You are on page 1of 132

Sultan GÜNDOĞAN ESKİ

Ali AKTAŞ

Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 28.05.2018


tarihli ve 78 sayılı kararıyla 2018 - 2019 öğretim yılından itibaren 5 (beş) yıl
süreyle ders kitabı olarak kabul edilmiştir.

BİLİM VE KÜLTÜR YAYINLARI LİMİTET ŞİRKETİ


Ankara - Polatlı Kara Yolu 52. km Gazi Mah.
Özgün Cad. No:4
Temelli - Sincan / ANKARA
tel.: (312) 645 19 10 (Pbx) belgeç: (312) 645 19 19
Her hakkı saklıdır ve Bilim ve Kültür Yayınları Limitet Şirketine aittir. İçindeki
şekil, yazı, resim ve grafikler yayınevinin izni olmadan alınamaz; fotokopi, teksir, film
şeklinde ve başka hiçbir şekilde çoğaltılamaz, basılamaz ve yayımlanamaz.

DİL UZMANI
Arda TOKUŞ

GÖRSEL TASARIM UZMANI


Nazım ÇİFTÇİ

ISBN
978-605-267-161-0
Yayıncı Sertifika No.: 44325

BASKI, CİLT
ÖZGÜN MATBAACILIK SAN. VE TİC. AŞ
Ankara - Polatlı Kara Yolu 52. km
Gazi Mah. Özgün Cad. No.: 4 Sincan / ANKARA
tel.: (0312) 645 19 10 (pbx) belgeç: (0312) 645 19 19

Matbaa Sertifika No.: 44327


Ankara, 2022
Mehmet Âkif Ersoy
ANDIMIZ

Türküm, doğruyum, çalşkanm.

İlkem küçüklerimi korumak, büyüklerimi saymak; yurdumu, milletimi


özümden çok sevmektir.
Ülküm yükselmek, ileri gitmektir.

Ey Büyük Atatürk!

Açtğn yolda, gösterdiğin hedefe durmadan yürüyeceğime ant içerim.

Varlğm Türk varlğna armağan olsun.

Ne mutlu Türküm diyene!


IÇINDEKILER

KİTABIMIZI TANIYALIM........................................................................... 8

5. TEMA: VATANDAŞLIK

OKUMA METNİ: KARINCA İLE AĞUSTOS BÖCEĞİ.................. 10


OKUMA METNİ: TİLKİ İLE LEYLEK.......................................................17
OKUMA METNİ: ÇİFTÇİYLE ÇOCUKLARI.......................................25
DİNLEME METNİ: PARTİ ZAMANI...................................................... 33
SERBEST OKUMA METNİ: EKMEK.................................................... 38

NELER ÖĞRENDİK? .................................................................................. 39

6. TEMA: SAĞLIK VE SPOR

OKUMA METNİ: EYLÜL VE DİŞ DOSTLARI..................................42


OKUMA METNİ: MUTLU KEDİ DOKTORUNU GÜLDÜRÜYOR....48
OKUMA METNİ: KAHVALTI....................................................................55
DİNLEME METNİ: TEMİZLİK.................................................................. 60
SERBEST OKUMA METNİ: SPORUN FAYDALARI NELERDİR?....64
NELER ÖĞRENDİK? ..................................................................................67

6
IÇINDEKILER

7. TEMA: BİLİM VE KÜLTÜR

OKUMA METNİ: RİKİ’NİN ROBOTU.....................................................70


OKUMA METNİ: DİDİ ENERJİ İSTİYOR..............................................78
OKUMA METNİ: DENİZ UÇAKLARI VE YÜZEN UÇAKLAR..85
DİNLEME METNİ: UZAY OKULU.........................................................91
SERBEST OKUMA METNİ: ZEYNEP’LE BİRLİKTE......................... 96
NELER ÖĞRENDİK? ...................................................................................97

8. TEMA: KİŞİSEL GELİŞİM

OKUMA METNİ: BOŞ GAZETE......................................................... 100


OKUMA METNİ: SAYGI NEDİR?........................................................ 106
OKUMA METNİ: DEMİRCİ KİRPİ...........................................................113
DİNLEME METNİ: ÖYLE BİR GÜN.....................................................121
SERBEST OKUMA METNİ: BİZ OKURUZ......................................125
NELER ÖĞRENDİK? .................................................................................126
SÖZLÜK...........................................................................................................128

KAYNAKÇA................................................................................................... 130

7
KİTABIMIZI TANIYALIM

Bu bölümde e-içeriklere ulaşmamızı


sağlayacak karekodlar bulunmaktadır.
Dinleme/İzleme Konuşma Okuma Yazma

5. TEMA
VATANDAŞLIK

TEMA METINLERI
1. KARINCA İLE AĞUSTOS BÖCEĞİ
Tema kapaklarının bu bölümünde
2. TİLKİ İLE LEYLEK

3. ÇİFTÇİYLE ÇOCUKLARI
tema numarası ve adı yer almaktadır.
4. PARTİ ZAMANI (DİNLEME METNİ)

5. EKMEK (SERBEST OKUMA METNİ)

Bu bölümde temada yer alan okuma,


dinleme ve serbest okuma metinlerinin ad-
ları ilgili simgelerle verilmiştir. Bu metinler-
1. 2. 3.

4. 5.
le ilgili görseller de burada bulunmaktadır.
9

Okuma Dinleme Serbest Okuma


simgesi simgesi simgesi
5. TEMA

Okuma ve dinleme metinlerine yönelik 5. TEMA

hazırlık çalışmaları bu bölümde bulunmak-


HAZIRLIK
• “İşleyen demir ışıldar.” atasözünden anladıklarınızı açık-
layınız. HAZIRLIK

tadır.
•• “İşleyen demirinceleyip
Görsellerini ışıldar.” metnin
atasözünden anladıklarınızı
konusunu açık-
tahmin ediniz.
layınız.
Aşağıdaki metni önce sessiz, sonra sesli okuyunuz.
• Görsellerini inceleyip metnin konusunu tahmin ediniz.

Metinleri okuma veya dinlemeye yöne-


VATANDAŞLIK Aşağıdaki metni önce sessiz, sonra sesli okuyunuz.

lik yönergeler de okuma simgesiyle burada


HAZIRLIK
• Komşularımıza karşı sorumluluklarımız neler olabilir?

verilmiştir.
Düşüncelerinizi anlatınız.
• Aşağıdaki görselleri inceleyiniz. Dinleyeceğiniz metinde
anlatılanlar hakkında tahminde bulununuz.
KARINCA İLE AĞUSTOS BÖCEĞİ
“Parti Zamanı” başlıklı metni dikkatle dinleyiniz. Muhteşem bir yaz günüymüş. Ağustos Böceği neşeli şarkı-
PARTİ ZAMANI lar söyleyerek cıvıldıyormuş.
KARINCA Karınca ise BÖCEĞİ
İLE AĞUSTOS şarkı söyleyemeyecek
kadar meşgulmüş.
Muhteşem bir yazYuvasına
günüymüş. kış Ağustos
için erzak taşırken
Böceği neşelioflamış,
şarkı-
puflamış, bitkin bitkin sızlanmış.
lar söyleyerek cıvıldıyormuş. Karınca ise şarkı söyleyemeyecek
kadarGüneşin altında Yuvasına
meşgulmüş. miskinlik eden
kış içinAğustos Böceği gülümse-
erzak taşırken oflamış,
miş ve birbitkin
puflamış, çiçeğe sırtüstü
bitkin uzanmış. Ağustos Böceği bir süre
sızlanmış.
sonra Karınca’
Güneşin ya seslenmiş:
altında miskinlik “Ne
edenkadar da çok
Ağustos çalışıyorsun!”
Böceği gülümse-

Bu bölümde ise temada yer alan dinle-


miş Karınca, “Çalışmam
ve bir çiçeğe sırtüstü gerek.” demişAğustos
uzanmış. soluk soluğa.
Böceği “Öyle çok
bir süre
işim var
sonra ki… Kışyaiçin
Karınca’ tüm bu “Ne
seslenmiş: yiyeceklerden
kadar da toplayıp biriktirme-
çok çalışıyorsun!”
liyim.”
Karınca, “Çalışmam gerek.” demiş soluk soluğa. “Öyle çok

me metinleriyle ilgili görsel ya da görseller


işim var ki… Kış için tüm bu yiyeceklerden
10 toplayıp biriktirme-
liyim.”
10

yer almaktadır.
VATANDAŞLIK

33 1. ETKİNLİK

Okuma ve dinleme metinleriyle ilgili nu-


a. Aşağıdaki görselleri, uygun mevsim adlarıyla eşleştiriniz.

yaz

maralanmış etkinliklere bu bölümde yer ve- sonbahar

rilmiştir. VATANDAŞLIK
kış

ilkbahar

NELER ÖĞRENDİK?

1. Aşağıda verilen kelimeleri, anlamlarına uygun olarak b. Metinde geçen ve heceleri karışık olarak verilen aşağı-
cümlelerdeki noktalı yerlere yazınız. daki kelimeleri yazınız. Bu kelimeleri anlamlarıyla eşleştiriniz.

Her temanın sonunda yer alan bu bö-


iş birliği sorumluluk adil saygılı
cek - yi - ye Yüksek sesle gülme.
• Annem, bir elmayı ikiye bölüp kardeşim ile bana pay- ............................

lümde temaya yönelik değerlendirme ça-


laştırdığı için .......................................... davranmıştır. Etkisi çok olan.
• Çevremizdeki kişilerle.......................................... yapmak ha- ka - ha - kah
yatımızı kolaylaştırır. ............................ Yenmeye elverişli olan her şey.
• Ders çalışmak, okulla ilgili ...............................larımızdandır.
• Ayça, arkadaşını sözünü kesmeden dinleyerek
lışmaları bulunmaktadır. na - tı - fır
............................
Yağmur ve kasırga getiren çok
güçlü rüzgâr.
............................... davranmıştır.

8
2. Aşağıdaki cümlelerden doğru olanların başına “D”, 13
yanlış olanların başına “Y” yazınız.

Bir kitabın içindeki başlıkları sayfa numaralarıyla


gösteren bölüme “içindekiler” denir.
Ders kitabımızın adı ve hangi sınıf için hazırlandığı
arka kapakta yer alan bilgilerdendir.
Kitabımızın ön kapağında görsel vardır.
Dinleme/İzleme Konuşma Okuma Yazma

5. TEMA
VATANDAŞLIK

TEMA METINLERI
1. KARINCA İLE AĞUSTOS BÖCEĞİ
2. TİLKİ İLE LEYLEK
3. ÇİFTÇİYLE ÇOCUKLARI
4. PARTİ ZAMANI (DİNLEME METNİ)
5. EKMEK (SERBEST OKUMA METNİ)

1. 2. 3.

4. 5.
9
5. TEMA

HAZIRLIK
• “İşleyen demir ışıldar.” atasözünden anladıklarınızı açık-
layınız.
• Görsellerini inceleyip metnin konusunu tahmin ediniz.

Aşağıdaki metni önce sessiz, sonra sesli okuyunuz.

KARINCA İLE AĞUSTOS BÖCEĞİ


Muhteşem bir yaz günüymüş. Ağustos Böceği neşeli şarkı-
lar söyleyerek cıvıldıyormuş. Karınca ise şarkı söyleyemeyecek
kadar meşgulmüş. Yuvasına kış için erzak taşırken oflamış,
puflamış, bitkin bitkin sızlanmış.
Güneşin altında miskinlik eden Ağustos Böceği gülümse-
miş ve bir çiçeğe sırtüstü uzanmış. Ağustos Böceği bir süre
sonra Karınca’ya seslenmiş: “Ne kadar da çok çalışıyorsun!”
Karınca, “Çalışmam gerek.” demiş soluk soluğa. “Öyle çok
işim var ki… Kış için tüm bu yiyeceklerden toplayıp biriktirme-
liyim.”
10
VATANDAŞLIK

“Ama kışa kadar çoook var.” demiş Ağustos Böceği. “Hazır


güneş parlıyorken sen de benimle güneşin tadını çıkarsana!”
“Kışa daha çok var görünse de göz açıp kapayıncaya dek
kış gelmiş olacak.” diye karşılık vermiş Karınca. “Eğer şimdi
çalışmazsan hava soğuduğunda hem üşürsün hem de aç
kalırsın.”
Ağustos Böceği bir kahkaha atıp şarkısına devam etmiş.
Karınca oflamış, puflamış ve yuvasına biraz daha mısır ta-
şımış. (...)
Derken kış mevsimi ağır ağır çökmüş ve her yeri sarmış.
Gri gökyüzünün altında ağaçlar kupkuru kalmış. Kar, tar-
laların üzerini kaplamış. Sıcak evinde keyifle oturan Karınca,
yiyecek deposuna bakıp gülümsemiş. Baharın ilk filizleri yeşe-
rene dek onu tok tutmaya yetecek kadar bol yiyeceği varmış.

11
5. TEMA

Dışarıda, şiddetli bir fırtınanın ortasında kalan Ağustos


Böceği, kuru bir yaprağın ardına sığınmış. Rüzgâra karşı zar
zor ilerleyerek Karınca’nın evine ulaşmış. “Karınca! Yardım et
bana!” diye bağırmış.
Karınca kapıyı aralayıp başını uzatmış. “Ağustos Böceği!
Çok üşümüşsün. İçeri gir de ısın biraz. Ben de akşam yeme-
ğini hazırlayayım.” demiş karınca.
Ağustos Böceği’nin yüzü sevinçle aydınlanmış. Mısırın ta-
dını damağında hissetmiş.
Sobadan yayılan sıcaklığın tadını çıkarırken, “Teşekkür ede-
rim iyi kalpli ve akıllı Karınca.” demiş. “Söz veriyorum, gelecek
yaz ben de çalışacağım!”
Lesley SIMS (Lesli SİMS)
Karınca ile Ağustos Böceği
çev.: İlke AFACAN
(Kısaltılmıştır.)
12
VATANDAŞLIK

1. ETKİNLİK
a. Aşağıdaki görselleri, uygun mevsim adlarıyla eşleştiriniz.

yaz

sonbahar

kış

ilkbahar

b. Metinde geçen ve heceleri karışık olarak verilen aşağı-


daki kelimeleri yazınız. Bu kelimeleri anlamlarıyla eşleştiriniz.

cek - yi - ye Yüksek sesle gülme.


............................
Etkisi çok olan.
ka - ha - kah
............................ Yenmeye elverişli olan her şey.

na - tı - fır Yağmur ve kasırga getiren çok


............................ güçlü rüzgâr.

13
5. TEMA

2. ETKİNLİK
Metne göre Ağustos Böceği ve Karınca’nın özelliklerini söy-
leyiniz. Aşağıdaki özelliklerden Ağustos Böceği’ne ait olanların
kutucuğuna “A”, Karınca’ya ait olanların kutucuğuna “K” ya-
zınız.

iyi kalpli miskin çalışkan neşeli akıllı

3. ETKİNLİK
Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayınız.

1. Ağustos Böceği yaz mevsiminde neler yapmış?


................................................................................................................

2. Yaz mevsiminde Karınca neler yapıyormuş?


................................................................................................................

3. Kış mevsiminde Karınca’nın yanına kim, niçin gitmiş?


................................................................................................................

4. Karınca, kendisinden yardım isteyen Ağustos Böceği’ne


nasıl davranmış?
................................................................................................................

14
VATANDAŞLIK

4. ETKİNLİK

Eksik harflerini yazarak aşağıdaki cümleleri tamamlayınız.

d ş k ö ğ m
y r c p u t

• A ustos B ceği, kah aha atı arkısına deva e miş.


• Karın a ise şa kı sö leyemeyecek ka ar meşg lmüş.

5. ETKİNLİK
a. Siz Karınca’nın yerinde olsaydınız Ağustos Böceği’ne nasıl
yardım ederdiniz? Aşağıya yazınız. Yazarken yazım ve nokta-
lama kurallarına dikkat ediniz.
...........................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................
................................................................................................................

b. Yazdıklarınızı gözden geçiriniz. Yazdıklarınızda harf hata-


sı, harf ve hece eksikliği varsa düzeltiniz.
15
5. TEMA

6. ETKİNLİK
Öğretmeninizin yönlendirmeleriyle Türkçe ders kitabınızın
bölümlerini inceleyiniz.
İLKOKUL İLKOKUL

Kitapların ön ve arka T ÜRKÇE T ÜRKÇE

İLKOKUL

İLKOKUL
DERS KİTABI DERS KİTABI

1. 1.

TÜRKÇE

TÜRKÇE
kapağında o kitabı ta- SINIF SINIF

1. SINIF

1. SINIF
DERS KİTABI

DERS KİTABI
nıtan bilgiler, görseller
bulunur. ISBN: 978-605-267-161-0 ISBN: 978-605-267-161-0

a. Türkçe ders kitabınızın ön ve arka kapağında hangi


bilgilerin yer aldığını söyleyiniz.
b. Türkçe ders kitabınızın aşağıda tanıtılan görseldeki bö-
lümünün adını noktalı yere yazınız.
IÇINDEKILER

KİTABIMIZI TANIYALIM .......................................................................... 8

5. TEMA: VATANDAŞLIK

OKUMA METNI: KARINCA İLE AĞUSTOS BÖCEĞİ ................. 10


OKUMA METNI: TİLKİ İLE LEYLEK ......................................................17
Bu kitapta yer alan temaların, tema-
lardaki metinlerin başlıklarının ve bunların
OKUMA METNI: ÇİFTÇİYLE ÇOCUKLARI......................................25
DINLEME METNI: PARTİ ZAMANI..................................................... 33
SERBEST OKUMA METNI: EKMEK ................................................... 38

bulunduğu sayfaların gösterildiği listeye


NELER ÖĞRENDIK? ................................................................................. 39

6. TEMA: SAĞLIK VE SPOR

OKUMA METNI: EYLÜL VE DİŞ DOSTLARI.................................42

......................... denir.
OKUMA METNI: MUTLU KEDİ DOKTORUNU GÜLDÜRÜYOR...48
OKUMA METNI: KAHVALTI ...................................................................55
DINLEME METNI: TEMİZLİK................................................................. 60
SERBEST OKUMA METNI: SPORUN FAYDALARI NELERDİR?...64
NELER ÖĞRENDIK? .................................................................................67

c. Kitabın yukarıda tanıtılan bölümünden yararlanarak


6

aşağıdaki soruları cevaplayınız.


• Kitapta kaç tema bulunmaktadır?
• 5. temanın adı nedir?

7. ETKİNLİK
Türkçe ders kitabınızın üçüncü sayfasını açınız. İstiklâl Mar-
şı’mızın sözlerini okuyunuz.
16
VATANDAŞLIK

HAZIRLIK
Evinize misafir davet eder misiniz? Misafirlerinizi nasıl
ağırlarsınız? Anlatınız.

Aşağıdaki metni noktalama işaretlerine dikkat ederek


okuyunuz.

TİLKİ İLE LEYLEK


Şehirden çok uzakta yemyeşil bir orman varmış. Bu or-
manda iki arkadaş yaşarmış. Bunlardan biri leylek, diğeri de
tilkiymiş.
Leylek ile tilki, birlikte zaman geçirir ve iyi anlaşırlarmış.
İkisi de farklı farklı özelliklere sahiplermiş. Tilki çok kurnazmış.
Paylaşmayı pek sevmezmiş. Leylek ise iyi niyetliymiş ve pay-
laşmayı çok severmiş.
17
5. TEMA

Bir gün tilki, leyleği yuvasına davet etmiş. Leylek de bu


daveti sevinçle kabul etmiş.
Tilki, pek de konuksever biri değilmiş aslında. Ama ak-
şam yemeği için sebze çorbası hazırlamış. Çorbanın tadına
bakınca çok lezzetli olduğunu fark etmiş. Bu lezzetli çorbayı
arkadaşıyla paylaşmak istememiş. "Keşke leyleği çağırmasay-
dım.” diye düşünmüş.
Sonra tilkinin aklına bir kurnazlık gelmiş. Leylek akşam
yemeği için geldiğinde çorbaları düz tabaklara koymuş. Ar-
dından da,
– Haydi, çorbamız hazır. Afiyetle içelim, demiş.
Tilki, ağız yapısı düz tabağa uygun olduğu için çorbasını
kolaylıkla içmiş. Zavallı leylek, uzun gagasından dolayı tabak-
tan bir damla bile çorba içememiş.

18
VATANDAŞLIK

Leylek, aç karnına tilkinin evinden ayrılmış, eve dönerken


de tilkinin çorbaları özellikle düz tabağa koyduğunu düşün-
müş. Bunun doğru bir davranış olmadığını tilkiye göstermeye
karar vermiş.

Birkaç gün sonra tilkiyi akşam yemeğine davet etmiş.


– Bana sunduğun o güzel yemeğin karşılığını vermek is-
terim. Lütfen, bu akşam da benim yuvamda yemek yiyelim,
demiş.

19
5. TEMA

Leylek de tıpkı tilki gibi akşam yemeği için lezzetli bir çorba
hazırlamış. Çorbayı sürahilere doldurarak masaya koymuş.
Bu sürahilerin ağızları oldukça darmış.
– Haydi, çorbalarımız hazır, demiş leylek. İnce uzun ga-
gasını sürahiye daldırarak başlamış çorbasını içmeye.
Tilki, ağzı dar olan sürahideki çorbayı bir türlü içememiş.
Çorbanın tadına bile bakamamış.
Tilki de tıpkı leylek gibi eve aç karnına dönmek zorunda
kalmış. Arkadaşına yaptığı kurnazlığın karşılığını alınca büyük
bir hata yaptığını anlamış. O günden sonra paylaşımcı olması
gerektiğine karar vermiş.
Shefali KAUSHIK (Şefali KAUŞIK)
Çorba Partisi
çev.: Elif AYDINALP

20
VATANDAŞLIK

1. ETKİNLİK
Verilen heceleri kullanarak görsellere uygun kelimeleri yazınız.

or sü ga la hi ra ga dam man

........................... ........................... ........................... ...........................

2. ETKİNLİK
Tilki ile leyleği, metinde belirtilen özellikleriyle eşleştiriniz.
kurnaz

iyi niyetli

bencil

paylaşımcı

yardımsever

konuksever

21
5. TEMA

3. ETKİNLİK
Aşağıya metnin konusunu yazınız.
Metnin konusu: .............................................................................
...................................................................................................................

4. ETKİNLİK
Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayınız.
1. Tilki ve leylek nerede yaşıyorlarmış?
................................................................................................................

2. Leylek neden tilkinin hazırladığı çorbayı içememiş?


................................................................................................................

3. Leylek eve dönerken ne düşünmüş?


................................................................................................................

4. Leylek, bu davranışının hatalı olduğunu tilkiye göster-


mek için ne yapmış?
................................................................................................................

5. Tilki hatasını anlayınca nasıl davranması gerektiğine


karar vermiş?
..............................................................................................................

22
VATANDAŞLIK

5. ETKİNLİK
Aşağıdaki cümleleri okuyunuz. Metinde anlatılanları ,
anlatılmayanları ile gösteriniz.

Tilki, tüm arkadaşlarını yuvasına davet etmiş.


Leylek, tilkinin sürahiye doldurduğu çorbayı afiyetle içmiş.
Leylek, aç karnına tilkinin evinden ayrılmış.
Leylek, davranışının doğru olmadığını tilkiye göstermek istemiş.
Leyleğin evinde karnını doyuran tilki hatasını anlamış.
Hatasını anlayan tilki paylaşımcı olmaya karar vermiş.

6. ETKİNLİK
Aşağıdaki cümlelerin sonuna uygun noktalama işaretleri-
ni koyunuz. Büyük yazılması gereken harfleri yuvarlak içine
alarak belirleyiniz.
• annemden izin alıp ayşe’yi evimize davet ettim
• misafirlerimizin gelmesini sabırsızlıkla bekliyoruz
• siz kimleri yemeğe davet ettiniz
• misafirlerinize hangi yiyecekleri ikram edeceksiniz
• annem, misafirlerimize lezzetli yemekler hazırladı
• kedimiz pamuk mamasını yedi

23
5. TEMA

7. ETKİNLİK
a. Aşağıdaki görseli inceleyiniz. Bu görselle ilişkili kelimele-
rin başındaki kutucuğu işaretleyiniz.

eğitim misafir hasta parti

sohbet uyku yemek oyun

b. İşaretlediğiniz kelimelerin geçtiği birer cümle yazınız.

..............................................................................................................

..............................................................................................................

..............................................................................................................

24
VATANDAŞLIK

HAZIRLIK
“Çiftçi” kelimesinin anlamını öğreniniz. Çiftçilerin yetiştir-
dikleri ürünlere örnekler veriniz.

Aşağıdaki metni sessiz okuyunuz.


ÇİFTÇİYLE ÇOCUKLARI
Zengin ve yaşlı bir çiftçi hastalanmış, ömrünün sonuna
yaklaştığını anlamış. Çocuklarını yanına çağırmış, baş başa
konuşmuş onlarla.

“Sevgili çocuklarım, bize atalarımızdan kalan tarlalarımızı


sakın satmayın. Bu tarlada bir hazine saklı. Hazinenin yerini
bilmiyorum. Ama hiç bıkmadan ararsanız bulursunuz. Bundan
hiç kuşkunuz olmasın.” demiş. “Harmanı kaldırır kaldırmaz
sürün tarlamızı. Kazın, belleyin, elinizin dokunmadığı tek yer
bırakmayın. Tamam mı?” demiş. (...)

25
5. TEMA

Çocukları, babalarının öğüdüne uymuşlar. Harmanı kaldı-


rınca tarlalarını sürmüş, kazmış, bellemişler. El değmedik yer
bırakmamışlar. Bunun sonucu olarak da tarlalarından eski-
sinden çok daha fazla ürün
almışlar.
Hazineye gelince, öyle bir
şeye hiç rastlamamışlar. Ama
babaları bilge adammış, ça-
lışmanın da bir hazine oldu-
ğunu anlatmak istemiş.
La Fontaine Masalları
haz.: Tahsin YÜCEL
(Kısaltılmıştır.)

26
VATANDAŞLIK

1. ETKİNLİK
a. Metinde geçen aşağıdaki kelimeleri anlamlarıyla eşleş-
tiriniz.
Toprağa gömülü veya
saklıyken bulunan değerli
şeyler.
çiftçi

Geçimini toprağı ekerek


sağlayan kimse.
tarla

Tarıma elverişli olan sı-


nırlı ve belirli toprak parçası.
hazine

b. Bu kelimeleri kullanarak birer cümle yazınız.

..............................................................................................................

..............................................................................................................

..............................................................................................................

27
5. TEMA

2. ETKİNLİK
Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayınız.
1. Yaşlı çiftçi neden çocuklarını yanına çağırmış?
................................................................................................................
....................................................................................................................

2. Yaşlı çiftçi, çocuklarından ne istemiş?


................................................................................................................
....................................................................................................................

3. Yaşlı çiftçi çocuklarına neler yapmalarını söylemiş?


................................................................................................................
....................................................................................................................

4. Yaşlı çiftçinin çocukları çalışmaları sonucunda ne elde


etmişler?
................................................................................................................
....................................................................................................................

5. Yaşlı çiftçi, çocuklarına neyi anlatmak istemiş?


................................................................................................................
....................................................................................................................

28
VATANDAŞLIK

3. ETKİNLİK
Aşağıdaki cümleleri, metinde anlatılan olayların oluş sıra-
sına göre numaralandırınız.
Yaşlı adam, çocuklarına tarlalarında hazine oldu-
ğunu söylemiş.

Yaşlı çiftçi hastalanmış, çocuklarını yanına çağırmış.

Çocukları hazineyi bulamamışlar ama tarlalarından


çok fazla verim almışlar.

Çocukları, babalarının öğüdüne uyup tarlalalarını


sürmüş, kazmış, bellemişler.

4. ETKİNLİK
Aşağıdaki kelimeleri zıt anlamlılarıyla örnekteki gibi eşleş-
tiriniz.
zengin çalışkan eski
yaşlı çok

yeni tembel
genç az fakir

29
5. TEMA

5. ETKİNLİK
Aşağıda verilen kelimelerle anlamlı ve kurallı cümleler oluş-
turup yazınız. Yazdığınız cümlelerin sonuna uygun noktalama
işaretlerini koyunuz.

hazinenin bilmediğini yerini söyledi

....................................................................................................................

yılmadan bulursunuz hiç ararsanız

....................................................................................................................

çiftçilik geçinirler amcamlar yaparak

....................................................................................................................

domates yetiştirir komşumuz bahçesinde

....................................................................................................................

bahçemizi bahar dedem beller aylarında


....................................................................................................................

30
VATANDAŞLIK

6. ETKİNLİK
Çizgileri birleştirerek aşağıdaki resmi tamamlayıp boyayı-
nız. Resimde gördükleriniz hakkında konuşunuz.

31
5. TEMA

7. ETKİNLİK
Aşağıdaki metin, kelimeler arasına boşluk bırakılmadan ya-
zılmıştır. Metni, kelimeler arasında uygun boşluklar bırakarak
yazınız.
MANİLER ............................................
Hamsikoydumtavaya, ...........................................................
Başladıoynamaya. ...........................................................
Geldimbaktımhamsiyok, ...........................................................
Başladımağlamaya. ...........................................................
(Trabzon) ...........................................................
Nebaştadırneyaşta, ...........................................................
Nekaştadırneaşta, ...........................................................
Çalışmayısevenler, ...........................................................
Bulurekmeğitaşta. ...........................................................
(Cuma - Bulgaristan) ...........................................................
Birmânisöylesene, .............................................................
Gönlümüeylesene, .............................................................
.............................................................
Bençokmânibilirim,
.............................................................
Karşılığınversene. .............................................................
(Erzurum) .............................................................
Mâniler .............................................................
haz.: Yasemin MUŞ .............................................................
32
VATANDAŞLIK

HAZIRLIK
• Komşularımıza karşı sorumluluklarımız neler olabilir?
Düşüncelerinizi anlatınız.
• Aşağıdaki görselleri inceleyiniz. Dinleyeceğiniz metinde
anlatılanlar hakkında tahminde bulununuz.

“Parti Zamanı” başlıklı metni dikkatle dinleyiniz.


PARTİ ZAMANI

33
5. TEMA

1. ETKİNLİK
Verilen heceleri kullanarak görsellerin ifade ettiği duygu-
ları yazınız.

gın gün kız kın lu mut üz şaş

....................... ....................... ....................... .......................

2. ETKİNLİK
Görsellerdeki hayvanların adlarını yazınız. Dinlediğiniz me-
tinde adı geçen hayvan görsellerini işaretleyiniz.

.................. .................. .................. ..................

.................. .................. .................. ..................

34
VATANDAŞLIK

3. ETKİNLİK
a. Metne göre aşağıdaki soruları cevaplarıyla eşleştiriniz.

O gün hangi hayvanın


doğum günüymüş? tavşan

Hangi hayvanın yavrusu zürafa


gürültüden uyuyamamış?
tilki
Hangi hayvanın ertesi
gün okulda sınavı varmış? aslan

fil
Ormanın kralı kimmiş?

b. Metne göre aşağıdaki soruların cevaplarını yazınız.

Ormandaki hayvanların yaşadıkları sorun neymiş?


...........................................................................................................
...............................................................................................................

Sorunu kim, nasıl çözmüş?


...........................................................................................................
...............................................................................................................

35
5. TEMA

4. ETKİNLİK
Metne uygun farklı bir başlık yazınız.
........................................................................................................

5. ETKİNLİK
Aşağıdaki cümleleri olayların oluş sırasına göre numara-
landırınız.

Üç arkadaş yüksek sesli müzik eşliğinde dans ettiler.

Mosi hatasını anladı, hemen müziğin sesini kıstı.

Aslan kral, Mosi’yi üzmeden bu sorunu çözdü.

Gürültüden rahatsız olanlar, sorunu çözmesi için


ormanın kralından yardım istediler.

Tilki Mosi, evindeki doğum günü partisine üç arka-


daşını davet etti.

36
VATANDAŞLIK

6. ETKİNLİK
a. Aşağıdaki kelimelerden uygun olanları yazarak cümle-
leri tamamlayınız.
uykum doğum eğlenebilirsiniz sınav

Başkalarını rahatsız etmeden ................................. .

Bugün benim ................................. günüm.

.................................dan düşük not alacağım.

Çok ................................. var ama uyuyamıyorum.

b. Metinde, yukarıdaki cümleleri hangi hayvanlar söyle-


miştir? Uygun eşleştirmeleri yapınız.

7. ETKİNLİK
a. Siz doğum gününüzü nasıl kutlamak istersiniz? Aşağıya
yazınız.
...........................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................
b. Yazdıklarınızı okuyarak arkadaşlarınızla paylaşınız.
37
5. TEMA

SERBEST OKUMA METNİ

EKMEK
Çiftçi sürer tarlayı,
Sonra eker buğdayı.
Boy verir azar azar,
Saplar gittikçe uzar.
Başaklar olgunlaşır,
İçleri dolgunlaşır.
Yazın artınca sıcak
Sararır her bir başak.
Biçerler ekinleri,
Şenlenir harman yeri.
Olup bitince harman,
Ayrılır buğday saptan.
Bitmedi işler gene,
Oradan değirmene
Buğdayı götürürler.
Değirmentaşı döner,
Ezer un yapar bunu,
Fırıncı alır unu.
Su, maya kor, yoğurur,
Yapar bir güzel hamur;
Sonra fırına atar,
Pişirir bize satar.
(…)
Hasan Âli YÜCEL
Sizin İçin
(Kısaltılmıştır.)
38
VATANDAŞLIK

NELER ÖĞRENDİK?

1. Aşağıda verilen kelimeleri, anlamlarına uygun olarak


cümlelerdeki noktalı yerlere yazınız.
iş birliği sorumluluk adil saygılı

• Annem, bir elmayı ikiye bölüp kardeşim ile bana pay-


laştırdığı için .......................................... davranmıştır.
• Çevremizdeki kişilerle.......................................... yapmak ha-
yatımızı kolaylaştırır.
• Ders çalışmak, okulla ilgili ...............................larımızdandır.
• Ayça, arkadaşını sözünü kesmeden dinleyerek
............................... davranmıştır.
2. Aşağıdaki cümlelerden doğru olanların başına “D”,
yanlış olanların başına “Y” yazınız.

Bir kitabın içindeki başlıkları sayfa numaralarıyla


gösteren bölüme “içindekiler” denir.
Ders kitabımızın adı ve hangi sınıf için hazırlandığı
arka kapakta yer alan bilgilerdendir.
Kitabımızın ön kapağında görsel vardır.
Kitapların içinde sayfa numaraları bulunmaz.

39
5. TEMA

3. Aşağıda verilen kelimeleri bulmacada bulup kırmızıya


boyayınız.
konuksever paylaşmak çalışmak üretim

adalet özgürlük

Z Ş E A D A L E T V E
T R B Ö Z G Ü R L Ü K
K O N U K S E V E R R
C E O E Ü R E T İ M P
Z P A Y L A Ş M A K T
K T Ç A L I Ş M A K K

4. Aşağıya, paylaşmak ile ilgili bir şiir yazınız.

........................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................

40
Dinleme/İzleme Konuşma Okuma Yazma

6. TEMA
SAĞLIK VE SPOR

TEMA METINLERI
1. EYLÜL VE DİŞ DOSTLARI

2. MUTLU KEDİ DOKTORUNU GÜLDÜRÜYOR

3. KAH VALTI
4. TEMİZLİK (DİNLEME METNİ)
5. SPORUN FAYDALARI NELERDİR? (SERBEST OKUMA METNİ)

1. 2. 3.

4. 5.

41
6. TEMA

HAZIRLIK
Dişlerinizin güçlü ve sağlıklı olmaması hangi sorunlara
neden olur? Anlatınız.
Aşağıdaki metni vurgu ve tonlamaya dikkat ederek
okuyunuz.
EYLÜL VE DİŞ DOSTLARI
Eylül, annesiyle birlikte gittiği alışveriş merkezinden ayrı-
lırken çok heyecanlıydı. Kullanacağı diş fırçasını ve diş macu-
nunu ilk kez kendisi seçmişti.

Yaptığı alışveriş Eylül’ün çok hoşuna gitmişti. Fırçasını ve


diş macununu elinden hiç bırakmadı. Eve geldiklerinde koşa-
rak banyoya gitti. Fırçasını ve macununu kutularından çıkarıp
aynanın önündeki fırçalığa özenle yerleştirdi. Şarkı söyler
gibi, “Evinize hoş geldiniz yeni fırçam ve macunum!” diyerek
banyodan ayrıldı.
42
SAĞLIK VE SPOR

Fırça ve macun birbir-


lerine şaşkınlıkla baktılar.
İlk konuşan, sapında tavşan
resmi olan kırmızı diş fır-
çası oldu. “Merhaba ma-
cun kardeş. Market rafında
oturmaktan sıkılmıştım, bir
işe yarayacağım için çok se-
vinçliyim. Ya sen?” dedi.
Diş macunu da heyecan-
la fırçaya yanıt verdi: “Ben
de tembel tembel oturdu-
ğum için çok üzülüyordum.
Ayrıca sizinle tanıştığım için
çok mutluyum.”
Eylül, günde üç kez dişlerini fırçalardı. Yeni fırçası ve
macunuyla bir an önce tanışmak için o akşam da yemekten
sonra koşarak banyoya gitti.
Yeni fırçası ve macununa gülümseyerek baktı. “Size hoş
geldiniz demiştim ama henüz tanışmadık. Benim adım Eylül.
Bir kardeşim var, adı Barış. Sizi sonra onunla da tanıştırırım.”
dedi.
Fırça ve macun heyecandan konuşamadılar ve başlarını
sallamakla yetindiler.

43
6. TEMA

Eylül, diş fırçasının üzerine mercimek büyüklüğünde ma-


cun sıktı. “İkiniz birlikte dişlerimin çürümesini önlüyorsunuz,
sizi çok seviyorum.” dedi ve dişlerini fırçalamaya başladı.
Eylül üst dişlerini yukarı-
dan aşağıya, alt dişlerini ise
aşağıdan yukarıya doğru dik-
katle fırçaladı. Eylül’ün diş-
lerini böyle dikkatli ve doğru
fırçalaması diş fırçasının çok
hoşuna gitti. Merakla sordu:
“Dişlerini her gün fırçalıyor
musun Eylülcüğüm?”
Eylül, fırçasını ve ağzını
yıkayıp köpükleri giderdikten
sonra bu soruyu yanıtladı:
“Evet fırça arkadaş! Sabah kahvaltıdan sonra, öğlen yemekten
sonra ve akşam da yatmadan önce dişlerimi fırçalıyorum.”
Diş fırçası ve diş macunu, günde üç kez dişlerini fırçalayıp
çürüklere karşı koruduğu için Eylül’ü tebrik ettiler. “Aferin
Eylül!” dediler. Ardından gülümseyerek birbirlerine iyi gece-
ler dilediler. (...)
Ahmet ÖZDIKMENLI
Eylül ve Diş Dostları
(Kısaltılmıştır.)

44
SAĞLIK VE SPOR

1. ETKİNLİK
Aşağıdaki görselin size hatırlattığı üç kelime yazınız.
........................................

........................................

........................................

2. ETKİNLİK
Aşağıda verilen harfleri kullanarak kelimeler oluşturunuz.

c u m a n m
........................................

ç a r ı f f
........................................

k ü r ç ü ç
........................................

3. ETKİNLİK
Aşağıdaki kelimeleri kullanarak anlamlı ve kurallı bir cümle
yazınız.
diş sağlık
....................................................................................................................
........................................................................................................................
45
6. TEMA

4. ETKİNLİK
Metne göre aşağıdaki cümleleri olayların oluş sırasına
göre numaralandırınız.
Diş macununu ve diş fırçasını kutularından çıkarıp
fırçalığa yerleştirmiş.

Yemekten sonra dişlerini fırçalamak için banyoya


gitmiş.

Eylül, annesiyle birlikte gittiği alışveriş merkezinden


diş fırçası ve diş macunu almış.

Eylül’ün dişlerini dikkatli ve doğru fırçalaması diş


fırçasının hoşuna gitmiş.

5. ETKİNLİK
Aşağıya, metinle ilgili iki soru yazınız. Arkadaşlarınızdan
bu soruları cevaplamalarını isteyiniz.
1. .................................................................................................
................................................................................................................
2. .................................................................................................
................................................................................................................
46
SAĞLIK VE SPOR

6. ETKİNLİK
Aşağıdaki kelimelerden uygun olanını noktalı yerlere yaza-
rak cümleleri tamamlayınız.

köpükleri alt mercimek üst

Fırçamızın üzerine .............................. büyüklüğünde diş


macunu sıkmalıyız.
........... dişlerimizi yukarıdan aşağıya doğru fırçalamalıyız.
........... dişlerimizi aşağıdan yukarıya doğru fırçalamalıyız.
Fırçamızı ve ağzımızı yıkayıp ......................... gidermeliyiz.

7. ETKİNLİK
Aşağıdaki cümlelerin yazımında yapılan hataları belirleyi-
niz. Bu hataları gidererek cümleleri yeniden yazınız.
marketten kendime diş fırçası alacağım.
..................................................................................................................
Annem ve Babam diş bakımlarına özen gösterirler.
..................................................................................................................
Günde en az iki kez Dişlerimizi fırçalamalıyız.
..................................................................................................................
Dişlerini doğru fırçalayan eylül’ü tebrik ettik.
..........................................................................................................

47
6. TEMA

HAZIRLIK
Sağlıklı olmak için nelere dikkat ediyorsunuz? Anlatınız.

Aşağıdaki metni önce sessiz, sonra sesli okuyunuz.

MUTLU KEDİ DOKTORUNU GÜLDÜRÜYOR


Mutlu Kedi o sabah, her zamanki gibi çok mutlu uyandı.
“(…) Geç yatıp uykusunu alamayanlara çok üzülüyorum.
Bütün gün mutsuz oluyorlar. Oysa ben her gün belli bir
saatte yatarım. Hemen uyumam ama… Önce biraz hayal
kurarım. Sonra bir bakarım ki uyumuşum. Sabahları da çok
mutlu kalkarım. (…)
Dişlerim de çok sağlıklı. (…) Güçlüyüm, sağlıklıyım çünkü
her gün spor yapıyorum.

48
SAĞLIK VE SPOR

(…) Acaba gerçekten sağlıklı mıyım? Uzun zamandır dok-


tora gitmedim. En iyisi gidip bir muayene olmak. Doktora
gitmek için hasta olmayı beklemek zorunda değilim ki. (…)”
Mutlu Kedi, muayene için beklerken bir küçük çocuk ve
annesi ile tanıştı. Küçük çocuk terli terli dondurma yemiş ve
hastalanmıştı. Hiç iyi görünmüyordu. Annesi, çocuğa “Doktor
Amca sana iğne yapacak ama hiç canın acımayacak.” dedi.
Mutlu Kedi atıldı: “(…) Olur mu öyle şey? İğne yapılınca in-
sanın canı biraz acır ama hemen geçer. Hastayken daha çok
canımız yandığından ve hemen iyileşmek istediğimiz için bu
küçük acıya katlanırız.”
“Evet, katlanırız.” diye onayladı küçük çocuk.
“Çok haklısın Mutlu Kedi.” dedi anne.
“(…) Siz de çok tatlısınız.” diye cevap verdi Mutlu Kedi.

49
6. TEMA

Doktor, hiçbir rahatsızlığı olmadığı hâlde, yalnızca kontrol


için geldiğini öğrenince Mutlu Kedi’yi kutladı. Mutlu Kedi,
(…) doktorun sorularını güzelce cevapladı. Muayene sırasın-
da Mutlu Kedi’nin yaptığı bir şaka ise doktoru kahkahalarla
güldürdü: “Doktorcuğum, size karşı dilimi çıkarıyorum ama
yanlış anlamayın lütfen. Yalnızca boğazımı daha iyi görebi-
lesiniz diye… (…)”

“(…) İyi ki doktora gitmeyi akıl etmişim. Doktorcuğum has-


talığımı, ilerlemeden belirledi. İlacımı içeceğim ve hiçbir yerim
ağrımadan bu hastalığı atlatacağım. Tamam, ilacın tadı çi-
kolata kadar güzel değil ama hasta olursam zaten çikolata
da yiyemem ki... (…)”
Baskın BIÇAKCI
Mutlu Kedi Doktorunu Güldürüyor
(Kısaltılmıştır.)

50
SAĞLIK VE SPOR

1. ETKİNLİK
Metinde geçen aşağıdaki kelimelerin kaç harf ve kaç hece-
den oluştuğunu yazınız.
ilaç doktor muayene

.... harf .... hece .... harf .... hece .... harf .... hece

hastalık kontrol kedi

.... harf .... hece .... harf .... hece .... harf .... hece

2. ETKİNLİK
Görsellerdeki varlıkların adını yazınız. Yazdığınız kelimeler-
den hangilerinin metinde geçtiğini belirleyiniz.

.................... .................... .................... ....................

.................... .................... .................... ....................


51
6. TEMA

3. ETKİNLİK
Metnin görselleriyle ilgili birer cümle yazınız.
..............................................................................
..................................................................................
..................................................................................
..................................................................................

..................................................
.......................................................
.......................................................
.......................................................

..................................................
.......................................................
.......................................................
.......................................................

4. ETKİNLİK
Metne uygun iki farklı başlık yazınız.
...................................................................................................................

...................................................................................................................

52
SAĞLIK VE SPOR

5. ETKİNLİK
Metne göre verilen kelimelerden uygun olanı yazarak
Mutlu Kedi’nin cümlelerini tamamlayınız.

kontrol erken ilaç diş geç spor


• ..................... sağlığıma dikkat ederim.
• ..................... için doktora giderim.
• Her gün ..................... yaparım.
• Akşamları ..................... yatmam böylece uykumu alırım.

6. ETKİNLİK
Aşağıdaki açıklamalardan doğru olanları , hatalı olan-
ları ile belirtiniz.

Geç yatarsak uykumuzu alamadığımız için mutsuz oluruz.


Spor yaparsak gücümüz azalır, daha sık hasta oluruz.
Kontrol için doktora gidilmez, hasta olmamız gerekir.
İyileşmek için iğne olmamız gerekirse iğnenin acısına
katlanmamız gerekir.
Teri terli dondurma yersek hasta oluruz.
İlaçların tadı çikolata gibi güzel olur.

53
6. TEMA

7. ETKİNLİK
a. Görsellerden yararlanarak aşağıdaki bulmacada gizle-
nen besin adlarını bulup işaretleyiniz.

C T L K P İ S Ü T
E F H G E Z M N I
V U Z E Y T İ N L
İ R G Z N P T U A
Z L Y T İ V J R H
F E V K R C O E A
P O R T A K A L N
S D F G İ Z O M A
R Y U M U R T A J

b. İşaretlediğiniz besinlerin sağlığınız için yararlarını belir-


tiniz.
54
SAĞLIK VE SPOR

HAZIRLIK
Sağlıklı olmak için neler yapmalıyız? Anlatınız.

Aşağıdaki şiiri okuyunuz.

KAHVALTI
Bu sabah geç uyandım,
Çok acele hazırlandım.
Elimde reçelli ekmek
Kapıya koşarken telaşla
Peçeteyi ısırdım,
Yanlışlıkla.
Annem seslendi arkamdan:
“Biraz erken uyansan...
Daha mı tatlı uykun
Sütten, reçelden, baldan?”
Mavisel YENER, Aytül AKAL
Uçan Şiirler

55
6. TEMA

1. ETKİNLİK
a. Verilen hecelerden uygun olanını noktalı yerlere yaza-
rak kelimeleri tamamlayınız.

re....... uy....... .......laş sa.......

.......mek pe.......te a......le kahval.......

ce bah ku ek çe tı çel te

b. Görsellerden yararlanarak hecelerin oluşturduğu keli-


meleri yazınız. Bu kelimeleri kullanarak konuşma yapınız.

len bes mek ........................................

te mek len miz ........................................

eğ mek len ........................................

mak u yu ........................................

56
SAĞLIK VE SPOR

2. ETKİNLİK
Aşağıdaki soruları, şiire göre cevaplayınız.

1. Çocuk neden acele hazırlanıyor?


................................................................................................................

2. Çocuk elinde reçelli ekmek ile nereye koşuyor?


................................................................................................................

3. Çocuk ekmek yerine neyi yanlışlıkla ısırıyor?


................................................................................................................

4. Annesi çocuğa ne yapmasını öğütlüyor?


................................................................................................................

5. Sizce şiirdeki çocuk neden geç uyanmış olabilir?


................................................................................................................

3. ETKİNLİK
Görsellerdeki besinlerin adlarını uygun listeye yazınız.
Meyveler Sebzeler
............................. .............................
............................. .............................
............................. .............................
............................. .............................
............................. .............................

57
6. TEMA

4. ETKİNLİK
Aşağıdaki çiçeklerin kesik çizgilerini birleştirip yanlarındaki
cümleleri okuyunuz. Olumlu davranışların karşısındaki çiçe-
ği sarıya, olumsuz davranışların karşısındaki çiçeği pembeye
boyayınız.
Dengeli beslenmek için her türlü besinden
yeterince yemeliyiz.

Kişisel bakımımıza özen göstererek vücudu-


muzu temiz tutmalıyız.

Sabah kahvaltısı, öğle ve akşam yemeklerini


zamanında yemeli, öğün atlamamalıyız.

Vücudumuza zararlı besinleri tüketmekten


kaçınmalıyız.

Sağlığımız için yeterince eğlenmeli, uyumalı


ve dinlenmeliyiz.

Sağlığımızı korumak için hava koşullarına


uygun giyinmeliyiz.

58
SAĞLIK VE SPOR

5. ETKİNLİK
Aşağıdaki sembollerin anlamlarını söyleyiniz. Sembolleri, bu
hava koşullarına uygun giysilerle eşleştiriniz.

6. ETKİNLİK
Sağlıkla ilgili aşağıdaki sözleri okuyunuz. Farklı yazı türle-
riyle verilen bu sözlerden beğendiğinizi işaretleyiniz.

Sağlam kafa, sağlam vücutta bulunur.

Güneş girmeyen eve doktor girer.

Sağlık en büyük zenginliktir.

59
6. TEMA

HAZIRLIK
• Kişisel bakımınızı sağlamak için neler yapıyorsunuz?
Anlatınız.
• Çevre temizliği konusunda hangi kurumlar görevli-
dir? İnternetten araştırınız.
• Aşağıdaki resmi tamamlayıp boyayınız. Gördüklerinizi
anlatınız.
“Temizlik” başlıklı şiiri dikkatle dinleyiniz.
TEMİZLİK

60
SAĞLIK VE SPOR

1. ETKİNLİK
Şiirin konusunu aşağıya yazınız.
Şiirin konusu: ................................................................................
...................................................................................................................

2. ETKİNLİK
Aşağıdaki anlatımların doğru mu, yanlış mı olduğunu be-
lirleyiniz. Doğru cümleler için , yanlış cümleler için
simgesini boyayınız.

Temiz olursak herkes tarafından seviliriz.


Her sabah, yüzümüzü yıkamamız gerekmez.
Yemeklerden önce ve sonra ellerimizi sabunla
yıkamalıyız.
Saçlarımızı taramamız kişisel bakımımızla ilgili değildir.
Tuvaletten çıkınca ellerimizi sabunla yıkamayı unut-
mamalıyız.
Ayda bir kez tırnaklarımızı kesmeliyiz.
Temizliğimize dikkat etmezsek hasta oluruz.
Kıyafetlerimizin temizliği de önemlidir.
Kişisel bakımımıza özen gösterirsek sağlıklı oluruz.

61
6. TEMA

3. ETKİNLİK
Sağlıkla ilgili aşağıdaki sembolleri anlamlarıyla eşleştiriniz.

aşı doktor hemşire

ambulans ilk yardım çantası

4. ETKİNLİK
Verilen kelimelerden uygun olanını yazarak aşağıdaki cüm-
leleri tamamlayınız.
mikroplar bakımlı sağlıklı hasta

Temizliğine özen göstermeyenlerin vücuduna ......................


girer.

.................................... olmak için kişisel bakımımızı yapmalıyız.

Temiz ve ......................... kişiler çevresindekiler tarafından


sevilir.

Kişisel temizliğine dikkat edenler sık sık ............... olmazlar.

62
SAĞLIK VE SPOR

5. ETKİNLİK
a. Aşağıya, temizlikle ilgili farklı bir şiir yazınız. Yazdığınız
şiire uygun bir resim çizip boyayınız.

............................................
...............................................................
...............................................................
...............................................................
...............................................................
...............................................................
...............................................................
...............................................................
...............................................................
...............................................................
...............................................................
...............................................................
...............................................................

b. Yazdığınız şiiri vurgu ve tonlamaya dikkat ederek arka-


daşlarınıza okuyunuz.
63
6. TEMA

SERBEST OKUMA METNİ

SPORUN FAYDALARI NELERDİR?


Spor ve iyi beslenme, ikisi birlikte, vücudunun en iyi şekilde
çalışmasını sağlar. Bu ikisi vücudunu güçlendirir.
Spor yapmak seni rahatlatır ve kendini iyi hissetmeni sağ-
lar. Ayrıca seni karşılaştığın her sorunun üstesinden gelmeye
hazır hâle getirir.
Spor yapmak seni hastalıklardan korur. Hastalıklarla mü-
cadele etmene yardımcı olur. Spor yaptıktan sonra eskisi
kadar çok hasta olmadığını fark edebilirsin. (...)

64
SAĞLIK VE SPOR

Spor yapınca kendini ne kadar iyi hissettiğine çok şaşı-


racaksın. Spor yaparak daha rahat ve sakin olursun. Kolay
kolay öfkelenmezsin.
Spor yapınca enerji harcarsın. Yeterli enerji harcadığın
zaman daha iyi uyursun, uyandığında da kendini daha ener-
jik hissedersin. Dikkatini daha iyi toplar, daha hızlı düşünür
ve kendine daha fazla güven duyarsın.
Bazı insanlar için spor, arkadaşlarla daha sık gezip vakit
geçirmenin ve yeni insanları tanımanın bir yoludur. Takım
olarak başkalarıyla çalışmayı öğrenmek sadece sporda değil,
günlük hayatında da çok işine yarayacak bir beceridir. (...)

65
6. TEMA

Spor yapmak vücut duruşunu düzeltir, dengeni korumanı


sağlar. Cildin daha temiz ve parlak bir görünüm kazanır.
Ayrıca hareket yapmak uygun kiloda kalmanın veya gereki-
yorsa kilo vermenin de en iyi yoludur.
Araştırmalar erken yaşta spor yapmaya başlayan kişilerin,
yaşamları boyunca düzenli spor yapmaya daha yatkın olduk-
larını göstermiştir.
Kate KNIGHTON (Keyt NAYTIN),
Susan MEREDITH (Suzın MEREDIT)
Neden Formda Kalmalıyım?
çev.: Yalçın ARSLANTÜRK
(Kısaltılmıştır.)

66
SAĞLIK VE SPOR

NELER ÖĞRENDİK?

1. Aşağıdaki kelimelerin, bu temada okuduğunuz hangi


metinle ilgili olduğunu hatırlayınız. Noktalı yerlere uygun
metnin başlığını yazınız.

.............................................................................................

kahvaltı uyku

.............................................................................................

diş fırçası diş macunu

.............................................................................................

ilaç doktor

2. Aşağıdaki cümleleri okuyunuz. Sağlıkla ilgili olanların


başındaki kutucuğu işaretleyiniz.

Doktorlar ve hemşireler hastanede çalışırlar.


Düzenli uyku, büyümemize ve gelişmemize katkı sağlar.
Öğretmenimiz sayesinde birçok bilgi ediniriz.

67
6. TEMA

3. Aşağıdaki görsellerin hangi spor türüyle ilgili olduğu-


nu altlarına yazınız.

4. Aşağıdaki hecelerden yararlanarak görsellerdeki spor ge-


reçlerinin adlarını yazınız.
ket ta pa hal po ra let ter

.................. .................. .................. ..................


68
Dinleme/İzleme Konuşma Okuma Yazma

7. TEMA
BİLİM VE TEKNOLOJİ

TEMA METINLERI
1. RİKİ’NİN ROBOTU
2. DİDİ ENERJİ İSTİYOR
3. DENİZ UÇAKLARI VE YÜZEN UÇAKLAR
4. UZAY OKULU (DİNLEME METNİ)
5. ZEYNEP’LE BİRLİKTE (SERBEST OKUMA METNİ)

1. 2. 3.

4. 5.
69
7. TEMA

HAZIRLIK
• Robot denilince aklınıza ne geliyor? Anlatınız.
• Robotlarla ilgili araştırma yapmanız gerekirse nere-
lerden yararlanırsınız?

Aşağıdaki metni önce sessiz, sonra sesli okuyunuz.


RİKİ’NİN ROBOTU
Riki’nin amcası, yaklaşan doğum günü için ona hediye ola-
rak bir robot getirdi. “Bu artık senin canım.” diyerek hediyeyi
Riki’ye uzattı.

70
BİLİM VE TEKNOLOJİ

Riki, yeni oyuncağını görünce çok mutlu oldu. Amcasına


teşekkür etti ve birlikte robotu kutusundan çıkardılar.
“Merhaba.” dedi Riki ve elini robota uzattı. Robot da bu
harekete karşılık verdi. Kolunu Riki’ye doğru uzatıp,
– Merhaba, dedi.
Riki çok heyecanlandı. Bu, şimdiye kadar aldığı en ilginç
hediyeydi. Amcasına dönerek,
– Amca, robot bunu nasıl yaptı, diye sordu.
– Bu robot basit hareketleri yapabilir, dedi amcası.
Riki sormaya devam etti:
– Peki, bu robot başka neler yapabilir? Örneğin acıkır

71
7. TEMA

mı, uykusu gelir mi, rüya görür mü ya da tuvalete gitmesi


gerekir mi?
Amcası kanepeye oturdu ve tane tane anlatmaya başladı:
– Robotların insanlar gibi istek ve ihtiyaçları yoktur. Ye-
mezler, içmezler, uyumazlar, rüya görmezler ve tuvalete
gitmeleri gerekmez. Yani bilgisayar gibidirler.
Riki, bir yandan amcasını dinliyor bir yandan da robotun
özelliklerini keşfetmeye devam ediyordu. Arkasındaki büyük
düğmeye basınca robot daha hızlı hareket etmeye başladı.
Öyle hızlanmıştı ki Riki ona yetişmekte zorlanıyordu.
Riki soluk soluğa amcasına sordu:
– Bütün gün yorulmadan çalışabilir mi? Ben şimdiden çok
yoruldum da...
Amcası şunları söyledi:
– Merak etme, istediğin zaman durdurabilirsin. Ama uzun
süre hiç durmadan çalışan ve insan hayatını kolaylaştıran ro-
botlar da var. Bu robotlar giydiğimiz elbiselerin dikilmesinde,
bindiğimiz otomobilin parçalarının birleştirilmesinde kullanılır.
Riki, robotun peşinde koşmaktan yorulmuştu ama aynı
zamanda çok eğlenmişti. Bu keyfi arkadaşlarıyla paylaşmak
için sabırsızlanıyordu.
Nandika CHAND (Nandika ÇEND)
Riki’nin Robotu
çev.: Berna DİNÇER
72
BİLİM VE TEKNOLOJİ

1. ETKİNLİK
Görsellerinden yararlanarak kelimelerin eksik harflerini ta-
mamlayınız. Kelimeleri, anlamlarıyla eşleştiriniz.
Çevrilmek veya üzerine ba-
sılmak yoluyla bir makineyi ça-
lıştıran veya durduran parça. ane e
edi e
Armağan.

Birkaç kişinin oturabileceği


genişlikte koltuk.

o un ak Motorlu dört tekerlekli kara d me


taşıtı.

Belli işleri yapabilen otoma-


tik araç.

ro t Oyun aracı. o mo il

2. ETKİNLİK
Okuduğunuz metnin konusunu yazınız.

Metnin konusu: .............................................................................


...................................................................................................................

73
7. TEMA

3. ETKİNLİK
Aşağıdaki cümleleri, metindeki olayların oluş sırasına göre
numaralandırınız.

Riki, amcasına bu robotun neler yapabildiğini sormuş.

Amcası, yaklaşan doğum günü için Riki’ye robot hediye


etmiş.

Robot, kolunu Riki’ye uzatıp “Merhaba.” demiş.

Riki, yeni oyuncağını görünce çok mutlu olmuş.

Riki, amcasını dinlerken robotun özelliklerini keşfetmeye


çalışmış.

4. ETKİNLİK
Aşağıdaki kelimeleri zıt anlamlıları ile eşleştiriniz.

uzak kolay hızlı büyük uzun

zor küçük yakın kısa yavaş

74
BİLİM VE TEKNOLOJİ

5. ETKİNLİK
Aşağıdaki robotun labirentte ilerleyeceği yolu çizerek çıkışa
ulaşmasını sağlayınız. Yola yakın harfleri sırasıyla yazarak bu
robotun insan hayatını nasıl kolaylaştırdığını öğreniniz.

P
A
T S

E B

M Z

İ
B L

75
7. TEMA

6. ETKİNLİK
Gelecekte yapmak isteyeceğiniz bir robot hayal ediniz. Bu
robotun resmini aşağıya çiziniz. Robotunuzun neler yapma-
sını istediğiniz hakkında arkadaşlarınızla konuşunuz.

76
BİLİM VE TEKNOLOJİ

7. ETKİNLİK
Robotunuz hakkında arkadaşlarınızla yaptığınız konuşmaya
göre kendinizi değerlendiriniz. “Evet.” cevaplarını J, “Hayır.”
cevaplarını L ile belirtiniz.

Arkadaşlarımla göz teması kurarak konuştum mu?

Konuşurken kelimeleri anlamına uygun kullandım mı?

Nezaket kurallarına uyarak konuştum mu?

8. ETKİNLİK
a. Aşağıdaki metni, kelimeler arasında uygun boşluklar
bırakarak yazınız.
Doğrukullanırsakbilgisayaryararlıbiraraçtır.Ödevlerimizi
araştırmalarımızıbilgisayardayapabiliriz.Ancakbilgisayarkarşı-
sındauzunzamangeçirmemizdoğrudeğildir.

.............................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................

b. Metni, noktalama işaretlerine dikkat ederek okuyunuz.

77
7. TEMA

HAZIRLIK
• “Enerji” denildiğinde ne anlıyorsunuz? Anlatınız.
• Çevreye, en az zarar veren enerji türü hangisidir?
İnternet’ten araştırınız.
Aşağıdaki metni vurgu ve tonlamalara dikkat ede-
rek okuyunuz.
DİDİ ENERJİ İSTİYOR
Didi, mısır tarlasında sevimli bir korkuluktu. Kol-
larını sürekli iki yana açmaktan çok yorulmuştu. (...)
Keşke ben de kollarımı
şu yel değirmeni gibi ha-
reket ettirebilseydim.

Merhaba Didi. Ne
düşünüyorsun?

Sence şu yel değirmeni


gibi hareket edip kollarımı
döndürebilir miyim?

78
BİLİM VE TEKNOLOJİ

Yel değirmeni hareket etmiyor ki...


Kollarını döndüren rüzgâr enerjisi...

Rüzgârı her gün hissediyorum. Peki,


ben neden kıpırdayamıyorum?
Çünkü yel değirmenleri, bunu yapabilecek
şekilde yapılmış. Kolları rüzgâr enerjisiyle dolu...

Acaba enerji hakkında bilmediğim başka neler var?

79
7. TEMA

Güneş’in de çok güçlü bir ener-


jisi vardır. Örneğin insanlar, çatıla-
ra yerleştirdikleri panelleri kullanarak
Güneş’in enerjisiyle suyu ısıtabilirler.
Güneş, gündüzleri ışığının değdiği her
yeri aydınlatır, ısıtır, bitkileri besler.
Yani enerjisini çevresine aktarır.

Biliyor musun, sen de baş-


tan ayağa enerjiyle dolusun. Gerçekten mi?

80
BİLİM VE TEKNOLOJİ

Elbette. Saçlarındaki saman eskiden başaktı. Kolların-


daki tahtalar ise dal. İçindeki enerji o zamanlar Güneş’ten
depolanmıştı.

Teşekkür ederim, çok teşekkür ederim. Artık enerjiyi


içimde hissedebiliyorum.
Rüzgâr ve Güneş’in ne kadar da büyük enerjisi varmış.
Yel değirmeni de bu enerjiyle durmaksızın hareket edi-
yormuş. Yaşasın! Artık biliyorum ki benim de enerjim var.

Nandika CHAND (Nandika ÇEND)


Didi Enerji İstiyor
çev.: Berna DİNÇER
(Kısaltılmıştır.)
81
7. TEMA

1. ETKİNLİK
Aşağıdaki görselleri, uygun kelimelerle eşleştiriniz.

saman başak tahta dal

2. ETKİNLİK
a. Görselleri, ifade ettiği enerji türleriyle eşleştiriniz.

güneş enerjisi elektrik enerjisi rüzgâr enerjisi

b. Bu enerji türlerinin hangisine metinde yer verilmediğini


söyleyiniz. Noktalı yerlere yukarıda verilen enerji türlerinden
uygun olanı yazarak aşağıdaki cümleleri tamamlayınız.
• Çatılara yerleştirilen panelleri kullanarak .......................
.......... ile sıcak su elde edebiliriz.
• Yel değirmenleri ................................... ile çalışır.
• Evlerimizi ................................... ile aydınlatırız.
82
BİLİM VE TEKNOLOJİ

3. ETKİNLİK
Metnin konusunu aşağıya yazınız.
Metnin konusu: .........................................................................
...................................................................................................................

4. ETKİNLİK
Metne göre aşağıdaki soruları cevaplayınız.

1. Didi neden yorulmuş?


...............................................................................................................
....................................................................................................................

2. Didi ne yapmak istiyormuş?


...............................................................................................................
....................................................................................................................

3. Yel değirmeninin kollarını hareket ettiren neymiş?


...............................................................................................................
....................................................................................................................

4. Güneş, enerjisini Didi’ye nasıl aktarmış?


...............................................................................................................
....................................................................................................................

83
7. TEMA

5. ETKİNLİK
Aşağıdaki kelimelerin yazımını gözden geçiriniz. Bu kelime-
lerin doğrularını yazınız.
deyirmen ................... santıral ...................

elektirik ................... ampül ...................

makina ................... enerci ...................

ruzgâr ................... süpriz ...................

yalnış ................... yanlız ...................

çünki ................... ciğaz ...................

piriz ................... şarz ...................

6. ETKİNLİK
“Didi Enerji İstiyor” başlıklı metinden neler öğrendiniz?
Aşağıya yazınız.

...........................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................

84
BİLİM VE TEKNOLOJİ

HAZIRLIK
Uçaklar hangi amaçlarla kullanılır? Açıklayınız.

Aşağıdaki metni noktalama işaretlerine dikkat ede-


rek okuyunuz.
DENİZ UÇAKLARI VE YÜZEN UÇAKLAR
Uçakların çoğunun iniş ve kalkış için sert bir piste ihtiyacı
vardır. Deniz uçakları ve yüzen uçaklar ise sudan kalkıp suya
inebilir. Yani göllerden ve denizlerden havalanıp yine oralara
iniş yapabilir. (...)
Yüzen uçaklar, daha çok yolcu ve posta taşımacılığında
kullanılır. Yüzen uçaklarda tekerlekli iniş takımının üstünde içi
boş bölümler bulunur. Bu bölümler, uçağın suya batmasını
önler. (...)

85
7. TEMA

Deniz uçaklarının görünümü, yüzen uçaklardan farklıdır.


Bu uçakların gövdesi, teknelerin gövdesine benzer. Bu gövde,
uçağı su üstünde tutar.
Deniz uçaklarının özel görevi büyük yangınları söndür-
mektir. Gövdesinde bulunan su deposu sayesinde orman
yangınlarının söndürülmesine yardımcı olur. Bir gölün ya
da denizin üzerindeyken gövdesini suyla doldurur. Yangın
bölgesinin üzerindeyken bütün suyu kısa sürede gövdesindeki
büyük ağızdan boşaltır.
Yangın söndürmede kullanılan deniz uçakları parlak renk-
lere boyanır. Böylece yerdeki itfaiyeciler onun geldiğini göre-
bilir ve uçak taşıdığı suyu bırakmadan önce yangın bölgesini
boşaltabilirler. (...)
Clive GIFFORD (Kılayv GİFORT)
Uçaklar ve Helikopterler
çev.: Hüseyin KIYAR
(Kısaltılmıştır.)
86
BİLİM VE TEKNOLOJİ

1. ETKİNLİK
a. Görsellerdeki hava taşıtlarını, adlarıyla eşleştiriniz.

helikopter

balon

jet

yolcu uçağı

deniz uçağı

uzay mekiği

yüzen uçak

b. Okuduğunuz metinde bu hava taşıtlarından hangilerinin


adı geçiyor? Yazınız.

................................................ ................................................

87
7. TEMA

2. ETKİNLİK
Okuduğunuz metnin konusunu aşağıya yazınız.
Metnin konusu: ..........................................................................
...................................................................................................................

3. ETKİNLİK
Metne göre deniz uçağı ve yüzen uçağın özelliklerini ör-
nekteki gibi tabloda işaretleyiniz.

Özellikler
Deniz uçağı Yüzen uçak
Sudan kalkıp suya inebilir. ✓ ✓
Yolcu ve posta taşımacılığın-
da kullanılır.
Gövdesi teknelere benzer.
Tekerlekli iniş takımının üs-
tünde uçağın batmasını önleyen
içi boş bölümler bulunur.
Gövdesinde su deposu vardır.
Özel görevi, büyük yangınla-
rı söndürmektir.
88
BİLİM VE TEKNOLOJİ

4. ETKİNLİK
a. Aşağıdaki karikatürü inceleyiniz.
Uçak geliyor, aç
bakalım ağzını...

Aferin benim
oğluma...

b. Karikatürde neler anlatıldığını açıklayınız.


c. Karikatürü komik bulup bulmadığınızı söyleyiniz.

5. ETKİNLİK
Aşağıya, uçaklar hakkında merak ettiklerinizle ilgili sorular
yazınız.
1. .............................................................................................................

2. .............................................................................................................

3. .............................................................................................................

89
7. TEMA

6. ETKİNLİK
Siz de görsellerdeki taşıtları tanıtan birer cümle yazınız.

..................................................................
.......................................................................
.......................................................................

..................................................................
.......................................................................
.......................................................................

..................................................................
.......................................................................
.......................................................................

............................................................................................................
................................................................................................................

90
BİLİM VE TEKNOLOJİ

HAZIRLIK
Bir astronot ile karşılaşsanız ona hangi soruları sorar-
sınız? Söyleyiniz.

“Uzay Okulu” başlıklı metni dikkatle dinleyiniz.


UZAY OKULU

91
7. TEMA

1. ETKİNLİK
Aşağıdaki kelimeleri, uygun görsellerle eşleştiriniz.

uzay mekiği

uzay istasyonu

uzay

astronot

Dünya

92
BİLİM VE TEKNOLOJİ

2. ETKİNLİK
Metinde geçen aşağıdaki kelimeleri birer cümlede kullanınız.
.............................................................................
uzay
..................................................................................

.............................................................................
astronot
..................................................................................

.............................................................................
mekik
..................................................................................

3. ETKİNLİK
Aşağıdaki cümleleri okuyunuz. Metinde anlatılanları
anlatılmayanları ile gösteriniz.

Astronot olmak için bir uzay okuluna gitmek gerekir.


Uzay okulunda astronotlar suyun içinde nasıl çalışa-
caklarını öğrenirler.
Astronotlar uzay mekiğiyle uzaya giderler.
Astronotlar, uzaya giderken yiyeceklerini ve içecekle-
rini yanlarında götürürler.
Astronotlar, uzayda en fazla 7 gün kalırlar.

93
7. TEMA

4. ETKİNLİK
Dinlediğiniz metinde en çok ilginizi çeken nedir? Aşağıya
yazınız.
...........................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................

5. ETKİNLİK
Aşağıdaki kelimeleri zıt anlamlılarıyla eşleştiriniz.

doğru geri taze boş sıcak

soğuk dolu yanlış bayat ileri

6. ETKİNLİK
Aşağıdaki kelimelerin yazımlarını gözden geçiriniz. Kelime-
lerin doğru yazımlarını işaretleyiniz.

astıronot astronot gezegen gesegen

roket roğket istasyon iztasyon

94
BİLİM VE TEKNOLOJİ

7. ETKİNLİK
Aşağıdaki yönergeleri uygulayınız.
• Aşağıdaki çerçevenin ortasına bir uçan daire resmi çiziniz.
• Uçan dairenin sağına bir astronot resmi çiziniz.
• Çerçevenin sol üst köşesine Ay’ın resmini çiziniz.
• Birkaç yıldız çizerek resmi tamamlayınız.
• Çizdiğiniz resmi boyayınız.

95
7. TEMA

SERBEST OKUMA METNİ

ZEYNEP’LE BİRLİKTE
– Annem nereye gitti?
– Bilmiyorum.
– Annem nereye gitti?
– Bilmiyorum dedim ya.
– Annem nereye gitti?
– Uzaya gitti.
– Ne yapmaya gitti?
– Yıldız toplamaya.
– Ben de gideceğim oraya
– Ne yapacaksın gidip?
– Çiçek toplayacağım.
– Başka?
– Bilmiyorum, sen söyle.
– Bulutları unuttun, küserler sonra.
– O zaman bulut da toplayacağım.
İsmail UYAROĞLU
Çocuk ve Şiir

96
BİLİM VE TEKNOLOJİ

NELER ÖĞRENDİK?

1. Aşağıdaki görsellerin, bu temada okuduğunuz hangi


metinle ilgili olduğunu hatırlayınız. Noktalı yerlere uygun
metnin başlığını yazınız.

.........................................................................................

.........................................................................................

.........................................................................................

2. Aşağıdaki kelimelerden uygun olanları yazarak cümle-


leri tamamlayınız.

panelleri uçaklar robotlar

• Fabrikalarda kullanılan ................. üretimi kolaylaştırır.


• Güneş ...................... kullanarak sıcak su elde edebiliriz.
• ...................., yük ve yolcu taşımacılığında kullanılan
ulaşım araçlarıdır.

97
7. TEMA

3. Aşağıda verilen kelimelerle ilgili birer cümle yazınız.


uçak robot uzay

...........................................................................................................
...............................................................................................................

...........................................................................................................
...............................................................................................................

...........................................................................................................
...............................................................................................................

4. Aşağıdaki cümleleri okuyunuz. Doğru olanların başına


“D”, yanlış olanların başına “Y” yazınız.

Günümüzün en hızlı ulaşım araçları otobüslerdir.

Astronot olabilmek için özel eğitim almak gerekir.

Yel değirmenlerinin kollarını döndüren rüzgâr ener-


jisidir.

Sadece yük taşıyan uçaklar, gemiler de vardır.

Robotları istediğimiz zaman durduramayız.

98
Dinleme/İzleme Konuşma Okuma Yazma

8. TEMA
KİŞİSEL GELİŞİM

TEMA METINLERI
1. BOŞ GAZETE
2. SAYGI NEDİR?
3. DEMİRCİ KİRPİ
4. ÖYLE BİR GÜN (DİNLEME METNİ)
5. BİZ OKURUZ (SERBEST OKUMA METNİ)

1. 2. 3.

4. 5.

99
8. TEMA

HAZIRLIK
Okuldaki ve evdeki sorumluluklarınız nelerdir? Anlatınız.

Aşağıda giriş bölümü özetlenen metni önce sessiz,


sonra sesli okuyunuz.
BOŞ GAZETE
Metin’in öğretmeni Nevin Hanım, öğrencilerinin iş bölümü
yaparak sorumluluklarını geliştirmelerini istiyormuş. Bunun
için de öğrencilerinden gruplar oluşturup sınıf gazetesi ha-
zırlamalarını istemiş. Metin, öğretmenine sınıf gazetesini tek
başına hazırlayabileceğini söylemiş.
Öğretmeni, Metin’e arkadaşları ile iş bölümü yapmasını öner-
miş. Böylece gazeteyi daha kolay hazırlayabileceğini belirtmiş.
Fakat Metin, bütün işi tek başına yapabileceğine inanıyormuş.
Metin, akşam ya-
pacağı işleri bir kâğıda
yazmış. Kâğıdı da dola-
bın üzerine yapıştırmış.
İçinden, “Ne çok işim
var!” diye geçirmiş. Öyle
ya! Sınıftaki panonun
tamamını doldurması
gerekiyormuş. Bu iş, bir
resim ve bir hikâyeyle
olacak gibi değilmiş.
100
KİŞİSEL GELİŞİM

O hafta Metin’in çok


ödev yapması gerekmiş.
Üstelik sınavları da var-
mış. Bu nedenle gazete
hazırlama çalışmasına
yeterince zaman ayıra-
mamış. (...)
Metin’in ders yoğun-
luğu ertesi hafta da de-
vam etmiş. Metin, hem
derslere giriyor hem
ödevlerini yetiştirmeye çalışıyormuş. Gazete hazırlamada kul-
lanacağı belgeleri tamamlamak için de çabalıyormuş. (...)
Sonraki hafta öğretmeni ondan sınıf gazetesini oluştur-
masını istemiş. Metin, hazırladığı belgeleri getirip sınıf pa-
nosuna asmış. Fakat panonun yarısından fazlası boş kalmış.
Üstelik gazetede hiç haber yokmuş!
Metin, “Keşke öğretmenimin önerisini dikkate alsaydım.”
diye düşünmüş. “Arkadaşlarımla iş bölümü yapsaydım, gaze-
tede hiçbir şey eksik kalmazdı. Ben de görevimi gerektiği gibi
yapamadığım için üzülmezdim.” demiş.
Nuray TÜRKYILMAZ CATİÇ, Rukiye KARAKÖSE
Saadet KOCAGÖZ UZUN, Necla Şeyma SAYDAM
Vahide ULUSOY GÖKÇEK
Görevlerimi Yapıyorum
(Kısaltılmıştır.)
101
8. TEMA

1. ETKİNLİK
a. Metinde geçen ve aşağıda anlamları verilen kelimeleri
yazınız.

Haber ve bilgi ver-


mek için belirli zaman
g...........................
aralıklarıyla çıkarılan
yayın.

Bir işi, iki veya daha çok kişi ara-


i...........................
sında bölme.

Bir konuyla ilgili yazı,


b...........................
fotoğraf, resim.
b. Yukarıdaki kelimeleri kullanarak birer cümle yazınız.

..................................................................................................................

..................................................................................................................

..................................................................................................................

..................................................................................................................

102
KİŞİSEL GELİŞİM

2. ETKİNLİK
Aşağıdaki bulmacada, metinde geçen bazı kelimeler giz-
lenmiştir. Gizlenen kelimeleri bulup hecelerine ayırarak lis-
teye yazınız.
R A S I N A V L
.........................
E T İ B Z O Y H
.........................
S K Â Ğ I T E A
İ Z L E R D O B .........................
M A H İ K Â Y E .........................
N Ö D E V Ç O R .........................

3. ETKİNLİK
Aşağıdaki cümleleri metindeki olayların oluş sırasına göre
numaralandırınız.

Metin, öğretmenine gazeteyi tek başına hazırlaya-


bileceğini söylemiş.
Metin, hazırladığı gazetede hiç haber olmadığını
fark etmiş.
Nevin Hanım, öğrencilerinden gruplar oluşturup
sınıf gazetesi hazırlamalarını istemiş.
Metin, hazırladığı belgeleri sınıf panosuna asmış.
Metin, görevini gerektiği gibi yapamadığı için üzül-
müş.

103
8. TEMA

4. ETKİNLİK
a. Özel adlara getirilen ekler hangi noktalama işaretleriyle
ayrılır? İşaretleyiniz.

kısa çizgi kesme işareti nokta

b. "Metin” adına getirilen ekleri, bu noktalama işaretini


kullanarak yazıp aşağıdaki cümleleri tamamlayınız.
Metine Metinin Metinden

1. Öğretmeni, ......................... arkadaşlarıyla iş bölümü


yapmasını önermiş.
2. O hafta ......................... çok ödev yapması gerekmiş.
3. Öğretmeni ......................... sınıf gazetesini oluşturması-
nı istemiş.

5. ETKİNLİK
Aşağıda verilen zıt anlamlı kelimeleri eşleştiriniz.

acı az hafif temiz geniş

kirli ağır tatlı dar çok

104
KİŞİSEL GELİŞİM

6. ETKİNLİK
a. Sınıf gazetesi hazırlıyor olsanız, gazetenize ne ad verir-
diniz? Aşağıya yazınız.

.........................................................................................................................

b. Hazırlayacağınız sınıf gazetesinde nelere yer verirdiniz?


Liste hâlinde aşağıya yazınız.
...........................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................
........................................................................................................

c. Arkadaşlarınızla listelerinizi karşılaştırıp ortak bir liste


hazırlayınız. İş bölümü yaparak bu listenin içeriğine uygun
bir sınıf gazetesi oluşturunuz.

105
8. TEMA

HAZIRLIK
"Saygı” denildiğinde ne anlıyorsunuz? Çevrenizdeki kişi-
lere saygınızı nasıl gösteriyorsunuz? Anlatınız.
Aşağıdaki metni noktalama işaretlerine dikkat ederek
okuyunuz.
SAYGI NEDİR?
"Saygı” kelimesini duymuşsundur. Peki, bu kelimenin anla-
mını biliyor musun?
"Saygı”, çok büyük anlamı olan küçücük bir kelime aslın-
da. İçinde pek çok farklı kelimenin anlamını barındırır: güven,
sevgi, arkadaşlık, eşitlik gibi.
Birine saygı gösterdiğinde onu kendinle eşit kabul edersin.
(…) O kişi ile ortak yönlerine dikkat edersin. Farklı olduğun
yönlerine çok da önem vermezsin.
İnsanlar arasındaki farklılıkların çoğu aslında gözümüz-
le gördüğümüz şeylerdir. Örneğin farklı göz renklerimizin,
farklı saç biçimlerimizin olması gibi. (...)

106
KİŞİSEL GELİŞİM

Hepimiz saygılı davranışları hak ederiz. Çevremizdeki ki-


şilerin adil olmalarını, bize bağırmamalarını, farklılıklarımızı
kabullenmelerini bekleriz. Verilen sözü tutmak, kibar olmak,
konuşan kişinin sözünü kesmeden dinlemek, başkalarına karşı
dürüst olmak da herkesin hak ettiği saygılı davranışlardandır.
Başkalarına ne kadar saygı gösterirsen onlar da sana
aynı şekilde saygı gösterecektir. Ancak başkası ile hep aynı
düşüncede olmak ona saygı göstermek değildir. Herkes, kendi
fikirlerini ve duygularını diğerlerinden farklı da olsa açıkla-
makta serbesttir. Eğer birine saygı duyuyorsan, onunla aynı
düşüncede olmasan bile onu anlamaya çalışırsın. Hatta farklı
dilleri konuşuyor olsan bile.
Herkes çevresindekilerden saygı bekler ama nasıl saygı
gösterileceğini bilemeyebilir. Bu konuda daha fazla çabaya
ihtiyacımız var. Birbirimize saygılı davrandığımız sürece dünya
daha mutlu ve yaşanılır bir yer olacaktır.
Pat THOMAS (Pet TOMIS)
Herkes Önemlidir
çev.: Özlem MUMCUOĞLU
(Kısaltılmıştır.)
107
8. TEMA

1. ETKİNLİK

a. Aşağıdaki kelimeleri anlamlarına uygun olarak noktalı


yerlere yazınız.

saygı güven sevgi

................ Bir kimseye karşı dikkatli, özenli, ölçülü davranma.

................ Korku, çekinme, kuşku duymadan birine inanma.

................ Bir kimseye yakın ilgi ve bağlılık gösterme.

b. Aşağıdaki kelimeleri kullanarak cümleleri tamamlayınız.

kibar adil dürüst

• Pelin, kirazları arkadaşlarına eşit paylaştırarak ...............


davranmıştır.
• Murat, kazayla çarptığı arkadaşından özür dileyerek
................. davranmıştır.
• Bulduğu cüzdanı polise teslim eden Ayça, ...........................
bir davranış göstermiştir.

108
KİŞİSEL GELİŞİM

2. ETKİNLİK
a. Çevrenizde yaşayan insanların size nasıl davranmalarını
istersiniz? Aşağıya yazınız.
Çevremdeki insanların bana ...................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
.................................................................... davranmalarını isterim.

b. Siz çevrenizdeki insanlara nasıl davranırsınız? Aşağıya


yazınız.
Çevremdeki insanlara ..............................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
............................................................................... davranırım.

3. ETKİNLİK
a. Neden başkalarına saygılı davranmanız gerektiğini aşa-
ğıya yazınız.
....................................................................................................................
.........................................................................................................................
b. Yazdıklarınızı arkadaşlarınıza anlatınız.

109
8. TEMA

4. ETKİNLİK
Aşağıdaki cümleleri okuyunuz. Bu cümlelerden doğru olan-
ların başındaki kutucukları işaretleyiniz.
Birine saygı gösterdiğimizde onu kendimizle eşit
kabul ederiz.
Saygının olduğu yerde sevgi ve güven olmaz.
İnsanların görünüşleri farklı olabileceği gibi dü-
şünceleri de farklı olabilir.
Her insan saygıyı hak eder.
Adil, kibar ve dürüst olmak da saygılı davranışlar-
dandır.
Başkası ile hep aynı düşüncede olmak saygılı ol-
manın bir gereğidir.
Verilen sözü tutmak saygılı davranışlardandır.
Konuşan birinin sözünü kesmek de saygılı bir dav-
ranıştır.
Sadece kendimize saygı gösterilmesini beklemeliyiz.
Herkes çevresindekilerden saygı bekler.

110
KİŞİSEL GELİŞİM

5. ETKİNLİK
Gazete ve dergilerden farklı fiziksel özelliklere sahip iki çocuk
fotoğrafı kesiniz. Kestiğiniz fotoğrafları aşağıdaki kutucuklara
yapıştırınız. Bu çocukların fiziksel özelliklerini yazarak açıklayınız.

1. 2.

1. ...........................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................

2. ...........................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................

111
8. TEMA

6. ETKİNLİK
a. Aşağıdaki cümleleri inceleyiniz. Cümleleri yazım yanlış-
larını gidererek yazınız.

babamla birlikte adanaya gittik


................................................................................................................

Bu kitabı sana ali mi aldı


................................................................................................................

Ayşeye kitabını geri verdin mi


................................................................................................................

Emel Büyüklerine saygılı davranır


................................................................................................................

niçin arkadaşlarına saygılı davranırsın


................................................................................................................

ah, parmağım Kapıya sıkıştı


................................................................................................................

b. Cümlelerin sonunda uygun noktalama işaretlerini kul-


landınız mı? Kullandığınız noktalama işaretlerinin adlarını
söyleyiniz.
112
KİŞİSEL GELİŞİM

HAZIRLIK
Hangi mesleği seçmek istiyorsunuz? Neden? Anlatınız.

Aşağıdaki metni vurgu ve tonlamalara dikkat ede-


rek okuyunuz.
DEMİRCİ KİRPİ
Masal bu ya, kirpi demircilik yaparmış. Dükkânını erken-
den açar, demirlerini ocakta ısıtıp çekiçle dövermiş. Sonra da
eğer, bükermiş. Neler yaparmış demirden neler... Tavşanın
süslü kapı tokmağını, köstebeğin tepsisini hep o yapmış. Yap-
tığı demirden eşyalar çok sağlammış. Bu nedenle aslanın
gösterişli tahtı bile demirdenmiş.
Herkes gider de karga durur mu hiç! O da çalmış kirpinin
kapısını. Kendine bir zırh isteyip,
– Herkes bana "Şövalye Karga” desin. Zırhım parlak mı
parlak olsun, demiş.

113
8. TEMA

Demirci kirpi:
– Zırhla hiç uçulur mu, zırh takmakla şövalye olunur
mu? Dese de sözünü dinletememiş.
Sonunda karganın istediği zırhı yapmış. Zırhı gören kar-
ganın gözleri kamaşmış. Hemen geçirmiş zırhı üzerine. Ama
yorulmuş iki kanat çırpışta. Yine de zırhını almadan gitmek
istememiş. Fili çağırıp zırhını ona taşıtmış.
Karga zırh yaptırınca ormanın kralı asa, tavşan da demir-
den çarık istemiş. Hâl böyle olup da işler çoğalınca demirci
kirpi yanına çırak almaya karar vermiş.
Ağaçkakan, kirpinin çırağı olmuş. Kirpi demiri döverken
ona yardım edermiş. Eşyaları getirir götürür, yerlerine di-
zermiş. Ama ağaçkakan hiç de memnun değilmiş bundan.
Demirciliğe heves eder, demire şekil vermek istermiş. Zaten
bu yüzden çırak olmuş. (...)
114
KİŞİSEL GELİŞİM

Ağaçkakan sabırsızlana dursun, demirci kirpi bir gün işe


gelmemiş.
– Oh, demiş ağaçkakan. Fırsat bu fırsat demire şekil
vermeli.
Harlamış ateşi. Geçmiş başına.
– Aman, demiş. Bu ne sıcak! Sıcaktan neredeyse gagam
yanacak!
Akşama kadar uğraşmış, durmuş. Terlemiş, bunalmış, sa-
atlerce çabalamış. Ama yapa yapa demirden yamru yumru
şeyler yapmış. Ağaçkakanın yaptıklarını görenler kahkahayı
basmış. Sonra ne mi olmuş? Ne olacak bizim ağaçkakan işi
bırakmış.
– Ben de bu sağlam gaga varken olsam olsam marangoz
olurum, demiş ve marangozluğa başlamış.
Gagasıyla tak tak çakmış. Bir sürü mobilya yapmış.
Koray AVCI ÇAKMAN
Masal Rüzgârı
(Kısaltılmıştır.)
115
8. TEMA

1. ETKİNLİK
Aşağıdaki görselleri, uygun kelimelerle eşleştiriniz.

zırh

çekiç

tokmak

taht

çarık

şövalye

asa

2. ETKİNLİK
Verilen hecelerden yararlanarak metinde geçen hayvan-
ların adlarını yazınız.
kan tav lan fil pi kös ki ğaç kar

kir........ ........şan ........tebek as........ til........

........ga a........ka........ ......................

116
KİŞİSEL GELİŞİM

3. ETKİNLİK
Metnin konusunu aşağıya yazınız.

Metnin konusu: ............................................................................


...................................................................................................................

4. ETKİNLİK
Aşağıdaki cümleleri metindeki olayların oluş sırasına göre
numaralandırınız.

Karga, kirpiden kendisine bir zırh yapmasını istemiş.

Kirpi, ağaçkakanı yanına çırak olarak almış.

Demircilik yapan kirpi, dükkânını erkenden açar, ça-


lışırmış.

Ağaçkakan demircilikte başarılı olamayınca maran-


goz olmuş.

Kirpi, kargaya zırh yapınca işleri çoğalmış.

117
8. TEMA

5. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayınız.

1. Kirpinin mesleği neymiş?


............................................................................................................
2. Karga, kirpiden ne istemiş?
............................................................................................................
3. Kirpinin çırağı kim olmuş?
............................................................................................................
4. Ağaçkakan niçin demirci çıraklığını bırakmış?
............................................................................................................
5. Ağaçkakan hangi mesleği yapmaya karar vermiş?
......................................................................................................

6. ETKİNLİK

Metne farklı bir başlık yazınız.

..................................................................................................................

118
KİŞİSEL GELİŞİM

7. ETKİNLİK
Görsellerdeki kişilerin mesleklerini, kullandıkları aletlerden
yararlanarak bulmacaya yazınız.

C H

Z G

119
8. TEMA

8. ETKİNLİK
Görsellerdeki mesleklerle ilgili birer cümle yazınız.

................................................................
..................................................................

................................................................
..................................................................

................................................................
..................................................................

................................................................
..................................................................

................................................................
..................................................................

................................................................
..................................................................

................................................................
..................................................................

................................................................
..................................................................

120
KİŞİSEL GELİŞİM

HAZIRLIK
Aşağıdaki görsellerden hareketle dinleyeceğiniz metnin
içeriğini tahmin ediniz.
“Öyle Bir Gün” başlıklı metni dikkatle dinleyiniz.
ÖYLE BİR GÜN

121
8. TEMA

1. ETKİNLİK
Aşağıdaki kelimelerden hangileri dinlediğiniz metinde kul-
lanılmıştır? İşaretleyiniz.

paket bilet yardım ödev

para yaşlı balon otobüs

2. ETKİNLİK
a. Aşağıdaki açıklamalardan doğru olanların başındaki ku-
tucuğu işaretleyiniz.

Ayağı takılıp düşen birinin yerden kalkmasına yardım


ederim.
Adres soran görme engelli birine yardım ederim.
Okul çantasını taşımak istemeyen arkadaşımın çanta-
sını taşırım.
Otobüste hamile, yaşlı ve hastalara yer veririm.
Ödevini yapmayan arkadaşımın ödevini yaparım.
b. Başka hangi durumlarda insanlara yardım etmeyi dü-
şünürsünüz? Anlatınız.
122
KİŞİSEL GELİŞİM

3. ETKİNLİK

a. Dinlediğiniz metinle ilgili aşağıdaki soruları cevaplayınız.

• Çocuk niçin oyunu bırakmış?


..............................................................................................................
..............................................................................................................

• Çocuk kime yardım etmek istemiş?


..............................................................................................................
................................................................................................................

• Çocuk, kadının verdiği para ve harçlığıyla neler almış?


Aldıklarını ne yapmış?
...............................................................................................................
................................................................................................................
................................................................................................................

b. Metni olayların oluş sırasına göre anlatınız.

4. ETKİNLİK
Metnin konusunu aşağıya yazınız.
Metnin konusu: ...........................................................................
...................................................................................................................

123
8. TEMA

5. ETKİNLİK
Aşağıdaki kelimelerden uygun olanları noktalı yerlere ya-
zarak cümleleri tamamlayınız.

taşlık madenî fileler bakkal

Yaşlı kadının elindeki .......................... oldukça ağırdı.


Çocuk, evlerinin önündeki .....................ta oynuyordu.
Kadın, çocuğun avucuna üç dört ................... para bıraktı.
Çocuk, .............dan aldıklarını kadının evinin kapısına bıraktı.

6. ETKİNLİK
Aşağıdaki ifadeleri kullanarak birer cümle yazınız.

teşekkür ederim özür dilerim lütfen

1. ...........................................................................................................
....................................................................................................................

2. .........................................................................................................
....................................................................................................................

3. .........................................................................................................
....................................................................................................................

124
KİŞİSEL GELİŞİM

SERBEST OKUMA METNİ

BİZ OKURUZ

Biz biliriz bizim işlerimizi,


İşimiz kimseden sorulmamıştır.
Kılıçla, mızrakla, topla, tüfekle
Başımız bir kere eğilmemiştir.

Kuzumuz var, yaylalarda meleşir,


Çeşmemiz var, gece gündüz söyleşir,
Yazımız var, pehlivanlar güreşir,
Bu toprağa kimse girememiştir.

Davranı da deli gönül davranı!


Kemal Paşa dinlemiyor fermanı!
Anası, bacısı, kızı kızanı
Bizim gibi millet görülmemiştir.
Cahit KÜLEBİ
Bütün Şiirleri

125
8. TEMA

NELER ÖĞRENDİK?

1. Bu temadaki metinlerde geçen aşağıdaki kelimeleri, ses-


siz sinema oyunuyla arkadaşlarınıza anlatınız.

gazete kirpi Dünya kanat gaga

fil zırh havuç top dalgıç tokmak

demirci ocak spor göz kapı

Arkadaşlarınızın sözlü olmayan mesajlarını kavramakta


zorlandınız mı?

2. Aşağıdaki mesleklerden hangileri sağlıkla ilgilidir? İşa-


retleyiniz.

avukat terzi polis doktor mühendis eczacı

hemşire marangoz hasta bakıcı bahçıvan

öğretmen veteriner bankacı diş hekimi

126
KİŞİSEL GELİŞİM

3. Aşağıdaki cümleleri, noktalı yerleri anlamlı olarak ta-


mamlayan ifadelerle eşleştiriniz.

.............. çalışkan olmak isterim. Kafeste bir kuş gibi

.............. gökyüzünde uçmaktır Çita gibi


dileğim.
Akvaryumdaki balık gibi
.............. hızlı koşamayacağını
biliyordu. Kartal gibi

.............. yaşamayı kim ister ki? Karınca gibi

4. Aşağıdaki cümlelerde kutucukların içine uygun noktala-


ma işaretlerini yazınız.

• Bu yıl çok çalıştık ve okuma yazmayı öğrendik


• Emine Teyze’ye sen mi yardım ettin
• Bayramda İzmir e gidip dedemi ziyaret ettik
• 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı’nda şiir okuyacağım
• Minik kediye süt mü verdin
• Almanya ya gidince ülkemizi çok özledim
• Ah parmağım kapıya sıkıştı

127
SÖZLÜK

A
adil: Adaletle iş gören, adaletten, doğruluktan ayrılma-
yan, hakkı yerine getiren, adaletli.
B
beceri: Kişinin yatkınlık ve öğrenime bağlı olarak bir işi
başarma ve bir işlemi amaca uygun olarak sonuçlandırma
yeteneği, maharet.
başak: Arpa, buğday, yulaf vb. ekinlerin tanelerini taşıyan
kılçıklı başı.
bilge: Bilgili, iyi ahlaklı, olgun ve örnek (kimse).
C-Ç
çırak: Zanaat öğrenmek için bir ustanın yanında çalışan
kimse.
D
denge: Bir nesnenin veya bir insanın devrilmeden durma
hâli.
depo: Korunmak, saklanmak veya gerektiğinde kullanılmak
için bir şeyin konulduğu yer.
E
erzak: Uzun süre saklanabilen yiyeceklerin genel adı.
F
filiz: Tohumdan veya tomurcuktan çıkan körpe ve küçük
dal, sürgün.

128
SÖZLÜK

H
harman: Biçildikten sonra tahıl demetlerinin üzerinden
kızak biçiminde bir araç geçirilerek tanelerin başaklarından
ayrılması işi. K
kurnaz: Kolay kanmayan, başkalarını kandırmasını ve ufak
tefek oyunlarla amacına erişmesini beceren, açıkgöz.
kuşku: Bir olguyla ilgili gerçeğin ne olduğunu kestireme-
mekten doğan kararsızlık.
M
miskinlik: Çok uyuşuk olma durumu.
muayene: Bir kimsenin hasta olup olmadığını veya hasta-
lığın ne olduğunu araştırma, sağlık muayenesi.
P
panel: Yerleştirileceği yüzeyin bir bölümüne uyan, çoğun-
lukla dikdörtgen biçiminde düzgün parça.
S
sorumluluk: Kişinin kendi davranışlarının sonuçlarını üst-
lenmesi. T
tokmak: (1) Kapıya asılı duran ve kapıyı çalmaya yarayan,
türlü biçimlerde metal parça. (2) Kapı kolu yerinde bulunan
ve kapıyı açmaya yarayan topuz.
Y
yatkın: Bir işte yeteneği, becerisi olan.

129
KAYNAKÇA

Ak, Sevim. Uçurtmam Bulut Şimdi. İstanbul: Can Sanat


Yayınları, 2003.
Aşkun, Vehbi Cem. Çocuklara Şiirler. Ankara: Elips Kitap,
2012.
Avcı Çakman, Koray. Masal Rüzgârı. İstanbul: Erdem
Yayıncılık, 2013.
Bıçakçı, Baskın. Mutlu Kedi Doktorunu Güldürüyor.
Ankara: Mutlu Kedi Kitapları, 2000.
Chand, Nandika. Didi Enerji İstiyor. çev.: Berna Dinçer.
Ankara: Form Bilişim Yayınları, 2015.
Chand, Nandika, Riki’nin Robotu. çev.: Berna Dinçer.
Ankara: Form Bilişim Yayınları, 2015.
Çınaroğlu, Ayla. Şiir Gemisi. İzmir: Tudem Yayınları 1996.
Daynes, Katie. Uzayda Yaşamak. çev.: Barış Bıçakçı.
Ankara: TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları, 2013.
Gifford, Clive. Uçaklar ve Helikopterler. çev.: Hüseyin
Kıyar. Ankara: TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları, 2011.
Kaushik, Shefali. Çorba Partisi. çev.: Elif Aydınalp. Ankara:
Form Bilişim Yayınları, 2015.
Knighton, Kate, Susan Meredith. Neden Formda
Kalmalıyım?. çev.: Yalçın Aslantürk. Ankara: TÜBİTAK
Popüler Bilim Kitapları, 2012.
130
KAYNAKÇA

Mâniler. haz.: Yasemin Muş. İstanbul: Timaş Yayınları,


2014.
Özdikmenli, Ahmet. Eylül ve Diş Dostları. İzmir: Tor
Ofset, 2013.
Pahwa, Vidhi. Parti Zamanı. çev.: Berna Dinçer. Ankara:
Form Bilişim Yayınları, 2015.
Sims, Lesley. Karınca ile Ağustos Böceği. çev.: İlke Afacan.
Ankara: Binbir Çiçek Kitaplar, 2017.
Thomas, Pat. Herkes Önemlidir. çev.: Özlem Mumcuoğlu.
İstanbul: Erdem Yayınları, 2011.
Türkçe Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 1, 2,
3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara: T.C. Millî Eğitim
Bakanlığı, 2018.
Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, 2019.
Türkyılmaz Catiç, Nuray, Rukiye Karaköse, Saadet Kocagöz
Uzun, Necla Şeyma Saydam, Vahide Ulusoy Gökçek.
Görevimi Yapıyorum. Ankara: Timaş Yayınları, 2014.
Yazım Kılavuzu. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları,
2021.
Yücel, Hasan Âli. Sizin İçin. Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı
Yayınları, 1998.

131
GÖRSEL KAYNAKÇA
Aşağıdaki sayfalarda yer alan görseller “https://www.shut-
terstock.com” adresinden telif ücreti ödenerek satın alınmıştır.
s.21 - ID: 709217272, Erişim Tarihi: 04.01.2018
s.51 - ID: 553955428, 1402430573, 1454842901,
1403010215, 429483499, 1355597003, 1556233172,
109850756, Erişim Tarihi: 30.05.2022
s.68 - ID: 665547703, Erişim Tarihi: 05.01.2018
s.68 - ID: 419600791, Erişim Tarihi: 06.01.2018
s.73 - ID: 1995295652, Erişim Tarihi: 27.05.2022
s.82 - ID: 160652921, Erişim Tarihi: 06.01.2018
s.90 - ID: 273764099, Erişim Tarihi: 07.01.2018
s.90 - ID: 1851172855, Erişim Tarihi: 27.05.2022
s.92 - ID: 2044247939, Erişim Tarihi: 27.05.2022
s.116 - ID: 1796683018, Erişim Tarihi: 27.05.2022
s.119 - ID: 380428930, Erişim Tarihi: 09.01.2018
s.120 - ID: 380428930, Erişim Tarihi: 10.01.2018

Kitaptaki diğer görseller yayınevimizde çalışan ressamlarca


çizilmiş ya da yayınevimizin arşivinden alınmıştır.
132

You might also like