METAMORFOZA BOHATERÓW ROMANTYCZNYCH - KONRAD, KORDIAN I HRABIA HENRYK

Bohaterowie dramatów romantycznych, na przykładzie wielu utworów z tego okresu, byli wybitnymi
jednostkami, indywidualistami o czułych sercach i głęboko zakorzenionych w duszy emocjach, którzy
cenili sobie spokój, myśli a ponad wszystko miłość, która zdolna była ukoić wszelkie cierpienie.

Przyglądając się wszelkim bohaterom romantycznym, nie trudno jest zauważyć że wśród nich wyróżniają
się postacie z Polskiego romantyzmu, których wyodrębniają ich motywy postępowania.

Cechą wspólną dla bohaterów "Dziadów" części IV i III - Adama Mickiewicza, "Kordiana" - Juliusza
Słowackiego, oraz "Nie - Boskiej komedii" - Zygmunta Krasińskiego była metamorfoza wewnętrzna, jaką
przeszli w swoim życiu. Polegała ona nie na odrzuceniu swoich zranionych uczuć i rozpoczęcia życia na
nowo z innym motywem, lecz ujęciu tych emocji i skierowanie ich ku nowej sprawie, poświęcając jej
swoje życie i serce by podjąć walkę w imię dobra ogółu. W trosce o lepszej jutro.

W "Dziadach" IV i III które wśród tych trzech utworów powstały jako pierwsze, Mickiewicz przedstawia
dzieje Gustawa, człowieka - romantyka, typowego bohatera ówczesnej literatury. Jest szalenie
zakochany w swojej wybrance serca. Jego uczucie jest bardzo mocne, lecz boryka się z wątpliwościami
co do szczerości odwzajemnienia tej miłości przez jego ukochaną. Na skutek tej miłości ucieka w świat
imaginacji i buntuje się przeciwko zastanej rzeczywistości. Młodzieniec przytłoczony nadmiarem doznań
popełnia samobójstwo, tak naprawdę nie raniąc się użytym sztyletem.

Część III "Dziadów", bezpośrednio łączy się z częścią IV przez opowiedzenie dalszych losów samotnika
Gustawa, który z targanego emocjami młodzieńca przeistacza się w Konrada, który nie pozostaje
obojętny na sprawy ważne dla swojej ojczyzny i postanawia walczyć o wolność narodową. Odnajduje
sens i cel życia w działalności na rzecz swoich rodaków. Nabiera pewności siebie, utwierdzając się w
przekonaniu własnej potęgi do tego stopnia że rzuca wyzwanie samemu Bogu, w swojej inwokacji,
żądając by ten dał mu rząd dusz za pomocą którego uratowałby swój naród i zabezpieczyłby mu
szczęśliwą przyszłość. Konradowi, mimo iż jest wybitnym człowiekiem, nie brakuje wad. Jego pycha omal
nie sprowadza go na drogę grzechu.

Następnym utworem jest dramat "Kordian", powstały jako odpowiedź na Mickiewiczowskie "Dziady".
Opowieść ta powstała, podobnie jak "Dziady", po upadku powstania listopadowego. Tytułowy Kordian,
na początku dramatu, jest młodym chłopcem, którego trawi poczucie bezsensu życia, nuda i
melancholia. Jest ponadprzeciętnie wrażliwy, więc te nagromadzone emocje bardzo odbijają się na jego
młodym umyśle, doprowadzając go do próby samobójczej. Młodzieniec przetrwał jednak i próbując
odnaleźć sens życia wybiera się w podróż po świecie, podczas której odwiedza m.in James Park w
Londynie, gdzie dowiaduje się że ludzie potrafią być uprzejmi tylko gdy im się to opłaca. Odwiedza też
Dover gdzie zakochuje się w pięknej Wioletcie. Szybko jednak odkrywa że kobieta tak naprawdę
zakochana jest jedynie w jego bogactwie.

Następnym etapem podróży Kordiana jest spotkanie z papieżem, gdzie tak naprawdę zaczyna się
przemiana w jego wnętrzu. Budzi się w nim świadomość narodowa i czuje niesprawiedliwość poglądów
papieża, który zbywa cierpienie Polaków. Ostateczne przeobrażenie wewnętrzne młodzieńca następuje
podczas jego monologu na górze Mont-Blanc. W przeciwieństwie do Bohatera "Dziadów", wypowiedź ta
nie prowadzi do zatracenia postaci w jego własnym wysokim poczuciu wartości i wyjątkowości. Kordian
nie poddał się też losowi jak Mickiewiczowski Konrad, lecz postanowił wziąść sprawę we własne ręce,
tym samym odrzucając mesjanizm i zamiast niego przytoczyć postać Winkelrieda, który bierze na siebie
ciosy włóczni wrogów by ocalić swój lud.

Kolejnym bohaterem z przytoczonych utworów jest Hrabia Henryk, który jest główną postacią "Nie-
Boskiej komedii" autorstwa Zygmunta Krasińskiego. Już na pierwszy rzut oka można zauważyć że
mężczyzna ten różni się od do tej pory omawianych romantyków. Jest to zakochany młodych człowiek,
lecz bynajmniej nie nieszczęśliwie. Na przeciw romantycznym standardom dramatu jest już po ślubie a
nawet dane mu jest doczekać się syna.

Pewnego dnia jednak, hrabię odwiedza wspomnienie kochanki swojej młodości. Jest to powodem
głębokiej rozterki bohatera, która finalnie doprowadza w nim do czysto romantycznej potrzeby
działania.

Autor "Nie - Boskiej komedii" nadał swojemu bohaterowi zupełnie odrębne cechy i funkcje co
poprzedzający go wieszcze. W przeciwieństwie do Kordiana i Konrada, Hrabia Henryk nie jest poetą, ani
nie przewodzi ludowi w walce wyzwoleńczej. Zamiast tego staję się przywódcą niewielkiej ilości
przedstawicieli szlachty, którzy obawiają się rewolucji społecznej i bronią starych ideałów i
konserwatywnego porządku.

Hrabia jest więc nietypowym bohaterem ponieważ nie walczy o sprawę narodową, a jedynie o
utrzymanie swoich szlacheckich przywilejów.

Dla Hrabiego Henryka momentem metamorfozy jest przyrzeczenie obrony okopów Świętej Trójcy. Tym
samym ukazuje że jego postawa moralna jest bliźniacza z postawą Konrada i Kordiana. Wszyscy Ci
bohaterowie bowiem bronili sprawy w którą wierzyli aż do własnej zguby. Nie inaczej zakończył się też
żywot Hrabiego, który przeczuwając klęskę swojej sprawy i po śmierci swojej jedynej rodziny, nie mając
nic więcej do stracenia, rzuca się w przepaść.

Patrząc na żywot omówionych wyżej postaci można rzec że powtarzają oni za każdym razem pewien
wzór: na początku - zwykle nieszczęśliwa miłość, następnie - metamorfoza wewnętrzna, powołanie do
zostania przywódcą oraz poświęcenie się ideałom. Zaś na samym końcu, dramatyczny upadek, klęska
idei i niestety, śmierć.