McGraw-Hill/Irwin Copyright © 2013 by The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved.

M i t ườ g go i
Chươ g 4
Mụ tiêu họ tập
1. M tả a h tố ơ ả ủa i t ườ g t độ g đế kết uả hoạt
độ g ủa gt .
2. Giải th h ếu tố ủa i t ườ g vĩ .
3. Đưa a hữ g v dụ về sự t độ g ủa ki h tế, hội, h h t ị, g
ghệ, v si h th i đế hoạt độ g ki h doa h.
4. Giải th h đượ h h p lự ạ h t a h khi ph t h g hv u
a v dụ ho từ g loại p lự .
5. N u a hữ g v dụ về t độ g ủa hữ g o ả hập, u ề lự
ủa h u g ứ g, gười ti u d g, sả phẩ tha thế, v ạ h t a h
t o g ội ộ g h.
6. N u v giải th h ếu tố t o g i t ườ g hoạt độ g.
7. N u a hữ g v dụ về sự t độ g ủa đối thủ ạ h t a h, h u g ấp
t dụ g, kh h h g, gười lao độ g, v h u g ứ g t ự tiếp đế
hoạt độ g ki h doa h.
4-3
M i t ườ g go i

 Tập hợp ếu tố go i sẽ t độ g đế
việ họ đị h hướ g v h h độ g ủa g
t , ấu t tổ hứ , v u t h ội ộ

4-4
M i t ườ g go i ủa doa h ghiệp

Bao gồ hữ g th h phầ sau:

 M i t ườ g vĩ

 M i t ườ g g h

 M i t ườ g hoạt độ g

4-5
M i t ườ g vĩ

C ếu tố ki h tế, hội, h h t ị, g ghệ,

v si h th i guồ gố vượt a khỏi, và
thườ g l ất kể, t h huố g hoạt độ g ủa ất
kỳ ột gt o.

4-6
Minh họa 4.1: Môi trường bên ngoài của doanh nghiệp

Môi trường
Môi trường ngành
hoạt động •Rào c n xâm nhập Môi trường vĩ
•Đối thủ c nh tranh . •Áp lực của nhà cung mô
Công •Nhà cung cấp tín cấp. •Kinh tế .
ty dụng. •Áp lực của người •Xã hội.
•Khách hàng. mua. •Chính trị.
•Lao động. •Áp lực của s n •Công nghệ.
•Nhà cung cấp phẩm thay thế. •Sinh thái.
•Đối thủ c nh tranh
trong ngành

4-7
M i t ườ g vĩ

 Yếu tố ki h tế

 Yếu tố hội

 Yếu tố h h t ị

 Yếu tố g ghệ

 Yếu tố si h th i

4-8
C ếu tố ki h tế
1. Lải suất ơ ả
2. Tỷ lệ lạ ph t
3. Xu hướ g tă g tổ g sả lượ g uố ội
4. Tỷ lệ thất ghiệp
5. Sự to ầu ho ủa ề ki h tế
6. Gia công

4-9
C ếu tố hội
C ếu tố hội thuộ i t ườ g go i:
 Niề ti & gi t ị
 Th i độ & ua điể
 Pho g h số g ủa o gười

Ph t t iể từ:
 Bối ả h h khẩu họ
 Tôn giáo
 Gi o dụ
 Đạo đứ
 Điều kiệ vă ho
 Điều kiệ si h th i

4-10
C ếu tố h h t ị
C g uộ h h t ị t ị đặt a ho gt :
• C u ết đị h về giao dị h g ằ g
• Luật hố g độ u ề
• C u đị h về thuế
• Tiề lươ g tối thiểu
• Ch h s h đị h gi v hạ hế hiễ i t ườ g
• C u đị h kh hằ ảo vệ u ề lợi ủa gười lao
độ g, gười ti u d g, ộ g đồ g v i t ườ g

4-11
 nh hưởng của ho t động chính trị

 Hoạt độ g h h t ị t độ g đ g kể đế hai hứ
ă g ủa h h phủ ả h hưở g đế i t ườ g vĩ
ủa doa h ghiệp:
 Chứ ă g u gứ g

 Chứ ă g tiêu dùng

4-12
C ếu tố thuộ về g ghệ

 Dự áo ô g ghệ thể gi p du t v ải thiệ lợi huậ

ủa g t t o g hữ g g h đa g tă g t ưở g

 N ả h o h uả t ị hiế lượ về ối đe dọa v

ả ơ hội sắp uất hiệ

 Yếu tố the hốt đe lại lợi h t o g việ dự o th h tựu

g ghệ ằ ở ă g lự dự o h h hữ g g
ghệ tươ g lai v sự t độ g ủa h g đế gt

4-13
Dự o g ghệ

B khoa họ dự đo hữ g sự tha đổi về

i t ườ g v ạ ht a hv đ h gi tầ ua
t ọ g ủa h g đối với hoạt độ g ủa tổ hứ .

4-14
C ếu tố thuộ về si h th i họ
 Môi trườ g si h thái đề ập đế ối ua hệ giữa o gười,
độ g vật, kh g kh , đất đai, v guồ ướ hỗ t ợ ho h g

 C đe dọa i t ườ g si h th i hỗ t ợ ho uộ số g, hủ ếu đượ
tạo a ởi hoạt độ g ủa o gười t o g hội g ghiệp g
a , thườ g đượ đề ập hiều hất h h l tì h trạ g ô hiễ

 Mất đi sự đa dạ g si h họ v i t ườ g số g
 Luật i t ườ g

 Hiệu uả si h th i

4-15
Hiệu uả si h th i

C hoạt độ g ủa g t tạo a h g ho v
dị h vụ hữu h hơ đồ g thời li tụ giả
ti u thụ t i gu v hiễ .

4-16
M i t ườ g uố tế

 Gi s t i t ườ g uố tế ao gồ việ đ h gi từ g thị t ườ g
phi ội địa dựa t ếu tố đượ sử dụ g t o g đ h gi ội địa.

 Mặ d tầ ua t ọ g ủa ếu tố sẽ kh hau, g ột ộ
hữ g sự hắ thể đượ sử dụ g ho ỗi uố gia.

 C ếu tố ki h tế, h h t ị, ph p lý v hội đượ sử dụ g để đ h

gi i t ườ g uố tế.

 Một t o g hữ g sự phứ tạp ủa u t h l sự tươ g t giữa

thị t ườ g uố tế phải đượ e t.

4-17
M i t ườ g g h
 Michael E. Porter, gi o sư tại T ườ g Đại họ Ha va d, đ u a kh i
iệ i t ườ g ủa g h v o tư du v hoạ h đị h hiế lượ

 Nhữ g ua điể ơ ả hất ủa g đượ đề ập đế t o g tạp h

Harvard Business Review, t o g đ Po te đ giải th h 5 áp lự ạ h
tranh trong ngành

 M h h ph t h đượ thiết lập ỏ g gi p ho h uả t ị

hiế lượ li kết sự t độ g ủa ếu tố thuộ i t ườ g vĩ
đế i t ườ g hoạt độ g ủa gt

4-18
C p lự ạ h t a h gi p đị h vị hiế lượ

 Chiế lượ đượ h h th h để đối ph với ạ h t a h

 C sự ạ h t a h đầ u thuẩ v ườ g độ ạ h t o g
ột g h kh g ghĩa l họ phải đối ặt với ột vậ ủi
 Cạ h t a h t o g ột g h đế từ điều kiệ ki h tế,
v p lự ạ h t a h uất ghiệ kh g hỉ do hữ g gười
tha gia v o uộ hơi t o g g h
 Mụ ti u ủa h hiế lượ g t lu l t kiế ột vị
thế t o g g h ơi g t ủa họ thể phả ứ g t ướ
p lự ha g ả h hưở g đế h g theo hướ g lợi

4-19
Minh họa 4.9: Các áp lực cạnh tranh trong ngành
Áp lực của
người mới nhập
cuộc

Áp lực của nhà C nh tranh Áp lực của

cung ứng trong nội bộ người mua
ngành

Áp lực của s n
phẩm thay thế

4-20
Áp lự ủa gười ới hập uộ

 Hiệu uả ki h tế theo u
 Kh iệt h a sả phẩ
 Y u ầu vố lớ
 Bất lợi t o g hữ g hi ph kh g phụ thuộ v o u
 Tiếp ậ k h ph phối
 Ch h s h ủa h h phủ

4-21
Áp lự ủa h u gứ g
Một h u g ứ g sẽ u ề lự ạ h ếu:
 Thị t ườ g u g ứ g hỉ ột số h u g ấp v t h tập t u g
ao hơ so với g h sả uất sả phẩ từ guồ hập lượ g
này.
 Sả phẩ u g ứ g t h độ đ o ha kh iệt h a, ha hi ph
hu ể đổi ao
 Nh u g ứ g kh g ầ phải t a h gi h với h u gứ g
sả phẩ kh khi h g ho h sả uất
 Nh u g ứ g khả ă g tạo sự đe dọa th g ua hoạt độ g hợp
hất về ph a t ướ v o g h sả uất đa g ua vật tư ủa h
 Người ua h g kh g phải l ột kh h h g ua t ọ g

4-22
Áp lự ủa gười ua
Một h gười ua sẽ u ề lự ếu:
 Người ua t h tập t u g v ua h g với ột sả lượ g lớ
 Sả phẩ ủa hữ g h sả uất t h huẩ h a v phổ th g
 Sả phẩ đượ ua hỉ l ột ộ phậ ấu th h th h phẩ
uối g v hiế ột tỷ t ọ g đ g kể t o g gi t ị ủa sả phẩ
uối g
 Người ua hỉ đạt ứ lợi huậ thấp dẫ đế việ họ lu t h
giả ph tổ
 Sả phẩ ủa gười kh g tầ ua t ọ g t o g việ u ết
đị h hất lượ g sả phẩ ha dị h vụ ủa gười ua
 Sả phẩ ủa gười kh g tạo sự tiết kiệ ho gười ua
 Người ua thể tạo sự đe dọa lớ khi họ tiế h h hợp hất về
ph a sau để tạo sả phẩ ho i g h
4-23
Áp lự từ sả phẩ tha thế
 Bằ g h đặt a ột ứ giới hạ ho việ đị h gi , sả
phẩ ha dị h vụ tha thế giới hạ tiề ă g ủa ột g h
 C sả phẩ tha thế kh g hỉ l giới hạ khả ă g si h
lợi t o g thời kỳ h thườ g l giả sự thị h
vượ g ủa ột g h ga khi đa g ph t t iể ạ h
 C sả phẩ tha thế ứ g đ g đượ ột sự lưu ý hiế
lượ l hữ g loại:
 u thế ải tiế ạ h sự đối t ừ giữa gi ả- hất lượ g so với
sả phẩ hiệ hữu t o g g h
 ha đượ sả uất ởi hữ g g h g ghiệp tỷ suất lợi huậ
cao

4-24
Cạ h t a h t o g ội ộ g h
Cườ g độ ạ h t a h t o g g h lệ thuộ v o hữ g ếu tố sau:
 Số lượ g h ạ h t a h t o g g h ất hiều ha ga g ằ g
 Tă g t ưở g ủa g h th thấp do đ uộ hiế để gi h thị phầ ủa
đối thủ t ở ga gắt hơ
 Sả phẩ ha dị h vụ t o g g h kh g sự kh iệt h a ha hi ph
hu ể đổi thấp ho gười ua u ề họ v h sả uất
t o g g h phải t h hiế kh h h g ủa h sả uất kh
 Chi ph ố đị h t o g g h th ao ha sả phẩ dễ hư hỏ g v điều
uộ doa h ghiệp phải t h giả gi
 C g suất t o g g h tă g l ở ứ ao
 R o ả ời khỏi g h ất ao
 C đối thủ ạ h t a h đa h a hiế lượ , điể uất ph t, v t h h
h a
4-25
Ph t h g hv ạ ht a h

 Thuộ t h ấu trúc l hữ g đặ điể l ud i a g lại ho

g h t h hất đặ iệt ủa .

 Tập t u g đề ập đế ứ doa h thu g h ị hi phối ởi

hỉ ột số doa h ghiệp.

 R o ả gười ới l hữ g t ở gại ột g t phải

vượt ua để ướ v o ột g h.

4-26
Ph t h ạ ht a h

1. C g t kh đị h phạ vi thị t ườ g hư thế o?

2. Mứ độ tươ g đồ g về lợi h ủa gười ti u d g khi sử

dụ g sả phẩ v dị h vụ g t kh tạo a
so với gt h g ta hư thế o? Sự tươ g đồ g
g ao th ứ độ tha thế giữa h g g lớ .

3. Mứ độ gắ kết với g h ủa gt hư thế o?

4-27
M i t ườ g hoạt độ g
Thườ g đượ gọi l i t ườ g ạ h t a h ha i t ườ g
g việ
 Bao gồ vị thế ủa đối thủ ạ h t a h v lập hồ sơ kh h
h g dựa t ếu tố sau:
 Địa lý
 Nh khẩu họ
 Tâm lý
 H h vi gười ua
 Cũ g ao gồ các h u g ứ g v u g ấp t dụ g, v khả
ă g thu h t guồ h lự hất lượ g

4-28
Nguồ h lự : Bả hất ủa thị t ườ g lao độ g

Tiếp ậ h sự ị ả h hưở g ởi ếu tố:

 Da h tiế g ủa g t dưới g độ l gười sử dụ g lao

độ g

 Tỷ lệ lao độ g tại địa phươ g

 Sự sẵ hữ g o gười kỹ ă g ầ thiết

 Mối ua hệ với ghiệp đo lao độ g.

4-29
Nhấ ạ h đế ếu tố i t ườ g
 C ếu tố go i kh hau sẽ t độ g kh hau đế hiế
lượ ở hữ g thời điể v ườ g độ t độ g kh hau
 Chỉ ột điều hắ hắ h h l sự t độ g ủa i t ườ g
go i v i t ườ g hoạt độ g lu kh g hắ hắ ho đế khi
hiế lượ đượ thự hiệ
 Nhiều h uả t ị, đặ iệt ở hữ g đơ vị hỏ v k u ề lự ,
tối thiểu h a hoạt độ g hoạ h đị h d i hạ
 Tha v o đ , gt thườ g ho ph p h uả t ị điều
hỉ h th h ghi với p lự ới từ i t ườ g
 Việ kh g guồ lự ạ hv a kết vữ g hắ với ột
hiế lượ hủ độ g sẽ gă ả g t tạo vai t dẫ dắt t o g
i t ườ g ạ h t a h

4-30