Konu Anlatan

MS 15. yüzyıl İbrahim Ulaş

BALDEMİR
MS 17. yüzyıl Felsefesi
instagram.com/sosyalhocam
m

twitter.com/sosyalhocamm

facebook.com/sosyalhocamm

Sosyal Hocam ©
12. YÜZYIL ÇEVİRİ FAALİYETLERİNİN 15. YÜZYIL-17.
YÜZYIL FELSEFESİNE ETKİSİ
İslam dinini yayma düşüncesiyle Emevi ve Abbasi
yönetimlerinin geniş bir coğrafyaya yayılması, beraberinde
bilim ve felsefenin de bu coğrafyalarda gelişmesini
sağlamıştır. 12. yüzyıldan itibaren görülen bu gelişme
sürecinde Batı; ilk olarak İslam ilimleri, Antik Yunan, Hint ve
Mısır eserlerini Arapçadan kendi dillerine çevirmeye
başlamıştır. Batı’nın ilk çeviri merkezleri; İspanya’nın Toledo,
İtalya’nın Sicilya ve Salerno şehirleridir. Çeviri merkezlerinin
buradan başlamasının nedeni İslam kültürünün özellikle
Toledo ve Sicilya’da uzun süre varlığını devam ettirmesidir.
Aralarında Müslüman, Yahudi ve Hristiyanların bulunduğu
mütercim bir grup; tıp, astronomi, kimya, felsefe ve mantık
gibi alanların eserlerini çevirmiştir. Bu dönemde Aristoteles’in
“Metafizik”, İbn Sînâ’nın “el- Kanun fi’t Tıp” ve Sahl b. Bişr’in
“Astronomi Risalesi” gibi bilim ve felsefe eserleri çevrilmiştir.
Bunun yanı sıra Kur’an-ı Kerim de tercüme edilmiştir.

MS 15. yüzyıl - MS 17. yüzyıl Felsefesi Sosyal Hocam ©

"12. yüzyılda Afrikalı Konstantin, Tunus’tan getirdiği tıp alanındaki eserleri
Sınavda
Salerno’da Latinceye kazandırmıştır. 13. yüzyılda Roma İmparatoru , İslam
bilimlerinin tanınması amacıyla Salerno’da çeviriler yaptırdı. Çeviri faaliyeti, nasıl soru
Almanya ve Fransa’ya yayılarak 14. yüzyılda bütün Avrupa’yı etkisi altına almıştır. çıkar?
15. yüzyıldan 17. yüzyıla kadar astronomi ve matematik bilginlerinin Latinceye
çevrilen eserleri ve ele aldıkları problemlere yönelik çözümleri Galilei, Bacon, Da
Vinci gibi bilim insanlarının tartışmaları arasına girmiştir. Bu tartışma konuları 15.-
17.yüzyılda matematik felsefesi ve doğa metafiziği tartışmalarında yer almıştır.
Yunancadan Farsçaya çevrilen eserler, Tebriz ve Trabzon üzerinden Anadolu ile
Bizans’a geçmiştir. Bu yollardan sonra çeviri hareketinin İtalya ve Avrupa’ya
ulaştığı ve 16-17. yüzyılın sonlarına kadar çevirilerin devam ettiği görülmektedir.
Bu sırada elde edilen kitap, buluş, harita ve aletler Avrupalı bilim insanlarının
eline ulaştırıldı."
Fuat Sezgin'in "İstanbul Üniversitesi Açılış Konuşmaları" adlı eserinden
derlenen bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisine ulaşılamaz?
A) Çeviriler, 12-17. yüzyılda Batı’yı bilim ve felsefe alanlarında etkilemiştir.
B) Çeviriler, tıbbi ve bilimsel tekniklerin aktarımını hızlandırdı.
C) Çevirilen eserler, Doğu’dan Anadolu'ya ve Avrupa’ya geçmiştir.
D) Çeviriler, Tunus’tan getirilen eserlerin Latinceye çevrilmesiyle başlar.
E) Çeviriler, yeni ve özgün çalışmaların yapılmasını zorlaştırmıştır.

MS 15. yüzyıl - MS 17. yüzyıl Felsefesi Sosyal Hocam ©

 15. YÜZYIL-17. YÜZYIL FELSEFESİNE ÖNCEKİ FELSEFİ DÖNEMLERİN ETKİSİ

15-17. yüzyıl felsefesi Batı ekseninde gerçekleşir. Rönesans ilk olarak İtalya’da ortaya çıkmış ve
burada ilk örneklerini vermiştir.

Hint, Mısır, Antik Yunan ve İslam ilimleri kitaplarının Avrupa dillerine çevrilmesiyle
başlayan bilim ve felsefenin etkisi; Batı’da aklın ön plana çıkmasını sağlamıştır. Coğrafi
keşifler neticesinde matbaanın kullanılması okuryazarlığı artırmıştır.

15-17. yüzyıl felsefesi, bir önceki dönemin düşünsel yapısından kopuşun başladığı ancak
hâlâ izlerinin görüldüğü geçiş dönemidir. Değişimin ilk izleri sanat alanında görülmüştür.

Edebiyatta Cervantes ve Dante , tiyatroda Shakespeare , resimde Leonardo da Vinci, mimaride

P. Brunelleschi, heykel ve resimde Michelangelo gibi büyük sanatçılar Rönesans Dönemi’nde
ürünler vermiştir. Tüm bu değişimler bu dönem felsefesinin oluşmasını sağlayan diğer önemli
etkilerdir.

MS 15. yüzyıl - MS 17. yüzyıl Felsefesi Sosyal Hocam ©

I. Önceki dönemlerde tartışılan problemler çeviriler Sınavda
yoluyla inanç, varlık ve bilgi gibi alanlarda Batı nasıl soru
çıkar?
filozoflarını etkilemiştir.
II. Batı, ilk olarak İslam ilimlerini, Antik Yunan, Hint ve
Mısır eserlerini Arapça’dan kendi dillerine çevirmeye
başlamıştır.
III. Çeviriler sayesinde ulaşılan kitaplar, öğrenilen buluş,
harita ve aletler, Avrupalı bilim insanları tarafından
kullanılmış ve geliştirilmiştir.
Yukarıda verilenlerden hangileri 15. yüzyıl – 17. yüzyıl
felsefesine ait özellikler arasında yer alır?
A) Yalnız III B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III

MS 15. yüzyıl - MS 17. yüzyıl Felsefesi Sosyal Hocam ©

 SKOLASTİK DÜŞÜNCE İLE MODERN DÜŞÜNCENİN TEMEL FARKLARI

MS 15. yüzyıl - MS 17. yüzyıl Felsefesi Sosyal Hocam ©

Modern düşünce Rönesans ile başlayan 17. Yüzyılda Sınavda
pekişen bir düşünce sistemidir. MS 2-15. Yüzyılda nasıl soru
çıkar?
skolastik felsefesinin teoloji egemen yapısı, modern
düşünce ile birlikte değişmiş, felsefe aklı ve bilimi
temel almaya başlamıştır.
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi modern
düşüncenin özelliklerinden biridir?
A) Düşünürler, kiliseye bağlıdır.
B) Bireysel konular geri plandadır.
C) Bilgi, din ve vahiy yolu ile edinilir.
D) Doğa, deney ve akıl yoluyla açıklanır.
E) Bilim, Tanrı’nın yarattıklarını anlamak için
önemlidir.
MS 15. yüzyıl - MS 17. yüzyıl Felsefesi Sosyal Hocam ©
MS 15. yüzyıl - MS 17. yüzyıl Felsefesi Sosyal Hocam ©
Ütopya tarzında yazılan eserler, insanlar için
ideal olan anlayışları içerir. Önerilen
sistemde insan değerlidir ve adalet hâkimdir.
Bu eserlerin önemi, iyi bir yaşam düzeni
kurulmasına düşünsel bir katkı sağlamasıdır.
MS 15. yüzyıl - MS 17. yüzyıl Felsefesi
Ters ütopya, korku ütopyası veya istenmeyen ütopya
olarak isimlendirilen bu ikinci tip ütopyalar; var olan siyasal
durumun daha da kötüye gideceğini anlatan toplum
tasarımlarıdır. Bu tip ütopyalar, I. Dünya Savaşı sonrası
oluşan karamsar etkinin ürünü olarak ortaya çıkmıştır.
Sosyal Hocam ©
Hümanizm, Antik Yunan kaynaklarının yeniden Sınavda
değerlendirilmesi ile ortaçağ sonunda ortaya çıkan, nasıl soru
çıkar?
insanı ve aklı merkeze alan bir anlayıştır.
Buna göre, Hümanizm için aşağıdaki ifadelerden
hangisi söylenemez?
A) İnsanların sosyal sorumluluk almasının önemini
vurgular.
B) Merkezinde birey vardır.
C) İnsan ve evren, insani deneyim ve akılla kavranabilir.
D) Orta Çağ zihniyetine karşı özgür düşünce
zihniyetidir.
E) İnsan doğa karşısında geliştirilmesi gereken eksik bir
varlıktır.

MS 15. yüzyıl - MS 17. yüzyıl Felsefesi Sosyal Hocam ©

MS 15. yüzyıl - MS 17. yüzyıl Felsefesi Sosyal Hocam ©
15-17. yüzyıl felsefesi döneminde, bilimsel Sınavda
nasıl soru
çalışmalar yapan Galileo “Ben Aristoteles gibi çıkar?
taşların niçin düştüğünü değil, nasıl düştüğünü
merak ediyorum.” demiştir.
Buna göre, aşağıdaki yargılardan hangisine
ulaşılabilir?
A) Bilim var olanların özünü araştırır.
B) Felsefe varlığı bir bütün olarak ele alır.
C) Felsefe ve bilim varlık kavramını sorgular.
D) Bilim ve felsefe varlığı idea olarak düşünmez.
E) Felsefeyle bilimin varlığa yaklaşımı aynı
değildir.

MS 15. yüzyıl - MS 17. yüzyıl Felsefesi Sosyal Hocam ©

 Ödev – Geçen Bölüm

MS 2. yüzyıl – MS 15. yüzyıl döneminde felsefe ve din yoğun bir

şekilde etkileşim içine girmiştir. Bu çağda felsefeye, inancın
pekiştirilmesi amacıyla başvurulmuştur.
Parçaya göre bu dönemde felsefenin aşağıdaki alanlardan
hangisine yaklaştığı söylenebilir?
A) Fizik
B) Teoloji
C) Metafizik
D) Retorik
E) Hitabet

MS 2. yüzyıl - MS 15. yüzyıl Felsefesi

Sosyal Hocam ©
 ÖDEV
Newton yaptığı çalışmalar konusunda şu sözleri söyler: “Bilimsel
öngörülerde bulunabiliyor olmamı, doğayı insanlara
tanıtabilmemi, bilimde yeni bakış açıları getirebilmemi kısacası
bunların her birini omuzlarında yükseldiğim kişilere borçluyum.”
Newton bu sözlerinde bilimin aşağıdaki özelliklerinden
hangisini vurgulamıştır?
A) Olgusallık
B) Nedensellik
C) Birikimlilik
D) Nesnellik
E) Seçicilik
MS 15. yüzyıl - MS 17. yüzyıl Felsefesi Sosyal Hocam ©