WPISUJE ZDAJĄCY

KOD ZDAJĄCEGO

symbol klasy symbol zdającego

PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z NOWĄ ERĄ

GEOGRAFIA – POZIOM ROZSZERZONY

STYCZEŃ 2024
Czas pracy: 180 minut
Liczba punktów do uzyskania: 60

Przed rozpoczęciem pracy z arkuszem egzaminacyjnym

1. Sprawdź, czy nauczyciel przekazał Ci właściwy arkusz egzaminacyjny, tj. arkusz z właściwego
przedmiotu na właściwym poziomie.
2. Jeżeli przekazano Ci niewłaściwy arkusz – natychmiast zgłoś to nauczycielowi.
3. Jeżeli przekazano Ci właściwy arkusz – zapoznaj się z poniższą instrukcją.

Instrukcja dla zdającego

1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 41 stron (zadania 1–29) oraz mapę szczegółową.
Ewentualny brak stron zgłoś nauczycielowi nadzorującemu egzamin.
2. Na tej stronie wpisz swój kod.
3. Odpowiedzi do każdego zadania zapisz w miejscu do tego przeznaczonym.
4. W rozwiązaniach zadań rachunkowych przedstaw tok rozumowania prowadzący do ostatecznego
wyniku oraz pamiętaj o podaniu jednostek.
5. Pisz czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym tuszem/atramentem.
6. Nie używaj korektora, a błędne zapisy wyraźnie przekreśl.
7. Nie wpisuj żadnych znaków w tabelkach przeznaczonych dla sprawdzającego. Tabelki są
umieszczone na marginesie przy każdym zadaniu.­
8. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie będą oceniane.
9. Podczas egzaminu możesz korzystać z linijki, lupy oraz kalkulatora prostego.

Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.

 Próbny egzamin maturalny z Nową Erą
Geografia – poziom rozszerzony

Zadania od 1. do 6. wykonaj na podstawie barwnej mapy szczegółowej fragmentu Beskidu

Żywieckiego.

Zadanie 1. (0–2)
Poniżej przedstawiono profil hipsometryczny terenu wzdłuż pieszych szlaków turystycznych łączących
szczyt Kotarnica (B2) z Korbielowem (D2).
Kotarnica Sopotnia Wielka Korbielów
[m n.p.m.]
1200

1000

800

600

400
0 2,9 5 6,9 [km]

1. Oblicz czas potrzebny na pokonanie trasy, wzdłuż której wykonano profil hipsometryczny.
0–1– Wynik podaj w godzinach i minutach. Zapisz obliczenia.
2
Przyjmij, że:
–m  iędzy Kotarnicą a Sopotnią Wielką wycieczka odbywa się czarnym szlakiem, z kolei między Sopotnią
Wielką a Korbielowem – szlakiem żółtym,
– s krzyżowanie szlaków czarnego i żółtego w Sopotni Wielkiej znajduje się na wysokości 623 m n.p.m.,
najwyżej leżący punkt na szlaku żółtym – na wysokości 885 m n.p.m., a koniec trasy – na wysokości
571 m n.p.m.,
– turysta idzie po płaskim terenie ze średnią prędkością 4 km/h,
– każde 100 m różnicy wysokości podczas zejścia wydłuża czas potrzebny na pokonanie trasy
o 5 minut,
– każde 100 m różnicy wysokości podczas podejścia wydłuża czas potrzebny na pokonanie trasy
o 10 minut.
Obliczenia:

Czas trwania marszu: .

2 z 41
 Próbny egzamin maturalny z Nową Erą
Geografia – poziom rozszerzony

Zadanie 2. (0–1)
Na zdjęciu lotniczym okolic Krzyżowej (I) literami A–C oznaczono wybrane wzniesienia, a na zdjęciu
lotniczym okolic Sopotni Wielkiej (II) – numerami 1–4 – wybrane drogi różnych kategorii.

I.

II.

2 3

Źródło: www.geoportal.gov.pl [dostęp: 07.06.2023].

Uzupełnij zdania. Wpisz właściwe określenia wybrane spośród podanych w nawiasach. 2.

0–1
1. Wzniesienie Krzyżowa oznaczono literą (A / B / C) .
2. Z centrum Sopotni Wielkiej do okolic Jaskini Wickowej można dojść drogą oznaczoną numerem
(1 / 2 / 3 / 4) .
3. Aby dotrzeć do wodospadu w Sopotni Wielkiej, należy poruszać się drogą oznaczoną na zdjęciu
lotniczym numerem (1 / 2 / 3 / 4) .

3 z 41
 Próbny egzamin maturalny z Nową Erą
Geografia – poziom rozszerzony

Zadanie 3.
Na ilustracji przedstawiono zasięg pięter roślinnych w okolicach Babiej Góry – najwyższego
wzniesienia w Beskidzie Żywieckim.

19°30' 19°35'

750 m n.p.m.

1150 m n.p.m.

49°35'
49°35'

1650 m n.p.m. 1360 m n.p.m.

Babia Góra
1725
S Ł O W A C J A

Piętra roślinne w okolicach Babiej Góry*

1: 75 000

piętro alpejskie regiel górny

piętro subalpejskie regiel dolny

* Źródło: Babiogórski Park Narodowy

19°35'

Źródło: www.parki.pl [dostęp: 17.05.2023].

3.1. Zadanie 3.1. (0–2)

0–1– Uzupełnij tabelę. Wpisz obok wymienionych obiektów nazwy właściwych pięter roślinnych.
2
Przyjmij, że granice poszczególnych pięter roślinnych w całym Beskidzie Żywieckim – także
na obszarze zaprezentowanym na mapie – przebiegają na tej samej wysokości nad poziomem
morza.

Lp. Obiekt Piętro roślinne

1. Szczyt Kopiec (C3)

2. Polana Złodziejki (D/E2)

3. Punkt widokowy na Górze Hunców (C3)

4 z 41
 Próbny egzamin maturalny z Nową Erą
Geografia – poziom rozszerzony

Zadanie 3.2. (0–1)

Na ilustracji przedstawiono układ pięter roślinnych w Karkonoszach.
[m n.p.m.]
1700

1500

1300

1100

piętro alpejskie
900
piętro subalpejskie
700 regiel górny
regiel dolny
500

Podaj dwie różnice między układem pięter roślinnych w Beskidzie Żywieckim a układem pięter 3.2.
roślinnych w Karkonoszach. 0–1

1.

2.

Zadanie 4. (0–1)
Wartość azymutu zmierzonego ze schroniska na Hali Miziowej (C3) w kierunku obiektu znajdującego się
na obszarze przedstawionym na mapie wynosi 32°.

Zaznacz poprawne dokończenie zdania. 4.

0–1
Obiektem topograficznym, w którego kierunku został wykonany pomiar, jest
A. Hala Jodłowcowa (C3).
B. szczyt Pilsko (C4).
C. Jaskinia przed Rozdrożem (C3).
D. szczyt Palenica (B3).

5 z 41
 Próbny egzamin maturalny z Nową Erą
Geografia – poziom rozszerzony

Zadanie 5. (0–2)
Częstym procesem w Beskidzie Żywieckim jest osuwanie się gruntu. Sprzyja temu m.in. budowa
geologiczna.
Na fotografii A przedstawiono osuwisko przy drodze w Sopotni Małej, a na fotografii B – mur oporowy
zabezpieczający to osuwisko.

A.

B.

6 z 41
 Próbny egzamin maturalny z Nową Erą
Geografia – poziom rozszerzony

Wymień dwa czynniki przyrodnicze, które sprzyjają powstawaniu osuwisk w Beskidzie 5.

Żywieckim (inne niż budowa geologiczna), oraz dwa przykłady działań zapobiegających temu 0–1–
procesowi (innych niż budowa murów oporowych). 2

Czynniki sprzyjające powstawaniu osuwisk (inne niż budowa geologiczna):

1.

2.

Przykłady działań zapobiegających osuwiskom (inne niż budowa murów oporowych):

1.

2.

7 z 41
 Próbny egzamin maturalny z Nową Erą
Geografia – poziom rozszerzony

Zadanie 6. (0–2)
Na wykresie przedstawiono strukturę podmiotów prowadzących działalność gospodarczą
w Korbielowie w 2021 r. wg sekcji PKD, a na mapach – wybrane cechy klimatu zachodniej
części polskich Karpat.

działalność związana
z zakwaterowaniem
inne i usługami gastronomicznymi
28,0% 26,2%

transport
i gospodarka
magazynowa
9,4%

handel hurtowy i detaliczny,

budownictwo naprawa pojazdów
16,8% 19,6%

19° 20° 19° 20°

50
40
80 60

70 100 100
80 150
CZ

CZ
EC

EC

Korbielów Korbielów
90
HY

HY

90 49°30' 49°30'
20

49°30' 49°30' 80
10 80
0
19° 100
12 110 150
19° 0 1: 2 000 000 200
Grubość pokrywy śnieżnej 250
1: 2 000 000 (prawdopodobieństwo wystąpienia: 10%)
Liczba dni w roku z pokrywą śnieżną 50

70 80 90 100 110 120

S Ł O W A C J A S Ł O W A C J A
20° 40 60 80 100 150 200 250 cm 20°

6. Na podstawie wykresu, powyższych map i barwnej mapy szczegółowej fragmentu Beskidu

0–1– Żywieckiego uzasadnij trzema argumentami, że warunki przyrodnicze wpływają na przewagę
2 określonych rodzajów działalności gospodarczej w strukturze podmiotów prowadzących
działalność gospodarczą w Korbielowie.

1.

2.

3.

8 z 41
 Próbny egzamin maturalny z Nową Erą
Geografia – poziom rozszerzony

Zadanie 7. (0–2)
Na mapie zaznaczono cztery miasta, a na ilustracji przedstawiono wysokość Słońca podczas
górowania w dniu 22 grudnia w jednym z nich.
80° 80°

66°34' 66°34'

40° 40°

Hamilton Hefei
23°26' 23°26'

160° 120° 80° 40° 0° 40° 80° 120° 160°

0° 0°

23°26' 23°26'
Perth
Río Cuarto

40° 40°

66°34' 66°34'

80° 80° 1: 240 000 000

80º
N S

Podkreśl nazwę miasta, w którym 22 grudnia Słońce góruje na wysokości przedstawionej 7.

na ilustracji wtedy, gdy w Londynie jest 16.17. Uzasadnij swój wybór. 0–1–
2
Hamilton, Hefei, Río Cuarto, Perth

Uzasadnienie:

9 z 41
 Próbny egzamin maturalny z Nową Erą
Geografia – poziom rozszerzony

Zadanie 8. (0–2)
Na mapie zaznaczono pięć miast, a na ilustracji przedstawiono cień rzucany przez gnomon
w momencie górowania Słońca w dniu 22 czerwca w jednym z nich.
80° 80°

66°34' 66°34'
Aasiaat

40° 40°

23°26' 23°26'

Maskat

160° 120° 80° Quito 40° 0° 40° 80° 120° 160°

0° 0°

Newman
23°26' 23°26'

Comodoro Rivadavia
40° 40°

66°34' 66°34'

80° 80° 1: 240 000 000

N S

8. Oceń, czy podane informacje są prawdziwe. Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa,
0–1– lub literę F – jeśli jest fałszywa.
2
Na ilustracji przedstawiono cień rzucany przez gnomon 22 czerwca w Aasiaat
1. P F
podczas górowania Słońca.

22 czerwca wschód Słońca można obserwować w Newman wcześniej

2. P F
niż w Quito.

Spośród miejscowości zaznaczonych na mapie największą różnicą między

3. P F
najdłuższym a najkrótszym dniem roku odznacza się Comodoro Rivadavia.

10 z 41
 Próbny egzamin maturalny z Nową Erą
Geografia – poziom rozszerzony

Zadanie 9. (0–1)
Na mapie zaznaczono lokalizację Saint John i Bordeaux (miast położonych w zbliżonych
szerokościach geograficznych), a na wykresach – średnie miesięczne wartości temperatury powietrza
w tych miastach.
90° 60° 30° 0° 30°
60° 60°

Saint John
Bordeaux

30° 30°

23° zwrotnik Raka

26'

równik 0°
0°

1: 80 000 000 90° 60° 30° 0° 30°

Saint John Bordeaux

[ºC] [ºC]
25 25

20 20

15 15

10 10

5 5

0 0
I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII
–5 –5

–10 –10

Wyjaśnij, dlaczego temperatura powietrza w poszczególnych miesiącach w Saint John 9.

i Bordeaux, mimo położenia tych miast w zbliżonych szerokościach geograficznych, jest inna. 0–1
W wyjaśnieniu odnieś się do właściwego niemeteorologicznego czynnika klimatotwórczego.

11 z 41
 Próbny egzamin maturalny z Nową Erą
Geografia – poziom rozszerzony

Zadanie 10. (0–1)

Na mapie synoptycznej przedstawiono rozkład ciśnienia i stan pogody w Europie w dniu 9 września
2020 r., a na fotografiach 1 i 2 – dwa rodzaje chmur.

20° 0°
N 20° 40°

990

985
PAm ne
ółnoc
nowe p
101 995 koło podbiegu
60° 0
10
05 1000
11,8 PPk
60°
10
05 N
10
15 11,4
N
N 10,7 12,5
10 13,3
25
PPm
1010
PPm
5
17,2 14,7 101
1020 14,5
14,0 PPms
17,2 17,6 17,1

PPmc 16,1 102

5
12,8 13,1
W 18,0

1025 11,6
W 16,6
15,8 12,0
15,4
16,8

20
21,5

10
40° 18,3
16,3
22,4 40°
26,5 23,4
N 25,2 18,9
19,5
17,5 1015 0
25,1 PZk 101
PZm 1020

27,8 N
0° 26,420°

Mapa synoptyczna 9 września 2020 r., 00.00 UTC

1: 35 000 000
Układy baryczne Masy powietrza Wiatr Zachmurzenie
W wyż baryczny PP powietrze polarne kierunek i prędkość 0/8 5/8
N niż baryczny PA powietrze arktyczne 1 m/s 1/8 6/8
1020 izobary PZ powietrze zwrotnikowe 2,5 m/s 2/8 7/8
Fronty atmosferyczne m morskie 5 m/s 3/8 8/8
ciepły k kontynentalne 7,5 m/s
4/8
chłodny c ciepłe 10 m/s
zokludowany s stare 15 m/s 10,5 temperatura
powietrza [°C]

Źródło: IMGW – PIB.

1. 2.

12 z 41
 Próbny egzamin maturalny z Nową Erą
Geografia – poziom rozszerzony

Uzupełnij zdania. Wpisz właściwe określenia wybrane spośród podanych w nawiasach.

1. D
 la frontu atmosferycznego przebiegającego przez obszar Wysp Brytyjskich charakterystyczne są
chmury takiego typu, jak przedstawione na fotografii numer (1 / 2) .
2. Na Półwyspie Skandynawskim wieje (silniejszy / słabszy) wiatr niż w Azji
Mniejszej.
3. W ciągu następnych dni temperatura powietrza w południowej części Polski (spadnie / wzrośnie)
.

Zadanie 11. (0–1)

Na mapie Ameryki Północnej literami A–C oznaczono wybrane obszary występowania geozagrożeń,
a na fotografii przedstawiono geozagrożenie pojawiające się w jednym z nich.
60° 80° 80° 60°
1 8 0°

2 0°
k oło p o

14 °
0°
100° 60
bi e d
gu
no

e
w

pó
łn o
cn
e

40° 40°

B
zwr
otni
k
C
20° Rak 20°
a

1:110 000 000 120° 100° 80° 0°

Podaj literę, którą oznaczono obszar występowania geozagrożenia przedstawionego 11.

na fotografii. Uzasadnij swój wybór. W uzasadnieniu odnieś się do warunków powstawania 0–1
tego geozagrożenia.

Oznaczenie obszaru:
Uzasadnienie:

13 z 41
 Próbny egzamin maturalny z Nową Erą
Geografia – poziom rozszerzony

Zadanie 12.
Na zdjęciach satelitarnych przedstawiono deltę Huang He w pobliżu ujścia w wybranych latach,
a na wykresie – zmiany wielkości średniego miesięcznego przepływu tej rzeki w stacji hydrologicznej
znajdującej się w jej dolnym biegu.

1989 r. 2004 r.

2020 r.

Źródło: World of Change: Yellow River Delta, www.earthobservatory.nasa.gov [dostęp: 17.05.2023].

[tys. m3/s]

4,0

3,5

3,0

2,5

2,0

1,5

1,0

0,5

0
I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

14 z 41
 Próbny egzamin maturalny z Nową Erą
Geografia – poziom rozszerzony

Zadanie 12.1. (0–1) 12.1.

Wyjaśnij, czym są spowodowane zmiany linii brzegowej na obszarze przedstawionym 0–1
na zdjęciach satelitarnych.

Zadanie 12.2. (0–1) 12.2.

Podaj nazwę ustroju rzecznego Huang He i uzasadnij swoją odpowiedź. 0–1

Nazwa ustroju rzecznego:

Uzasadnienie:

Zadanie 12.3. (0–2)

Na fotografiach przedstawiono profile trzech gleb. Jedna z nich występuje w delcie Huang He.

1. 2. 3.

Podaj numer fotografii, na której przedstawiono glebę astrefową występującą na obszarze 12.3.
delty Huang He, oraz nazwę tej gleby. Uzasadnij swój wybór. 0–1–
2
Numer fotografii: Nazwa gleby:
Uzasadnienie:

15 z 41
 Próbny egzamin maturalny z Nową Erą
Geografia – poziom rozszerzony

Zadanie 13.
Na mapie Polski oznaczono literami A–C trzy pojezierza. Pod mapą znajdują się plany batymetryczne
dwóch jezior o odmiennych typach genetycznych.

19°
23°
15°

54° 54°

B
sła

i
ra

W
Od

War
ta Bug

C
Od
ra

15°

sła
Wi
50°
50°

1:6 500 000

23°

19°

1. 2.
10

30
40
20

10
20
20

30
30

40

10 0 75 m
0 15 m

16 z 41
 Próbny egzamin maturalny z Nową Erą
Geografia – poziom rozszerzony

Zadanie 13.1. (0–2) 13.1.

Uzupełnij tabelę. Wpisz obok każdego opisu literę odpowiadającą pojezierzu, którego on 0–1–
2
dotyczy.

Litera
Lp. Informacja
(A–C)
W występujących na tym pojezierzu skałach węglanowych powstały jeziora
1.
krasowe.

Okres utrzymywania się pokrywy lodowej i jej grubość na jeziorach tego

2.
pojezierza należą do najmniejszych w Polsce.

Spośród pojezierzy zaznaczonych na mapie Polski tylko to nie zostało objęte

3.
zlodowaceniem Wisły.

Zadanie 13.2. (0–1) 13.2.

Podaj numer, którym oznaczono plan batymetryczny jeziora położonego na obszarze 0–1
o krajobrazie młodoglacjalnym. Uzasadnij swój wybór argumentem odnoszącym się
do charakterystycznych cech jeziora.

Numer:
Uzasadnienie:

17 z 41
 Próbny egzamin maturalny z Nową Erą
Geografia – poziom rozszerzony

Zadanie 14.
Na mapie oznaczono literami A i B wybrane miejsca położone na styku płyt litosfery.
80° 80°

A
SK
66°34' 66°34'

A K AŃ
Ł YT RY P Ł Y T A
P E E U R
M A Z
A J A
O T Y
40° N C P 40°
C
P
O K Ł
N A Y
Ł B
Ł

Ó P

T
P I R ŁY T

A
Y

AŃ A
23°26' P SK
A 23°26'

P
Ł

P A
T

PŁ

AR
Y

A
FIL Y

Ł
B TA I P I TA

CY
SK

Y
PŁYTA ŃS
A

A A

T
P ŁY T I B S K A

FI
KA
A I N DYJ SK A

A
KAR

CZN
PK
P

A F
160° 120° 80° P 40° 0° 40° PŁYTA 80° 120° 160°
0° O 0°
A

A
R Y
ŁU

PŁ
SOMAL I J SK A
D
C

P ŁY TA

YT
N
IO

K A Ń S
P ŁY T PŁYT A
Y

W A
NAZCA OA AUS
TRA FID ŻI
F

M
23°26' LIJ 23°26'
A
ER
SK
I

A
YK
C

K A
AŃ
Z

SK

40° 40°
N

P ŁY TA
A

SCOTIA A
N
Z
Y C
P K T
66°34' Ł Y T A R 66°34'
T A A N
80° 80° 1: 240 000 000

granice płyt litosfery przypuszczalne granice płyt litosfery PK – płyta kokosowa

14.1. Zadanie 14.1. (0–1)

0–1 Oceń, czy podane informacje są prawdziwe. Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa,
lub literę F – jeśli jest fałszywa.

W miejscu oznaczonym literą A płyty przemieszczają się równoległe do siebie

1. P F
w przeciwnych kierunkach.

Miejsce oznaczone literą B to obszar górski, który powstał w wyniku kolizji płyt
2. P F
litosfery i na którym nie występują zjawiska wulkaniczne.

Zadanie 14.2. (0–1)

Na ilustracji przedstawiono przekrój hipsometryczny zachodniej części Ameryki Południowej,
przebiegający przez miejsce oznaczone na mapie literą A oraz przez pustynię Atakama.
SW NE
[m n.p.m] Kordyliera Zachodnia Kordyliera Wschodnia
7000

6000

5000
płaskowyż Altiplano
4000
Kordyliera Nadbrzeżna
3000
Ocean pustynia
2000
Spokojny Atakama
1000

0
100 200 300 400 500 600 [km]

Na podstawie: P. Gębica, Walory krajobrazowe Andów i ich wykorzystanie w turystyce, na przykładzie Peru, Chile i Boliwii,
„Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego” 2010, nr 14: Krajobraz a turystyka, www.yadda.icm.edu.pl [dostęp: 22.05.2023].

18 z 41
 Próbny egzamin maturalny z Nową Erą
Geografia – poziom rozszerzony

Zaznacz poprawne dokończenie zdania. 14.2.

0–1
Czynnikiem, który nie przyczynił się do powstania pustyni Atakama, jest
A. położenie w cieniu opadowym Andów.
B. oddziaływanie zimnego prądu morskiego.
C. napływ gorącego powietrza znad ciepłego prądu morskiego.
D. występowanie zstępujących mas powietrza w strefie wyżów zwrotnikowych.

Zadanie 15. (0–1)

Na fotografii przedstawiono fragment dawnego kamieniołomu Zachełmie w Górach Świętokrzyskich,
a pod nią wymieniono różne wydarzenia geologiczne (nie wszystkie wystąpiły na obszarze
przedstawionym na fotografii).

zlepieńce i piaskowce (perm i trias)

dolomity (dewon)

Wydarzenia:
A. Orogeneza hercyńska.
B. Intruzja skał magmowych plutonicznych.
C. Akumulacja zwięzłych skał okruchowych.
D. Sedymentacja skał osadowych węglanowych.
E. Erozja skał i powstanie powierzchni zrównania.

Spośród wymienionych wydarzeń geologicznych wybierz te, które nastąpiły na obszarze 15.
przedstawionym na fotografii, i uporządkuj je w kolejności chronologicznej. 0–1
Wpisz odpowiednie litery we właściwych miejscach schematu.

19 z 41
 Próbny egzamin maturalny z Nową Erą
Geografia – poziom rozszerzony

Zadanie 16.
Na ilustracji przedstawiono umowne geologiczne granice Europy, na mapie – budowę geologiczną
18 1. Polska w geologicznej historii Europy
Islandii, a na fotografii – dolinę Thingvellir położoną na tej wyspie.

Ta
jm
yr
Ziemia
Franciszka Józefa

Sy
be
Svalbard

ria
Nowa
Ziemia
a

Islandia
sk

Ur
al
añk

Kazachsta
ery
am

Mu
no

go
d¿
oc

ary
ó³n

nia
apt

depresja
p³y

perykaspijska

z
Kauka
Azory s
ro
Morze
ag
Czarne
jskie r yZ
Pon
ty
Gó
Góry
p³yta
anatolijska
p³yta
egejska
p³yta
arabska

p³yta afrykañska

strefy subdukcji strefy spredingu/ryftowania strefy konwergencji p³yt

uskoki transformacyjne dawne szwy kolizyjne

Źródło: M. 1-1.
Ryc. Narkiewicz, Geologiczna
Geologiczne granicehistoria
EuropyPolski. Wydawnictwa
na zdjęciu Uniwersytetu
satelitarnym Warszawskiego,
(źródło zdjęcia: Warszawa 2021, s. 18.
Google Earth)

25° 20° 15° 10°

w przybliżeniu z południową granicą płyty scytyj- superkontynentu Pangei, początkowo
Islandia – budowa (późny karbon)
geologiczna
skiej na obrzeżuPpaleokontynentu
ŁY T A Baltiki. Ten ostatni z Kazachstanią w odcinku południowym, 1: 7 500 000 a następ-
z kolei
P Óodpowiada
ŁNOCNOAM dzisiejszemu
E R Y K A Ń S K Akratonowi wschod- nie (późny perm) z Syberią w odcinku północnym.
nioeuropejskiemu – rdzeniowi geologicznej Europy, Między wschodnim zakończeniem pasma kau-
ne
owe północ
otoczonemu przez pasy akrecji kontynentalnej paleo- kaskiego
koło podbiegun a południowym krańcem Uralu mamy
Grímsey
zoicznej i późniejszej (ryc. 1-2). Granica ta przedłuża do czynienia z bardzo głęboko pogrzebanym fun-
się dalej ku wschodowi wzdłuż Kaukazu, który po- damentem kontynentalnym w rejonie tzw. depre-
wstał w końcowych fazach kolizji płyty eurazjatyckiej sji perykaspijskiej. Wyznaczenie krawędzi Baltiki
z płytą arabską, trwających od późnego miocenu i pogrzebanego
Egilsstaðir
szwu akrecyjnego między Baltiką
do
65° dziś. Wschodnia krawędź kratonu wschodnio- a płytą kazachską65°jest tu bardzo hipotetyczne. Mu-
osady holoceńskie
europejskiego biegnie wzdłuż górotworu uralskie- simy się więc zadowolić arbitralnie ustaloną grani-
go, utworzonego w trakcie długotrwałej kolizji cą wzdłuż osi Morza Wiek Kaspijskiego, a następnie ku
pokryw skał wulkanicznych
Thingvellir młodsze niż 700 000 lat

700 000–3 000 000

starsze niż 3 000 000

Heimaey
Surtsey czynne wulkany
P ŁY T A
granice płyt litosfery
E U R A Z J AT YC KA
kierunki ruchu płyt litosfery

uskoki
25° 20° 15°

20 z 41
 Próbny egzamin maturalny z Nową Erą
Geografia – poziom rozszerzony

Zadanie 16.1. (0–1) 16.1.

Wyjaśnij, dlaczego w sąsiedztwie miejscowości Egilsstaðir występują skały starsze niż 0–1
w rejonie Thingvellir.

Zadanie 16.2. (0–1) 16.2.

Podaj przykłady dwóch zmian w środowisku przyrodniczym Islandii, które mogą nastąpić 0–1
w związku z położeniem tej wyspy na granicy płyt litosfery.

1.

2.

21 z 41
 Próbny egzamin maturalny z Nową Erą
Geografia – poziom rozszerzony

Zadanie 17. (0–2)

Na mapie przedstawiono rozmieszczenie udokumentowanych złóż solnych w Polsce, a na ilustracjach –
przekroje geologiczne przez dwa spośród nich.

19°
23°

▲
15°

▲
▲
▲
▲
▲
Gdańsk ▲
▲ ▲
▲

▲
▲
▲
54° ▲
▲
▲
54°
▲
▲
▲
▲
▲
▲
Olsztyn

▲
▲
▲
▲ ▲ ▲
Szczecin
sła Białystok
Bydgoszcz

i
ra

▲ ▲
Od

Toruń
Gorzów

▲
▲
Wielkopolski ▲
▲
▲

Bug
▲
▲ ▲
▲ ▲
▲
▲ ▲
▲ ▲ ▲ ▲ ▲ ▲ ▲ ▲ ▲ ▲ ▲
▲ ▲
▲

▲
Poznań
Warszawa

▲ ▲
Warta

▲
▲
▲ ▲
▲
▲
▲
Zielona Góra ▲
▲
▲

▲
Łódź

▲ ▲ ▲ ▲
▲ ▲ ▲
▲
▲
▲

▲
▲ ▲
▲
▲
▲
▲ ▲ ▲ ▲ ▲ ▲
▲ ▲ ▲ ▲
▲ ▲ ▲
▲

▲ ▲
▲
▲
▲
Wrocław Lublin Utwory mioceńskie
▲
▲

W isła
▲
▲

▲
▲

▲ ▲
▲
▲

▲
▲
▲ ▲ ▲ ▲ ▲ ▲ ▲ ▲ ▲
rozpoznane struktury solne
▲ ▲ ▲ ▲
▲ ▲ ▲
▲
▲
▲ ▲
▲ ▲
▲
▲ ▲ ▲ ▲ ▲ ▲ ▲
▲

Od
▲
▲
Kielce
▲
▲

▲ ▲
ra Opole
▲
granica utworów
▲

▲
▲
▲

▲
▲ ▲ ▲
▲▲ ▲ ▲ ▲ ▲
▲

▲ ▲
▲

mioceńskich
▲ ▲
▲
▲ ▲ ▲
15° ▲ ▲
▲

▲
▲ ▲
▲

▲
▲
▲ ▲
▲ ▲

▲
▲

▲
▲
▲ ▲ ▲

▲
Katowice
▲ ▲ ▲ ▲ ▲ ▲ ▲

Utwory permskie
▲
▲
▲

▲ ▲

▲
▲
▲

▲
▲
▲
▲

▲
▲
▲
▲

Kraków
▲

▲
▲

▲ ▲ ▲ ▲ ▲ ▲ ▲ ▲ ▲
50°
▲

rozpoznane struktury solne

▲ ▲

50°
Rzeszów
obszary występowania
soli kamiennej
1:6 500 000
obszary występowania soli
23°
kamiennej z solami potasowymi
▲ ▲ ▲ ▲
granica utworów permskich
19°

Źródło: P. Langer, Znaczenie specyfiki dziedzictwa kulturowego miast solnych dla ich współczesnego rozwoju
i zachowania tożsamości, ze szczególnym uwzględnieniem Bochni, praca doktorska,
Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki, Kraków 2011, s. 22.

A. Złoże soli w Kłodawie

SW NE

sól kamienna (perm) iły i piaski utwory mezozoiczne skały osadowe gips (perm)
(paleogen i neogen) (czwartorzęd)

Źródło: Występowanie soli kamiennej w Polsce, www.pgi.gov.pl [dostęp: 17.05.2023].

22 z 41
 Próbny egzamin maturalny z Nową Erą
Geografia – poziom rozszerzony

B. Złoże soli w Bochni

S N

skały wapienne skały wapienne osady fliszowe osady ilaste i piaszczyste kopalnia soli
(jura) (kreda i paleogen) (kreda i paleogen) (neogen)

gips sól kamienna skały osadowe nasunięcie otwór

(miocen) (miocen) (czwartorzęd) wiertniczy

Źródło: Występowanie soli kamiennej w Polsce, www.pgi.gov.pl [dostęp: 17.05.2023].

Uzupełnij tabelę. Przy każdej informacji wpisz znak X we właściwej kolumnie, tak aby
wskazywał, którego przekroju geologicznego dotyczy dana informacja.

Przekrój geologiczny
Lp. Informacja dotycząca złoża
A B

Skomplikowana budowa geologiczna złóż jest

1.
skutkiem fałdowania skał fliszowych.

Złoże pod wpływem wysokiego ciśnienia

2.
zostało wciśnięte w nadległe, młodsze skały.

Złoże powstało w starszym okresie

3.
geologicznym.

23 z 41
 Próbny egzamin maturalny z Nową Erą
Geografia – poziom rozszerzony

Zadanie 18.
Poniżej przedstawiono mapę topograficzną fragmentu Kampinoskiego Parku Narodowego
oraz relief tego obszaru.

Źródło: www.geoportal.gov.pl [dostęp: 05.06.2023].

24 z 41
 Próbny egzamin maturalny z Nową Erą
Geografia – poziom rozszerzony

Zadanie 18.1. (0–1) 18.1.

Dokończ zdanie. Zaznacz odpowiedź A, B lub C oraz jej uzupełnienie 1, 2 lub 3. 0–1

Charakterystycznymi formami terenu na obszarze Kampinoskiego Parku Narodowego są

A. moreny czołowe, 1. lądolodu.

które powstały pod koniec plejstocenu
B. wydmy paraboliczne, 2. wiatru.
wskutek rzeźbotwórczej działalności
C. stożki napływowe, 3. rzek.

Zadanie 18.2. (0–2) 18.2.

Podaj trzy argumenty przemawiające za stwierdzeniem, że mapa topograficzna jest bardziej 0–1–
2
przydatna w planowaniu wycieczek turystycznych niż relief.

1.

2.

3.

25 z 41
 Próbny egzamin maturalny z Nową Erą
Geografia – poziom rozszerzony

Zadanie 19.
Na mapach przedstawiono zmiany liczby ludności w gminach województwa wielkopolskiego
i województwa mazowieckiego w latach 2011–2021. Obszary aglomeracji poznańskiej i aglomeracji
warszawskiej obwiedziono czerwoną linią.

Województwo wielkopolskie Województwo mazowieckie

17°

21°

20°

16° 22°
53°
53°
53°
53°

18°
23°

19°

20°
23°
Zmiana liczby ludności 52°
19° 52°
52° w latach 2011–2021 22°
52°
16° powyżej 50%
20–50
5–19,9
0–4,9
17° -4,9–0
1: 3 500 000 -9,9–-5 1: 3 500 000
-15–-10 21°
poniżej -15
18°

Źródło: Stan i struktura demograficzna ludności oraz liczba Źródło: Stan i struktura demograficzna ludności oraz liczba
budynków i mieszkań w województwie wielkopolskim – wyniki budynków i mieszkań w województwie mazowieckim – wyniki
ostateczne NSP 2021, Urząd Statystyczny w Poznaniu, 2022. ostateczne NSP 2021, Urząd Statystyczny w Warszawie, 2022.

Na wykresie przedstawiono fazy urbanizacji (1–4).

gęstość
duża

zaludnienia

2
3

4
mała

obszar podmiejski centrum miasta obszar podmiejski

26 z 41
 Próbny egzamin maturalny z Nową Erą
Geografia – poziom rozszerzony

Zadanie 19.1. (0–1) 19.1.

Podaj dwa różne podobieństwa w przestrzennym zróżnicowaniu zmian liczby ludności 0–1
w aglomeracji poznańskiej i aglomeracji warszawskiej.

1. Podobieństwo:

2. Podobieństwo

Zadanie 19.2. (0–2) 19.2.

Podaj numer, którym na wykresie oznaczono fazę urbanizacji decydującą o widocznych 0–1–
2
na mapach zmianach zaludnienia w gminach podmiejskich leżących wokół Poznania
i Warszawy. Zapisz nazwę tej fazy urbanizacji, a następnie wymień jej dwie negatywne
społeczno-ekonomiczne konsekwencje.

Numer fazy urbanizacji:

Nazwa fazy urbanizacji:
Konsekwencje:
1.

2.

27 z 41
 Próbny egzamin maturalny z Nową Erą
Geografia – poziom rozszerzony

Zadanie 20. (0–2)

Poniżej zamieszczono tekst źródłowy dotyczący zachowań prokreacyjnych mieszkańców Japonii,
a pod nim – piramidy wieku i płci ludności tego kraju w latach 1980, 2000 i 2020.

„Japończycy przyzwyczajeni są do wygodnego życia i zbyt często przedkładają karierę zawodową

nad rodzinę. Małżeństwa zawierane są coraz rzadziej. 1 na 4 mężczyzn i 1 na 7 kobiet osiągnąwszy
50 lat nie weszła w związek małżeński […]. Japończycy pracują w godzinach nadliczbowych lub
na nocnych zmianach, udzielają się towarzysko w środowisku pracy i podróżują służbowo.
Młodzi często wykonują pracę tymczasową lub w niepełnym wymiarze godzin bez zasiłków
socjalnych i z niskim wynagrodzeniem, więc mówią, że nie mogą sobie pozwolić na dzieci”.
Źródło: Za 300 lat zostanie tylko 300 Japończyków, www. gefira.org [dostęp: 22.05.2023].

1980 2000
85 lat 85 lat
i więcej i więcej
mężczyźni 80–84 kobiety mężczyźni 80–84 kobiety
75–79 75–79
70–74 70–74
65–69 65–69
60–64 60–64
55–59 55–59
50–54 50–54
45–49 45–49
40–44 40–44
35–39 35–39
30–34 30–34
25–29 25–29
20–24 20–24
15–19 15–19
10–14 10–14
5–9 5–9
0–4 0–4
[mln os.] 6 5 4 3 2 1 0 0 1 2 3 4 5 6 [mln os.] [mln os.] 6 5 4 3 2 1 0 0 1 2 3 4 5 6 [mln os.]

2020
85 lat
i więcej
mężczyźni 80–84 kobiety
75–79
70–74
65–69
60–64
55–59
50–54
45–49
40–44
35–39
30–34
25–29
20–24
15–19
10–14
5–9
0–4
[mln os.] 6 5 4 3 2 1 0 0 1 2 3 4 5 6 [mln os.]

28 z 41
 Próbny egzamin maturalny z Nową Erą
Geografia – poziom rozszerzony

Wymień dwie niekorzystne zmiany w strukturze demograficznej ludności Japonii. Pod każdą 20.
zmianą podaj przykład działania, które mogłyby podjąć władze tego państwa, aby ograniczyć 0–1–
jej negatywny wpływ na społeczeństwo i gospodarkę. 2

1. Zmiana:

Działanie:

2. Zmiana:

Działanie:

29 z 41
 Próbny egzamin maturalny z Nową Erą
Geografia – poziom rozszerzony

Zadanie 21.
Poniżej przedstawiono piramidy wieku i płci ludności Łodzi i Wrocławia w 2021 r.

Łódź Wrocław
85 lat 85 lat
i więcej mężczyźni i więcej
80–84 kobiety 80–84
75–79 75–79
nadwyżka
70–74 mężczyzn 70–74
65–69 65–69
nadwyżka
60–64 kobiet 60–64
55–59 55–59
50–54 50–54
45–49 45–49
40–44 40–44
35–39 35–39
30–34 30–34
25–29 25–29
20–24 20–24
15–19 15–19
10–14 10–14
5–9 5–9
0–4 0–4
[tys. os.] 35 30 25 20 15 10 5 0 0 5 10 15 20 25 30 35 [tys. os.] [tys. os.] 35 30 25 20 15 10 5 0 0 5 10 15 20 25 30 35 [tys. os.]

21.1. Zadanie 21.1. (0–1)

0–1 Wyjaśnij, z czego wynika różnica między wartością współczynnika feminizacji w Łodzi
a wartością współczynnika feminizacji we Wrocławiu. W wyjaśnieniu uwzględnij czynnik
społeczno-gospodarczy.

21.2. Zadanie 21.2. (0–1)

0–1 Uzupełnij zdanie. Wpisz właściwe określenie wybrane spośród podanych w nawiasie.
Uzasadnij swój wybór.

Wskaźnik obciążenia demograficznego ludności w Łodzi jest (niższy / wyższy)

niż we Wrocławiu.
Uzasadnienie:

30 z 41
 Próbny egzamin maturalny z Nową Erą
Geografia – poziom rozszerzony

Zadanie 22. (0–1)

Na mapie oznaczono literami A–E wybrane państwa.

80°
60° 80° 80° 60°

0°

0° 1
20

16
°
40 0
° 14

°
6 0° 20°
80° 1 0 0° 1

ne
oc
ółn
wep
no
egu
odbi
koło p

40°
A
40°

B
zw
rot
20° nik
R aka
20°

E
D
0°
rów 0°
nik

1: 70 000 000 60° 80° 100° 120°

Uzupełnij tabelę. Wpisz we właściwych miejscach nazwy państw, w których przeważają 22.
wyznawcy scharakteryzowanych religii, oraz litery, którymi oznaczono te państwa na mapie. 0–1

Cechy religii wpływające Litera

Lp. Nazwa państwa
na życie społeczne i gospodarkę na mapie
•w  iara w reinkarnację i ulotność życia doczesnego
•w  iara w równość wszystkich stworzeń i sprzeciw
1.
wobec zabijania zwierząt
• s tawianie dobra ogółu ponad dobro jednostki

• niższa pozycja społeczna kobiet

2. • zakaz spożywania alkoholu i wieprzowiny
• obowiązek dawania jałmużny

31 z 41
 Próbny egzamin maturalny z Nową Erą
Geografia – poziom rozszerzony

Zadanie 23.
Na mapie literami A–C oznaczono główne obszary upraw bawełny, kawowca i pszenicy, a numerami
– wybrane krainy geograficzne.
80° 80°

66°34' 66°34'

3
40° 40°

23°26' 23°26'

160° 120° 80° 40° 0° 40° 80° 120° 160°

0° 0°

2
23°26' 23°26'

1
40° 40°

66°34' 66°34'

80° 80° 1: 240 000 000

A B C

23.1. Zadanie 23.1. (0–1)

0–1 Uzupełnij tabelę. Przyporządkuj wymienionym roślinom litery, którymi na mapie oznaczono
ich główne obszary upraw.

Lp. Nazwa rośliny Litera na mapie

1. bawełna

2. pszenica

23.2. Zadanie 23.2. (0–1)

0–1 Wykaż związek między rozmieszczeniem upraw kawowca a warunkami termicznymi.

32 z 41
 Próbny egzamin maturalny z Nową Erą
Geografia – poziom rozszerzony

Zadanie 23.3. (0–2) 23.3.

Spośród wymienionych poniżej krain geograficznych wybierz tę, w której występują 0–1–
2
najkorzystniejsze warunki do rozwoju rolnictwa. Zapisz nazwę tej krainy i podaj numer
odpowiadający jej na mapie. Uzasadnij swój wybór dwoma argumentami.
W uzasadnieniu odnieś się zarówno do cech wybranej krainy geograficznej, jak i do cech
pozostałych krain.

Kotlina Konga, Nizina La Platy, Nizina Turańska

Kraina geograficzna o najkorzystniejszych warunkach do rozwoju rolnictwa:

Numer na mapie:

Uzasadnienie:

1.

2.

33 z 41
 Próbny egzamin maturalny z Nową Erą
Geografia – poziom rozszerzony

Zadanie 24. (0–2)

Na mapie przedstawiono średnią wielkość połowów morskich na świecie w latach 2018–2020.
80° 80°

66°34' 66°34'

40° 40°

23°26' 23°26'

160° 120° 80° 40° 0° 40° 80° 120° 160°

0° 0°

23°26' 23°26'

40° 40°

66°34' 66°34'

80° 80° 1: 240 000 000

Średnia wielkość połowów morskich na świecie w latach 2018–2020

poniżej 1,00 1,00–4,00 powyżej 4,00 mln ton brak danych

24. Spośród wymienionych niżej państw wybierz dwa, w których średnie połowy morskie w latach
0–1– 2018–2020 przekroczyły 4 mln t, i wyjaśnij, dlaczego połowy są w nich tak duże. W odpowiedzi
2 użyj tylko argumentów odnoszących się do cech przyrodniczych akwenów, nad którymi leżą
te państwa.

Ekwador, Islandia, Japonia, Kanada, Peru, Stany Zjednoczone

1. Państwo:
Wyjaśnienie:

2. Państwo:
Wyjaśnienie:

34 z 41
 Próbny egzamin maturalny z Nową Erą
Geografia – poziom rozszerzony

Zadanie 25.
Na mapie przedstawiającej roczne spożycie wołowiny na świecie per capita oznaczono literami A–E
największych eksporterów mięsa wołowego w 2020 r.
80° 80°

66°34' 66°34'

40° 40°

A
23°26' 23°26'

160° 120° 80° 40° 0° 40° 80° 120° 160°

0° 0°

23°26' E 23°26'

C
40° 40°

66°34' 66°34'
brak danych
80° 80° 1: 240 000 000

Roczne spożycie wołowiny na jednego mieszkańca

poniżej 2,5 2,5–4,9 5,0–9,9 10,0–19,9 20,0–40,0 powyżej 40,0 kg

Zadanie 25.1. (0–1) 25.1.

Dokończ zdanie. Zaznacz odpowiedź A, B lub C oraz jej uzupełnienie 1 lub 2. 0–1

W krajach, które eksportowały najwięcej mięsa wołowego w 2020 r., chów bydła jest prowadzony
w systemie

A. ekstensywnym,
1. duże.
co oznacza, że nakłady pracy i kapitału
B. intensywnym,
na jednostkę powierzchni gospodarstwa są
2. małe.
C. oborowym,

Zadanie 25.2. (0–2) 25.2.

Wyjaśnij, z czego wynikają różnice między spożyciem mięsa wołowego w krajach będących 0–1–
2
jego największymi eksporterami. W odpowiedzi uwzględnij kraj o małym spożyciu wołowiny
i jedno z państw o jej dużym spożyciu.

35 z 41
 Próbny egzamin maturalny z Nową Erą
Geografia – poziom rozszerzony

Zadanie 26.
Na geokompozycji oznaczonej literą A przedstawiono kopalnię odkrywkową węgla brunatnego
Hambach w Nadrenii Północnej-Westfalii, a na geokompozycji oznaczonej literą B – obszar
po zakończeniu eksploatacji tego samego surowca w kopalni odkrywkowej Zwenkau w okolicach
Lipska.
A.

wieś
Eisdorf
wzgórze
Sophienhühe
(zwałowisko)

kopalnia
Hambach

wieś
Niederzier

Źródło: Hambach-coal-mine, www.earthobservatory.nasa.gov [dostęp: 21.05.2023].

B.

Cospudener
See

Zwenkauer See

Zwenkau

Źródło: A Transformed Landscape in Germany, www.earthobservatory.nasa.gov [dostęp: 21.05.2023].

36 z 41
 Próbny egzamin maturalny z Nową Erą
Geografia – poziom rozszerzony

Zadanie 26.1. (0–1) 26.1.

Wymień dwa przykłady wpływu eksploatacji węgla brunatnego na środowisko przyrodnicze 0–1
(co najmniej jeden przykład musi wynikać z analizy geokompozycji oznaczonej literą A).

1.

2.

Zadanie 26.2. (0–2) 26.2.

Podkreśl nazwę procesu, którego przejawem było utworzenie zbiorników wodnych w miejscu 0–1–
2
dawnej kopalni odkrywkowej Zwenkau w okolicy Lipska. Następnie podaj dwie przyczyny
zmian zachodzących na obszarach pogórniczych.

reindustrializacja, rekultywacja, restrukturyzacja, rewitalizacja

Przyczyny zmian:
1.

2.

37 z 41
 Próbny egzamin maturalny z Nową Erą
Geografia – poziom rozszerzony

Zadanie 27. (0–2)

Poniższy tekst dotyczy Zagłębia Ruhry, które było jednym z głównych okręgów przemysłowych
Europy. Z kolei na mapie przedstawiono lokalizację technopolii Sophia Antipolis.

„Zagłębie Ruhry [...] położone jest w granicach [...] landu Nadrenii Północnej-Westfalii [...] u ujścia rzeki
Ruhry do Renu [...]. [Ten region – przyp. red.] swój rozkwit zawdzięczał [...] wydobyciu węgla
i produkcji stali. W przemyśle węgla kamiennego w okresie 1945–1960 zatrudnionych było 500 tys.
osób. Przez lata region pełnił funkcję siły napędowej gospodarki niemieckiej. [...]
Dzięki górnictwu węgla kamiennego powstał obszar gospodarczy i osadniczy o specyficznych
cechach ekonomicznych, społecznych i kulturowych. Istnienie przemysłu wydobycia węgla
kamiennego generowało powstanie i rozwój innych gałęzi przemysłu [...]”.
Źródło: E. Skowron, Koncepcje stymulowania rozwoju regionu pogórniczego – Zagłębie Ruhry w Niemczech,
„Studia Regionalne i Lokalne” 2011, nr 1 (43), www.studreg.uw.edu.pl [dostęp: 23.05.2023].

7°00'

r
Va
Ca
gne
Vence

Loup

Nicea
Grasse
Cagnes-sur-Mer

Mougins
Antibes
Sia

Le Cannet
gne

Golfe
Mandelieu-la-Napoule de la Juan
Cannes
Golfe
de la Napoule
43°30' 43°30'
Îles de Lérins
7°00' 1: 500 000

27. Podaj trzy różnice między czynnikami wpływającymi na lokalizację przemysłu w Zagłębiu
0–1– Ruhry i w technopolii Sophia Antipolis. W odpowiedzi odnieś się do obu okręgów
2 przemysłowych.

1.

2.

3.

38 z 41
 Próbny egzamin maturalny z Nową Erą
Geografia – poziom rozszerzony

Zadanie 28. (0–2)

Na mapie zaznaczono lokalizację wybranych dużych zakładów mleczarskich oraz cukrowni w Polsce.
19°
23°
15°

Lidzbark
Warmiński Giżycko
54° 54°
Malbork

Grajewo
Kluczewo Nakło sła
nad Notecią Piątnica

i
W
ra
Od

Maków
Mazowiecki
Kruszwica Wysokie
Mazowieckie
Bug
Koło Elżbietów
Warta
Dobrzelin
Łowicz

Krasnystaw

Od
ra
Werbkowice
15°

sła
Wi
50°
50°
1:6 500 000

zakłady mleczarskie
23°
cukrownie

19°

Przedstaw po jednym czynniku przyrodniczym sprzyjającym rozwojowi przemysłu 28.

mleczarskiego w województwie podlaskim i rozwojowi przemysłu cukrowniczego 0–1–
w województwie lubelskim. 2

Czynnik przyrodniczy sprzyjający rozwojowi przemysłu mleczarskiego w województwie podlaskim:

Czynnik przyrodniczy sprzyjający rozwojowi przemysłu cukrowniczego w województwie lubelskim:

39 z 41
 Próbny egzamin maturalny z Nową Erą
Geografia – poziom rozszerzony

Zadanie 29. (0–1)

Na mapie przedstawiono wartość PKB per capita w wybranych państwach i terytoriach zależnych
w 2021 r.

40° 60°

zwrotnik Raka

20°

20°
Kajmany
(br.) HAITI
86 568 JAMAJKA 1830
5184
Martynika
(fr.)
25 990
Aruba
(hol.)
29 342

GUJANA
1: 30 000 000
9998
HAITI państwa Gujana Francuska
Aruba terytoria zależne SURINAM
15 970
9998 wartość PKB per capita (w USD) 4869
brytyjskie terytoria zależne oraz państwa
będące dawniej brytyjskimi koloniami
holenderskie terytoria zależne oraz państwa
będące dawniej holenderskimi koloniami
francuskie terytoria zależne40°
oraz państwa 0°
będące dawniej francuskimi koloniami 60°

Źródło: www.data.worldbank.org [dostęp: 17.05.2023].

29. Wymień dwie korzyści, które mogą czerpać terytoria zależne z podporządkowania państwu
0–1 metropolitalnemu.

1.

2.

40 z 41
BRUDNOPIS (nie podlega ocenie)

41 z 41