Motyw przemiany duchowej bohatera. Twórcy literaccy w swoich dziełach chętnie wykorzystują motyw przemiany duchowej bohatera.

Nie
inaczej robi Henryk Sienkiewicz w “Potopie”. W swojej powieści umieścił wiele momentów przełomowych w życiu bohaterów, które
doprowadziły do ich metamorfozy.

Jedną z postaci przechodzących przemianę duchową jest Andrzej Kmicic. Znany szlachcic, młody chorąży, posiadający majątek w Lubiczu. W
spisanym przez Herkaliusza testamencie odziedziczył w spadku Oleńkę Billewiczównę, która odrzuca jego zaloty, gdzyż Kmicic miał opinię zabijaki
oraz człowieka bez sumienia.

O jego swawolnym trybie życia słyszał każdy przedstawiciel szlachty i nie tylko, lecz jego zachowanie usprawiedliwiano walką Kmicica za ojczyznę.
Odrzucenie przez ukochaną wzbudza w nim gniew i poczucie braku szacunku wobec niego. Traktuje Oleńkę jako swoją własność, więc porywa ją.
Zostaje ona później uratowana przez Michała Wołodyjowskiego.

Momentem, w którym jest on powszechnie uznany za zdrajcę narodu, jest posłuszeństwo wobec Janusza Radziwiłła, który to kolaborował ze
Szwedami. Staje z nim w walce ze swoimi braćmi, a ukochana traci do niego jakiekolwiek pozytywne uczucia.

Swoją przemianę zaczyna od wypowiedzenia posłuszeństwa kolaborantowi szwedzkiemu- Januszowi Radziwiłłowi. Wyjaśnia, że został przez
niego oszukany i ślepo wierzył w jego słowa. Myślał, że Radziwiłł miał na celu dobro Rzeczpospolitej, a tak naprawdę, jedyne o co mu chodziło to
dobro własne. Zmienia swoje nazwisko na Babinicz, którym to podpisuje się w liście skierowanym do Wołodyjowskiego, gdzie poleca mu, aby
podległe mu wojska nie rozdzielały się.

W trakcie obrony Jasnej Góry ryzykuje on własne życie, wysadzając armatę. Ratuje również życie królowi Janu Kazimierzowi, rówież wtedy
ryzykując swoje życie. Na łożu domniemanej śmierci, wyznaje władcy, że jego prawdziwe imię brzmi Andrzej Kmicic.

Król, doceniając jego poświęcenie, wysyła mu list, odczytany później z ambony. Ujawnia tam bohaterskie czyny Kmicica jak i jego prawdziwe
oblicze (działał nadal pod nazwiskiem Babinicz). Metamorfozie ulega także jego stosunek do Oleńki. Przestaje traktować ją jako swoją
podwładną, tylko stawia ją na równi ze sobą. Oleńka wychodzi również za niego za .

MIŁOŚĆ Miłość romantyczną Wyspiański przedstawia nie tylko przez ślub Rydla i Mikołajczykówny (który wydaje się nieprzemyślany, Radczyni
oraz Żyd zauważają, że nie będą mieli o czym rozmawiać). Marysia spotyka Widmo, które jest jego byłym kochankiem. Tęskni za miłością, którą
przerwała śmierć. Choć kobieta wyszła za mąż, dalej myśli o tym mężczyźnie. „Wesele” ukazuje więc nieszczęśliwą miłość Marysi oraz
zakochanego Pana Młodego, choć ich małżeństwo wydaje się lekkomyślne. Pokazuje to jednak zmianę czasów, ponieważ jest to mezalians, ich
uczucie stoi ponad podziałami klasowymi.

Utwór przedstawia także miłość do ojczyzny. Dramat ma wydźwięk patriotyczny, narodowowyzwoleńczy. Mimo deklaracji inteligencji nie są oni
gotowi ginąć za wolność kraju. Inaczej wygląda to w przypadku chłopów, którzy chcą walczyć, nie mają jednak wystarczająco wiedzy i możliwości
do zorganizowania powstania samodzielnie.

Obraz inteligencji i chłopów w „Weselu” | wypracowanie

„Wesele” Stanisława Wyspiańskiego to jeden z najważniejszych dramatów narodowych. Najistotniejszym kręgiem tematycznym utworu są
wzajemne relacje polskiej inteligencji i chłopów. Tytułowe wesele to bowiem mariaż inteligenta, Lucjana Rydla (Pana Młodego) i dziewczyny z
ludu, Jadwigi Mikołajczykówny (Panny Młodej). Ślub ten w sensie symbolicznym jest oznaką zbratania się obu stanów. Jednak owo pragnienie
połączenia inteligencji i chłopstwa w dużej mierze pozostaje niemożliwe do zrealizowania.

Wyspiański wskazuje, że jedynie narodowa solidarność, rozumiana jako jedność wszystkich stanów może doprowadzić do odzyskania wolności
państwa. Jednocześnie jednak pomiędzy obiema klasami rozciąga się olbrzymia przepaść, mająca źródła w wielowiekowej historii i tradycji.
Chłopi są dla inteligencji niezwykle atrakcyjni, posiadają bowiem przymioty, których jej samej brakuje. Czepiec, Panna Młoda, Gospodyni czy
Klimina stanowią wcielenie energii, siły i krzepkości. Są to ludzie kierujący się zdrowym rozsądkiem, obce jest im bujanie w obłokach – zamiast
tego wolą realne czyny.

Chłopów cechuje również życiowa zapobiegliwość, czego wyrazem jest schowanie złotej podkowy przez Gospodynię do skrzyni oraz zamiłowanie
Jaśka do czapki z pawimi piórami. Mimo że czyny te doprowadzają w rezultacie do obumarcia idei walki, Wyspiański trafnie wskazuje, iż w
przeciwieństwie do rozrzutnej inteligencji, chłopi zawsze myślą o zabezpieczeniu bytu materialnego.

Co więcej, chłopi mają ambicję i ciekawość świata. Przykładem tego jest Czepiec, który próbuje nawiązać z Dziennikarzem rozmowę o polityce i
chwali się, że na wsi wszyscy czytają gazety, ten zaś nie jest zainteresowany oświecaniem prostego chłopa.

Zainteresowanie inteligencji ludem jest bardzo powierzchowne. Wyspiański demaskuje w dramacie młodopolską chłopomanię, pokazując, że nie
stoi za nią realna troska o lud, a jedynie puste strojenie się w pawie pióra i chłopskie sukmany. Najbardziej wyrazistym przykładem takiej
postawy jest Pan Młody, który niezdarnie próbuje naśladować wiejskie zachowania i zdejmuje podczas wesela buty. Podobne postawy
prezentują jednak również Dziennikarz, który wygłasza słynną kwestię: „niech na całym świecie wojna, byle polska wieś zaciszna, byle polska
wieś spokojna”, a także Poeta, uważający się za lepszego od prostej gawiedzi.

Całkowitą ignorancję wobec wiejskiego trybu życia prezentuje Radczyni, która w listopadzie pyta Kliminę, czy chłopi już zasiali pola. Wieś stanowi
dla inteligencji jedynie malowniczy folklor, miejsce, gdzie można wspaniale wypocząć i oderwać się od poważnych spraw. Izolacja obu stanów
jest jednak znacznie głębsza niż wskazywałyby drobne gafy i nieporozumienia podczas wesela. Symbolem owej niezgody jest bowiem w
dramacie Upiór, czyli zjawa Jakuba Szeli, przywódcy galicyjskiej rzezi.

Obie warstwy są do siebie wzajemnie uprzedzone i nieufne; dzielą je historyczne zaszłości i wieki społecznej nierówności. Jedynym bohaterem
dramatu będącym symbolem udanego zjednoczenia wsi i inteligencji jest Gospodarz (Włodzimierz Tetmajer). Niestety podarowany mu przez
Wernyhorę róg mający obudzić powstanie nieopatrznie oddaje Jaśkowi, a sam zasypia. Nawet zatem najwybitniejsi, wolni od uprzedzeń
przedstawiciele inteligencji, nie chcą się podjąć przywództwa narodowego. Lud zaś pozostawiony samemu sobie, choć ma dobre intencje,
ostatecznie zamienia złoty róg na czapkę z pawimi piórami.

Tezy: Wprowadzenie elementy fantastyczne mają duży wpływ na przesłanie utworu. Sprawiają one, że oprócz znaczenia dosłownego utwór
zyskuje też znaczenie przenośne, uniwersalne.

Bez wątpienia można stwierdzić, że elementy fantastyczne wpływają na przesłanie utworu, ponieważ pozwala lepiej i dokładniej zrozumieć
przesłanie, które chciał przekazać autor.

Hipotezy: Postaram się rozważyć, jaki wpływ mają elementy fantastyczne na przesłanie utworu.

Z pewnością można stwierdzić, że wprowadzenie elementów fantastycznych wpływa na przesłanie utworu. Jednak w jaki sposób te elementy
oddziałują na przesłanie? Aby poznać odpowiedzi na to pytanie, należy przeanalizować teksty kultury, w których pojawiają się postacie czy
zdarzenia fantastyczne.

Analiza fragmentu „Wesela”

W pierwszym fragmencie przedstawiona została rozmowa Racheli z Poetą. Byli oni miłośnikami poezji i artystami, zaś ich konwersacja dotyczyła
chochoła. Rachela postrzegała Chochoła jako nadprzyrodzoną siłę, zapowiedź rzeczy niezwykłych i fantastycznych. Myślała o słomianej osłonie
na róże jak o żywej istocie, pragnęła zaprosić chochoła na uroczystość weselną. Elementem fantastycznym we fragmencie był chochoł, a także
moment zaproszenia Chochoł w późniejszych scenach dramatu ożył, był również symbolem wegetacji społeczeństwa oraz idei odłożonych na
później.

Wniosek: Elementy fantastyczne wpływają na przesłanie utworu, gdyż mogą mieć znaczenie symboliczne i nadawać przesłaniu dzieła znaczenie
przenośne.

W drugim fragmencie została ukazana rozmowa Rycerza i Poety. Rycerz był postacią fantastyczną, zjawą, która ukazała się Poecie. Był on
średniowiecznym rycerzem, Zawiszą Czarnym, który stanowił ucieleśnienie rycerskich ideałów oraz cnót. Poeta chciał poznać tożsamość zjawy,
jednak Rycerz cały czas zachęcał go do działania ( „Na koń, zbudź się, ty żak, / ty lecieć masz jak ptak! […]). Wspominał także o bohaterskich
czynach innych Polaków. Poeta dostrzegał jednak jedynie pustkę i ciemność za przyłbicą rycerza.

Wniosek: Elementy fantastyczne wpływają na przesłanie utworu, gdyż mogą stanowić nawiązanie historyczne i sprawiać, że przesłanie staje się
ważne dla całego narodu, społeczności.

Balladyna” Juliusza Słowackiego – Słowacki w utworze przedstawił losy Balladyny, młodej i ubogiej dziewczyny, która próbowała zdobyć władzę i
bogactwo, mordując kolejne osoby. Zabiła swoją siostrę, wspólnika, a także przyczyniła się do śmierci swojego męża. Elementami fantastycznymi
w „Balladynie” były postacie fantastyczne (Skierka, Chochlik, Goplana), a także moment śmierci Balladyny, która została porażona piorunem po
wydaniu na siebie wyroku. Dzięki elementom fantastycznym Słowacki nadał utworowi przesłanie uniwersalne, zgodnie z którym zło zawsze musi
zostać ukarane.

Kordian” Juliusza Słowackiego – w dramacie przedstawione zostały losy młodzieńca, który postanowił poświęcić wszystko, by walczyć za
zniewoloną ojczyznę. Do elementów fantastycznych w dramacie można zaliczyć podróż Kordiana na chmurze do Warszawy czy też proces
tworzenia przywódców powstania przez diabły. Wprowadzenie elementów fantastycznych pozwoliło na nadanie utworowi znaczenia
symbolicznego- pisarz skrytykował przywódców powstania oraz koncepcję mesjanizmu.