UKD 628.245 .1,.-Le.

•. jJU'j;
: .' •. ~: .. ';-. PN-84/B-10735 .. Zamiast
".' -
O R M A i\ .::";'"
I.· . Canalisation
Wymagania
Conduitesi sans
badania
KaHanHJallHlI przy
KaHa.1HJallHOHHblenpoBolIbl
Exigence etpression
Tpe60BaHHlI
Kanalizacja essais odbiorze
a la '------'
H HCnblTaHHli
reception .... -
ZACJI, MIAR ! • :';:
I i
npll nplleMKe Przewody...-"~;~r92 kanalizacyjne 8-10735
Grupa katalogowa 0721

ir-

1. WSTEP d,
d; -= V --;:-
_ I 4Fp'
..
(I) (2)
1.1. Przedmiot normy. Przedmiotem normy sa wyma-
gania i badania przy odbiorze przewodów kanalizacyj-
nych budowanych w wykopach otwartych .
_j 4F,'

1.2. Zakres stosowania normy. Norme nalezy stoso-

wac przy czesciowym i koncowym odbiorze technicz- w których:
nym przewodów przeznaczonych do grawitacyjnego od- Fp - powierzchnia wewnetrzna przewodu pionowego
prowadzania scieków oraz wody z drenazu (w kana- przewodu, m2,
lach tranzytowych sieci melioracyjnej), budowanych F, - powierzchnia wewnetrzna przekroju poziomego
z rur kielichowych (zeliwnych, betonowych, kamionko- studzienki, m2•
wych), rur stalowych, prefabrykatów niekolowych lub Dla przewodu o przekroju kolowym d: = d (srednica
o monolitycznej konstrukcji zelbetowej z betonu wibra- przewodu).
cyjnie zageszczonego, rur z tworzyw sztucznych [z poli Dla studzienki o przekroju kolowym d, = d (srednica
(chlorku winylu), polietylenu, z zywic poliestrowych studzienki).
lub epoksydowych ze zlaczami ksztaltkami]. i 1.3.7. wspólczynnik podloza (Wp) - pa rametr uzalez-
1.3. Okreslenia niony od stosunku obciazen zastepczych LG (obciaze-
1.3.1. odbiór techniczny czesciowy - odbiór technicz- nia zasypka, pojazdami itp.) pomnozonych przez wspól-
ny poszczególnych faz robót podlegajacych zakryciu, czynnik bezpieczenstwa n i sil wewnetrznych kodo ob-
a mianowicie: podloza wzmocnionego, odcinka przewo- ciazen pionowych Pn, obliczany wg wzoru
du i studzienek, próby szczelnosci prze'"«'odu i studzie- 2.nkG
nek na eksfiltracje oraz infiltracje (w gruntach nawod- (3)
Pp
nionych przy niestosowaniu stalego obnizenia lub od-
ciecia doplywu wód gruntowych).
1.3.2. odbiór techniczny koncowy - odbiór technicz- 2. OGÓLNE WARUNKI PRZYSTAPIENIA
DO BADAN
, ._)
ny calkowitego przewodu po zakonczeniu jego budowy,
przed przekazaniem do eksploatacji lub odcinka prze-
wodu w przypadku, gdy moze byc on wczesniej odda-
2.1. Przyrzady do badan
a) Niwelator.
ny do eksploatacji. b) Lata niwelacyjna ..
1.3.3. eksfiItracja - przenikanie (ubytek) wód lub c) Tasma stalowa miarowa.
scieków z przewodu kanalizacyjnego do' gruntu. d) Krzyz celowniczy (niwelacyjny).
1.3.4. infiltracja - przenikanie wód gruntowych do e) Pion budowlany.
przewodu kanalizacyjnego. f) Miarka z podzialka milimetrowa.
1.3.5. kanal tranzytowy sieci melioracyjnej - prze- g) Zegarek (czasomierz).
wód kanalizacyjny bez odgalezien, przeznaczony wy- h) Tyczki pomiarowe (co najmniej 3 sztuki).
lacznie do odprowadzania wody z drenazu scieków i i) Lawy celownicze (co najmniej 3 sztuki).
opadowych z odwodnienia gruntu, od wylotu z sieci j) Urzadzenie doprowadzajace wode przy wykony-
melioracyjnej do' ujscia kanalu do odbiornika. waniu pró!?y szczelnosci.
1.3.6. srednia zastepcza d= przewodu niekolowego lub k) Mlotek drewniany.
(d,) studzienki w m - wg wzorów: I) Termometr.

Zgloszona przez Ministerstwo Gospodarki Przestrzennej Budownictwa i

Ustanowiona przez Polski Komitet Normalizacji, Miar i Jakoscrcrnia-f'ezerWca 1992 r.h
jako norma obowiazujaca od dnia 1 stycznia 1993 r.
(Dz. Norm. Miar nr 7/1992, poz. 16) i
Przedruk dozwolony tylko za zgoda Polskiego Komitetu Normalizacji, Miar Jakosci i
Wydanie 2
WYDAWNICTWA NORMALIZACYJNE ALFA - WERO Sp. z 0.0. 1995.

-:~.'.-"' ' ..•.. -.-.', -

.. •........ - _"-----
 PI'i-92/B-1 0735
l) Naczynia otwarte (zbiorniki) z materialu niena-
siakliwego o powierzchni dna l m" i wysokosci scian
I m.· w liczbie co najmniej 2 sztuk.
m) Rurki wodowskazowe o srenicy 20 mm z po-
dzialka milimetrowa·
n) Przymiar (pret stalowy RJ 4 -;- 6 mm zakonczony
haczykiem. do sprawdzania prawidlO\ •..
·osci montazu
zlacza, z podzialka milimetrowa na dlugosci 100 mm
od haczyka).
o) Suwmiarka uniwersalna.
2.2. Wytyczenie osi trasy przewodu nalezy wykonac
przez:
- wbicie kolków osiowych z gwozdziem na kazdym
zalamaniu trasy i osiach wszystkich studzienek rewizyj-
nych (zwanych w dalszej czesci nonny studzienkami).
a na odcinkach prostych co 30 -;- 50 m.
wbicie kolków swiadków jednostronnie lub dwu-
stronnie w kierunku poprzecznym do osi trasy prze-
wodu. tak aby pozostaly one nie naruszone w trakcie
wykonywania wykopów i skladowania urobku. w celu
umozliwienia odtworzenia osi przewodu.
2.3. Lawy i paliki
a) Lawy celownicze ustawione poprzecznie nad wy-
tyczona osia przewodu i oznakowane polozeniem osi.
w liczbie co najmniej 3 sztuk na odcinku kazdego spad-
ku przewodu. w wykopie otwartym obudowanym.
b) Paliki osiowe. przy rozmieszczeniu ich w dnie wy-
kopu otwartego nie obudowanego jak w poz. a).
2.4. Dlugosc odcinka Lp przeznaczonego do odbioru
technicznego ogranicza sie studzienkami przy zachowa-
. niu warunków polozenia zwierciadla wody lub scieków
ja k w 6.2.2. I.b).
2.5. Punkty nawiazania sytuac)jnego i wysokosciowe-
go. W granicach terenu budowy powinny zostac zalo-
zone: co najmniej jeden staly punkt niwelacyjny o rzed-
nej podanej w dokumentacji technicznej oraz dwa
punkty stale umozliwiajace jednoznaczne okreslenie
punktu poczatkowego przewodu.
2.6. Zabezpieczenie przed doplywem wód gruntowych.
W celu przeprowadzenia badan podloia wzmocnione-
go. przewodu i studzienek. szczelnosci przewodu na eks-
filtracje. zwierciadlo wody gruntowej powinno zostac
obnizone co najmniej 0.5 m ponizej dna wykopu:
a) na stale. zgodnie z dokumentacja wg 3.1.2.
a w przypadku braku po •••..
-yzszego rozwiazania wg
BN-83/8836-D2 p. 2.8.
b) tymczasowo. zgodnie z dokumentacja wg 3.1.2.
jezeli zostalo w niej ujete. lub wg BN-S3/8836-02 p. 29
- przez zastosowanie drenazu pionowego.
Doplyw wód moze równiez zosrac odciety przez za-
stosowanie scianki szczelnej zgodnie z dokumentacja
wg 3.1.1. W przypadku braku rozwiazania w dokumen-
mcji - wg BN-83/8836-02 p. 2.10.
2.7. Podniesienie zwierciadla wód gruntowych. _~_c.eluh_
przeprowadzenia bad:In szczelnosci przewodu na iolil-
tracje nalezy.umozliwic powrót zwierciadla wód grun-
towych do' poziomu poprzedniegó (p<x.'Zatkowego), tak ..
aby nie spowodowac podniesienia przewodu_
2.8. Zmniejszenie wplywu temperatury na wyniki. Ba-
dania szczelnosci nalezy przeprowddzac w takich wa-
rU,okach. aby tempemtum powierzchni zt:wnetrznej
przewodu wynosila nie mniej niz + 1°C.
2.9. Wykonanie robót ziemnych - zgodnie z wyma-
ganiami i badaniami przy ich odbiorze wg BN-83/
8836-02, a w szczególnosci zgodnie z wymaganiami iba-
daniami dotyczacymi warunków bezpieczenstwa pracy.
2.10. Ustalenie srednicy zastepczej (d:) dla nie kolowe-
go przekroju przewodu i (d,) dla studzienek na przezna-
czonym do odbioru odcinku przewodu. Pomiar dlugosci
nalezy wykonac przy uzyciu tasmy stalowej miarowej
i
z dokladnoscia do 0,1 m, a pomiar srednicy wymiarów
przekroju przewodu oraz studzienek - przy uzyciu
miarki z dokladnoscia do I cm.
3. WYMAGANIA I BADANIA W ZAKRESIE
DOKUMENTACJI
3.1. Wymagania
3.1.1. Zgodnosc z dokumentacja techniczna. Poszcze-
gólne fazy robót powinny byc wykonane zgodnie z przy-
jeta dokumentacja techniczna.
Ewentualne odstepstwa powinny byc udokumento-
wane zapisem dokonanym w dzienniku budowy i po-
twierdzone przez wpis nadzoru technicznego lub innym
równorzednym dokumentem.
Przy wymianie istniejacych przewodów (remontach
kapitalnych) w przypadku inwentaryzacji sporzadzonej
bez wykonania odkrywek, dopuszcza sie odstepstwa od
dokumentacji dotyczace nastepujacych wymagan: od-
chylenia spadku wykonanego podloza, odchylenia osi
i spadku przewodu. a takze przykrycia ulozonego prze-
wodu.
3.1.2. Dokumentacja techniczna odbioru czesciowego.
Przy odbiorze czesciowym powinny byc przedstawione
nastepujace dokumenty:
a) pozwolenie na budowe wydane przez wlasciwy te-
renowy organ administracji panstwowej,
b) projekt techniczny zawierajacy (w przypadku wy-
stepowania wód gruntowych) dane okreslajace do-
puszczalna objetosc wód inJiltracyjnych. które mieszczac
r
sie w przepustowosci odbieranego przewodu moga do
niego doplynac. przy uwzglednieniu przepustowosci ist-
niejacej sieci kanalizacyjnej lub oczyszczalni scieków
oraz porównanie z dopuszczalna objetoscia wód inliltra-
cyjnych wg normy. w celu stwierdzenia. czy istnieje
koniecznosc obostrzenia tolerancji doplywu - przez
wprowadzenie do budowy przewodu materialów niena-
siakliwych oraz zaprojektowanie studzienek O monoIi-
tycznej konstrukcji.
c) dane georechniczne obejmujace:
- zakwalifikowanie gruntów do odpowiedniej kate-
gorii wg PN-88/B-02480.
- wyniki badan gruntów. ich uwarstwien. glebokos-
ci przemarzania. warunki posadowienia i ochrony pod-
loza gruntowego wg PN-8I/B-03020. uziarnienie warstw
wodonosnych •. --
- poziom wód grunto\l.'Ych i powierzchniowych oraz-
okresowe wahania ·tych- poziomów,
- stopien agresywnosci srodowiska gruntowo-wod-
nego ••
- stan terenu okreslony przed przystapieniem do ro-
bót przez wskazanie •. danych wg 25 oraz podanie
 PN-9YB-I0735

uzbrojenia podziemnego przebieg.ajacego wzdluz i w po- - sprawdzenie przedlozunych dokumentów pod

wzgledem merytorycznym i formalnym.
r 'Jrzek trasy przewodu. a takze przekrojów ~oP.rz~cz-
- sprawdzenie. czy zmiany wprowadzone w trakcie
nych i przekroju podluznego terenu. zadrzewIenIa Itp.
d) dziennik budowy, a w przypadku pelnienia nadzo- wykonywania robót zostaly wniesione do projektu i do-
'ru autorskiego. takze ksiazke nadzoru autorskiego, statecznie umotywowane w dzienniku budowy zapisem
e) dowody uzasadniajace zmiany i uzupelnienia do- potwierdzonym przez nadzór techniczny,
konane w trakcie budowy, - sprawdzenie rzednych zalozonych law celowni-
f) dokumenty dotyczace jakosci wbudowanych ma- czych w nawiazaniu do podanych na placu budowy
terialów. stalych punktów niwelacyjnych.
g,) dane dotyczace stopnia agresywnosci odprowa- - sprawdzenie. czy poszczególne fazy robót wyko-
dzanych do przewodu wód i scieków, nano zgodnie z dokumentacja.
h) protokóly poprzednich odbiorów czesciowych. - sprawdzenie. czy dla przewodów O srednICY po-
i) ustalenie przez uzytkownika (zleceniodawce) wyzej 0.4 m oraz obudowanych scian wykopu o glebo-
w porozumieniu z wykonawca robót przeprowadzenia kosci powyzej 4 m, uzasadniono w dokumentacji przy-
próby szczelnosci odbieranego przewodu na eksfiltracje, jete wymiary konstrukcyjne przewodu oraz obudowy.
a w zwiazku z powyzszym zamierzeniem, dane okresla- 3.2.2.2. Badania matenalów. Sprawdzenie materialów
jace objetosc scieków opadowych lub bytowo-gospodar- przewidzianych do uzycia przy budowie przewodów po-
czych, które mog.a przenikac w grum, porównanie z do- lega na porównaniu ich cech z wymaganiami okreslo-
-7. puszczalna eksfiltracja wg normy, w celu stwierdzenia, nymi w dokumentacji:
'l. czy nie zaistniala koniecznosc obostrzenia tolerancji al posrednio, na podstawie dokumentów okreslaja-
-- - "Jrzenikania, przez wprowadzenie do budowy przewodu cych jakosc przewidzianych do wbudowania materialów
materialów nienasiakliwych oraz przez zaprojektowanie i porównanie ich cech z odpowiednimi normami, wa-
studzit:nek o monolitycznej konstrukcji. runkami technicznymi podanymi przez wytwórnie lub
3.1.3. Dokumentacja techniczna odbioru koncowego. warunkami umownymi,
Przy odbiorze koncowym powinny byc przedlozone na- b) bezposrednio. na budowie przez ogledziny zew-
stepujace dokumenty: netrzne lub odpowiednie badania specjalistyczne, po-
a) wg 3.1.2. przy czym projekt techniczny powinien równujac cechy jak w poz. a).
zawierac Uezeli zaistniala taka koniecznosc) zmiany do-
konane w trakcie budowy, obejmujace rysunki kon- 4. WYMAGANIA I BADANIA W ZAKRESIE
strukcyjne obiek tÓw. przekroje poprzel;;zne kanalów oraz PODLOZA
szkice zdawczo-odbiorcze,
b) protokóly wszystkich odbiorów tecl:Jnicznych 4.1. Wymagania
czesciowych, 4.1.1. Podloze naturalne - wg BN-83/8836-02 p. 2.7.
c) inwentaryzacja geodezyjna przewodu i obiektów 4.1.2. Podloze wzmocnione (sztuczne)
na planach sytuacyjnych wykonana przez przedsiebiors- a) podloze piaskowe, zwirowo-piaskowe w stosunku
two geodezyjne. objetosciowym 1:0,3, tluczniowo-piaskowe o stosunku
3.1.4. Matenaly uzyte do budowy przewodu powin- objetosciowym I:0,6, powinno byc stosowane w przy-
.tf{r ny byc zgodne z dokumentacja techniczna i powinny padku wyrównania zbyt gleboko wybranego podloza
;~?,h spelniac warunki okreslone w odpowiednich normach , naturalnego lub wymiany gruntu organicznego w dnie
Jrzedmiotowych, a w przypadku braku norm, powin- wykopu oraz przy ukladaniu rur z prefabrykatów na
'ny odpowiadac warunkom technicznym wytwórni lub gruntach nie posiadajacych wlasciwosci oma wianego
innym umownym warunkom. podloza wg PN-86/B-02480.
3.2. Badania Grubosc podloza ponizej spodu rury lub obudowy
3.2.1. Rodzaje badan - zgodnie z rabI. I. stalowej powinna wynosic 0,25 d: lecz nie mniej niz
O. l 5 m na calej szerokosci dna wykopu i powinna siegac
l
Tablica do wysokosci O,2.d: od zewnetrznego obrysu dna rury
wg.
32.2.2Rodzaj
3.2.2.1 3_1.2
3.LI Wyma- lub jej obudowy. Dopuszczalne zmniejszenie grubosci
Z~odnosc
Malcrialy z dokumentacja
UZYlI:do
Badania badania
budowy prze-3_'-4 -
gAlnia lcch-
3_1.J
w:;. podloza wzmocnionego od przewidzianej w dokumen-
tacji wg. 3.1.2, nie powinno byc wieksze niz, 10%.
bl podloze betonowe uformowane wg ksztaltu spodu.
rury powinno byc zastosowane w przypadkach:
- koniecznosci zwiekszenia wytrzymalosci danej kla-
sy rur.
- obetonowa':lia rur ze wzgledów jak w poz. a) oraz
z innych przyczyn technicznych,
3.2,2. Opis badan - koniecznosci budowy kanalu na podporach, na·
3.2.2.1. Badania zgodnosci wykonanych robót z doku- palach, a grubosc podloza ponizej spodu rury powin-
mentacja przeprowadza sie przez: na wynosic O,25d: lecz nie mniej niz 0,10 m na szerokos-
- sprawdzenie. czy przedlozone zostaly wszystkie ci Ud:i siegac do wysokosci O,3d: od zewnetrznego
./ dokumenty podane w 3.1.1, 3.1.2 i 3.1.3, obrysu dna rury,
 ol P:\-92/B-I(}~-,5

c) podloze mieszane zlozone z piaskowego i betono- b) calkowita grubosc podloza belOnowego miesza-
wego powinno byc stosowane w grumach nawodnio- nego oraz jego szerokosc w poziomie spodu rury.
nych; wykonuje sie je zachowujac wymiary szerokosci sprawdza sie jak w poz. a).
podloza i
wysokosci (mierzonej od spodu podloza be- 4.2.2.3. Badania rzednych ulozenia podloza wzmocnio-
tonowego) jak w poz. a) . nego (powodujacych spadek
.. przewodu) przeprowadza
d) dopuszczalne zmniejszenie grubosci podloza SIe:
wzmocnionego od przewidzianej w dokumentacji wg a) przy zalozonych lawach celowniczych przez usta-
3.1.2 nie powinno byc wieksze niz lOn. wienie stopy krzyza celowniczego na podlozu wzmoc-
e) dopuszczalne zmniejszenie odleglosci w planie nionym i stwierdzenie. czy górna krawedz krzyza lezy
miedzy krawedzia podloza wzmocnionego betonowego na wspólnej plaszczyznie z lawami celowniczymi;
a osia przewodu. od tej odleglosci przewidzianej w do- w przypadku odchylenia nalezy zmierzyc róznice wy-
kumentacji wg 3.1.2. nie powinno byc wieksze niz 5 cm. sokosci; pomiar nalezy wykonac miarka z dokladnoscia
4.1.3. Dopuszczalne odchylenie rzednych podloza do l cm w odleglosciach co 10 m;
wzmocnionego (powodujace odchylenie spadku przewo- b) przy zalozonych palikach osiowych. przez pomiar
du) od rzednych przewidzianych w dokumentacji wg rzednej podloza wzmocnionego w danym jego punkcie
3.1.2. nie powinno przekraczac w kazdym jego punkcie i porównanie z dokumentacja wg 3.1.2: róznica rzed-
±l cm. nych stanowi wielkosc odchylki wg 4.1.3: pomiar na-
lezy wykonac przy uzyciu niwelatora. laty niwelacyj-
~
~rzy Glebokosc
niestosowaniu wielkosc
ulozenia izolacji i
przykrycia
cieplnej przewo-
i srodków za- nej i tasmy stalowej miarowej z dokladnoscia do ] cm
bezpieczajacych podloze i przewód przed przemarza- w odleglosciach co 20 m.
niem. glebokosc ulozenia przewodu powinna byc taka. 4.2.2.4. Badania glebokosci ulozenia przewodu i wiel-
aby jego przykrycie hn od wierzchu przewodu do pro- kosci przykrycia w celu stwierdzenia zgodnosci z wy-
jektowanego terenu bylo wieksze niz glebokosc prze- maganiami 4.1.4 wykonuje sie przez:
marzania gruntów h: wg PN-81/B-03020 o 0.2 m. a) pomiar rzednej podloza przy uzyciu niwelatora.
W uzasadnlOnycn przypadkach dopuszcza SIe zmnieJ- laty niwelacyjnej i tasmy stalowej miarowej.
szenie przykrycia hn, jednak nie wiecej niz o 0,1 m. b) pomiar calkowitej wysokosci przewodu w prze-
kroju poprzecznym (na placu budowy). przy uzyciu laty
4.1.5. Odleglosc sasiadujacej budowli - wg BN-87/ niwelacyjnej i miarki,
8.972-06 p. 4.1.2. c) obliczenie róznicy hn jak w 4.1.4. pomiedzy su-
4.1.6. Zabezpieczenie sasiadujacej budowli - wO ma wyników pomiarów wg poz. a) i b). a rzedna pro-
BN·87/8972-06 p. 4. J,3. jektowanego terenu w danym punkcie.
4.2. Badania Pomiary nalezy wykonac z dokladnoscia do I cm
w trzech wybranych miejscach badanego odcinka pod-
4.2.1. Rodzaje badan - wg rabI. 2.
loza wzmocnionego.
Tablica 2 4.2.2.5. Badania odleglosci sasiadujacej budowli i jej
wg zabezpieczenia dla sprawdzenia zgodnosci z wymaga-
"'iclkosci
Dopusuzalnc
4.2.2.4
4.1.3
Podloze
Podloze i
4.2.2.1
4. naturalne
4.225 wzmocnione
J.4
ulozenia
4.2.2.2
4.2.2.3
rz~d-
Gl~bokosc
Odlc!,!losc Rodzaj
B;Jd;JOia.
b;Jc.!;Jnia
oc.!ehylenia 4,1.2
4.1.5 WYIl1;J-
4.1.6
4.1.1
gania. ""sia-
zitbczpi''l:zc:nie niami wg 4.1.5 i 4.1.6 wykonuje sie wg BN-87/8972-06
\o\.'u
54 p. 4.2.2.2 i 4.2.2.3.

5. WYMAGANIA I BADANIA W ZAKRESIE

BUDOWY PRZEWODU I STUDZIENEK

5.1. Wymagania
5.1.1 Ulozenie przewodu na podlozu naturalnym po-
winno zapewnic oparcie przewodu na podlozu wzdluz
calej jego dlugosci i
szerokosci. a w przypadku rur
okraglych na co najmniej 1/4 obwodu. symetrycznie do
ich osi.
4.2.2. Opis badan ' '" ". : - ::" ;:- . - 'il.2. Ulozenie' przewói:l~--Da'~ pÓdlozu ~"ocnioDym
4.2.2.1. Badania podlo~ riatu~lnego - ~g BN-8_~1'-:"powinno byc wykonane zgodnle:z -dokum~ritacja wg
8836-02 p. 3.3.6. , .. ," _' ... , .' ,:.. -J:L2~ przy czym .ulozenie przewodu wewn~irzin~:zew-
4.2.2.2. Badania podloza wzmocnionego n3'2godnosc -~natrz bud~wli' poWinno' zii"pewnlc dylatacj~ pomiedzy
z wymaganiami okreslonymi Y! 4.12 przepmwadza~.ti'-:pr:zewodem a konstrUkcja~,poWinno umozliwic prze-
przez ogledziny zewnetrzne I pomiar. przf czYri1;,,t°.c:::'noszenie 'oddzialywania-kOii5tn:ikcjloa -przewód 'lub
a) grubosc podloia piaskowego: zwiro\Vo-piaSk~~::.' 'przewodu na konstrukcje.
,l
AC

go. d,!czniow~piaskowego
k •• pod zewnetrznYI,I1
d' wd' obrysen.! 5 •l'~
.J. Ul' ozenle" przew od u b ezpos
' •rednio 'na podporach- - -
dna rur~ o~z wyso osc ~a. mm. spra za~le za P?"" -=-, w PN-85/B-10726 p. 5.13.'
moca miarki z dokladnoscla do l cm; pommr nalay " g ,
wykonac w trzech wybrimych miejscach badanego od- 5.1.4. 1>opuszczalne odchyle~a w planie ~si ulozonego
cinka podloia wzmocnionego. ' przewodu od ustalonego kierunku OSI przewodu
.'
 PN-92/B-lons 5

w dokumentacji wg 3.1.2. nie powinny przekraczac: a) 2° kata odchylenia (tangens kata = 0.035) dla rur
aJ,t2'b"fl. - dla przewodu z rur stalowych. zeliwnych~ stalowych i zeliwnych.
kamionkowych, z tworzyw sztucznych i prefabrykatów b) 1° kata odchylenia (tangeps kata = 0,017) dla rur
betonowych. zelbetowych kielichowych.
b)"l cm'- dla przewodu z rur zelbetowych i O mo- 5.1.9. Polaczenia rur stalowych, zeliwnych, z twonyw
nolitycznej konstrukcji. sztucznych, rur betonowych, kamionkowych, prefabryka-
5.1.5. Zmiany kierunku przewodu w planie i profilu tów betonowych niekolowych, prefabrykatów z betonu
(stopnie) powinny byc wykonane w studzienkach. któ- wstepnie sprezonego - wg PN-85/B-10726 p. 5.1.10
rym wzajemna odleglosc, w przypadku kanalów przela- i 5.1.11.
zowych. nie powinna przekraczac 100 ~ 120 m. Dla 5.1.10. Polaczenia zelbetowych rur kielichowych - wg
przewodów o konstrukcji monolitycznej mozna wyko- BN-87/8972-06 p. 6.1.5.
nac zmiane kierunku w planie. przy zastosowaniu lu- 5.1.11. Zabezpieczenie przewodu z rur zeliwnych i sta-
ków kolowych o promieniu równym pieciokrotnej no- lowych przed pradami bladzacymi - wg PN-9I/B-I0703.
minalnej szerokosci przewodu. jednak nie mniejszym 5.2. Badania
niz 5 m.
5.2.1. Rodzaje badan - wg tabl. 3.
Odchylenie wymiarów w planie studzienek i promie-
niu luków kolowych od przyjetych w dokumentacji wg Tablica 3
3.1.2, nie powinno przekraczac ±5 cm. Odchylenie wy- 5.1.2.
belOnu 5.
przewodu.5.2.2.9
Ulozenie l.!
5.2.2.1
5.2.2.8
5.2.2.4
5.2.2.7
5.2.2.6
5.2.2.2
5.1.1.
5.2.2.5.
przed
Polaczenia
Rózniee
przewodu
Odehylenie •••• na
Ipodlozu
5.2.2.3. zmiany
5.1.5. rurkierunku
zRodzuj
-zmocnionym.
prefilbrykiltów
Zabl:zpiet:zrnie
Zabezpieczenie
Polaczeniil prn:wodu
rzednyt:h gania.
przl:wodu
zelbctowyt:h
badania
naswlowYl:h. 5.1.8 Wyma-
5.1.7
5.J.3
5.1.6
5.1.9
5.1.4.
S.I.!D
rur izeliw-
w pro/ilu stu-
kieli-
(od-
Lp. wg '-'g II." planie osi ulozo~e-
H;ld;1I1ia.
w I 2 z tworzyw
studZienkach. wodu
0° miarów wysok~sci
chowych
go
prawmi
nyt:h.
chylenie
dzienek
natur.llnym
przewodu
stopni
.wpodpor.lch
bladzacymi
spadku)
przed planie
~owodu~acych
;::-/ przewodu pomiedzy studzienkami od podanych w do-
i wstepnie
koroz.ia
ulozonego
sztucznych.
w prolilu
zmiane
rur sp~zonl:go 34675
prze-
spadku
wyt:h.
betonowych.
labry
moq kiltów
zmiany luków betonowych
kierunkulub
kumionkowyt:h.
naw polaczeniu
planieniekolo-
zu pre-
po-
rur

kumentacji wg 3.1.2. nie powinno przekraczac ±3 mm.

5.1.6. Róznice rzednych w profilu (dopuszczalne od-
chylenie spadku) ulozonego przewodu od przewidzia-
nych w dokumentacji wg 3.1.2. nie powinny przekro-
czyc w kazdym jego punkcie ±I cm.
5.1. 7. Zabezpieczenie przewodu i
studzienek przed ko-
rozja od zewnatrz i wewnatrz powinno odpowiadac ro-
dzajowi i stopniowi agresywnosci srodowiska grunto-
wo-wodnego oraz odprowadzanych przewodem wód
i scieków, zgodnie z wynikami przeprowadzonych ba-
dan technologicznych w toku sporzadzania dokumen-
tacji wg 3.1.2. przy czym: -
a) rury, ksztaltki, prefabrykaty i zlacza powinny byc
zabezpieczone zgodnie z dokumentacja, ich izolacja
powinna stanowic szczelna jednolita powloke, przylega-
jaca do powierzchni przewodu na calym obwodzie i nie
powinna miec pecherzy powietrznych, odprysków i pek-
'C"': niec; zlacza wykonywane w wykopie powinny byc za-
, izolowane w wykopie po przeprowadzeniu badania
szczelnosci odcinka przewodu: izolacja zlaczy powinna
spelniac warunki jak wyzej i zachodzic co najmniej
0,1 m poza polaczenie z izolacja rur.
b) zabezpieczenie powierzchni studzienek od zewnatrz
i od wewnatrz powinno stanowic szczelna, jednolita po- 5.2.2. Opis badan
wloke trwale przylegajaca do scian, siegajaca 0,5 m 5.2,2.1. Badania ulozenia przewodu na podlozu i na
ponad najwyzszy, przewidziany w dokumentacji wg podporach zgodnie z wymaganiami wg 5.1.1 ~ 5.1.3 na-
3. I.2, poziom wody w terenie oraz poziom podpietrzo- lezy przeprowadzic przez ogledziny zewnetrzne .•
nych wód i scieków w studzienkach; polaczenie izolacji 5.2.2.2. Badania wykonania ziniany kierunku:w planie
pionowej z pozioma oraz styki powinny zachodzic wza- ukladanego' przewodu z rur zgodnie z wymaganiami wg'
- jemnie na szerokosc co najmniej 0.1 m, 5.1.8 wykonuje sie:
c) okladziny zabezpieczajace izolacje studzienek po- - dla zmiany kierunku przy uzyciu ksztaltek, przez
winny siegac co najmniej 0,1 m powyzej izolacji pio- sprawdzenie zastosowania ksztaltki o wlasciwym kacie
nowej, a spoiny ich powinny byc Cllkowicie ..wypelnio- zalamania,
ne.
- dla zmiany kierunku na zlaczu rur, przez pomiar
5.1.8. Zmiany kierunku w planie ukladanego przewodu przyprostokatnych trójkata prostokatnego. którego
z rur dopuszcza sie wykonac za pomoca luków lub ostry kat tworza osie rur zlacza i wyliczenie stosunku
na polacze~'iu rur stalowYch', zellw~ych. zelb~towych odczytanych wielkosci (tangens powstalego kata) z dO-
~ kielichowych, jezeli takie roz~iazanje przewiduje doku- kladnoscia do 0.00 l lub przez ogledziny zewnetrzne
mentacja, przy czym wielkosc zmiany kierunku na po- przy zastosowaniu szablonu o kacie rozwarcia ramion
laczeniu rur nie powinna przekrnczac: 1° i 2".
 P:"-9:!1B-IOi:l5

5.2.2.3. Badanie odchylenia w planie osi ulozonego
przewodu wg. 5.1.4 przeprowadza sie:
a) dla kanalów nicprzelazowych (o wysokosci
w swietle do 1.0 m) przez wyznaczenie osi w linii klu-
cza przewodu po jego zewnetrznej stronie i pomiar
wielkosci odchylek tej osi od odrzutowanej pionem na
ulozony przewód osi wyznaczonej wg 2.3: pomiar na-
lezy wykonac przy uzyciu tasmy stalowej miarowej. pio-
nu budowlanego. miarki i niwelatora z dokladnoscia
do 5 mm, w trzech wybranych miejscach badanego od-
cinka przewodu,
b) dla kanalów przel:J.zowych (o wysokosci w sv.·ie-
tle powyzej 1.0 m) przez ogledziny wnetrza kanalu,
odrzutowanie w studzienkach punktów osi wyznaczonej
wg 2.2. naciagniecie pomiedzy nimi linki i pomiar od-
chylek od linii srodkowej dna kanalu: pomiar nalezy
wykonac jak w poz. a).
5.2.2.4. Badanie róznicy rzednych w profilu ulozonego
przewodu. Sprawdzenie ulozenia przewodu zgodnie
Izolacje powierzchniowa na studzienkach nalezy opu-
kac jak wyzej. zmierzyc wysokosc polozenia izolacji
ponad przewidzianym w dokumentacji poziomem zwier-
ciadla wody gruntowej i poziomem podpietrzonych wód
i scieków, zmierzyc szerokosc zakladów na polacze-
niach izolacji.
Wypelnienie spoin okladzin zabezpieczajacych izolac-
je studzienek nalezy sprawdzic przez ogledziny ze-
wnetrzne i zmierzyc polozenie górnej krawedzi okladzi-
ny ponad izolacje pionowa. Pomiary nalezy wykonac
miarka z dokladnoscia do I cm.
5.2.2.8. Badania polaczenia zelbetowych rur kielicho-
wych zgodnie z wymaganiami wg. 5.1.10 - wg BN-87/
8972-06 p. 6.2.2.5.
5.2.2.9. Badania zabezpieczenia ulozonego przewodu
przed pradami bladzacymi zgodnie z wymaganiami wg
5.1.1.1 - wg PN-9I1B-I0703.
6. WYMAGANIA I BADANIA DOTYCZACE
SZCZELNOSCI ODCINKA PRZEWODU
~.

t
z wymaganiami wg 5.1.6 przeprowadza sie: ~" ..

a) dla kanalów nieprzelazowych przez pomiar rzed- 6.1. Wymagania

nych dna przewodu w dwóch kolejnych studzienkach 6.1.1. Szczelnosc odcinka przewodu na eksfiltracje bez
iporównanie z rzednymi w dokumentacji wg 3.1.2. lub wzgledu na jego srednice powinna spelniac nizej poda-
przez pomiar rzednych w punktach przewodu po jego ne warunki.
wierzchu w kluczu, poza polaczeniami rur. i porówna- a) Dla przewodu z rur zeliwnych. stalowych i z two-
nie z obliczonymi rzednymi wg dokumentacji dla tych rz~'w sztucznych nie powinien nastapic ubytek wody
punktów: pomiar nalezy wykonac przy uzyciu pionu lub scieków V••.! w czasie trwania próby szczelnosci.
budowlanego, tasmy stalowej miarowej. laty niwelacyj- Czas próby t po ustabilizowaniu sie zwierciadla wody
nej i niwelatora w trzech wybranych punktach badane- w studzience polozonej wyzej wynosi:
.go - odcinka przewodu: dokladnosc pomiaru rzednych ( = 30 min dla odcinka przewodu o dlugosci do 50 m.
w studzienkach do I mm, po wierzchu przewiJdu do (= I h dla odcinka przewodu o dlugosci powyzej 50 m,
5 mm. b) Dla przewodu z rur i prefabrykatów zelbetowych
b) dla kanalów przelazowych przez pomiar rzednych z betonu wstepnie sprezonego lub przewodu i studzie-
dna przewodu w dwóch kolejnych studzienkach; po- nek o monolitycznej konstrukcji zelbetowej z betonu
miar nalezy wykonac jak w poz. a). wibracyjnie zageszczanego dopuszczalny ubytek wody
5.2.2.5. Badanie wykonania zmiany kierunku ulozone- lub scieków V"'2 nie powinien przekroczyc wielkosci
go przewodu w planie i w profilu w studzienkach zgod- 0,04 dml na m2 powierzchni wewnetrznej przewodu
nie z wymaganiami wg 5.1.5 nalezy przeprowadzic przez w ciagu jednej godziny próby.
ogledziny zewnetrzne oraz pOl'l1iary. Pomiar promienia V"'2 ~ 0.04 dml/(m2 h) (4)
luku kolowego oraz gabarytu studzienek wykonuje sie Czas próby t po ustabilizowaniu sie zwierciadla wody
przy uzyciu tasmy stalowej miarowej oraz miarki z do- lub scieków w studzience wyzej polozonej. przyjmuje
kladnoscia do I cm. Pomiar wysokosci stopni powodu- sie co najmniej 8 h,
jacych zmiane spadku przewodu pomiedzy studzienka- c) Dla przewodu z rur betonowych kielichowych
mi nalezy ••••'Ykonac przy uzyciu laty niwelacyjnej oraz i kamionkowych oraz studzienek z prefabrykatów lub
niwelatora z dokfadnoscia do I mm. rur bez wzgledu na ich rozmiary i ksztalt, dopuszczalny
5.2.2.6. Badania polaczenia rur stalow)'ch, zeliwnych, ubytek wody lub scieków V.·l nie powinien przekroczyc
z tworzyw sztucznych, rur betonowych, kamionkowych wielkosci 0.3 dml na m2 powierzchni wewnetrznej prze-
i prefabrykatów betonowych niekolowych zgodnie z wy- wodu lub studzienki w ciag.u jednej godziny próby: -.' .
maganiami wg 5.1.9 przeprowadza sie przez ogledziny V.'l ~ 0.3 dm3/(m2 h) (5) : ":,,,",.~:.> ..
zewn~trzne. Czas trwania próby szczelnosci t jest ws~lny dJa-~::·~~·.Z;; .~.
5.2.2.7. Badania zabezpieczenia przewodu i studzienek przewodu i studzienek bedacych jego czescia. lecz nie;G. ~:~: ..:
przed korozja zgodnie z wymaganiami wg. 5.1.7 przepro- moze byc krótszy niz 8 h,.:. ~"..' ..'
wadza si~: . d) Dopuszczalny calkowity ubytek wody lub sciekÓ'w'; ·'·~~2~.-.':' ;.
- od zewnatrz po próbie szczelnosci odcinka prze- V•. dla badanego odcinka przewodu ze studzienkamI" :' - ~~Z?
wodu na eksfiltracje (w przypadku jej w}'konywania)~ lub calkowitego przewodu, nalezy obliczac wg wzorów: _ ... " ii\: .
". =-- ~'-".

- od wewnatrz. po próbie szczelnosci na infiltracje; d la poz. a) ., ~,- ~~~,."

Izolacj~ powierzchniowa przewodu (rur. ksztaltek. pre':
fabrykatów, zlaczy) nalezy opukac mlotkiem drewnia-
n~m aby stwierdzic. czy przylega trwale na calej po-
dw~erzchni;.na
owo zlaL"Zachnalezy zmierzyc gerokosc zakla-
przy zastosowaniu

p;;y zastosowaniu
konstrukcji
V •. =
studzienek z prefabrykatów
V •. = V•.JFst = 0.3 Fstdm3
studzienek o monolitycznej

VIl'2f'st = O.04FsrdmJ
(6)

(7)
I
.!I-II!:•••• II!I.--_ .....•
-~.
 PN-92/B-1 0735

• w których:
Fs -
,
powierzchnia wewnetrzna dna I SClan wszyst-
kich studzienek wystepujacych na badanym od-
6.2. Badania
6.2.1. Rodzaje badan - wg tabl. 4,
Tablica 4
cinku do wysokosci ich napelnienia, m2• 0-
6.2.2
6.2.3 6.1.2
6.1.1 Wyma-

I
Szczelnosc
Szczelnosc
Badania. na
na ekslil(racj~
inliltracj~
Rodzaj ganIa.
(jezeli ZO~la-
badania
Lp. wg \\(0

la uj~(a w dokumentacji wg 3.1.2. i)

Fs =
':n
l Ild, -'
(d 4
+ h,.
)
m!, przy czym SJ.;-n 2
s=!

oznacza numeracje studzienek; d, - srednice

zastepcza studzienki obliczona wg 1.3.6. na
wysokosci 0.5 m ponad górna krawedzia
otworu wylotowego, m; 6.2.2. Badania szczelnosci odcinka przewodu na eks-
h, - wzniesienie zwierciadla wody nad dnem stu- filtracje
dzienki. m. 6.2.2.1. Stan odcinka
l - czas trwania próby. l = 8 h. a) Na badanym od<:inku przewodu o okreslonej dlu-
dla poz. b) gosci Lp i srednicy zastep<:zej d:. pomiedzy studzienkami
- przy zastosowaniu studzienek z prefabrykatów nie powinno byc zamontowanych urzadzen. Wszystkie
V~, = (V ..•zF, + V..•;Fslt = (O.04F, +- 0,3Fs) tdmJ (8) odgalezienia oraz otwory wlotowe w górnej studzien-
- przy zastosowaniu studzienek o monolitycznej ce i wlot badanego odcinka przewodu do dolnej stu-

o
~-
konstrukcji
V ..• = (V.'! F, + VwzFs) l = 0.04 (F, + Fs)1 dmJ
w których:
(9)
dzienki powinny byc dokladnie zamkniete (zaslepione)
przy uzyciu balonu gumowego. korka, tarczy itp. od-
powiednio uszczelnionych oraz umocowanych w spo-
F, oraz Sl~" jak we wzorze (6) i (7). sób zapewniajacy przeniesienie sil dzialajacych podczas
F, - powil:rzchnia wewnetrzna rur przewodu na ba- próby bez rozluzniania zlaczy. Stropy slepych studzie-
danym odcinku dlugosci przewodu Lp, m2, nek powinny byc zabezpieczone w sposób uniemozli-
F, = T.' d: Lp. wiajacy wyplyw przez strop.
W przypadku gdy srednice zastepcze przewodu sa b) Przy spadku powyzej 5% zaleca sie. aby dlugosc
rózne, nalezy obliczyc sume iloczynów poszczególnych badanego odcinka przewodu ograniczona byla kolejny-
d:,., . 1:", i podzielic przez Lp otrzymujac d: srednia dla mi studzienkami. Poziom zwierciadla wody lub scieków
z=n
w studzience wyzej polozonej powinien miec rzedna co
E
z:1
d,/z najmniej 0,5 m nizsza od rzednej terenu studzienki dol-
neJ.
badanego odcinka przewodu, m; dz = Lp ' przy
c) Wymiary wewnetrzne studzienek na badanym od-
czym ZI+n oznacza numeracje czesci odcinka badanego cinku przewodu nalezy zmierzyc w planie. Pomiar na-
przewodu, a I: oznacza dlugosc czesci odcinka badane- lezy wykonac na wysokosci 0.5 m ponad górna kra-
go przewodu o jednakowej srednicy d:. wedzia otworu wylotowego i obliczyc powierzchnie stu-
dla poz. c) dzienki na tej wysokosci F, (w mZ) wg 6.1.1. d),
- przy zastosowaniu studzienek z prefabrykatów
rl\. V •. = V•.J (F, + F,) l = OJ (F, + F,) I dmJ
- przy zastosowaniu studzienek monolitycznej kon-
(10)
d) Skutecznosc zabezpieczenia przed doplywem wód
gruntowych nalezy sprawdzic wg 2.6.
e) Pomiary liniowe nalezy wykonac z dokladnoscia
LI strukcji do I cm. a obliczenie powierzchni z dokladnoscia do
V •. = (V~'zFs + VwJF,) I = (0.04Fs + 0.3Fr) t dmJ (II) 0,1 mZ•
w których oznaczenia jak we \\rzornch (8) i (9). 6.2.2.2. Napelnianie woda i odpowietrzanie przewodu
6.1.2. Szczelnosc odcinka przewodu na infiltracje dla próby szczelnosci na eksfiltracje
a) Infiltracja wód gruntowych do wnetrza przewodu a) Na wewnetrznej scianie studzienki na górnym kon-
sieci kanalizacyjnej nie powinna przekroczyc w czasie I cu odcinka przewodu nalezy wykreslic linie pozioma na
godzin trwania próby szczelnosci. \\'rielkosci V~. dmJ, wysokosci 0,5 m ponad górna krawedzia otworu wylo-
zgodnie z 6.1.1. towego i zmierzyc lata niwelacyjna wzniesienie wykreslo-
b) czas trwania próby szczelnosd powinien byc zgod- nej linii ponad dnem kanalu, oznaczajac w m jako Hs.
ny z podanym w 6.1.1. - Dokladnosc pomiaru do l cm,
c) odchylenie wyników pomiaru objetosci przenika- b) Napefnianie przewodu woda nalezy w miare mo-
nia wód gruntowych do wnetrza przewodu od dopusz- zliwosci rozpoczac od nizej polozonej studzienki oraz
czalnych wg wzorów (6) -:- (II) przy próbie szczelnosci przeprowadzac powoli. aby umozliwic usuniecie po-
na eksfiltracje: ' wietrza z przewodu. Nalezy wówczas w zamknieciu
- dla przewodów kanalizacji deszczowej i ogólno- wlotu odcinka przewodu podda\l/anego próbie szczelnos"-
splawnej nie powinno przekroczyc 10% V•.• jezeli do- ci zainstalov.:ac ksztaltki z zaworem, w celu zamkniecia

I
kumentacja wg 3.1.2 nie dopuszcza wiekszego, wzgled-
_n,i,e9graniqonegg. ~t~lywu wód gruntowych do prze-
wodu wg 3.1.2 b) •... - ...-
- dla przewodów kanalizacji sciekowej nie jest do-
puszczalne i moze byc nawe't ograni<:zone. jezeli zostalo
10 przewidziane w dokumenta<:ji wg 3.1.2 bl.
go po napelnieniu przewodu woda. W przypadku zbyt
duzych róznic terenu pomiedzy studzienkami ograni-
. czajacymi badany odcinek prtewodu, mozna napelnia-
nie przeprowadzic od strony górnej koncówki przewo-
du, w sposób zapewniajacy pozostawienie w czasie na-
pelniania czeS\:i przc:kroju dla ulatwienia przeplywu po-
 P:"·92/B-I07J5

wietrza. do calko\\'ilego napelnienia odcinka przewodu
woda.
c) Po napelnieniu przewodu woda i osiagnieciu
przez zwierciadlo wody polozenia na wyznaczonej wy-
sokosci jak w poz. a), przerywa sie doplyw wody i po-
zostawia tak przygotowany odcinek przewodu do próby
szczelnosci, w celu nalezytego nas'iczenia scian prze-
wodu woda i odpowietrzenia go przez:
- l h dla przewodów kamionkowych. stalov.;ych,
zeliwnych, z tworzyw sztucznych,
- 16 h dla przewodów z rur i prefabrykatów beto-
nowych lub zelbetonowych oraz monolitycznej kon-
strukcji z beronu lub zelbetu.
Przez ten czas nalezy prowadzic przeglad badanego
odcinka przewodu i kontrole zlaczy.
6.2.2.3. Pomiar ubytku wody. Po uplywie czasu po-
danego w p. 6.2.2.2 c) i pozytywnych wynikach prze-
gladu odcinka przewodu i kontroli zlaczy. nalezy uzu-
pelnic zaistnialy ubytek wody, podnoszac poziom zwier-
ciadla wody do wysokosci wg p. 6.2.2.2 a). Po uzyska-
niu tego polozenia nalezy zrobic odczyt na zegarku
z dokladnoscia do I min i odczyt na skali rurki wodo-
wskazowej poziomu wody w naczyniu otwartym z do-
kladnoscia do I mm. Oba odczyty nalezy zanotowac
jako rozpoczecie próby szczelnosci odcinka przewodu.
W przypadku ubytku wody podczas próby, nalezy ja
sukcesywnie dolewac z naczynia otwartego z nienasia-
kliwego materialu jak w 2.1 l) oraz 2.1 m) o pojemnosci
dostosowanej do dopuszczalnego ubytku wody dla dlu-
gosci odcinka przewodu poddawanego próbie szczel-
nosci, wynoszacej co najmniej 1.1 V",.
Podczas próby nalezy prowadzic kontrole szczelnosci
zlaczy, scian przewodu i studzienek. W przypadku
stwierdzenia ich nieszczelnosci nalezy poprawic uszczel-
nienie zlaczy. a w razie niemoznosci, oznaczyc miejsce
lub kierunek wycieku wody i przerwac badanie do cza-
su usuniecia przyczyn nieszczelnosci, Po likwidacji uste-
rek nalezy ponownie przystapic do pomiaru ubytku wo-
dy robiac nowe odczyty na zegarku i na skali rurki
wodowskazowej. notujac je jako rozpoczecie próby
szczelnosci odcinka przewodu.
W chwili uplywu czasu próby l, jak wp. 6.1.1 b). na-
lezy zamknat doplyw wody, zrobic odczyt na zegarku
z dokladnoscia do I min oraz odczyt na skali rurki
wodowskazowej obnizonego zwierciadla wody w naczy-
niu z dokladnoscia do l mm. Sa to drugie odczyty.
Róznica obu odczytów na zegarku okresla czas próby l
wg 6.1.1. b).
Róznica odczytów na skali rurki wodowskazowej b) Na tej samej zewnetrznej scianie studzienki oraz
okresla ilosc dolanej wody do badanego odcinka prze- na wszystkich pozostalych stlldzienkac:h badanego od~
wodu i studzienek, a wiec wielkosc ubytku wody V••.. cinka przewodu, nalezy wykreslic linie dopuszczalnego
6.2.3. Badania szczelnosci odcinka przewodu na infil- polozenia zwierciadla wody gruntowej, ,którego prze-
niesieniem w nastepstwie v..'Yporu, u wzgledniajac po-
ziom zwierciadla wody gruntowej przed rozpoczeciem
jego obnizania, przez czesciowe lub calkowite zasypanie
przewodu do powierzchni terenu,
b) Wymiary wewnetrzne.studzienek na badanym od-
cinku przewodu nalezy zmierzyc w planie na wyso-
kosci 0,5 m ponad górnymi krawedziami otworów wy-
lotowych i obliczyc powierzchnie studzienek na tej v.;y-
sokosci F, (w m2) wg 6.1.1 d),
c) W przypadku powolnego doplywu wód grunto-
wych powodujacego _przedluzenie okresu wyczekiwania
na podniesienie: sie lustra wód gruntowych, nalezy ko-
misyjnie ustalic odpowiednia dlugosc odcinka przewodu
poddawanego badaniu szczelnosci w celu skrócenia lacz-
nego czasu wyczekiwania dla calego przewodu.
d) W przypadku szybkiego powrotu zwierciadla wo-
dy do polozenia z przed uruchomienia tymczasowego
obnizania wód gruntov..'Ych (sasiedztwo rzeki), nalezy
komisyjnie podjac decyzje czesciowego ograniczenia
pracy urzadzen tymczasowego obnizania wód grunto-
wych, zapewniajacego ustabilizowanie sie zwierciadla
wody co najmniej od 0,3 do 0,5 m ponizej wysokosci
lustra wody gruntowej mogacej spowodowac wypór,
a wiec naruszenie przewodu.
e) Po podjeciu decyzji w przypadkach jak w poz. c)
i d) mozna przystapic do próby szczelnosci odcinka
lub calkowitego przewodu na infiltracje·
6.2.3.2. Pomiar doplywu wody gruntowej do przewodu
podczas próby szczelnosci na infiltracje wykonuje sie
w kolejnosci od koncowej studzienki przewodu, zgodnie
z jego spadkiem.
a) Na wewnetrznej i zewnetrznej scianie studzienki
na górnym koncu odcinka przewodu nalezy wykreslic
linie poziome na wysokosci 0,5 m ponad górna krawe-
dzia otworu wylotowego i zmierzyc lata niwelacyjna
z dokladnoscia do I cm, wzniesienie wykreslonych linii
ponad dnem kanalu, oznaczajac je jako H" ~ n W m,
orazH =1 + Il w m.
W przypadku gdy polozenie zwierciadla wody grun-
towej ustabilizuje sie na wysokosci wykreslonych linii
(\
z odchyleniem ±2 cm, wówczas objetosc dopuszczal-
nego doplywu V", mozna obliczyc wg 6.1.1.
H Jj : - oznacza wzniesienie wvkreslonvch
.•• ,..
linii
- n wewnatrz górnych studzienek badane-
go odcinka.
- jak wyzej, na zewnatrz,
-;-/1 -
numery studzienek wg projektu lub
przyjete dla pomiaru w okresie badan
n

tracje kroczenie moze spowodowac wypór. a wiec naruszenie

6.2.3.1. Stan odcinka przewodu, jak w 6.23.1 a) •.
a) Na badanym ocinku przewodu o okreslonej dlu- c) Po czasie. w ciagu którego podnioslo sie zwier-
gosci Lp i srednicy zastepczej d= pomiedzy studzienka- ciadlo wody gruntowej do poziomu ponizej dopuszczal-
mi nie-powinna byt zamontowanych urzadzen.--Wszyst- nego wg poz. b), lecz umozliwiajacego dzialanie infil--
kie odgalezienia powinny byc dokladnie zamkniete (za- tracji wód do przewodu, przeprowadza sie przeglad ba-
slepione) przy uzyciu odpowiednio uszczelnionych zam- danego "odcinka przewodu, a w szczególnosci studzie-
kniec w postaci balonu gumowego, korka. tarczy itp. nek, czy nie wystepuje przenikanie wody gruntowej
Nalezy wykonac zabezpieczenie przewodu przed pod- swiadczace o uszkod~eniu
.. przewodu lub studzienek.

•
W przypadku takiego stwierdzenia. nalezy oznaczyc
miejsce lub kierunek doplywu i usunac przyczyne·nie-
szczelnosci.
d) Po usunieciu usterek i ustabilizowaniu sie zwier-
ciadla wody g~ntowej nalezy rozpocZac pomiary mie-
rzac czas ze2arkiem z dokladnoscia· do l min wy-
sokosc zwier~iadla wody gruntowej ponad dnem prze-
wodu na zewnatrz, H.' jak w poz. (1) i w kinecie stu-
dzienek h na -gó~n-y"m i dolnym koncu badanego
SI Il --
odcinka priewodu oraz wszystkich studzienkach po-
srednich. Odczyty nalezy zanotowac jako rozpoczecie
próby szczelnosci odcinka lub calkowitego przewodu.
W czasie trwania próby szczelnosci nalezy prowadzic
obserwacje i co JO min robic odczyty polozenia zwiercia-
dla wody gruntowej na zewnatrz i w kinecie poszczegól-
nych studzienek. Odczyty nalezy kolejno numerowac.
h'l ~" - oznacza wysokosc zwierciadla wody,
która przeniknela do przewodu w na-
stepstwie infiltracji.
-.\
Dokladnosc odczytów polozenia zwierciadla wody
j gruntowej:
H:r ~ • - na zewnetrznych scianach studzienek
do I cm
h" ~. - w kinecie studzienek do 5 mm.
Odczyt sredni ze zmierzonych wysokosci H: dla stu-
dzienek na górnym koncu badanego odcinka przewodu
(pomiar co najmniej trzykrotny), stanowi skladnik Fs
do wzoru na dopuszczalne V", - przenikanie wody do
przewodu jak w poz. g),
e) Obliczenie objetosci przenikajacej wody gruntowej
do przewodu i studzienek na badanym odcinku prze-
wodu wykonuje sie na podstawie nomogramów lub ta-
blic dla danej srednicy d: i ksztaltu prze.kroju wew-
net rznego przewodu jak w 2.10 oraz jego spadku po-
miedzy studzienkami jak w 5.2.2.4, odczytujac przeply-
wy objetosci wody przy calkowitym napelnieniu, a na-
stepnie odpowiadajace im przeplywy objetosci V dla
czesciowych napelnien wodami infiltracyjnymi w jed-
nostce czasu wg nomogramu lub z krzywej przeplywu
", dla zmierzonych poziomów wody h SI ~"_ w kinetach nad
dnem przewodu w studzienkach.
Infiltracja wód gruntowych Vp do wnetrza badanego
odcinka lub calkowitego przewodu równa sie iloczyno-
wi przeplywu objetosci V odczytanej przy napelnieniu
w dolnej studzience odcinka lub calkowitego prze-
h" .•.•
wodu dla sprawdzonego spadku przewodu na dlugosci
badanego odcinka lub srednim spadku dla calkowitego
wykonanego przewodu i faktycznego czasu trwania
próby szczelnosci t, jak w 6.1.1. i
obliczana jest w mJ
wg wzoru
w którym
Vp _ objetosc wody, która przeplynela w ustalonym
czasie próby szczelnosci.
Dokladnosc obliczen do 0.0001 mJ •
.f) Pomiary napelnien h" .;.. w poszczególnych stu-
- dZlenkach umozliw~ja obliczenie objetosci....wody grun-.
towej przenikajacej do przewodu i
do poszczególnych
Stud.zienek. Umozliwia to stwierdzenie. pomiedzy któ-
f)'lTlI StUdzienkami badanego odcinka przewodu wyste-
pula. nieszczelnosci. - .
P~-9::/B-I0735
g) Odchylenie wyników pomiarów oblicza sie w pro-
Vp
centach ze stosunku - , w którvm:
V•• '
v~ - obliczona na podstawie pomiarów, \I.igpoz. d)
i i e) objetosc wód infiltracyjnych. mJ,
VN - dopuszczalna dla danego odcinka lub calko-
witego przewodu. objetosc wód infiltracyj-
nych. zalezna od materialów, z których wyko-
nano przewód i studzienki. stanowiaca sume
objetosci V.' obliczonych ze wzorów (6) -7- (II)
przy uwzglednieniu: dlugosci odcinków prze-
wodu i liczby studzienek odpowiadajacych po-
szczególnym wymaganiom wg 6.1.1 a) -7- c)
oraz czasu trwania próby szczelnosci. W przy-
,
padku infiltracji wielkosc F, nalezy wyliczyc
w m- ze wzoru:
( 13)
F, = d, lo ( :' + H:)
h) Wielkosc infiltracji wód gruntowych Vp do wne-
trza przewodu przy badaniu szczelnosci calkowitego
przewodu mozna równiez ustalic wykorzystujac wyko-
nane (zgodnie z dokumentacja wg PN-90/B-02711)
urzadzenia do pomiaru natezenia przeplywu objetosci
scieków w przewodzie kanalizacyjnym, jezeli doplyw
wód odpowiada zakresom pomiarowym urzadzen po-
miarowych wg PN-90/B-02711 p. 2.4,
j) W przypadku stwierdzenia lub przewidywania zni-
komej objetosci przeplywu wód infiltracyjnych, pomiar
wykonuje sie:
- dla calkowitego przewodu. wykonujac swobodny
odplyw wód od wylotu przewodu lub najnizej polozo-
nej studzienki do zbiornika wg 2.1 l), m), ustawionego
ponizej wylotu. Odczyt na skali rury wodowskazowej
poziomu wody w zbiorniku najezy wykonac z doklad-
noscia do I mm i zrobic odczyt na zegarku z doklad-
noscia do I min. Oba odczyty nalezy zanotowac jako
rozpoczecie próby szczelnosci. W chwili uplywu czasu
próby ( nalezy zrobic odczyt na zegarku oraz odczyt na
skali rury wodowskazowej. Dokladnosc odczytów jak
poprzednio. Sa to drugie odczyty. Róznica obu odczy-
tów okresla ilosc wody, która przeniknela do przewodu
i studzienek w okreslonym czasie próby l, a wiec V••dmJ,
- dla odcinka przewodu pomiedzy studzienkami.
zamykajac otwór wlotowy w górnej studzience i wy-
lot badanego odcinka przewodu z dolnej studzienki, co
umozliwi nagromadzenie sie wody w dolnej studzien-
ce. Czas pomiaru t jest to róznica odczytów na ze-
garku z chwila zakonczenia prac zwiazanych z zam-
(12) knieciem wylotu i przerwaniem pracy wyczerpywania
wody ze studzienki do zbiornika wg 2. I 1). m) usta:.
wionego na terenie. Czas nie moze byc krótszy niz 8 h.
7. WYMAGANIA I BADANIA W ZAKRESIE
W ARSnVY -OCHRONNEJ ZASYPU
7.1. Wymagania. Uzyty material i sposób zasypania
przewodu nie powinny spowodowac uszkodzenia ulozo-
nego przewodu i obiektów na przewodzie oraz izolacji
 10

."

wodoochronnej przeciwwilgociowej i cieplnej. Grubosc wadzonych badan podczas odbiorów powinny byc ujete
warstwy ochronnej zasypu strefy niebezpiecznej ponqd w formie protokolu. szczególowo omówione. wpisane
wierzch przewodu powinna wynosic co najmniej 0.5 m. do dziennika budowy lub do niego dolaczone w spo-
Materialem zasypu w obrebie strefy ·niebezpiecznej sób trwaly i podpisane przez nadzór techniczny oraz
powinien byc grunt nieskalisty. bez grud i kamieni. czlonków komisji przeprowadzajacej badania.
mineralny. sypki, drobno lub srednioziarnisty wg 8.1.2. Odbiór techniczny koncowy. Wyniki przepro-
PN-86/B-02480 p. 3. wadzonych badan podczas odbioru powinny byc ujete
Material zasypu w obrebie strefy niebezpiecznej po- w protokole zgodnie z obowiazujacymi przepisami.
winien byc zageszczony ubijakiem po obu stronach 8.2. Ocena wyników badan. Wyniki badan nalezy uz-
przewodu, ze szczególnym uwzglednieniem wykopów nac za dodatnie jezeli zosraly spelnione wszystkie wy-
pod zlacza. lub hydraulicznie. magania normy.
7.2. Badania warstwy ochronnej zasypu nalezy wyko- Jezeli którekolwiek z wymagan przy odbiorze czescio-
nac przez pomiar wysokosci zasypu nad wierzchem rury wym lub koncowym nie zostalo·s'pelnione. nalezy uznac
w jej kluczu, zbadanie dotykiem sypkosci materialu dana faze robót za wykonana niezg.odnie z wymaga-
uzytego do zasypu, skontrolowanie ubicia ziemi. niami normy i po dokonaniu poprawek przystapic do
a w szczególnosci ubicia jej po bokach rur. Pomiar na- ponownych badan.
lezy wykonac miarka z dokladnoscia do O. I m. co naj-
mniej w trzech dowolnie wybranych charakterystycz-
nych miejscach. 9. POSTA~OWIENIA PRZEJSCIOWE

8. ZAPISYWANIE I OCENA WYNIKÓW

Do dnia 31 grudnia 1994 roku dopuszcza sie wyko-
8.1. Zapisywanie wyników nywanie badan szczelnosci przewodów kanalizacyjnych
8.1.1. Odbiór techniczny czesciowy. Wyniki przepro- budowanych w wykopach otwanych wg PN-84/B-10735.

KONIEC

INFORMACJE DODATKOWE

1. Instytucja opracowujaca norme - Insrymt Gospod:lrki Prze- PN-811B-03020 Grunty budowlane. POSildowieniil bezposrednie bu-
strzennej i Komunalnej. Warszawa. dowli. Obliczenia statyczne i projektowanie
PN-91/B-10703 Wodociagi. Przewody rur zeliwnych i stalowych ukla-
2. Istotne zmiany w stosunku do· PN-8-l/B-I0735
danych w zie:mi. Ochrona katodowa. Wymagania i badania
a) uwzgledniono zastosowanie pole:pszonej jakosci .cur kanaliza-
PN-85/B-10726 Wodociagi. Przewody z rur stalowych i zeliwnych na
cyjnych kie:lichowych z betonu wstepnie: spretone:go oraz tworzyw
terenach górniczych. Wymagania i badania przy odbiorze
sztucznych. zmniejszajac wielkosc dopuszczalne:g.o ubytku wody i scie-
BN-83/8836-02 Przewody podziemne. Roboty ziemne. Wymagania
ków jak równiez inljltracj~ wód g.runtowych do kanalizacji. odciaza-
i badania przy odbiorze
jac oczyszczalnie scieków.
BN-8i/8972-06 Przc:•.••.
ody cisnieniowe z rur zelbe:!owych. Wymagania
b) uwzgl~dniono szersze stosowanie rur z tworzyw sztucznych od-
pornych na mc:dia i srodowiska agresywne:: produkcj~ tych rur o sred-
i badania przy odbiorze

nicy do 1600 mm a nawet powyze:j. prowadza Zaklildy Urzadzen Che- 4. Autorzy projektu normy - mg ini. Kazimierz Kosinski, mgr
micznych METALCHEM w Toruniu .. Tadeusz Dlugosz - InstytUt Gospodarki Przestrzennej i
Komunal-
3. Normy zwiaz:ane nej, Warszawa. ·'·c
5. Deskryptory: 0036663 - kanalizacja. 0354290 - kanaly scie-
P:-.l-86/B-02480 Grunty budowlane. Okn:sle:nia. symbole. podzial
i opis gruntów kowe. 0396727 - wymagania, 0035099 - badania.
PN-90/B-027 I l Kanalizacja. Pomiilr ~iagly nat;r.:nia przeplywu ob- 6. Wydanie 2 - stan aktualny: listopad 1994 r. - wprowadzono
j~rosciowego scieków w przrwodil<.:hil kanalizacyjnych bezcisnie- poprawk~.
niowych. Wytyc:zne projektowilnia Poprawka l - Biuletyn PKNMi1 nr 6/93.

L··,
>t.'
ISBN 83-7001-830-0 ..