Terapeuta Zajeciowy

PROJEKT PROGRAMU NAUCZANIA ZAWODU
TERAPEUTA ZAJĘCIOWY
opracowany w oparciu o projekt podstawy programowej kształcenia w zawodzie

w ramach projektu „Partnerstwo na rzecz kształcenia zawodowego. Etap 3. Edukacja zawodowa odpowiadająca
potrzebom rynku pracy”, współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu
Społecznego,
realizowanego w latach 2018 - 2019
Program przedmiotowy o strukturze spiralnej
SYMBOL CYFROWY ZAWODU 325907
KWALIFIKACJA WYODRĘBNIONA W ZAWODZIE:

MED.13. Świadczenie usług w zakresie terapii zajęciowej
Prezentowany projekt programu nauczania wymaga weryfikacji i dostosowania do przepisów prawa dotyczących
podstawy programowej kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego oraz przepisów dotyczących ramowych planów
nauczania.
Projekt „Partnerstwo na rzecz kształcenia zawodowego. Etap 3. Edukacja zawodowa odpowiadająca potrzebom rynku pracy”
współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Weryfikacja projektu programu nauczania w zakresie przepisów prawa powinna obejmować w szczególności:
1) dostosowanie do efektów kształcenia, kryteriów weryfikacji oraz warunków realizacji kształcenia w zawodzie,
określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 991);
2) wskazanie liczby godzin na realizację obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia zawodowego
zgodnie z ramowym planem nauczania (Dz. U z 2019 r. poz. 639) oraz z uwzględnieniem minimalnej liczby godzin
określonej w podstawie programowej kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego.
2
STRUKTURA PROGRAMU NAUCZANIA ZAWODU
I. Wstęp do programu
 opis zawodu
 charakterystyka programu
 założenia programowe
II. Cele kierunkowe zawodu
III. Programy nauczania dla poszczególnych przedmiotów
nazwa przedmiotu
cele ogólne
cele operacyjne
materiał nauczania – plan wynikowy zgodnie z załączonym schematem
 działy programowe
 temat jednostki metodycznej
 wymagania programowe (podstawowe, ponadpodstawowe)
o procedury osiągania celów kształcenia, propozycje metod nauczania, środków dydaktycznych do przedmiotu, obudowa dydaktyczna, warunki
realizacji
o proponowane metody sprawdzania osiągnięć edukacyjnych ucznia/słuchacza
o sposoby ewaluacji przedmiotu
IV. Zalecana literatura do zawodu
3
I. WSTĘP DO PROGRAMU
OPIS ZAWODU
ZAWÓD: TERAPEUTA ZAJĘCIOWY
SYMBOL CYFROWY ZAWODU: 325907
Branża: OPIEKI ZDROWOTNEJ (MED)
Poziom IV1 Polskiej Ramy Kwalifikacji, określony dla zawodu jako kwalifikacji pełnej
MED.13. Świadczenie usług w zakresie terapii zajęciowej – poziom 4 Polskiej Ramy Kwalifikacji określony dla kwalifikacji
Zawód terapeuty zajęciowego należy do branży opieki zdrowotnej. Terapeuta zajęciowy może kształcić się w policealnych szkołach zawodowych,
medycznych szkołach zawodowych oraz w zespołach szkół prowadzących szkoły policealne. Uczniowie, którzy mają zdany egzamin maturalny, mogą podjąć
również kształcenie na studiach wyższych na pierwszym i drugim stopniu studiów na kierunku terapia zajęciowa.
Terapeuta zajęciowy to osoba, która zajmuje się kompleksowym prowadzeniem terapii, dzięki czemu przeciwdziała powstawaniu u pacjentów przewlekłych
chorób i trwałego kalectwa oraz pomaga w przystosowaniu pacjenta do życia w świecie w nowy sposób. Dzięki swojej pracy terapeuta zajęciowy pomaga
usprawnić kondycję fizyczną i psychiczną pacjenta, co w konsekwencji prowadzi do pomocy w uzyskaniu maksymalnie możliwej samodzielności osoby chorej.
Do obowiązków terapeuty zajęciowego zalicza się wiele różnych czynności, które mają na celu pomoc pacjentowi w optymalnym funkcjonowaniu na miarę
swoich możliwości psychofizycznych. Dzięki swoim umiejętnościom terapeuta dba o dobro pacjenta, przystosowuje go do samodzielnego życia i oferuje
wsparcie psychiczne. Do głównych zadań terapeuty zajęciowego należy nawiązywanie i podtrzymywanie kontaktu terapeutycznego z pacjentem oraz jego
rodziną, a także środowiskiem i zespołem aktywizująco-terapeutycznym. Do innych obowiązków należy rozpoznawanie i diagnozowanie potrzeb
biopsychospołecznych pacjenta oraz przygotowanie grupowego i/lub indywidualnego planu działań terapeutycznych w oparciu o diagnozę, zainteresowania,
potrzeby i możliwości pacjenta. W ramach prowadzonej terapii terapeuta zajęciowy może organizować zajęcia o charakterze terapeutyczno-manualnym
(ergoterapia, socjoterapia, arteterapia), których celem jest poprawa stanu fizycznego, psychicznego i społecznego funkcjonowania pacjenta oraz pomoc w
1
Progresywne zmiany w obszarze działalności zawodowej technika kosmetyki, zgodnie z charakterystyką kwalifikacji w dziedzinie uczenia się i działalności zawodowej, zostały ujęte w nowych
opracowanych efektach kształcenia i charakterystyce odpowiednich składników opisu poziomu 5 PRK i wprowadzone od 2018 (dotychczas zakwalifikowane do poziomu IV PRK) .
Poziom ten w pełni oddaje obraz zawodowych umiejętności i kompetencji wyrażonych efektami i wymaganiom stawianym absolwentom szkół kosmetycznych.
4
jego integracji w środowisku zawodowym. Ważnym celem terapii jest nauka posługiwania się podstawowym sprzętem rehabilitacyjnym niezbędnym do
codziennego funkcjonowania pacjenta.
W zakresie administracyjnym do czynności terapeuty zajęciowego należy dokumentowanie, monitorowanie i ocenianie procesu terapeutycznego,
przestrzeganie tajemnicy lekarskiej w zakresie prowadzonej terapii pacjenta i jego rodziny, współpraca z zespołem terapeutycznym oraz przestrzeganie
przepisów bhp właściwych podejmowanej aktywności w celu zapewnienia pacjentowi możliwie najwyższego bezpieczeństwa.
CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU
Program nauczania dla zawodu terapeuta zajęciowy 325907 dla szkoły policealnej przeznaczony dla osób posiadających wykształcenie średnie umożliwia
uzyskanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe po zdaniu egzaminów potwierdzających kwalifikacje w zawodzie. Program nauczania o
strukturze przedmiotowej i spiralnym układzie treści, gdzie materiał nauczania ułożony został od najprostszych treści po bardziej trudne, umożliwia powrót do
treści zrealizowanych na początku edukacji w szkole policealnej, aby je poszerzyć w kolejnym roku nauki w celu kształtowania umiejętności wykonania
czynności związanych z realizacją zadań zawodowych. Ponadto taki układ treści utrwala poznane wcześniej treści i ułatwia zdanie egzaminu zawodowego.
Treści korelują ze sobą w ramach przedmiotów i są realizowane w postaci kształcenia teoretycznego oraz praktycznego.
Okres realizacji – 4 semestry.
ZAŁOŻENIA PROGRAMOWE
Kształcenie w zawodzie terapeuta zajęciowy jest niezbędne i oczekiwane przez rynek pracy. Zawód terapeuta zajęciowy należy do grupy obecnie
poszukiwanych zawodów. Rynek pracy poszukuje terapeutów zajęciowych, których zaangażowanie i profesjonalne oddziaływania z zakresu terapii zajęciowej
przyczynią się do poprawy jakości życia pacjentów i ich rodzin. W dobie starzejącego się społeczeństwa następuje zwiększone zapotrzebowanie na
pracowników z branży opieki zdrowotnej pracujących między innymi w domach pomocy społecznej, zakładach opiekuńczo-leczniczych, zakładach
pielęgnacyjno-opiekuńczych, centrach/klubach seniora, sanatoriach, hospicjach. Terapeuta zajęciowy jest specjalistą współpracującym w zespole
terapeutycznym pracującym z dziećmi i dorosłymi z różnymi rodzajami niepełnosprawności. W związku z tym zapotrzebowanie na ten zawód na rynku pracy
jest bardzo duże między innymi w placówkach pomocy społecznej, warsztatach terapii zajęciowej, oddziałach szpitalnych (np. dziecięcych, rehabilitacyjnych),
poradniach rehabilitacyjnych, ośrodkach wczesnej interwencji, placówkach edukacyjnych (szkoły specjalne, przedszkola i szkoły integracyjne, ośrodki
rewalidacyjno-wychowawcze). Po analizie internetowych ofert pracy (m.in. indeed.com, pracuj.pl, GoldenLine.pl) wykazano duże zapotrzebowanie na
świadczenie tego typu usług.
5
Wykaz przedmiotów w toku kształcenia
Przedmioty teoretyczne zawodowe:
Podstawy terapii zajęciowej
Podstawy prawne w terapii zajęciowej
Biomedyczne podstawy anatomii, fizjologii i patofizjologii człowieka
Komunikacja interpersonalna
Komunikacja alternatywna
Język migowy
Język obcy zawodowy
Metodyka terapii zajęciowej
Podstawy teoretyczne diagnostyki w terapii zajęciowej
Przedmioty realizowane w formie zajęć praktycznych:
Metody i techniki terapii zajęciowej
Diagnozowanie w terapii zajęciowej
Planowanie i organizowanie indywidualnej i grupowej terapii zajęciowej
Praktyka zawodowa semestr II
Praktyka zawodowa semestr III
Praktyka zawodowa semestr IV
6
II. CELE KIERUNKOWE ZAWODU
1. Nawiązanie kontaktu z pacjentem, jego rodziną i środowiskiem;
2. Przeprowadzenie diagnozy biopsychospołecznych potrzeb pacjenta;
3. Ustalenie potrzeb pacjenta i jego rodziny;
4. Określenie celów terapeutycznych;
5. Planowanie procesu terapeutycznego;
6. Prowadzenie procesu terapeutycznego z wykorzystaniem metod i technik terapii zajęciowej;
7. Ewaluowanie prowadzonej terapii;
8. Modyfikowanie planu terapeutycznego;
9. Dokumentowanie procesu terapeutycznego z zastosowaniem technik informatycznych;
10. Planowanie kariery zawodowej.
7
III. PROGRAMY NAUCZANIA DLA POSZCZEGÓLNYCH PRZEDMIOTÓW
NAZWA PRZEDMIOTU PODSTAWY TERAPII ZAJĘCIOWEJ
Cele ogólne
1. Poznanie przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy.
2. Poznanie zasad ergonomii i fizjologii pracy.
3. Poznanie terminologii związanej z pracą terapeuty zajęciowego.
4. Określenie zadań terapeuty zajęciowego.
5. Poznanie etyki zawodu.
6. Scharakteryzowanie zaburzeń u pacjentów.
7. Poznanie dokumentacji funkcjonującej w placówkach związanych z ochroną zdrowia.
Cele operacyjne:
Uczeń potrafi:
1) scharakteryzować cele i zadania bhp,
2) określić zasady ergonomii i fizjologii pracy,
3) zdefiniować podstawowe terminy w terapii zajęciowej,
4) scharakteryzować zadania terapeuty zajęciowego,
5) opisać zasady etyczne w zawodzie terapeuty zajęciowego,
6) scharakteryzować zaburzenia pacjentów placówek w ochronie zdrowia,
7) scharakteryzować indywidualny plan terapii,
8) wymienić rodzaje dokumentów funkcjonujących w placówkach ochrony zdrowia.
8
MATERIAŁ NAUCZANIA PODSTAWY TERAPII ZAJĘCIOWEJ
Dział programowy Tematy jednostek Liczba Wymagania programowe Uwagi o
metodycznych godz. realizacji
Podstawowe Ponadpodstawowe Etap
Uczeń potrafi: Uczeń potrafi: realizacji
I. Podstawy bhp, 1. Bezpieczeństwo i – omówić zasady higieny osobistej – opisać wymagania higieniczno – Semestr I
ergonomii, fizjologii i higiena pracy w – wymienić pojęcia związane z sanitarne pracowni terapii
ochrony środowiska w zawodzie terapeuty bezpieczeństwem i higieną pracy zajęciowej
terapii zajęciowej zajęciowego – opisać znaki zakazu, nakazu, – omówić zasady higieny w pracy
ewakuacyjne, ochrony terapeuty zajęciowego
przeciwpożarowej, sygnały alarmowe – przedstawić zastosowanie
– rozróżniać dokumenty dotyczące środków gaśniczych w konkretnych
przepisów bezpieczeństwa i higieny sytuacjach w pracowni terapii
pracy oraz ochrony przeciwpożarowej zajęciowej
i ochrony środowiska – omówić wymagania dotyczące
– rozpoznać czynniki ryzyka zakażeń, pracowni terapii zajęciowej w
w tym zakażeń szpitalnych różnych placówkach
– przestrzegać zasad, procedur i
standardów postępowania w
zakresie aseptyki i antyseptyki
– uzasadnić konieczność
przestrzegania zasad aseptyki i
antyseptyki oraz bezpieczeństwa
związanego z materiałami
zakażonymi
– wskazać prawa i obowiązki
pracownika, który uległ wypadkowi
przy pracy, wynikające z przepisów
prawa
– wskazać rodzaje świadczeń z
tytułu wypadku przy pracy
2. Podstawy ergonomii i – wymienić regulacje prawne – omówić organizację stanowiska Semestr I
fizjologii pracy oraz dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy
ochrona środowiska pracy – określić skutki nieprzestrzegania
naturalnego – określić podstawowe wymagania zasad ergonomii w pracy terapeuty
ergonomii w pracy terapeuty zajęciowego
zajęciowego – opisać zasady bezpiecznego
– ocenić stan pomieszczeń i wykonywania pracy przez terapeutę
9
wyposażenia pracowni zajęciowego
– wymienić działania mające na celu – opisać zasady gospodarowania
ochronę środowiska naturalnego odpadami
– wymienić instytucje i służby – określić źródła zanieczyszczeń
zajmujące się ochroną pracy i ochroną poszczególnych elementów
środowiska środowiska
– omówić sposoby postępowania w – wymienić zadania i uprawnienia
czasie pożaru instytucji i służb w zakresie ochrony
– sklasyfikować choroby zawodowe pracy w Polsce
terapeuty zajęciowego – omówić zagrożenia środowiska w
zakresie zanieczyszczeń
II. Podstawowe 1. Cele i zadania terapii – określić zadania terapii zajęciowej – wskazać instytucje i zadania Semestr I
pojęcia z zakresu zajęciowej – wymienić i opisać potrzeby terapeuty zajęciowego w
terapii zajęciowej człowieka zaspokojeniu potrzeb
– określić zasady prowadzenia zajęć podopiecznego
z zakresu indywidualnej i grupowej – określić sposoby korzystania ze
terapii zajęciowej w poszczególnych sprzętu rehabilitacyjnego,
pracowniach ortopedycznego i innych środków
– opisać wyposażenie pracowni pomocniczych
terapeutycznych – dokonać analizy rozwiązań
– planować wyposażenie pracowni technicznych i organizacyjnych
terapii zajęciowej warunków i jakości pracy
– dobierać sprzęt i materiały do – dokonać prostych modernizacji
prowadzenia terapii zajęciowej w stanowiska pracy
pracowniach
– rozróżnić rodzaje sprzętu
rehabilitacyjnego, ortopedycznego i
innych środków pomocniczych
2. Klasyfikacja zaburzeń – wymienić zaburzenia w zakresie Semestr I
zdrowia fizycznego człowieka
– opisać procesy psychiczne
człowieka
– określić funkcje relacji
interpersonalnych w grupie
– rozróżnić stopnie i rodzaje
niepełnosprawności
3. Etyka zawodu – wskazać zasady etycznego – wymienić akty prawne (ustawa o Semestr I
zachowania w stosunku do ochronie danych osobowych,
podopiecznego i współpracowników ustawa o ochronie informacji
10
– wymienić sposoby podnoszenia niejawnych)
kwalifikacji zawodowych – analizować efekty pracy zespołu
– podać sposoby doskonalenia
umiejętności zawodowych
– planować własny rozwój zawodowy
– korzystać z pracy członków zespołu
III. Instytucjonalne 1. Organizacja ochrony – wymienić placówki pracy terapeuty – wyjaśnić rolę terapeuty Semestr I
formy wsparcia zdrowia zajęciowego zajęciowego w organizacji systemu
– wymienić instytucje ochrony zdrowia
zdrowia i opisać ich zadania – opisać zadania instytucji systemu
– opisać zasady finansowania w ubezpieczeń zdrowotnych
instytucjach ochrony zdrowia – wyjaśnić różnice w
– opisać obszary promocji zdrowia i funkcjonowaniu podmiotów
poziomy działań profilaktycznych publicznych i niepublicznych
– proponować działania w
obszarze promocji zdrowia i
profilaktyki
2. Usługi zdrowotne – omówić zakres usług zdrowotnych, – wyjaśnić różnice w Semestr I
medycznych i społecznych funkcjonowaniu podmiotów usług
zdrowotnych, medycznych i
społecznych
IV. Dokumentacja w 1. Podstawowe – określić pojęcie, cechy, strukturę i – ocenić przypadki naruszania Semestr I
terapii zajęciowej dokumenty w pracy elementy indywidualnego planu terapii procedur postępowania
terapeuty zajęciowego – skonstruować indywidualny plan – analizować zasady i procedury
terapii wykonania zadania
– odczytać informacje z karty zdrowia
pacjenta
– wymienić dane zawarte w epikryzie
lekarskiej
– odczytać dokumentację procesu
pielęgnowania na oddziale szpitalnym
– analizować kartę zleceń lekarskich
oraz kartę zastosowania
unieruchomienia, przymusu lub izolacji
– rozróżnić rodzaje zawiadomień o
przyjęciu pacjenta do szpitala
psychiatrycznego
2. Dokumentacja – wymienić dokumentację związaną z – ocenić przypadki naruszania Semestr I
11
uzupełniająca orzeczeniem o niepełnosprawności procedur postępowania
– wymienić dokumenty zgłoszeniowe i
rozliczeniowe
– analizować indywidualne karty
pacjentów
RAZEM
PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW KSZTAŁCENIA PRZEDMIOTU

Postulowaną procedurą sprawdzenia osiągania celów kształcenia są sprawdziany wiadomości i umiejętności uczniów. Zadaniem ucznia jest opracowanie
projektu stanowiska pracy terapeuty zajęciowego uwzględniającego: zasady ergonomii, zagrożenia dla zdrowia i życia w miejscu pracy oraz czynniki
szkodliwe. Zadanie powinno być wykonane z podziałem na zadania dla poszczególnych uczniów. Po wykonaniu zadania uczniowie przedstawiają projekt
wykonany w dowolnej formie na forum klasy. Po prezentacji następuje weryfikacja przedstawionych pomysłów przez nauczyciela.
Obudowa dydaktyczna: proponowane pozycje książkowe:

1. Bac A (red.), Terapia zajęciowa, PZWL, 2016.
2. Bac A, Terapia zajęciowa w dysfunkcjach narządu ruchu, PZWL, 2017.
3. Janus E, Bac A, Kulis A, Smrokowska-Reichman A, Terapia zajęciowa w geriatrii, PZWL, 2017.
4. Janus E (red.), Terapia zajęciowa osób z niepełnosprawnością intelektualną, PZWL, 2018.
5. Kot T, Zajęcia pozalekcyjne i terapia zajęciowa z osobami o obniżonej sprawności umysłowej, Wydawnictwo APS, Warszawa 2002.
PROPONOWANE METODY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIA

Preferowaną metodą sprawdzania osiągnięć uczniów powinny być testy wiadomości oraz opracowanie projektu według wskazań nauczyciela.
PROPONOWANE METODY EWALUACJI PRZEDMIOTU

Zalecaną formą ewaluacji przedmiotu powinny być obserwacja, badania pilotażowe (ankieta) oraz test osiągnięć szkolnych oraz samoocena nauczyciela.
12
NAZWA PRZEDMIOTU PODSTAWY PRAWNE TERAPII ZAJĘCIOWEJ
Cele ogólne
1. Poznanie przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy oraz Prawa pracy.
2. Zapoznanie z obowiązkami pracownika i pracodawcy wynikającymi z Kodeksu Pracy.
3. Poznanie przepisów dotyczących wykonywania pracy Terapeuty zajęciowego.
4. Zaznajomienie z rodzajami działalności gospodarczej w ochronie zdrowia.
5. Przedstawienie przepisów prawnych i podatkowych dotyczących samozatrudnienia.
6. Poznanie dokumentacji związanej z prowadzeniem działalności gospodarczej w ochronie zdrowia.
Cele operacyjne:
Uczeń potrafi:
1) scharakteryzować cele i zadania bhp,
2) określić obowiązki i prawa pracownika i pracodawcy wynikające z Kodeksu Pracy,
3) zapoznać się z podstawowymi przepisami w zakresie Prawa pracy,
4) zapoznać się z przepisami w zakresie Prawa podatkowego,
5) zdefiniować rodzaje działalności gospodarczej w ochronie zdrowia,
6) poznać etapy procesu zakładania własnej działalności gospodarczej i samozatrudnienia,
7) określić rodzaje dokumentów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej w ochronie zdrowia.
13
MATERIAŁ NAUCZANIA PODSTAWY PRAWNE TERAPII ZAJĘCIOWEJ
Podstawowe Ponadpodstawowe Etap realizacji
Uczeń potrafi: Uczeń potrafi:
I. Podstawy prawne 1. Przepisy Prawa pracy – omówić obowiązki pracownika w – określić zakres Semestr IV
wykonywania zawodu zakresie bhp odpowiedzialności pracodawcy i
– omówić obowiązki pracodawcy w pracownika
zakresie bhp – omówić regulacje w zakresie
– rozróżnić przepisy dotyczące opracowywania regulaminów,
bezpieczeństwa i higieny pracy oraz układów zbiorowych pracy w części
ochrony przeciwpożarowej i ochrony dotyczącej warunków pracy
środowiska – omówić skutki nieprzestrzegania
– określić zadania poszczególnych przepisów
organów nadzorujących warunki pracy – skorzystać z polskich norm
(Państwowa Inspekcja Pracy, określających wymagania
Państwowa Inspekcja Sanitarna) bezpieczeństwa pracy i ergonomii w
– omówić podstawowe przepisy kształtowaniu warunków pracy
prawne w zakresie ochrony – przeanalizować instrukcję
środowiska bezpieczeństwa pożarowego w
– zastosować się do instrukcji zakładzie pracy
bezpieczeństwa pożarowego w – wskazać sposoby realizacji
zakładzie pracy nakazów i zarządzeń organów
– rozpoznać zagrożenia dla życia i nadzoru i kontroli warunków pracy
zdrowia występujące w środowisku dotyczących bezpieczeństwa i
pracy higieny pracy
2. Przepisy prawne – wymienić cele normalizacji krajowej – korzystać z zapisów ustawy o Semestr IV
związane z – korzystać ze źródeł informacji pomocy społecznej
wykonywaniem zawodu dotyczących norm i procedur oceny – korzystać z zapisów ustawy o
zgodności rehabilitacji zawodowej i społecznej
– przestrzegać przepisów o ochronie oraz zatrudnianiu osób
danych osobowych i informacji niepełnosprawnych
niejawnych w pracy zawodowej – wyjaśnić, czym jest norma i
wymienić cechy normy
– rozróżnić oznaczenie normy
międzynarodowej, europejskiej i
krajowej
3. Przepisy prawne – wymienić akty prawne stanowiące – analizować akty prawne Semestr IV
14
uzyskania wykształcenia podstawę uzyskania wykształcenia w kluczowe dla wykonywania zawodu
zawodzie
II. Podstawy prawne 1. Podejmowanie – rozróżnić pojęcia dotyczące rynku, – wskazuje obszary Semestr IV
prowadzenia działalności towaru oraz ceny odpowiedzialności prawnej za
działalności gospodarczej w – wymienić formy działalności podejmowane działania
gospodarczej ochronie zdrowia gospodarczej w ochronie zdrowia
– opisać zasady finansowania w
instytucjach ochrony zdrowia
2. Samozatrudnienie – opisać proces samozatrudnienia – szacować czas i budżet zadania Semestr IV
– rozróżnić pojęcia dotyczące rynku, – planować działania zgodnie z
towaru oraz ceny możliwościami ich realizacji
– wymienić sposoby podnoszenia – wskazywać obszary
kwalifikacji zawodowych odpowiedzialności prawnej za
– wskazać sposoby doskonalenia podejmowane działania
umiejętności zawodowych (materialnej, cywilnej, karnej)
– planować własny rozwój zawodowy
RAZEM

Postulowaną procedurą sprawdzenia osiągania celów kształcenia są testy wiadomości i umiejętności uczniów. Zadaniem ucznia jest opracowanie projektu
poradnika w zakresie przepisów prawnych dla terapeuty zajęciowego. Projekt powinien uwzględniać aktualne przepisy prawne dotyczące uzyskania
wykształcenia oraz różnych form zatrudnienia, w tym samozatrudnienia. Zadanie powinno być wykonane z podziałem na zadania dla poszczególnych
uczniów. Po wykonaniu zadania uczniowie przedstawiają projekt wykonany w dowolnej formie na forum klasy. Po prezentacji następuje weryfikacja
przedstawionych pomysłów przez nauczyciela.

Preferowaną metodą sprawdzania osiągnięć uczniów powinny być testy wiadomości oraz opracowanie projektu według wskazań nauczyciela.

15
NAZWA PRZEDMIOTU BIOMEDYCZNE PODSTAWY ANATOMII, FIZJOLOGII I PATOFIZJOLOGII
Cele ogólne
1. Poznanie podstawowych pojęć z zakresu anatomii i fizjologii.
2. Poznanie budowy anatomicznej i funkcjonowania organizmu człowieka.
3. Poznanie podstawowych pojęć z zakresu patofizjologii.
4. Poznanie objawów schorzeń poszczególnych układów.
5. Poznanie zasad wzywania i udzielania pierwszej pomocy.
Cele operacyjne:
Uczeń potrafi:
1) opisać budowę anatomiczną poszczególnych narządów i układów,
2) omówić funkcję tkanek, narządów i układów człowieka,
3) wyjaśnić, jakie procesy zachodzą w organizmie człowieka,
4) rozpoznać i opisać procesy chorobowe występujące w organizmie człowieka,
5) wezwać służby ratownicze i udzielić pierwszej pomocy przedmedycznej.
16
MATERIAŁ NAUCZANIA BIOMEDYCZNE PODSTAWY ANATOMII, FIZJOLOGII I PATOFIZJOLOGII CZŁOWIEKA
Dział Tematy jednostek Liczba godz. Wymagania programowe Uwagi o
programowy metodycznych realizacji
I. Podstawy 1. Budowa układu ruchu – wymienić rodzaje kości i – opisać różnice pomiędzy Semestr I
anatomii i człowieka stawów rodzajami mięśni
fizjologii – opisać budowę kości i – wymienić i scharakteryzować
człowieka stawów czynność poszczególnych
– wymienić najważniejsze mięśni człowieka
kości tworzące szkielet – wskazać na żywym osobniku
– wymienić rodzaje mięśni najważniejsze kości i mięśnie
– przedstawić budowę (anatomia in vivo)
poszczególnych rodzajów
mięśni
– wymienić najważniejsze
mięśnie człowieka
2. Budowa układu – opisać budowę komórek – podać przykłady działania Semestr I
nerwowego człowieka nerwowych zmysłów
– wymienić części układu – podać przykłady
nerwowego przeprowadzenia dróg
– przedstawić funkcję nerwowych
poszczególnych części
układu nerwowego
– przedstawić rodzaje
zmysłów
3. Budowa układów – wymienić układy trzewne – scharakteryzować funkcję Semestr I
trzewnych człowieka – podać części układu poszczególnych części układu
pokarmowego pokarmowego,
– wymienić elementy układu – przedstawić rolę
oddechowego poszczególnych części układu
– opisać części układu oddechowego w oddychaniu
krwionośnego i – scharakteryzować funkcję
limfatycznego części układu krążenia
– wymienić elementy układu – opisać funkcję elementów
moczowo-płciowego układu moczowo-płciowego
4. Fizjologia krwi, układu – opisać budowę serca – przedstawić cykl pracy serca Semestr I
krążenia i układu – opisać czynność serca – scharakteryzować funkcje
17
oddechowego – wymienić składniki krwi poszczególnych składników krwi
– przedstawić sposoby – scharakteryzować rodzaje
regulacji pracy serca regulacji pracy serca,
– wymienić funkcje układu – opisać wymianę gazową w
oddechowego płucach
– wymienić zmiany w – scharakteryzować reakcje
układzie krążeniowo- krążeniowo-oddechowe
oddechowym podczas podczas wysiłku fizycznego
wysiłku fizycznego
5. Fizjologia układu nerwowo- – opisać funkcję neuronu – przedstawić mechanizm Semestr II
mięśniowego – wymienić rodzaje włókien powstawania i przewodzenia
nerwowych impulsu
– opisać receptory i rodzaje – przedstawić podstawy
czucia neurofizjologiczne bólu
– opisać budowę włókna – przedstawić proces skurczu
mięśniowego mięśnia
– wymienić typy włókien – wymienić rodzaje unerwienia
mięśniowych mięśni
– wymienić elementy – wymienić rodzaje jednostek
jednostki motorycznej motorycznych
– wymienić układy – opisać działanie jednostki
zaangażowane w wysiłek motorycznej
fizyczny – opisać przebieg zmian w
organizmie człowieka podczas
wysiłku fizycznego
6. Rozwój człowieka w – wymienić etapy rozwoju – opisać etapy rozwoju Semestr II
poszczególnych okresach osobniczego człowieka człowieka
życia – wymienić okresy – scharakteryzować okresy
rozwojowe u dzieci i rozwojowe dzieci i młodzieży
młodzieży
II. Podstawy 1. Podstawowe pojęcia z – zdefiniować pojęcia – wyjaśnić znaczenie pojęć Semestr II
patofizjologii patofizjologii zdrowia i choroby patofizjologia, patologia
– wymienić czynniki – scharakteryzować czynniki
chorobotwórcze chorobotwórcze
2. Przyczyny i objawy – wymienić objawy kliniczne – scharakteryzować objawy Semestr II
schorzeń poszczególnych schorzeń poszczególnych kliniczne schorzeń
układów układów poszczególnych układów
– wymienić podstawowe – opisać i wyjaśnić przyczyny
procesy patologiczne procesów patologicznych
18
– wymienić etiologię – wyjaśnić etiologię jednostek
jednostek chorobowych chorobowych
– wymienić stopnie i rodzaje – scharakteryzować i opisać
niepełnosprawności różnice pomiędzy stopniami
III. Pierwsza 1. Stany zagrożenia zdrowia i – wezwać odpowiednie – dobrać rodzaj służb Semestr II
pomoc życia służby ratownicze w stanie ratowniczych adekwatny do
przedmedyczna zagrożenia zdrowia i życia rodzaju zagrożenia
– wymienić procedury – prawidłowo powiadomić
ratownicze w różnego służby ratownicze o stanie
rodzaju zagrożeniach zagrożenia zdrowia i życia
– wymienić procedury – opisać procedury
podczas ewakuacji w ewakuacyjne w stanach
stanach zagrożenia zdrowia i zagrożenia zdrowia i życia
życia
2. Postępowanie podczas – wstępnie ocenić stan – ocenić stan poszkodowanego Semestr II
udzielania pierwszej pomocy poszkodowanego w zakresie przytomności
– ocenić stan poszkodowanego
w zakresie oddechu
– zastosować zasady
resuscytacji krążeniowo-
oddechowej
RAZEM

Propozycje metod nauczania: prezentacja, wykład z wykorzystaniem środków wizualnych, praca w grupach, praca w parach, odczytywanie informacji
zamieszczonych na schematach, zdjęciach, ilustracjach, planszach anatomicznych, pogadanka, dyskusja, burza mózgów, studium przypadku, projekty,
anatomia in vivo, odgrywanie ról pacjenta i terapeuty.
Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form indywidualnie lub grupowo.
Środki dydaktyczne do przedmiotu: prezentacje multimedialne, filmy dydaktyczne, ilustracje i zdjęcia, fantomy, modele i plansze anatomiczne, podręczniki
i atlasy, aparat do pomiaru ciśnienia, czasopisma medyczne.
19
Obudowa dydaktyczna: proponowane podręczniki:
1. Ignasiak Z., Anatomia narządów wewnętrznych i układu nerwowego człowieka, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2008.
2. Ignasiak Z., Anatomia układu ruchu, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2007.
3. Kozłowski S., Nazar K., Wprowadzenie do fizjologii klinicznej, Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 1999.
4. Sobotta J., Atlas anatomii człowieka. Tom I i II, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2008.
Warunki realizacji: zajęcia edukacyjne prowadzone w pracowni ogólnodydaktycznej lub anatomicznej, wyposażonej w urządzenia multimedialne, ekran
projekcyjny, projektor multimedialny, modele i plansze anatomiczne, fantom do ćwiczenia reanimacji.
PROPONOWANE METODY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIA/SŁUCHACZA

Przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru, sprawdzianu pisemnego, odpowiedź ustna. Opisy przypadków pacjentów z różnymi rodzajami schorzeń.
Przygotowanie przez uczniów wykazu objawów towarzyszących jednostkom chorobowym.
PROPONOWANE FORMY EWALUACJI PRZEDMIOTU

Ewaluacja obejmująca całą grupę uczniów/słuchaczy.
Proponowane metody ewaluacji: kwestionariusz ankiety, obserwacja – arkusz obserwacji, pomiar dydaktyczny, sprawdzian, test.
20
NAZWA PRZEDMIOTU KOMUNIKACJA INTERPERSONALNA
Cele ogólne
1. Scharakteryzowanie procesu komunikacji interpersonalnej.
2. Poznanie najczęstszych barier i błędów komunikacyjnych.
3. Poznanie skutków i technik radzenia sobie ze stresem.
4. Poznanie metody badań pedagogicznych.
5. Poznanie zachowań asertywnych i problemowych.
6. Poznanie podstawowej tematyki psychologii.
Cele operacyjne:
Uczeń potrafi:
1) nawiązać i podtrzymać kontakt interpersonalny,
2) charakteryzować przeszkody komunikacyjne,
3) rozpoznać objawy i zastosować sposoby radzenia sobie ze stresem,
4) wymienić zasady skutecznego porozumiewania się,
5) wyjaśnić zachowania asertywne i problemowe,
6) omówić kompetencje społeczne i zawodowe.
21
MATERIAŁ NAUCZANIA KOMUNIKACJA INTERPERSONALNA
1. Komunikacja 1. Proces komunikacji: – opisać proces komunikacji – dobrać sposoby komunikacji Semestr I
interpersonalna komunikacja werbalna interpersonalnej i jego werbalnej i niewerbalnej
w terapii i niewerbalna elementy składowe dostosowanej do potrzeb i
zajęciowej – opisać sposoby możliwości podopiecznego
komunikacji werbalnej i – dostosować sposób
niewerbalnej przekazu do stanu
– odróżnić komunikację psychofizycznego pacjenta
jednokierunkową od
dwukierunkowej
– omówić zasady
przekazywania informacji
zwrotnych
– opisać elementy
konstruktywnej informacji
zwrotnej
– budować konstruktywną
informację zwrotną
2. Bariery i błędy komunikacji – opisać bariery i błędy – wymienić bariery i błędy Semestr I
komunikacyjne, których komunikacyjne niezależne od
źródłem jest nadawca lub nadawcy i odbiorcy
odbiorca – dobrać techniki radzenia
sobie z barierami i błędami w
komunikacji
3. Zasady skutecznego – wyjaśnić pojęcia – podać przykłady aktywnego Semestr I
porozumiewania się aktywnego słuchania: słuchania: pytanie,
między ludźmi. pytanie, parafrazowanie, parafrazowanie,
Znaczenie słuchania w odzwierciedlanie odzwierciedlanie
procesie zdobywania – dobrać techniki aktywnego – podać przykłady technik
informacji. Techniki słuchania do rodzaju terapii aktywnego słuchania do
aktywnego słuchania rodzaju terapii
4. Pozytywne i negatywne – wyjaśnić pojęcia: stres, – opisać sposoby reakcji w Semestr I
skutki stresu. frustracja i sytuacja trudna sytuacjach nietypowych
Techniki radzenia sobie ze – rozróżnić rodzaje stresu i – określić skutki stresu
22
stresem. sytuacji trudnych
– opisać techniki
zmniejszające skutki stresu
II. Ogólne 1. Metody badań – rozróżnić rodzaje – analizować informacje Semestr II
zagadnienia pedagogicznych wywiadów uzyskane w wyniku wywiadu
pedagogiki – opisać warunki i zasady – analizować efekty pracy
specjalnej i przeprowadzenia wywiadu zespołu
psychologii – sporządzić arkusz
wywiadu
– określić pojęcia: zespół,
praca zespołowa i lider
– korzystać z pracy
członków zespołu
2. Wybrane zagadnienia z – podać potencjalne źródła – opisać techniki negocjacji i Semestr II
terapii zachowań konfliktu rozwiązywania sytuacji
problemowych – rozróżnić sposoby trudnych
rozwiązywania konfliktów – dobrać odpowiednie sposoby
– przedstawić zasady rozwiązywania konfliktów
negocjacji – zinterpretować informacje
– uwzględnić w planie otrzymane od zespołu
terapeutycznym działania wielodyscyplinarnego w
zapobiegające przemocy zakresie przeciwdziałania
przemocy
3. Zasady zachowań – opisać zachowania – formułować komunikaty Semestr II
asertywnych asertywne, agresywne i asertywne
uległe – uzasadnić wpływ zachowań
– określić skutki stosowania asertywnych, agresywnych i
zachowań asertywnych uległych na budowanie więzi
– określić skutki terapeutycznej
niestosowania zachowań
asertywnych
4. Etyka w pracy terapeuty – wskazywać zasady – wymienić akty prawne Semestr II
zajęciowego. etycznego zachowania w (ustawa o ochronie danych
stosunku do podopiecznego i osobowych, ustawa o ochronie
współpracowników informacji niejawnych i
– opisać zasady etykiety w umiejętności, postawy
komunikacji z przełożonym i – szacować czas i budżet
ze współpracownikami w zadania
codziennych kontaktach
23
5. Psychologia jako nauka o – analizować informacje o – interpretować informacje Semestr II
czynnościach i potrzebach podopiecznym zawarte w zawarte w dokumentacji w celu
człowieka. dostępnej dokumentacji zaplanowania procesu terapii
dotyczącej podopiecznego – wskazać instytucje i zadania
– wymienić zaburzenia w terapeuty zajęciowego w
zakresie zdrowia fizycznego zaspokojeniu potrzeb
człowieka podopiecznego
– opisać procesy – opisać skutki braku
psychiczne człowieka zaspokojenia podstawowych
– określić funkcje relacji potrzeb człowieka
interpersonalnych w grupie – opisać sposoby reakcji w
społecznej sytuacjach nietypowych
– analizować sytuację
podopiecznego w zakresie
jego zdrowia fizycznego,
psychicznego, procesów
poznawczych i relacji
społecznych
– wymienić potrzeby
człowieka
– opisać potrzeby człowieka
– ustalić potrzeby
podopiecznego
– planować proces
terapeutyczny na podstawie
potrzeb, problemów i
zasobów podopiecznego,
jego rodziny i środowiska
– omówić pojęcie potrzeb
indywidualnych i potrzeb
społecznych
– wyjaśnić znaczenie
zmiany w życiu człowieka
– wyjaśnić pojęcie
kreatywności
6. Działania podejmowane na – zanalizować zalecenia – dobrać sposoby pracy z Semestr II
rzecz pacjenta specjalistów i zespołu podopiecznym, jego rodziną i
wielodyscyplinarnego środowiskiem społecznym do
– rozróżnić rodzaje zaleceń specjalistów
24
treningów umiejętności – proponować zajęcia terapii
społecznych zajęciowej zgodnie z
– zaplanować treningi zainteresowaniami
umiejętności społecznych podopiecznego
dostosowane do możliwości i
potrzeb podopiecznego
– zaplanować zajęcia z
zakresu edukacji
prozdrowotnej z
uwzględnieniem możliwości i
potrzeb zdrowotnych
podopiecznego
– określić rodzaje i sposoby
motywowania
podopiecznych do pracy z
uwzględnieniem jego potrzeb
i możliwości
7. Kompetencje personalne i – zaplanować działania – ocenić przypadki naruszania Semestr II
społeczne zgodnie z możliwościami ich procedur postępowania
realizacji – zanalizować zasady i
– rozróżnić rodzaje procedury wykonania zadania
niepełnosprawności zawarte – wskazać obszary
w orzeczeniach o odpowiedzialności prawnej za
niepełnosprawności podejmowane działania
– rozróżnić stopnie i rodzaje (materialnej, cywilnej, karnej)
niepełnosprawności – interpretować stopnie i
rodzaje niepełnosprawności
RAZEM

Zaleca się:
Prowadzenie zajęć w sali dydaktycznej lub pracowni umiejętności interpersonalnych, wyposażonej w sprzęt audiowizualny taki jak: telewizor, odtwarzacz
DVD, odtwarzacz video, rzutnik pisma oraz pomoce dydaktyczne służące do kształtowania umiejętności praktycznych związanych z komunikacją werbalną
i niewerbalną, rozwiązywaniem sytuacji problemowych, ćwiczeniem zachowań asertywnych i technik negocjacji.
25
Środki dydaktyczne:
Do wykonania zadania potrzebne będą: tablica i arkusze flipchart, filmy dydaktyczne, opisy przypadków, rzutnik multimedialny, komputery z dostępem do
internetu.

1. Aronson E., Człowiek istota społeczna, Zysk i Ska, Poznań 2000.
2. Dziewiecki M., Psychologia porozumiewania się, Wydaw. „JEDNOŚĆ”, Kielce 2000.
3. Griffin E., Podstawy komunikacji społecznej, GWP, Gdańsk 2002.
4. Golka M. (red.), Bariery w komunikowaniu, Wydaw. Nauk. UAM, Poznań 2000.
5. Jamrożek B., Sobczak J., Komunikacja interpersonalna, czyli jak wspomagać swoją przedsiębiorczość: podręcznik, Wydaw. eMPi, wyd. 3., Poznań
2000.
6. Rusinek M., Załazińska A., Retoryka podręczna, czyli jak wnikliwie słuchać i przekonująco mówić, Znak, Kraków 2005.
7. Sęk H., Wprowadzenie do psychologii klinicznej, Warszawa 2005.
8. Sztompka P., Bogunia-Borowska M. (red.), Socjologia codzienności, Znak, Kraków 2008.
9. Zimnol A., Komunikacja interpersonalna, Wydawnictwo Poligraf, 2012.
Literatur uzupełniająca:
1. Berne E., W co grają ludzie?, Warszawa, 2007, PWN.
2. Stewart J. (red.), Mosty zamiast murów. Podręcznik komunikacji interpersonalnej, Warszawa, 2007, PWN.
3. von Thurn S., Sztuka rozmawiania, Kraków, 2007, WAM.
Czasopisma:
1. Bulanda-Frączkiewicz R., Komunikacja interpersonalna. „Poradnik Bibliotekarza” 2004, nr 3, s. 12–14.
2. Bulanda-Frączkiewicz R., Komunikacja interpersonalna: propozycje zajęć warsztatowych, „Poradnik Bibliotekarza” 2004, nr 3, s. 30–31.
3. Okoń Z., Porozumieć się znaczy umieć słuchać, „Edukacja i Dialog” 2004, nr 3, s. 39–41.
Zalecane metody dydaktyczne:

metoda warsztatowa, ćwiczenia, praca z tekstem, analiza materiału filmowego, odgrywanie ról terapeuta – pacjent
26
Formy organizacyjne:
Praca w grupach 10–15-osobowych w szkole oraz praca w grupie 2–3-osobowej w instytucjach ochrony zdrowia i pomocy społecznej.
Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia: Prezentacja na forum klasy sporządzonego przez grupy uczniów wykazu instytucji
zajmujących się problemem przemocy w rodzinie dokumentująca efekty pracy grupowej oraz poziom aktywności i zaangażowania uczniów w wykonywane na
zajęciach zadanie.

(sposoby oceniania, rodzaje narzędzi, przykładowe testy itp.)
Podczas kontroli i oceny pracy uczniów w formie ustnej należy oceniać umiejętności operowania zdobytą wiedzą, właściwe stosowanie pojęć zawodowych
oraz poprawność wnioskowania. Podczas obserwacji pracy ucznia należy zwrócić uwagę na poprawność wykonywania ćwiczeń, przygotowanie stanowiska
pracy, organizowanie pracy własnej i w grupie, zaplanowanie działań. Nauczyciel powinien obserwować pracę ucznia i korygować popełniane przez niego
błędy.
– kontrola ucznia podczas wykonywania ćwiczeń praktycznych,
– odpowiedź ustna,
– sprawdzian pisemny,
– test.

Proponowane metody zastosowane w ewaluacji przedmiotu: kwestionariusz ankiety, obserwacja – arkusz obserwacji, wywiad, rozmowa – lista pytań,
pomiar dydaktyczny – sprawdzian, test.
27
NAZWA PRZEDMIOTU KOMUNIKACJA ALTERNATYWNA
Cele ogólne
1. Określanie i stosowanie sposobów komunikacji niewerbalnej.
2. Komunikowanie się z osobami niesłyszącymi i niemówiącymi.
3. Przeprowadzanie wywiadu z osobami stosującymi komunikację wspomagającą i/lub alternatywną.
4. Projektowanie i wykonywanie pomocy do komunikacji.
Cele operacyjne:
Uczeń potrafi:
1) stosować różne sposoby komunikacji werbalnej i niewerbalnej,
2) nawiązywać kontakt z osobami niesłyszącymi i niemówiącymi,
3) prowadzić wywiad z osobami niesłyszącymi i niemówiącymi,
4) prowadzić trening umiejętności komunikacji z osobami niemówiącymi i niesłyszącymi,
5) projektować pomoce do komunikacji dla osób niemówiących i niesłyszących,
6) wykonywać pomoce do komunikacji dla osób niesłyszących i niemówiących.
MATERIAŁ NAUCZANIA KOMUNIKACJA ALTERNATYWNA
I. Wprowadzenie 1. Określanie sposobów – odróżnić komunikację – opisać metodykę Semestr II
do komunikacji komunikacji i stosowanie jednokierunkową od wprowadzania systemów
wspomagającej i komunikacji wspomagającej i dwukierunkowej komunikacji wspomagającej i
alternatywnej alternatywnej – dobrać sposoby alternatywnej
komunikacji niewerbalnej
dostosowanej do potrzeb i
możliwości osoby
niemówiącej i/lub
niesłyszącej
2. Aktywne słuchanie – wymienić techniki – dobrać techniki aktywnego Semestr II
28
aktywnego słuchania słuchania do rodzaju terapii i
– stosować techniki możliwości osoby niesłyszącej
aktywnego słuchania i/lub niemówiącej
podczas kontaktu z osobami – dostosować techniki
stosującymi komunikację aktywnego słuchania do
niewerbalną możliwości podopiecznych, ich
rodzin i środowiska
3. Komunikowanie z osobami – budować konstruktywną – dostosować sposób przekazu Semestr II
niesłyszącymi i niemówiącymi informację zwrotną do stanu psychofizycznego
– wymienić sposoby pacjenta i jego możliwości
przekazu w zależności od komunikowania się
stanu psychofizycznego
pacjenta i jego możliwości
komunikowania się
4. Bariery i błędy w – wymienić bariery – projektować osobiste pomoce Semestr II
komunikowaniu się występujące podczas do porozumiewania się
komunikowania się z
osobami niemówiącymi i
niesłyszącymi
– opisać błędy występujące
podczas komunikowania się
z osobami niemówiącymi i
niesłyszącymi
5. Analiza dokumentacji pod – wskazać w dokumentacji – analizować informacje o Semestr II
kątem sposobu informacje dotyczące sposobach komunikowania się
porozumiewania się sposobu komunikowania się podopiecznego zawarte w jego
podopiecznego dokumentacji,
– wpisać do dokumentacji – wykorzystać informacje
informacje dotyczące zawarte w dokumentacji w celu
sposobu porozumiewania się wybrania sposobu
podopiecznego komunikowania się z
podopiecznym,
– interpretować informacje
zawarte w dokumentacji w celu
zaplanowania procesu
terapeutycznego osoby
niemówiącej i/lub niesłyszącej,
II. Praca z osobą 1. Wywiad z pacjentem – wymienić sposoby – wypełnić arkusz wywiadu z Semestr III
stosującą stosującym komunikację prowadzenia wywiadu z pacjentem stosującym
29
komunikację wspomagającą i/lub pacjentem stosującym komunikację alternatywną
wspomagającą alternatywną komunikację alternatywną – analizować informacje
i/lub – sporządzić arkusz uzyskane podczas wywiadu z
alternatywną wywiadu specyficzny dla pacjentem stosującym
pacjenta stosującego komunikację alternatywną
komunikację alternatywną
2. Trening umiejętności – wymienić rodzaje – rozróżnić rodzaje treningów Semestr III
komunikacji z osobą treningów umiejętności umiejętności społecznych
stosującą komunikację społecznych – scharakteryzować rodzaje
wspomagającą i/lub – planować trening treningów umiejętności
alternatywną umiejętności społecznych społecznych w zależności od
dostosowany do trudności w komunikacji
podopiecznego stosującego podopiecznego
komunikację wspomagającą – uwzględnić możliwe trudności
i/lub alternatywną podczas planowania treningu
– planować zajęcia z umiejętności społecznych
zakresu edukacji charakterystyczne dla osób
prozdrowotnej z stosujących komunikację
uwzględnieniem możliwości wspomagającą i/lub
podopiecznego stosującego alternatywną
komunikację wspomagającą – planować zajęcia z zakresu
i/lub alternatywną edukacji prozdrowotnej z
– zaproponować osobie uwzględnieniem potrzeb
niemówiącej i/lub podopiecznego stosującego
niesłyszącej pomoce do komunikację wspomagającą
porozumiewania się i/lub alternatywną
– projektować pomoce do
porozumiewania się dla osób
niesłyszących i/lub
niemówiących
RAZEM

zamieszczonych na schematach, zdjęciach, ilustracjach, pogadanka, dyskusja, burza mózgów, studium przypadku, projekty. Opracowanie „karty pacjenta”
30
z propozycją pytań do wywiadu w celu określenia potrzeb pacjenta i jego rodziny, możliwości stosowania komunikacji wspomaganej i/lub alternatywnej oraz
proponowanych rozwiązań.
Treści powinny być nadbudowywane i dostosowywane do zróżnicowanego poziomu uczniów w oparciu o wiedzę z zakresu podstaw terapii zajęciowej,
komunikacji interpersonalnej, metodyki terapii zajęciowej oraz podstaw teoretycznych diagnostyki w terapii zajęciowej.
Środki dydaktyczne do przedmiotu: prezentacje multimedialne, filmy dydaktyczne, ilustracje i zdjęcia, podręczniki, czasopisma branżowe, pomoce do
komunikacji wspomaganej i alternatywnej (np. MÓWIk, książki do komunikacji, tablety).
Obudowa dydaktyczna: proponowane pozycje książkowe:
1. Błeszyński J. (red.) Alternatywne i wspomagające metody komunikacji, IMPULS, Kraków 2008.
2. von Tetzchner S., Martinsen H., Wprowadzenie do wspomagających i alternatywnych sposobów porozumiewania się, Stowarzyszenie Mówić bez Słów,
Warszawa 2002.
Warunki realizacji: zajęcia edukacyjne prowadzone w pracowni ogólnodydaktycznej, wyposażonej w urządzenia multimedialne, ekran projekcyjny, projektor
multimedialny, tablicę, literaturę zawodową.

Przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru, odpowiedź ustna, opracowanie prezentacji, referatu, karty pacjenta, przygotowanie projektu i wykonanie
pomocy służących do wspomagania komunikacji.
W przypadku oceny prezentacji i projektu należy zwrócić uwagę na zaangażowanie w przygotowanie, podział obowiązków, zakres prac.

Proponowane metody badawcze zastosowane w ewaluacji przedmiotu: ankieta – kwestionariusz ankiety, obserwacja – arkusz obserwacji, pomiar
dydaktyczny – sprawdzian, test.
31
NAZWA PRZEDMIOTU JĘZYK MIGOWY
Cele ogólne
1. Poznanie podstaw języka migowego.
2. Praktyczne ćwiczenie posługiwania się polskim językiem migowym.
3. Przeprowadzanie wywiadu z osobą korzystającą z języka migowego.
Cele operacyjne:
Uczeń potrafi:
1) odczytywać komunikaty w oparciu o polski alfabet palcowy i znaki liczb,
2) przekazywać komunikaty w oparciu o polski alfabet palcowy i znaki liczb,
3) odczytywać komunikaty w oparciu o znaki pojęciowe polskiego języka migowego,
4) przekazywać komunikaty w oparciu o znaki pojęciowe polskiego języka migowego,
5) prowadzić rozmowy w oparciu o znaki pojęciowe polskiego języka migowego,
6) poznać najczęstsze trudności osób niesłyszących.
32
MATERIAŁ NAUCZANIA JĘZYK MIGOWY
I. Podstawy 1. Podstawowe wiadomości o – wymienić metody – scharakteryzować metody Semestr III
języka migowego sposobach porozumiewania komunikacji pomiędzy komunikacji pomiędzy osobami
się osób niesłyszących osobami niesłyszącymi oraz niesłyszącymi oraz osobami
osobami niesłyszącymi i niesłyszącymi i słyszącymi,
słyszącymi, – opisać środki komunikacji
– klasyfikować środki pomiędzy osobami
komunikacji pomiędzy niesłyszącymi oraz osobami
osobami niesłyszącymi oraz niesłyszącymi i słyszącymi,
osobami niesłyszącymi i
słyszącymi,
2. Daktylografia – odczytać proste – odczytać komunikaty w Semestr III
komunikaty w oparciu o oparciu o polski alfabet palcowy
polski alfabet palcowy i znaki i znaki liczb,
liczb, – przekazać komunikaty w
– przekazać proste oparciu o polski alfabet palcowy
komunikaty w oparciu o i znaki liczb,
polski alfabet palcowy i znaki
liczb
3. Ideografia – odczytać podstawowe – odczytać komunikaty w Semestr III
komunikaty w oparciu o oparciu o znaki pojęciowe
znaki pojęciowe polskiego polskiego języka migowego
języka migowego, – przekazać komunikaty w
– przekazać podstawowe oparciu o znaki pojęciowe
komunikaty w oparciu o polskiego języka migowego
znaki pojęciowe polskiego
języka migowego
II. Język migowy 1. Znaki pojęciowe polskiego – odczytać komunikaty w – prowadzić rozmowę, Semestr IV
w terapii języka migowego z zakresu oparciu o znaki pojęciowe korzystając ze znaków
zajęciowej terapii zajęciowej polskiego języka migowego pojęciowych polskiego języka
z zakresu terapii zajęciowej migowego z zakresu terapii
– przekazać komunikaty w zajęciowej
oparciu o znaki pojęciowe
polskiego języka migowego
z zakresu terapii zajęciowej
33
2. Znaki pojęciowe polskiego – odczytać komunikaty w – prowadzić rozmowę, Semestr IV
języka migowego z zakresu oparciu o znaki pojęciowe korzystając ze znaków
życia codziennego osoby polskiego języka migowego pojęciowych polskiego języka
niesłyszącej z zakresu życia codziennego migowego z zakresu życia
osoby niesłyszącej codziennego osoby niesłyszącej
– przekazać komunikaty w
oparciu o znaki pojęciowe
polskiego języka migowego
z zakresu życia codziennego
osoby niesłyszącej
3. Trudności życia – wymienić najczęstsze – proponować rozwiązania Semestr IV
codziennego osób trudności życia codziennego najczęstszych trudności życia
niesłyszących osób niesłyszących codziennego osób
niesłyszących
RAZEM

Propozycje metod nauczania: prezentacja, wykład z wykorzystaniem środków wizualnych, praca w grupach, praca w parach, studium przypadku,
praktyczne ćwiczenie porozumiewania się językiem migowym.
Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form indywidualnie lub grupowo (grupa do 15 osób).
Treści powinny być nadbudowywane i dostosowane do zróżnicowanego poziomu uczniów w oparciu o wiedzę z komunikacji alternatywnej, komunikacji
interpersonalnej oraz podstaw terapii zajęciowej.
Środki dydaktyczne do przedmiotu: prezentacje multimedialne, filmy dydaktyczne, ilustracje i zdjęcia.
1. Kosiba O., Grenda P., Leksykon języka migowego, Silentium, Bogatynia, 2011.
2. Szczepankowski B., Koncewicz D., Język migowy w terapii, Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Łodzi, Łódź 2012.
Warunki realizacji: zajęcia edukacyjne prowadzone w pracowni ogólnodydaktycznej lub językowej, wyposażonej w urządzenia multimedialne, ekran
projekcyjny, projektor multimedialny, tablicę, literaturę zawodową.
34
Odpowiedź ustna.

Proponowane metody badawcze zastosowane w ewaluacji przedmiotu: ankieta – kwestionariusz ankiety, obserwacja – arkusz obserwacji, pomiar
dydaktyczny – sprawdzian, test.
35
NAZWA PRZEDMIOTU JĘZYK OBCY ZAWODOWY
Cele ogólne
1. Rozumienie i posługiwanie się podstawowym słownictwem zawodowym w języku obcym nowożytnym.
2. Rozumienie prostych wypowiedzi ustnych i pisemnych zawierających słownictwo zawodowe w języku obcym nowożytnym.
3. Tworzenie krótkich, prostych wypowiedzi ustnych i pisemnych zawierających słownictwo zawodowe w języku obcym nowożytnym.
4. Prowadzenie rozmowy w języku obcym nowożytnym w typowych sytuacjach zawodowych.
Cele operacyjne:
Uczeń potrafi:
1) rozumieć i posługiwać się podstawowym słownictwem zawodowym w języku obcym nowożytnym,
2) rozumieć proste wypowiedzi ustne i pisemne zawierające słownictwo zawodowe w języku obcym nowożytnym,
3) tworzyć krótkie, proste wypowiedzi ustne i pisemne w języku obcym nowożytnym zawierające słownictwo zawodowe,
4) prowadzić rozmowy w języku obcym nowożytnym w typowych sytuacjach zawodowych.
36
MATERIAŁ NAUCZANIA JĘZYK OBCY ZAWODOWY
I. Podstawowe 1. Rozumienie i posługiwanie – rozpoznać środki – stosować środki językowe Semestr II
słownictwo się podstawowym językowe umożliwiające umożliwiające realizację
zawodowe, słownictwem zawodowym realizację czynności czynności zawodowych w
rozumienie i zawodowych w zakresie zakresie tematów związanych
tworzenie tematów związanych ze ze stanowiskiem pracy i jego
wypowiedzi stanowiskiem pracy i jego wyposażeniem
wyposażeniem – stosować środki językowe
– rozpoznać środki umożliwiające realizację
językowe umożliwiające czynności zawodowych
realizację czynności związanych z głównymi
zawodowych związanych z technologiami stosowanymi w
głównymi technologiami zawodzie
stosowanymi w zawodzie – stosować środki językowe
językowe umożliwiające czynności zawodowych w
realizację czynności zakresie dokumentacji procesu
zawodowych w zakresie terapii
dokumentacji procesu terapii – stosować środki językowe
językowe umożliwiające czynności zawodowych w
realizację czynności zakresie kontaktu z pacjentem
zawodowych w zakresie i/lub jego rodziną
kontaktu z pacjentem i/lub
jego rodziną
2. Rozumienie prostych – określić główną myśl – rozpoznać związki pomiędzy Semestr II
wypowiedzi ustnych i wypowiedzi lub jej fragmentu poszczególnymi częściami
pisemnych zawierających – określić główną myśl tekstu
słownictwo zawodowe tekstu lub jego fragmentu – ułożyć informacje w
– znaleźć w wypowiedzi określonym porządku
określone informacje
– znaleźć w tekście
określone informacje
– zrozumieć proste
wypowiedzi ustne dotyczące
37
czynności zawodowych (np.
wywiad z pacjentem,
wiadomości, komunikaty,
instrukcje/filmy
instruktażowe, prezentacje)
artykułowane wyraźnie, w
standardowej odmianie
języka
3. Tworzenie krótkich, – samodzielnie tworzyć – przedstawić sposób Semestr II
prostych wypowiedzi ustnych krótkie, spójne i logiczne postępowania w różnych
i pisemnych zawierających wypowiedzi ustne sytuacjach zawodowych (np.
słownictwo zawodowe – samodzielnie tworzyć udzielić instrukcji, wskazówek
krótkie, spójne i logiczne pacjentowi i/lub jego rodzinie,
wypowiedzi pisemne określić zasady obowiązujące
– tworzyć krótkie, proste i podczas terapii)
spójne wypowiedzi ustne – wyrazić i uzasadnić swoje
dotyczące czynności stanowisko
zawodowych
– tworzyć krótkie, proste i
spójne wypowiedzi pisemne
dotyczące czynności
zawodowych (np. e-mail,
wiadomość, list
motywacyjny, CV,
dokumentację pacjentów)
II. Dialogi i praca 1. Prowadzenie rozmowy w – rozpoczynać, prowadzić i – wyrazić swoje opinie i Semestr III
z tekstem w typowych sytuacjach kończyć rozmowę w uzasadnić je podczas czynności
typowych zawodowych zakresie realizowanych zawodowych,
sytuacjach zadań zawodowych, – pytać o opinie innych osób,
zawodowych. – uzyskać i przekazać zgadzać się z nimi lub nie
informacje i wyjaśnienia podczas współpracy z zespołem
dotyczące wykonywanej współpracowników,
pracy zawodowej, – prowadzić proste negocjacje
– pytać o upodobania i związane z czynnościami
intencje pacjentów i ich zawodowymi,
rodzin, – dostosować styl wypowiedzi
– stosować zwroty i formy do typowych sytuacji
grzecznościowe podczas zawodowych
prowadzenia rozmów w
38
typowych sytuacjach
zawodowych,
2. Przetwarzanie tekstu – przekazać w języku – przekazać w języku obcym Semestr III
ustnie lub pisemnie w polskim informacje nowożytnym informacje zawarte
typowych sytuacjach sformułowane w języku w materiałach wizualnych (np.
zawodowych obcym nowożytnym w wykresach, piktogramach,
typowych sytuacjach schematach),
zawodowych, – przekazać w języku obcym
– przekazać w języku nowożytnym informacje zawarte
obcym nowożytnym w materiałach audiowizualnych
informacje sformułowane w (np. filmach instruktażowych)
języku polskim w typowych – przedstawić publicznie w
sytuacjach zawodowych, języku obcym nowożytnym
– przekazać w języku opracowany wcześniej materiał
obcym nowożytnym (np. prezentację)
informacje sformułowane w
tym języku obcym w
typowych sytuacjach
zawodowych
3. Wykorzystywanie strategii – korzystać ze słownika – współdziałać z innymi Semestr III
służącej doskonaleniu dwu- i jednojęzycznego, osobami, realizując zadania
własnych umiejętności – korzystać z tekstów w językowe
językowych oraz podnoszącej języku obcym, również za – wykorzystywać kontekst (tam,
świadomość językową pomocą technologii gdzie to możliwe), aby w
informacyjno- przybliżeniu określić znaczenie
komunikacyjnych słowa
– identyfikować słowa – upraszczać (jeżeli to
klucze, internacjonalizmy konieczne) wypowiedź
– zastępować nieznane słowa
innymi, wykorzystywać opis,
środki niewerbalne
RAZEM
39
Propozycje metod nauczania: prezentacja, wykład z wykorzystaniem środków wizualnych, praca w grupach, praca w parach, studium przypadku, projekty.
Opracowanie przykładowych pytań do wywiadu prowadzonego w języku obcym. Odgrywanie ról pacjenta i terapeuty w języku obcym. Wypełnianie
dokumentacji pacjenta w języku obcym.
Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form indywidualnie lub grupowo (grupa do 15 osób).
Środki dydaktyczne do przedmiotu: prezentacje multimedialne, filmy dydaktyczne, podręczniki i słowniki, czasopisma branżowe w języku obcym, zestawy
ćwiczeń, pakiety edukacyjne, karty pracy, karty samooceny.
Obudowa dydaktyczna: podręczniki językowe dostosowane do poziomu uczniów
Warunki realizacji: zajęcia edukacyjne prowadzone w pracowni językowej, wyposażonej w urządzenia multimedialne, ekran projekcyjny, projektor
multimedialny, tablicę, podręczniki, słowniki.

Przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru, odpowiedź ustna.

Ewaluacja obejmującą całą grupę uczniów/słuchaczy.
Ewaluacja przeprowadzona na początku roku szkolnego – „na wejściu” − zwana również diagnozującą.
Zalecaną formą ewaluacji jest samoocena nauczyciela, prowadzenie dialogów z uczniami.
40
NAZWA PRZEDMIOTU: METODYKA TERAPII ZAJĘCIOWEJ
Cele ogólne
1. Poznanie czynników szkodliwych występujących w pracy terapeuty zajęciowego.
2. Poznanie aktów prawnych stosowanych w pracy terapeuty zajęciowego.
3. Scharakteryzowanie metod i form terapeutycznych.
4. Poznanie podstawowych metod diagnostycznych.
5. Poznanie dokumentacji w pracy terapeutycznej.
Cele operacyjne:
Uczeń potrafi:
1) scharakteryzować czynniki szkodliwe występujące w pracy terapeuty zajęciowego,
2) omówić akty prawne stosowane w pracy terapeuty zajęciowego,
3) dobrać odpowiednie metody i formy terapii zajęciowej do pracy z pacjentem,
4) omówić metody diagnostyczne w pracy z pacjentem,
5) zastosować dokumentację w pracy terapeutycznej.
41
MATERIAŁ NAUCZANIA METODYKA TERAPII ZAJĘCIOWEJ
Dział programowy Tematy jednostek Liczba godz. Wymagania programowe Uwagi o
metodycznych realizacji
I. Bhp w pracy 1. Środowisko pracy − wymienić rodzaje – omówić rodzaje czynników Semestr I
terapeuty terapeuty zajęciowego czynników szkodliwych szkodliwych występujących w
zajęciowego występujących w środowisku pracy terapeuty
środowisku pracy terapeuty zajęciowego
zajęciowego – omówić choroby zawodowe
– wymienić choroby w zawodzie terapeuta
zawodowe w zawodzie zajęciowy
terapeuta zajęciowy
2. Akty prawne w pracy – wymienić przepisy prawa – omówić przepisy prawa Semestr i
terapeuty dotyczące ochrony dotyczące ochrony
przeciwpożarowej i ochrony przeciwpożarowej i ochrony
środowiska w pracy środowiska w pracy terapeuty
terapeuty zajęciowego zajęciowego
– opisać zasady – omówić zasady
bezpieczeństwa bezpieczeństwa
i higieny pracy w pracy i higieny pracy w pracy
terapeuty zajęciowego terapeuty zajęciowego
II. Metodologia w 1. Pomoce dydaktyczne – określić pojęcia środków i – opracować i wykonać wykaz Semestr I
terapii pomocy dydaktycznych środków i pomocy
zajęciowej – wymienić elementy dydaktycznych niezbędnych do
scenariusza zajęć realizacji zajęć terapeutycznych
terapeutycznych – wykonać pomoce
dydaktyczne niezbędne do
realizacji zajęć terapeutycznych
– napisać scenariusz zajęć do
konkretnego przypadku
2. Metody i rodzaje terapii – opisać rodzaje terapii – omówić rodzaje terapii Semestr I
zajęciowej zajęciowej (ergoterapia, zajęciowej (ergoterapia,
socjoterapia, arteterapia) socjoterapia, arteterapia)
– opisać metody pracy – różnicować metody i techniki
stosowane w terapii terapii zajęciowej z
zajęciowej uwzględnieniem potrzeb, stanu
– opisać różne metody i zdrowia, możliwości i
techniki podczas sprawności podopiecznego (kp)
42
prowadzenia terapii
zajęciowej
– opisać wyposażenie
pracowni terapeutycznych
(komunikacji
interpersonalnej, kulinarnej,
plastycznej, organizacji
czasu wolnego,
informatycznej, ergoterapii)
3. Dokumentacja terapeuty – rozpoznać rodzaje – omówić formy Semestr I
zajęciowego dokumentacji prowadzonej dokumentowania pracy
w pracy terapeutycznej terapeuty zajęciowego z
– wymienić formy wykorzystaniem technologii
dokumentowania pracy informatycznej
terapeuty zajęciowego z
wykorzystaniem technologii
informatycznej
III. Diagnozowanie 1. Potrzeby człowieka – wymienić potrzeby – wskazać instytucje i omówić Semestr I
w terapii człowieka zadania terapeuty zajęciowego
zajęciowej – opisać potrzeby człowieka w zaspokojeniu potrzeb
– opisać sposoby podopiecznego
zaspokajania potrzeb
fizjologicznych w ramach
indywidualnych treningów
czynności dnia codziennego
– określić zadania terapii
ruchem
2. Metody diagnostyczne w – rozróżnić rodzaje – omówić etapy nowego Semestr I
terapii zajęciowej wywiadów przypadku (podopiecznego)
– opisać warunki i zasady (wymienia etapy pracy z
przeprowadzenia wywiadu podopiecznym)
– opisać rodzaje obserwacji
podopiecznego
– zdefiniować pojęcie planu
terapii zajęciowej
– określić cechy planu
terapii zajęciowej
– określić sposób tworzenia
planu terapii zajęciowej
43
– opisać formy
indywidualne i grupowe
organizacji zajęć terapii
zajęciowej
RAZEM

Postulowaną procedurą osiągania celów kształcenia są sprawdziany wiadomości i umiejętności uczniów. Zadaniem ucznia jest opracowanie projektu
stanowiska pracy terapeuty zajęciowego uwzględniającego: zasady ergonomii, zagrożenia dla zdrowia i życia w miejscu pracy oraz czynniki szkodliwe.
Zadanie powinno być wykonane z podziałem na zadania dla poszczególnych uczniów. Po wykonaniu zadania uczniowie przedstawiają projekt wykonany
w dowolnej formie na forum klasy. Po prezentacji następuje weryfikacja przedstawionych pomysłów przez nauczyciela.
1. Franczyk A., Krajewska K., Zabawy i ćwiczenia na cały rok, Impuls, Kraków 2005.
2. Konieczyńska Z., Stańczak T., Terapia zajęciowa w psychiatrii, CMDNŚSzM, Warszawa 1989.
3. Konieczna E.J., Arteterapia w teorii i praktyce, Impuls, Kraków 2003.
4. Kot T., Zajęcia pozalekcyjne i terapia zajęciowa z osobami o obniżonej sprawności umysłowej, Wydawnictwo APS, Warszawa 2002.
5. Kozaczuk L., Terapia zajęciowa w domach pomocy społecznej, Wydawnictwo Śląsk, Katowice 1999.
6. Meder J., Trening umiejętności społecznych w rehabilitacji zaburzeń psychicznych, Wydawnictwo Śląsk, Katowice 1999.
7. Milanowska K., Techniki terapii zajęciowej, PZWL, Warszawa 1987.
8. Rożnowska K., Dziecko z zespołem Downa, PZWL, Warszawa 2007.
9. Szulc W., Sztuka i terapia, CMDNŚSzM, Warszawa 1993.

Preferowaną metodą sprawdzania osiągnięć uczniów powinny być kontrola ucznia podczas wykonywania ćwiczeń praktycznych:
44
– test .

45
NAZWA PRZEDMIOTU METODY I TECHNIKI TERAPII ZAJĘCIOWEJ
Cele ogólne
1. Zapoznanie się z podstawowymi pojęciami z zakresu bhp dotyczącymi stanowiska pracy terapeuty zajęciowego.
2. Poznanie elementów koordynowania procesu terapii zajęciowej.
3. Rozpoznawanie treści zawartych w dokumentacji.
4. Poznanie zasad konstruowania planu terapii.
5. Identyfikacja potrzeb pacjenta.
6. Poznanie narzędzi terapeutycznych i ich zastosowanie.
7. Zapoznanie ucznia z propozycjami konspektów i scenariuszy zajęć do różnych rodzajów niepełnosprawności.
8. Zapoznanie się z dokumentacją niezbędną w procesie terapii zajęciowej.
9. Ocena wpływu pomocy terapeutycznych na efektywność pracy terapeuty.
Cele operacyjne:
Uczeń potrafi:
1) wymienić podstawowe zagrożenia występujące na stanowisku pracy,
2) omówić elementy procesu terapii zajęciowej,
3) interpretować informacje zawarte w dokumentacji,
4) konstruować plan terapii,
5) określić potrzeby pacjenta na podstawie zebranej dokumentacji,
6) określić potrzeby pacjenta adekwatnie do rodzaju i stopnia dysfunkcji,
7) dobrać i zastosować narzędzia odpowiednie do wybranej metody terapeutycznej,
8) zastosować odpowiednie formy terapeutyczne do danego przypadku,
9) zidentyfikować elementy zajęć specyficzne dla danej niepełnosprawności,
10) wymienić dokumenty w procesie terapii,
11) sporządzić poszczególne dokumenty w procesie terapeutycznym,
46
12) dokonać ewaluacji pracy terapeuty,
13) dobierać odpowiednie pomoce terapeutyczne w celu poprawy efektywności pracy.
MATERIAŁ NAUCZANIA METODY I TECHNIKI TERAPII ZAJĘCIOWEJ

I .Ogólne przepisy 1. Bezpieczeństwo i – wymienić czynniki szkodliwe w – omówić czynniki szkodliwe Semestr I
obowiązujące w higiena pracy na środowisku pracy terapeuty zajęciowego w środowisku pracy terapeuty
zawodzie terapeuty stanowisku TZ – rozpoznać źródła czynników zajęciowego
zajęciowego szkodliwych w miejscu pracy terapeuty – omówić sposoby
zajęciowego zapobiegania zagrożeniom
– wymienić sposoby zapobiegania zdrowia i życia podczas
zagrożeniom zdrowia i życia podczas wykonywania zadań
wykonywania zadań zawodowych zawodowych terapeuty
terapeuty zajęciowego zajęciowego
– stosować przepisy prawa dotyczące
ochrony przeciwpożarowej i ochrony
środowiska w pracy terapeuty
zajęciowego
2. Regulacje prawne w – korzystać w pracy terapeuty z – korzystać w związku z Semestr I
pracy TZ zapisów Karty Praw Pacjenta realizacją zadań zawodowych
– przestrzegać przepisów o ochronie terapeuty zajęciowego z
danych osobowych i informacji zapisów ustawy o pomocy
niejawnych w pracy zawodowej społecznej
– korzystać z zapisów ustawy
o rehabilitacji zawodowej i
społecznej oraz zatrudnianiu
osób niepełnosprawnych
II. Organizacja pracy 1. Współpraca z – sporządzać notatki służbowe, raporty, – interpretować uzyskane Semestr I
terapeutycznej zespołem arkusze obserwacji, arkusze wywiadu, informacje z obserwacji
wielodyscyplinarnym arkusze diagnozy terapeutycznej, plany – modyfikować plan działań
terapii (tygodniowe, miesięczne, roczne) terapeutycznych w oparciu o
zawierające bieżące informacje o informacje zespołu
pacjencie wielodyscyplinarnego
47
– tworzyć plan działań terapeutycznych – zmodernizować stanowisko
w oparciu o informacje zespołu pracy
wielodyscyplinarnego
– przekazywać informacje członkom
zespołu o wynikach pracy
terapeutycznej
– sporządzić arkusz wywiadu
– opracowywać arkusze obserwacji
– budować plan działań
terapeutycznych w oparciu o pozyskane
informacje
– dokonać prostych modernizacji
stanowiska pracy
2. Diagnoza potrzeb – ustalać potrzeby podopiecznego – hierarchizować potrzeby Semestr I
pacjenta – planować proces terapeutyczny na podopiecznego
podstawie potrzeb, problemów i
zasobów podopiecznego, jego rodziny i
środowiska
3. Obowiązki terapeuty – sporządzać plan postępowania Semestr I
zajęciowego terapeutycznego
– realizować terapię zajęciową
adekwatnie do potrzeb, problemów,
stanu zdrowia, możliwości i sprawności
podopiecznego, dobierając metody i
techniki terapii zajęciowej – planować
terapię zajęciową z podopiecznym w
różnym wieku, z różnymi schorzeniami i
rodzajami niepełnosprawności
– planować terapię ruchem
III. Diagnoza 1. Analiza dokumentacji – analizować informacje zawarte w – wyciągać wnioski z Semestr II
terapeutyczna diagnozie terapeutycznej informacji zawartych w
podopiecznego diagnozie terapeutycznej
– analizować zalecenia specjalistów i podopiecznego
zespołu wielodyscyplinarnego – wyciągać wnioski z zaleceń
specjalistów i zespołu
2. Planowanie procesu – planować proces terapeutyczny na – dobierać sposoby pracy z Semestr II
terapeutycznego podstawie informacji zawartych w podopiecznym, jego rodziną i
diagnozie środowiskiem społecznym do
48
– planować metody, techniki i formy dla zaleceń specjalistów
podopiecznego w odniesieniu do jego – dobierać techniki terapii
stanu zdrowia, potrzeb, problemów oraz zajęciowej oraz metody
stopnia niepełnosprawności terapeutyczne zawarte w
indywidualnym planie terapii
do stanu psychofizycznego
podopiecznego
IV. Narzędzia 1. Narzędzia do realizacji – dobierać środki i pomoce do zajęć – wykonywać pomoce Semestr II
terapeutyczne zajęć terapeutycznych dydaktyczne do realizacji
– dobierać materiały i narzędzia do działań terapeutycznych
realizacji planu terapii zajęciowej
– sporządzać scenariusz zajęć
terapeutycznych z uwzględnieniem jego
podstawowych elementów
2. Wyposażenie – zaplanować wyposażenie – określić sposoby Semestr II
pracowni terapeutycznej poszczególnych pracowni terapii korzystania ze sprzętu
zajęciowej rehabilitacyjnego,
– dobrać sprzęt i materiały do ortopedycznego i innych
prowadzenia terapii zajęciowej w środków pomocniczych
pracowniach
– rozróżnić rodzaje sprzętu
V. Formy terapii 1. Rodzaje zajęć – zapoznać się z konspektami i – dobierać formy terapii w Semestr II
terapeutycznych scenariuszami do prowadzenia zajęć z zależności od grupy osób z
pacjentem niepełnosprawnym ruchowo i dysfunkcją i stopnia
wzrokowo, intelektualnie, a także dla niepełnosprawności
osób geriatrycznych dla dzieci z podopiecznych
deficytem rozwojowym
2. Pracownia – przygotować stanowisko – przeprowadzić zajęcia Semestr II
terapeutyczna dla terapeutyczne odpowiednie do terapeutyczne
pacjenta możliwości psychofizycznych pacjenta
niepełnosprawnego niepełnosprawnego ruchowo
ruchowo – dobrać odpowiednie techniki, metody
i formy pracy z pacjentem
– przygotować pomoce terapeutyczne
– przygotować konspekt zajęć
3. Pracownia – przygotować odpowiednie stanowisko – przeprowadzić zajęcia Semestr III
terapeutyczna dla terapeutyczne do możliwości terapeutyczne
49
pacjenta psychofizycznych pacjenta
niepełnosprawnego niepełnosprawnego wzrokowo
wzrokowo – dobrać odpowiednie techniki, metody
4. Pracownia – przygotować stanowisko – przeprowadzić zajęcia Semestr III
pacjenta możliwości psychofizycznych pacjenta
niepełnosprawnego niepełnosprawnego intelektualnie,
intelektualnie słuchowo
– dobrać odpowiednie techniki, metody
5. Pracownia – przygotować odpowiednie stanowisko – przeprowadzić zajęcia Semestr III
terapeutyczna dla terapeutyczne do możliwości terapeutyczne
pacjenta z psychofizycznych pacjenta z wieloraką
niepełnosprawnością sprzężoną niepełnosprawnością
sprzężoną – dobrać odpowiednie techniki, metody
6. Pracownia – przygotować stanowisko – przeprowadzić zajęcia Semestr III
pacjenta geriatrycznego możliwości psychofizycznych pacjenta
geriatrycznego
7. Pracownia – przygotować stanowisko terapeutyczne – przeprowadzić zajęcia Semestr IV
terapeutyczna dla dzieci odpowiednie do możliwości terapeutyczne
psychofizycznych pacjenta – dziecka
50
8. Analiza prowadzonych – dokonać oceny skuteczności – przeanalizować Semestr IV
działań terapeutycznych przeprowadzonych działań skuteczność
terapeutycznych przeprowadzonych działań
terapeutycznych
VI. Dokumentacja w TZ 1. Projektowanie – planować sposoby zaspokajania – projektować dokumentację Semestr IV
dokumentacji potrzeb fizjologicznych w ramach terapeutyczną dostosowaną
indywidualnych treningów czynności do typu placówki
dnia codziennego terapeutycznej
– sporządzać dokumentację zgodnie z
wytycznymi w danej placówce
– wypełniać kwestionariusze, arkusze
oraz inne narzędzia do oceny efektów
pracy z podopiecznym stosownie do
typu placówki i specyfiki pracy z
podopiecznym oraz rodzaju
prowadzonej działalności terapeutycznej
2. Narzędzia – wymienić narzędzia do oceny efektów – dobrać narzędzia do oceny Semestr IV
diagnostyczne pracy z podopiecznym stosownie do efektów pracy z
typu placówki i specyfiki pracy z podopiecznym stosownie do
podopiecznym oraz rodzaju typu placówki i specyfiki pracy
prowadzonej działalności terapeutycznej z podopiecznym oraz rodzaju
prowadzonej działalności
terapeutycznej
VII .Efektywność w 1. Ewaluacja postępów w – wymienić czynniki wpływające na – opisywać czynniki Semestr IV
terapii zajęciowej pracy terapeuty efektywność pracy z podopiecznym wpływające na efektywność
zajęciowego z pacjentem – analizować wnioski wynikające z pracy z podopiecznym
pracy z podopiecznym na podstawie – formułować wnioski
zastosowanych narzędzi wynikające z pracy z
podopiecznym na podstawie
zastosowanych narzędzi
2. Technologie w pracy – opisywać sposoby wykorzystania – dokonać analizy rozwiązań Semestr IV
terapeutycznej technologii informatycznych w technicznych i
dokumentowaniu pracy terapeuty organizacyjnych warunków i
zajęciowego jakości pracy
– dokonać analizy rozwiązań – zmodernizować stanowisko
technicznych i organizacyjnych pracy
warunków i jakości pracy
RAZEM
51
Zajęcia prowadzone w pracowni wyposażonej w odpowiednie narzędzia i pomoce terapeutyczne, tzw. pracownie tematyczne.
Postulowaną procedurą osiągania celów kształcenia są testy sprawności manualnej oraz sprawdziany wiadomości i umiejętności uczniów. Zadaniem ucznia
jest opracowanie projektu scenariusza zajęć wraz z zastosowaniem metod, form i narzędzi pracy adekwatnych do niepełnosprawności lub rodzaju zaburzeń
uwzględniającego: zasady ergonomii, zagrożenia dla zdrowia i życia w miejscu pracy oraz czynniki szkodliwe. Zadanie powinno być wykonane z podziałem na
zadania dla poszczególnych uczniów. Po wykonaniu zadania uczniowie przedstawiają projekt wykonany w dowolnej formie na forum klasy. Po prezentacji
następuje weryfikacja przedstawionych scenariuszy przez nauczyciela.

1. Cieśla H. (tłum), Modelowanie z masy solnej i innych materiałów, BW Media, Warszawa 2005.
2. Dziamska D., Cuda w papierowym ogrodzie, Wydawnictwo BP, Poznań 2004.
3. Hormon J., Smith R, Szkoła rysowania i malowania, Wydawnictwo Arkady, Warszawa 2002.
4. Kadusan H. Schaeffe R., Techniki terapeutyczne, zabawa w psychoterapii, GWP Gdańsk 2002.
10. Szulc W., Sztuka i terapia. CMDNŚSzM, Warszawa 1993.

Preferowaną metodą sprawdzania osiągnięć uczniów powinny być kontrola ucznia podczas wykonywania ćwiczeń praktycznych oraz:
– zaprojektowanie procesu terapeutycznego do odpowiedniej jednostki chorobowej,
52
– test.

Ewaluacja końcowa – konkluzywna (sumująca/sumatywna) koncentrująca się na analizie rezultatów i skutków programu.
Proponowane metody zastosowane w ewaluacji przedmiotu: ankieta – kwestionariusz ankiety, obserwacja – arkusz obserwacji, analiza dokumentów –
arkusz informacyjny, dyspozycje do analizy dokumentów, pomiar dydaktyczny – sprawdzian, test.
53
NAZWA PRZEDMIOTU PODSTAWY TEORETYCZNE DIAGNOSTYKI W TERAPII ZAJĘCIOWEJ
Cele ogólne
1. Zaznajomienie z podstawowymi pojęciami z zakresu nawiązywania kontaktu.
2. Poznanie prawidłowego i nieprawidłowego rozwoju człowieka.
3. Zapoznanie się z narzędziami diagnostycznymi stosowanymi w terapii zajęciowej.
4. Zaznajomienie ze sposobami prowadzenia dokumentacji podopiecznego.
Cele operacyjne:
Uczeń potrafi:
1) stosować pojęcia z zakresu nawiązywania kontaktu,
2) dobierać narzędzia diagnostyczne i oceniać rozwój człowieka,
3) korzystać z różnego rodzaju wywiadów,
4) dobierać sposoby prowadzenia obserwacji,
5) prowadzić dokumentację diagnostyki podopiecznego.
MATERIAŁ NAUCZANIA PODSTAWY TEORETYCZNE DIAGNOSTYKI W TERAPII ZAJĘCIOWEJ

I. Podstawowe 1. Zasady asertywnego – opisać przykłady – wymienić rodzaje zachowań Semestr I
pojęcia zachowania w kontaktach z zachowań asertywnych, asertywnych, agresywnych i
nawiązywania podopiecznym, jego rodziną i agresywnych i uległych uległych
kontaktu z środowiskiem – sformułować asertywne – uzasadnić wpływ zachowań
podopiecznym komunikaty w kontaktach z asertywnych, agresywnych i
podopiecznym, jego rodziną uległych na budowanie więzi
i środowiskiem terapeutycznej
– określić skutki stosowania
zachowań asertywnych
54
– określić skutki
niestosowania zachowań
asertywnych
2. Symptomy przemocy – wymienić objawy – opisać objawy przemocy Semestr I
przemocy fizycznej i fizycznej i psychicznej
psychicznej – interpretować informacje
– uwzględnić w planie otrzymane od zespołu
terapeutycznym działania wielodyscyplinarnego w
zapobiegające przemocy zakresie przeciwdziałania
przemocy
II. Prawidłowy i 1. Rozwój psychofizyczny – dobrać metody i sposoby – wskazać narzędzia Semestr I
nieprawidłowy człowieka działania w zależności od oceniające rozwój
rozwój człowieka diagnozy terapeutycznej psychofizyczny człowieka
– porównać stan
psychofizyczny
podopiecznego z normą
rozwojową
2. Przebieg i objawy kliniczne – rozpoznać ogólne objawy – dobrać narzędzia oceniające Semestr I
chorób procesów chorobowych w objawy kliniczne chorób
organizmie człowieka – wyjaśnić etiologię jednostek
– opisać obraz kliniczny chorobowych i dobrać do nich
chorób odpowiednią terapię
– zaproponować terapię
odpowiednią do ocenionego
stanu podopiecznego
3. Zaburzenia w zakresie – wymienić zaburzenia – określić funkcje relacji Semestr I
zdrowia fizycznego, zdrowia fizycznego interpersonalnych w grupie
psychicznego człowieka człowieka społecznej
– opisać procesy – wskazać różnice pomiędzy
psychiczne człowieka stopniami i rodzajami
– podać przykłady niepełnosprawności
zaburzeń procesów – ocenić stopień i rodzaj
psychicznych człowieka niepełnosprawności na
– wymienić stopnie i podstawie przykładów i opisów
rodzaje niepełnosprawności podopiecznych
– wymienić narzędzia
oceniające stopień
– stosować wybrane
55
narzędzia oceniające
stopień niepełnosprawności
4. Źródła informacji o – rozróżnić rodzaje – interpretować informacje Semestr I
podopiecznym niepełnosprawności zawarte zawarte w dokumentacji
w orzeczeniach o
– odczytać informacje
zawarte w dokumentacji i
zaplanować proces
terapeutyczny w oparciu o
informacje
III. Narzędzia 1. Rodzaje wywiadów – wymienić rodzaje – wskazać różnice pomiędzy Semestr II
diagnostyczne w wywiadów różnymi rodzajami wywiadów
terapii – zaproponować pytania do – podać przykłady prawidłowo i
zajęciowej wywiadu nieprawidłowo
– opisać przebieg wywiadu przeprowadzonego wywiadu
– przeprowadzić
przykładowy wywiad
podczas odgrywania ról
terapeuta – podopieczny
– sporządzić dokumentację
wywiadu
2. Prowadzenie obserwacji – wymienić rodzaje – opisać różnice pomiędzy Semestr II
terapeutycznej obserwacji podopiecznego różnymi rodzajami obserwacji
– sporządzić dokumentację podopiecznego
obserwacji terapeutycznej
3. Hierarchia potrzeb – wymienić podstawowe – podać hierarchę potrzeb Semestr II
zasobów i możliwości potrzeby człowieka podopiecznego na podstawie
podopiecznego – opisać najważniejsze przykładów
potrzeby człowieka – scharakteryzować
– podać narzędzia najważniejsze potrzeby
diagnozujące potrzeby i podopiecznego na podstawie
możliwości człowieka przykładów
– wykorzystać narzędzia do
oceny potrzeb i możliwości
podopiecznego na
podstawie przykładów
4. Metody i techniki w terapii – opisać metody – omówić rodzaje terapii Semestr II
zajęciowej prowadzenia terapii zajęciowej
56
zajęciowej – zaproponować metodę
– wymienić narzędzia prowadzenia terapii zajęciowej
oceny podopiecznego dla przykładowego
stosowane w różnych podopiecznego
rodzajach terapii zajęciowej
– przedstawić techniki
pracy z podopiecznym
podczas prowadzenia terapii
zajęciowej
5. Prowadzenie dokumentacji – wymienić formy – wypełnić przykładowe Semestr II
dokumentowania pracy dokumenty na podstawie opisu
terapeuty zajęciowego podopiecznego z
– wykorzystać techniki wykorzystaniem technologii
informatyczne do informatycznej
dokumentowania terapii
RAZEM

zamieszczonych na schematach, zdjęciach, ilustracjach, pogadanka, dyskusja, burza mózgów, studium przypadku, projekty. Opracowanie dokumentacji
podopiecznego z propozycją pytań do wywiadu, określenia stopnia niepełnosprawności, hierarchii potrzeb oraz proponowanej metody terapii.
Treści powinny być nadbudowywane i dostosowane do zróżnicowanego poziomu uczniów w oparciu o wiedzę z zakresu anatomii, fizjologii, patofizjologii oraz
podstaw terapii zajęciowej.
Środki dydaktyczne do przedmiotu: prezentacje multimedialne, filmy dydaktyczne, ilustracje i zdjęcia, czasopisma branżowe.

1. Bac A. (red.), Terapia zajęciowa, PZWL, 2016.
2. Bac A., Terapia zajęciowa w dysfunkcjach narządu ruchu, PZWL, 2017.
57
3. Janus E., Bac A., Kulis A., Smrokowska-Reichman A., Terapia zajęciowa w geriatrii, PZWL, 2017.
4. Janus E. (red.), Terapia zajęciowa osób z niepełnosprawnością intelektualną, PZWL, 2018.
5. Skibska J., Diagnoza interdyscyplinarna, Impuls, 2017.
Warunki realizacji: zajęcia edukacyjne prowadzone w pracowni ogólnodydaktycznej, wyposażonej w urządzenia multimedialne, ekran projekcyjny, projektor
multimedialny, tablicę, literaturę zawodową.

Przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru, odpowiedź ustna, opracowanie prezentacji.
W przypadku oceny prezentacji należy zwrócić uwagę na zaangażowanie w przygotowanie, podział obowiązków, zakres prac.

Proponowane metody badawcze zastosowane w ewaluacji przedmiotu: ankieta – kwestionariusz ankiety, obserwacja – arkusz obserwacji, wywiad,
rozmowa – lista pytań, analiza dokumentów – arkusz informacyjny, dyspozycje do analizy dokumentów, pomiar dydaktyczny – sprawdzian, test.
58
NAZWA PRZEDMIOTU DIAGNOZOWANIE W TERAPII ZAJĘCIOWEJ
Cele ogólne
1. Poznanie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy terapeuty zajęciowego w procesie diagnozowania.
2. Poznanie narzędzi diagnostycznych w terapii zajęciowej.
3. Pozyskanie umiejętności wykorzystywania narzędzi diagnostycznych.
4. Rozpoznawanie zaburzeń w zakresie zdrowia podopiecznego.
5. Sporządzanie diagnozy podopiecznego.
6. Planowanie terapii podopiecznego.
7. Poznanie dokumentacji oraz zasad jej wypełniania w różnych placówkach ochrony zdrowia.
Cele operacyjne:
Uczeń potrafi:
1) scharakteryzować cele i zadania bezpieczeństwa i higieny pracy w procesie diagnozowania,
2) wymienić i scharakteryzować narzędzia diagnostyczne stosowane w terapii zajęciowej,
3) posługiwać się narzędziami diagnostycznymi,
4) stosować metody dokumentacji właściwe dla placówki ochrony zdrowia.
59
MATERIAŁ NAUCZANIA DIAGNOZOWANIE W TERAPII ZAJĘCIOWEJ
I. Narzędzia 1. Organizowanie – przygotować stanowisko pracy – wyjaśnić zasady bezpiecznego Semestr III
diagnostyczne w stanowiska pracy terapeuty zajęciowego zgodnie z posługiwania się narzędziami,
terapii zajęciowej terapeuty zajęciowego obowiązującymi wymaganiami maszynami i sprzętem w pracy
ergonomii, przepisami terapeuty zajęciowego
bezpieczeństwa i higieny pracy, – dobrać środki techniczne
ochrony przeciwpożarowej i ochrony eliminujące lub ograniczające
środowiska zagrożenia w pracy terapeuty
– dobierać środki ochrony zajęciowego
indywidualnej w pracy terapeuty
zajęciowego
2. Współpraca w – omówić skład i zadania zespołu – omówić organizację pracy Semestr III
zespole wielodyscyplinarnego zespołu wielodyscyplinarnego
wielodyscyplinarnym – przekazać członkom zespołu – dobrać środki techniczne
informacje i spostrzeżenia o wynikach eliminujące lub ograniczające
pracy terapeutycznej zagrożenia w pracy diagnostycznej
– komunikować się w sposób terapeuty zajęciowego
zrozumiały ze wszystkimi członkami
zespołu
– dobrać środki ochrony
zajęciowego
3. Wykorzystanie – sporządzić dokumentację terapeuty – sporządzić piktogramy, rysunki, Semestr III
programów zajęciowego w wersji elektronicznej szablony w wersji elektronicznej
komputerowych – użyć arkuszy kalkulacyjnych do
tworzenia zestawień i raportów oraz
baz danych
– sporządzić prezentację
multimedialną na zadany temat
– obsłużyć pocztę elektroniczną
4. Pozyskiwanie – wymienić rodzaje dokumentacji Semestr III
informacji na podstawie – wymienić i zhierarchizować
dokumentacji informacje o podopiecznym dostępne
w dokumentacji
60
– przeanalizować informacje o
podopiecznym zawarte w dostępnej
dokumentacji
5. Przeprowadzanie – opisać warunki i zasady – przeanalizować informacje Semestr IV
wywiadu przeprowadzenia wywiadu uzyskane w wyniku wywiadu
– sporządzić arkusz wywiadu
– przeprowadzić wywiad
6. Prowadzenie – opracować arkusze obserwacji – zinterpretować informacje Semestr IV
obserwacji – opracować plan działań uzyskane w wyniku obserwacji
terapeutycznej terapeutycznych w oparciu o
pozyskane informacje
II. Diagnozowanie w 1. Rozpoznawanie – rozpoznać sytuację podopiecznego
terapii zajęciowej zaburzeń w zakresie w zakresie jego zdrowia fizycznego
zdrowia podopiecznego – ocenić stan podopiecznego według
skali uszkodzeń oraz skal
funkcjonalnych i jakości życia
– określić zaburzenia procesów
poznawczych
– rozpoznać zaburzenia w sferze
psychicznej podopiecznego
– opisać relacje społeczne
podopiecznego oraz ich
nieprawidłowości
2. Sporządzanie – ustalić potrzeby podopiecznego i – określić zadania terapeuty Semestr IV
diagnozy środowiska, w którym funkcjonuje zajęciowego w zaspokojeniu
terapeutycznej – określić etapy diagnozy potrzeb podopiecznego
terapeutycznej podopiecznego – wskazać instytucje pomocne w
– opracować diagnozę problemów, zaspokojeniu potrzeb
potrzeb i zasobów podopiecznego podopiecznego i jego środowiska
– zaplanować proces terapeutyczny
na podstawie potrzeb, problemów i
zasobów podopiecznego, jego
rodziny i środowiska
3. Sporządzanie – analizować informacje zawarte w – zoperacjonalizować cele terapii Semestr IV
indywidualnego planu diagnozie terapeutycznej zajęciowej podopiecznego
terapii podopiecznego
– sformułować cele terapeutyczne
dla podopiecznego
61
na podstawie informacji zawartych w
diagnozie
– dobrać techniki oceny efektów
prowadzonej terapii
– dobrać narzędzia do oceny efektów
terapii zajęciowej prowadzonej
z podopiecznym
4. Planowanie terapii – określić cele, metody i techniki oraz – dokonać oceny skuteczności Semestr IV
dla podopiecznych w zaplanować terapię dla pacjentów w przeprowadzonych działań
różnym wieku i stanie geriatrii terapeutycznych u pacjentów w
zdrowia – określić cele, metody i techniki geriatrii
terapii dla pacjentów w psychiatrii – ocenić skuteczność
– zróżnicować metody i techniki przeprowadzonych działań
terapii u pacjentów z dysfunkcjami terapeutycznych u pacjentów w
narządu ruchu psychiatrii
– ocenić skuteczność
przeprowadzonych działań
terapeutycznych u pacjentów z
dysfunkcjami narządu ruchu
5. Ocena efektów – analizować efekty prowadzonej – analizować czynniki fizyczne, Semestr IV
prowadzonej terapii terapii u pacjentów w różnym stanie psychiczne oraz środowiskowe
zdrowia wpływające na efektywność pracy z
– określić efekty prowadzonej terapii podopiecznym
u pacjentów w różnym wieku – formułować wnioski wynikające z
– analizować efekty uzyskane w pracy z podopiecznym na
pracy z podopiecznym, jego rodziną podstawie zastosowanych narzędzi
i środowiskiem społecznym – przeanalizować informacje
– ocenić efekty działań z zakresu zawarte w dokumentacji działań z
terapii zajęciowej zakresu terapii zajęciowej pod
– prowadzić dokumentację działań z kątem uzyskanych efektów
zakresu terapii zajęciowej w formie
planów, harmonogramów,
konspektów zajęć
6. Dokumentacja w – zastosować dokumentację – dobrać narzędzia do oceny Semestr IV
terapii zajęciowej diagnostyczną wykorzystywaną przy efektów pracy z podopiecznym
opracowywaniu indywidualnego planu stosownie do typu placówki i
terapii specyfiki pracy z podopiecznym
– wypełnić dokumentację terapeuty oraz rodzaju prowadzonej
zajęciowego prowadzoną w różnych działalności terapeutycznej
62
typach placówek – przygotować wzór dokumentacji
– sporządzić dokumentację zgodnie terapeutycznej dostosowanej do
z wytycznymi w danej placówce typu placówki
– wprowadzić zmiany w
dokumentacji w zależności od
indywidualnych i instytucjonalnych
potrzeb
RAZEM

Praca w grupach 10–15-osobowych w pracowni. Zalecaną metodą nauczania są ćwiczenia indywidualne i grupowe oraz nauczanie praktyczne w placówkach
pomocy społecznej i ochrony zdrowia umożliwiających obserwację zachowań podopiecznych, nawiązywanie z nimi kontaktów oraz zapoznawanie się
z dokumentacją medyczną i terapeutyczną oraz obserwacja planowanych i prowadzonych zajęć terapeutycznych. Należy dostosować warunki, środki, metody
i formy kształcenia do indywidualnych potrzeb ucznia.

63
Przy ocenie powinna być brana pod uwagę aktywność ucznia na zajęciach, kreatywne i analityczne myślenie oraz zaangażowanie w wykonywane zadania.
W celu oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów proponuje się dokonanie oceny ćwiczeń oraz opracowanej diagnozy terapeutycznej.

64
NAZWA PRZEDMIOTU PLANOWANIE I ORGANIZOWANIE INDYWIDUALNEJ I GRUPOWEJ TERAPII ZAJĘCIOWEJ
Cele ogólne
1. Poznanie środków i zasad zachowania bezpieczeństwa i higieny pracy.
2. Przygotowanie stanowiska pracy Terapeuty zajęciowego.
3. Opracowanie indywidualnego planu terapii.
4. Poznanie dokumentacji związanej z indywidualnym planem terapii.
5. Poznanie metod i technik pracy z podopiecznym.
6. Poznanie prowadzenia i ewaluacji procesu terapeutycznego.
Cele operacyjne:
Uczeń potrafi:
1) scharakteryzować środki i zasady bhp,
2) opisać stanowisko pracy terapeuty zajęciowego,
3) opracować indywidualny plan terapii,
4) poznać dokumentację uzupełniającą indywidualny plan terapii,
5) opracować diagnozę podopiecznego,
6) stosować metody i techniki pracy z podopiecznym,
7) dokonać ewaluacji procesu terapeutycznego.
65
MATERIAŁ NAUCZANIA PLANOWANIE I ORGANIZOWANIE INDYWIDUALNEJ I GRUPOWEJ TERAPII ZAJĘCIOWEJ
I. Planowanie i 1. Bezpieczeństwo i – rozróżnić środki gaśnicze i ich – określić sposoby zapobiegania Semestr III
opracowywanie higiena pracy w przeznaczenie ze względu na zakres zagrożeniom zdrowia i życia
indywidualnego planu procesie planowania ich stosowania podczas planowania
terapeutycznego indywidualnego planu – opisać znaki zakazu, nakazu, indywidualnego planu terapii
terapii ostrzegawcze, ewakuacyjne i ochrony – omówić czynniki szkodliwe w
przeciwpożarowej oraz sygnały środowisku pracy terapeuty
alarmowe zajęciowego
– rozróżnić rodzaje znaków – zastosować przepisy prawa
bezpieczeństwa i sygnałów dotyczące ochrony
alarmowych przeciwpożarowej i ochrony
– dobrać rodzaje służb ratowniczych środowiska w pracy terapeuty
– rozpoznać źródła i rodzaje zajęciowego
czynników szkodliwych w miejscu – uzasadnić przestrzeganie zasad
pracy terapeuty zajęciowego bezpieczeństwa związanego z
– przestrzegać zasad materiałami biologicznie skażonym
bezpieczeństwa i higieny pracy oraz – uzasadnić konieczność
ochrony przeciwpożarowej przestrzegania zasad aseptyki i
– rozpoznać czynniki ryzyka antyseptyki
zakażeń, w tym zakażeń szpitalnych – opisać procedury ewakuacji
– rozróżnić pojęcia aseptyki i w stanach zagrożenia zdrowia i
antyseptyki życia
– przestrzegać zasad, procedur i – ocenić stan poszkodowanego i
standardów w zakresie aseptyki i wykonać czynności ratujące życie
antyseptyki
– przestrzegać zasad postępowania
z materiałami biologicznie skażonymi
2. Organizacja – przygotować stanowisko pracy – opisać zasady bezpiecznego Semestr III
stanowiska pracy terapeuty zajęciowego zgodnie z posługiwania się narzędziami, w
obowiązującymi wymaganiami tym maszynami i sprzętem, w
ergonomii, przepisami pracy terapeuty zajęciowego
bezpieczeństwa i higieny pracy – dobrać środki techniczne
– zorganizować stanowisko pracy z eliminujące lub ograniczające
uwzględnieniem ochrony zagrożenia w pracy terapeuty
przeciwpożarowej i ochrony zajęciowego
66
środowiska – rozpoznać możliwości i
– planować wyposażenie umiejętności członków zespołu
poszczególnych pracowni terapii – wskazać osoby do wykonania
zajęciowej zadania
– zorganizować pracownię terapii
zajęciowej, uwzględniając
charakterystykę eksploatacyjną
stosowanych maszyn i urządzeń
– dobierać sprzęt i materiały do
prowadzenia terapii zajęciowej w
pracowniach
– dobrać środki ochrony
zajęciowego
3. Przepisy prawne w – skorzystać w pracy terapeuty z – korzystać z zapisów ustawy o Semestr III
procesie opracowania zapisów Karty Praw Pacjenta pomocy społecznej w procesie
indywidualnego planu – przestrzegać przepisów o ochronie planowania zadań zawodowych
terapii danych osobowych (RODO) i – skorzystać z zapisów ustawy o
informacji niejawnych rehabilitacji zawodowej i społecznej
– przestrzegać tajemnicy zawodowej oraz zatrudnianiu osób
niepełnosprawnych
4. Dokumentacja – rozpoznać rodzaje dokumentacji – projektować dokumentację Semestr III
indywidualnego planu prowadzonej w pracy terapeutycznej terapeutyczną dostosowaną do
terapii – scharakteryzować dokumentację typu placówki terapeutycznej
indywidualnego planu terapii
– opisać różnice w indywidualnych
planach terapii w zależności od typu
placówki
– scharakteryzować dokumentację
prowadzoną przez terapeutę
zajęciowego w różnych typach
placówek
– rozpoznać rodzaje dokumentacji
prowadzonej w pracy terapeutycznej
– opracować plan działań
terapeutycznych w oparciu o
na podstawie potrzeb, problemów i
67
zasobów podopiecznego, jego
– analizować informacje zawarte w
diagnozie terapeutycznej
podopiecznego
– sporządzać dokumentację zgodnie
z wytycznymi w danej placówce
– przekazać informacje członkom
zespołu o wynikach pracy
terapeutycznej
5. Sporządzanie – opisać potrzeby człowieka – interpretować uzyskane Semestr III
diagnozy – ustalić potrzeby podopiecznego informacje z obserwacji
terapeutycznej – opracować diagnozę problemów, – wskazać instytucje i zadania
podopiecznego potrzeb i zasobów podopiecznego terapeuty zajęciowego pomocne w
– określić etapy diagnozy zaspokojeniu potrzeb
terapeutycznej podopiecznego podopiecznego
– określić pojęcie planu terapii – wypełnić kwestionariusze,
zajęciowej oraz jego cechy i sposób arkusze oraz inne narzędzia do
tworzenia oceny efektów pracy
– analizować zalecenia specjalistów i z podopiecznym stosownie do typu
zespołu wielodyscyplinarnego placówki i specyfiki pracy z
– planować proces terapeutyczny na podopiecznym oraz rodzaju
podstawie informacji zawartych w prowadzonej działalności
diagnozie terapeutycznej
– sporządzić indywidualny plan
terapii we współpracy z zespołem
terapeutycznym zgodnie z
wytycznymi w danej placówce
– sporządzić plany terapii
(tygodniowe, miesięczne, roczne)
zawierające bieżące informacje o
pacjencie
informacje zespołu
– wymienić etapy nowego przypadku
(podopiecznego)
– przekazać informacje o wynikach
68
pracy terapeutycznej członkom
zespołu
II. Dobór metod i 1. Postępowanie w – dobrać rodzaj służb ratowniczych – scharakteryzować procedury Semestr III
technik pracy z sytuacji zagrożenia – powiadomić służby ratownicze w ewakuacji w stanach zagrożenia
pacjentem życia i zdrowia stanach zagrożenia zdrowia i życia zdrowia i życia
– ocenić stan poszkodowanego
oraz wykonać czynności ratujące
życie
2. Metody pracy z – opisać rodzaje obserwacji – dobierać techniki terapii Semestr III
pacjentem podopiecznego zajęciowej oraz metody
– opisać metody pracy stosowane w terapeutyczne do stanu
terapii zajęciowej psychofizycznego podopiecznego
– planować metody dla zawarte w indywidualnym planie
podopiecznego w odniesieniu do jego terapii
stanu zdrowia, potrzeb, problemów – dokonać oceny skuteczności
oraz stopnia niepełnosprawności przeprowadzonych działań
– planować terapię zajęciową z terapeutycznych
podopiecznym w różnym wieku, z – określić sposoby korzystania ze
różnymi schorzeniami i rodzajami sprzętu rehabilitacyjnego,
niepełnosprawności ortopedycznego i innych środków
– rozróżnić rodzaje sprzętu pomocniczych
– planować sposoby zaspokajania
potrzeb fizjologicznych w ramach
indywidualnych treningów czynności
dnia codziennego
3. Techniki pracy – wymieniać techniki pracy terapeuty – wykonać pomoce dydaktyczne Semestr III
terapeuty zajęciowego zajęciowego do realizacji działań
– dobierać i stosować techniki i terapeutycznych
rodzaje terapii zajęciowej adekwatne – wyznaczyć zadania członkom
do stanu fizycznego i zespołu
psychospołecznego podopiecznego
– dobierać sposoby pracy
z podopiecznym, jego rodziną
i środowiskiem społecznym do
zaleceń specjalistów
– dobierać środki i pomoce do zajęć
terapeutycznych
69
– opracować wykaz środków i
pomocy dydaktycznych niezbędnych
do realizacji zajęć terapeutycznych
stanu zdrowia, możliwości i sprawności
podopiecznego, dobierając metody i
techniki terapii zajęciowej
– określić zadania zespołu
III. Prowadzenie 1. Metody i techniki – opisać różne metody i techniki – analizować wpływ ruchu na Semestr IV
procesu prowadzenia procesu podczas prowadzenia terapii organizm człowieka
terapeutycznego terapeutycznego zajęciowej – dobierać techniki terapii
– sporządzić scenariusz zajęć zajęciowej oraz metody
terapeutycznych z uwzględnieniem terapeutyczne zawarte w
jego podstawowych elementów indywidualnym planie terapii do
– sporządzić plan postępowania stanu psychofizycznego
terapeutycznego podopiecznego
– określić zadania zespołu – planować działania zgodnie z
– dobrać materiały i narzędzia do możliwościami ich realizacji
realizacji planu terapii zajęciowej – wyznaczyć zadania członkom
– określić zadania terapii ruchem zespołu
– planować terapię ruchem – rozpoznać możliwości i
– analizować terapię ruchem umiejętności członków zespołu
– planować treningi umiejętności – wskazać osoby do wykonania
społecznych dostosowane do zadania
możliwości i potrzeb podopiecznego – ustalić kolejność wykonywania
– planować zajęcia z zakresu zadań
edukacji prozdrowotnej z
uwzględnieniem możliwości i potrzeb
zdrowotnych podopiecznego
– określić zasady prowadzenia zajęć
z zakresu indywidualnej i grupowej
terapii zajęciowej w poszczególnych
pracowniach
stanu zdrowia, możliwości i
sprawności podopiecznego,
dobierając metody i techniki terapii
70
zajęciowej
– opracować regulaminy
obowiązujące w poszczególnych
pracowniach
– wyznaczyć czas na wykonanie
zadania
2. Relacje – wskazać potencjalne źródła konfliktu – opisać techniki negocjacji Semestr IV
interpersonalne w – rozróżnić sposoby rozwiązywania i rozwiązywania sytuacji trudnych
terapii zajęciowej konfliktów – dobierać odpowiednie sposoby
– przedstawić zasady i sposoby rozwiązywania konfliktów
negocjacji – proponować zajęcia terapii
– określić rodzaje i sposoby zajęciowej zgodnie z
motywowania podopiecznych do zainteresowaniami podopiecznego
pracy z uwzględnieniem ich potrzeb i – wymienić sposoby motywowania
możliwości zespołu
3. Ewaluacja procesu – opracować arkusze obserwacji – dokonać oceny skuteczności Semestr IV
terapeutycznego przeprowadzonych działań
terapeutycznych
– dokonać analizy przydzielonych
zadań
IV. Prowadzenie 1. Dokumentacja w – rozpoznać rodzaje dokumentacji – projektować dokumentację Semestr IV
dokumentacji w terapii pracy terapeuty prowadzonej w pracy terapeutycznej terapeutyczną dostosowaną do
zajęciowej zajęciowego – sporządzić notatki służbowe, typu placówki terapeutycznej
raporty, arkusze obserwacji, arkusze – analizować informacje zawarte w
wywiadu oraz arkusze diagnozy dokumentacji działań z zakresu
terapeutycznej terapii zajęciowej
– prowadzić dokumentację działań z – wprowadzać zmiany w
zakresu terapii zajęciowej w formie dokumentacji w zależności od
planów, harmonogramów, indywidualnych i instytucjonalnych
konspektów itp. opracowań potrzeb
2. Programy – sporządzić dokumentację terapeuty – sporządzić piktogramy, rysunki, Semestr IV
komputerowe zajęciowego w wersji elektronicznej szablony w wersji elektronicznej
wspomagające pracę – używać arkuszy kalkulacyjnych
terapeuty zajęciowego – sporządzić prezentację
multimedialną
– sporządzić bazy danych
– obsługiwać pocztę elektroniczną
RAZEM
71
Praca w grupach 10−15-osobowych w pracowni. Zalecaną metodą nauczania są ćwiczenia indywidualne i grupowe oraz nauczanie praktyczne w placówkach
pomocy społecznej i ochrony zdrowia umożliwiających obserwację zachowań podopiecznych, nawiązywanie z nimi kontaktów oraz zapoznawanie się
z dokumentacją medyczną i terapeutyczną oraz obserwacja planowanych i prowadzonych zajęć terapeutycznych. Należy dostosować warunki, środki, metody
i formy kształcenia do indywidualnych potrzeb ucznia.

3. Franczyk A., Krajewska K., Zabawy i ćwiczenia na cały rok, Impuls, Kraków 2005.
7. Konieczyńska Z., Stańczak T., Terapia zajęciowa w psychiatrii, CMDNŚSzM, Warszawa 1989.

W celu oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów proponuje się dokonanie oceny ćwiczeń, testów wiadomości oraz opracowanej diagnozy terapeutycznej.

72
73
NAZWA PRZEDMIOTU: PRAKTYKA ZAWODOWA PO II SEMESTRZE
Cele ogólne
1. Zapewnienie bezpiecznego wykonywania terapii zajęciowej podczas praktyki zawodowej.
2. Zapoznanie się z dokumentacją stosowaną w danej placówce.
3. Tworzenie dokumentacji opisującej stan i ścieżkę terapeutyczną pacjenta.
4. Zastosowanie umiejętności komunikacyjnych i interpersonalnych pozwalających na pracę z pacjentem.
5. Zastosowanie wiedzy z zakresu terapii zajęciowej.
6. Projektowanie procesu terapeutycznego.
7. Zapoznanie się z metodami i formami pracy dostępnymi w danej placówce.
Cele operacyjne:
1) stosować odzież ochronną podczas wykonywania praktyki na stanowisku terapeuta zajęciowy,
2) zapewnić higieniczne warunki pracy,
3) określić zagrożenia występujące na stanowisku pracy,
4) scharakteryzować dokumenty w danej palcówce,
5) opracować indywidualny plan terapii,
6) porozumiewać się w języku obcym z pacjentem,
7) przekazywać pacjentowi informacje, wykorzystując komunikację alternatywną,
8) identyfikować metody i formy terapii dostępne w danej placówce,
9) zastosować odpowiednie formy terapeutyczne do danego przypadku,
10) identyfikować elementy zajęć specyficzne dla danej niepełnosprawności,
11) dobierać odpowiednie techniki pracy w zależności od rodzaju niepełnosprawności,
12) przeprowadzić zajęcia w zakresie niepełnosprawności ruchowej.
74
MATERIAŁ NAUCZANIA: PRAKTYKA ZAWODOWA PO II SEMESTRZE
Praktyka 1. Przepisy bhp – wezwać odpowiednie – prawidłowo powiadomić służby Semestr II
zawodowa służby ratownicze w stanie ratownicze o stanie zagrożenia
zagrożenia zdrowia i życia zdrowia i życia
– rozpoznać czynniki – przestrzegać zasad, procedur i
ryzyka zakażeń, w tym standardów postępowania w
zakażeń szpitalnych zakresie aseptyki i antyseptyki
– stosować regulacje
prawne dotyczące
bezpieczeństwa i higieny
pracy
– stosować przepisy
prawa dotyczące ochrony
przeciwpożarowej i
ochrony środowiska w
pracy terapeuty
zajęciowego
2. Dokumentacja – sporządzić arkusz – interpretować informacje Semestr II
wywiadu zawarte w dokumentacji w celu
– analizować informacje o zaplanowania procesu terapii
podopiecznym zawarte w – analizować informacje o
dostępnej dokumentacji sposobach komunikowania się
dotyczącej podopiecznego podopiecznego zawarte w jego
– określić zadania terapii dokumentacji,
zajęciowej – wykorzystać informacje zawarte
– skonstruować w dokumentacji w celu wybrania
indywidualny plan terapii sposobu komunikowania się z
– odczytać informacje z podopiecznym,
karty zdrowia pacjenta – interpretować informacje
– wymienić dane zawarte zawarte w dokumentacji w celu
w epikryzie lekarskiej zaplanowania procesu
– odczytać dokumentację terapeutycznego osoby
procesu pielęgnowania na niemówiącej i/lub niesłyszącej
75
oddziale szpitalnym – interpretować informacje
– analizować kartę zleceń zawarte w dokumentacji
lekarskich oraz kartę – wypełnić dokumenty na
zastosowania podstawie opisu podopiecznego z
unieruchomienia, wykorzystaniem technologii
przymusu lub izolacji informatycznej
– rozróżnić rodzaje
zawiadomień o przyjęciu
pacjenta do szpitala
psychiatrycznego
– odczytać dokumentację
związaną z orzeczeniem o
– odczytać dokumenty
zgłoszeniowe i
rozliczeniowe
– analizować
indywidualne karty
pacjentów
– tworzyć plany terapii
zajęciowej
3. Metody i formy terapii – uwzględnić zmiany – wskazać instytucje i zadania Semestr II
zachodzące w terapeuty zajęciowego w
poszczególnych układach zaspokojeniu potrzeb
człowieka podczas podopiecznego
projektowania terapii – dobrać sposoby pracy z
– rozróżnić stopnie i podopiecznym, jego rodziną i
rodzaje środowiskiem społecznym do
niepełnosprawności zaleceń specjalistów
– budować konstruktywną – proponować zajęcia terapii
informację zwrotną zajęciowej zgodnie z
– dobierać techniki zainteresowaniami podopiecznego
aktywnego słuchania do – określić sposoby korzystania ze
rodzaju terapii sprzętu rehabilitacyjnego,
– stosować techniki ortopedycznego i innych środków
zmniejszające skutki pomocniczych
stresu – dokonać analizy rozwiązań
– korzystać z pracy technicznych i organizacyjnych
członków zespołu warunków i jakości pracy
76
– stosować sposoby – dokonać prostych modernizacji
rozwiązywania konfliktów stanowiska pracy
– stosować zasady – analizować efekty pracy zespołu
negocjacji – analizować zasady i procedury
– uwzględnić w planie wykonania zadania
terapeutycznym działania – ocenić przypadki naruszania
zapobiegające przemocy procedur postępowania
– analizować sytuację – różnicować metody i techniki
podopiecznego w zakresie terapii zajęciowej z
jego zdrowia fizycznego, uwzględnieniem potrzeb, stanu
psychicznego, procesów zdrowia, możliwości i sprawności
poznawczych i relacji podopiecznego
społecznych – dobrać techniki aktywnego
– opisać potrzeby słuchania do rodzaju terapii i
człowieka możliwości osoby niesłyszącej
– ustalić potrzeby i/lub niemówiącej
podopiecznego – dostosować techniki aktywnego
– planować proces słuchania do możliwości
terapeutyczny na podopiecznych, ich rodzin i
podstawie potrzeb, środowiska
problemów i zasobów – dostosować sposób przekazu
podopiecznego, jego do stanu psychofizycznego
rodziny i środowiska pacjenta i jego możliwości
– wyjaśnić znaczenie komunikowania się
zmiany w życiu człowieka – projektować osobiste pomoce
– zanalizować zalecenia do porozumiewania się
specjalistów i zespołu – korzystać w związku z realizacją
wielodyscyplinarnego zadań zawodowych terapeuty
– rozróżnić rodzaje zajęciowego z zapisów ustawy o
treningów umiejętności pomocy społecznej
społecznych – korzystać z zapisów ustawy o
– zaplanować treningi rehabilitacji zawodowej i
umiejętności społecznych społecznej oraz zatrudnianiu osób
dostosowane do niepełnosprawnych
możliwości i potrzeb – interpretować uzyskane
podopiecznego informacje z obserwacji
– zaplanować zajęcia z – modyfikować plan działań
zakresu edukacji terapeutycznych w oparciu o
prozdrowotnej z informacje zespołu
77
uwzględnieniem wielodyscyplinarnego
możliwości i potrzeb – zmodernizować stanowisko
zdrowotnych pracy
podopiecznego – hierarchizować potrzeby
– określić rodzaje i podopiecznego
sposoby motywowania – wyciągać wnioski z informacji
podopiecznych do pracy z zawartych w diagnozie
uwzględnieniem ich terapeutycznej podopiecznego
potrzeb i możliwości – wyciągać wnioski z zaleceń
– zaplanować działania specjalistów i zespołu
zgodnie z możliwościami wielodyscyplinarnego
ich realizacji – dobierać sposoby pracy z
– dobrać sprzęt i podopiecznym, jego rodziną i
materiały do prowadzenia środowiskiem społecznym do
terapii zajęciowej w zaleceń specjalistów
pracowniach – dobierać techniki terapii
– identyfikować potrzeby zajęciowej oraz metody
człowieka terapeutyczne zawarte w
– określić zasady indywidualnym planie terapii do
prowadzenia zajęć z stanu psychofizycznego
zakresu indywidualnej i podopiecznego
grupowej terapii – wykonywać pomoce
zajęciowej w dydaktyczne do realizacji działań
poszczególnych terapeutycznych
pracowniach – określić sposoby korzystania ze
– planować wyposażenie sprzętu rehabilitacyjnego,
pracowni terapii zajęciowej ortopedycznego i innych środków
– dobierać sprzęt i pomocniczych
materiały do prowadzenia – dobrać formy terapii w
terapii zajęciowej w zależności od grupy osób z
pracowniach dysfunkcją i stopnia
– rozróżnić rodzaje niepełnosprawności
sprzętu rehabilitacyjnego, – przeprowadzić zajęcia
ortopedycznego i innych terapeutyczne
środków pomocniczych – scharakteryzować
– korzystać z pracy najważniejsze potrzeby
członków zespołu podopiecznego na podstawie
– stosować środki przykładów
językowe umożliwiające – zaproponować metodę
78
realizację czynności prowadzenia terapii zajęciowej
zawodowych w zakresie podopiecznego
dokumentacji procesu
terapii
– stosować środki
językowe umożliwiające
realizację czynności
zawodowych w zakresie
kontaktu z pacjentem i/lub
jego rodziną
– samodzielnie tworzyć
krótkie, spójne i logiczne
wypowiedzi ustne
– samodzielnie tworzyć
krótkie, spójne i logiczne
wypowiedzi pisemne
spójne wypowiedzi ustne
dotyczące czynności
zawodowych
spójne wypowiedzi
pisemne dotyczące
czynności zawodowych
(np. e-mail, wiadomość,
list motywacyjny, CV,
dokumentację pacjentów)
– dobrać sposoby
komunikacji niewerbalnej
możliwości osoby
niemówiącej i/lub
niesłyszącej
– stosować techniki
aktywnego słuchania
podczas kontaktu z
osobami stosującymi
komunikację niewerbalną
– budować konstruktywną
79
informację zwrotną
– stosować sposoby
przekazu w zależności od
stanu psychofizycznego
komunikowania się
– sformułować
komunikaty asertywne w
kontaktach z
podopiecznym, jego
rodziną i środowiskiem
– uwzględnić w planie
terapeutycznym działania
zapobiegające przemocy
– dobrać metody i
sposoby działania w
zależności od diagnozy
terapeutycznej
– porównać stan
psychofizyczny
podopiecznego z normą
rozwojową
– rozpoznać ogólne
objawy procesów
chorobowych w
organizmie człowieka
– opisać obraz kliniczny
chorób
– zaproponować terapię
odpowiednią do
ocenionego stanu
podopiecznego
– stosować wybrane
narzędzia oceniające
stopień
zawarte w orzeczeniach o
80
– odczytać informacje
zawarte w dokumentacji i
zaplanować proces
terapeutyczny w oparciu o
nie
– zaproponować pytania
do wywiadu
– wykorzystać narzędzia
do oceny potrzeb i
możliwości podopiecznego
na podstawie przykładów
– sporządzać notatki
służbowe, raporty, arkusze
obserwacji, arkusze
wywiadu, arkusze
diagnozy terapeutycznej,
plany terapii (tygodniowe,
miesięczne, roczne)
zawierające bieżące
informacje o pacjencie
– tworzyć plan działań
terapeutycznych w oparciu
o informacje zespołu
– przekazywać informacje
o wynikach pracy
terapeutycznej członkom
zespołu
– sporządzić arkusz
wywiadu
– opracowywać arkusze
obserwacji
– budować plan działań
terapeutycznych w oparciu
o pozyskane informacje
– dokonać prostych
modernizacji stanowiska
pracy
81
– ustalać potrzeby
podopiecznego
terapeutyczny na
podstawie potrzeb,
problemów i zasobów
podopiecznego, jego
– sporządzać plan
postępowania
terapeutycznego
– realizować terapię
zajęciową adekwatnie do
potrzeb, problemów, stanu
zdrowia, możliwości i
sprawności
podopiecznego,
dobierając metody i
techniki terapii zajęciowej
– planować terapię
zajęciową z podopiecznym
w różnym wieku, z
różnymi schorzeniami i
rodzajami
– planować terapię
ruchem
– analizować informacje
zawarte w diagnozie
terapeutycznej
podopiecznego
– analizować zalecenia
specjalistów i zespołu
terapeutyczny na
podstawie informacji
zawartych w diagnozie
– planować metody,
82
techniki i formy dla
podopiecznego w
odniesieniu do jego stanu
zdrowia, potrzeb,
problemów oraz stopnia
– dobierać środki i
pomoce do zajęć
terapeutycznych
– dobierać materiały i
narzędzia do realizacji
planu terapii zajęciowej
– sporządzać scenariusz
zajęć terapeutycznych z
uwzględnieniem jego
podstawowych elementów
– zaplanować
wyposażenie
poszczególnych pracowni
terapii zajęciowej
– dobrać sprzęt i
materiały do prowadzenia
terapii zajęciowej w
pracowniach
sprzętu rehabilitacyjnego,
ortopedycznego i innych
środków pomocniczych
– zapoznać się z
konspektami i
scenariuszami do
prowadzenia zajęć z
pacjentem
niepełnosprawnym
ruchowo i wzrokowo,
intelektualnie, dla osób
geriatrycznych, dla dzieci
z deficytem rozwojowym
– przygotować stanowisko
83
terapeutyczne odpowiednie
do możliwości
psychofizycznych pacjenta
niepełnosprawnego ruchowo
– dobrać odpowiednie
techniki, metody i formy
pracy z pacjentem
– przygotować pomoce
terapeutyczne
– przygotować konspekt
zajęć
RAZEM

Praktyki zawodowe prowadzone w są placówkach medycznych, pomocy społecznej, placówkach edukacyjnych oraz w pracowniach wyposażonych
w odpowiednie narzędzia i pomoce terapeutyczne, tzw. pracownie tematyczne.
Procedury osiągania celów kształcenia: Prowadzenie zajęć z pacjentem. Opracowanie indywidualnego planu terapii, sprawdzian umiejętności
praktycznych. Zadaniem ucznia jest opracowanie indywidualnego planu terapii danego pacjenta z zastosowaniem metod, form i narzędzi pracy adekwatnych
do niepełnosprawności lub rodzaju zaburzeń uwzględniającego: zasady ergonomii, zagrożenia dla zdrowia i życia w miejscu pracy oraz czynniki szkodliwe.

Preferowaną metodą sprawdzania osiągnięć uczniów powinny być kontrola ucznia podczas wykonywania zadań praktycznych:
– zaprojektowanie procesu terapeutycznego do odpowiedniej jednostki chorobowej,
– test,
– obserwacja ucznia podczas prowadzenia zajęć z pacjentem.
84
Ewaluacja przeprowadzona na początku roku szkolnego – „na wejściu” – zwana również diagnozującą.
85
NAZWA PRZEDMIOTU PRAKTYKA ZAWODOWA PO III SEMESTRZE
Cele ogólne
1. Poznanie przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny oraz fizjologii i ergonomii pracy terapeuty zajęciowego w placówce.
2. Poznanie funkcjonowania podmiotów usług zdrowotnych, medycznych i społecznych oraz stosowanej dokumentacji.
3. Poznanie procesu komunikacji z podopiecznym oraz występujących barier i zakłóceń.
4. Zastosowanie różnych sposobów i technik komunikacji, w tym komunikacji alternatywnej.
5. Poznanie narzędzi diagnostycznych w placówce.
6. Poznanie planowania i organizacji terapii właściwych dla podmiotu usług medycznych.
7. Poznanie zasad planowania procesu terapeutycznego w placówce.
Cele operacyjne:
Uczeń potrafi:
1) scharakteryzować cele i zadania higieny,
2) zastosować zasady etyki zawodowej,
3) wskazać dokumenty stosowane w podmiotach usług zdrowotnych, medycznych i społecznych,
4) skorzystać z zapisów ustawy o pomocy społecznej, ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych,
5) zastosować sposoby i techniki komunikacji odpowiednie do potrzeb podopiecznych w placówce,
6) zastosować metody diagnostyczne dostosowane do rodzaju niepełnosprawności podopiecznego,
7) zaplanować proces terapeutyczny na podstawie potrzeb, problemów i zasobów podopiecznego, jego rodziny i środowiska.
86
MATERIAŁ NAUCZANIA PRAKTYKA ZAWODOWA PO III SEMESTRZE
I. Podstawy 1. Bezpieczeństwo i higiena – rozróżniać dokumenty – omówić zasady higieny w pracy Semestr III
terapii pracy, podstawy fizjologii i dotyczące przepisów terapeuty zajęciowego
zajęciowej ergonomii pracy bezpieczeństwa i higieny pracy – opisać wymagania higieniczno-
oraz ochrony sanitarne pracowni terapii
przeciwpożarowej i ochrony zajęciowej
środowiska – uzasadnić konieczność
– rozpoznać czynniki ryzyka przestrzegania zasad aseptyki i
zakażeń, w tym zakażeń antyseptyki oraz bezpieczeństwa
szpitalnych związanego z materiałami
– wymienić regulacje prawne zakażonymi
dotyczące bezpieczeństwa i – określić skutki
higieny pracy nieprzestrzegania zasad
– określić podstawowe ergonomii w pracy terapeuty
wymagania ergonomii w pracy zajęciowego
terapeuty zajęciowego – opisać zasady bezpiecznego
– ocenić stan pomieszczeń i wykonywania pracy przez
wyposażenia pracowni terapeutę zajęciowego
– wymienić zadania i uprawnienia
instytucji i służb w zakresie
ochrony pracy w Polsce
2. Etyka zwodu – stosować zasady etycznego Semestr III
zachowania w stosunku do
podopiecznego i
współpracowników
3. Cele i zadania terapii – określić zadania terapii – wskazać instytucje i zadania Semestr III
zajęciowej oraz klasyfikacja zajęciowej w placówce terapeuty zajęciowego w
zaburzeń – wymienić i opisać potrzeby zaspokojeniu potrzeb
podopiecznego podopiecznego
– określić zasady – określić sposoby korzystania ze
prowadzenia zajęć z zakresu sprzętu rehabilitacyjnego,
indywidualnej i grupowej ortopedycznego i innych środków
terapii zajęciowej w pomocniczych
poszczególnych pracowniach
87
4. Organizacja ochrony zdrowia – określić pojęcie, cechy, – ocenić przypadki naruszania Semestr III
i dokumentacja w terapii strukturę i elementy procedur postępowania
zajęciowej indywidualnego planu terapii – analizować zasady i procedury
wykonania zadania
5. Podstawy prawne – korzystać ze źródeł – korzystać z zapisów ustawy o Semestr III
informacji dotyczących norm i pomocy społecznej
procedur oceny zgodności – korzystać z zapisów ustawy o
– przestrzegać przepisów o rehabilitacji zawodowej i
ochronie danych osobowych i społecznej oraz zatrudnianiu osób
informacjach niejawnych w niepełnosprawnych
pracy zawodowej
II. Biomedyczne 6. Podstawy anatomii i fizjologii – wykorzystać wiedzę z Semestr III
podstawy anatomii i fizjologii człowieka
anatomii do oceny aktualnego stanu
fizjologii i zdrowia podopiecznego
patofizjologii 7. Podstawy patofizjologii – ocenić stopień i rodzaj Semestr III
człowieka niepełnosprawności
podopiecznego
8. Pierwsza pomoc – wstępnie ocenić stan – ocenić stan poszkodowanego Semestr III
przedmedyczna poszkodowanego w zakresie przytomności i
oddechu
– zastosować zasady
resuscytacji krążeniowo-
oddechowej
III. Komunikacja 1. Sposoby komunikacji – dobrać sposoby komunikacji – dostosować techniki aktywnego Semestr III
alternatywna niewerbalnej dostosowanej do słuchania do możliwości
potrzeb i możliwości osoby podopiecznych, ich rodzin i
niemówiącej i/lub niesłyszącej środowiska
– budować konstruktywną – dostosować sposób przekazu
informację zwrotną do stanu psychofizycznego
2. Komunikacja alternatywna i – stosować techniki – projektować osobiste pomoce Semestr III
wspomagająca aktywnego słuchania podczas do porozumiewania się
kontaktu z osobami
stosującymi komunikację
niewerbalną
3. Podstawy języka migowego, – odczytać i przekazać proste – odczytać i przekazać Semestr III
daktylografia i ideografia komunikaty w oparciu o polski komunikaty w oparciu o polski
alfabet palcowy i znaki liczb alfabet palcowy i znaki liczb
88
4. Zasady nawiązywania – sformułować komunikaty – uzasadnić wpływ zachowań Semestr III
kontaktu z podopiecznym asertywne w kontaktach z asertywnych, agresywnych i
podopiecznym, jego rodziną i uległych na budowanie więzi
środowiskiem społecznym terapeutycznej
– uwzględnić w planie – interpretować informacje
terapeutycznym działania otrzymane od zespołu
zapobiegające przemocy wielodyscyplinarnego w zakresie
przeciwdziałania przemocy
IV. Planowanie i 1. Proces komunikacji oraz – budować konstruktywną – dostosować sposób przekazu Semestr III
organizowanie bariery i błędy w komunikacji informację zwrotną podczas do stanu psychofizycznego
indywidualnej i pracy z podopiecznym pacjenta
grupowej terapii – dobrać sposoby komunikacji
zajęciowej werbalnej i niewerbalnej
możliwości podopiecznego
– dobrać techniki radzenia sobie
z barierami i błędami w
komunikacji
2. Bhp i organizacja pracy w – stosować przepisy prawa – korzystać z zapisów ustawy o Semestr III
terapii zajęciowej dotyczące ochrony rehabilitacji zawodowej i
przeciwpożarowej i ochrony społecznej oraz zatrudnianiu osób
środowiska w pracy terapeuty niepełnosprawnych
zajęciowego – interpretować uzyskane
– tworzyć plan działań informacje z obserwacji
terapeutycznych w oparciu o – modyfikować plan działań
informacje zespołu terapeutycznych w oparciu o
wielodyscyplinarnego informacje zespołu
– przekazywać informacje wielodyscyplinarnego
członkom zespołu o wynikach
pracy terapeutycznej
3. Diagnozowanie i planowanie – analizować informacje – wyciągać wnioski z informacji Semestr III
procesu terapeutycznego zawarte w diagnozie zawartych w diagnozie
terapeutycznej podopiecznego terapeutycznej podopiecznego
– analizować zalecenia – dobierać sposoby pracy z
specjalistów i zespołu podopiecznym, jego rodziną i
– planować metody, techniki i zaleceń specjalistów
formy dla podopiecznego w – dobierać techniki terapii
odniesieniu do jego stanu zajęciowej oraz metody
89
zdrowia, potrzeb, problemów terapeutyczne zawarte w
oraz stopnia indywidualnym planie terapii do
niepełnosprawności stanu psychofizycznego
podopiecznego
4. Formy, sposoby i narzędzia – sporządzać scenariusz – dobierać formy terapii w Semestr III
terapii oraz ich dokumentacja zajęć (z uwzględnieniem zależności od grupy osób z
narzędzi) terapeutycznych z dysfunkcją i stopnia
uwzględnieniem jego niepełnosprawności
podstawowych elementów – przeprowadzić zajęcia
– zapoznać się z konspektami terapeutyczne
i scenariuszami do – projektować dokumentację
prowadzenia zajęć z terapeutyczną dostosowaną do
pacjentem niepełnosprawnym typu placówki
ruchowo i wzrokowo,
intelektualnie oraz dla osób
geriatrycznych
i z deficytem rozwojowym
techniki, metody i formy pracy
z pacjentem
– przygotować odpowiednie
stanowisko terapeutyczne do
możliwości psychofizycznych
pacjenta z wieloraką
sprzężoną
niepełnosprawnością oraz
niepełnosprawnością
geriatryczną i psychofizyczną
pacjenta – dziecka
– sporządzać dokumentację
zgodnie z wytycznymi w danej
placówce
5. Planowanie i opracowanie – opracować plan działań – projektować dokumentację Semestr III
indywidualnego planu terapii terapeutycznych w oparciu o terapeutyczną dostosowaną do
pozyskane informacje typu placówki terapeutycznej
– zaplanować proces – wypełnić kwestionariusze,
terapeutyczny na podstawie arkusze oraz inne narzędzia do
potrzeb, problemów i zasobów oceny efektów pracy
podopiecznego, jego rodziny i z podopiecznym stosownie do
90
środowiska typu placówki i specyfiki pracy z
– analizować zalecenia podopiecznym oraz rodzaju
specjalistów i zespołu prowadzonej działalności
wielodyscyplinarnego terapeutycznej
informacji zawartych w
diagnozie
informacje zespołu
RAZEM

Praca w grupach 5–10-osobowych u pracodawcy. Zalecaną metodą jest nauczanie praktyczne w placówkach pomocy społecznej i ochrony zdrowia
umożliwiających obserwację zachowań podopiecznych, nawiązywanie z nimi kontaktów oraz zapoznawanie się z dokumentacją medyczną i terapeutyczną
oraz obserwacja planowanych i prowadzonych zajęć terapeutycznych. Należy dostosować warunki, środki, metody i formy kształcenia do indywidualnych
potrzeb ucznia.

W celu oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów proponuje się dokonanie sprawdzenia trafności zastosowanych narzędzi diagnostycznych, metod i technik
terapii oraz przygotowanego indywidualnego planu terapii.

91
Ewaluacja przeprowadzona na początku roku szkolnego – „na wejściu” − zwaną również diagnozującą.
92
NAZWA PRZEDMIOTU PRAKTYKA ZAWODOWA PO IV SEMESTRZE
Cele ogólne
1. Poznanie przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny oraz fizjologii i ergonomii pracy terapeuty zajęciowego w placówce.
2. Sklasyfikowanie zaburzeń występujących w placówce.
3. Poznanie funkcjonowania podmiotów usług zdrowotnych, medycznych i społecznych oraz stosowanej dokumentacji.
4. Poznanie zapisów ustawy o pomocy społecznej, ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
5. Poznanie anatomii, fizjologii i patofizjologii człowieka.
6. Poznanie procesu komunikacji z podopiecznym oraz występujących barier i zakłóceń.
7. Zastosowanie różnych sposobów i technik komunikacji, w tym komunikacji alternatywnej.
8. Poznanie narzędzi diagnostycznych w placówce.
9. Poznanie planowania i organizacji terapii właściwych dla podmiotu usług medycznych.
10. Poznanie zasad planowania procesu terapeutycznego w placówce.
Cele operacyjne:
Uczeń potrafi:
1) scharakteryzować cele i zadania higieny,
2) zastosować zasady etyki zawodowej,
3) opisać strukturę placówki usług zdrowotnych, medycznych i społecznych,
4) wskazać dokumenty stosowane w podmiotach usług zdrowotnych, medycznych i społecznych,
5) skorzystać z zapisów ustawy o pomocy społecznej, ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych,
6) wymienić podstawowe procesy patologiczne,
7) opisać funkcje układów, narządów, tkanek oraz ich procesy chorobowe,
8) efektywnie komunikować się z podopiecznym,
9) zastosować sposoby i techniki komunikacji odpowiednie do potrzeb podopiecznych w placówce,
10) zastosować metody diagnostyczne dostosowane do rodzaju niepełnosprawności podopiecznego,
93
11) zaplanować proces terapeutyczny na podstawie potrzeb, problemów i zasobów podopiecznego, jego rodziny i środowiska.
MATERIAŁ NAUCZANIA PRAKTYKA ZAWODOWA PO IV SEMESTRZE

I. Podstawy 1. Bezpieczeństwo i higiena – rozróżniać dokumenty – omówić zasady higieny w pracy Semestr IV
terapii pracy, podstawy fizjologii i dotyczące przepisów terapeuty zajęciowego
zajęciowej ergonomii pracy bezpieczeństwa i higieny pracy – opisać wymagania higieniczno-
oraz ochrony sanitarne pracowni terapii
przeciwpożarowej i ochrony zajęciowej
środowiska – uzasadnić konieczność
– rozpoznać czynniki ryzyka przestrzegania zasad aseptyki i
zakażeń, w tym zakażeń antyseptyki oraz bezpieczeństwa
szpitalnych związanego z materiałami
– wymienić regulacje prawne zakażonymi
dotyczące bezpieczeństwa i – określić skutki
higieny pracy nieprzestrzegania zasad
– określić podstawowe ergonomii w pracy terapeuty
wymagania ergonomii w pracy zajęciowego
terapeuty zajęciowego – opisać zasady bezpiecznego
– ocenić stan pomieszczeń i wykonywania pracy przez
wyposażenia pracowni terapeutę zajęciowego
– wymienić zadania i uprawnienia
instytucji i służb w zakresie
ochrony pracy w Polsce
2. Etyka zwodu – wskazać zasady etycznego – analizować efekty pracy Semestr IV
zachowania w stosunku do zespołu
podopiecznego i
współpracowników
3. Cele i zadania terapii – określić zadania terapii – wskazać instytucje i zadania Semestr IV
zajęciowej oraz klasyfikacja zajęciowej terapeuty zajęciowego w
zaburzeń – wymienić i opisać potrzeby zaspokojeniu potrzeb
człowieka podopiecznego
– określić zasady – określić sposoby korzystania ze
prowadzenia zajęć z zakresu sprzętu rehabilitacyjnego,
94
indywidualnej i grupowej ortopedycznego i innych środków
terapii zajęciowej w pomocniczych
poszczególnych pracowniach
– opisać procesy psychiczne
człowieka
4. Organizacja ochrony zdrowia – opisać zasady finansowania – wyjaśnić różnice w Semestr IV
i dokumentacja w terapii w instytucjach ochrony zdrowia funkcjonowaniu podmiotów usług
zajęciowej – opisać obszary promocji zdrowotnych, medycznych i
zdrowia i poziomy działań społecznych
profilaktycznych – ocenić przypadki naruszania
– określić pojęcie, cechy, procedur postępowania
strukturę i elementy – analizować zasady i procedury
indywidualnego planu terapii wykonania zadania
II. Podstawy 1. Podstawy prawne – korzystać ze źródeł – korzystać z zapisów ustawy o Semestr IV
prawne terapii informacji dotyczących norm i pomocy społecznej
zajęciowej procedur oceny zgodności – korzystać z zapisów ustawy o
– przestrzegać przepisów o rehabilitacji zawodowej i
ochronie danych osobowych i społecznej oraz zatrudnianiu osób
informacji niejawnych w pracy niepełnosprawnych
zawodowej
III. 1. Podstawy anatomii i fizjologii – wymienić najważniejsze – wymienić i scharakteryzować Semestr IV
Biomedyczne kości tworzące szkielet czynność poszczególnych mięśni
podstawy – wymienić rodzaje mięśni człowieka
anatomii, – przedstawić budowę – podać przykłady
fizjologii i poszczególnych rodzajów przeprowadzenia dróg nerwowych
patofizjologii mięśni – przedstawić rolę
człowieka – wymienić części układu poszczególnych części układu
nerwowego oddechowego w oddychaniu
– przedstawić funkcję – scharakteryzować funkcję
poszczególnych części układu części układu krążenia
nerwowego – opisać funkcję elementów
– wymienić elementy układu układu moczowo-płciowego
oddechowego i trzewnego – przedstawić mechanizm
– opisać części układu powstawania i przewodzenia
krwionośnego i limfatycznego impulsu
– wymienić elementy układu – przedstawić podstawy
moczowo-płciowego neurofizjologiczne bólu
– wymienić elementy jednostki – opisać przebieg zmian w
motorycznej organizmie człowieka podczas
95
– wymienić układy wysiłku fizycznego
zaangażowane w wysiłek – opisać etapy rozwoju człowieka
fizyczny
– wymienić etapy rozwoju
osobniczego człowieka
2. Podstawy patofizjologii – wymienić objawy kliniczne – scharakteryzować objawy Semestr IV
schorzeń poszczególnych kliniczne schorzeń
układów poszczególnych układów
– wymienić podstawowe – opisać i wyjaśnić przyczyny
procesy patologiczne procesów patologicznych
– wymienić stopnie i rodzaje – wyjaśnić etiologię jednostek
niepełnosprawności chorobowych
3. Pierwsza pomoc – wymienić procedury – ocenić stan poszkodowanego Semestr IV
przedmedyczna ratownicze w różnego rodzaju w zakresie przytomności i
zagrożeniach oddechu
– wstępnie ocenić stan – zastosować zasady
poszkodowanego resuscytacji krążeniowo-
oddechowej
IV. Komunikacja 1. Proces komunikacji oraz – opisać proces komunikacji – dostosować sposób przekazu Semestr IV
interpersonalna bariery i błędy w komunikacji interpersonalnej i jego do stanu psychofizycznego
elementy składowe pacjenta
– omówić zasady – dobrać sposoby komunikacji
przekazywania informacji werbalnej i niewerbalnej
zwrotnych dostosowanej do potrzeb i
– opisać elementy możliwości podopiecznego
konstruktywnej informacji – wymienić bariery i błędy
zwrotnej komunikacyjne niezależne od
– budować konstruktywną nadawcy i odbiorcy
informację zwrotną – dobrać techniki radzenia sobie
– opisać bariery i błędy z barierami i błędami w
komunikacyjne, których komunikacji
źródłem jest nadawca lub
odbiorca
2. Bhp i organizacja pracy w – wymienić sposoby – omówić sposoby zapobiegania Semestr IV
terapii zajęciowej zapobiegania zagrożeniom zagrożeniom zdrowia i życia
zdrowia i życia podczas podczas wykonywania zadań
wykonywania zadań zawodowych terapeuty
zawodowych terapeuty zajęciowego
zajęciowego – korzystać z zapisów ustawy o
96
– stosować przepisy prawa rehabilitacji zawodowej i
dotyczące ochrony społecznej oraz zatrudnianiu osób
przeciwpożarowej i ochrony niepełnosprawnych
środowiska w pracy terapeuty – interpretować uzyskane
zajęciowego informacje z obserwacji
– tworzyć plan działań – modyfikować plan działań
terapeutycznych w oparciu o terapeutycznych w oparciu o
informacje zespołu informacje zespołu
wielodyscyplinarnego wielodyscyplinarnego
– przekazywać informacje o
wynikach pracy terapeutycznej
członkom zespołu
3. Diagnozowanie i planowanie – analizować informacje – wyciągać wnioski z informacji Semestr IV
procesu terapeutycznego zawarte w diagnozie zawartych w diagnozie
terapeutycznej podopiecznego terapeutycznej podopiecznego
– analizować zalecenia – dobierać sposoby pracy z
specjalistów i zespołu podopiecznym, jego rodziną i
– planować metody, techniki i zaleceń specjalistów
formy dla podopiecznego w – dobierać techniki terapii
odniesieniu do jego stanu zajęciowej oraz metody
zdrowia, potrzeb, problemów terapeutyczne do stanu
oraz stopnia psychofizycznego podopiecznego
niepełnosprawności zawarte w indywidualnym planie
terapii
4. Formy, sposoby i narzędzia – sporządzać scenariusz – dobierać formy terapii w Semestr IV
terapii oraz ich dokumentacja zajęć (z uwzględnieniem zależności od grupy osób z
narzędzi) terapeutycznych z dysfunkcją i stopnia
uwzględnieniem jego niepełnosprawności
podstawowych elementów – przeprowadzić zajęcia
– zapoznać się z konspektami terapeutyczne
i scenariuszami do – projektować dokumentację
prowadzenia zajęć z terapeutyczną dostosowaną do
pacjentem niepełnosprawnym typu placówki
ruchowo i wzrokowo,
intelektualnie oraz dla osób
geriatrycznych
i z deficytem rozwojowym
97
techniki, metody i formy pracy
z pacjentem
– przygotować stanowisko
terapeutyczne odpowiednie do
możliwości psychofizycznych
pacjenta z wieloraką
sprzężoną
niepełnosprawnością oraz
niepełnosprawnością
geriatryczną i psychofizyczną
pacjenta – dziecka
– sporządzać dokumentację
placówce
VI. Komunikacja 1. Sposoby komunikacji – dobrać sposoby komunikacji – dostosować techniki aktywnego Semestr IV
alternatywna niewerbalnej dostosowanej do słuchania do możliwości
potrzeb i możliwości osoby podopiecznych, ich rodzin i
niemówiącej i/lub niesłyszącej środowiska
– budować konstruktywną – dostosować sposób przekazu
informację zwrotną do stanu psychofizycznego
2. Komunikacja alternatywna i – stosować techniki – projektować osobiste pomoce Semestr IV
wspomagająca aktywnego słuchania podczas do porozumiewania się
kontaktu z osobami
stosującymi komunikację
niewerbalną
VII. Język 1. Podstawy języka migowego, – klasyfikować środki – scharakteryzować metody Semestr IV
migowy daktylografia i ideografia komunikacji pomiędzy komunikacji pomiędzy osobami
osobami niesłyszącymi oraz niesłyszącymi oraz osobami
osobami niesłyszącymi i niesłyszącymi i słyszącymi
słyszącymi – odczytać i przekazać
– odczytać i przekazać proste komunikaty w oparciu o polski
komunikaty w oparciu o polski alfabet palcowy i znaki liczb
alfabet palcowy i znaki liczb
– przekazać podstawowe
komunikaty w oparciu o znaki
pojęciowe polskiego języka
migowego
98
2. Znaki pojęciowe polskiego – przekazać komunikaty w – prowadzi rozmowę, korzystając Semestr IV
języka migowego oparciu o znaki pojęciowe ze znaków pojęciowych polskiego
polskiego języka migowego z języka migowego z zakresu
zakresu terapii zajęciowej terapii zajęciowej
– przekazać komunikaty w – prowadzić rozmowę,
oparciu o znaki pojęciowe korzystając ze znaków
polskiego języka migowego z pojęciowych polskiego języka
zakresu życia codziennego migowego z zakresu życia
osoby niesłyszącej codziennego osoby niesłyszącej
VII. Podstawy 1. Zasady nawiązywania – sformułować komunikaty – uzasadnić wpływ zachowań Semestr IV
teoretyczne kontaktu z podopiecznym asertywne w kontaktach z asertywnych, agresywnych i
diagnostyki w podopiecznym, jego rodziną i uległych na budowanie więzi
terapii środowiskiem społecznym terapeutycznej
zajęciowej – uwzględnić w planie – interpretować informacje
terapeutycznym działania otrzymane od zespołu
zapobiegające przemocy wielodyscyplinarnego w zakresie
przeciwdziałania przemocy
2. Prawidłowy i nieprawidłowy – porównać stan – dobrać narzędzia oceniające Semestr IV
rozwój człowieka psychofizyczny podopiecznego objawy kliniczne chorób
– zaproponować terapię – ocenić stopień i rodzaj
odpowiednią do ocenionego niepełnosprawności na podstawie
stanu podopiecznego z normą przykładów i opisów
rozwojową podopiecznych
– stosować wybrane – interpretować informacje
narzędzia oceniające stopień zawarte w dokumentacji
– odczytać informacje zawarte
w dokumentacji i zaplanować
proces terapeutyczny w
oparciu o informacje
IX. 1. Narzędzia diagnostyczne – sporządzić arkusz wywiadu – przeanalizować informacje Semestr IV
Diagnozowanie – przeprowadzić wywiad uzyskane w wyniku wywiadu
w terapii – opracować arkusze – zinterpretować informacje
zajęciowej obserwacji uzyskane w wyniku obserwacji
2. Określanie zaburzeń – ustalić potrzeby – zoperacjonalizować cele terapii Semestr IV
podopiecznego i sporządzanie podopiecznego i środowiska, zajęciowej podopiecznego
99
diagnozy w którym funkcjonuje – ocenić skuteczności
– określić etapy diagnozy przeprowadzonych działań
terapeutycznej podopiecznego terapeutycznych u pacjentów w
– opracować diagnozę psychiatrii, geriatrii oraz u
problemów, potrzeb i zasobów pacjentów z dysfunkcjami
podopiecznego narządu ruchu
– rozpoznać sytuację – wprowadzić zmiany w
podopiecznego w zakresie dokumentacji w zależności od
jego zdrowia fizycznego indywidualnych i instytucjonalnych
– ocenić stan podopiecznego potrzeb
według skali uszkodzeń oraz
skal funkcjonalnych i jakości
życia
– określić zaburzenia
procesów poznawczych
placówce
X. Planowanie i 1. Planowanie i opracowanie – opracować plan działań – projektować dokumentację Semestr IV
organizowanie indywidualnego planu terapii terapeutycznych w oparciu o terapeutyczną dostosowaną do
indywidualnej i pozyskane informacje typu placówki terapeutycznej
grupowej terapii – zaplanować proces – wypełnić kwestionariusze,
zajęciowej terapeutyczny na podstawie arkusze oraz inne narzędzia do
potrzeb, problemów i zasobów oceny efektów pracy
podopiecznego, jego rodziny i z podopiecznym stosownie do
środowiska typu placówki i specyfiki pracy z
– analizować zalecenia podopiecznym oraz rodzaju
specjalistów i zespołu prowadzonej działalności
wielodyscyplinarnego terapeutycznej
informacji zawartych w
diagnozie
informacje zespołu
2. Metody i techniki pracy z – planować metody dla – dobierać techniki terapii Semestr IV
podopiecznym podopiecznego w odniesieniu zajęciowej oraz metody
100
do jego stanu zdrowia, terapeutyczne do stanu
potrzeb, problemów oraz psychofizycznego podopiecznego
stopnia niepełnosprawności zawarte w indywidualnym planie
– planować terapię zajęciową terapii
z podopiecznym w różnym – dokonać oceny skuteczności
wieku, z różnymi schorzeniami przeprowadzonych działań
i rodzajami terapeutycznych
niepełnosprawności – określić sposoby korzystania ze
– dobierać i stosować techniki sprzętu rehabilitacyjnego,
i rodzaje terapii zajęciowej ortopedycznego i innych środków
adekwatne do stanu pomocniczych
fizycznego i – wykonać pomoce dydaktyczne
psychospołecznego do realizacji działań
podopiecznego terapeutycznych
– sporządzić scenariusz zajęć – planować działania zgodnie z
terapeutycznych z możliwościami ich realizacji
uwzględnieniem jego – wyznaczyć zadania członkom
podstawowych elementów zespołu
– sporządzić plan – proponować zajęcia terapii
postępowania zajęciowej zgodnie z
terapeutycznego zainteresowaniami
podopiecznego
3. Dokumentacja w pracy – sporządzić notatki – projektować dokumentację Semestr IV
terapeuty zajęciowego służbowe, raporty, arkusze terapeutyczną dostosowaną do
obserwacji, arkusze wywiadu typu placówki terapeutycznej
oraz arkusze diagnozy – wprowadzać zmiany w
terapeutycznej dokumentacji w zależności od
– prowadzić dokumentację indywidualnych i instytucjonalnych
działań z zakresu terapii potrzeb
zajęciowej w formie planów, – sporządzić piktogramy, rysunki,
harmonogramów, konspektów szablony w wersji elektronicznej
itp. opracowań
terapeuty zajęciowego w wersji
elektronicznej
– używać arkuszy
kalkulacyjnych
RAZEM
101
Praca w grupach 5–10-osobowych u pracodawcy. Zalecaną metodą jest nauczanie praktyczne w placówkach pomocy społecznej i ochrony zdrowia
umożliwiających obserwację zachowań podopiecznych, nawiązywanie z nimi kontaktów oraz zapoznawanie się z dokumentacją medyczną i terapeutyczną
oraz obserwacja planowanych i prowadzonych zajęć terapeutycznych. Należy dostosować warunki, środki, metody i formy kształcenia do indywidualnych
potrzeb ucznia.

W celu oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów proponuje się dokonanie sprawdzenia trafności zastosowanych narzędzi diagnostycznych, metod i technik
terapii oraz przygotowanego indywidualnego planu terapii.

EWALUACJA PRZEDMIOTU
Ewaluacja obejmująca całą grupę uczniów powinna być przeprowadzona na początku roku szkolnego w postaci testu diagnozującego.
Ewaluacja końcowa powinna skoncentrować się na analizie rezultatów programu zarówno założonych przed realizacją, jak i wynikłych w trakcie realizacji
programu nauczania. Zaleca się, aby miała ona formę pisemną z rekomendacją do realizacji programu w kolejnych latach kształcenia.
Proponowane metody badawcze zastosowane w ewaluacji przedmiotu: ankieta (kwestionariusz ankiety), obserwacja (arkusz obserwacji), wywiad (lista
pytań), analiza dokumentów (arkusz informacyjny), pomiar dydaktyczny (sprawdzian, test).
102
IV. ZALECANA LITERATURA DO ZAWODU
Literatura:
1. Aronson E., Człowiek istota społeczna, Zysk i Ska, Poznań 2000.
4. Błeszyński J. (red.) Alternatywne i wspomagające metody komunikacji, IMPULS, Kraków 2008.
5. Cieśla H. (tłum.), Modelowanie z masy solnej i innych materiałów, BW Media, Warszawa 2005.
6. Dziamska D., Cuda w papierowym ogrodzie, Wydawnictwo BP, Poznań 2004.
7. Dziewiecki M., Psychologia porozumiewania się, Wydaw. „JEDNOŚĆ", Kielce 2000.
8. Franczyk A., Krajewska K, Zabawy i ćwiczenia na cały rok, Impuls, Kraków 2005.
9. Golka M. (red.), Bariery w komunikowaniu, Wydaw. Nauk. UAM, Poznań 2000.
10. Griffin E., Podstawy komunikacji społecznej, GWP, Gdańsk 2002.
11. Hormon J., Smith R, Szkoła rysowania i malowania. Wydawnictwo Arkady, Warszawa 2002.
12. Ignasiak Z., Anatomia narządów wewnętrznych i układu nerwowego człowieka, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2008.
13. Ignasiak Z., Anatomia układu ruchu, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2007.
14. Jamrożek B., Sobczak J., Komunikacja interpersonalna czyli jak wspomagać swoją przedsiębiorczość: podręcznik, Wydaw. eMPi, Wyd. 3., Poznań
2000.
15. Janus E., Bac A., Kulis A, Smrokowska-Reichman A., Terapia zajęciowa w geriatrii, PZWL, 2017.
17. Kadusan H. Schaeffe R, Techniki terapeutyczne, zabawa w psychoterapii, GWP Gdańsk 2002.
19. Konieczyńska Z., Stańczak T, Terapia zajęciowa w psychiatrii, CMDNŚSzM, Warszawa 1989.
20. Kosiba O., Grenda P., Leksykon języka migowego, Silentium, Bogatynia 2011.
23. Kozłowski S., Nazar K., Wprowadzenie do fizjologii klinicznej, Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 1999.
103
26. Rożnowska K., Dziecko z zespołem Downa, PZWL, Warszawa 2007.
27. Rusinek M., Załazińska A., Retoryka podręczna, czyli jak wnikliwie słuchać i przekonująco mówić, Wydawnictwo Znak, Kraków 2005.
28. Sęk H., Wprowadzenie do psychologii klinicznej, Warszawa 2005.
30. Sobotta J., Atlas anatomii człowieka. Tom I i II, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2008.
31. Szczepankowski B., Koncewicz D., Język migowy w terapii, Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Łodzi, Łódź 2012.
32. Sztompka P., Bogunia-Borowska M. (red.), Socjologia codzienności, Znak, Kraków 2008.
33. Szulc W., Sztuka i terapia, CMDNŚSzM, Warszawa 1993.
34. von Tetzchner S., Martinsen H., Wprowadzenie do wspomagających i alternatywnych sposobów porozumiewania się, Stowarzyszenie Mówić bez Słów,
Warszawa 2002.
35. Zimnol A., Komunikacja interpersonalna, Wydawnictwo Poligraf, 2012.
Literatura uzupełniająca:
1. Berne E., W co grają ludzie?, PWN, Warszawa 2007.
2. Stewart J. (red.), Mosty zamiast murów. Podręcznik komunikacji interpersonalnej, PWN, Warszawa 2007.
3. von Thurn S., Sztuka rozmawiania, WAM, Kraków 2007.
Czasopisma:
1. „American Journal of Occupational Therapy”
2. „British Journal of Occupational Therapy”
3. Bulanda-Frączkiewicz R., Komunikacja interpersonalna, „Poradnik Bibliotekarza” 2004, nr 3, s. 12–14.
4. Bulanda-Frączkiewicz R., Komunikacja interpersonalna: propozycje zajęć warsztatowych, „Poradnik Bibliotekarza” 2004, nr 3, s. 30–31.
5. Kwartalnik „Niepełnosprawność”.
6. Okoń Z, Porozumieć się znaczy umieć słuchać, „Edukacja i Dialog” 2004, nr 3, s. 39–41.
104

Terapeuta Zajeciowy

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Terapeuta Zajeciowy

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

PROJEKT PROGRAMU NAUCZANIA ZAWODU

opracowany w oparciu o projekt podstawy programowej kształcenia w zawodzie

Program przedmiotowy o strukturze spiralnej

SYMBOL CYFROWY ZAWODU 325907

KWALIFIKACJA WYODRĘBNIONA W ZAWODZIE:

NAZWA PRZEDMIOTU PODSTAWY TERAPII ZAJĘCIOWEJ

PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW KSZTAŁCENIA PRZEDMIOTU

Obudowa dydaktyczna: proponowane pozycje książkowe:

PROPONOWANE METODY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIA

PROPONOWANE METODY EWALUACJI PRZEDMIOTU

PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW KSZTAŁCENIA PRZEDMIOTU

PROPONOWANE METODY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIA

PROPONOWANE METODY EWALUACJI PRZEDMIOTU

PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW KSZTAŁCENIA PRZEDMIOTU

PROPONOWANE METODY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIA/SŁUCHACZA

PROPONOWANE FORMY EWALUACJI PRZEDMIOTU

PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW KSZTAŁCENIA PRZEDMIOTU

Obudowa dydaktyczna: proponowane podręczniki:

Zalecane metody dydaktyczne:

PROPONOWANE METODY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIA

PROPONOWANE METODY EWALUACJI PRZEDMIOTU

PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW KSZTAŁCENIA PRZEDMIOTU

PROPONOWANE METODY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIA/SŁUCHACZA

PROPONOWANE METODY EWALUACJI PRZEDMIOTU

PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW KSZTAŁCENIA PRZEDMIOTU

PROPONOWANE METODY EWALUACJI PRZEDMIOTU

PROPONOWANE METODY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIA/SŁUCHACZA

PROPONOWANE METODY EWALUACJI PRZEDMIOTU

PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW KSZTAŁCENIA PRZEDMIOTU

PROPONOWANE METODY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIA

PROPONOWANE METODY EWALUACJI PRZEDMIOTU

MATERIAŁ NAUCZANIA METODY I TECHNIKI TERAPII ZAJĘCIOWEJ

Obudowa dydaktyczna: proponowane podręczniki:

PROPONOWANE METODY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIA

PROPONOWANE METODY EWALUACJI PRZEDMIOTU

MATERIAŁ NAUCZANIA PODSTAWY TEORETYCZNE DIAGNOSTYKI W TERAPII ZAJĘCIOWEJ

PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW KSZTAŁCENIA PRZEDMIOTU

Obudowa dydaktyczna: proponowane podręczniki:

PROPONOWANE METODY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIA/SŁUCHACZA

PROPONOWANE METODY EWALUACJI PRZEDMIOTU

PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW KSZTAŁCENIA PRZEDMIOTU

Obudowa dydaktyczna: proponowane podręczniki:

PROPONOWANE METODY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIA

PROPONOWANE METODY EWALUACJI PRZEDMIOTU

Obudowa dydaktyczna: proponowane podręczniki:

PROPONOWANE METODY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIA

PROPONOWANE METODY EWALUACJI PRZEDMIOTU

PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW KSZTAŁCENIA PRZEDMIOTU

PROPONOWANE METODY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIA

PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW KSZTAŁCENIA PRZEDMIOTU

PROPONOWANE METODY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIA

PROPONOWANE METODY EWALUACJI PRZEDMIOTU

MATERIAŁ NAUCZANIA PRAKTYKA ZAWODOWA PO IV SEMESTRZE

PROPONOWANE METODY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIA

PROPONOWANE METODY EWALUACJI PRZEDMIOTU

You might also like