ЕКОНОМСКИ ФАКУЛТЕТ ПРИ МИТ УНИВЕРЗИТЕТ

НЕОПРЕДЕЛЕНИ ИНТЕГРАЛИ

СОДРЖИНА
1.Интеграли
2.Неопределени интеграли
3.Дефиниција
4.Својства
5.Примери

ФРОСИНА ТЕОВСКА
БРОЈ НА ИНДЕКС 017/23
НЕОПРЕДЕЛЕНИ ИНТЕГРАЛИ

Интегрално сметање — една од основните и најважни дисциплини на

математичката анализа. Значењето на интегралното сметање (заедно со
диференцијалното сметање) е од огромно, не само за математиката, туку и
општо за останатите природни науки.

Интегралното сметање може да се разгледува од различни аспекти. На

пример, од една страна, интегрирањето е инверзна операција на
диференцирањето; од друга страна пак, интегралот на дадена функција
бројно ја/го определува определува плоштината/волуменот на фигура/тело
во рамнината/просторот.

Основен поим во теоријата на интегралното сметање е поимот интеграл, а

основна задача е решавањето на интегралите и изнаоѓањето на начини за
нивното решавање.

Една од основните делови на математичката анализа е составна анализа.

Таа опфаќа многу широко поле на објекти, каде што првиот - тоа е
неопределен интеграл. Условно, интегралите можат да се поделат на
неопределени и определени.

*Вообичаено со разгледувањето на интегралите е да се почне со

неопределените интеграли. Пред да го дефинираме неопределениот
интеграл, ќе го воведеме поимот примитивна функција. Имено, нека 𝑓(𝑥) е
произволна функција; за функцијата 𝑓(𝑥) ќе речеме дека е примитивна за
𝑓(𝑥) на интервалот [a,b] ако за секоја точка 𝑥 e [a,b] важи F' (𝑥) = 𝑓 (𝑥) каде
со F' (𝑥) е означен првиот извод на функцијата F (𝑥).
Aко F1(x) и F2 (x) се примитивни за 𝑓 (𝑥) на даден интервал, тогаш тие се
разликуваат за константа С т.е :

F2 (𝑥) = F1 (𝑥) + C или F2 (𝑥) - F1 (𝑥) + C , C e R

ДЕФИНЦИЈА

Под неопределен интеграл на 𝑓(𝑥) се подразбира множеството на сите

нејзини примитивни функции. Се означува на следниов начин:

න 𝑓 𝑥 𝑑𝑥 = 𝐹 𝑥 + 𝐶

• f(x) – подинтегрална функција

• x – подинтегрална променлива

• f(x)dx – подинтегрален израз

СВОЈСТВА НА НЕОПРЕДЕЛЕНИОТ ИНТЕГРАЛ

*Ивод од неопределен интеграл е еднаков на подинтегралната функција.

*Диференцијал од неопределен интеграл го дава поитегралниот израз.
*Примитивна функција од изводната функција е самата таа функција.
*Неопределен интеграл од диференцијата на некоја функција е еднаков на
таа функција.

МЕТОДИ НА РЕШАВАЊЕ НА ИНТЕГРАЛИ

*Метод на замена
*Метод на парцијална интеграција.
МЕТОД НА ЗАМЕНА

න𝑓 𝑥 𝑑𝑥=න𝑓(𝜑(𝑡))𝜑′ 𝑡 𝑑𝑡=න 𝑓∘𝜑 𝑡 𝜑′ 𝑡 𝑑𝑡 𝑥=𝜑𝑡

Според овој метод, идејата е променливата x да се замени со нова функција.

Би требало да се добие подинтегрален израз за кој поедноставно се наоѓа
примитивна функција, т.е. полесно ќе се „реши“.

ПРИМЕР
t 101
∑ ¿dx¿∑t 100dt¿ +C
101

( x+5 ) 101
∑( x +5 ¿ ¿100dx¿ +C
101
∑x+5¿ t x¿ t−5 න(t)¿ t −5 dx¿න(t)dt¿ dt

МЕТОД НА ПАРЦИЈАЛНА ИНТЕГРАЦИЈА

Нека се дадени u(x) и v(x) диференцијалбилни на (a,b) тогаш ќе важи

следново равенство:

∑𝑢(𝑥) ∗𝑣′ (𝑥)𝑑𝑥=𝑢(𝑥) ∗𝑣(𝑥) −∑𝑣(𝑥) ∗𝑢′ (𝑥)𝑑𝑥

ПРИМЕР

1
∑inxdx=x∗inx−¿∑x* x dx

¿ x (lnx−1 ) +C

u ( x )=lnx v ( x )=1 v ( x )=x

ПОВЕЌЕ ПРИМЕРИ ЗА ЗАДАЧИ

4
x x
2
1.∑(x 3 + x+ 1)dx= ¿ ¿+ +x+C
4 2

6 3 6
x x x
2.∑( x 5 +3 x 2) + +3 = + x 3+ C
6 3 6

ПРИМЕРИ ОД ТАБЛИЦА

1.∑dx=x + c
n +1
x
2.∑ x n dx= +C
n+1

3.∑e x dx=e x+C