Yarışma Adı

Cami tasarımı fikir yarışması

Yarışma tarihi
2019
Yarışma yeri
Mardin
Ödül
2. Mansiyon

İLKESEL TASARIM KARARLARI

Heidegger'in varlığın ancak sınırları belirlenmiş alanlarda olabileceği savından yola

çıkarak, her şeyin aynılaşarak yersizleşmesine karşı, insanların paylaşımları ile
oluşan ortak belleğin, yere ait özelliklerinin farkında olarak, yersizliğe ilişkin
çözüm önerisi getirilmesi fikri mimari yaklaşımın temelini oluşturmaktadır. "Yer"
in söyledikleri çatkıyı öne çıkaran ana karakterdir. Bu amaçla Mardin ilinin sahip
olduğu potansiyeller değerlendirilmiş, iklim, malzeme, doku, yoğunluk, kültür gibi
farklı etmenler mimari yaklaşımı şekillendirmiştir. Bu değerlendirme yapılırken
Cami Algısını oluşturan alt bileşenler tarihsel süreç içerisinde irdelenerek, Mardin'
e ait bir mimari dil üretilmiştir.

Lynch'in, "Her bir kişinin algısı biriciktir, ancak, bu algının grup imgeleriyle hiçbir
bağlantısı olmayabilir. Yine de "halk imgesi" ne yaklaşır." İfadesi ile değişik
grupların, aynı fiziksel gerçekliği farklı algılayabileceğine; ancak ortak bir algıya
yaklaşacağına işaret eder. Geleneksel dini mimari şekillenmesinin, toplumsal
karakter ile oluştuğu düşünülmektedir. Bu düşünce ile şeklini belli eden mimarinin,
değişen zaman ve mimari yapılar içerisinde halkın zihninde nasıl algılandığını
gözlemlemek gerekliliği oluşmaktadır.

Yapı yoğunluğu arazide konumlandırılırken arazi çeperlerinden her yönde geriye

çekilmiştir. Bu geri çekilme kent ile yapı arasında yeşil bir ara mekan oluşturma
amacı güdülmüştür. Kentlerdeki cami imajını yeşille ve doğa ile ilişkisel olarak
güçlendirmeyi amaçlayan bu karar, dünyevi dünya ile uhrevi dünya arasındaki
tansiyonu ifade etmektedir.

Taç kapısı olarak ifade ettiğimiz mekana ana yaklaşım, bölgedeki mimari dilin
yeniden yorumlanarak yalın bir ifade ile üretilmesine dayanmaktadır. Farklı
noktalardan kentlinin dahil olabildiği külliye, kent sokaklarının açıldığı ara
geçitlerle zenginleştirilerek geçirgen bir yapı kurgusu oluşturmuştur. Mardin Yapı
Kültürünün önemli bir öğesi olan revak yeniden yorumlanarak tek bir modülün
farklı açılarda kullanımı ile zengin bir mekansal örgütleneme vaat etmektedir.
Revak sistemi külliye içerisinde yer alan dükkan, Kur' an Kursu gibi farklı
işlevlerle ilişki kurarken iklimsel duruma da cevap verecek esnekliktedir.

Külliye yapısı üç farklı avlu ile arazide konumlanmaktadır. Bu avlulardan ilki Kent
Meydanı ile ilişkilendirilen Cami Avlusudur. Namaz vakitlerinde yoğun olarak
kullanılması öngörülen bu alan, abdesthane ve cami görevlisi odaları ile
desteklenmektedir. Yapının simgesel etkisinin artırıldığı bu alan, Cami Mimarisinin
anıtsal biçimlenişinin karşılığı konumundadır. Cami avlusu, kıble yönünü
simgeleyecek şekilde biçimlendirilen saçak ile son cemaat alanına ve cami iç
mekanına yönlendirilmektedir. Cami Yapısı tekil bir kubbe ile kurgulanırken,
taşıyıcı sistem geleneksel yapım biçimlenişini referans alacak şekilde
oluşturulmuştur. Yalın, dingin ve sakin bir alan olarak tanımlanan ibadet alanı,
+4.00 kotunda kadınlar mahvili ile devam ettirilmiştir. Diğer iki avlu ise cenaze
namazı için kullanılması planlanan ve sosyal işlevlerle desteklenen sosyal avlulardı

Karar özeti

Yer ile sıkı ilişkiler kuran, Cami İmgesinin toplumsan referanslarını baz alan,
geçmiş ile bugünün birlikte varoluşunu simgeleyen yalın bir mimari dil
oluşturulmuştur.
Mansiyon (2. Kategori), Cami Tasarımı Fikir Yarışması (arkiv.com.tr)