PSYCHOZA - ALFRED HITCHCOCK (1960)

· fabuła
Pracująca jako sekretarka w firmie zajmującej się handlem nieruchomości, Marion
Crane wciąż nie może wyjść za mąż za swojego ukochanego Sama Loomisa z
powodu jego długów. Po spotkaniu z nim wraca do pracy, gdzie szef wręcza jej 40
tysięcy dolarów, jakie otrzymał od klienta. Prosi ją, by zdeponowała je w banku,
ale Marion nigdy tam nie dociera. Prosząc szefa o wolne, decyduje się skraść
otrzymane pieniądze, które zamierza przeznaczyć na spłacenie długów
narzeczonego. Plan o mało nie kończy się fiaskiem, gdy jadącą z pieniędzmi
Marion zauważa jej szefa, ale kobiecie udaje się wyjechać z miasta. Zmęczona
wrażeniami całego dnia zasypia w samochodzie zaparkowanym przy drodze, gdzie
budzi ją policjant. Oficera dziwi nerwowe zachowanie kobiety, ale puszcza ją
wolno. Marion decyduje się zamienić swój samochód na inny model, by całkowicie
zmylić policjanta, ale na niewiele się to zdaje, gdy oficer, który ją wcześniej
zatrzymał jest świadkiem transakcji u samochodowego sprzedawcy. Marion rusza
w dalszą drogę, a gdy niespodziewanie rozpętuje się ulewa, kobieta postanawia
zatrzymać się w napotkanym po drodze motelu. Jego właściciel, Norman Bates jest
miłym człowiekiem, który zdaje się być pod całkowitym pantoflem swojej matki.
Marion w końcu może odpocząć, ale wkrótce zostaje niespodziewanie
zamordowana (słynna scena pod prysznicem). Ciało odkrywa Norman i zaciera
wszystkie ślady morderstwa. Tydzień później, siostra Marion, Lila, odwiedza Sama
w poszukiwaniu zaginionej. Od prywatnego detektywa Arbogasta dowiadują się,
że Marion skradła pieniądze szefa i jest poszukiwana za złodziejstwo. Ślad po niej
urywa się w motelu Batesa, do którego wybierają się Sam i Lila.

· sposób budowania nastroju grozy

muzyka, sceneria, światło, estetyka, barwy

· portrety bohaterów

Norman Bates (Robert Boch) - głowny antagonista "Psychozy"

Marion Crane (Janet Leigh) - główna bohaterka

Lila Crane (Vera Miles) - siostra marion

Sam Loomis (John Gavin) - narzeczony Marion

detektyw Milton Arbogast (Martin Balsam)

szeryw Al Chambres (John McIntire)

· suspens

Bardziej wysublimowana forma zaskoczenia odbiorcy polegająca na

daniu mu cząstkowej informacji nt. tego, co może się wydarzyć

· funkcja światła

Światło w psychozie robi się ciemniejsze, gdy zbliżamy się do jak

najbardziej decydujących momentów fabuły. Światło w filmie pozwala
również na ukazanie detali, wprowadza odpowiedni nastrój, może
podkreślić grę aktorów, uwypuklając jej zarówno dobre, jak i złe strony.

· funkcja muzyki

Muzyka w filmach wprowadza odpowiedni nastrój i naprowadza

odbiorcę na trop lub na sceny które mogą mieć miejsce. Odzwierciedla
również stany emocjonalne i uczucia bohaterów. Jednocześnie
komentuje i interpretuje wydarzenia, niejednokrotnie przekazując nam
pewne treści, które nie wynikają jednoznacznie z tego, co widzimy.

· estetyka

Czarno-biała taśma, użyta ponoć głównie z powodu oszczędności i

łatwiejszego odbioru obecnej w filmie krwi, jeszcze wspomaga ten
proces – to w końcu taki „zwykły” film i tylko gdzieś głęboko kiełkuje w
nas myśl, że coś tam po prostu nie gra. Gdy dochodzi do słynnej sceny
pod prysznicem, odgłos wbijanego noża jest nie tylko wyrazem mającej
miejsce na naszych oczach makabry, ale też tego, co dzieje się w tym
momencie w naszych głowach. Nawet oglądając ten film po raz kolejny,
ma się wrażenie wstrząsu.

· analiza psychologiczna "Psychozy"

Film "Psychoza" Alfreda Hitchcocka (1960) podtrzymuje błędne

utożsamianie schizofrenii z dysocjacyjnym zaburzeniem tożsamości
(tymczasem schizofrenia to nie rozszczepienie osobowości!).