Σχέδιο μαθήματος Νεοελληνικής Γλώσσας Β ΄ λυκείου

Ρατσισμός

Σχέδιο μαθήματος Νεοελληνικής Γλώσσας Β΄ λυκείου

«Μορφές ρατσισμού»
Πρόταση για διδασκαλία

ΜΑΘΗΜΑ: ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ

ΤΑΞΗ: Β΄ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΕΝΟΤΗΤΑ: Βιογραφικά είδη – θέματα για συζήτηση σχετικά με τα στερεότυπα και το

ρατσισμό

ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΕΣ: Γκορίδου Θεοδώρα, Παξιμαδάκη Ειρήνη, Χατζησταύρου Άννα

ΧΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 5 διδακτικές ώρες

Προϋποθέσεις υλοποίησης:

1. Να είναι οι μαθητές εξοικειωμένοι με την ομαδοσυνεργατική μέθοδο.

2. Εξοικείωση με προγράμματα, όπως το Publisher του office, το blogster ή το Prezi

Υλικές προϋποθέσεις:

1. Εργαστήριο πληροφορικής με σύνδεση στο ίντερνετ

2. Βιντεοπροβολέας και υπολογιστής
3. Flash disk ή άλλη συσκευή μεταφοράς δεδομένων
4. blog της τάξης που έχει δημιουργηθεί για το μάθημα.

Στόχοι:

Α. Γενικοί στόχοι:

Η επιλογή του σεναρίου της διδασκαλίας του θέματος του ρατσισμού με

τεχνολογικά μέσα, όπως επεξεργαστής κειμένου και μηχανές αναζήτησης στο
διαδίκτυο, γίνεται με στόχο:

 Να δραστηριοποιηθούν στη διερευνητική-βιωματική μάθηση.

 Να εκτιμήσουν την αποτελεσματικότητα της συνεργατικής μάθησης.

[1]
 Σχέδιο μαθήματος Νεοελληνικής Γλώσσας Β ΄ λυκείου
Ρατσισμός

 Να ασκηθούν στην πολύπλευρη και πολυπρισματική προσέγγιση εννοιών,

όπως ο ρατσισμός, μέσα από τον εντοπισμό και τη σύγκριση ευρέος φάσματος
κειμενικών και εικαστικών πηγών.
 Να αναπτύξουν την κριτική τους σκέψη.
 Να οικοδομήσουν τη γνώση μέσα από τη σύνθεση και την οργάνωση των
πληροφοριών και τέλος να παραγάγουν διαφορετικά κειμενικά είδη.
 Να ενεργοποιήσουν τις γνώσεις που έχουν από όλο σχεδόν το φάσμα της
φιλολογικής περιοχής και να τις χρησιμοποιήσουν κατάλληλα.

Β. Ειδικοί στόχοι
Προσδοκάται οι μαθητές :
 Να μπορούν να ερμηνεύουν πλήρως έννοιες συναφείς με το ρατσισμό,
όπως στερεοτυπικές αντιλήψεις, περιθωριοποίηση, γκέτο, σεξισμός κλπ.
 Να έρθουν σε επαφή με μεγάλα κοινωνικά θέματα, όπως το
προσφυγικό, τον αποκλεισμό των ατόμων με ειδικές ανάγκες (ΑΜΕΑ), τη
σεξιστική αντιμετώπιση των γυναικών, την περιθωριοποίηση των Τσιγγάνων (η
περίπτωση των Ρομά), το στιγματισμό ατόμων με «ιδιαίτερα» εξωτερικά
χαρακτηριστικά και τον αποκλεισμό ή τις διώξεις λόγω θρησκευτικών
πεποιθήσεων.
 Να καταδείξουν το διεθνή χαρακτήρα των παραπάνω προβλημάτων -
θεμάτων και να μην εγκλωβιστούν μόνο στον ελλαδικό χώρο.
 Να έχουν μια πρώτη επαφή με τη δράση μη κυβερνητικών οργανώσεων.
 Να κάνουν χρήση διαφόρων κειμενικών ειδών τοποθετημένα στο
κατάλληλο επικοινωνιακό πλαίσιο.

Γ. Στόχοι ψηφιακού (ΤΠΕ) γραμματισμού

Αναμένεται οι μαθητές:
 Να αποκτήσουν δεξιότητες χειρισμού των ηλεκτρονικών βάσεων, και
επεξεργασίας και ταξινόμησης των δεδομένων.
 Να εργάζονται με βάση τον επεξεργαστή κειμένου.
 Να οργανώνουν την εργασία τους ηλεκτρονικά και να την «ανεβάζουν» σε
blog.
 Να χρησιμοποιούν τις μηχανές αναζήτησης και να ελέγχουν τα
αποτελέσματά τους.

[2]
 Σχέδιο μαθήματος Νεοελληνικής Γλώσσας Β ΄ λυκείου
Ρατσισμός

 Να χρησιμοποιούν τις ηλεκτρονικές πύλες και να

1 δίωρο
ο πλοηγούνται στο διαδίκτυο με στόχο την εύρεση
συγκεκριμένης πληροφορίας.
 Να εξοικειωθούν με ανοικτά περιβάλλοντα μάθησης.

 Να αποκτήσουν ικανότητες ως προς την επιλογή, χρήση και αξιολόγηση των

πληροφοριών στο διαδίκτυο.

Σύντομη περιγραφή (περίληψη)

Το παρόν σενάριο απευθύνεται στη Β΄ Λυκείου, στο μάθημα της Έκθεσης και στο
πλαίσιο της ενότητας Βιογραφικά Είδη (Θέματα Έκφρασης – Έκθεσης για τα
στερεότυπα και το ρατσισμό). Οι μαθητές χωρισμένοι σε έξι ομάδες βρίσκουν τα
φύλλα εργασίας στο blog της τάξης που έχει δημιουργηθεί για το μάθημα. Ξεκινούν
κατά το πρώτο δίωρο την πλοήγηση στις ιστοσελίδες που τους δίνονται, αφού
κάνουν εσωτερική κατανομή του υλικού τους σε δύο υποομάδες, συμπληρώνουν τα
φύλλα εργασίας και τα ανεβάζουν στο blog. Μέσα στο δεύτερο δίωρο, το οποίο θα
πραγματοποιηθεί την επόμενη εβδομάδα, οι μαθητές καλούνται να ολοκληρώσουν
τις εργασίες τους, να παράγουν δηλαδή κείμενα, και να τα ανεβάσουν στο blog της
τάξης και η κάθε ομάδα να μελετήσει τις εργασίες των άλλων ομάδων. Την πέμπτη
ώρα συμπληρώνουν ένα κοινό φύλλο εργασίας για να διαπιστωθεί ότι έχει
αξιοποιηθεί το υλικό που παρήγαγαν όλες οι ομάδες και να ακολουθήσει συζήτηση
με προτάσεις των μαθητών για άλλες μορφές ρατσισμού. Ως προέκταση του
σεναρίου προτείνεται εναλλακτικά η προβολή των κινηματογραφικών ταινιών
Persepolis και «Ανάμεσα στους τοίχους» και να ακολουθήσει συζήτηση και
κατάθεση προβληματισμών.

Αναλυτική παρουσίαση της πρότασης

Το παρόν σενάριο απευθύνεται στη Β΄ Λυκείου, στο μάθημα της Έκθεσης και στο
πλαίσιο της ενότητας Βιογραφικά Είδη (Θέματα Έκφρασης – Έκθεσης για τα
στερεότυπα και το ρατσισμό). Η τάξη χωρίζεται σε έξι ομάδες. Η εργασία τους
γίνεται στο εργαστήριο πληροφορικής και τις 5 διδακτικές ώρες.

Οι ομάδες δουλεύουν διαφορετικά φύλλα εργασίας τα οποία βρίσκονται στο blog

της τάξης κι όπου πρέπει να τα «ανεβάσουν» και πάλι συμπληρωμένα. Οι μαθητές
της ομάδας Α μεταβαίνουν στην ιστοσελίδα Η ΠΥΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ και
αναζητούν στο λεξικό της Νέας Ελληνικής του Τριανταφυλλίδη τις σημασίες των
λέξεων: ρατσισμός, ξενοφοβία, πρόσφυγες, μετανάστες. Έπειτα μεταβαίνουν στην
ιστοσελίδα της Διεθνούς Αμνηστίας και διαβάζουν άρθρα σχετικά με το θέμα των
προσφύγων και των μεταναστών και στη συνέχεια άρθρα από διάφορες

[3]
 Σχέδιο μαθήματος Νεοελληνικής Γλώσσας Β ΄ λυκείου
Ρατσισμός

εφημερίδες για το ίδιο θέμα. Με βάση αυτά που έχουν διαβάσει απαντούν
επιγραμματικά στις εξής ερωτήσεις:

 Τι κοινό και τι διαφορετικό έχει ένας πρόσφυγας κι ένας μετανάστης;

 Με ποιον όρο πρέπει να αντικατασταθεί η λέξη «λαθρομετανάστης» και

γιατί;

 Πώς εκδηλώνονται τα ρατσιστικά αισθήματα των Ελλήνων εναντίον των

ξένων που καταφεύγουν στη χώρα μας;

 Για ποιους λόγους ξένοι που ζουν και εργάζονται στη χώρα μας
αντιμετωπίζονται με καχυποψία και προκατάληψη από το γηγενή πληθυσμό;

 Ποιες κοινωνικές επιπτώσεις μπορεί να επιφέρει μια τέτοια στάση;

 Για ποιο λόγο δεν ήταν προετοιμασμένη η χώρα να υποδεχθεί τους

μετανάστες;

 Τελικά πώς πρέπει να αντιμετωπίζεται το θέμα των μεταναστών στη χώρα

μας;

Οι μαθητές της ομάδας Β μεταβαίνουν στην ιστοσελίδα Η ΠΥΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ
ΓΛΩΣΣΑ και αναζητούν στο λεξικό της Νέας Ελληνικής του Τριανταφυλλίδη τις
σημασίες των λέξεων: ρατσισμός, στερεότυπα, διακρίσεις, παρατσούκλια . Έπειτα
μεταβαίνουν σε διάφορες ιστοσελίδες και διαβάζουν άρθρα, ειδήσεις, ένα
πεζογράφημα καθώς και το trailer μιας ταινίας σχετικής με το θέμα τους. Με
βάση αυτά που έχουν διαβάσει απαντούν επιγραμματικά στις εξής ερωτήσεις:

 Κάποιες κοινωνικές ομάδες αντιμετωπίζονται ρατσιστικά λόγω της

εξωτερικής τους εμφάνισης. Ποιο ή ποια χαρακτηριστικά της εμφάνισης ενός
άτομου μπορεί να προκαλέσουν αρνητικά σχόλια και να οδηγήσουν ακόμα
και σε περιθωριοποίηση;

 Με ποιον τρόπο εκδηλώνεται συνήθως η ρατσιστική συμπεριφορά σε αυτά

τα άτομα;

 Από πού πηγάζει μια τέτοια αντιμετώπιση;

 Ποιες επιπτώσεις έχει στα ίδια τα άτομα αλλά και στο κοινωνικό σύνολο;

 Προσπαθήστε να εξηγήσετε τη φράση «δικτατορία της αισθητικής».

 Τι είναι το bullying και για ποιο λόγο θεωρείται εκδήλωση ρατσισμού;

Οι μαθητές της ομάδας Γ μεταβαίνουν στην ιστοσελίδα Η ΠΥΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ και αναζητούν στο λεξικό της Νέας Ελληνικής του
[4]
 Σχέδιο μαθήματος Νεοελληνικής Γλώσσας Β ΄ λυκείου
Ρατσισμός

Τριανταφυλλίδη τις σημασίες των λέξεων: ρατσισμός, στερεότυπα, σεξισμός,

παρενόχληση. Έπειτα μεταβαίνουν σε διάφορες ιστοσελίδες και διαβάζουν
ειδήσεις και άρθρα σχετικά με το θέμα τους. Με βάση αυτά που έχουν διαβάσει
απαντούν επιγραμματικά στις εξής ερωτήσεις:

 Η γυναίκα δεν έχει κατακτήσει την ισότητα στο χώρο της εργασίας. Από πού
πηγάζει αυτή η διαπίστωση;

 Να αναφέρετε παραδείγματα σεξιστικής αντιμετώπισης των γυναικών.

 Σε ποια στερεότυπα στηρίζεται η ρατσιστική αντιμετώπιση των γυναικών;

 Πώς αντιλαμβάνεστε τον όρο «γλωσσικός σεξισμός»; Να αναφέρετε

χαρακτηριστικά παραδείγματα.

 Ποιες προτάσεις γίνονται ώστε να αποφεύγεται η σεξιστική χρήση της

γλώσσας;

Οι μαθητές της ομάδας Δ μεταβαίνουν στην ιστοσελίδα Η ΠΥΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ
ΓΛΩΣΣΑ και αναζητούν στο λεξικό της Νέας Ελληνικής του Τριανταφυλλίδη τις
σημασίες των λέξεων: ρατσισμός, διακρίσεις, γκέτο, προκατάληψη. Έπειτα
μεταβαίνουν στην ιστοσελίδα της Διεθνούς Αμνηστίας και διαβάζουν άρθρα σχετικά
με το θέμα των Ρομά στην Ευρώπη, αναζητούν στη Βικιπαίδεια πληροφορίες ή
εναλλακτικά βλέπουν ένα ντοκιμαντέρ της εκπαιδευτικής τηλεόρασης και στη
συνέχεια άρθρα από διάφορες εφημερίδες για το ίδιο θέμα. Με βάση αυτά που
έχουν βρει απαντούν επιγραμματικά στις εξής ερωτήσεις:

 Με ποια άλλα ονόματα είναι γνωστή η κοινωνική ομάδα των Ρομά;

 Πόσοι Ρομά κατοικούν στην Ελλάδα;

 Με ποιον τρόπο εκδηλώνεται ο ρατσισμός των Ελλήνων απέναντί τους;

 Τι συμβαίνει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες με τους τσιγγάνους;

 Τι πιστεύουν οι ίδιοι για την εικόνα που έχουν οι «Λευκοί» γι’ αυτούς;

 Ποια είναι η μέριμνα της πολιτείας για την ένταξή τους στην κοινωνία;

 Από πού φαίνεται η αισιόδοξη προοπτική για τη σχέση Ρομά και ντόπιων;

Οι μαθητές της ομάδας Ε μεταβαίνουν στην ιστοσελίδα Η ΠΥΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ
ΓΛΩΣΣΑ και αναζητούν στο λεξικό της Νέας Ελληνικής του Τριανταφυλλίδη τις
σημασίες των λέξεων: ρατσισμός, αναπηρία, περιθωριοποίηση, αποκλεισμός.
Έπειτα μεταβαίνουν σε διάφορες ιστοσελίδες και διαβάζουν ειδήσεις και άρθρα

[5]
 Σχέδιο μαθήματος Νεοελληνικής Γλώσσας Β ΄ λυκείου
Ρατσισμός

σχετικά με το θέμα τους. Με βάση αυτά που έχουν διαβάσει απαντούν

επιγραμματικά στις εξής ερωτήσεις:

 Ποια άτομα ανήκουν στην κατηγορία των ΑΜΕΑ;

 Να αναφέρετε επιγραμματικά δυσκολίες που αντιμετωπίζουν στην

καθημερινότητά τους τα άτομα με αναπηρία.

 Τι είδους ρατσιστική συμπεριφορά υφίστανται;

 Ποιες επιπτώσεις έχει στα ίδια τα ΑΜΕΑ αλλά και στην κοινωνία γενικότερα
η περιθωριοποίησή τους;

 Να προτείνετε τρόπους βελτίωσης της καθημερινότητάς τους και ομαλής

ένταξης στο κοινωνικό σύνολο.

Οι μαθητές της ομάδας Στ μεταβαίνουν στην ιστοσελίδα Η ΠΥΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ και αναζητούν στο λεξικό της Νέας Ελληνικής του
Τριανταφυλλίδη τις σημασίες των λέξεων: ρατσισμός, αλλόθρησκος, μισαλλοδοξία,
φανατισμός. Έπειτα μεταβαίνουν σε διάφορες ιστοσελίδες και διαβάζουν ειδήσεις
και άρθρα σχετικά με το θέμα τους. Με βάση αυτά που έχουν διαβάσει
απαντούν επιγραμματικά στις εξής ερωτήσεις:
2 δίωρο
ο

 Ποιες θρησκείες φαίνεται ότι υφίστανται

διώξεις στο δυτικό κόσμο;

 Τι συμβαίνει με το σεβασμό της θρησκευτικής ελευθερίας στη χώρα μας;

 Πώς σχολιάζετε την απαγόρευση της μαντίλας στη Γαλλία και σε άλλες
ευρωπαϊκές χώρες;

 Συμβαίνει κάτι ανάλογο στη χώρα μας;

 Υπάρχει θρησκευτική ελευθερία στα ελληνικά σχολεία; Περιγράψτε τι

συμβαίνει.

Οι ίδιες ομάδες καλούνται να παράγουν από ένα διαφορετικό κειμενικό είδος η

καθεμιά (2ο φύλλο εργασίας. Συγκεκριμένα:

Οι μαθητές της Ομάδας Α΄ θα συνθέσουν με θέμα την ιστορία ενός οικονομικού

μετανάστη ένα μικρό αφήγημα (300 λέξεων) με παντογνώστη αφηγητή σε
επεξεργαστή κειμένου, διανθισμένο με πολυμεσικό υλικό σε θερμές λέξεις της
επιλογής τους. Μπορούν να αναζητήσουν μέσω της μηχανής αναζήτησης της google

[6]
 Σχέδιο μαθήματος Νεοελληνικής Γλώσσας Β ΄ λυκείου
Ρατσισμός

εικόνες σχετικές με το θέμα τους και στο YouTube βίντεο ή ακόμα και video clip
τραγουδιών για το ίδιο θέμα. Μόλις ολοκληρώσουν την εργασία τους, την
ανεβάζουν στο blog.

Οι μαθητές της Ομάδας Β΄ θα γράψουν ένα άρθρο για τη σχολική τους

εφημερίδα, με το οποίο θα υποστηρίζουν το δικαίωμα των ανθρώπων που δεν
ανταποκρίνονται στα πρότυπα αισθητικής της εποχής μας. Μόλις ολοκληρώσουν
την εργασία τους, την ανεβάζουν στο blog.

Οι μαθητές της Ομάδας Γ΄ θα γράψουν τέσσερις καταγραφές (ημέρες) του

ημερολογίου μιας γυναίκας η οποία υφίσταται σεξουαλική παρενόχληση στο χώρο
εργασίας της. Μόλις ολοκληρώσουν την εργασία τους, την ανεβάζουν στο blog.

Οι μαθητές της Ομάδας Δ΄ θα κάνουν την εξής εργασία: «Υποθέστε ότι η

αστυνομία εισβάλλει σε έναν καταυλισμό Ρομά αναζητώντας τους αυτουργούς μιας
ληστείας, προκαλείται συμπλοκή και σκοτώνεται ένας νεαρός Ρομά.

Να γράψετε δύο ειδήσεις γι’ αυτό το γεγονός: α. εκφράζοντας αντιπάθεια προς την
κοινωνία των Ρομά β. εκφράζοντας συμπάθεια στην κοινωνία των Ρομά. Να
συμπεριλάβετε στην είδηση και εικόνες που θα αναζητήσετε στο διαδίκτυο μέσω
της μηχανής αναζήτησης της google ( http://www.google.gr/ ).» Μόλις
ολοκληρώσουν την εργασία τους, την ανεβάζουν στο blog.

Οι μαθητές της Ομάδας Ε΄ καλούνται να επιμεληθούν μια ηλεκτρονική αφίσα.

Συγκεκριμένα: «Το σχολείο σας οργανώνει ημερίδα αφιερωμένη στα ΑΜΕΑ.
Επιμεληθείτε την ηλεκτρονική αφίσα-πρόσκληση της εκδήλωσης χρησιμοποιώντας
το πρόγραμμα Publisher του office, το blogster ή το Prezi. Αναζητήστε μέσω της
μηχανής αναζήτησης της google (http://www.google.gr/) εικόνες που θα
χρησιμοποιήσετε στην αφίσα σας.» Μόλις ολοκληρώσουν την εργασία τους, την
ανεβάζουν στο blog.

Οι μαθητές της Ομάδας Στ΄ θα συντάξουν μια επιστολή: «Ένας μουσουλμάνος

μετανάστης που ζει στη χώρα μας γράφει μια επιστολή στον τύπο, όπου σε έντονα
συναισθηματικό λόγο περιγράφει τα προβλήματα της καθημερινότητάς του που
σχετίζονται με τα θρησκευτικά του πιστεύω. Προσπαθήστε να μπείτε στη θέση του
και γράψτε την επιστολή του». Μόλις ολοκληρώσουν την εργασία τους, την
ανεβάζουν στο blog.

[7]
 Σχέδιο μαθήματος Νεοελληνικής Γλώσσας Β ΄ λυκείου
Ρατσισμός

3ο φύλλο εργασίας – κοινό για όλες τις ομάδες

Οι ομάδες, αφού διαβάσουν τα συμπληρωμένα φύλλα εργασίας όλων των ομάδων

που υπάρχουν στο blog καλούνται να συμπληρώσουν ένα κοινό φύλλο εργασίας:

Προσπαθήστε να ορίσετε την έννοια «φυλετικός ρατσισμός».

Προσπαθήστε να ορίσετε την έννοια «κοινωνικός ρατσισμός».

Να αναφέρετε όσο το δυνατό περισσότερες κοινωνικές ομάδες που

υφίστανται ρατσισμό.

Να εξηγήσετε τι σημαίνουν οι όροι: ξενοφοβία, σεξισμός, στερεότυπα,

περιθωριοποίηση.

Προσπαθήστε να εξηγήσετε πώς γίνεται κανείς ρατσιστής.

Τι υφίσταται ο ψυχικός κόσμος ενός θύματος ρατσισμού;

Ποιες είναι οι κοινωνικές επιπτώσεις του ρατσιστικού φαινομένου;

Τι πρέπει να γίνει ώστε να περιοριστούν τα

φαινόμενα ρατσισμού σε μια κοινωνία;
Προέκταση
Μόλις ολοκληρώσουν το φύλλο εργασίας, το
ανεβάζουν στο blog.

Ως προέκταση του σεναρίου προτείνεται εναλλακτικά η προβολή των

κινηματογραφικών ταινιών Persepolis και «Ανάμεσα στους τοίχους» και να
ακολουθήσει συζήτηση και κατάθεση προβληματισμών.

Φύλλα εργασίας
5 ώρα
η

1ο δίωρο

1ο φύλλο εργασίας

Ομάδα Α΄ (μετανάστες και ξενοφοβία)

[8]
 Σχέδιο μαθήματος Νεοελληνικής Γλώσσας Β ΄ λυκείου
Ρατσισμός

Μεταβείτε στην ιστοσελίδα Η ΠΥΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ και αναζητήστε στο
λεξικό της Νέας Ελληνικής του Τριανταφυλλίδη τις σημασίες των λέξεων:
ρατσισμός, ξενοφοβία, πρόσφυγες, μετανάστες και συμπληρώστε τον παρακάτω
πίνακα:

ρατσισμός

ξενοφοβία

πρόσφυγες

μετανάστες

Μεταβείτε αρχικά στην ιστοσελίδα της Διεθνούς αμνηστίας και διαβάστε άρθρα
σχετικά με το θέμα των προσφύγων και των μεταναστών:
http://www.amnesty.org.gr/refugees-and-migrants/

Στη συνέχεια διαβάστε άρθρα από διάφορες εφημερίδες για το ίδιο θέμα:

Έλληνες και μετανάστες

Ο ρατσισμός δεν έχει θέση

Πώς γεννιέται η ξενοφοβία

Το γράμμα μιας μετανάστριας

Το ρατσιστικό φαινόμενο

Με βάση αυτά που έχετε διαβάσει απαντήστε επιγραμματικά στις παρακάτω

ερωτήσεις:

 Τι κοινό και τι διαφορετικό έχει ένας πρόσφυγας κι ένας μετανάστης;

 Με ποιον όρο πρέπει να αντικατασταθεί η λέξη «λαθρομετανάστης» και

γιατί;

 Πώς εκδηλώνονται τα ρατσιστικά αισθήματα των Ελλήνων εναντίον των

ξένων που καταφεύγουν στη χώρα μας;

[9]
 Σχέδιο μαθήματος Νεοελληνικής Γλώσσας Β ΄ λυκείου
Ρατσισμός

 Για ποιους λόγους ξένοι που ζουν και εργάζονται στη χώρα μας
αντιμετωπίζονται με καχυποψία και προκατάληψη από το γηγενή
πληθυσμό;

 Ποιες κοινωνικές επιπτώσεις μπορεί να επιφέρει μια τέτοια στάση;

 Για ποιο λόγο δεν ήταν προετοιμασμένη η χώρα να υποδεχθεί τους

μετανάστες;

 Τελικά πώς πρέπει να αντιμετωπίζεται το θέμα των μεταναστών στη χώρα

μας;

Μόλις ολοκληρώσετε το φύλλο εργασίας, να το ανεβάσετε στο blog.

Ομάδα Β΄ (εξωτερική εμφάνιση και ρατσισμός)

Μεταβείτε στην ιστοσελίδα Η ΠΥΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ και αναζητήστε στο
λεξικό της Νέας Ελληνικής του Τριανταφυλλίδη τις σημασίες των λέξεων:
ρατσισμός, στερεότυπα, διακρίσεις, παρατσούκλια και συμπληρώστε τον παρακάτω
πίνακα:

ρατσισμός

[10]
 Σχέδιο μαθήματος Νεοελληνικής Γλώσσας Β ΄ λυκείου
Ρατσισμός

στερεότυπα

διακρίσεις

παρατσούκλια

Στη συνέχεια ακολουθώντας τους παρακάτω υπερσυνδέσμους μεταβείτε σε

ιστοσελίδες, διαβάστε τα κείμενα και απαντήστε επιγραμματικά στις ερωτήσεις που
ακολουθούν.

Η δικτατορία της αισθητικής

Τα παχύσαρκα παιδιά μπαίνουν στο περιθώριο από τους συμμαθητές τους

Bullying

Ρατσισμός τηλεθεατών κατά μονόχειρα στη Βρετανία

Ο άνθρωπος ελέφαντας (το trailer της ταινίας)

Γ. Ιωάννου, Τα παρατσούκλια (πεζογράφημα)

 Κάποιες κοινωνικές ομάδες αντιμετωπίζονται ρατσιστικά λόγω της εξωτερικής

τους εμφάνισης. Ποιο ή ποια χαρακτηριστικά της εμφάνισης ενός άτομου μπορεί
να προκαλέσουν αρνητικά σχόλια και να οδηγήσουν ακόμα και σε
περιθωριοποίηση;

 Με ποιον τρόπο εκδηλώνεται συνήθως η ρατσιστική συμπεριφορά σε αυτά τα

άτομα;

 Από πού πηγάζει μια τέτοια αντιμετώπιση;

 Ποιες επιπτώσεις έχει στα ίδια τα άτομα αλλά και στο κοινωνικό σύνολο;

[11]
 Σχέδιο μαθήματος Νεοελληνικής Γλώσσας Β ΄ λυκείου
Ρατσισμός

 Προσπαθήστε να εξηγήσετε τη φράση «δικτατορία της αισθητικής».

 Τι είναι το bullying και για ποιο λόγο θεωρείται εκδήλωση ρατσισμού;

Ομάδα Γ΄ (σεξισμός)

Μεταβείτε στην ιστοσελίδα Η ΠΥΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ και αναζητήστε στο
λεξικό της Νέας Ελληνικής του Τριανταφυλλίδη τις σημασίες των λέξεων:
ρατσισμός, στερεότυπα, σεξισμός, παρενόχληση και συμπληρώστε τον παρακάτω
πίνακα:

ρατσισμός

στερεότυπα

σεξισμός

παρενόχληση

Στη συνέχεια ακολουθώντας τους παρακάτω υπερσυνδέσμους μεταβείτε σε

ιστοσελίδες, διαβάστε τα κείμενα και απαντήστε επιγραμματικά στις ερωτήσεις που
ακολουθούν.

Στερεότυπα φύλων & σεξουαλική παρενόχληση

Κάνει πλάκα με τις γυναίκες οδηγούς

Πρωταθλητές του... σεξισμού και οι Έλληνες

H ανισότητα των φύλων καταγράφεται και σε πανεπιστημιακό επίπεδο

“Δεσποινίς Διευθυντής…ή μήπως όχι;”

Σεξισμός στην Αθήνα και το Παρίσι

Γλώσσα και φύλο

[12]
 Σχέδιο μαθήματος Νεοελληνικής Γλώσσας Β ΄ λυκείου
Ρατσισμός

 Η γυναίκα δεν έχει κατακτήσει την ισότητα στο χώρο της εργασίας. Από πού
πηγάζει αυτή η διαπίστωση;

 Να αναφέρετε παραδείγματα σεξιστικής αντιμετώπισης των γυναικών.

 Σε ποια στερεότυπα στηρίζεται η ρατσιστική αντιμετώπιση των γυναικών;

 Πώς αντιλαμβάνεστε τον όρο «γλωσσικός σεξισμός»; Να αναφέρετε

χαρακτηριστικά παραδείγματα.

 Ποιες προτάσεις γίνονται ώστε να αποφεύγεται η σεξιστική χρήση της

γλώσσας;

Ομάδα Δ΄ (Ρομά και ρατσισμός)

Μεταβείτε στην ιστοσελίδα Η ΠΥΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ και αναζητήστε στο
λεξικό της Νέας Ελληνικής του Τριανταφυλλίδη τις σημασίες των λέξεων:
ρατσισμός, διακρίσεις, γκέτο, προκατάληψη και συμπληρώστε τον παρακάτω πίνακα:

ρατσισμός

[13]
 Σχέδιο μαθήματος Νεοελληνικής Γλώσσας Β ΄ λυκείου
Ρατσισμός

διακρίσεις

γκέτο

προκατάληψη

Μεταβείτε στην ιστοσελίδα της Διεθνούς Αμνηστίας (http://www.amnesty.org.gr/)

και αναζητήστε πληροφορίες για το θέμα των Ρομά στην Ευρώπη.

Αναζητήστε στη Βικιπαίδεια πληροφορίες για τους Ρομά ή εναλλακτικά δείτε ένα
ντοκιμαντέρ της Κρατικής τηλεόρασης http://www.ert-archives.gr/V3/public/pop-
view.aspx?tid=7344&tsz=0&act=mMainView ]

Στη συνέχεια ακολουθώντας τους παρακάτω υπερσυνδέσμους μεταβείτε σε

ιστοσελίδες, διαβάστε κείμενα σχετικά με το θέμα των Ρομά στην Ελλάδα και
απαντήστε στις ερωτήσεις που ακολουθούν.

Άστεγοι ελέω ρατσισμού οι Έλληνες Τσιγγάνοι

Δεν καταγγέλλουν επιθέσεις, απειλές οι Ρομά στην Ελλάδα

Η ανθρωπογεωγραφία των τσιγγάνων στο Λεκανοπέδιο

«Όχι στη δικιά μου αυλή...»

Ρομά και ντόπιοι σπάνε τα στερεότυπα

Το μήνυμα της κλαρωτής φούστας

Ένα γκέτο χωρίς... μετανάστες

 Με ποια άλλα ονόματα είναι γνωστή η κοινωνική ομάδα των Ρομά;

 Πόσοι Ρομά κατοικούν στην Ελλάδα;

 Με ποιον τρόπο εκδηλώνεται ο ρατσισμός των Ελλήνων απέναντί τους;

 Τι συμβαίνει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες;

[14]
 Σχέδιο μαθήματος Νεοελληνικής Γλώσσας Β ΄ λυκείου
Ρατσισμός

 Τι πιστεύουν οι ίδιοι για την εικόνα που έχουν οι Έλληνες γι’ αυτούς;

 Ποια είναι η μέριμνα της πολιτείας για την ένταξή τους στην κοινωνία;

 Από πού φαίνεται η αισιόδοξη προοπτική για τη σχέση Ρομά και ντόπιων;

Ομάδα Ε΄ (ΑΜΕΑ και ρατσισμός)

Μεταβείτε στην ιστοσελίδα Η ΠΥΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ και αναζητήστε στο
λεξικό της Νέας Ελληνικής του Τριανταφυλλίδη τις σημασίες των λέξεων:
ρατσισμός, αναπηρία, περιθωριοποίηση, αποκλεισμός και συμπληρώστε τον
παρακάτω πίνακα:

ρατσισμός

αναπηρία

περιθωριοποίηση

αποκλεισμός

Στη συνέχεια ακολουθώντας τους παρακάτω υπερσυνδέσμους μεταβείτε σε

ιστοσελίδες, διαβάστε τα κείμενα και απαντήστε επιγραμματικά στις ερωτήσεις που
ακολουθούν.

Προκλητικός αποκλεισμός φοιτήτριας με αναπηρία

Άτομα με ειδικές ανάγκες και κοινωνικός ρατσισμός

Κοινωνικός ρατσισμός και αναπηρία

Ανάπηρο κράτος!

Αναπηρία σημαίνει αποκλεισμός

[15]
 Σχέδιο μαθήματος Νεοελληνικής Γλώσσας Β ΄ λυκείου
Ρατσισμός

Μια «συγγνώμη» δεν σβήνει την ρατσιστική συμπεριφορά

 Ποια άτομα ανήκουν στην κατηγορία των ΑΜΕΑ;

 Να αναφέρετε επιγραμματικά δυσκολίες που αντιμετωπίζουν στην

καθημερινότητά τους τα άτομα με αναπηρία.

 Τι είδους ρατσιστική συμπεριφορά υφίστανται;

 Ποιες επιπτώσεις έχει στα ίδια τα ΑΜΕΑ αλλά και στην κοινωνία γενικότερα
η περιθωριοποίησή τους;

 Να προτείνετε τρόπους βελτίωσης της καθημερινότητάς τους και ομαλής

ένταξης στο κοινωνικό σύνολο.

Ομάδα Στ΄ (θρησκεία και ρατσισμός)

Μεταβείτε στην ιστοσελίδα Η ΠΥΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ και αναζητήστε στο
λεξικό της Νέας Ελληνικής του Τριανταφυλλίδη τις σημασίες των λέξεων:
ρατσισμός, αλλόθρησκος, μισαλλοδοξία, φανατισμός και συμπληρώστε τον
παρακάτω πίνακα:

ρατσισμός

αλλόθρησκος

μισαλλοδοξία

[16]
 Σχέδιο μαθήματος Νεοελληνικής Γλώσσας Β ΄ λυκείου
Ρατσισμός

φανατισμός

Στη συνέχεια ακολουθώντας τους παρακάτω υπερσυνδέσμους μεταβείτε σε

ιστοσελίδες, διαβάστε τα κείμενα και απαντήστε επιγραμματικά στις ερωτήσεις που
ακολουθούν.

Η πίστη και η θρησκευτική ελευθερία

Μπούρκα και Κωσταλέξι

Ο ρατσισμός και συνεπώς ο αντισημιτισμός είναι κολάσιμο έγκλημα

Ρατσισμός χωρίς ιερό και όσιο

Ευρωαραβία και ισλαμοφοβία

Περιμένουν το τζαμί

Διαδηλώσεις στην Αίγυπτο για τη ρατσιστική δολοφονία στη Δρέσδη

Εικονομάχοι και εικονολάτρες

 Ποιες θρησκείες φαίνεται ότι υφίστανται διώξεις στο δυτικό κόσμο;

 Τι συμβαίνει με το σεβασμό της θρησκευτικής ελευθερίας στη χώρα μας;

 Πώς σχολιάζετε την απαγόρευση της μαντίλας στη Γαλλία και σε άλλες
ευρωπαϊκές χώρες;

 Συμβαίνει κάτι ανάλογο στη χώρα μας;

[17]
 Σχέδιο μαθήματος Νεοελληνικής Γλώσσας Β ΄ λυκείου
Ρατσισμός

 Υπάρχει θρησκευτική ελευθερία στα ελληνικά σχολεία; Περιγράψτε τι

συμβαίνει.

2ο δίωρο

2ο φύλλο εργασίας

Ομάδα Α΄ (μετανάστες και ξενοφοβία)

Με θέμα την ιστορία ενός οικονομικού μετανάστη να συνθέσετε ένα μικρό

αφήγημα (300 λέξεων) με παντογνώστη αφηγητή σε επεξεργαστή κειμένου,
διανθισμένο με πολυμεσικό υλικό σε θερμές λέξεις της επιλογής σας.

Αναζητήστε μέσω της μηχανής αναζήτησης της google (http://www.google.gr/)

εικόνες σχετικές με το θέμα σας.

Αναζητήστε στο YouTube ( http://www.youtube.com/ ) βίντεο ή ακόμα και video

clip τραγουδιών για το ίδιο θέμα.

Μόλις ολοκληρώσετε την εργασία σας , να την ανεβάσετε στο blog.

Ομάδα Β΄ (εξωτερική εμφάνιση και ρατσισμός)

Γράψτε ένα άρθρο για τη σχολική σας εφημερίδα, με το οποίο θα υποστηρίζετε το

δικαίωμα των ανθρώπων που δεν ανταποκρίνονται στα πρότυπα αισθητικής της
εποχής μας.

Μόλις ολοκληρώσετε την εργασία σας , να την ανεβάσετε στο blog.

Ομάδα Γ΄ (σεξισμός)

Να γράψετε τέσσερις καταγραφές (ημέρες) του ημερολογίου μιας γυναίκας η

οποία υφίσταται σεξουαλική παρενόχληση στο χώρο εργασίας της.
[18]
 Σχέδιο μαθήματος Νεοελληνικής Γλώσσας Β ΄ λυκείου
Ρατσισμός

Μόλις ολοκληρώσετε την εργασία σας , να την ανεβάσετε στο blog.

Ομάδα Δ΄ (Ρομά και ρατσισμός)

Υποθέστε ότι η αστυνομία εισβάλλει σε έναν καταυλισμό Ρομά αναζητώντας τους

αυτουργούς μιας ληστείας, προκαλείται συμπλοκή και σκοτώνεται ένας νεαρός
Ρομά.

Να γράψετε δύο ειδήσεις γι’ αυτό το γεγονός: α. εκφράζοντας αντιπάθεια προς

την κοινωνία των Ρομά β. εκφράζοντας συμπάθεια στην κοινωνία των Ρομά. Να
συμπεριλάβετε στην είδηση και εικόνες που θα αναζητήσετε στο διαδίκτυο μέσω
της μηχανής αναζήτησης της google ( http://www.google.gr/ ) .

Μόλις ολοκληρώσετε την εργασία σας , να την ανεβάσετε στο blog.

Ομάδα Ε΄ (ΑΜΕΑ και ρατσισμός)

Το σχολείο σας οργανώνει ημερίδα αφιερωμένη στα ΑΜΕΑ. Επιμεληθείτε την

ηλεκτρονική αφίσα-πρόσκληση της εκδήλωσης χρησιμοποιώντας το πρόγραμμα
Publisher του office, το blogster ή το Prezi . Αναζητήστε μέσω της μηχανής
αναζήτησης της google (http://www.google.gr/) εικόνες που θα χρησιμοποιήσετε
στην αφίσα σας.

Μόλις ολοκληρώσετε την εργασία σας , να την ανεβάσετε στο blog.

Ομάδα Στ΄ (θρησκεία και ρατσισμός)

Ένας μουσουλμάνος μετανάστης που ζει στη χώρα μας γράφει μια επιστολή στον
τύπο, όπου σε έντονα συναισθηματικό λόγο περιγράφει τα προβλήματα της
καθημερινότητάς του που σχετίζονται με τα θρησκευτικά του πιστεύω.
Προσπαθήστε να μπείτε στη θέση του και γράψτε την επιστολή του.

Μόλις ολοκληρώσετε την εργασία σας , να την ανεβάσετε στο blog.

5η ώρα

3ο φύλλο εργασίας – κοινό για όλες τις ομάδες

[19]
 Σχέδιο μαθήματος Νεοελληνικής Γλώσσας Β ΄ λυκείου
Ρατσισμός

Αφού διαβάσετε τα συμπληρωμένα φύλλα εργασίας όλων των ομάδων που

υπάρχουν στο blog να συμπληρώσετε τα παρακάτω:

Προσπαθήστε να ορίσετε την έννοια «φυλετικός ρατσισμός».

Προσπαθήστε να ορίσετε την έννοια «κοινωνικός ρατσισμός».

Να αναφέρετε όσο το δυνατό περισσότερες κοινωνικές ομάδες που

υφίστανται ρατσισμό.

Να εξηγήσετε τι σημαίνουν οι όροι: ξενοφοβία, σεξισμός, στερεότυπα,

περιθωριοποίηση.

Προσπαθήστε να εξηγήσετε πώς γίνεται κανείς ρατσιστής.

Τι υφίσταται ο ψυχικός κόσμος ενός θύματος ρατσισμού;

Ποιες είναι οι κοινωνικές επιπτώσεις του ρατσιστικού φαινομένου;

Τι πρέπει να γίνει ώστε να περιοριστούν τα φαινόμενα ρατσισμού σε μια

κοινωνία;

[20]
 Σχέδιο μαθήματος Νεοελληνικής Γλώσσας Β ΄ λυκείου
Ρατσισμός

[21]