Professional Documents
Culture Documents
2 ตัวชี้วัดแกนกลาง
2 ตัวชี้วัดแกนกลาง
กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย
ทำไมต้องเรียนภาษาไทย
เรียนรู้อะไรในภาษาไทย
สาระและมาตรฐานการเรียนรู้
สาระที่ ๑ การอ่าน
มาตรฐาน ท ๑.๑ ใช้กระบวนการอ่านสร้างความรู้และความคิด
เพื่อนำไปใช้ตัดสินใจ แก้ปั ญหาในการดำเนินชีวิตและมี
นิสัยรักการอ่าน
สาระที่ ๒ การเขียน
มาตรฐาน ท ๒.๑ใช้กระบวนการเขียนเขียนสื่อสาร เขียนเรียงความ ย่อ
ความ และเขียนเรื่องราวในรูปแบบต่างๆ เขียนรายงาน
ข้อมูลสารสนเทศและรายงานการศึกษาค้นคว้าอย่าง
มีประสิทธิภาพ
สาระที่ ๔ หลักการใช้ภาษาไทย
มาตรฐาน ท ๔.๑ เข้าใจธรร
เปลี่ยนแปลงของภาษาและพลังของภาษา ภูมิปั ญญา
ทางภาษา และรักษาภาษาไทยไว้เป็ นสมบัติของชาติ
สาระที่ ๕ วรรณคดีและวรรณกรรม
23
คุณภาพผู้เรียน
จบชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ ๓
อ่านออกเสียงบทร้อยแก้วและบทร้อยกรองเป็ นทำนองเสนาะ
ได้ถูกต้อง เข้าใจความหมายโดยตรงและความหมายโดยนัย จับใจ
24
ความสำคัญและรายละเอียดของสิ่งที่อ่าน แสดงความคิดเห็นและข้อ
โต้แย้งเกี่ยวกับเรื่องที่อ่าน และเขียนกรอบแนวคิด ผังความคิด ย่อ
ความ เขียนรายงานจาก สิ่งที่อ่านได้ วิเคราะห์ วิจารณ์ อย่างมี
เหตุผล ลำดับความอย่างมีขั้นตอนและความเป็ นไปได้ของเรื่องที่อ่าน
รวมทั้งประเมินความถูกต้องของข้อมูลที่ใช้สนับสนุนจากเรื่องที่อ่าน
เขียนสื่อสารด้วยลายมือที่อ่านง่ายชัดเจน ใช้ถ้อยคำได้ถูกต้อง
เหมาะสมตามระดับภาษาเขียนคำขวัญ คำคม คำอวยพรในโอกาส
ต่างๆ โฆษณา คติพจน์ สุนทรพจน์ ชีวประวัติ อัตชีวประวัติและ
ประสบการณ์ต่างๆ เขียนย่อความ จดหมายกิจธุระ แบบกรอกสมัคร
งาน เขียนวิเคราะห์ วิจารณ์ และแสดงความรู้ความคิดหรือโต้แย้ง
อย่างมีเหตุผล ตลอดจนเขียนรายงานการศึกษาค้นคว้าและเขียน
โครงงาน
พูดแสดงความคิดเห็น วิเคราะห์ วิจารณ์ ประเมินสิ่งที่ได้จาก
การฟั งและดู นำข้อคิดไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน พูดรายงาน
เรื่องหรือประเด็นที่ได้จากการศึกษาค้นคว้าอย่างเป็ นระบบ มี
ศิลปะในการพูด พูดในโอกาสต่างๆ ได้ตรงตามวัตถุประสงค์ และพูด
โน้มน้าวอย่างมีเหตุผลน่าเชื่อถือ รวมทั้งมีมารยาทในการฟั ง ดู และ
พูด
เข้าใจและใช้คำราชาศัพท์ คำบาลีสันสกฤต คำภาษาต่าง
ประเทศอื่นๆ คำทับศัพท์ และศัพท์บัญญัติในภาษาไทย วิเคราะห์
ความแตกต่างในภาษาพูด ภาษาเขียน โครงสร้างของประโยครวม
ประโยคซ้อน ลักษณะภาษาที่เป็ นทางการ กึ่งทางการและไม่เป็ น
ทางการ และแต่งบทร้อยกรองประเภทกลอนสุภาพ กาพย์ และโคลงสี่
สุภาพ
25
สรุปเนื้อหาวรรณคดีและวรรณกรรมที่อ่าน วิเคราะห์ตัวละคร
สำคัญ วิถีชีวิตไทย และคุณค่าที่ได้รับจากวรรณคดีวรรณกรรมและบท
อาขยาน พร้อมทั้งสรุปความรู้ข้อคิดเพื่อนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง
จบชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ ๖
อ่านออกเสียงบทร้อยแก้วและบทร้อยกรองเป็ นทำนองเสนาะ
ได้ถูกต้องและเข้าใจ ตีความ แปลความ และขยายความเรื่องที่อ่าน
ได้ วิเคราะห์วิจารณ์เรื่องที่อ่าน แสดงความคิดเห็นโต้แย้งและเสนอ
ความคิดใหม่จากการอ่านอย่างมีเหตุผล คาดคะเนเหตุการณ์จากเรื่อง
ที่อ่าน เขียนกรอบแนวคิด ผังความคิด บันทึก ย่อความ และเขียน
รายงานจากสิ่งที่อ่าน สังเคราะห์ ประเมินค่า และนำความรู้ความคิด
26
วิเคราะห์วิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรมตามหลักการ
วิจารณ์วรรณคดีเบื้องต้น รู้และเข้าใจลักษณะเด่นของวรรณคดี
ภูมิปั ญญาทางภาษาและวรรณกรรมพื้นบ้าน เชื่อมโยงกับการเรียนรู้
ทางประวัติศาสตร์และวิถีไทย ประเมินคุณค่าด้านวรรณศิลป์ และ
นำข้อคิดจากวรรณคดีและวรรณกรรมไปประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง
ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรู้แกนกลาง
สาระที่ ๑ การอ่าน
- หนังสืออ่านที่ครูและนักเรียน
กำหนดร่วมกัน
๙. มีมารยาทในการอ่าน มารยาทในการอ่าน
เหตุสมผล
ของงานเขียน
๗. อ่านหนังสือ บทความ การอ่านตามความสนใจ เช่น
- หนังสืออ่านนอกเวลา
หรือคำประพันธ์ - หนังสือที่นักเรียนสนใจและ
อย่างหลากหลาย และ เหมาะสมกับวัย
ประเมินคุณค่า - หนังสืออ่านที่ครูและ
หรือแนวคิดที่ได้จาก นักเรียนกำหนดร่วมกัน
การอ่าน เพื่อ
นำไปใช้แก้ปั ญหาใน
ชีวิต
๘. มีมารยาทในการอ่าน มารยาทในการอ่าน
ม.๓ ๑. อ่านออกเสียงบทร้อย การอ่านออกเสียง ประกอบด้วย
แก้ว และ บทร้อย - บทร้อยแก้วที่เป็ นบทความ
กรองได้ถูกต้องและ ทั่วไปและบทความปกิณกะ
เหมาะสมกับเรื่องที่อ่าน - บทร้อยกรอง เช่น กลอนบท
ละคร กลอนเสภา กาพย์ยานี
๑๑ กาพย์ฉบัง ๑๖ และโคลงสี่
สุภาพ
๒. ระบุความแตกต่างของ การอ่านจับใจความจากสื่อต่างๆ
คำที่มีความหมายโดยตรง เช่น
และความหมายโดยนัย - วรรณคดีในบทเรียน
๓. ระบุใจความสำคัญและ - ข่าวและเหตุการณ์สำคัญ
รายละเอียดของข้อมูลที่ - บทความ
สนับสนุนจากเรื่องที่อ่าน - บันเทิงคดี
๔. อ่านเรื่องต่างๆ แล้ว - สารคดี
- สารคดีเชิงประวัติ
เขียนกรอบ
- ตำนาน
แนวคิด ผังความคิด
บันทึก ย่อความ
31
และรายงาน
ขยายความเรื่องที่อ่าน เช่น
๓. วิเคราะห์และวิจารณ์ - ข่าวสารจากสื่อสิ่งพิมพ์ สื่อ
เรื่องที่อ่าน อิเล็กทรอนิกส์และแหล่งเรียน
ในทุกๆ ด้านอย่างมี รู้ต่าง ๆ ในชุมชน
เหตุผล - บทความ
๔. คาดคะเนเหตุการณ์ - นิทาน
จากเรื่องที่อ่าน และ - เรื่องสั้น
ประเมินค่าเพื่อนำความรู้ - นวนิยาย
ความคิดไปใช้ตัดสินใจแก้ - วรรณกรรมพื้นบ้าน
ปั ญหาในการดำเนินชีวิต - วรรณคดีในบทเรียน
๕. วิเคราะห์ วิจารณ์ แสดง - บทโฆษณา
ความคิดเห็นโต้แย้งกับ - สารคดี
เรื่องที่อ่าน และเสนอ - บันเทิงคดี
ความคิดใหม่อย่างมี - ปาฐกถา
เหตุผล
๖. ตอบคำถามจากการ
อ่านประเภท
ต่าง ๆ ภายในเวลาที่
กำหนด
และรายงาน - คำสอน
๘. สังเคราะห์ความรู้จาก - บทร้อยกรองร่วมสมัย
การอ่าน
สื่อสิ่งพิมพ์ สื่อ - บทเพลง
อิเล็กทรอนิกส์และ - บทอาเศียรวาท
แหล่งเรียนรู้ต่างๆ มา - คำขวัญ
พัฒนาตน
พัฒนาการเรียน และ
พัฒนาความรู้
ทางอาชีพ
๙. มีมารยาทในการอ่าน มารยาทในการอ่าน
34
สาระที่ ๒ การเขียน
๔. เขียนเรียงความ การเขียนเรียงความเชิงพรรณนา
๕. เขียนย่อความจากเรื่อง การเขียนย่อความจากสื่อต่างๆ
ที่อ่าน เช่น เรื่องสั้น คำสอน โอวาท
คำปราศรัย สุนทรพจน์ รายงาน
ระเบียบ คำสั่ง บทสนทนาเรื่อง
เล่าประสบการณ์
๖. เขียนแสดงความคิดเห็น การเขียนแสดงความคิดเห็น
เกี่ยวกับสาระจากสื่อที่ได้ เกี่ยวกับสาระจากสื่อต่างๆ เช่น
รับ - บทความ
- หนังสืออ่านนอกเวลา
- ข่าวและเหตุการณ์ประจำวัน
- เหตุการณ์สำคัญต่างๆ
๗. เขียนจดหมายส่วนตัว การเขียนจดหมายส่วนตัว
และจดหมาย กิจธุระ - จดหมายขอความช่วยเหลือ
- จดหมายแนะนำ
การเขียนจดหมายกิจธุระ
- จดหมายสอบถามข้อมูล
ตัวอักษรไทย
๒. เขียนบรรยายและ การเขียนบรรยายและพรรณนา
พรรณนา
๓. เขียนเรียงความ การเขียนเรียงความเกี่ยวกับ
ประสบการณ์
๔. เขียนย่อความ การเขียนย่อความจากสื่อต่างๆ
เช่น นิทาน คำสอน
บทความทางวิชาการ บันทึก
เหตุการณ์ เรื่องราวในบทเรียน
ในกลุ่มสาระการเรียนรู้อื่น
นิทานชาดก
๕. เขียนรายงานการศึกษา การเขียนรายงาน
ค้นคว้า - การเขียนรายงานจากการ
ศึกษาค้นคว้า
- การเขียนรายงานโครงงาน
๖. เขียนจดหมายกิจธุระ การเขียนจดหมายกิจธุระ
- จดหมายเชิญวิทยากร
- จดหมายขอความอนุเคราะห์
๗. เขียนวิเคราะห์ วิจารณ์ การเขียนวิเคราะห์ วิจารณ์ และ
และแสดงความรู้ ความ แสดงความรู้ ความคิดเห็น
คิดเห็น หรือโต้แย้ง หรือโต้แย้งจากสื่อต่างๆ เช่น
ในเรื่องที่อ่านอย่างมี - บทความ
เหตุผล - บทเพลง
- หนังสืออ่านนอกเวลา
- สารคดี
- บันเทิงคดี
๘. มีมารยาทในการเขียน มารยาทในการเขียน
37
สถานการณ์และโอกาสต่างๆ
ถ้อยคำได้
เช่น
ถูกต้องตามระดับภาษา
- คำอวยพรในโอกาสต่างๆ
- คำขวัญ
- คำคม
- โฆษณา
- คติพจน์
- สุนทรพจน์
๓. เขียนชีวประวัติหรือ การเขียนอัตชีวประวัติหรือ
อัตชีวประวัติโดยเล่า ชีวประวัติ
เหตุการณ์ ข้อคิดเห็น
และทัศนคติในเรื่องต่างๆ
๔. เขียนย่อความ การเขียนย่อความจากสื่อต่างๆ
- จดหมายเชิญวิทยากร
- จดหมายขอความอนุเคราะห์
- จดหมายแสดงความขอบคุณ
๖. เขียนอธิบาย ชี้แจง การเขียนอธิบาย ชี้แจง แสดง
38
แสดงความคิดเห็น ความคิดเห็น
และโต้แย้งอย่างมี และโต้แย้งในเรื่องต่าง ๆ
เหตุผล
๗. เขียนวิเคราะห์ วิจารณ์ การเขียนวิเคราะห์ วิจารณ์
และแสดงความรู้ ความ และแสดงความรู้ ความคิดเห็น
คิดเห็น หรือโต้แย้ง หรือโต้แย้งจากสื่อต่างๆ เช่น
ในเรื่องต่างๆ - บทโฆษณา
- บทความทางวิชาการ
๘. กรอกแบบสมัครงาน การกรอกแบบสมัครงาน
พร้อมเขียนบรรยายเกี่ยว
กับความรู้และทักษะ
ของตนเองที่เหมาะสมกับ
งาน
๙. เขียนรายงานการศึกษา การเขียนรายงาน ได้แก่
ค้นคว้า และโครงงาน - การเขียนรายงานจากการ
ศึกษาค้นคว้า
- การเขียนรายงานโครงงาน
๑๐. มีมารยาทในการเขียน มารยาทในการเขียน
๒. เขียนเรียงความ การเขียนเรียงความ
๓. เขียนย่อความจากสื่อที่มี การเขียนย่อความจากสื่อต่างๆ
รูปแบบ และเนื้อหา เช่น
หลากหลาย - กวีนิพนธ์ และวรรณคดี
- เรื่องสั้น สารคดี นวนิยาย
บทความทางวิชาการ และ
วรรณกรรมพื้นบ้าน
๔. ผลิตงานเขียนของ การเขียนในรูปแบบต่างๆ เช่น
ตนเองในรูปแบบต่างๆ - สารคดี
- บันเทิงคดี
๕. ประเมินงานเขียนของผู้ การประเมินคุณค่างานเขียนใน
อื่น แล้วนำมาพัฒนางาน ด้านต่างๆ เช่น
เขียนของตนเอง - แนวคิดของผู้เขียน
- การใช้ถ้อยคำ
- การเรียบเรียง
- สำนวนโวหาร
- กลวิธีในการเขียน
๖. เขียนรายงานการศึกษา การเขียนรายงานเชิงวิชาการ
ค้นคว้า เรื่องที่ การเขียนอ้างอิงข้อมูล
สนใจตามหลักการเขียน สารสนเทศ
เชิงวิชาการ และใช้
ข้อมูลสารสนเทศอ้างอิง
อย่างถูกต้อง
๗. บันทึกการศึกษาค้นคว้า การเขียนบันทึกความรู้จาก
เพื่อนำไปพัฒนาตนเอง แหล่งเรียนรู้ที่หลากหลาย
อย่างสม่ำเสมอ
๘. มีมารยาทในการเขียน มารยาทในการเขียน
40
๓. พูดแสดงความคิดเห็น ของสื่อที่มีเนื้อหาโน้มน้าว
อย่างสร้างสรรค์เกี่ยวกับ
เรื่องที่ฟั งและดู
๔. ประเมินความน่าเชื่อถือ
ของสื่อ ที่มี
เนื้อหาโน้มน้าวใจ
๕. พูดรายงานเรื่องหรือ การพูดรายงานการศึกษา
ประเด็นที่ศึกษาค้นคว้า ค้นคว้าจากแหล่งเรียนรู้ต่างๆ
จากการฟั ง การดู และ ในชุมชน และท้องถิ่นของตน
การสนทนา
๖. มีมารยาทในการฟั ง การ มารยาทในการฟั ง การดู และ
ดู และการพูด การพูด
ม.๒ ๑. พูดสรุปใจความสำคัญ การพูดสรุปความจากเรื่องที่ฟั ง
ตรงตามวัตถุประสงค์ - การพูดอวยพร
- การพูดโน้มน้าว
41
ประเด็นที่ศึกษาค้นคว้า ค้นคว้าเกี่ยวกับ
จากการฟั ง การดู และ ภูมิปั ญญาท้องถิ่น
การสนทนา
๔. พูดในโอกาสต่างๆ ได้ การพูดในโอกาสต่างๆ เช่น
ตรงตามวัตถุประสงค์ - การพูดโต้วาที
- การอภิปราย
- การพูดยอวาที
๕. พูดโน้มน้าวโดยนำเสนอ การพูดโน้มน้าว
หลักฐานตามลำดับ
เนื้อหาอย่างมีเหตุผลและ
น่าเชื่อถือ
๖. มีมารยาทในการฟั ง การ มารยาทในการฟั ง การดู และ
ดู และการพูด การพูด
ม.๔- ๑. สรุปแนวคิด และแสดง การพูดสรุปแนวคิด และการ
ม.๖ ความคิดเห็นจากเรื่องที่ แสดงความคิดเห็นจากเรื่องที่ฟั ง
ฟั งและดู และดู
๒. วิเคราะห์ แนวคิด การ การวิเคราะห์แนวคิด การใช้
สาระที่ ๔ หลักการใช้ภาษาไทย
มาตรฐาน ท ๔.๑ เข้าใจธรรมชาติของภาษาและหลักภาษาไทย การ
เปลี่ยนแปลงของภาษาและพลังของภาษา ภูมิปั ญญาทางภาษา และ
รักษาภาษาไทยไว้เป็ นสมบัติของชาติ
43
๒. ใช้คำและกลุ่มคำสร้าง การใช้คำและกลุ่มคำสร้าง
ประโยคตรงตาม ประโยค
วัตถุประสงค์ - คำและสำนวน
- การร้อยเรียงประโยค
- การเพิ่มคำ
- การใช้คำ
- การเขียนสะกดคำ
๓. ใช้ภาษาเหมาะสมแก่ ระดับของภาษา
โอกาส กาลเทศะ และ คำราชาศัพท์
บุคคล รวมทั้งคำ
ราชาศัพท์อย่างเหมาะสม
๔. แต่งบทร้อยกรอง กาพย์ โคลง ร่าย และฉันท์
๕. วิเคราะห์อิทธิพลของ อิทธิพลของภาษาต่างประเทศ
ภาษาต่างประเทศและ และภาษาถิ่น
ภาษาถิ่น
๖. อธิบายและวิเคราะห์ หลักการสร้างคำในภาษาไทย
หลักการสร้างคำในภาษา
ไทย
๗. วิเคราะห์และประเมิน การประเมินการใช้ภาษาจากสื่อ
การใช้ภาษาจากสื่อสิ่ง สิ่งพิมพ์และ สื่ออิเล็กทรอนิกส์
พิมพ์และสื่อ
อิเล็กทรอนิกส์
46
สาระที่ ๕ วรรณคดีและวรรณกรรม
และวรรณกรรมที่อ่านใน กับ
ระดับที่ยากขึ้น - ศาสนา
- ประเพณี
- พิธีกรรม
- สุภาษิต คำสอน
- เหตุการณ์ประวัติศาสตร์
- บันเทิงคดี
- บันทึกการเดินทาง
วรรณกรรมและ วรรณกรรมท้องถิ่นเกี่ยวกับ
วรรณกรรมท้องถิ่นใน - ศาสนา
ระดับที่ยากยิ่งขึ้น - ประเพณี
- พิธีกรรม
- สุภาษิตคำสอน
- เหตุการณ์ในประวัติศาสตร์
- บันเทิงคดี
๒. วิเคราะห์วิถีไทยและ การวิเคราะห์วิถีไทย และคุณค่า
คุณค่าจากวรรณคดีและ จากวรรณคดีและวรรณกรรม
วรรณกรรมที่อ่าน
๓. สรุปความรู้และข้อคิด
จากการอ่าน เพื่อนำ
ไปประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง
๔. ท่องจำและบอกคุณค่า บทอาขยานและบทร้อยกรองที่
บทอาขยานตามที่กำหนด มีคุณค่า
และบทร้อยกรองที่มี - บทอาขยานตามที่กำหนด
คุณค่าตามความสนใจ - บทร้อยกรองตามความสนใจ
และนำไปใช้อ้างอิง
ม.๔- ๑. วิเคราะห์และวิจารณ์ หลักการวิเคราะห์และวิจารณ์
วรรณคดีและวรรณกรรม วรรณคดีและวรรณกรรมเบื้อง
ม.๖ ตามหลักการวิจารณ์เบื้อง ต้น
49
ต้น - จุดมุ่งหมายการแต่งวรรณคดี
และวรรณกรรม
- การพิจารณารูปแบบของ
วรรณคดีและวรรณกรรม
- การพิจารณาเนื้อหาและกลวิธี
ในวรรณคดีและวรรณกรรม
- การวิเคราะห์และการวิจารณ์
วรรณคดีและวรรณกรรม
ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง
๒. วิเคราะห์ลักษณะเด่น การวิเคราะห์ลักษณะเด่นของ
ของวรรณคดีเชื่อมโยงกับ วรรณคดีและวรรณกรรมเกี่ยว
การเรียนรู้ทาง กับเหตุการณ์ประวัติศาสตร์และ
ประวัติศาสตร์และวิถีชีวิต วิถีชีวิตของสังคมในอดีต
ของสังคมในอดีต
๓. วิเคราะห์และประเมิน การวิเคราะห์และประเมินคุณค่า
คุณค่าด้านวรรณศิลป์ วรรณคดีและวรรณกรรม
ของวรรณคดีและ - ด้านวรรณศิลป์
วรรณกรรมในฐานะที่เป็ น - ด้านสังคมและวัฒนธรรม
มรดกทางวัฒนธรรมของ
ชาติ
๔. สังเคราะห์ข้อคิดจาก การสังเคราะห์วรรณคดีและ
วรรณคดีและวรรณกรรม วรรณกรรม
เพื่อนำไปประยุกต์ใช้ใน
ชีวิตจริง
๕. รวบรวมวรรณกรรมพื้น วรรณกรรมพื้นบ้านที่แสดงถึง
บ้านและอธิบาย - ภาษากับวัฒนธรรม
ภูมิปั ญญาทางภาษา - ภาษาถิ่น
๖. ท่องจำและบอกคุณค่า บทอาขยานและบทร้อยกรองที่
50
บทอาขยานตามที่กำหนด มีคุณค่า
และบทร้อยกรองที่มี - บทอาขยานตามที่กำหนด
คุณค่าตามความสนใจ - บทร้อยกรองตามความสนใจ
และนำไปใช้อ้างอิง