*To view the video for this worksheet, click

SERI OMEGA PRIVATE & INTERNATIONAL SCHOOL

SUBJECT : SEJARAH LEVEL : FORM 3 ONLINE LESSON : 41

DATE : 01 NOV 2021
______________________________________________________________________________

Ulangkaji Bab 5 (Soalan MCQ)

1. Apakah faktor berlakunya penentangan 4. Pada pendapat anda, mengapakah

Datu Patinggi Ali dan pembesar tempatan SBUB menyerapkan institusi peribumi
terhadap Pengiran Indera Mahkota? ke dalam sistem pentadbirannya?
I Layanan kasar A. Menyanjung pemimpin tempatan
II Mencabuli adat B. Meningkatkan kekayaan SBUB
III Kerahan tenaga C. Meluaskan jajahan takluk SBUB
IV Cukai yang tinggi D. Menjaga kepentingan SBUB
A. I dan II
5. Apakah tujuan penghantaran kapal
B. I dan IV
HMS Dido yang dimiliki oleh angkatan
C. II dan III
tentera laut British ke Sarawak?
D. III dan IV
A. Memerangi ancaman lanun

2. Apakah yang menjadi asas penting dalam B. Menghapuskan perang saudara

pelaksanaan sistem pemerintahan C. Menentang kebangkitan pembesar

tempatan berbentuk sistem kesukuan? D. Memperkukuh pertahanan Sarawak

A. Adat C. Harta
B. Tanah D. Agama 6. Apakah golongan masyarakat yang
ditadbir oleh jawatan “Tua Kapung” di
3. Siapakah yang bertanggungjawab untuk Sarawak?
mengadili Mahkamah Majistret di Sabah? A. Melanau
A. Residen B. Bidayuh
B. Gabenor C. Kenyah
C. Pegawai Daerah D. Kayan
D. Ketua Anak Negeri

1
7. Dua matlamat utama SBUB ialah? 10. Jadual berikut berkaitan dengan
I Pembangunan ekonomi pembahagian residensi oleh SBUB di
II Melindungi hak rakyat Sabah pada peringkat awal.
III Kestabilan politik
Residensi Pusat Pentadbiran
IV Penyebaran agama
Residensi Pantai
A. I dan II Sandakan
Timur
B. I dan IV Residensi Pantai
C. II dan III X
Barat
D. III dan IV
Apakah pusat pentadbiran X?
8. Bagaimanakah James Brooke menewaskan A. Kudat C. Jesselton
penentangan orang Iban di Saribas dan B. Tawau D. Lahad Datu
Batang Lupar?
A. Persetujuan penduduk 11. Maklumat berikut berkaitan dengan
B. Bayaran wang sebuah kawasan di Sabah.
C. Pemberian ufti
Kimanis
D. Alasan lanun
Apakah fungsi kawasan tersebut
9. Maklumat berikut berkaitan kekayaan kepada pemodal asing di Sabah?
ekonomi di Sabah. A. Pusat pentadbiran
B. Pusat perdagangan
X Mendapat pasaran baik di China
C. Pangkalan tentera
D. Pelabuhan
Apakah hasil bumi X?
A. Emas
12. Apakah kesan penentangan Sharif
B. Antimoni
Masahor terhadap Dinasti Brooke?
C. Sirip ikan yu
A. Dibuang ke Melaka
D. Sarang burung
B. Dibuang ke Sabah
C. Dibuang ke Pulau Pinang
D. Dibuang ke Singapura

2
Bahagian B (Soalan Struktur)

1. Sistem pemerintahan tempatan di Sarawak mengamalkan Sistem Kesukuan.

(a) Senaraikan tiga suku kaum yang mengamalkan Sistem Kesukuan. [4m]

i. ___________________________________

ii. ___________________________________

iii. ___________________________________

iv. ___________________________________

(b) Jelaskan tugas pemimpin masyarakat Sarawak tersebut. [2m]

______________________________________________________________________

______________________________________________________________________

______________________________________________________________________

(c) Sekiranya anda ingin menjadi pemimpin kesukuan untuk masyarakat di Sarawak dan

Sabah, apakah kriteria kelayakan yang perlu dipatuhi? (KBAT) [4m]

______________________________________________________________________

______________________________________________________________________

______________________________________________________________________

______________________________________________________________________

______________________________________________________________________

______________________________________________________________________

3
2. Pada bulan November 1881, kerajaan British telah menganugerahkan piagam kepada SBUB.
Melalui piagam tersebut SBUB mempunyai kuasa mentadbir Sabah.

(a) Senaraikan dua strategi yang digunakan oleh kuasa asing bagi menguasai Sabah. [2m]

i. ________________________________

ii. ________________________________

(b) Terangkan syarat yang perlu dipatuhi oleh SBUB untuk menerima Piagam Diraja [4m]

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

(c) Jelaskan kesan pemberian Piagam Diraja kepada SBUB terhadap Sabah. (KBAT) [4m]

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

4
3. Sultan Brunei telah menghantar Pengiran Indera Mahkota untuk mengawal kegiatan
perdagangan di Sarawak pada tahun 1827. Namun, kehadiran Pengiran Indera Mahkota telah
mewujudkan penentangan oleh rakyat tempatan.

(a) Mengapakah penentangan tersebut dilakukan? [2m]

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

(b) Bagaimanakah Pengiran Raja Muda Hashim menyelesaikan masalah penentangan yang

berlaku di Sarawak? [4m]

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

(c) Apakah pengajaran yang boleh dipelajari daripada peristiwa di 3 (b)? (KBAT) [4m]

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

5
4. Rajah berikut menerangkan tentang penjajahan kuasa Barat di Sarawak dan Sabah.

(a) Nyatakan kuasa X dan kuasa Y yang memerintah Sarawak dan Sabah. [2m]

i. Sarawak : __________________________________________

ii. Sabah : __________________________________________

(b) Terangkan strategi yang digunakan oleh kuasa-kuasa tersebut untuk meluaskan pengaruh

di Sarawak dan Sabah. [4m]

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

(c) Bagaimanakah warga Malaysia dapat mengelakkan peristiwa peluasan pengaruh kuasa luar

berulang kembali? (KBAT) [4m]

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

6
5. Pemimpin dan sistem pemerintahan amat penting kepada sesebuah negara.

Berdasarkan pengetahuan sejarah anda, mengapakah kedua-dua aspek tersebut dianggap

penting? (KBAT) [4m]

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

6. Sabah kaya dengan sumber semula jadi sehingga menarik kedatangan kuasa asing.

Bagaimanakah pemimpin dapat menjadikan sumber alam semula jadi sebagai salah satu

barangan dagangan yang menguntungkan negara? (KBAT) [4m]

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

7
Bahagian C (Soalan Esei)

Soalan 1

Terdapat pelbagai usaha yang telah dijalankan oleh James Brooke bagi mengukuhkan kuasanya

di Sarawak.

(a) Terangkan usaha yang telah dilakukan oleh beliau. [6m]

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

(b) Huraikan kronologi peluasan kuasa yang telah dilakukan oleh Dinasti Brooke. [6m]

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

8
 __________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

(c) Pada pendapat anda, bagaimanakah cara generasi masa kini dapat menghadapi pengaruh

negatif daripada kuasa luar?

Beri hujah anda. (KBAT) [8m]

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

9
Soalan 2

Peluasan kuasa asing di Sabah bermula dari tahun 1865 dan pihak British mula menguasai

Sabah menerusi penubuhan SBUB pada tahun 1881 dan seterusnya mengukuhkan kuasanya

pada tahun 1888 apabila Sabah menjadi negeri naungan British.

(a) Huraikan faktor yang mendorong British untuk menguasai Sabah. [6m]

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

(b) Salah satu bentuk pentadbiran yang dijalankan oleh SBUB demi mengekalkan kuasa politik

mereka ialah mengekalkan pembesar tempatan dalam pentadbiran.

Jelaskan pernyataan tersebut. [6m]

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

10
 __________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

(c) Pada pendapat anda, apakah kemungkinan yang akan berlaku pada hari ini jika Sabah tidak

dikuasai oleh SBUB?

Beri penjelasan anda. (KBAT) [8m]

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

11
 SERI OMEGA PRIVATE & INTERNATIONAL SCHOOL

SUBJECT : SEJARAH LEVEL : FORM 3 ONLINE LESSON : 41

DATE : 01 NOV 2021
______________________________________________________________________________

Ulangkaji Bab 5 (Soalan MCQ)

1. Apakah faktor berlakunya penentangan 4. Pada pendapat anda, mengapakah

Datu Patinggi Ali dan pembesar tempatan SBUB menyerapkan institusi peribumi
terhadap Pengiran Indera Mahkota? ke dalam sistem pentadbirannya?
I Layanan kasar A. Menyanjung pemimpin tempatan
II Mencabuli adat B. Meningkatkan kekayaan SBUB
III Kerahan tenaga C. Meluaskan jajahan takluk SBUB
IV Cukai yang tinggi D. Menjaga kepentingan SBUB
A. I dan II
5. Apakah tujuan penghantaran kapal
B. I dan IV
HMS Dido yang dimiliki oleh angkatan
C. II dan III
tentera laut British ke Sarawak?
D. III dan IV
A. Memerangi ancaman lanun

2. Apakah yang menjadi asas penting dalam B. Menghapuskan perang saudara

pelaksanaan sistem pemerintahan C. Menentang kebangkitan pembesar

tempatan berbentuk sistem kesukuan? D. Memperkukuh pertahanan Sarawak

A. Adat C. Harta
B. Tanah D. Agama 6. Apakah golongan masyarakat yang
ditadbir oleh jawatan “Tua Kapung” di
3. Siapakah yang bertanggungjawab untuk Sarawak?
mengadili Mahkamah Majistret di Sabah? A. Melanau
A. Residen B. Bidayuh
B. Gabenor C. Kenyah
C. Pegawai Daerah D. Kayan
D. Ketua Anak Negeri

1
7. Dua matlamat utama SBUB ialah? 10. Jadual berikut berkaitan dengan
I Pembangunan ekonomi pembahagian residensi oleh SBUB di
II Melindungi hak rakyat Sabah pada peringkat awal.
III Kestabilan politik
Residensi Pusat Pentadbiran
IV Penyebaran agama
Residensi Pantai
A. I dan II Sandakan
Timur
B. I dan IV Residensi Pantai
C. II dan III X
Barat
D. III dan IV
Apakah pusat pentadbiran X?
8. Bagaimanakah James Brooke menewaskan A. Kudat C. Jesselton
penentangan orang Iban di Saribas dan B. Tawau D. Lahad Datu
Batang Lupar?
A. Persetujuan penduduk 11. Maklumat berikut berkaitan dengan
B. Bayaran wang sebuah kawasan di Sabah.
C. Pemberian ufti
Kimanis
D. Alasan lanun
Apakah fungsi kawasan tersebut
9. Maklumat berikut berkaitan kekayaan kepada pemodal asing di Sabah?
ekonomi di Sabah. A. Pusat pentadbiran
B. Pusat perdagangan
X Mendapat pasaran baik di China
C. Pangkalan tentera
D. Pelabuhan
Apakah hasil bumi X?
A. Emas
12. Apakah kesan penentangan Sharif
B. Antimoni
Masahor terhadap Dinasti Brooke?
C. Sirip ikan yu
A. Dibuang ke Melaka
D. Sarang burung
B. Dibuang ke Sabah
C. Dibuang ke Pulau Pinang
D. Dibuang ke Singapura

2
Bahagian B (Soalan Struktur)

1. Sistem pemerintahan tempatan di Sarawak mengamalkan Sistem Kesukuan.

(a) Senaraikan empat suku kaum yang mengamalkan Sistem Kesukuan. [4m]

i. Iban

ii. Bidayuh

iii. Kenyah

iv. Kelabit (Jawapan lain : Kayan / Melanau)

(b) Jelaskan tugas pemimpin masyarakat Sarawak tersebut. [2m]

F1 – Menjadi orang tengah menyelesaikan pertelingkahan penduduk

F2 – Memastikan keharmonian berkekalan

(c) Sekiranya anda ingin menjadi pemimpin kesukuan untuk masyarakat di Sarawak dan

Sabah, apakah kriteria kelayakan yang perlu dipatuhi? (KBAT) [4m]

F1 – Berpengetahuan luas dalam adat tempatan

F2 – Patuh kepada adat

F3 – Bijak menyelesaikan masalah

F4 – Berketurunan pemimpin

F5 – Mempunyai kebolehan peribadi

F6 – Bersifat berani

F7 – Mempunyai sokongan daripada anak buah

(Mana-mana jawapan munasabah diterima)

3
2. Pada bulan November 1881, kerajaan British telah menganugerahkan piagam kepada SBUB.

Melalui piagam tersebut SBUB mempunyai kuasa mentadbir Sabah.

(a) Senaraikan dua strategi yang digunakan oleh kuasa asing bagi menguasai Sabah. [2m]

i. Menyewa / Sewa

ii. Memajak / Pajakan (Jawapan lain : Perjanjian)

(b) Terangkan syarat yang perlu dipatuhi oleh SBUB untuk menerima Piagam Diraja [4m]

F1 – Menerima penasihat British

F2 – Memelihara adat resam dan agama

F3 – Memelihara undang-undang penduduk tempatan

F4 – Melantik pegawai tadbir yang diakui British

F5 – Tidak dibenarkan menyerahkan Sabah kepada pihak lain

(c) Jelaskan kesan pemberian Piagam Diraja kepada SBUB terhadap Sabah. (KBAT) [4m]

F1 – SBUB mempunyai kuasa mentadbir Sabah

F2 – Sir Rutherford Alcock menjadi presiden pertama

F3 – Alfred Dent dilantik sebagai pengarah urusan

F4 – SBUB meluaskan kuasa di Sabah

F5 – Gabenor pertama dilantik iaitu William Hood Treacher

F6 – Kekayaan Sabah dikuasai oleh kuasa asing

(Mana-mana jawapan munasabah diterima)

4
3. Sultan Brunei telah menghantar Pengiran Indera Mahkota untuk mengawal kegiatan
perdagangan di Sarawak pada tahun 1827. Namun, kehadiran Pengiran Indera Mahkota telah
mewujudkan penentangan oleh rakyat tempatan.

(a) Mengapakah penentangan tersebut dilakukan? [2m]

F1 – Cukai yang tinggi

F2 – Kerahan tenaga

(b) Bagaimanakah Pengiran Raja Muda Hashim menyelesaikan masalah penentangan yang

berlaku di Sarawak? [4m]

F1 – Memujuk Datu Patinggi Ali namun gagal

F2 – Meminta bantuan James Brooke

F3 – Melakukan rundingan dengan James Brooke

F4 – Menawarkan Sarawak kepada James Brooke

(c) Apakah pengajaran yang boleh dipelajari daripada peristiwa di 3 (b)? (KBAT) [4m]

F1 – Bijak menyelesaikan masalah dalam negara

F2 – Perlu menjaga kebajikan penduduk

H2 – Supaya mereka tidak ditindas

F3 – Tidak mengharapkan bantuan kuasa asing

F4 – Berwaspada terhadap kuasa asing

F5 – Memupuk kerjasama antara pemimpin dengan rakyat

H5 – Supaya rakyat tidak melakukan kebangkitan atau penentangan

(Mana-mana jawapan munasabah diterima)

5
4. Rajah berikut menerangkan tentang penjajahan kuasa Barat di Sarawak dan Sabah.

(a) Nyatakan kuasa X dan kuasa Y yang memerintah Sarawak dan Sabah. [2m]

i. Sarawak : Dinasti Brooke / Keluarga Brooke

ii. Sabah : Syarikat Borneo Utara British (SBUB)

(b) Terangkan strategi yang digunakan oleh kuasa-kuasa tersebut untuk meluaskan pengaruh

di Sarawak dan Sabah. [4m]

F1 – Rundingan

H1 – James Brooke berunding dengan Pengiran Raja Muda Hashim untuk menyelesaikan

masalah di Sarawak

F2 – Menyewa

H2 – Charles Lee Moses menyewa Sabah daripada Sultan Brunei selama 10 tahun

(c) Bagaimanakah warga Malaysia dapat mengelakkan peristiwa peluasan pengaruh kuasa luar

berulang kembali? (KBAT) [4m]

F1 – Pemimpin dan rakyat perlu bersatu padu

F2 – Sistem pentadbiran negara perlu diperkukuhkan

F3 – Pemimpin perlu berpandangan jauh serta mempunyai idea bagi memajukan negara

F4 – Rakyat bersedia untuk membantu pemimpin merealisasikan objektif kerajaan

(Mana-mana jawapan munasabah diterima)

6
5. Pemimpin dan sistem pemerintahan amat penting kepada sesebuah negara.

Berdasarkan pengetahuan sejarah anda, mengapakah kedua-dua aspek tersebut dianggap

penting? (KBAT) [4m]

F1 – Pemimpin dapat memimpin rakyat ke arah kesejahteraan dan keharmonian hidup

F2 – Pemimpin dapat memacu negara ke arah sebuah negara maju dan moden

F3 – Sistem pemerintahan dapat membentuk pentadbiran negara yang sistematik

F4 – Sistem pemerintahan dapat mewujudkan kestabilan dan keamanan negara

(Mana-mana jawapan munasabah diterima)

6. Sabah kaya dengan sumber semula jadi sehingga menarik kedatangan kuasa asing.

Bagaimanakah pemimpin dapat menjadikan sumber alam semula jadi sebagai salah satu

barangan dagangan yang menguntungkan negara? (KBAT) [4m]

F1 – Meningkatkan pengeluaran berasaskan sumber alam semula jadi

F2 – Memperkukuh inovasi dan teknologi melalui penyelidikan dan pembangunan

F3 – Mengoptimumkan penggunaan sesuatu sumber alam

F4 – Mempergiatkan lagi pembangunan industri berasaskan sumber semula jadi

(Mana-mana jawapan munasabah diterima)

7
Bahagian C (Soalan Esei)

Soalan 1

Terdapat pelbagai usaha yang telah dijalankan oleh James Brooke bagi mengukuhkan kuasanya

di Sarawak.

(a) Terangkan usaha yang telah dilakukan oleh beliau. [6m]

F1 – Kekuatan tentera

H1a – Memperoleh bantuan dan sokongan daripada tentera laut British

H1b – Kapal perang HMS Dido berjaya menghancurkan kubu kuat orang Iban di Sungai

Saribas dan Sungai Skrang

F2 – Menentang kebangkitan orang tempatan

H2a – James Brooke menganggap kebangkitan orang tempatan sebagai lanun

H2b – Dijadikan alasan untuk meluaskan kuasa di kawasan orang Iban

F3 – Memperoleh sokongan sebahagian masyarakat tempatan

H3 – Daripada orang Melayu dan Iban

F4 – Mengambil kesempatan daripada pertelingkahan masyarakat tempatan

H4 – Di Mukah, James Brooke menyokong Pengiran Matusin yang berkonflik dengan

Pengiran Ersat

F5 – Menghapuskan tokoh tempatan yang menentang kedudukannya

H5 – Sharif Masahor yang dituduh terlibat dalam pakatan menyingkirkan Brooke dibuang

ke Singapura

8
(b) Huraikan kronologi peluasan kuasa yang telah dilakukan oleh Dinasti Brooke. [6m]

F1 – Tahun 1841

H1a – Memperoleh kawasan Kuching dan kemudiannya dari Tanjung Datu ke Sungai

Samarahan

H1b – Berjaya menguasai Batang Lupar dan Sungai Saribas

F2 – Tahun 1853

H2a – Penentangan orang Iban di Batang Lupar dan Saribas berjaya ditumpaskan

H2b – Dengan menggunakan alasan lanun

H2c – Sadong, Batang Lupar, Saribas dan Kalaka berjaya diperoleh James Brooke

H2d – Sebagai balasan, separuh daripada hasil kawasan ini diserahkan kepada Sultan Brunei

F3 – Tahun 1861

H3a – James Brooke memperoleh kawasan Oya, Mukah, Tatau dan Bintulu

H3b – Diberikan oleh Sultan Abdul Mumin dengan bayaran 4500 Dolar Sepanyol setahun

H3c – Kerana membantu menghapuskan kebangkitan orang awam

F4 – Tahun 1883

H4a – Orang Kayan yang mendiami kawasan Sungai Baram menentang Kesultanan Brunei

H4b – Charles Brooke berjaya mendapatkan Baram dan seluruh lembangan Sungai Baram

daripada Sultan Brunei dengan bayaran 42000 Dolar Sepanyol setahun

9
(c) Pada pendapat anda, bagaimanakah cara generasi masa kini dapat menghadapi pengaruh

negatif daripada kuasa luar?

Beri hujah anda. (KBAT) [8m]

F1 – Meningkatkan semangat cinta akan negara

H1 – Tidak terpedaya dengan anasir negatif

F2 – Menerapkan nilai-nilai patriotisme dalam kalangan masyarakat

C2 – Sedia berjuang atau berkorban untuk negara

F3 – Mengukuhkan perpaduan dalam kalangan masyarakat

H3 – Supaya dapat bersatu menentang kuasa luar

F4 – Mengadakan kempen kesedaran

H4 – Untuk mendedahkan masyarakat tentang kepentingan menjaga negara

F5 – Mendidik pelajar-pelajar di peringkat sekolah

H5a – Supaya dapat menentang pengaruh negatif

H5b – Melalui pembelajaran dalam kelas

C5 – Penghayatan nilai melalui subjek Sejarah

(Mana-mana jawapan munasabah diterima)

10
Soalan 2

Peluasan kuasa asing di Sabah bermula dari tahun 1865 dan pihak British mula menguasai

Sabah menerusi penubuhan SBUB pada tahun 1881 dan seterusnya mengukuhkan kuasanya

pada tahun 1888 apabila Sabah menjadi negeri naungan British.

(a) Huraikan faktor yang mendorong British untuk menguasai Sabah. [6m]

F1 – Kedudukan strategik

H1a – Sabah berada di tengah-tengah laluan perdagangan di antara China dan Singapura.

H1b – Sabah berhampiran dengan Pulau Palawan yang merupakan laluan kapal dagang

ke China dan Jepun

H1c – Sabah penting dalam aktiviti perdagangan yang melibatkan kepulauan Sulu hingga

New Guinea dan Australia

H1d – Kapal boleh berlabuh dengan selamat daripada tiupan angin monsun

F2 – Kekayaan ekonomi

H2a – Seperti sarang burung, sagu, rotan, getah perca, gamat dan sirip ikan yu

H2b – Barangan ini didagangkan oleh masyarakat tempatan dengan pedagang asing yang

datang ke Sabah

H2c – Sarang burung mendapat permintaan yang tinggi dalam pasaran di China

H2d – Pedagang Barat yang berminat mendapatkan barangan China menjadikan sarang

burung sebagai barang dagangan yang penting untuk dibawa ke China

H2e – Pertanian komersial seperti indigo dan kapas giat dijalankan

11
(b) Salah satu bentuk pentadbiran yang dijalankan oleh SBUB demi mengekalkan kuasa politik

mereka ialah mengekalkan pembesar tempatan dalam pentadbiran.

Jelaskan pernyataan tersebut. [6m]

F1 – SBUB perlu memenuhi syarat piagam diraja

H1 – Melindungi dan mempertahankan hak-hak masyarakat tempatan

F2 – SBUB membahagikan ketua peribumi kepada ketua yang diakui dan yang tidak diakui

H2 – Ketua Anak Negeri yang diakui diserapkan ke dalam sistem pentadbiran SBUB dan

dibayar gaji

F3 – Institusi peribumi utama ialah Ketua Anak Negeri, Ketua Kampung (Orang Tua) dan

Mahkamah Anak Negeri

F4 – Tugas Ketua Anak Negeri yang dibayar gaji ialah memelihara keamanan dan peraturan,

mengutip cukai kepala serta mentadbir keadilan

F5 – Ketua Anak Negeri juga dikenali sebagai Orang Kaya-Kaya (O.K.K)

(c) Pada pendapat anda, apakah kemungkinan yang akan berlaku pada hari ini jika Sabah tidak

dikuasai oleh SBUB?

Beri penjelasan anda. (KBAT) [8m]

F1 – Sistem kesukuan Sabah masih berkekalan

F2 – Pentadbiran berdasarkan pegangan adat berkekalan

F3 – Undang-undang tempatan masih kekal

F4 – Kekayaan ekonomi tidak dibawa keluar

12
F5 – Sabah akan menjadi lebih makmur

F6 – Keamanan dan kedaulatan negeri terjamin

F7 – Perpaduan rakyat berkekalan

F8 – Sabah akan menjadi antara negeri termaju di Malaysia

(Mana-mana jawapan munasabah diterima)

13