Pokretljive prilike

Nikola Vukosavljević: Zaigrana plesna crtanja

Ispunjeni, likovno virtuozni i iznenedjujuće dosledni crteži Nikole Vukosavljevića samo su naizgled
pomaknuti od specifične težine i minucioznosti njegovih skulptura i reljefnih rasporeda. Za umetnika
karakteristična postojana analiza motivskog sveta takozvanih 'nižih' vrsta, od ptica i morskih i rečnih
stanovnika, produbljena je u posebnom profilu likovnog prepuštanja ciklusu nastalom u osmatranjima
časova plesa. Ulazak u novi tematski svet, mora da je sudelovao i odranije, te se nije razvio tek u
motivski pravac, već i predao pohvali po kojoj se ples ljudske vrste izazvan nesputanim pripadnicama
ženskog roda, odmetnuo iz naših prenaseljenih življenja. Njihov crtački zaustavljen fluktuirajući
pravac izdvojen je i osvojen u vlastitoj koncentraciji koja preokreće prostor realnosti. Likovno
zabeležena plesa kretnja otud je i odvažna, okrepljujuća i prirodna avantura umetničke likovne
koncentracije.
Anali i zapisi o poznom principu moderne umetnosti u završnici 19. veka, ispunjeni su dokazima po
mojima se Rodenov pomak od masivne skulpture iz konstruisanja, potom livenja ili, isto tako, klesanih
primera odvijao ka treperavom i vibrantnom tretmanu telesnosti. Rodenovi radovi na papiru, te ženske
figure u izrazitim pokretima snage i vrtložne energije dosezali su raznolike varijante neposredne
spontanosti, a neretko i simboličkih i mitoloških doziva. Poziranje modela bila su za velikog
francuskog umetnika i igra stepenovanja vidljivosti senzualne energije brzo opisanih kontura. Bio je to
zamah koji se graničio sa - u njegovo delatno vreme - idealnim istočnjačkim energijama u dalekim
kulturama i umetničkim pobudama. Ma koliko se Rodenovo crtačko i akvarelsko rastvaranje ženskih
figura, sada posmatra u etapama paralelizama sa njegovim vajarskim domašajima, trasa takvog stepena
oslobodjenosti, ujedno je i dokaz otimanja od stvarnosti, a koji je neretko, kao u vremenu ubitačnih
istrošenih ideoloških, vladajućih i sistemskih tranzicija i uočljiv za sve u aktuelnim prilikama.
Otud se u crtanju plesnih ritmova i prenosa razigranih i posvećenih žena telima predatih modernom
plesu za Nikolu Vukosavljevića otvorio dokumentarni raspon vitalističke energetske razmene, neobični
koncentrisani damar sveta koji je telesno, brzinom, u pokretu zaustavljenim vremenom i snagom
zapravo inicijacija i proces oduvek sastavni deo njegove ukupne umetničke zražajnosti. Prepoznajući i
istražujući poimanje živih oblika u kretnji i kroz sva fizička svojstva, umetnik iz Beograda stupa u
napet i složen odnos crtačkog pratioca. Njegovi akvarelisani i tušem i perom izvedeni ritmovi, a
jednako i brzi potez i stvaranja forme gvašem su visprena ponuda opažajne razmene i kontrolisanog
iskustva, doslovno i vidljivo za svaki potez.

Pogleda vezanog za pratnju modela u plesnim koracima, okretima i nemirima, crtačka ruka je
nesputano povezana s površinom papira. Ovakvo, izvedeno i koncentrisano kretanje umetnikovog
rukopisa je u svom broju, posvećenosti i različitim mogućnostima osvojilo domen krajnje istančane i
lične figurativne slobode besprekornog likovnog prenosa. I što je za i najmanji umetnički domašaj
značajno - unutarnjeg doživljajnog, senzibilnog i duhovitog putovanja.

Novembar 2011 Nikola Šuica