
ii. Να βρεθεί η εξίσωση της διαμέσου ΑΜ του τριγώνου.
iii. Να υπολογιστεί το εμβαδόν του τριγώνου
iv. Να υπολογιστεί το μήκος του ύψους του τριγώνου από το Α.
61. Έστω κύκλος του οποίου το κέντρο ανήκει στην ευθεία ( ) : 2 x + 5 y − 5 = 0 και διέρχεται
από τα σημεία ( −6,5 ) και ( −3, 4 ) .
i. Να βρεθούν οι συντεταγμένες του κέντρου του κύκλου.
ii. Να αποδειχθεί ότι η εξίσωση του κύκλου είναι (c) : x2 + y 2 + 10 x − 6 y + 29 = 0 .
iii. Να βρεθεί η εξίσωση της ευθείας ( ) η οποία εφάπτεται του κύκλου στο σημείο .
Κυριακίδης 59
Β΄ Λυκείου 2022 – 2023
iv. Να υπολογιστεί το εμβαδόν του τριγώνου , όπου το σημείο τομής της ( )
με τον άξονα x ' x .
63. Δίνεται η παραβολή c : y 2 = 4 x και η εφαπτομένη της ε σε τυχαίο σημείο της Μ, η οποία
τέμνει τους άξονες x΄x, y΄y στα σημεία Κ και Λ αντίστοιχα.
i. Αν Ε η εστία της παραβολής να δείξετε ότι το τρίγωνο ΚΕΜ είναι ισοσκελές (ΚΕ=ΜΕ).
ii. Να δείξετε ότι το σημείο Λ ανήκει στον κύκλο που έχει διάμετρο ΚΕ.
iii. Να βρείτε την γραμμή στην οποία κινείται το μέσο Ν του ευθυγράμμου τμήματος ΚΛ.
65. Έστω Ε και Ε΄οι εστίες της έλλειψης x2+2y2=2, όπου Ε η εστία που βρίσκεται στο θετικό
ημιάξονα Ox.
i. Να βρείτε τις συντεταγμένες των εστιών Ε και Ε΄.
ii. Να βρείτε την εκκεντρότητα ε της έλλειψης.
→
iii. Έστω Α το σημείο της έλλειψης τέτοιο ώστε, το διάνυσμα = (0,-7) να είναι ομόρροπο
→
με το , και έστω ζ η εφαπτόμενη της έλλειψης στο Α. Να βρείτε την εξίσωση της
ευθείας ζ.
iv. Να υπολογίσετε την απόσταση d(E΄, ζ).
( x + y) − 3 ( x − y ) = 0 . (1)
2 2
66. Δίνεται η εξίσωση
i. Να αποδείξετε ότι η εξίσωση (1) παριστάνει δύο ευθείες 1 , 2 .
ii. Να υπολογίσετε την οξεία γωνία των ευθειών 1 , 2 .
iii. Αν : x + y + = 0 , R , μία τρίτη ευθεία, να αποδείξετε ότι το τρίγωνο που
σχηματίζουν οι ευθείες 1 , 2 , τεμνόμενες είναι ισόπλευρο.
60 Ευγένιος
Μαθηματικά Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών
69. Δίνεται η ευθεία δ: x=-1, το σημείο Ε(1,0) και το σημείο Μ τέτοιο ώστε η απόστασή του από
την ευθεία δ να είναι ίση με την απόσταση του από το σημείο Ε .
i. Να αποδείξετε ότι ο γεωμετρικός τόπος του σημείου Μ είναι η καμπύλη με εξίσωση
y2=4x.
x
ii. Να αποδείξετε ότι η ευθεία με εξίσωση ε: y = + 2 εφάπτεται στην παραπάνω καμπύλη
2
και να βρείτε το σημείο επαφής Λ.
iii. Να βρείτε την εξίσωση του κύκλου που διέρχεται από τα σημεία Λ και Ν(5,3) και η
εφαπτομένη του στο σημείο Λ είναι κάθετη στην ευθεία ε.
→ →
( )
→ → → →
70. Έστω τα διανύσματα a και για τα οποία ισχύουν | a |=3 , = 3, 7 και a , = .
3
→ →
i. Να βρείτε το γινόμενο a .
→ → →
ii. Αν είναι x = 3 − 2 , τότε
→
(1) να βρείτε το | x |.
→ →
(2) να αποδείξετε ότι x , = .
6
→ →
(3) να βρείτε την προβολή του x πάνω στο .
Κυριακίδης 61