Z Cty Ximang HP

Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o
ViÖn ®¹i häc më hµ néi

Khoa kinh tÕ
*********************
B¸o ço
Thùc tËp tèt nghiÖp
§Þa ®iÓm thùc tËp : C«ng ty Xi M¨ng h¶i phßng
Gi¸o viªn h−íng dÉn : ViÖn tr−ëng NguyÔn kim Truy

Sinh viªn : NguyÔn thÞ kim Ngäc
Líp : k1 KÕ to¸n doanh nghiÖp
KIDTTX 1995-1999 H¶i phßng
1
Lêi më ®Çu
NÒn kinh tÕ thÞ tr−êng víi quy luËt c¹nh tranh gÿ g¾t ®ßi hái
çc doanh nghiÖp nãi chung vµ çc doanh nghiÖp s¶n xuÊt nãi riªng
ph¶i tù vËn ®éng v−¬n lªn t×m chç ®øng trªn thÞ tr−êng.ViÖc tiªu thô
s¶n phÈm lµ th−íc ®o ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña mçi doanh
nghiÖp.Nh− vËy ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn çc doanh nghiÖp ph¶i ph¶i
t×m cho m×nh nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó thóc ®Èy tiªu thô s¶n phÈm.Vµ
gi¶m chi phÝ,h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm ®−îc çc doanh nghiÖp coi lµ
biÖn ph¸p h÷u hiÖu nhÊt.
XÐt trong ph¹m vi mét doanh nghiÖp,gi¸ thµnh s¶n phÈm thÊp
lµ ®iÒu kiÖn ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ b¸n hîp lý,tõ ®ã kh«ng nh÷ng gióp cho
doanh nghiÖp ®Èy nhanh qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n phÈm mµ cßn t¹o ®iÒu
kiÖn t¸i s¶n xuÊt gi¶n ®¬n vµ më réng qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.V× vËy song
song víi viÖc n©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm,doanh nghiÖp cßn ph¶i
t×m mäi çch ®Ó gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm.
XÐt trong ph¹m vi toµn bé nÒn kinh tÕ,h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm
çc doanh nghiÖp sÏ mang l¹i sù tiÕt kiÖm lao ®éng x· héi,t¨ng tÝch
luü cho nÒn kinh tÕ vµ t¨ng thu cho ng©n s¸ch nhµ n−íc.
VËy th× vÊn ®Ò h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm nã kh«ng cßn lµ vÊn ®Ò
cña s¶n xuÊt mµ nã mang tÝnh x· héi .
ý thøc ®−îc ®iÒu ®ã C«ng ty xi m¨ng H¶i phßng lu«n t×m mäi
çch ®Ó ®Çu t− chiÒu s©u,lÊy chÊt l−îng s¶n phÈm,h¹ gi¸ thµnh s¶n
phÈm lµ ph−¬ng ch©m ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña m×nh.S¶n phÈm cña
c«ng ty ®· vµ ®ang ®−îc kh¸ch hµnh biÕt ®Õn vµ tÝn nhiÖm trong thÞ
tr−êng c¶ n−íc.§ãng gãp mét phÇn trong sù thµnh c«ng nµy cña c«ng
ty lµ c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ kÕ to¸n chi phÝ vµ gi¸ thµnh nãi
riªng.Trong nhiÒu n¨m qua c«ng ty ®· kh«ng ngõng cè g¾ng trong
viÖc c¶i tiÕn ph−¬ng ph¸p kÕ to¸n phï hîp víi c¬ chÕ qu¶n lý hiÖn
nay, phï hîp víi viÖc ®æi míi chÕ ®é kÕ to¸n cña nhµ n−íc .Song ®Ó
c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ kÕ to¸n chi phÝ vµ gi¸ thµnh nãi riªng
trë thµnh c«ng cô qu¶n lý ®¾c lùc h¬n th× c«ng t¸c nµy cßn cã mét sè
mÆt cÇn cñng cè vµ hoµn thiÖn.
XuÊt ph¸t tõ mÆt lý luËn vµ thùc tiÔn nh− vËy t¹i c«ng ty xi
m¨ng H¶i Phßng t«i chän ®Ò tµi :
2
"KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë c«ng
ty xi m¨ng H¶i phßng " cho bµi b¸o ço thùc tËp cña m×nh .
Bµi b¸o ço thùc tËp ®−îc chia thµnh ba phÇn chung
PhÇn I : Nh÷ng lý luËn chung vÒ kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ
tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt .
PhÇn II: Tæng quan vÒ c«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng vµ thùc tr¹ng
kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm t¹i
c«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng
I. Qóa tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng
II. C«ng t¸c tæ chøc kÕ to¸n t¹i c«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng
III. H¹ch to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm cña c«ng
ty xi m¨ng H¶i Phßng
PhÇn III: Hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh
gi¸ thµnh s¶n phÈm
V× thêi gian còng nh− nhËn thøc cßn h¹n chÕ,T«i ch¾c ch¾n bµi
b¸o ço thùc tËp cña m×nh cßn cã nh÷ng thiÕu xãt .T«i rÊt mong ®−îc
sù ®ãng gãp phª b×nh cña thÇy c« gi¸o còng nh− çc ®ång
nghiÖptrong phßng KTTC cña c«ng ty ®Ó bµi b¸o ço thùc tËp cñaT«i
®−îc hoµn thiÖn h¬n.
T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù chØ b¶o nhiÖt t×nh cña
viÖnTr−ëng
NguyÔn Kim Truy vµ çc thÇy c« trong khoa kÕ to¸n ,çc anh
chÞ ®ång nghiÖp trong phßng kÕ to¸n tµi chÝnh c«ng ty xi m¨ng
H¶i phßng®· gióp ®ì T«i hoµn thµnh bµi b¸o ço thùc tËp cña
m×nh
t«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n
3
PhÇn I :
Lý luËn chung vÒ kÕ to¸n chi phÝ vµ tÝnh

gi¸ thµnh s¶n phÈm
KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét
kh©u quan träng ®èi víi doanh nghiÖp.Bëi v× th«ng qua kh©u kÕ to¸n
nµy doanh nghiÖp x¸c ®Þnh ®−îc hao phÝ bá ra trong qu¸ tr×nh ho¹t
®éng kinh doanh.KÕt hîp víi thu nhËp ®em l¹i nhµ qu¶n lý cßn cã
thÓ biÕt ®−îc kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh nh− thÕ nµo .
I. NhiÖm vô kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸

thµnh s¶n phÈm
1.Chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm

1.1 . Chi phÝ s¶n xuÊt vµ ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt
1.1.1.Chi phÝ s¶n xuÊt
Trong qu¸ tr×nh t¹o ra s¶n phÈm mçi doanh nghiÖp ®Òu ph¶i
tiªu hao çc lo¹i nguyªn nhiªn vËt liÖu ....vµ ph¶i chÞu sù hao mßn
c«ng cô,m¸y mãc thiÕt bÞ,ph¶i tr¶ tiÒn l−¬ng,tiÒn c«ng cho c«ng
nh©n viªn chøc cña doanh nghiÖp.§ã lµ nh÷ng tiªu hao vÒ lao ®éng
vËt hãa vµ lao ®éng sèng mµ doanh nghiÖp ph¶i bá ra ®Ó s¶n xuÊt s¶n
phÈm .
Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ th× biÓu hiÖn b»ng tiÒn
nh÷ng hao phÝ vËt ho¸ vµ lao ®éng sèng cÇn thiÕt cña doanh nghiÖp
ph¶i chi ra trong kú ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt ra s¶n phÈm ®−îc gäi lµ
chi phÝ s¶n xuÊt.
Chi phÝ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp ph¸t sinh th−êng xuyªn vµ
g¾nliÒn víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm,nh−ng ®Ó phôc vô cho qu¶n
lý vµ h¹ch to¸n kinh doanh,chi phÝ s¶n xuÊt ph¶i ®−îc tÝnh to¸n vµ
tËp hîp theo tõng thêi kú : hµng th¸ng,quý,n¨m phï hîp víi kú b¸o
ço .ChØ nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt mµ doanh nghiÖp ph¶i bá ra trong kú
míi ®−îc tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt trong kú.
Thùc chÊt chi phÝ s¶n xuÊt ë çc doanh nghiÖp lµ qu¸ tr×nh
chuyÓn dÞch vèn cña doanh nghiÖp vµo ®èi t−îng tÝnh gi¸ nhÊt
®Þnh,nã lµ vèn cña doanh nghiÖp bá vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh
doanh .
4
1.1.2Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt
Do ®Æc ®iÓm cña chi phÝ s¶n xuÊt lµ ph¸t sinh hµng ngµy g¾n
liÒn víi vÞ trÝ s¶n xuÊt,tõng s¶n phÈm vµ lo¹i ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh,viÖc tæng hîp tÝnh to¸n chi phÝ s¶n xuÊt cÇn ®−îc tiÕn hµnh
trong tõng kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh .§Ó qu¶n lý vµ kiÓm tra chÆt
chÏ viÖc thùc hiÖn çc ®Þnh møc chi phÝ,tÝnh to¸n ®−îc kÕt qu¶ tiÕt
kiÖm chi phÝ ë tõng bé phËn s¶n xuÊt vµ toµn doanh nghiÖp cÇn ph¶i
tiÕn hµnh ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt .ViÖc ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt
cã t¸c dông kiÓm tra vµ ph©n tÝch qu¸ tr×nh ph¸t sinh chi phÝ vµ h×nh
thµnh gi¸ thµnh s¶n phÈm,nh»m nhËn biÕt vµ ®éng viªn mäi kh¶ n¨ng
tiÒm tµng h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm,n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt cña
doanh nghiÖp.
C¨n cø vµo çc tiªu thøc kh¸c nhau,chi phÝ cña doanh nghiÖp ®−îc
chi ra nhiÒu lo¹i kh¸c nhau .
*Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo néi dung , tÝnh chÊt kinh tÕ
cña chi phÝ
Theo çch ph©n lo¹i nµy ta c¨n cø vµo tÝnh chÊt,néi dung kinh
tÕ cña chi phÝ s¶n xuÊt kh¸c nhau ®Ó chia ra çc yÕu tè chi phÝ, mçi
yÕu tè chi phÝ bao gåm nh÷ng chi phÝ cã cïng néi dung kinh tÕ,
kh«ng ph©n biÖt chi phÝ ®ã ph¸t sinh ë lÜnh vùc ho¹t ®éng nµo,ë ®©u
vµ môc ®Ých,t¸c dông cña chi phÝ nh− thÕ nµo.
Theo çch ph©n lo¹i nµy chi phÝ s¶n xuÊt ®−îc chia lµm çc yÕu
tè chi phÝ sau:
Chi phÝ nguyªn vËt liÖu
Chi phÝ nh©n c«ng
Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh
Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi
Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn
*Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo c«ng dông vµ môc ®Ých cña chi
phÝ
Theo çch ph©n lo¹i nµy,c¨n cø vµo môc ®Ých vµ c«ng dông chi
phÝ trong s¶n xuÊt ®Ó chia ra çc kho¶n môc chi phÝ kh¸c nhau,mçi
kho¶n môc chØ bao gåm nh÷ng chi phÝ cã cïng môc ®Ých vµ c«ng
dông,kh«ng ph©n biÖt chi phÝ ®ã cã néi dung kinh tÕ nh− thÕ
5
nµo.Toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú ®−îc chia ra çc
kho¶n môc sau:
Chi phÝ nguyªn liÖu vËt liÖu trùc tiÕp
Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
Chi phÝ s¶n xuÊt chung :
+ Chi phÝ nh©n viªn
+ Chi phÝ vËt liÖu
+ Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt
+ Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh
+ Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi
+ Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c
*Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo mèi quan hÖ víi khèi l−îng
s¶n phÈm , c«ng viÖc lao vô s¶n xuÊt trong kú
Chi phÝ s¶n xuÊt ®−îc chia lµm :

Chi phÝ kh¶ biÕn vµ chi phÝ cè ®Þnh
*Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo ph−¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ
s¶n xuÊt vµ mèi quan hÖ víi ®èi t−îng chÞu chi phÝ .
Theo çch ph©n lo¹i nµy th× chi phÝ s¶n xuÊt ®−îc chia thµnh :
Chi phÝ trùc tiÕp
Chi phÝ gi¸n tiÕp
*Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo néi dung cÊu thµnh cñachi phÝ
Theo çch ph©n lo¹i nµy chi phÝ s¶n xuÊt ®−îc chi thµnh : Chi phÝ
®¬n nhÊt vµ chi phÝ tæng hîp.
1.2.Gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm vµ ph©n lo¹i gi¸ thµnh
.1.2.1Gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm
Trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh khi quyÕt ®Þnh lùa chän
mét ph−¬ng ¸n s¶n xuÊt mét lo¹i s¶n phÈm nµo ®ã doanh nghiÖp cÇn
ph¶i tÝnh ®Õn l−îng chi phÝ bá ra ®Ó s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm ®ã
.§iÒu ®ã doanh nghiÖp ph¶i x¸c ®Þnh ®−îc gÝa thµnh s¶n phÈm.
Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn b»ng tiÌn toµn bé chi phÝ cña
doanh nghiÖp ®Ó hoµn thµnh viÖc s¶n xuÊt vµ tiªu thô mét lo¹i s¶n
phÈm nhÊt ®Þnh.
Gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm ®−îc tÝnh to¸ntheo tõng lo¹i s¶n
phÈm dÞch vô cô thÓ hoµn thµnh ( theo tõng ®èi t−îng tÝnh gi¸ thµnh)
6
vµ chØ tÝnh cho nh÷ng s¶n phÈm ®· hoµn thµnh toµn bé quy tr×nh s¶n
xuÊt, tøc lµ thµnh phÈm hoÆc hoµn thµnh mét sè giai ®o¹n c«ng nghÖ
s¶n xuÊt nhÊt ®Þnh,tøc lµ nöa thµnh phÈm .
1.2.2.Ph©n lo¹i gi¸ thµnh
ViÖc ph©n lo¹i gi¸ thµnh gióp cho kÕ to¸n nghiªn cøu vµ qu¶n
lý tèt gi¸ thµnh s¶n phÈm .Dùa vµo tiªu thøc kh¸c nhau mµ ta ph©n
thµnh çc lo¹i gi¸ thµnh kh¸c nhau
*Ph©n lo¹i gi¸ thµnh theo thêi gian vµ c¬ së sè liÖu tÝnh gi¸
thµnh
Theo çch nµy gi¸ thµnh ®−îc chia thµnh :

+Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch: gi¸ thµnh s¶n phÈm ®−îc tÝnh trªn c¬ së
chi phÝ s¶n xuÊt kÕ ho¹ch vµ s¶n l−îng kÕ ho¹ch . Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch
lµ gi¸ thµnh mµ çc doanh nghiÖp lÊy ®ã lµm môc tiªu phÊn ®Êu , nã
lµ c¨n cø ®Ó so s¸nh , ph©n tÝch , ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn h¹ gi¸
thµnh s¶n phÈm cña doanh nghiÖp.
+Gi¸ thµnh ®Þnh møc : lµ gi¸ thµnh s¶n phÈm ®−îc tÝnh trªn c¬
së çc ®Þnh møc chi phÝ hiÖn hµnh vµ chØ tÝnh cho ®¬n vÞ s¶n phÈm
.Gi¸ thµnh ®Þnh møc lµ c«ng cô qu¶n lý ®Þnh møc cña doanh
nghiÖp,lµ th−íc ®o chÝnh x¸c ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ sö dông vËt t−,tµi
s¶n,lao ®éng trong s¶n xuÊt .
Gi¸ thµnh ®Þnh møc lu«n thay ®æi phï hîp víi sù thay ®æi çc ®Þnh
møc chi phÝ trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch.
+ Gi¸ thµnh thùc tÕ : lµ gi¸ thµnh ®−îc x¸c ®Þnh sau khi ®·
hoµn thµnh viÖc s¶n xuÊt s¶n phÈm,dÞch vô .Gi¸ thµnh thùc tÕ ®−îc
tÝnh trªn c¬ së sè liÖu chi phÝ s¶n xuÊt thùc tÕ ®· ph¸t sinh tËp hîp
trong thêi kú vµ s¶n l−îng s¶n phÈm thùc tÕ ®· ®· s¶n xuÊt ra trong
kú .Gi¸ thµnh thùc tÕ lµ c¬ së x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña s¶n
xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp.
*Ph©n lo¹i gi¸ thµnh theo ph¹m vi tÝnh to¸n
Theo çch ph©n lo¹i nµy,gÝa thµnh s¶n phÈm ®−îc chia thµnh hai lo¹i
:
+Gi¸ thµnh s¶n xuÊt bao gåm : chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp , chi phÝ s¶n xuÊt chung tÝnh cho c«ng
viÖc hoÆc lao vô ®· hoµn thµnh.Gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp
7
lµ c¨n cø ®Ó tÝnh to¸n gi¸ vèn hµng b¸n vµ l·i gép ë çc doanh
nghiÖp s¶n xuÊt.
+Gi¸ thµnh toµn bé
Gi¸ thµnh = Gi¸ thµnh + Chi phÝ + Chi phÝ

toµn bé s¶n xuÊt b¸n hµng QLDN
Gi¸ thµnh toµn bé chØ ®−îc tÝnh to¸n x¸c ®Þnh khi s¶n
phÈm,c«ng viÖc lao vô ®−îc tiªu thô .Gi¸ thµnh toµn bé cña s¶n phÈm
lµ c¨n cø ®Ó tÝnh to¸n , x¸c ®Þnh l·i tr−íc thuÕ lîi tøc cña doanh
nghiÖp.
2.Ph©n biÖt chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm
Chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cã mèi quan hÖ mËt
thiÕt víi nhau nh−ng ph¹m vi vµ néi dung cña chóng cã nh÷ng ®iÓm
kh¸c nhau .
Chi phÝ s¶n xuÊt hîp thµnh gi¸ thµnh s¶n xuÊt .Nh−ng kh«ng
ph¶i toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú ®Òu ®−îc tÝnh vµo
gi¸ thµnh s¶n phÈm trong kú .
Chi phÝ s¶n xuÊt chØ tÝnh nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh trong kú nhÊt
®Þnh (th¸ng,quý,n¨m)kh«ng tÝnh ®Õn nh÷ng chi phÝ liªn quan ®Õn sè
s¶n phÈm ®· hoµn thµnh hay ch−a .Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ giíi h¹n sè
chi phÝ s¶n xuÊt liªn quan ®Õn khèi l−îng s¶n phÈm ,dÞch vô hoµn
thµnh.
Chi phÝ s¶n xuÊt tÝnh cho mét kú ,cßn gi¸ thµnh s¶n phÈm liªn
quan ®Õn chi phÝ s¶n xuÊt cña kú kh¸c chuyÓn sang,chi phÝ ph¸t sinh
kú nµy, chi phÝ chuyÓn sang kú sau.
Chi phÝ s¶n xuÊt kh«ng g¾n liÒn víi khèi l−îng,chñng lo¹i s¶n
phÈm hoµn thµnh,trong ®ã gi¸ thµnh s¶n phÈm l¹i liªn quan ®Õn sè
l−îng,chñng lo¹i ®· hoµn thµnh.
II.§èi t−îng kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi

t−îng tÝnh gi¸ thµnh
1 §èi t−îng kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt
§èi t−îng kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt lµ çc lo¹i chi phÝ ®−îc tËp
trung trong mét giíi h¹n nhÊt ®Þnh nh»m phôc vô yªu cÇu kiÓm tra
gi¸m s¸t chi phÝ vµ yªu cÇu tÝnh gi¸ thµnh.Giíi h¹n tËp hîp chi phÝ
s¶n xuÊt kinh doanh cã thÓ lµ n¬i ph¸t sinh chi phÝ (ph©n x−ëng,bé
phËn,giai ®o¹n c«ng nghÖ ...hoÆc cã thÓ lµ ®èi t−îng chÞu chi phÝ
8
(s¶n phÈm nhãm s¶n phÈm,chi tiÕt s¶n phÈm ...) ViÖc x¸c ®Þnh ®èi
t−îng kÕ to¸n s¶n xuÊt thùc chÊt lµ x¸c ®Þnh n¬i g©y ra chi phÝ vµ
®èi t−îng chÞu chi phÝ
§Ó x¸c ®Þnh ®−îc ®óng ®¾n ®èi t−îng kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt
ph¶i c¨n cø vµo :
+TÝnh chÊt s¶n xuÊt vµ quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm,
s¶n xuÊt gi¶n ®¬n hay phøc t¹p,qu¸ tr×nh s¶n xuÊt liªn tôc hay kiÓu
song song.
+Lo¹i h×nh s¶n xuÊt : s¶n xuÊt ®¬n chiÕc hay hµng lo¹t.
+§Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt : cã hay kh«ng cã ph©n x−ëng,bé
phËn c«ng tr−êng s¶n xuÊt.
Yªu cÇu vµ tr×nh ®é qu¶n lý doanh nghiÖp.
+§¬n vÞ tÝnh gi¸ thµnh ¸p dông trong doanh nghiÖp.
2. §èi t−îng tÝnh gÝa thµnh
X¸c ®Þnh ®èi t−îng tÝnh gi¸ thµnh lµ c«ng viÖc ®Çu tiªn trong
c«ng t¸c tÝnh gÝa thµnh s¶n phÈm.§èi t−îng tÝnh gi¸ thµnh lµ nh÷ng
s¶n phÈm,c«ng viÖc lao vô ®· hoµn thµnh ®ßi hái ph¶i tÝnh gi¸ thµnh
ph¶i dùa vµo c¨n cø sau :
+C¬ cÊu s¶n xuÊt vµ ®Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ.Nh÷ng quy
tr×nh c«ng nghÖ gi¶n ®¬n th× ®èi t−îng tÝnh gi¸ thµnh lµ s¶n phÈm
hoµn thµnh ë cuèi quy tr×nh c«ng nghÖ.Nh÷ngquy tr×nh c«ng nghÖ
phøc t¹p,mçi giai ®o¹n lµ mét chi tiÕt s¶n phÈm cã thÓ b¸n ra ngoµi
th× ®èi t−îng tÝnh gi¸ thµnh cã thÓ lµ chi tiÕt hoÆc b¸n thµnh phÈm
hoµn thµnh ë mçi giai ®o¹n.
+§Æc ®iÓm s¶n phÈm vµ b¸n thµnh phÈm.Nh÷ng b¸n thµnh phÈm
cã thÓ b¸n ra ngoµi ®−îc th× nhÊt thiÕt ph¶i tÝnh gi¸ thµnh cho b¸n
thµnh phÈm.
+Yªu cÇu cña h¹ch to¸n kinh tÕ néi bé vµ yªu cÇu x¸c ®Þnh
hiÖu qu¶ kinh tÕ cña tõng lo¹i h×nh s¶n xuÊt,tõng lo¹i s¶n phÈm
+Tr×nh ®é,kh¶ n¨ng qu¶n lý cña doanh nghiÖp.Tuú vµo ®Æc
®iÓm,t×nh h×nh cô thÓ cña tõng doanh nghiÖp mµ c¨n cø mét çch
tæng hîp ®Ó x¸c ®Þnh ®èi t−îng tÝnh gi¸ thµnh cho phï hîp.
3.Ph©n biÖt ®èi t−îng tÝnh gi¸ thµnh vµ ®èi t−îng kÕ to¸n chi
phÝ s¶n xuÊt
§èi t−îng tÝnh gÝ¸ thµnh vµ ®èi t−îng kÕ to¸n chi phÝ gièng
nhau ë b¶n chÊt chung v× chóng ®Òu lµ ph¹m vi giíi h¹n ®Ó tËp hîp
chi phÝ s¶n xuÊt,theo ®ã vµ cïng phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý,ph©n
9
tÝch vµ kiÓm tra chi phÝ vµ gi¸ thµnh .Nh−ng chóng cã ®iÓm kh¸c
nhau :
§èi t−îng kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt th−êng réng h¬n ®èi t−îng
tÝnh gi¸ thµnh.§èi t−îng kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt bao gåm n¬i ph¸t
sinh chi phÝ (ph©n x−ëng ®éi tr¹i,bé phËn s¶n xuÊt )vµ n¬i g¸nh chÞu
chi phÝ (s¶n phÈm,nhãm s¶n phÈm,chi tiÕt s¶n phÈm )cßn ®èi t−îng
tÝnh gi¸ thµnh chØ lµ n¬i g¸nh chôi chi phÝ mµ th«i .Tuy ®èi t−îng
tÝnh gi¸ thµnh vµ ®èi t−îng kÕ to¸n chi phÝ cã kh¸c nhau vÒ néi dung
nh−ng chóng cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau xuÊt ph¸t tõ mèi quan
hÖ gi÷a chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm.§èi t−îng kÕ to¸n chi phÝ s¶n
xuÊt phï hîp víi ®èi t−îng tÝnh gi¸ thµnh:§èi víi çc doanh nghiÖp
cã quy tr×nh s¶n xuÊt gi¶n ®¬n th× chi phÝ tËp hîp ®−îc chÝnh lµ gi¸
thµnh s¶n phÈm.§èi víi çc doanh nghiÖp cã quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n
xuÊt ra nhiÒu lo¹i s¶n phÈm chÝnh hoÆc mét lo¹i s¶n phÈm cã nhiÒu
quy çch,phÈm chÊt kh¸c nhau th× ®èi t−îng kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt
bao gåm nhiÒu ®èi t−îng tÝnh gi¸ thµnh.§èi víi çc doanh nghiÖp cã
quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt mét lo¹i s¶n phÈm nh−ng qua nhiÒu
giai ®o¹n chÕ biÕn liªn tôc th× ®èi t−îng tÝnh gi¸ thµnh bao gåm
nhiÒu ®èi t−îng kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt .
X¸c ®Þnh ®èi t−îng kÕ to¸n chi phÝ ®Ó më çc tiÓu kho¶n,çc sæ
chi tiÕt, tæ chøc c«ng t¸c ban ®Çu,tËp hîp sè liÖu chi phÝ s¶n xuÊt chi
tiÕt tõng ®èi t−îng,cßn viÖc x¸c ®Þnh ®èi t−îng tÝnh gi¸ thµnhlµ c¨n
cø ®Ó kÕ to¸n më çc phiÕu tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm tæ chøc c«ng t¸c
tÝnh gi¸ thµnh theo tõng ®èi t−îng.
Mèi quan hÖ gi÷a ®èi t−îng tÝnh gi¸ thµnh vµ ®èi t−îng kÕ to¸n
chi phÝ s¶n xuÊt quyÕt ®Þnh ®Õn viÖc lùa chän ph−¬ng ph¸p tÝnh gi¸
thµnh.
4.NhiÖm vô kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh
KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh lµ mét kh©u quan
träng trong c«ng t¸c kÕ to¸n,®Æc biÖt trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ
tr−êng th× viÖc x¸c ®Þnh ®óng néi dung,ph¹m vi chi phÝ cÊu thµnh gi¸
thµnh s¶n phÈm,l−îng gi¸ trÞ çc yÕu tè chi phÝ ®· chuyÓn dÞch vµo
s¶n phÈm (c«ng viÖc,lao vô )®· hoµn thµnh cã ý nghÜa quan träng vµ
lµ mét yªu cÇu cÊp b¸ch.§Ó ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ
s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm,kÕ to¸n cã nhiÖm vô sau :
+C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt , ®Æc ®iÓm
tæ chøc s¶n xuÊt vµ s¶n phÈm cña doanh nghiÖp mµ x¸c ®Þnh ®èi
t−îng vµ ph−¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ,x¸c ®Þnh ®èi t−îng
vµ ph−¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh phï hîp.
10
+Tæ chøc hîp lý vµ ph©n bæ tõng lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt kinh
doanh theo ®óng ®èi t−îng tËp hîp chi phÝ ®· x¸c ®Þnh b»ng ph−¬ng
ph¸p thÝch hîp ®èi víi tõng lo¹i chi phÝ,tËp hîp chi phÝ theo çc
kho¶n môc chi phÝ vµ theo yÕu tè chi phÝ quy ®Þnh.
+Th−êng xuyªn ®èi chiÕu,kiÓm tra vµ ®Þnh kú ph©n tÝch t×nh
h×nh thùc hiÖn çc ®Þnh møc chi phÝ ®èi víi chi phÝ trùc tiÕp,çc dù
to¸n chi phÝ ®èi víi chi phÝ s¶n xuÊt chung,chi phÝ b¸n hµng,chi phÝ
qu¶n lý doanh nghiÖp,®Ò xuÊt çc biÖn ph¸p t¨ng c−êng qu¶n lý tiÕt
kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh phôc vô yªu cÇu h¹ch to¸n kinh tÕ.
+§Þnh kú b¸o ço chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh theo ®óng chÕ ®é
vµ thêi h¹n.
+Tæ chøc kiÓm kª,®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang vµ tÝnh gi¸ thµnh
s¶n phÈm,lao vô,dÞch vô .
III.KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt trong çc doanh

nghiÖp s¶n xuÊt theo hÖ thèng kÕ to¸n hiÖn hµnh.
§Ó kÕ to¸n ®−îc chi phÝ s¶n xuÊt ®ßi hái çc doanh nghiÖp ph¶i
¸p dông çc ph−¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ thÝch hîp.Ph−¬ng ph¸p tËp
hîp chi phÝ lµ ph−¬ng ph¸p hoÆc mét hÖ thèng çc ph−¬ng ph¸p d−îc
sö dông nh»m thùc tËp hîp,hÖ thèng ho¸ çc chi phÝ ph¸t sinh trong
qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cu¨ doanh nghiÖp ë tõng thêi kú nhÊt ®Þnh vµo çc
tµi kho¶n kÕ to¸n vµ ph©n chia nh÷ng chi phÝ ®ã theo yÕu tè chi
phÝ,kho¶n môc chi phÝ theo ®óng ®èi t−îng kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt.
Tuú theo tõng ph−¬ng ph¸p ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt kÕ to¸n
vËn dông nh÷ng ph−¬ng ph¸p tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ thÝch hîp
Cã hai ph−¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ ph−¬ng ph¸p trùc tiÕp
vµ ph−¬ng ph¸p gi¸n tiÕp.
+Ph−¬ng ph¸p trùc tiÕp : Ph−¬ng ph¸p nµy ®−îc ¸p dông cho
çc chi phÝ trùc tiÕp chØ liªn quan ®Õn mét ®èi t−îng kÕ to¸n chi phÝ
s¶n xuÊt .§èi víi ph−¬ng ph¸p nµy th× ngay tõ kh©u kÕ to¸n ban
®Çu,çc chøng tõ ®· ph¶i ghi chÐp riªng rÏ chi phÝ ph¸t sinh cho tõng
®èi t−îng.KÕ to¸n c¨n cø vµo çc chøng tõ ®ã tËp hîp trùc tiÕp cho
®èi t−îng kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt cã liªn quan.
+Ph−¬ng ph¸p gi¸n tiÕp : ph−¬ng ph¸p nµy ®−îc ¸p dông cho
çc chi phÝ gi¸n tiÕp cã liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi t−îng kÕ to¸n chi
phÝ s¶n xuÊt
KÕ to¸n tiÕn hµnh ph©n bæ theo çc b−íc sau :
-Chän tiªu thøc ph©n bæ
11
Mét doanh nghiÖp cÇn chän cho m×nh mét tiªu thøc ph©n bæ
thÝch hîp ®Ó tÝnh gi¸ thµnh .Mét tiªu thøc ®−îc coi lµ hîp lý vµ khoa
häc ph¶i ®¶m b¶o ®−îc mèi quan hÖ tû lÖ gi÷a tæng sè chi phÝ cÇn
ph©n bæ vµ tæng ®¹i l−îng cña tiªu thøc ph©n bæ .Trong ®ã tæng ®¹i
l−îng cña tiªu thøc ph©n bæ ph¶i dÔ tÝnh to¸n , nÕu cã s½n cµng tèt ,
tû träng cña nã ph¶i t−¬ng ®èi lín trong gi¸ thµnh
-X¸c ®Þnh hÖ sè ph©n bæ (H)

n
H = C /∑ Ti
i=1
Trong ®ã : H lµ hÖ sè ph©n bæ
C lµ tæng ®¹i l−îng cÇn ph©n bæ
T lµ ®¹i l−îng cña tiªu thøc ph©n bæ i
-TÝnh møc chi phÝ phan bæ cho tõng ®èi t−îng

Ci = Ti * H
trong ®ã Ci lµ chi phÝ ph©n bæ cho ®èi t−îng i .
Tuú thuéc vµo ®iÒu kiÖn cô thÓ vµ yªu cÇu qu¶n lý mµ doanh nghiÖp
cã thÓ lùa chän mét trong hai ph−¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho :
ph−¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú , kª khai th−¬ng xuyªn.
1.KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp kÕ to¸n hµng tån
kho theo ph−¬ng ph¸p kª khai th−êng xuyªn
*§Æc ®iÓm cña kÕ to¸n hµng tån kho theo ph−¬ng ph¸p kª khai
th−êng xuyªn
KÕ to¸n hµng tån kho theo ph−¬ng ph¸p kª khai th−êng xuyªn
lµ ph−¬ng ph¸p kÕ to¸n theo dâi vµ ph¶n ¸nh th−êng xuyªn liªn tôc
cã hÖ thèng t×nh h×nh xuÊt nhËp,tån kho vËt t− hµng ho¸ trªn sæ kÕ
to¸n .Mäi t×nh h×nh biÐn ®éng t¨ng gi¶m vµ sè hiÖn cã cña vËt t−
hµnh ho¸ ®−îc ph¶n ¸nh trªn çc tµi kho¶n kÕ to¸n hµng tån kho (tk
152,tk 153,tk154 , tk 156 ) .Khi ¸p dông ph−¬ng ph¸p nµy th× doanh
nghiÖp cã thÓ gi¸m ®èc chÆt chÏ t×nh h×nh t¨ng gi¶m vËt t− hµng ho¸
trªn sæ kÕ to¸n cã thÓ ®−îc x¸c ®Þnh t¹i mét thêi kú nµo ®ã trong kú
kÕ to¸n.Nh−ng khi ¸p dông ph−¬ng ph¸p nµy th× khi khèi l−îng h¹ch
to¸n nhiÒu vµ phøc t¹p.Do vËy ph−¬ng ph¸p nµy chØ ¸p dông cho çc
doanh nghiÖp s¶n xuÊt cã mÆt hµng cã gi¸ trÞ lín.
* Ph−¬ng ph¸p kÕ to¸n
12
KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt trong tr−êng hîp ¸p dông kÕ to¸n hµng
tån kho theo ph−¬ng ph¸p kª khai th−êng xuyªn,sö dông tµi kho¶n
154- Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang ®Ó tËp hîp toµn bé chi phÝ
s¶n xuÊt trong kú liªn quan ®Õn s¶n xuÊt chÕ t¹o s¶n phÈm phôc vô
cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm .Tµi kho¶n nµy cã kÕt cÊu.
Tk 154 - Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang

-DDK : *** - Gi¸ thµnh thùc tÕ cña s¶n
- Chi phÝ s¶n xuÊt ®· tËp phÈm hoµn thµnh
hîp trong kú
-DCK : Chi phÝ

s¶n xuÊt kinh doanh cuèi kú
Tµi kho¶n 154 ®−îc h¹ch to¸n theo tõng ®«Ý t−îng kÕ to¸n chi
phÝ s¶n xuÊt .Tµi kho¶n 154 cßn ®−îc sö dông ®Ó tËp hîp chi phÝ vµ
tÝnh gi¸ thµnh cña çc lo¹i vËt liÖu thuª ngoµi chÕ biÕn , çc ho¹t
®éng s¶n xuÊt kinh doanh phô .
Ngoµi ra kÕ to¸n cßn sö dông tµi kho¶n 621 - Chi phÝ nguyªn
vËt liÖu trùc tiÕp , tµi kho¶n 622 - Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp , tµi
kho¶n 627 - Chi phÝ s¶n xuÊt chung ®Ó tËp hîp chi phÝ tr−íc khi kÕt
chuyÓn sang tµi kho¶n 154.
1.1 KÕ to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp

Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp bao gåm chi phÝ vÒ nguyªn
liÖu chÝnh , nöa thµnh phÈm mua ngoµi ,vËt liÖu phô,nhiªn liÖu sö
dông trùc tiÕp cho viÖc chÕ t¹o ra s¶n phÈm hoÆc thùc hiÖn dÞch vô
lao vô dÞch vô cña çc ngµnh C«ng nghiÖp,L©m ng− nghiÖp,x©y dùng
c¬ b¶n,giao th«ng vËn t¶i,b−u ®iÖn ...
Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ®−îc c¨n cø vµo chøng tõ xuÊt
kho ®Ó tÝnh ra gi¸ thµnh thùc tÕ vËt liÖu xuÊt dïng vµ c¨n cø vµo ddèi
t−îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó tËp hîp.§Ó tËp hîp chi phÝ nguyªn
vËt liÖu trùc tiÕp ta cã thÓ tËp hîp theo ph−¬ng ph¸p trùc tiÕp hoÆc
gi¸n tiÕp vµo çc ®èi t−îng tËp hîp chi phÝ.Ph−¬ng ph¸p trùc tiÕp sÏ
®−îc ¸p dông ®èi víi nguyªn vËt liÖu chØ liªn quan ®Õn mét ®èi
t−îng kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt.Ph−¬ng ph¸p ph©n bæ gi¸n tiÕp sÏ
13
®−îc ¸p dông ®èi víi nguyªn vËt liÖu mµ liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi
t−îng kÕ to¸n chi phÝ.Cô thÓ :
§èi víi nguyªn vËt liÖu chÝnh ta cã thÓ chän tiªu thøc ph©n bæ
lµ ®Þnh møc tiªu hao chi phÝ vËt liÖu chÝnh , hoÆc ph©n bæ theo khèi
l−îng s¶n phÈm hoµn thµnh khi mçi ®¬n vÞ s¶n phÈm chôi chi phÝ vËt
liÖu t−¬ng ®−¬ng nhau.
§èi víi vËt liÖu phô : nÕu vËt liÖu phô dïng ®Ó gia c«ng vËt
liÖu chÝnh th× ph©n bæ theo chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh hoÆc theo
giê m¸y ch¹y , theo khèi l−îng c«ng viÖc hoµn thµnh.
§èi víi nhiªn liÖu cã thÓ ph©n bæ theo chi phÝ nhiªn liÖu ®Þnh
møc nÕu doanh nghiÖp ®· cã ®Þnh møc s½n.
Sau khi ®· chän ®−îc tiªu thøc ph©n bæ ta tiÕn hµnh x¸c ®Þnh
tæng chi phÝ nguyªn vËt liÖu cÇn ph©n bæ trong kú.Cô thÓ :
Tæng chi phÝ TrÞ gi¸ thùc tÕ gi¸ trÞ TrÞ gi¸ thùc tÕ VL
NVLTT ph¶i = çc lo¹i VLTT - phÕ liÖu - dïng kh«ng hÕt
ph©n bæ ®· xuÊt dïng thu håi vµo cuèi kú
trong kú trong kú
TiÕp theo ta x¸c ®Þnh hÖ sè ph©n ,bæ theo c«ng thøc :

H= C /T
Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ®−îc ph©n bæ cho tõng ®èi
t−îng theo c«ng thøc :
Ci = H x Ti
Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ph¸t sinh trong kú cho çc ®èi
t−îng kÕ to¸n ghi :
Nî TK 621 ( chi tiÕt liªn quan )

Cã TK 152,153 (chi tiÕt liªn quan )
Cã TK 142 : Ph©n bæ chi phÝ tr¶ tr−íc
Cuèi kú,tiÕn hµnh kÕt chuyÓn,ph©n bæ cho çc ®èi t−îng liªn
quan,kÕ to¸n ghi :
Nî TK 154 ( chi tiÕt liªn quan )
Cã TK 621( chi tiÕt liªn quan )
1.2. Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp

Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp lµ çc kho¶n tiÒn ph¶i tr¶ ,
ph¶i thanh to¸n cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm,trùc tiÕp
thùc hiÖn çc lao vô,dÞch vô bao gåm tiÒn l−¬ng chÝnh ,l−¬ng phô
14
,çc kho¶n phô cÊp,tiÒn trÝch b¶o hiÓm x· héi,b¶o hiÓm y tÕ,kinh phÝ
c«ng ®oµn theo thêi gian ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt .
VÒ c¬ b¶n,chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ®−îc tËp hîp nh− chi phÝ
nguyªn vËt liÖu chÝnh.Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp th−êng ®−îc tÝnh
vµo tõng ®èi t−îng chÞu chi phÝ cã liªn quan.Tr−êng hîp chi phÝ nh©n
c«ng trùc tiÕp s¶n xuÊt nh−ng cã liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi t−îng s¶n
xuÊt mµ kh«ng h¹ch to¸n ®−îc trùc tiÕp tiÒn l−¬ng phô,çc kho¶n
phô cÊp hoÆc tiÒn l−¬ng chÝnh tr¶ theo thêi gian mµ ng−êi lao ®éng
thùc hiÖn nhiÒu c«ng t¸c kh¸c nhau trong ngµy ...th× ta cã thÓ ph©n
bæ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp theo çc tiªu thøc ph©n bæ thÝch hîp
nh− : theo ®Þnh møc hoÆc theo giê c«ng lao ®éng,khèi l−îng s¶n
phÈm s¶n xuÊt tuú theo ®iÒu kiÖn cô thÓ .
§Ó tËp hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 622
Toµn bé chi phÝ nh©n c«ng ph¸t sinh trong kú , kÕ to¸n ghi :
Nî TK 622( Chi tiÕt liªn quan )
Cã TK 334: TiÒn l−¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt
Cã TK 338:Çc kho¶n trÝch BHXH,BHXH KPC§ cña CN
Cã TK 335: TrÝch tr−íc tiÒn l−¬ng c«ng nh©n nghØ phÐp
Cuèi kú kÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµp ®èi t−îng
cã liªn quan,kÕ to¸n ghi:
Nî TK 154( chi tiÕt liªn quan )
Cã TK 622( chi tiÕt liªn quan )
1.3. Chi phÝ s¶n xuÊt chung

Chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ çc chi phÝ liªn quan ®Õn phôc vô ,
qu¶n lý s¶n xuÊt trong ph¹m vi çc ph©n x−ëng,bé phËn,tæ,®éi s¶n
xuÊt ( nh− chi phÝ vÒ tiÒn c«ng vµ çc chi phÝ kh¸c ph¶i tr¶ cho c«ng
nh©n qu¶n lý ph©n x−ëng,chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh dïng cho
ph©n x−ëng ...)
Çc chi phÝ s¶n xuÊt chung th−êng ®−îc h¹ch to¸n chi tiÕt riªng
cho tõng ®Þa ®iÓm ph¸t sinh chi phÝ,sau ®ã míi tiÕn hµnh ph©n bæ
cho çc ®èi t−îng cã liªn quan.Cã nhiÒu tiªu thøc ®Ó ph©n bæ chi phÝ
s¶n xuÊt chung nh− : ph©n bæ theo chi phÝ vËt liÖu trùc tiÕp , theo
®Þnh møc chi phÝ s¶n xuÊt chung,theo chi phÝ tiÒn c«ng trùc tiÕp ...
KÕ to¸n h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung nh− sau :
Chi phÝ s¶n xuÊt chung thùc tÕ ph¸t sinh kÕ to¸n ghi
15
Cã TK 334,338 :chi phÝ tiÒn l−¬ng vµ çc kho¶n trÝch
theo l−¬ng cña nh©n viªn qu¶n lý ph©n x−ëng
Cã TK 152 ,153 : Chi phÝ nguyªn vËt liÖu,CCDC phôc vô
cho s¶n xuÊt chung
Cã TK 214 : Chi phÝ khÊu hao TSC§ sö dông ë ph©n
x−ëng s¶n xuÊt
Cã TK 142 : Chi phÝ tr¶ tr−íc
Cã TK 111,112,331... Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi vµ chi
phÝ b»ng tiÒn kh¸c
Cuèi th¸ng ,chi phÝ s¶n xuÊt chung ®−îc kÕt chuyÓn vµo tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm ,kÕ to¸n ghi :
Cã TK 627 ( chi tiÕt liªn quan)
*Tr×nh tù kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt theo ph−¬ng ph¸p kª khai
th−¬ng xuyªn
TK152,153 TK 621 TK 154 TK 632
1 a 4 7
Tk 214,142,335 TK 627 Tk 155
2 5 8
a
TK 334,338,335 TK 622 TK 157
3 b 6 9
16
1.a.TËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
1.b, 2,3.a TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung
3.b TËp hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
4. KÕt chuyÓn vµ ph©n bæ chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
5. KÕt chuyÓn vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung
KÕt chuyÓn vµ ph©n bæ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
6. Gi¸ b¸n thùc tÕ lao vô hoµn thµnh hoÆc gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n phÈm
b¸n kh«ng qua kho
7. Gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n phÈm nhËp kho
8. Gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n phÈm göi b¸n kh«ng qua kho
2.KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt trong tr−êng hîp doanh nghiÖp ¸p
dông kÕ to¸n hµng tån kho theo ph−¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú
Ph−¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú lµ ph−¬ng ph¸p kÕ to¸n

kh«ng theo dâi ph¶n ¸nh th−êng xuyªn liªn tôc t×nh h×nh nhËp,xuÊt
vËt liÖu,c«ng cô dông cô,thµnh phÈm,hµng ho¸ trªn çc tµi kho¶n
hµng tån kho t−¬ng øng .Gi¸ trÞ cña vËt t−,hµng ho¸ mua vµo vµ nhËp
kho trong kú ®−îc theo dâi,ph¶n ¸nh ë mét tµi kho¶n riªng - TK 611
"Mua hµng " .Cßn çc Tk tån kho chØ ®Ó ph¶n ¸nh gi¸ trÞ hµng tån
kho theo lóc ban ®Çu.
Theo ph−¬ng ph¸p nµy,®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm
doanh nghiÖp kh«ng ¸p dông tµi kho¶n 154 mµ ¸p dông tµi kho¶n
631"Gi¸ thµnh s¶n xuÊt ",tµi kho¶n 154 dïng ®Ó ph¶n ¸nh chi phÝ s¶n
phÈm dë dang ®Çu kú vµ cuèi kú.
KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt trong tr−êng hîp doanh nghiÖp ¸p
dông kÕ to¸n hµng tån kho theo ph−¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú còng
sö dông çc tµi kho¶n 622,627,621 ®Ó tËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu
trùc tiÕp,chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung.
S¬ ®å h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh theo ph−¬ng ph¸p
kiÓm kª ®Þnh kú
17
KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang cuèi kú
TK 154 TK 631
CPSXKDD ®Çu kú
(1)
Tk 621
KÕt chuyÓn chi phÝ NVLTT

Tk
632
(2)
TængGTSX
TK 622 hoµn thµnh
sx trong kú
KÕt chuyÓn CPNC trùc tiÕp
(3)
Tk627
KÕt chuyÓn chi phÝ sx chung

(4)
3.KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt toµn doanh nghiÖp
Tuú thuéc vµo ph−¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho mµ doanh
nghiÖp ¸p dông lµ kª khai th−êng xuyªn hay kiÓm kª ®Þnh kú ®Ó
18
doanh nghiÖp sö dông tµi kho¶n 154 hay tµi kho¶n 631 tËp hîp chi
phÝ s¶n xuÊt toµn doanh nghiÖp.Song dï cho doanh nghiÖp sö dông
tµi kho¶n nµo ®i n÷a th× viÖc tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt còng cÇn ph¶i
theo ®óng quy tr×nh ,theo ®óng ®èi t−îng kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt ®·
x¸c ®Þnh.
4.HÖ thèng sæ kÕ to¸n ph¶n ¸nh kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ
Tuú ®Æc ®iÓm tæ chøc vµ ®iÒu kiÖn cña mçi doanh nghiÖp mµ
doanh nghiÖp sö dông h×nh thøc kÕ to¸n thÝch hîp.Mçi mét h×nh thøc
kÕ to¸n l¹i cã mét hÖ thèng sæ kh¸c nhau.Trong môc nµy t«i chØ ®Ò
cËp ®Õn hÖ thèng sæ kÕ to¸n chi phÝ theo h×nh thøc nhËt ký chung ®Ó
phï hîp víi h×nh thøc kÕ to¸n mµ c«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng ®ang
¸p dông.¸p dông h×nh thøc nµy qu¸ tr×nh tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt
®−îc ghi chÐp vµo çc sæ kÕ to¸n sau:
Sæ çi tµi kho¶n tËp hîp chi phÝ
Sæ chi tiÕt çc tµi kho¶n
NhËt ký chung
B¶ng ph©n bæ tiÒn l−¬ng
B¶ng ph©n bæ ®iÖn
Çc lo¹i biÓu tËp hîp vµ tÝnh gi¸ thµnh
B¶ng ph©n bæ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh
Sæ chi tiÕt çc tµi kho¶n tËp hîp chi phÝ
5. KiÓm kª,®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú
Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt,doanh nghiÖp thu ®−îc nh÷ng s¶n
phÈm,dÞch vô hoµn thµnh trong kú (thµnh phÈm ),còng cã thÓ nh÷ng
chi phÝ bá ra ch−a t¹o thµnh phÈm hay cßn gäi lµ gi¸ trÞ s¶n phÈm dë
dang.Nh− vËy s¶n phÈm dë dang lµ nh÷ng s¶n phÈm cßn ®ang n»m
trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt,chÕ biÕn,hay cßn ®ang n»m trªn d©y chuyÒn
s¶n xuÊt ,hoÆc ®· hoµn thµnh mét vµi c«ng ®o¹n s¶n xuÊt. §Ó tÝnh
®−îc gi¸ thµnh cña sè thµnh phÈm hoµn thµnh trong kú ®ßi hái kÕ
to¸n ph¶i x¸c ®Þnh ®−îc gÝa trÞ s¶n phÈm dë dang.ViÖc tÝnh gi¸ thµnh
s¶n phÈm ®óng vµ kh¸ch quan sÏ phô thuéc mét phÇn vµo viÖc ®¸nh
gi¸ s¶n phÈm dë dang.Do vËy khi ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang ph¶i
x¸c ®Þnh møc ®é hoµn thµnh cña tõng lo¹i s¶n phÈm dë dang ë tõng
giai ®o¹n chÕ biÕn,®ång thêi vËn dông çc ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n
phÈm dë dang thÝch hîp.Mét sè ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë
dang th−êng ®−îc ¸p dông :
19
5.1.§¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo chi phÝ nguyªn vËt liÖu
trùc tiÕp
Theo ph−¬ng ph¸p nµy kÕ to¸n ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi
kú chØ tÝnh nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp,cßn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung tÝnh c¶ cho thµnh phÈm chÞu.
Ph−¬ng ph¸p nµy ¸p dông cho çc doanh nghiÖp cã chi phÝ
nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp chiÕm tû träng lín vµ chñ yÕu trong gi¸
thµnh s¶n phÈm,s¶n phÈm dë nhá vµ kh«ng chªnh lÖch gi÷a çc kú .
Ph−¬ng ph¸p nµy sÏ ®−îc tÝnh theo c«ng thøc:
D ®k + Cn
Dck = xSd
Stp + Sd
Trong ®ã :
D®k vµ Dck : Chi phÝ s¶n phÈm dë dang ®Çu kú vµ cuèi kú
Cn : Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ph¸tsinh trong kú
Stp vµ Sd : S¶n l−îng cña thµnh phÈm vµ s¶n phÈm dëdang CK
Ph−¬ng ph¸p nµy cã −u ®iÓm lµ çch tÝnh to¸n rÊt ®¬n gi¶n , khèi
l−îng c«ng viÖc tÝnh to¸n Ýt nh−ng víi ph−¬ng ph¸p nµy ®é chÝnh x¸c
kh«ng cao v× theo ph−¬ng ph¸p nµy th× chØ tÝnh chi phÝ nguyªn vËt
liÖu trùc tiÕp
5.2§¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo khèi l−îng hoµn thµnh t−¬ng
®−¬ng
Khi ¸p dông ph−¬ng ph¸p nµy,kÕ to¸n c¨n cø vµo khèi l−îng s¶n
phÈm dë dang vµ møc ®é chÕ biÕn cña chóng ®Ó tÝnh khèi l−îng s¶n
phÈm dë dang ra khèi l−îng hoµn thµnh t−¬ng ®−¬ng,sau ®ã tÝnh to¸n
tõng kho¶n môc chi phÝ cho s¶n phÈm dë dang theo c«ng thøc :
§èi víi chi phÝ bá vµo mét lÇn ngay tõ ®Çu nh− chi phÝ nguyªn vËt
liÖu trùc tiÕp hoÆc chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh trùc tiÕp
D ®k + C n
Dck = x Sd
Stp + Sd
20
§èi víi çc chi phÝ bá dÇn vµo trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nh− chi
phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp , chi phÝ s¶n xuÊt chung
D ®k + Cn
Dck = x S'd
Stp + S 'd
Trong ®ã S'd lµ khèi l−îng s¶n phÈm dë dang ®· tÝnh ®æi ra

khèi l−îng thµnh phÈm t−¬ng ®−¬ng theo tû lÖ chÕ biÕn hoµn thµnh
(% hoµn thµnh )
S'd = Sd x % HT
Khi ¸p dông ph−¬ng ph¸p nµy th× kÕt qu¶ tÝnh to¸n cã møc ®é
chÝnh x¸c cao.Nh−ng khèi l−îng tÝnh to¸n lín mÊt nhiÌu thêi gian v×
khi kiÓm kª s¶n phÈm dë dang cÇn ph¶i x¸c ®Þnh møc ®ä hoµn thµnh
cña s¶n phÈm dë dang.
Ph−¬ng ph¸p nµy chØ thÝch hîp víi nh÷ng doanh nghiÖp mµ s¶n phÈm
cña doanh nghiÖp cã tû träng chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp trong
tæng chi phÝ s¶n phÈm kh«ng lín l¾m , khèi l−îng s¶n phÈm dë dang
cuèi kú nhiÒu vµ biÕn ®éng lín so víi ®Çu kú.
5.3§¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo chi phÝ s¶n xuÊt ®Þnh
møc
Theo ph−¬ng ph¸p nµy,cuèi kú kÕ to¸n tiÕn hµnh kiÓm kª khèi

l−îng s¶n phÈm dë dang .X¸c ®Þnh møc ®é hoµn thµnh cña s¶n phÈm
dë cuèi kú.C¨n cø vµo ®Þnh møc chi phÝ cña tõng ®¬n vÞ s¶n phÈm ®Ó
tÝnh chi phÝ cña s¶n phÈm dë dang cuèi kú theo c«ng thøc
Chi phÝ s¶n phÈm = Khèi l−îng s¶n phÈm x ®Þnh møc chi phÝ
dë dang cuèi kú dë dang cuèi kú
Tuú thuéc vµo ®iÒu kiÖn cô thÓ mµ cã thÓ tÝnh theo ®Þnh møc
chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp hoÆc cho toµn bé kho¶n môc chi phÝ.
Ph−¬ng ph¸p nµy chØ ¸p dông thÝch hîp víi s¶n phÈm ®· x©y
dùng ®−îc ®Þnh møc chi phÝ s¶n xuÊt hîp lý hoÆc ®· thùc hiÖn
ph−¬ng ph¸p tÝnh gÝa thµnh theo ®Þnh møc .
21
6.Ph−¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong çc doanh nghiÖp
s¶n xuÊt
Gi¸ thµnh lµ mét chi tiªu kinh tÕ tæng hîp ph¶n ¸nh chÊt l−îng
toµn bé ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ qu¶n lý kinh tÕ tµi chÝnh
cña doanh nghiÖp.Nã lµ th−íc ®o møc chi phÝ s¶n xuÊt vµ tiªu thô
s¶n phÈm lµ c¨n cø ®Ó doanh nghiÖp x¸c ®Þnh hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh
doanh vµ ra çc quyÕt ®Þnh trong s¶n xuÊt kinh doanh.
Ph−¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh lµ ph−¬ng ph¸p sö dông çc sè liÖu
mµ kÕ to¸n ®· tËp hîp ®−îc ®Ó tÝnh ra gi¸ thµnh thùc tÕ cña s¶n
phÈm,c«ng viÖc lao vô ®· hoµn thµnh theo kho¶n môc ®· quy ®Þnh vµ
theo ®èi t−îng tÝnh gi¸ thµnh.ViÖc tÝnh gi¸ thµnh sÏ ®−îc ph¶n ¸nh
trªn çc b¶ng biÓu tÝnh gi¸ thµnh mµ qua ®ã ta thÊy ®−îc ph−¬ng
ph¸p tÝnh gi¸ thµnh cña doanh nghiÖp.
HiÖn nay cã rÊt nhiÒu ph−¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh,çc doanh
nghiÖp s¶n xuÊt cã thÓ lùa chän mét trong çc ph−¬ng ph¸p sau :
6.1.Ph−¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh gi¶n ®¬n .
Gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh tÝnh cho tõng kho¶n môc chi
phÝ sÏ ®−îc tÝnh theo c«ng thøc sau :
Z = D ®k + C - Dck vµ J = Z/ S
Trong ®ã :
Z : Tèng gi¸ thµnh tõng ®èi t−îng tÝnh gi¸ thµnh
C : Tæng chi phÝ ®· tËp hîp ®−îc trong kú theo kho¶n môc
D ®k vµ Dck : Chi phÝ s¶n phÈm dë dang ®Çu kúcuèi kú
J : Gi¸ thµnh ®¬n vÞ tõng ®èi t −îng tÝnh gi¸ thµnh
S : S¶n l−îng thµnh phÈm
6.2.Ph−¬ng ph¸p lo¹i trõ chi phÝ
Khi ¸p dông ph−¬ng ph¸p nµy th× ®èi t−îng kÕ to¸n chi phÝ lµ
toµn bé quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt cßn ®èi t−îng tÝnh gi¸ thµnh lµ
s¶n phÈm chÝnh,s¶n phÈm hoµn thµnh vµ s¶n phÈm lao vô phôc vô cho
çc ph©n x−ëng kh«ng ph¶i lµ s¶n xuÊt phô .Khi tÝnh gi¸ thµnh cña
çc ®èi t−îng tÝnh gi¸ thµnh th× ph¶i lÊy tæng chi phÝ s¶n xuÊt ®· tËp
hîp ®−îc lo¹i trõ phÇn chi phÝ cña s¶n phÈm phô,chi phÝ thiÖt h¹i vÒ
22
s¶n phÈm háng,chi phÝ phôc vô lÉn nhau trong néi bé çc ph©n x−ëng
phô.C«ng thøc tÝnh gi¸ thµnh :
Z = D ®k + C - Dck - Clt
Trong ®ã :
Clt : Chi phÝ cÇn lo¹i trõ ra khái tæng chi phÝ ®· tËp hîp
6.3. Ph−¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo hÖ sè
Khi ¸p dông ph−¬ng ph¸p nµy th× ®èi t−îng kÕ to¸n chi phÝ lµ
c¶ quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt,cßn ®èi t−îng tÝnh gi¸ thµnh lµ tõng
lo¹i s¶n phÈm do quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt ®ã ®· s¶n xuÊt hoµn
thµnh.Theo ph−¬ng ph¸p nµy th× c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm kinh tÕ hoÆc
kü thuËt cña s¶n phÈm ®Ó quy ®Þnh cho mçi lo¹i s¶n phÈm mét hÖ
sè,trong ®ã chän lo¹i s¶n phÈm cã ®Æc tr−ng tiªu biÓu cã hÖ sè 1.Sau
®ã c¨n cø vµo s¶n l−îng thùc tÕ hoµn thµnh cña tõng lo¹i s¶n phÈm
vµ hÖ sè gi¸ thµnh ®· quy ®Þnh ®Ó quy ®æi s¶n l−îng tõng lo¹i ra s¶n
l−îng s¶n phÈm tiªu chuÈn (S¶n phÈm hÖ sè 1)
Tæng s¶n l−îng thùc tÕ n

quy ®æi ra s¶n l−îng = ΣSi x Hi
s¶n phÈm tiªu chuÈn i=1
Trong ®ã Si : S¶n l−îng thùc tÕ cña lo¹i s¶n phÈm i

Hi : HÖ sè quy ®Þnh cho s¶n phÈm
TÝnh gi¸ thµnh liªn s¶n phÈm theo ph−¬ng ph¸p gi¶n ®¬n,sau ®ã tÝnh
gi¸ thµnh cña tõng lo¹i s¶n phÈm b»ng çch lÊy tæng gi¸ thµnh cña
lo¹i s¶n phÈm chia cho tæng s¶n l−îng çc lo¹i s¶n phÈm ®· tÝnh ®æi
nh©n víi s¶n l−îng ®· tÝnh ®æi cña tõng lo¹i s¶n phÈm.
6.4. Ph−¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo tû lÖ
Theo ph−¬ng ph¸p nµy kÕ to¸n ph¶i dù vµo mét sè tiªu chuÈn
hîp lý ®Ó lµm c¨n cø tÝnh tû lÖ ph©n bæ gi¸ thµnh thùc tÕ cho çc quy
çch s¶n phÈm trong nhãm.Tiªu chuÈn ph©n bæ ®−îc lùa chän lµ gi¸
thµnh ®Þnh møc hoÆc kÕ h¹ch.TÝnh tæng gi¸ thµnh cña tõng quy çch
víi ®¬n gi¸ ®Þnh møc hay kÕ ho¹ch.Sau ®ã tÝnh tæng gi¸ thµnh ®Þnh
møc hoÆc kÕ ho¹ch cña c¶ nhãm theo s¶n l−îng thùc tÕ dïng lµm tiªu
chuÈn ph©n bæ.
TiÕp theo c¨n cø vµo chi phÝ ®· tËp hîp trong kú cho c¶ nhãm s¶n
phÈm vµ chi phÝ s¶n phÈm dë dang ®Çu vµ cuèi kú ®Ó tÝnh tæng gi¸
thµnh thùc tÕ cña c¶ nhãm s¶n phÈm.
23
TÝnh tû lÖ gi¸ thµnh tõng kho¶n môc theo c«ng thøc
Gi¸ thµnh thùc tÕ cña c¶ nhãm sp

Tû lÖ gi¸ thµnh tõng kho¶n môc =
Tiªu chuÈn ph©n bæ
TÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ tõng quy çch s¶n phÈm theo tõng kho¶n
môc theo c«ng thøc :
Tæng gi¸ thµnh Tiªu chuÈn ph©n bæ cã trong Tû lÖ tÝnh
thùc tÕ tõng = tõng quy çch ( theo kho¶n môc ) x gi¸ thµnh
quy çch
6.5. Ph−¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo gi¸ thµnh ®Þnh møc
-Theo ph−¬ng ph¸p nµy tr−íc hÕt ph¶i c¨n cø vµo ®Þnh møc
kinh tÕ kü thuËt hiÖn hµnh vµ dù to¸n chi phÝ ®−îc duyÖt ®Ó tÝnh gi¸
thµnh ®Þnh møc cña s¶n phÈm
-Tæ chøc h¹ch to¸n riªng biÖt sè chi phÝ s¶n xuÊt thùc tÕ phï
hîp víi ®Þnh møc vµ sè chi phÝ s¶n xuÊt chªnh lÖch tho¸t ly ®Þnh møc
.
- Khi cã thay ®æi ®Þnh møc ®Þnh møc kinh tÕ ,kü thuËt th× ph¶i
tÝnh to¸n l¹i gi¸ thµnh ®Þnh møc cña sè s¶n phÈm ®ang s¶n xuÊt dë
dang nÕu cã
-Trªn cë së ®· tÝnh ®−îc tÝnh ®−îc gi¸ thµnh ®Þnh møc , sè
chªnh lÖch do thay ®æi ®Þnh møc vµ tËp hîp riªng ®−îc sè chi phÝ
chªnh lÖch tho¸t ly ®Þnh møc .Gi¸ thµnh thùc tÕ cña s¶n phÈm s¶n
xuÊt trong kú sÏ tÝnh ®−îc th−o c«ng thøc:
Zthùc Z®Þnh Chªnh lÖch do Chªnh lÖch
tÕ cña s¶n = møc cña s¶n + thay ®æi ®Þnh + tho¸t ly
phÈm phÈm møc ®Þnh møc
6.6. Ph−¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo ®¬n ®Æt hµng
Khi ¸p dông ph−¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh nµy kÕ to¸n më ngay
cho cho mçi ®¬n ®Æt hµng hoÆc lo¹t hµng ®ã mét b¶ng tÝnh gi¸ thµnh
khi cã mét ®¬n ®¹t hµng hoÆc hµng lo¹t hµng míi ®−a vµo s¶n
xuÊt,cuèi mçi th¸ng c¨n cø chi phÝ s¶n xuÊt ®· tËp hîp ë tõng ph©n
x−ëng,®éi s¶n xuÊt theo tõng ®¬n ®Æt hµng hoÆc lo¹t hµng trong sæ
kÕ to¸n chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó ghi sang çc b¶ng tÝnh gi¸ thµnh
cã liªn quan.Khi nhËn ®−îc chøng tõ x¸c nhËn ®¬n ®Æt hµng hoÆc
24
lo¹t hµng ®· ®−îc s¶n xuÊt hoµn thµnh,kÕ to¸n ghi tiÕp chi phÝ s¶n
xuÊt trong th¸ng cña ®¬n ®Æt hµng hoÆc hµng lo¹t hµng cßn ®ang s¶n
xuÊt dë dang vµ chi phÝ ®· ghi trong b¶ng gi¸ thµnh ®Òu lµ chi phÝ
cña s¶n phÈm dë dang .
6.7.Ph−¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo kiÓu ph©n b−íc
+Ph−¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo kiÓu ph©n b−íc cã tÝnh
nöa thµnh phÈm
Theo ph−¬ng ph¸p nµy kÕ to¸n gi¸ thµnh ph¶i c¨n cø vµo chi phÝ s¶n
xuÊt ®· ®−îc tËp trung theo tõng giai ®o¹n s¶n xuÊt,lÇn l−ît tÝnh tæng
gi¸ thµnh ®¬n vÞ nöa thµnh phÈm cña giai ®o¹n s¶n xuÊt tr−íc,vµ kÕt
chuyÓn sang giai ®o¹n sau mét çch tuÇn tù ®Ó tÝnh tæng gi¸ thµnh
cña nöa thµnh phÈm cña giai ®o¹n kÕ tiÕp,cø thÕ tiÕp tôc cho ®Õn khi
tÝnh ®−îc tæng gi¸ thµnh vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ cña thµnh phÈm ë giai
®o¹n c«ng nghÖ s¶n xuÊt cuèi cïng .
+ Ph−¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo kiÓu ph©n b−íc kh«ng
tÝnh nöa thµnh phÈm
Theo ph−¬ng ph¸p nµy kÕ to¸n gi¸ thµnh ph¶i c¨n cø vµo sè
liÖu,chi phÝ s¶n xuÊt ®· tËp hîp trong kú theo tõng giai ®o¹n c«ng
nghÖ s¶n xuÊt,tÝnh to¸n phÇn chi phÝ s¶n xuÊt cña tõng giai ®o¹n ®ã
tronh gi¸ thµnh thµnh phÈm,theo tõng kho¶n môc chi phÝ quy ®Þnh
.Sau ®ã chi phÝ s¶n xuÊt cña tõng giai ®o¹n c«ng nghÖ s¶n xuÊt n»m
trong gi¸ thµnh thµnh phÈm ® · t Ý n h , ® − î c k Õ t c h u y Ó n s o n g s o n g
tõng kho¶n môc ®Ó tæng hîp tÝnh ra tæng gi¸ thµnh vµ gi¸ thµnh
®¬n vÞ cña thµnh phÈm .
Chi phÝ s¶n xuÊt tõng giai ®o¹n trong thµnh phÈm tÝnh to¸n
theo c«ng thøc sau:
D®ki + Ci n
Ci= x Stp vµ Ztp=ΣCzi
Stp + Sdi i=1
Trong ®ã
Czi : Chi phÝ s¶n xuÊt cña giai ®o¹n i trong thµnh phÈm
D®ki : Chi phÝ s¶n phÈm dë dang giai®o¹n i ®Çu kú
Ci : Chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh giai ®o¹n i
Sdi : Sè l−îng s¶n phÈm dë dang cña giai ®o¹n i
Stp : S¶n l−îng thµnh phÈm giai ®o¹n cuèi
25
Ztp : Gi¸ thµnh thµnh phÈm hoµn thµnh
ViÖc lùa chän ph−¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh ph¶i ®−îc xuÊt
ph¸t tõ ®Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt t¹i doanh
nghiÖp,mèi quan hÖ gi÷a ®èi t−îng kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ
®èi t−îng tÝnh gi¸ thµnh.Mét doanh nghiÖp cã quy tr×nh s¶n xuÊt
gi¶n ®¬n,®èi t−îng kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi t−îng tÝnh
gi¸ thµnh lµ trïng nhau th× doanh nghiÖp sö dông ph−¬ng ph¸p
tÝnh gi¸ thµnh gi¶n ®¬n.NÕu doanh nghiÖp tæ chøc s¶n xuÊt hµng
lo¹t theo tõng lo¹i hµng,tõng ®¬n ®Æt hµng th× doanh nghiÖp ¸p
dông ph−¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo ®¬n ®Æt hµng. NÕu doanh
nghiÖp s¶n xuÊt mét lo¹i s¶n phÈm cã nhiÒu quy çch phÈm chÊt
kh¸c nhau th× sö dông ph−¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo hÖ sè
hoÆc hÖ sè .Ng−îc l¹i,khi mét ®èi t−îng tÝnh gi¸ thµnh bao gåm
nhiÒu ®èi t−îng kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt th× doanh nghiÖp ¸p
dông ph−¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh ph©n b−íc hoÆc tæng hîp chi
phÝ.
26
PhÇn II
Thùc tr¹ng kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ

tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty xi
m¨ng H¶i Phßng
I. §Æc ®iÓm , t×nh h×nh chung cña C«ng ty xi m¨ng

H¶i phßng
C«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng cã trô së t¹i sè 1 ®−êng Hµ Néi

quËn Hång Bµng thµnh phè H¶i Phßng víi diÖn tÝch 3.161.000 m 2 .
§©y lµ mét doanh nghiÖp nhµ n−íc ,trùc thuéc vµ chÞu sù qu¶n lý
cña tæng c«ng ty xi m¨ng ViÖt Nam -Bé x©y dùng .S¶n phÈm chñ yÕu
cña c«ng ty lµ çc lo¹i xi m¨ng chÊt l−îng cao víi nh·n hiÖu " Con
rång xanh ".
1.Qu¸ tr×nh h×nh thµnh cña c«ng ty xi m¨ng H¶i phßng
TiÒn th©n cña C«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng lµ nhµ m¸y xi

m¨ng H¶i phßng ®−îc khëi c«ng x©y dùng vµo ngµy 25 th¸ng 12 n¨m
1899 trªn vïng ng· ba s«ng cÊm vµ kªnh ®µo H¹ Lý H¶i phßng §©y
lµ nhµ m¸y xi m¨ng lín ®Çu tiªn t¹i §«ng D−¬ng ®−îc ng−êi Ph¸p
khëi c«ng x©y dùng.Trong thêi kú Ph¸p thuéc xi m¨ng H¶i Phßng lµ
c¬ së duy nhÊt ë §«ng D−¬ng s¶n xuÊt xi m¨ng phôc vô cho chÝnh
s¸ch khai th¸c thuéc ®Þa cña bän thùc d©n .§Õn n¨m 1955,chÝnh phñ
çch m¹ng tiÕp qu¶n vµ ®−a vµo sö dông .S¶n l−îng cao nhÊt trong
thêi kú Ph¸p thuéc lµ 39 v¹n tÊn .
§Õn n¨m 1961 nhµ m¸y khëi c«ng x©y dùng míi hai d©y chuyÒn lß
quay.§Õn n¨m 1964 víi toµn bé d©y chuyÒn 7 lß quay nhµ m¸y ®·
s¶n xuÊt ®−îc 592055 tÊn xi m¨ng,lµ møc cao nhÊt trong nh÷ng n¨m
hoµ b×nh x©y dùng .
27
Víi sù gióp ®ì cña n−íc b¹n Rumani n¨m 1969 nhµ m¸y söa
ch÷a vµ x©y dùng ®−îc ba lß nung míi .Thêi kú nµy s¶n l−îng cao
nhÊt lµ 67 v¹n tÊn .
Th¸ng 8 n¨m 1993,theo quyÕt ®Þnh cña nhµ n−íc s¸t nhËp nhµ
m¸y xi m¨ng H¶i Phßng víi c«ng ty kinh doanh xi m¨ng vµ c«ng ty
vËn t¶i,thµnh lËp c«ng ty xi m¨ng H¶i phßng víi sè vèn ®iÒu lÖ lµ
76911,593 triÖu trong ®ã vèn cè ®Þnh lµ 58990837108, vèn l−u ®éng
20620656866,ngµnh nghÒ kinh doanh lµ s¶n xuÊt,kinh doanh xi
m¨ng,vËn t¶i,söa ch÷a,khai th¸c ®¸ .HiÖn nay tæng sè çn bé c«ng
nh©n viªn chøc lµ 3341 ng−êi trong ®ã nh©n viªn qu¶n lý lµ 557
ng−êi.
Nh»m cung øng xi m¨ng ®Õn tËn tay ng−êi tiªu dïng ngoµi gÇn
40 cöa hµng b¸nlÎ vµ trªn160 cöa hµng®¹i lý r¶i kh¾p néi ngo¹i
thµnh H¶i Phßng C«ng ty cßn chi nh¸nh ë Th¸i B×nh.C«ng ty lµ n¬i
s¶n xuÊt vµ cung øng xi m¨ng víi chÊt l−îng cao,khèi l−îng lín ,
ngoµi s¶n xuÊt xi m¨ng ®en ra C«ng ty cßn s¶n xuÊt xi m¨ng tr¾ng ®Ó
®¸p øng nhu cÇu cña ng−êi tiªu dïng .
Sau ®©y lµ mét sè chØ tiªu cña c«ng ty ®· ®¹t ®−îc trong mÊy
n¨m qua :
* Sè liÖu vÒ s¶n xuÊt kinh doanh

(§¬n vÞ tÝnh triÖu ®ång )
ChØ tiªu TH n¨m THn¨m THn¨m

1996 1997 1998
1.S¶n l−îng s¶n xuÊt 540.938 497.749 405890
2. S¶n l−îng tiªu thô 483.916 542.527 422.488
3. Gi¸ trÞ SL hµng ho¸ 427.945 390.120 243.994
4. Doanh thu 428.014 463.582 321.886
5. Lîi nhuËn 64.099 12.560 1.153
6. Nép ng©n s¸ch 73.579 58.775 38.144
7. L−¬ng B/Q 1 L§ 0.95 0.9 0.892
28
*Mét sè chØ tiªu ®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t t×nh h×nh ho¹t ®éng cña c«ng
ty n¨m 1998
ChØ tiªu N¨m N¨m
tr−íc nay
1.Bè trÝ c¬ cÊu vèn
-TSC§/Σtµi s¶n (%) 40,44% 54,64%
-TSL§/Σtµi s¶n (%) 59,56% 45,36%
2.Tû suÊt lîi nhuËn
-Tû suÊt LN/DT 0,36% 1,03%
-Tû suÊt LN/Vèn 0,73% 2,03%
3.T×nh h×nh tµi chÝnh
-Tû lÖ nî ph¶i tr¶ so víi toµn bé tµi s¶n (%) 37,45% 44,73%
-Kh¶ n¨ng thanh to¸n (%)
+Tæng qu¸t : TSL§/Nî ng¾n h¹n 170,90% 160,00%
+Thanh to¸n nhanh:tiÒn hiÖn cã /Nî ng¾n h¹n 3,24% 2,65%
Nh÷ng sè liÖu trªn ®· ph¶n ¸nh nh÷ng nç lùc cè g¾ng cña c«ng
ty trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh,c«ng ty ngµy cµng kh¼ng
®Þnh m×nh trªn thÞ tr−êng.§Æc biÖt víi c¬ chÕ thÞ tr−êng hiÖn nay víi
sù c¹nh tranh gay g¾t c«ng ty lu«n lÊy chÊt l−îng s¶n phÈm lµ hµng
®Çu. Nªn s¶n phÈm cña c«ng ty ®· vµ ®ang ®−îc biÕt ®Õn trªn kh¾p
thÞ tr−êng c¶ n−íc.
2.§Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm
C«ng nghÖ s¶n xuÊt cña c«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng lµ mét quy
tr×nh phøc t¹p vµ kÐp kÝn .S¶n phÈm xi m¨ng cña c«ng ty tr¶i qua
nhiÒu c«ng ®o¹n s¶n xuÊt song chu kú s¶n xuÊt ng¾n .§Ó cã
s¶n phÈm xi m¨ng th× ph¶i thùc hiÖn qua ba giai ®o¹n tõ :
Bïn Clinker Xi m¨ng
Quy tr×nh c«ng nghÖ cô thÓ ®−îc biÓu diÔn b»ng s¬ ®å sau
29
Quy tr×nh c«ng nghÖ cña C«ng ty xi m¨ng H¶i phßng
Than §Êt sÐt §¸ v«i QuÆng s¾t
M¸y sÊy M¸y bõa M¸y bóa
M¸y nghiÒn BÓ chøa KÐt chøa
Than mÞn
M¸y nghiÒn bïn
GiÕng
®iÒu
chÕ
Lß nung Clinker BÓ dù tr÷ bïn ph¸t
ñ Clinker Clinker
M¸y nghiÒn Sil«

xi m¨ng chøa
bét
M¸y hËp th¹ch Th¹ch cao
cao nhá
30
Kho chøa xi m¨ng bao M¸y ®ãng
3.C«ng t¸c tæ chøc bé m¸y cña C«ng ty xi m¨ng H¶i phßng
3.1 Tæ chøc bé maý kÕ to¸n ë c«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng
C«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng tæ chøc bé m¸y theo m« h×nh trùc

tuyÕn tõ ban gi¸m ®èc xuèng çc phßng ban,ph©n x−ëng.§øng ®Çu lµ
gi¸m ®èc c«ng ty ng−êi cã quyÒn hµnh cao nhÊt,chÞu tr¸ch nhiÖm
tr−íc c¬ quan chñ qu¶n,tr−íc nhµ n−íc,tr−íc tËp thÓ c«ng nh©n.
Gióp viÖc cho gi¸m ®èc lµ trî lý gi¸m ®èc vµ çc phã gi¸m ®èc
chuyªn ngµnh.
C«ng ty cã 38 phßng ban,trong ®ã cã 5 ph©n x−ëng chÝnh :
Ph©n x−ëng M¸y ®¸
Ph©n x−ëng Lß nung
Ph©n x−ëng Than mÞn
Ph©n x−ëng NghiÒn ®ãng bao
Ph©n x−ëng Bao giÊy
Ngoµi ra C«ng ty cßn cã çc ph©n x−ëng,phßng ban hç trî
7 ph©n x−ëng phô trî
3®¬n vÞ phô tr¸ch ®Çu vµo
7®¬n vÞ phô tr¸ch tiªu thô
8phßng ban bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty
Vµ hai XÝ nghiÖp phô thuéc : XÝ nghiÖp má ®¸ Trµng Kªnh vµ
XÝ nghiÖp vËn t¶i vµ söa ch÷a thuû
Mçi phßng ban ®Òu cã tr−ëng phßng vµ çc phã phßng . Tr−ëng
phßng gióp viÖc cho gi¸m ®èc phô tr¸ch ng¹ch chuyªn m«n cña m×nh
.
Çc ph©n x−ëng kh«ng h¹ch to¸n ®éc lËp,mçi ph©n x−ëng ®Òu bè trÝ
mét kÕ to¸n.Hµng th¸ng lËp b¸o ço theo mÉu göi lªn phßng TCKT
cña c«ng ty lµm c¬ së h¹ch to¸n.
Chøc n¨ng nhiÖm vô cña çc phßng ban ®−îc tãm t¾t nh− sau :
31
-Phßng tæ chøc cã nhiÖn vô bè trÝ,s¾p xÕp,qu¶n lý çn bé c«ng
nh©n viªn,phæ biÕn h−íng dÉn vµ tæ chøc thùc hiÖn çc chÝnh s¸ch
chÕ ®é cña §¶ng vµ nhµ n−íc ®èi víi çn bé c«ng nh©n viªn.
-Phßng kinh doanh : tiÕp cËn thÞ tr−êng,t×m hiÓu thÞ tr−êng
gióp cho phßng kÕ ho¹ch x©y dùng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt,tiªu thô s¶n
phÈm,ký kÕt hîp ®ång víi kh¸ch hµng.§ång thêi phô tr¸ch çc vÊn
®Ò tiªu thô s¶n phÈm .
-Phßng TCKT : X©y dùng kÕ ho¹ch tµi chÝnh,tæ chøc triÓn khai
sö dông vèn,kiÓm tra,kiÓm so¸t t×nh h×nh tµi chÝnh toµn doanh nghiÖp
-Phßng KCS:KiÓm tra chÊt l−îng s¶n phÈm, nghiªn cøu, qu¶n
lý, gi¶i quyÕt khiÕu n¹i vµ tæ chøc theo dâi vÒ chÊt l−îng s¶n phÈm.
-Phßng b¶o vÖ : X©y dùng néi quy, b¶o vÖ c«ng ty ....
-Phßng y tÕ : Theo dâi t×nh h×nh søc khoÎ cña toµn bé çn bé
.c«ng nh©n viªn cña c«ng ty.
-V¨n phßng : Cã nhiÖm vô gi¶i quyÕt çc c«ng viÖc mang tÝnh
chÊt hµnh chÝnh.
-Phßng vËt t− :Cã nhiÖm vô theo dâi chÆt chÏ t×nh h×nh cung
øng sö dông v©t t− cña toµn bé c«ng ty..
-Phßng XDCB: Cã nhiÖm vô söa ch÷a, x©y míi çc h¹ng môc
c«ng tr×nh phôc vô s¶n xuÊt vµ çc yªu cÇu cña c«ng ty.
...
Tãm t¾t nhiÖm vô cña mét sè çc ph©n x−ëng
-Ph©n x−ëng c¬ khÝ : söa ch÷a vµ b¶o d−ìng toµn bé m¸y mãc
thiÕt bÞ phôc vô cho s¶n xuÊt cña c«ng ty
-Ph©n x−ëng l¾p r¸p : l¾p r¸p çc m¸y mãc thiÕt bÞ trong d©y
chuyÒn s¶n xuÊt mua míi.
-Ph©n x−ëng bao giÊy : s¶n xuÊt vá bao xi m¨ng phôc vô cho
kh©u tiªu thô s¶n phÈm cña c«ng ty.
-Ph©n x−ëng m¸y ®¸ : cã nhiÖm vô nghiÒn ®¸,lµ c«ng ®o¹n ®Çu
tiªn cña qu¸ tr×nh t¹o ra xi m¨ng.
-Ph©n x−ëng lß nung : cã nhiÖm vô nung Clinker - lµ mét t¹p
chÊt cña ®Êt sÐt, ®¸ v«i, quÆng s¾t sau khi ®Êt sÐt ®· ®−îc bõa, vµ ®¸
v«i quÆng s¾t ®· qua m¸y bóa.
-Ph©n x−ëng than : cã nhiÖm vô cung øng kÞp thêi ®Çy ®ñ l−îng
than mÞn ®Ó phôc vô cho ph©n x−ëng Lß nung-Ph©n x−ëng th¸o : §©y
lµ kh©u cuèi cïng cña s¶n phÈm xi m¨ng hoµn thµnh, t¹i ®©y xi m¨ng
®−îc ®ãng bao vµ chuyÓn vµo kho thµnh phÈm .
32
Gi¸m ®èc c«ng ty
Trî lý G§ PG§ kinh PG§ XDCB PG§ c¬ ®iÖn PG§ s¶n xuÊt
doanh
PX PX
Phßng b¸n Phßng M¸y ®¸
S¬ ®å tæ
lÎ
chøc bé m¸y
qu¶n
XDCB
lýkhÝt¹i
C¬ C«ng
ty xi m¨ng H¶i phßng
CN Th¸i Phßng kinh Phßng PX PX
b×nh doanh kÕ ho¹ch L¾p r¸p Lß nung
Kho SP Phßng PX PX
§oµn
KTTC §éng lùc Than
VTTTSP
PX PX ngiÒn
Phßng SCSL §ãng bao
TCL§
Phßng PX SC PX
KCS c«ng tr×nh Bao giÊy
Phßng Phßng PX
BVQS c¬ ®iÖn C¬ giíi
33
3.2 Tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n t¹i c«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng
* Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n t¹i c«ng ty

Phßng TCKT cña c«ng ty cña c«ng ty chÞu sù l·nh ®¹o cña
gi¸m ®èc c«ng ty vµ chÞu sù chØ ®¹o vÒ nghiÖp vô cña kÕ to¸n tr−ëng
.
Phßng KTTC cña c«ng ty gåm 37 ng−êi, trªn phßng cã 25 kÕ
to¸n vµ 12 kÕ to¸n t¹i çc ph©n x−ëng.
§øng ®Çu lµ kÕ to¸n tr−ëng chÞu tr¸ch nhiÖm chung vÒ c«ng
t¸c kÕ to¸n tµi chÝnh cña c«ng ty, lËp b¸o ço tµi chÝnh.
Mét phã phßng phô tr¸ch kÕ to¸n tæng hîp.
Mét phã phßng phô tr¸ch vÒ t×nh h×nh tiªu thô s¶n phÈm.
T¹i phßng kÕ to¸n ®−îc chia lµm bèn tæ :

+Tæ tæng hîp : thùc hiÖn phÇn kÕ to¸n tæng hîp
+Tæ h¹ch to¸n chi tiÕt vËt t− vµ c«ng cô lao ®éng
+Tæ tµi vô : h¹chPhßng
to¸n vÒ thu chi tiÒn vµ theo dâi tiÒn
Phßng
§oµn
l−¬ng VËt t−
BHXH ATL§-MT
VËnt¶i I
+Tæ tiªu thô : h¹ch to¸n vÒ tiªu thô s¶n phÈm
H×nh thøc kÕ to¸n cña c«ng ty lµ theo h×nh thøc võa tËp trung
võa ph©n t¸n. V¨n phßng P. KTSX
T¹i hai XÝ nghiÖp phô thuécTång kho
lµ XÝ nghiÖp ®¸ Trµng Kªnh vµ XÝ
nghiÖp vËn t¶i thuû th× h¹ch to¸n phô thuéc, cßn chi nh¸nhP.Th¸i
t¹iy tÕ
Phßng §iÒu ®é
B×nh th× sö dông h×nh thøc b¸o sæ.
Theo h×nh thøc nµy th× çc nghiÖp vô ph¸t sinh t¹i ph©n x−ëng ®−îc
çc kÕ to¸n ph©n x−ëng ghi chÐp vµ chuyÓn lªn phßng kÕ to¸n cña
c«ng ty ®Ó kÕ to¸n t¹i phßng kÕ to¸n h¹ch to¸n.T¹i chi nh¸nh th× kÕ
to¸n chi nh¸nh cã nhiÖm vô h¹ch to¸n çc nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t
34
sinh t¹i chi nh¸nh cuèi kú h¹ch to¸n chuyÓn sè liÖu vÒ phßng KTTC
cña c«ng ty ®Ó tËp hîp chi phÝ còng nh− x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
cña c«ng ty.
S¬ ®å tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty xi m¨ng H¶i phßng
35
H×nh thøc kÕ to¸n t¹i c«ng ty lµ h×nh thøc nhËt ký chung.
Niªn ®é kÕ to¸n 1/1 ®Õn 31/12.
Kú kÕ to¸n hµng th¸ng .
Ph−¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho theo ph−¬ng ph¸p kª khai
th−êng xuyªn.
HÖ thèng tµi kho¶n cña c«ng ty ®−îc ¸p dông theo hÖ thèng tµi
kho¶n cña chÕ ®é kÕ to¸n míi do bé Tµi chÝnh ban hµnh.
Çc h×nh thøc sæ kÕ to¸n ®−îc c«ng ty sö dông theo chÕ ®é kÕ
to¸n míi :
Sæ tæng hîp ®−îc më ra theo dâi mét lo¹i vèn hoÆc mét nguån
vèn nµo ®ã.
Sæ chi tiÕt ®−îc më ra ®Ó theo dâi chi tiÕt ®èi t−îng vËt liÖu,
c«ng nî tµi s¶n cè ®Þnh .
Sæ tæng hîp vµ sæ chi tiÕt ®−îc më theo mÉu nhµ n−ío quy
®Þnh.
S¬ ®å h¹ch to¸n kÕ to¸n ë c«ng ty xi m¨ng H¶i phßng
Chøng tõ gèc
Chøng tõ ghi sæ
Çc nhËt ký
Sæ quü chyªn dïng Sæ chi tiÕt
NhËt ký chung
B¶ng tæng hîp

Sæ çi chi tiÕt
B¸o ço kÕ to¸n
Ghi chó : Ghi hµng ngµy

Ghi theo kú
§èi chiÕu
III. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh
gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm t¹i C«ng
Ty xi m¨ng H¶i phßng
1.§èi t−îng kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt t¹i C«ng ty xi m¨ng H¶i
phßng
C«ng ty xi m¨ng H¶i phßng lµ n¬i cung cÊp cho thÞ tr−êng çc
lo¹i xi m¨ng PC 30, xi m¨ng PC 40, xi m¨ng bÒn xunf¸t .§©y lµ s¶n
phÈm mang tÝnh chÊt cång kÒnh , khã b¶o qu¶n l©u nh−ng lµ mÆt
hµng thiÕt yÕu trªn thÞ tr−êng .Do ®ã ®Ó ®¸p øng kÞp thêi cho thÞ
tr−êng ®ßi hái viÖc s¶n xuÊt ph¶i liªn tôc nªn chi phÝ bá ra t¹o ra s¶n
phÈm lín, ®Òu ®Æn hîp lý trong suèt qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®Ó ®¶m b¶o
gi¸ thµnh thÊp tr¸nh cã sù dao ®éng lín vÒ gi¸ c¶ trªn thÞ tr−êng.
Do ®Æc ®iÓm cña s¶n phÈm cña c«ng ty lµ ph¶i tr¶i qua qu¸
tr×nh s¶n xuÊt phøc t¹p, qua nhiÒu c«ng ®o¹n nªn ®èi t−îng kÕ to¸n
chi phÝ lµ theo tõng c«ng ®o¹n s¶n phÈm hay theo tõng ph©n x−ëng v×
mçi mét ph©n x−ëng cã chøc n¨ng nhiÖm vô hoµn tÊt mét c«ng ®o¹n
cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt t¹o ra s¶n phÈm.
§Ó tÝnh thuËn lîi cho viÖc tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh
s¶n phÈm,c«ng ty chia toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt thµnh nh÷ng kho¶n
môc sau:
-Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
-Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
- Chi phÝ s¶n xuÊt chung
Vµ ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt C«ng ty sö dông tµi kho¶n 154-
Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang,tµi kho¶n 622 -chi phÝ nh©n
c«ng trùc tiÕp, tµi kho¶n 621-chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, tµi
kho¶n 627-chi phÝ s¶n xuÊt chung .Çc tµi kho¶n nµy ®Òu ®−îc më
chi tiÕt theo tõng ®èi t−îng kÕ to¸n chi phÝ.
2.KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt t¹i C«ng ty xi m¨ng H¶i phßng
§Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt toµn c«ng ty kÕ to¸n tiÕn hµnh tËp
hîp chi phÝ theo tõng kho¶n môc chi phÝ theo tõng ®èi t−îng kÕ to¸n
chi phÝ s¶n xuÊt ®· x¸c ®Þnh .Sau ®ã sÏ tËp hîp chi phÝ toµn c«ng ty.
Çc chøng tõ sö dông trong kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt lµ phiÕu
xuÊt kho, phiÕu chi giÊy b¸o nî, phiÕu ®Þnh kho¶n,b¶ng ph©n bæ vËt
37
liÖu, b¶ng ph©n bæ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, b¶ng ph©n bæ ®iÖn, b¶ng
ph©n bæ tiÒn l−¬ng.
Sæ kÕ to¸n phôc vô cho kÕ to¸n chi phÝ lµ çc lo¹i sæ chi tiÕt ®Ó
tËp hîp chi phÝ theo çc ®èi t−îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt.
Çc lo¹i biÓu tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh
Sæ chi tiÕt vµ çc biÓu tËp hîp chi phÝ ®Òu ®−îc l−u gi÷ trªn
m¸y vi tÝnh .
2.1 KÕ to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
§Ó t¹o ra s¶n phÈm lµ xi m¨ng víi çc chñng lo¹i kh¸c nhau
c«ng ty sö dông nhiÒu lo¹i nguyªn vËt liÖu kh¸c nhau. Chi phÝ
nguyªn vËt liÖu chiÕm tû träng lín trong toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt
toµndoanh nghiÖp.
Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp cña c«ng ty ®Ó t¹o ra s¶n phÈm lµ xi
m¨ng bao gåm nh÷ng chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu chÝnh, nöa thµnh
phÈm mua ngoµi, vËt liÖu phô, nhiªn liÖu sö dông trùc tiÕp cho viÖc
chÕ t¹o s¶n phÈm.
-Nguyªn vËt liÖu chÝnh dïng vµo s¶n xuÊt nh−: §¸ xanh, quÆng
s¾t,®Êt sÐt ...
-VËt liÖu phô dïng vµo s¶n xuÊt : g¹ch chôi löa, giÊy kiÖn,
siliçt , phô tïng thay thÕ.
-Nhiªn liÖu dïng vµo s¶n xuÊt : than çm , than bèc ch¸y , dÇu
FO.
-N¨ng l−îng dïng vµo s¶n xuÊt : §iÖn ...
C«ng ty sö dông tµi kho¶n 621 ®Ó tËp hîp chi phÝ nguyªn vËt
liÖu trùc tiÕp.
Do ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt cña c«ng ty nªn tµi kho¶n nµy ®−îc më thªm
nhiÒu tµi kho¶n cÊp 2 ®Ó theo dâi . Cô thÓ :
Tk 621 -Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
6211 : Chi phÝ NVLC cho ph©n x−ëng M¸y ®¸
6213 : " Lß nung
6212 : " Than mÞn
6214 : " NghiÒn th¸o
6215 : " Bao giÊy
6216 : " §éng lùc
6217 : " C¬ khÝ
6218 " L¾p r¸p
6219 : " SC c«ng tr×nh
38
` Tr×nh tù kÕ to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ®−îc tËp hîp trùc tiÕp trong
tõng ph©n x−ëng.
C¨n cø vµo kÕ ho¹ch s¶n xuÊt çc ph©n x−ëng lËp phiÕu lÜnh vËt
t− yªu cÇu xuÊt nguyªn vËt liÖu .Trªn phiÕu lÜnh ghi râ çc vËt t− cÇn
dïng, sè l−îng chñng lo¹i, dïng cho ®Ó lµm g× .Thñ kho c¨n cø vµo
®ã xuÊt vËt t− ra vµ phiÕu xuÊt kho ®ã hµng th¸ng theo ®óng ®Þnh kú
thñ kho göi lªn phßng kÕ to¸n c«ng ty ®Ó kÕ to¸n c«ng ty c¨n cø
vµo ®ã ®Ó ph©n lo¹i chøng tõ xuÊt vËt liÖu vµ x¸c ®Þnh trÞ gi¸ vËt liÖu
xuÊt dïng trong th¸ng theo ®¬n gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn.Theo çch
tÝnh nµy th×:
Gi¸ thùc tÕ xuÊt kho = khèi l−îng xuÊt kho x ®¬n gi¸ BQ gia quyÒn
§¬n gi¸ Bq = gi¸ thùc tÕ tån ®Çu kú + gi¸ thùc tÕ nhËp trongkú
gia quyÒn Sè l−îng tån ®Çu kú + sè l−îng nhËp trong kú
MÉu phiÕu xuÊt vËt t−
§¬n vÞ : CTXMHP PhiÕu xuÊt vËt t− sè ........

§Þa chØ : Ngµy15 th¸ng 12 n¨m 1998
Nî Cã
Bé phËn sö dông :Ph©n x−ëng M¸y ®¸
Lý do xuÊt : S¶n xuÊt xi m¨ng tr¾ng 6211 152118
XuÊt t¹i kho :c«ng ty
Sè Tªn nh·n hiÖu M· §¬n Sè l−îng §¬n Thµnh

thø quy çch vËt t− sè vÞ yªu Thùc xuÊt gi¸ tiÒn
tù tÝnh cÇu
A B C D 1 2 3 4
§¸ Tr¾ng tÊn 5982.800
39
Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ®−îc theo dâi bëi tæ vËt t− ë
phßng kÕ to¸n c«ng ty .V× sè l−îng vËt t− cña c«ng ty lµ rÊt nhiÒu
bëi vËy mçi mét kÕ to¸n trong tæ vËt t− phô tr¸ch t×nh h×nh xuÊt nhËp
cña mçi mét nhãm vËt t− kh¸c nhau .Khi nhËn ®−îc çc chøng tõ
ph¶n ¸nh çc nghiÖp vô xuÊt nhËp, çc chøng tõ nµy ®−îc ph©n lo¹i
vµ chuyÓn ®Õn kÕ to¸n phô tr¸ch nhãm vËt t− ®ã. Khi ®ã kÕ to¸n cã
nhiÖm vô cËp nhËt çc chøng tõ ®ã vµo nhËt ký nhËp xuÊt trªn m¸y vi
tÝnh theo danh môc vËt t− m×nh qu¶n lý ®· ®−îc cµi ®Æt s½n trong
m¸y vi tÝnh. HÖ thèng m¸y vi tÝnh cña c«ng ty ®−îc cµi ®Æt ch−¬ng
tr×nh kÕ to¸n víi hÖ thèng tµi kho¶n thèng nhÊt do Tæng c«ng ty xi
m¨ng ViÖt Nam quy ®Þnh.Çc ph−¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thùc tÕ nguyªn
vËt liÖu xuÊt kho còng ®· ®−îc cµi ®Æt trªn m¸y vi tÝnh. Nh− vËy
cuèi th¸ng c¨n cø vµo sè l−îng tån ®Çu kú vµ sè l−îng nhËp trong kú,
trÞ gi¸ tån ®Çu kú còng nh− trÞ gi¸ vËt t− nhËp trong kú,môc ®Ých cña
viÖc xuÊt dïng vËt t− m¸y vi tÝnh sÏ tù ®éng tÝnh ra gi¸ trÞ thùc tÕ
NVL xuÊt kho cña mçi mét lo¹i vËt t− .§Õn cuèi th¸ng kÕ to¸n phô
tr¸ch nhãm vËt t− nµo th× tæng hîp sè liÖu trªn nhËt ký xuÊt nhËp vµo
b¶ng tæng hîp nhËp xuÊt vËt t− ®ã vµ in ra lµm sæ chi tiÕt cña tµi
kho¶n 152 vµ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ tËp hîp sè liÖu cña toµn bé kÕ
to¸n trong tæ vËt t− vµo sæ çi tµi kho¶n 152. Sè liÖu trªn tµi kho¶n
621 còng ®−îc tËp hîp tõ ®©y nh−ng sau khi ®· ®−îc ph©n lo¹i, chØ
cã nguyªn vËt liÖu nµo xuÊt dïng trùc tiÕp cho s¶n xuÊt míi ®−îc
tÝnh vµo tµi kho¶n nµy. C«ng ty ¸p dông tÝnh gi¸ thùc tÕ NVL xuÊt
kho theo ph−¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn ®èi víi nguyªn vËt liÖu
xuÊt dïng ®Ó s¶n xuÊt, cßn khi xuÊt dïng cho çc ®¬n vÞ phô thuéc
c«ng ty ¸p dông ph−¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thùc tÕ NVL xuÊt kho theo
ph−¬ng ph¸p ®Ých danh .Tøc lµ khi xuÊt kho NVL thuéc l« hµng nµo
th× c¨n cø vµo sè l−îng xuÊt kho vµ ®¬n gi¸ mua thùc tÕ cña l« hµng
®ã ®Ó tÝnh gi¸ thùc tÕ.
40
TH nhËp xuÊt Tk15222-VËt liÖu phô vµ vËt
liÖu kh¸c :Bi ®¹n,g¹ch chÞu löa
Tõ 01/12/98 ®Õn 31/12/98
Nî Cã
Cã TK Sè tiÒn Nî Tk Bé phËn lÜnh Sè tiÌn
D− ®©ï 9.981.243.302 D−®Çu
331 1.824.351.900 6211 Ph©n x−ëng m¸y 376.893.750
®¸
6215 Ph©nx−ëngbao giÊy 551.522.240
6213 Ph©n x−ëng nghiÒn 40.000.700
6214 PX Lß Nung 64.288.000
Céng 1.824.351.900 Céng 1.032.704.690
D−cuèi 10.772.890.512 d−cuèi
TH nhËp xuÊt TK 1522111-nguyªn vËt liÖu

chÝnh : §¸ xanh
Tõ 01/ 12/98 ®Õn 31/ 12/98
Nî Cã
Cã TK Sè tiÒn Nî TK Bé phËn lÜnh Sè tiÒn
D− 1.573.547.007 D− ®Çu
®Çu
331 407.005.358 6211 PX M¸y §¸ 1.793.860.982
62729 PX SCCT 409.766
Céng Céng 1.794.270.748
D− cuèi 186.281.717
Ph−¬ng ph¸p kÕ to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp t¹i c«ng ty
theo ®óng chÕ ®é kÕ to¸n .VÝ dô :
41
+ Khi xuÊt nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp cho s¶n xuÊt xi m¨ng nh− :
®¸ xanh , ®¸ tr¾ng , th¹ch cao ....víi gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu lµ
3713030062 ë th¸ng 12n¨m 1998 kÕ to¸n ghi :
Nî Tk 621 : 3713030062
Cã Tk 152 :3713030062
+Tr−êng hîp NVL mua vÒ kh«ng nhËp kho xuÊt dïng ngay
cho s¶n xuÊt kÕ to¸n ghi :
Nî TK 621-Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
Cã Tk 111 - TiÒn mÆt
Cã Tk 112 - TGNH
Cã TK 331- Ph¶i tr¶ cho ng−êi b¸n
+ Tr−êng hîp tiÒn ®iÖn mua ngoµi phôc vô cho s¶n xuÊt vµ
t×n c−íc vËn chuyÓn NVLC do ®¬n vÞ cÊp d−¬Ý vËn chuyÓn kÕ
to¸n ghi :
Nî Tk 621 - Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
Cã Tk 331
Cã Tk 336832
+ Tr−êng hîp NVL xuÊt dïng kh«ng hÕt nhËp l¹i kho ghi
Nî Tk 152- Nguyªn liÖu , vËt liÖu
Cã Tk 621 - Chi phÝ NVLTT
+Cuèi kú kÕt chuyÓn chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp vµo
bªn nî tµi kho¶n 154 theo tõng n¬i ph¸t sinh chi phÝ , theo tõng
s¶n phÈm , lao vô dÞch vô kÕ to¸n ghi :
Nî Tk 154
( Chi tiÕt 1541 - chi phÝ s¶n xuÊt xi m¨ng ®en
1542 - chi phÝ s¶n xuÊt xi m¨ng tr¾ng
chi phÝ s¶n xuÊt vá bao xi m¨ng)
Cã TK 621 - Chi phÝ NVLTT
Sæ çi tµi kho¶n 621 ®−îc kÕ to¸n c«ng ty dïng ®Ó tËp hîp
chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp theo tõng s¶n phÈm.
Chi tiÕt ta× kho¶n 621 ®−îc theo dâi theo tõng ph©n x−ëng s¶n
xuÊt trùc tiÕp nh− ph©n x−ëng M¸y®¸, ph©n x−ëng Lß nung,
ph©n x−ëng Than, ph©n x−ëng NghiÒn th¸o...Sè liÖu trªn çc sæ
nµy ®−îc tËp hîp vµ ph¶n ¸nh trªn sæ çi tµi kho¶n tµi kho¶n
621 theo tõng môc t−¬ng øng.
Sæ chi tiÕt tµi kho¶n 621 cho ph©n x−ëng M¸y ®¸ lµ mét vÝ dô
minh ho¹
42
Chi tiÕt 6211-NVLTT cho ph©n x−ëng M¸y ®¸
Th¸ng 12 n¨m 1998
N/T Sh
ghi DiÔn gi¶i Tk Nî Cã
sæ §−
Sè ph¸t sinh trong kú
-§¸ xanh dïng sx XM ®en 15221 1.793.860.992
-§¸ tr¾ng dïng sx XM tr¾ng 15221 218419856
-§ÊtsÐt+ quú khª cho sx xm ®en 15211 341.729.360
-phô gia ho¹t tÝnh (CaF2)sxxm 15211 177.435.449
- " sxxm Tr¾ng 15211 57.290.000
-Bari xunf¸t cho sx xm ®en 15211 24.697.600
-§¸ cao lanh sx xm tr¾ng 15211 161.580.831
.....................
.....................
*Céng NVLC cho xi m¨ng ®en 152 3.275.739.375
" xi m¨ng tr¾ng 152 437.290.678
-Bi ®¹n g¹ch chÞu löa sxxm ®en 15222 279.388.443
" sxxm tr¾ng 15222 79.505.307
*Céng bi ®¹n g¹ch chÞu löa 15222 376.764.080
-Dçu nhên ,mì m¸y cho sxxm ®en 15226 46.697.920
- " sxxm tr¾ng 15226 0
*CéngdÇu nhên mì m¸y 15226 46.697.920
.......................................
*Xn ®¸ Tk gi¶m chi phÝ ®¸ xanh 1361 368.691.279
KÕt chuyÓn chi phÝ sx xm ®en 1541 4.724.573.859
KÕt chuyÓn chi phÝ sx xm tr¾ng 1542 980.000.496
Céng sè ph¸t sinh 6.073.365.634 6.073.265.634
43
Sæ çi tµi kho¶n 621
Tªn tµi kho¶n : Chi phÝ nguyªn vËt liÖu
Sè hiÖu TK : 621
(Th¸ng 12 n¨m 1998 )
N/T SH
ghi DiÔn gi¶i TK Nî Cã
sæ §¦
-NVLC cho s¶n xuÊt XM ®en 1521 3.275.739.375
-NVLC cho s¶n xuÊt XM tr¾ng 1521 437.290.687
-NVLC cho s¶n xuÊt vá bao 1521 0
* Céng NVLC 1521 3.713.030.062
-Vá bao cho s¶n xuÊt XM ®en 15221 2.093200.000
- Vá bao cho s¶n xuÊt XM tr¾ng 15221 81.888.000
*Céng vá bao 15221 2.175.088.000
-Bi ®¹n g¹chchÞu löacho sx XM®en 15222 401.677.143
-Bi®¹ng¹chchôilöa chosxXMtr¾ng 15222 79.505.307
-GiÊy kiÖn cho s¶n xuÊt bao giÊy 15222 551.522.240
*Céng bi ®¹n g¹ch chÞu löa 15222 1.032.704.690
-DÇu nhên mì m¸y cho sx XM ®en 15226 127.924.991
-Dçunhên mì m¸y chosxXMtr¾ng 15226 0
-Dçunhên mì m¸y chosx bao giÊy 15226 708.350
*Céng dÇu nhên mì m¸y 15226 128.633.341
-Nhiªn liÖu cho s¶n xuÊt XM ®en 1523 4.208.451.741
-Nhiªn liÖu cho SX XM tr¾ng 1523 1.672.356.802
-Nhiªn liÖu cho s¶n xuÊt bao giÊy 1523 0
*Céng nhiªn liÖu 1523 5.880.808.543
*XuÊt xi m¨ng ®Ó t¸i chÕ 155 0
156 0
-XM ®en göi b¸n mang vÒ t¸i chÕ 157 0
-XMtr¾ng göi b¸n mang vÒ t¸i chÕ 157 0
*Céng xm göi b¸n mangvÒ t¸i chÕ 157 0
-TiÒn ®iÖn cho s¶n xuÊt XM ®en 33141 2.799.222.327
-TiÒn ®iÖn cho s¶n xuÊt XM tr¾ng 33141 404.313.673
-Thuª vá «xy 33141 0
-X¨ngdÇu nhËpth¼ng cho sx XM ®en 33141 0
-X¨ng dÇu nhËp th¼ng chosxXm tr¾ng 33141 0
*Ph¶i tr¶ cho nhµ cung cÊp vËt t− 33141 3.203.536.000
*LaovôXN ®¸TKcung cÊp cho CT 336831 0
*Lao vô Xn vËn t¶i cung cÊp choCT 336832 1.136.497.465
44
LaovôXN vËn t¶i cung cÊpchoXM§ 336832 1.020.915.465
-LaovôXNvËnt¶i cung cÊp cho XMT 336832 105.582.000
-KÕt chuyÓn chi phÝ sx XM ®en 1541 13.359.053.513
-KÕt chuyÓn chi phÝ sx XM tr¾ng 1542 2.780.936.469
-KÕt chuyÓn chi phÝ sx bao giÊy 1546 552.230.590
*XN ®¸TK gi¶m chi phÝ ®¸ 1361 368.691.279
*NhËpl¹ivá ®enbao tån t¹i px th¸o 15221 209.386250
Céng sè ph¸t sinh 17.270.298.101 17.270.298.101
45
46
2.2 KÕ to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
C«ng ty xi m¨ng H¶i phßng ¸p dông ph−¬ng ph¸p tr¶ l−¬ng cho
çn bé c«ng nh©n viªn theo h×nh thøc l−¬ng thêi gian vµ l−¬ng theo
s¶n phÈm, l−¬ng kho¸n
ViÖc tr¶ l−¬ng cña c«ng ty cho çn bé c«ng nh©n viªn theo
nguyªn t¾c sau :
C¨n cø vµo ®¬n gÝa tæng c«ng ty t¹m giao, kÕ ho¹ch quü l−¬ng
vµ hiÖu qu¶ SX-KD n¨m 1997 c«ng ty ph©n phèi vµ giao l¹i ®¬n gi¸
tiÒn l−¬ng s¶n phÈm, l−¬ng kho¸n, l−¬ng thêi gian cho çc ®¬n vÞ
thµnh viªn theo hiÖu qu¶ s¶n xuÊt, n¨ng suÊt, chÊt l−îng vµ ®é phøc
t¹p c«ng viÖc cña tõng ®¬n vÞ. Tõ ®¬n gi¸ c«ng ty giao, çc ®¬n vÞ
thµnh viªn (çc xÝ nghiÖp trùc thuéc, çc ®¬n vÞ h−ëng l−¬ng s¶n
phÈm, l−¬ng kho¸n ) cã tr¸ch nhiÖm ph©n phèi, tr¶ l−¬ng tíi tæ vµ
ng−êi lao ®éng theo quy chÕ tr¶ l−¬ng néi bé phï hîp víi luËt lao
®éng vµ quy chÕ c«ng ty .ViÖc quy ®Þnh tr¶ l−¬ng ç nh©n ng−êi lao
®éng trong quy chÕ cña c«ng ty còng nh− ë çc ®¬n vÞ theo l−¬ng
kho¸n,l−¬ng thêi gian, l−¬ng s¶n phÈm kh«ng ph©n phèi b×nh qu©n
.Nh÷ng bé ph©n s¶n xuÊt chÝnh, bé phËn ®ßi hái kü thuËt cao, nh÷ng
lao ®éng ®ßi hái chuyªn m«n kü thuËt nghiÖp vô giái gi÷ vai trß vµ
®ãng gãp quan träng cho viÖc hoµn thµnh nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh
doanh cña ®¬n vÞ th× møc l−¬ng ®−îc tr¶ cao h¬n ng−êi lµm çc c«ng
viÖc chuyªn m«n, nghiÖp vô th«ng th−êng .Lao ®éng phôc vô gi¶n
®¬n,phæ biÕn th× møc l−¬ng ®−îc tr¶ c©n ®èi víi lao ®éng cïng ®Þa
bµn .HÖ sè chªnh lÖch do ®¬n vÞ vµ c«ng ty quyÕt ®Þnh . Ng−êi lao
®éng lµm viÖc nµo th× h−ëng l−¬ng viÖc ®ã
+§èi víi çn bé c«ng nh©n viªn qu¶n lý toµn c«ng ty vµ mét sè
CNV théc çc ®¬n vÞ kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn lµm kho¸n (KCS, BVQS, ...)
thèng nhÊt tr¶ l−¬ng thêi gian theo hÖ sè chøc danh .
C«ng thøc chung x¸c ®Þnh tiÒn l−¬ng thanh to¸n cho çc ®èi t−îng
nµy:
Lt = (Lcb + PC )*K1 *K2ct *K3* N1 + (Lk + PC k ) * N2

Trong ®ã :
Lt : tæng l−¬ng th¸ng cña mçi CBNV
(Lcb + PC ) : lµ l−¬ng c¬ b¶n 26 /CP vµ çc kho¶n phô cÊp
chøc vô , tr¸ch nhiÖm
K1 lµ hÖ sè chøc danh chung cña mçi CBNV
K2 lµ hÖ sè thanh to¸n theo quü l−¬ng hµng th¸ng
K3 lµ hÖ sè chÊt l−îng lao ®éng
N1 lµ ngµy c«ng lao ®éng cã hÖ sè
47
(Lk + PC k ) lµ l−¬ng kh¸c + phô cÊp kh¸c nh− : phÐp,
BHXH...
N2 lµ ngµy c«ngkh¸c kh«ng cã hÖ sè
*HÖ sè chøc danh cña tõng CNV

VÝ dô Gi¸m ®èc cã hÖ sè 2,2 ;
Çc phã gi¸m ®èc XN phô thuéc ,qu¶n ®èc ph©n x−ëng
chÝnh cã hÖ sè 1,75
Çc tr−ëng phßng cã hÖ sè chøc danh lµ 1,72
Çc phã phßng cã hÖ sè chøc danh lµ 1,69
*HÖ sè thanh to¸n l−¬ng hµng th¸ng cña c«ng ty

K2ct = QLth : QLkh
*HÖ sè chÊt l−îng lao ®éng K3 lµ hÖ sè ®¸nh gi¸ chÊt l−îng hiÖu qu¶
lao ®éng cña tõng ng−êi trong th¸ng do thñ tr−ëng ®¬n vÞ nhËn xÐt
xÕp lo¹i theo nhiÒu møc kh¸c nhau .
+ L−¬ng s¶n phÈm cña c«ng ty ®−îc tr¶ cho çc ®¬n vÞ s¶n xuÊt
chÝnh : ph©n x−ëng M¸y ®¸,Lß nung,Than,NghiÒn xi m¨ng ®en, Xi
m¨ng tr¾ng, Bao giÊy vµ ®¬n vÞ ®¸ Trµng Kªnh .§èi víi çc ®¬n vÞ
nµy cã mét ®¬n gÝa l−¬ng riªng ,®¬n gi¸ nµy giao theo chÊt l−îng s¶n
phÈm .
§èi víi s¶n phÈm lo¹i 1 h−ëng 100 % ®¬n gi¸
s¶n phÈm lo¹i 2 h−áng 70 % ®¬n gi¸
s¶n phÈm lo¹i 3 h−ëng 30 % ®¬n gi¸
+L−¬ng kho¸n ®−îc tÝnh cho çc ph©n x−ëng §éng lùc,C¬ khÝ,
SCCT, ATL§.§èi víi çc ®¬n vÞ nµy th× c«ng ty giao ®¬n gi¸ cô thÓ
cho mét khèi l−îng c«ng viÖc hoµn thµnh.
C«ng ty dïng tµi kho¶n 622 ®Ó tËp hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc
tiÕp - ®ã lµ nh÷ng kho¶n tiÒn ph¶i tr¶, ph¶i thanh to¸n cho c«ng nh©n
trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm,trùc tiÕp thùc hÞªn çc lao vô,dÞch vô
nh− tiÒn l−¬ng,tiÒn c«ng,çc kho¶n phô cÊp,tiÒn BHXH,KPC§...
Çc kho¶n trÝch BHXH,KPC§,BHYT ®−îc c«ng ty trÝch theo

®óng quy ®Þnh cña chÕ ®é quy ®Þnh tøc lµ c«ng ty trÝch BHXH 15%
quü l−¬ng cÊp bËc,BHYT 2% quü l−¬ng cÊp bËc, KPC§ 2% l−¬ng
thùc tÕ vµ trÝch 6% BHXH,BHYT vµo l−¬ng cña c«ng nh©nviªn.
48
Tµi kho¶n 622 ®−îc më thµnh çc tµi kho¶n cÊp hai vµ cÊp ba
nh− sau :
Tk 6221 : Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
Tk 6222 : BHXH c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt
Tk 6223 : BHYT c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt
Tk 6224 : KPC§ c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt
-Tr×nh tù kÕ to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp

T¹i mçi ph©n x−ëng ngµy c«ng lao ®éng cña c«ng nh©n
trùc tiÕp s¶n xuÊt ®−îc theo dâi bëi çc tæ tr−ëng s¶n xuÊt cña çc
ph©n xuëng trùc tiÕp s¶n xuÊt th«ng qua b¶ng chÊm c«ng. Cuèi
th¸ng,kÕ to¸n ph©n x−ëng c¨n cø vµo chÊm c«ng vµ ®¬n gi¸ s¶n phÈm
cña ph©n x−ëng m×nh,kh«Ý l−îng hoµn thµnh cña ph©n x−ëng lËp
b¶ng thanh to¸n l−¬ng cho tõng ng−êi trong ph©n x−ëng.
B¶ng thanh to¸n l−¬ng nµy ®−îc chuyÓn qua phßng TCL§-TL
®Ó duyÖt sau ®ã kÕ to¸n ph©n x−ëng göi b¶ng chÊm c«ng va b¶ng
thanh to¸n l−¬ng lªn phßng KTTC ë c«ng ty .KÕ to¸n çc phÇn hµnh
liªn quan c¨n cø vµo ®ã kiÓm tra l¹i b¶ng thanh to¸n l−¬ng mét lÇn
n÷a ,sau ®ã tæng hîp l¹i lËp b¶ng thanh to¸n l−¬ng toµn c«ng ty,tÝnh
çc kho¶n liªn quan ®Õn l−¬ng toµn c«ng ty .Sau ®ã lËp b¶ng ph©n bæ
l−¬ng vµ BHXH.
Khi duyÖt l−¬ng th× phßng TC - L§TL ph¶i c¨n cø vµo :
§èi víi çc ®¬n vÞ h−ëng l−¬ng s¶n phÈm ph¶i cã b¶n thèng kª
khèi l−îng vµ chÊt l−îng s¶n phÈm , c«ng viÖc hoµn thµnh , cã x¸c
nhËn cña phßng cã chøc n¨ng.
§èi víi çc ®¬n vÞ h−ëng l−¬ng theo thêi gian ph¶i cã b¶n
chÊm c«ng theo quy ®Þnh , nÕu cã lµm th©m giê ph¶i cã chøng tõ
®−îc gi¸m ®èc duyÖt yªu cÇu.
§èi víi çc ®¬n vÞ h−ëng l−¬ng kho¸n nh− SCL, XDCB, ph¶i cã
quyÕt ®Þnh giao viÖc,cã biªn b¶n kh¶o s¸t ,cã biªn b¶n nghiÖm thu
khèi l−îng hoµn thµnh ,cã quyÕt to¸n c«ng tr×nh hoÆc phÇn viÖc ®−îc
giao .
Khi tÝnh l−¬ng kÕ to¸n c¨n cø vµo khèi l−îng s¶n phÈm hoµn
thµnh vµ ®¬n gi¸ theo chÊt l−îng s¶n phÈm ®· hoµn thµnh ®Ó tÝnh
l−¬ng .
49
C«ng ty sö dông tµi kho¶n 622 - Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ®Ó
tËp hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp toµn c«ng ty .C«ng ty h¹chto¸n
tµi kho¶n 622 theo ®óng chÕ ®é ban hµnh .Cô thÓ :
-C¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ l−¬ng th¸ng 12 n¨m 1998 ph¶i tr¶ cho
c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt trong th¸ng lµ : 3.884.184.670 kÕ to¸n
ghi :
Nî TK 6221-Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp : 3.884.184.670
Cã Tk 334-Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn : 3.884.184.670
-C¨n cø vµo chÕ ®é trÝch nép BHXH,KPC§,BHYT cña c«ng nh©n trùc
tiÕp s¶n xuÊt trong th¸ng 12/98 sè tiÒn trÝch ph©n bæ vµo chi phÝ s¶n
xuÊt lµ 213.806.804® kÕ to¸n ghi :
Nî TK 622 Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp : 213.806.804®
(Chi tiÕt 6222 BHXH c«ng nh©n trùc tiÕp : 112.747.185®
6223 BHYT " : 15.032.952®
6224 KPC§ " : 86.026.667®)
Cã TK 338 ph¶i tr¶ ph¶i nép : 213.806.804®
(CT 3381BHXH cña c«ng nh©n TT s¶n xuÊt: 112.747.185
3382KPC§ " :86.026.667®
33841 BHYT " : 15.032.952®)
-Cuèi kú kÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµo bªn nî tµi
kho¶n 154 theo tõng nhãm s¶n phÈm , lao vô , dÞch vô , kÕ to¸n ghi
Nî TK 154 : 4.097.991.474
Cã 622 : 4.097.991.474
Sæ çi tµi kho¶n 622 ®−îc c«ng ty sö dông ®Ó tËp hîp tiÒn l−¬ng vµ
çc kho¶n liªn quan ®Õn l−¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp.
50
Sæ çi TK 622 -Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
Th¸ng 12 n¨m 1998
N/T SH
Ghi DiÔn gi¶i TK Nî Cã
Sæ §¦
*TiÒnl−¬ngc«ng nh©n SXTT 334 3.884.184.670

-K/C tiÒn l−¬ng sx XM ®en 1541 3.540.542.370
- " XM tr¾ng 1545 240.259.700
- " Vá bao 1546 103.382.600
*BHXH,KPC§,BHYTkh©uSXTT 338 213.806.804

- " sx XM ®en 1541 213.806.804
- " sxXM tr¾ng 1545
- " vá bao 1546
Céng sè ph¸t sinh 4.097.991.474 4.097.991.474
51
52
3H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung
Chi phÝ s¶n xuÊt chung cña c«ng ty xi m¨ng H¶i phßng chiÕm
kho¶ng 10 % toµn bé gi¸ thµnh s¶n xuÊt bao gåm nh÷ng kho¶n :
Chi phÝ qu¶n lý phôc vô s¶n xuÊt vµ nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt ngoµi 2
kho¶n vËt liÖu trùc tiÕp vµ nh©n c«ng trùc tiÕp ph¸t sinh ë çc ph©n
x−ëng , çc ®éi s¶n xuÊt nh− chi phÝ nh©n viªn ph©n x−ëng ,®éi s¶n
xuÊt , chi phÝ vËt liÖu , c«ng cô dông cô dïng ë ph©n x−ëng , ®éi s¶n
xuÊt , chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh ...
C«ng ty sö dông tµi kho¶n 627 ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt
chung . Tµi kho¶n 627 ®−îc c«ng ty chia thµnh çc cÊp nh− sau :
- TK6271 chi phÝ nh©n viªn ph©n x−ëng

+TK 62711: TiÒn l−¬ng nh©n viªn ph©n x−ëng
+ Tk 62712: BHXH "
+TK 62713 : BHYT "
+Tk 62714 : KPC§ "
-TK 6272 Chi phÝ vËt liÖu

+TK 62721 : chi phÝ vËt liÖu ë px M¸y ®¸
+TK 62722 : " px Than mÞn
+TK 62723 : " Lß nung
+TK 62724 : " NghiÒn ®ãng bao
+TK 62725 : " Bao giÊy
+TK 62726 : " §éng lùc
+TK 62727 : " C¬ khÝ
+TK 62728 : " L¾p r¸p
+TK 62728 : " SC c«ng tr×nh
-TK 6273 Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt
-Tk 6274 Chi phÝ khÊu hao TSC§

+TK 62741 : Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh
+TK 62742 : Chi phÝ söa ch÷a lín TSC§
-TK 6277 Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi

+TK 62771 : Chi phÝ trang phôc b¶o hé lao ®éng
+TK 62772 : Chi phÝ c«ng nghiÖp thuª ngoµi ph©n x −ëng
53
+TK 62773 : Chi phÝ thuª tµi s¶n cè ®Þnh
+TK 62774 : Chi phÝ thuª söa ch÷a th −êng xuyªn
+TK 62775 : Chi phÝ vËn chuyÓn bèc xÕp
+TK 62776 : Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi kh¸c
-TK 6278 Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn

+TK 62781 : Chi phÝ chèng nãng ,chèng ®éc h¹i ph©n
x−ëng
+TK 62782 : Chi phÝ an toµn lao ®éng
+TK 62783 : Chi phÝ b¶o vÖ ph©n x−ëng
+Tk 62784 : Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c
Ph−¬ng ph¸p kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung
Chi phÝ s¶n xuÊt chung ®−îc tËp hîp cho trong tõng ph©n x−ëng
theo tõng s¶n phÈm nh− xi m¨ng ®en,xim¨ng tr¾ng,bao giÊy.
Do m« h×nh s¶n xuÊt phøc t¹p,tiÒn l−¬ng vµ
BHXH,BHYT,KPC§ cña nh©n viªn qu¶n lý ph©n x−ëng cña c«ng ty
kh«ng ph©n bæ vµo tµi kho¶n 627 mµ ph©n bæ hÕt vµo tµi kho¶n 622
.Nh−ng trªn hÖ thèng tµi kho¶n vÉn bè trÝ tµi kho¶n chi phÝ tiÒn
l−¬ng,BHXH,KPC§, cña nh©n viªn qu¶n lý ph©n x−ëng dïng ®Ó lËp
b¶ng ph©n bæ tiÒn l−¬ng,BHXH , cña toµn c«ng ty.
+ KÕ to¸n chi phÝ vËt liÖu : Çc chi phÝ vËt liÖu phôc vô cho s¶n
xuÊt chung ®−îc kÕ to¸n theo dâi mét çch chi tiÕt theo tõng ®èi
t−îng tÝnh gi¸ thµnh ë tõng ph©n x−ëng c¨n cø vµo çc phiÕu xuÊt vËt
liÖu c«ng cô dông cô sau ®ã tiÕn hµnh tËp hîp tÝnh gi¸ thùc tÕ xuÊt
vËt liÖu c«ng cô dônh cô theo tõng ®èi t−îng tÝnh gi¸ thµnh.Cô thÓ :
khi xuÊt ®å ®iÖn cho ph©n x−ëng M¸y ®¸,ph©n x−ëng Than mÞn,ph©n
x−ëng Lß nung th¸ng 12 n¨m 1998 tæng trÞ gi¸ 7132050® kÕ to¸n ghi
:
Nî tµi kho¶n 627 : 7132050®
(Chi tiÕt 62171 ph©n x−ëng m¸y ®¸ : 1677648®
62722 " Than mÞn: 1904710®
62723 " Lß nung : 3549692®)
Cã tµi kho¶n 152 : 7132050®
(Chi tiÕt 152225 ®å ®iÖn : 7132050®)
+KÕ to¸n chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh :

C«ng ty ¸p dông ph−¬ng ph¸p tÝnh kh©u hao theo nguyªn gi¸ vµ sè
n¨m sö dông
54
Møc trÝch khÊu Nguyªn gi¸ cña TSC§ : sè n¨m sö dông
hao ph¶i trÝch =
trong th¸ng 12
ChØ cã khÊu hao c¬ b¶n cña toµn bé tµi s¶n cè ®Þnh ®ang ®−îc
sö dông trùc tiÕp phôc vô cho s¶n xuÊt chÝnh nh− : nhµ x−ëng,m¸y
mãc,thiÕt bÞ ,míi ®−îc tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt chung.
Tµi s¶n cè ®Þnh cña c«ngty ®−îc ph©n lo¹i theo tõng ®¬n vÞ sö
dông ( tõng ph©n x−ëng ) nªn viÖc tÝnh khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh ®−îc
thùc hiÖn trªn tõng ph©n x−ëng vµ tËp hîp trùc tiÕp cho ph©n x−ëng
®ã.
Sau khi tÝnh to¸n , chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh ë çc ph©n
x−ëng ®−îc ph¶n ¸nh trªn sæ çi TK 627 , cßn chi tiÕt cho tõng ph©n
x−ëng ®−îc ph¶n ¸nh trong b¶ng ph©n bæ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh
vµ dùa vµo ®ã kÕ to¸n sÏ ®Þnh kho¶n :
Nî TK 627 -Chi phÝ s¶n xuÊt chung

(Chi tiÕt cho tõng ph©n x−ëng )
Cã TK 214 - khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh
§èi víi trÝch khÊu hao söa ch÷a lín th× c«ng ty c¨n cø vµo kÕ ho¹ch
söa ch÷a lín TSC§ ®Ó ph©n bæ vµo gi¸ thµnh
+ Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn : ®ã lµ nh÷ng chi phÝ kh«ng thuéc çc
kho¶n môc chi phÝ trªn phôc vô cho s¶n xuÊt s¶n phÈm nh− : chi phÝ
chèng nãng ,chèng ®éc h¹i ph©n x−ëng,chi phÝ b¶o vÖ ph©n x−ëng...
C¨n cø vµo çc nhËt ký chuyªn dïng (NhËt ký chi tiÒn ) kÕ to¸n ghi
vµo sæ çi tµi kho¶n tµi kho¶n 627 theo tõng ®èi t−îng tÝnh gi¸ thµnh
sau khi ®· tËp hîp ®−îc ë tõng ph©n x−ëng.Lóc ®ã kÕ to¸n ghi:
Nî TK 627 8-Tµi kho¶n chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c
(Chi tiÕt 62781,62782,62783,62784)
Cã TK 111-TiÒn mÆt
+Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi : lµ çc chi phÝ phôc vô cho môc
®Ých s¶n xuÊt nh− : chi phÝ tranh phôc b¶o hé lao ®éng , chi phÝ vËn
chuyÓn bèc xÕp,chi phÝ thuª söa ch÷a th−êng xuyªn ... Sè liÖu thùc
tÕ kÕ to¸n ph¶n ¸nh trªn tµi kho¶n 331 -thanh to¸n víi ng−êi b¸n
Sè liÖu nµy ®−îc ghi vµo sæ çi tµi kho¶n 627 theo ®Þnh kho¶n
55
Nî TK 6277 -Tµi kho¶n chi phÝ dÞch vô mua ngoµi
(Chi tiÕt 62771,62772,62773,62774,...)
Cã TK 331-Ph¶i tr¶ cho ng−êi b¸n
(Chi tiÕt cho tõng ®èi t −îng )
Toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt chung ®−îc tËp hîp trªn sæ çi tµi
kho¶n 627
Do çc chi phi s¶n xuÊt ®−îc kÕ to¸n theo dâi mét çch chi tiÕt
nªn toµn bé chi phÝ ®−îc tiÕn hµnh tËp hîp trùc tiÕp t¹i çc ph©n
x−ëng theo tõng ®èi tuîng tÝnh gi¸ thµnh kh«ng ph¶i tiÕn hµnh ph©n
bæ
Cuèi th¸ng kÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung vµo bªn nî tµi
kho¶n 154 ®Ó tËp hîp chi phÝ tÝnh gi¸ thµnh
56
Sæ çi tµi kho¶n 627 th¸ng 12 n¨m 1998
N/T SH
ghi DiÔn gi¶i TK Nî Cã
sæ §¦
1 2 3 4 5
Ph¸t sinh trong kú
Chi tiÒn mÆt:ca3,ATV,®éc h¹i...XM§ 1111 142.854.460
" ...sxXMT 1111 0
" ...sx BG 1111 0
Céng TK 1111 1111 142.854.460
Chi phÝ b»ng TGNH cho sx XM§ 112 136.032.900
Chi phÝ b»ng TGNH cho sx XMT 112 0
Céng chi phÝ b¨ng TGNH 112 136.032.900
Ph¶i thu kh¸c 138 2.200.000
T¹m øng 141 0
ChuyÓn TSC§ sang CCDC 211 0
Chi phÝ KHCB cho sx XM ®en 214 397625681
Chi phÝ KHCB cho sx Bao giÊy 214 0
Céng TK 241 214 397.625.681
Chi phi XDCB 2412 0
Vay NH tr¶ tiÒn dÞch vô 311 163.698.700
Ph¶i tr¶ cho KH phôc vô sx XM ®en 331 109.552.000
Ph¶i tr¶ cho KH phôc vô sx XM tr¾ng 331
Céng TK 331 331 109.552.000
Chi phÝ SCL cho sx XM ®en 335 578.080.258
Chi phÝ SCL cho sx XM tr¾ng 335 95.425.693
Chi phÝ SCL cho sx Bao giÊy 335 0
Céng TK 335 335 673.505.951
Chi phÝ kim lo¹i cho sx chung XM®en 15223 127.396.402
" XM tr¾ng 15223 0
" Bao giÊy 15223 0
Céng TK 15223 15223 127.396.402
Chi phÝ Bul«ng cho sx chung XM ®en 15224 58.171.714
" XM tr¾ng 15224 0
" Bao giÊy 15224 15.832.800
Céng Tk 15224 15224 74.004.514
VLXD,®å ®iÖn , VLH cho sx XM ®en 15225 69.724.598
" XM tr¾ng 15225 0
" Bao giÊy 15225 0
Céng Tk 15225 15225 69.724.598
57
Phô tïng XM cho sx XM ®en 15241 373.923.214
Phô tïng XM cho sx XM tr¾ng 15241 0
Phô tïng XM cho sx Bao giÊy 15241 0
Céng TK 15241 15241 373.923.214
Phô tïng « t« cho sx chung XM ®en 15242 2.380.392
phô tïng « t« cho sxchung xm tr¾ng 15242 0
Phô tïng « t« cho sx chung Bao giÊy 15242 0
Céng Tk 15242 15242 2.380.392
VËt t− ø ®äng cho sx chung XM ®en 1528 64.934.029
CCDC cho sx chung XM ®en 1531 11.537.021
CCDC cho sx chung XM tr¾ng 1531 0
CCDC cho sx chung Bao giÊy 1531 515.639
Céng TK 1531 1531 12.052.660
VËt t− dïng cho SCCT 15211 404.766
Xi m¨ng dïng cho SCCT 155 5.595.309
Lao vô XN §¸ TK cung cÊp cho Cty 336831 2.585.000
Lao vu XN vËn t¶i cung cÊp cho Cty 336832 777.100
Chi phÝSCL TSC§ XNVTvµ SC thuû 13612 0
Chi phÝ SCL tµi s¶n tù lµm 24131 0
§/c tiÒn cho thuª mÆt b»ng 721 0
K/c chi phÝ sx chung cho XM®en 1544 1.474.260.669
K/c chi phÝ sx chung cho XM T 1545 95.425.693
K/c chi phÝ sx chung cho bao giÊy 1547 16.348.439
VËt t− dïng cho SCL 2413 365.730.935
NhËp l¹i vËt liÖu 15224 4.515.000
15225 70.500
15241 88.360.500
NhËp l¹i vËt liÖu XN ®¸ Trµng Kªnh 1361 68.954.410
Gi¶m chi phÝ (TiÒn ®iÖn) 111111
Båi th−êng tµi s¶n gi¶m chi phÝ 1383
XÝ nghiÖp ®¸ TK gi¶m chi phÝ 13611
Sè thuÕ nép hé kh¸ch hµng lµm sc 333 2.364.590
Céng sè ph¸t sinh 2.361.612.266 2.361.612.266
58
59
60
III. TËp hîp chi phÝ tÝnh gi¸ thµnh cña
c«ng ty xi m¨ng H¶i phßng
*TËp hîp chi phÝ tÝnh gi¸ thµnh
Toµn bé chi phÝ ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña c«ng ty ®−îc
tËp hîp vµo tµi kho¶n 154 - chi phÝ s¶n phÈm dë dang
Sæ çi tµi kho¶n 154
Th¸ng 12 n¨m 1998
N/T SH
Ghi DiÔn gi¶i TK Nî Cã
Sæ §¦
Sè d− ®Çu kú 14.593.289.602
K/C chi phÝ NVLTT 621 16.692.220.572
K/C chi phÝ NCTT 622 4.097.991.474
K/C chi phÝ SXChung 627 1.586.034.801
NhËp kho xi m¨ng 155 26.471.415.113
B¸n phÕ liÖu ghi gi¶m chi phÝ 111 18.307.500
NhËp khová bao do PX BG sx 152 769.170.070
Céng sè ph¸t sinh 22.376.246.847 27.258.892.683
Sè d− cuèi kú 9.710.643.766
61
*
62
TÝnh gi¸ thµnh cña c«ng ty
§èi t−îng tÝnh gi¸ thµnh cña c«ng ty lµ xi m¨ng ®en PC 30 ,xi
m¨ng ®en Pc 40 , xi m¨ng tr¾ng , clinker.
Kú tÝnh gi¸ thµnh cña c«ng ty lµ mét th¸ng.
*ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang
Ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang mµ c«ng ty ¸p dông lµ

ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo nguyªn vËt liÖu chÝnh
.
C¨n cø vµo ®Þnh møc kinh tÕ kü thuËt,®Çu n¨m c«ng ty x©y dùng mét
gi¸ ®Þnh møc cho tõng s¶n phÈm dë dang lÊy ®ã lµm c¨n cø ®Ó x¸c
®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cuèi kú.S¶n phÈm dë dang cña xi m¨ng
theo cung ®o¹n s¶n xuÊt lµ bïn,clinker,xi m¨ng bét.
Gi¸ trÞ SPDD cuèi kú = Sè l−îng b¸n thµnh phÈm x Z ®Þnh møc
Cô thÓ tÝnh cho tõng lo¹i b¸n thµnh phÈm nh− sau :
Gb = Qb x Z®m
Gc = Qc x Z®m
Gx = Qx x Z®
Gb, Gc, Gx lµ gi¸ trÞ bïn ,xi m¨ng bét, clinker tån kho cuèi kú
Qb,Qc,Qx lµ sè l−îng bïn, xi m¨ng bét ,clinker tån cuèi kú
Z®m lµ gi¸ thµnh ®Þnh møc cho bïn ,clinker,xi m¨ng bét
Gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cuèi kú ®−îc ph¶n ¸nh trong b¶ng tæng hîp
s¶n phÈm dë dang.
B¶ng tæng hîp s¶n phÈm dë dang,®Õn 31 th¸ng 12 n¨m 1998

§¬n vÞ tÝnh ®ång
§V Sè l−îng Z®¬n vÞ Gi¸ trÞ SPDD

Çc yÕu tè tÝnh (theo§m)
Bïn TÊn 401.096.084
Xi m¨ng ®en 6.529,376 46111 301.076.084
Xi m¨ng tr¾ng 866,03963 115.492 100.020.649
Clinker TÊn 6.897.067.933
Xi m¨ng ®en 12.851,805 234.555 3.014.455.033
Xi m¨ng tr¾ng 5.394,6533 719.715 3.882.612.900
Xi m¨ng bét TÊn 2.412.479.749
Xi m¨ng ®en 6.201,8837 241.862 1.500.000.000
Xi m¨ng tr¾ng 1.277,6017 714.213 912.479.749
Céng 9.710.643.485
63
* TÝnh gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm cña
c«ng ty xi m¨ng H¶i phßng
C«ng ty ¸p dông ph−¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo ph−¬ng ph¸p
gi¶n ®¬n kÕt hîp hÖ sè .
Theo ph−¬ng ph¸p nµy khèi l−îng s¶n phÈm hoµn thµnh cña
c«ng ty ®−îc quy ®æi ra mét lo¹i s¶n phÈm (s¶n phÈm cã hÖ sè lµ 1)
cô thÓ ë ®©y lµ xi m¨ng PC 30,sau ®ã tÝnh tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm
quy ®æi theo c«ng thøc :
Tæng gi¸ thµnh = Gi¸ trÞ SP + Chi phÝ SX - Gi¸ trÞ SP

s¶n phÈm dd ®Çu kú trong kú dd cuèi kú
Gi¸ thµnh cña tõng lo¹i s¶n phÈm sÏ ®−îc tÝnh b»ng c«ng thøc
Tæng gi¸ thµnh s¶n xuÊt trong kú
Z tõng lo¹i sp = x hÖ sè cña s¶n
phÈm ®ã Tæng s¶n l−îng s¶n xuÊt
quy ®æi
Cô thÓ tÝnh gi¸ thµnh th¸ng 12 n¨m 1998 cña C«ng ty nh− sau:
-HÖ sè cña xi m¨ng PC 30 lµ 1

PC 40 lµ 1,1048
Clinker lµ 0,8533
Bét PC 30lµ 0.9585
-Tæng s¶n l−îng s¶n xuÊt trong kú lµ

Trong ®ã :
Khèi l−îng cña xi m¨ng PC 30 : 39610,801
Khèi l−îng cña xi m¨ng PC 40 : 689,45
Khèi l−îng cña Clinker : 10300,23
Khèi l−îng bét PC 30 : 188,2
-Tæng s¶n l−îng s¶n xuÊt quy ®æi trong kú lµ 49342,08trong ®ã

Khèi l−îng quy ®æi cña xi m¨ng PC 30 39610.801
" PC 40 761,70436
" Clinker
8789,186259
64
" Bét PC 30 180,3899
B¶ng tÝnh gi¸ thµnh xi m¨ng ®en
th¸ng 12 n¨m 1998
®¬n vÞ tÝnh ®æng
Kho¶n môc SPDD Chi phÝ ph¸t SPDD Tæng gi¸
®Çu kú sinh t kú cuèi kú thµnh
ChiphÝ 11.520.791.559 13.359.053.513 4.815.531.1178 20.064.313.955
NVLTT
Chi phÝ NCTT 3.375.349.174 3.375.349.174
Chi phÝ SXC 1.474.260.669 1.474.260.669
Gi¶m chi 0 0
Céng 11.520.791.559 18.587.663.356 4.815.531.117 25.292.923.798
B¶ng tÝnh gi¸ thµnh cña tõng s¶n phÈm

Th¸ng 12 n¨m 1998
§¬n vÞ tÝnh ®ång
Tæng khèi HÖ sè Gi¸ thµnh
Tªn s¶n phÈm Tæng gi¸ thµnh l−îng quy ®æi §V (TÊn)
quy ®æi
25.292.929.798 49342,08
Xi m¨ng PC 30 39610,801 1,000 512635,5044
Xi m¨ng PC 40 698,45 1.1048 566356,352
Bét PC 30 180,3899 0.9585 491362,459
Clinker 8789,186259 0.8533 437436,5703
Gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña tõng lo¹i s¶n phÈm cña c«ng ty ®−îc thÓ
hiÖn trªn biÓu tÝnh gi¸ thµnh .Cô thÓ :
65
66
PhÇn III
Hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp

chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh cña s¶n
xuÊt t¹i c«ng ty xi m¨ng h¶i phßng
TÝnh ®Õn n¨m 1999,C«ng ty xi m¨ng H¶i phßng trßn 100

tuæi.100 n¨m víi biÕt bao khã kh¨n ,®Õn nay C«ng ty ®· thùc sù lín
m¹nh .S¶n phÈm cña c«ng ty xi m¨ng H¶i phßng ®· vµ ®ang ®−îc mäi
ng−êi biÕt ®Õn vµ tÝn nhiÖm.
Cã ®−îc sù thµnh c«ng nµy, c«ng ®Çu thuéc vÒ ®éi ngò çn bé
c«ng nh©n lµnh nghÒ ,®éi ngò l·nh ®¹o vµ qu¶n lý toµn c«ng tyvµ gãp
mét phÇn kh«ng nhá trong thµnh c«ng Êy lµ ®éi ngò çn bé kÕ to¸n
tµi chÝnh cña c«ng ty ®Æc biÖt lµ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm .§iÒu nµy ®−îc thÓ hiÖn b»ng kÕt qu¶ hoµn thµnh kÕ
ho¹ch gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm cña c«ng ty trong nh÷ng n¨m gÇn
®©y.
Còng nh− mäi doanh nghiÖp,s¶n phÈm cu¶ c«ng ty kh«ng tr¸nh
khái sù c¹nh tr¹nh gay g¾t cña çc s¶n phÈm kh¸c cïng lo¹i trªn thÞ
tr−êng c¶ n−íc,®Æc biÖt lµ xi m¨ng ChinhPhong trªn ®Þa bµn H¶i
phßng-S¶n phÈm cña c«ng ty liªn doanh cña §µi Loan vµ thµnh phè
H¶i phßng ®−îc s¶n xuÊt trªn quy tr×nh c«ng nghÖ tiªn tiÕn víi c«ng
suÊt thiÕt kÕ lµ 1.4 triÖu tÊn xi m¨ng 1 n¨m .§©y lµ mét khã kh¨n lín
®èi víi C«ng ty xi m¨ng H¶i phßng bëi do C«ng ty ®−îc x©y dùng
l©u n¨m nªn quy tr×nh c«ng nghÖ còng nh− m¸y mãc thiÕt bÞ ®· l¹c
h©ô vµ xuèng cÊp.MÆt kh¸c,vÞ trÝ mÆt b»ng cña cña c«ng ty tr−íc lµ
khu vùc ven ®« Ýt d©n c− sinh sèng nh−ng nay do tèc ®é t¨ng tr−ëng
d©n sè cña thµnh phè n¬i nµy ®· trë thµnh khu vùc ®« thÞ tËp trung
d©n c− ®«ng ®óc vµ dù kiÕn ®Õn n¨m 2000-2005 ®©y sÏ lµ khu c«ng
nghiÖp s¹ch cña thµnh phè H¶i phßng .§Ó tr¸nh sù « nhiÔm m«i
tr−êng cho khu d©n c− xung quanh,ChÝnh Phñ cã chñ tr−¬ng x©y
dùng vµ chuyÓn dÞch C«ng ty vÒ khu vùc Thuû Nguyªn -H¶i phßng
.Nh− vËy nhµ m¸y míi víi d©y chuyÒn c«ng nghÖ hiÖn ®¹i,Ýt « nhiÔm
m«i tr−êng,l¹i gÇn n¬i khai th¸c nguyªn vËt liÖu sÏ t¹o ®iÒu kiÖn
gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm,gióp s¶n phÈm xi m¨ng H¶i phßng cã søc
c¹nh tranh víi çc s¶n phÈm xi m¨ng kh¸c trªn thÞ tr−êng .V× lý do
nµy mµ l−îng ®Çu t− vèn cña nhµ n−íc cho C«ng ty xi m¨ng H¶i
67
phßng cho viÖc c¶i tiÕn c«ng nghÖ trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y bÞ h¹n
chÕ bëi nhµ n−íc ph¶i c©n ®èi gi÷a sè vèn ®Çu t− nhµ m¸y míi vµ
viÖc c¶i tiÕn kü thuËt cho c«ng ty hiÖn nay .Do ®ã l−îng xi m¨ng cña
c«ng ty trong hai n¨m gÇn ®©y cã gi¶m sót so víi nh÷ng n¨m
tr−íc.Nh−ng mét ®iÒu kh«ng thÓ phñ nhËn ®ã lµ sù cè g¾ng nç lùc
cña çn bé kÕ to¸n tµi chÝnh c«ng ty trong c«ng t¸c gi¶m chi phÝ s¶n
xuÊt dÉn ®Õn h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm,gióp s¶n phÈm cña c«ng ty vÉn
®−îc ng−êi tiªu dïng c¶ n−íc biÕt ®Õn. Sau ®©y lµ mét sè chØ tiªu
ph¶n ¸nh c«ng t¸c h¹ gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña C«ng ty :
N¨m 1998 gi¸ thµnh b×nh qu©n cña xi m¨ng ®en PC 30 lµ

621150 ®ång mét tÊn, so víi n¨m 1997 h¹ ®−îc 15534,149 ®ång cho
mét tÊn xi m¨ng .Ph¶i nãi r»ng ®©y lµ mét cè g¾ng rÊt lín cña C«ng
ty xi m¨ng H¶i phßng bëi v× tõ n¨m 1997 C«ng ty ®· sö dông dÇu FO
thay cho than trong viÖc ®èt lß ®Ó nung Clinker s¶n xuÊt xi m¨ng
tr¾ng vµ mét l−îng xi m¨ng ®en .§iÒu nµy ®· lµm cho chi phÝ nguyªn
vËt liÖu trùc tiÕp t¨ng,nh−ng gi¸ thµnh cña xi m¨ng ®en vÉn h¹ so víi
n¨m 1997.Cã ®−îc kÕt qu¶ nh− v¹t lµ do C«ng ty ®· tiÕt kiÖm ®−îc
çc chi phÝ nguyªn vËt liÖu kh¸c nh− : §Êt sÐt,quú khª,dÇu
mazót...Vµ ®Æc biÖt lµ gi¶m ®−îc mét l−îng ®¸ng kÓ chi phÝ s¶n xuÊt
chung trong mét tÊn xi m¨ng (18969 ®ång trong mét tÊn xi m¨ng
®en)
B¶ng tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt cña C«ng ty d−íi ®©y sÏ ph¶n
¸nh cô thÓ c«ng t¸c gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt,h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm
68
Trªn ®©y lµ mét vµi nhËn xÐt chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi
phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh cña c«ng ty .§i s©u vµo t×m hiÓu chi tiÕt çch tæ
chøc , h¹ch to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh cu¶ c«ng ty t«i thÊy cã
nh÷ng mÆt −u ®iÓm vµ mét vµi h¹n chÕ sau :
¦u ®iÓm:
-C«ng ty ®· ¸p dông ®−îc hÖ thèng m¸y vi tÝnh vµo trong c«ng

t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n do ®ã çc sè liÖu kÕ to¸n ®−îc cËp nhËt th−êng
xuyªn,tr¸nh ®−îc nhÇm lÉn trong tÝnh to¸n gióp viÖc tËp hîp chi phÝ
mét çch nhanh chãng vµ chÝnh x¸c ®¸p øng ®−îc yªu cÇu cña c«ng
t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n.
-Ph−¬ng ph¸p h¹ch to¸n kÕ to¸n cña c«ng ty nh×n chung theo
®óng chÕ ®é kÕ to¸n míi,çc sè liÖu kÕ to¸n ®−îc lu©n chuyÓn qua
çc chøng tõ sæ s¸ch râ rµng vµ chÝnh x¸c,theo ®óng tr×nh tù . Do ®ã
t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc kiÓm tra cña l·nh ®¹o vÒ kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh
doanh cña c«ng ty mét çch dÔ dµng .
-Çc chi phÝ s¶n xuÊt ë c«ng ty ®−îc çc kÕ to¸n phÇn hµnh
theo dâi vµ tËp hîp mét çch t−¬ng ®èi chÝnh x¸c,nªn h¹n chÕ viÖc
thÊt tho¸t vËt t−,nguyªn vËt liÖu s¶n xuÊt do ®ã gi¶m chi phÝ s¶n
xuÊt.
-C«ng ty ¸p dông çc tiªu thøc ph©n bæ chi phÝ thÝch hîp lµm
cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh mét çch chÝnh x¸c h¬n .
-Çch tÝnh gi¸ thµnh cña c«ng ty ®¬n gi¶n vµ râ rµng , kho¶n
môc chi phÝ ®−îc më theo ®óng yªu cÇu cña ngµnh do ®ã cho phÐp
tËp hîp chi phÝ mét çch nhanh chãng.
-C«ng ty ®· cã nh÷ng biÖn ph¸p ®óng ®¾n trong viÖc lËp

®Þnh møc nguyªn vËt liÖu nh− qu¶n lý chÆt chÏ kh©u mua b¸n vËt t−,
chØ mua vËt t− víi khèi l−îng cÇn thiÕt,thu håi vËt t− tån t¹i çc ph©n
x−ëng vµ ®Æc biÖt lµ giao chØ tiªu kÕ ho¹ch gi¸ thµnh ®èi víi tõng
cung ®o¹n cho çc ph©n x−ëng s¶n xuÊt,n©ng cao tr¸ch nhiÖm qu¶n
lý cho tõng ph©n x−ëngdo ®ã x©y dùng ®−îc ®Þnh møc nguyªn vËt
69
liÖu t−¬ng ®èi hîp lý gãp phÇn gi¶m chi phÝ,gióp s¶n phÈm cña c«ng
ty cã thÓ c¹nh tranh víi çc s¶n phÈm kh¸c trªn thÞ tr−êng
Mét vµi h¹n chÕ:
-Mét h¹n chÕ rÊt lín trong viÖc gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt vµ h¹ gi¸
thµnh s¶n phÈm cña C«ng ty xi m¨ng H¶i phßng lµ do C«ng ty xi
m¨ng H¶i phßng ®−îc x©y dùng tõ nh÷ng n¨m cña thËp kû 80 nªn c¬
së h¹ tÇng,c«ng nghÖ l¹c hËu vµ xuèng cÊp do ®ãlµm cho çc chi phÝ
s¶n xuÊt t¨ng vµ gi¸ thµnh t¨ng .Cô thÓ :
*M¸y mãc thiÕt bÞ qu¸ cò nªn ®Þnh møc nguyªn vËt liÖu
cho mét s¶n phÈm lín,n¨ng suÊt lao ®éng kh«ng cao.MÆt kh¸c m¸y
mãc thiÕt bÞ qu¸ cò nªn kh«ng thay thÕ ®−îc con ng−êi nªn vÉn ®ßi
hái mét l−îng c«ng nh©n lín do ®ã tû träng chi phÝ nh©n c«ng lín
trong toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt.
*HÖ thèng m¸y mãc t¹i çc ph©n x−ëng chÝnh nh− hÖ
thèng sµng vµ nghiÒn than qu¸ cò do ®ã hµng n¨m ph¶i chi ra mét
l−îng chi phÝ lín ®Ó duy tr× ho¹t ®éng cña chóng do ®ã mµ chi phÝ
cho söa ch÷a lín.
-ViÖc ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú cña c«ng ty cßn ë
møc t−¬ng ®èi,®é chÝnh x¸c ch−a cao .
Theo ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cña c«ng ty th×:
Gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang = Z ®Þnh møc x khèi l−îng SPDD
*Khèi l−îng s¶n phÈm dë dang lµ khèi l−îng bïn,xi m¨ng bét,
clinker tån thùc tÕ t¹i çc sil« chøa bét vµ clinker vµ giÕng bïn .§©y
lµ nh÷ng s¶n phÈm dë dang víi khèi l−îng lín khã cã thÓ c©n ®o
®ong ®Õm mét çch b×nh th−êng do ®ã ®ßi hái C«ng ty cÇn cã nh÷ng
m¸y mãc thiÕt bÞ ®Ó ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú mét çch
chÝnh x¸c .Song do C«ng ty ®−îc x©y dùng tõ rÊt l©u nªn ch−a cã çc
m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i cÇn thiÕt ®Ó ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang
cuèi kú.Do ®ã çch ®¸nh gi¸ s¶nphÈm dë dang cuèi kú t¹i C«ng ty
chØ theo ph−¬ng ph¸p gi¶n ®¬n .
Cô thÓ :
70
§èi víi s¶n phÈm dë dang lµ Clinker C«ng ty ®¸nh gi¸ b»ng
çch th¶ mét th−íc ®o gäi lµ con räi xuèng Sil« chøa Clinker ®Ó ®o
l−îng clinker trong ®ã Bét dÝnh ®Õn chç nµo cña th−íc th× ®ã lµ
chiÒu cao cña Sil« chøa bét sau ®ã tÝnh thÓ tÝch cña Sil« vµ tÝnh
l−îng Clinker tån cuèi kú.
§èi víi s¶n phÈm dë dang lµ bïn,C«ng ty còng dïng mét th−íc
®o th¶ xuèng giÕng bïn ®Ó x¸c ®Þnh l−îng bïn cßn tån cuèi kú.
§èi víi s¶n phÈm dë dang lµ xi m¨ng bét th× sè liÖu lÊy t¹i
ph©n x−ëng nghiÒn th¸o.
Víi çch ®¸nh gi¸ nh− vËy th× hoµn toµn ch−a chÝnh x¸c bëi v×
bÒ mÆt Sil« chøa Clinker còng nh− giÕng bïn kh«ng ph¶i lóc nµo
còng b»ng ph¼ng ®Ó ta cã thÓ tÝnh thÓ tÝch mét çch chÝnh x¸c
*Gi¸ thµnh ®Þnh møc ®−îc C«ng ty x©y dùng vµo ®Çu mçi n¨m
dùa vµo ®Þnh møc vËt t− .Trong gi¸ thµnh ®Þnh møc nµy bao gåm toµn
bé chi phÝ trùc tiÕp s¶n xuÊt ra clinker, bïn ,xi m¨ng bét nh−ng theo
çch ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cña C«ng ty th× chØ tÝnh cho nguyªn
vËt liÖu chÝnh do ®ã gi¸ trÞ cña s¶n phÈm dë dang trªn çc b¶ng tÝnh
gi¸ thµnh ch−a ph¶n ¸nh ®óng b¶n chÊt cña nã
Cô thÓ gi¸ thµnh ®Þnh møc cña mét tÊn clinker dïng cho s¶n xuÊt xi
m¨ng ®en lµ 46111 ®ång trong ®ã cã 30000 ®ång lµ gi¸ trÞ cña bïn,
8000 ®ång lµ gi¸ trÞ cña than ,4000 ®ång lµ gi¸ trÞ cña bi ®¹n g¹ch
chÞu löa,4111 ®ång lµ gi¸ trÞ cña vËt liÖu kh¸c ®Ó t¹o ra clinker
nh−ng khi ph©n bæ gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang vµo b¶ng gi¸ thµnh s¶n
phÈm th× chØ ph©n bæ vµo chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh do ®ã ®é
chÝnh x¸c cña çc yÕu tè vËt liÖu ph©n bæ vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ
ch−a chÝnh x¸c.
-Khi tËp hîp chi phÝ ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm C«ng ty kh«ng
tËp hîp chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý ph©n x−ëng vµo tµi kho¶n 627 mµ
l¹i tËp hîp vµo tµi kho¶n 622.Nh− vËy lµ ch−a hîp lý l¾m.VÒ mÆt sè
liÖu ®Ó ph¶n ¸nh gi¸ thµnh th× kh«ng ¶nh h−ëng khi tËp hîp nh− vËy
nh−ng sè liÖu ph¸n ¸nh chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp lµ kh«ng chÝnh
x¸c.MÆt kh¸c trong c«ng t¸c ph©n tÝch gi¸ thµnh çc kÕ to¸n qu¶n trÞ
kh«ng thÓ biÕt ®−îc chi phÝ nh©n viªn ph©n x−ëng chiÕm bao nhiªu
trong chi phÝ qu¶n lý chung do ®ã khã cã thÓ ®−a ra çc biÖn ph¸p
gi¶m chi phÝ ®Æc biÖt lµ chi phÝ s¶n xuÊt chung -chi phÝ mµ çc kÕ
to¸n coi lµ träng ®iÓm ®Ó h¹ gi¸ thµnh .Do ®ã C«ng ty nªn tËp hîp
71
chi phÝ nh©n viªn ph©n x−ëng vµo tµi kho¶n 627 mÆc dï chi phÝ ®ã lµ
nhá.
-Còng do ®−îc x©y dùng qu¸ l©u nªn c¬ së h¹ tÇng : nhµ kho,
bÕn b·i, xuèng cÊp ®Æc biÖt lµ nhµ kho chøa nguyªn vËt liÖu chÝnh
nh− kho chøa Clinker,kho chøa than ..do ®ã thÊt tho¸t vËt t− ngoµi
®Þnh møc lín lµm cho chi phÝ nguyªn vËt liÖu t¨ng ¶nh h−ëng ®Õn kÕ
ho¹ch h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm cña C«ng ty.
-HÖ thèng tµi kho¶n tËp hîp ®Ó chi phÝ s¶n xuÊt cña C«ng ty
®−îc më theo tõng ph©n x−ëng kh«ng ph¶i theo ®èi t−îng tÝnh gi¸
thµnh nªn khi tËp hîp chi phÝ ®Ó tÝnh gi¸ thµnh kh«ng thuËn tiÖn vµ
sÏ gÆp khã kh¨n trong qu¸ tr×nh kiÓm tra ,gi¸m ®èc.
72
*Mét sè ý kiÕn ®ãng gãp ®Ó kh¾c phôc mét vµi
h¹n chÕ trong c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm:
-Do C«ng ty lµ doanh nghiÖp nhµ n−íc nªn ®Þnh møc tiÒn l−¬ng
®−îc chi bÞ khèng chÕ theo møc quy ®Þnh cô thÓ cña nhµ n−íc
.Khèng chÕ møc tèi thiÓu vµ khèng chÕ ®Õn møc tèi ®a .§¬n gi¸ tiÒn
l−¬ng hiÖn nay cña C«ng ty ®−îc thùc hiÖn theo ®¬n gi¸ cña Tæng
C«ng ty xi m¨ng ViÖt Nam giao xuèng tu©n thñ theo nguyªn t¾c tèc
®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n ph¶i lín h¬n tèc ®é t¨ng tiÒn
l−¬ng b×nh qu©n .Do ®ã ®Ó t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng th× C«ng ty nªn
bè trÝ l¹i hÖ thèng kho tµng gÇn n¬i s¶n xuÊt taä ®iÒu kiÖn thuËn lîi
cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt,chó träng viÖc ®µo t¹o n©ng cao tay nghÒ cho
c«ng nh©n.
ViÖc ¸p dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµ c«ng nghÖ míi vµo
s¶n xuÊt lµ mét gi¶i ph¸p tèi −u trong viÖc n©ng cao n¨ng suÊt lao
®éng song l¹i lµ vÊn ®Ò nan gi¶i ®èi víi c«ng ty bëi do chØ cßn mét
vµi n¨m n÷a lµ toµn bé C«ng ty sÏ chuyÓn vÒ nhµ m¸y míi t¹i Thuû
nguyªn -H¶i phßng do ®ã viÖc ®Çu t− x©y míi quy tr×nh s¶n xuÊt hiÖn
®¹i kh«ng ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao v× l−îng vèn ®Çu t− vµo ®©y
lµ rÊt lín.
HiÖn nay víi l−îng vèn l−u ®éng cßn h¹n chÕ C«ng ty nªn ®Çu
t− b¶o d−ìng nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn cã nh»m ®Èm b¶o cho m¸y
mãc ho¹t ®éng th−êng xuyªn kh«ng cã giê m¸y chÕt t¹o ®iÒu kiÖn
n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng.
C«ng ty nªn bè trÝ c¬ cÊu lao ®éng s¶n xuÊt mét çch hîp lý ®Ó
tr¸nh t×nh tr¹ng l·ng phÝ søc lao ®éng .Nh− vËy C«ng ty nªn ph©n
lo¹i bè trÝ,®¸nh gi¸ bËc thî cña c«ng nh©n cho chÝnh x¸c ®Ó ®¶m b¶o
tr×nh ®é kü thuËt vµ n¨ng lùc s¶n xuÊt ®ång ®Òu.
C«ng ty cÇn hoµn thiÖn ®Þnh møc nh©n c«ng h¬n n÷a trªn c¬ së
kÕ thõa ®Þnh møc truyÒn thèng vµ ®· ®−îc ®iÒu chØnh s¶n xuÊt s¶n
phÈm tr−íc ®ã .Th−êng xuyªn theo dâi c«ng nh©n s¶n xuÊt hµng
ngµy, tuÇn,th¸ng,tõng viÖc,tõng kh©u,tõng giai ®o¹n ®Ó ®iÒu chØnh
kÞp thêi chÝnh x¸c ®Þnh møc theo tõng c«ng viÖc ®−îc giao tr¸nh
®−îc t×nh tr¹ng sö dông l·ng phÝ thêi gian,tiÕt kiÖm chi phÝ nh©n
c«ng lµm gi¶m chi phÝ tiÒn l−¬ng trong mét ®¬n vÞ s¶n phÈm .C«ng
73
ty nªn kÝch thÝch ng−êi lao ®éng vµ t¨ng c−êng çc biÖn ph¸p kû luËt
b»ng çch khen th−ëng vµ quy tr¸ch nhiÖm mét çch kÞp thêi.
-§Ó ®¸nh gi¸ s¶nphÈm dë dang mét çch chÝnh x¸c h¬n C«ng ty
cã thÓ ¸p dông mét sè biÖn ph¸p sau:
§èi víi s¶n phÈm dë dang lµ Clinker cã thÓ ¸p dông c©n tr−ît
Clinker nh− mét sè nhµ m¸y xi m¨ng kh¸c ®ang ¸p dông .Khi ¸p
dông c©n tr−ît Clinker th× s¶n l−îng Clinker s¶n xuÊt ra sÏ ®−îc ®−a
qua c©n tr−ît tr−íc khi ®−a vµo Sil« chøa Clinker . Khèi l−îng
Clinker dë dang =Sè l−îng Clinker s¶n xuÊt trong kú - Sè l−îng
Clinker xuÊt dïng cho s¶n xuÊt xi m¨ng.
§èi víi bïn C«ng ty cã thÓ dùa vµo yªu cÇu kü thuËt trong qu¸
tr×nh s¶n xuÊt xi m¨ng cã thÓ ®−a ra ®Þnh møc bïn trong mét tÊn xi
m¨ng .Dùa vµo ®Þnh møc bïn vµ s¶n l−îng xi m¨ng hoµn thµnh trong
kú cã thÓ biÕt ®−îc khèi l−îng bïn tån cuèi kú b»ng çch lÊy s¶n
l−îng bïn s¶n xuÊt trõ ®i s¶n l−îng bïn ®−a vµo s¶n xuÊt.
Khèi l−îng xi m¨ng bét tån thùc tÕ ®−îc ph¶n ¸nh t¹i ph©n
x−ëng nghiÒn th¸o .Xi m¨ng bét lµ s¶n phÈm dÔ thÊt tho¸t do ®ã ®Ó
®¸nh gi¸ khèi l−îng tån cuèi kú mét çch chÝnh x¸c ®ßi hái ph¶i cã
sù qu¶n lý theo dâi chÆt chÏ t¹i ph©n x−ëng nµy .Nh− vËy C«ng ty
cÇn giao tr¸ch nhiÖm cô thÓ cho ph©n x−ëng ®Æt biÖt lµ qu¶n ®èc vµ
kÕ to¸n ph©n x−ëng.
C«ng ty cã thÓ ®−a ra ®Þnh møc hao hôt hîp lý ®ång thêi ®−a ra
çc biÖn ph¸p kû luËt,khen th−ëng kÞp thêi nh»m cho ng−êi lao ®éng
cã tr¸ch nhiÖm h¬n trong c«ng t¸c qu¶n lý chèng hao hôt ngoµi ®Þnh
møc.
Khèi l−îng xi m¨ng bét DDCK = s¶n l−îng xi m¨ng bét s¶n
xuÊt -S¶n l−îng xi m¨ng ®em ®ãng bao - Hao hôt ®Þnh møc
-§Ó h¹n chÕ møc hao hôt ®Õn møc thÊp nhÊt ngoµi viÖc nªn cè
g¾ng cñng cè l¹i hÖ thèng kho tµng,bÕn b·i C«ng ty nªn ®−a ra çc
biÖn ph¸p ®èi víi ®éi vËn t¶i trong kh©u vËn chuyÓn nguyªn vËt liÖu
: clinker,th¹ch cao ..tõ cÇu c¶ng vÒ ®Õn kho VÝ dô :
§èi víi çc xe chuyªn chë nµy C«ng ty cã thÓ trang bÞ çc b¹t
che ®Ó h¹n chÕ viÖc tiªu hao vËt liÖu ngoµi ®Þnh møc mÆt kh¸c gi¶m
74
®é « nhiÔm m«i tr−êng ®èi víi m«i tr−êng xung quanh.§ång thêi
C«ng ty còng cã thÓ ®−a ra mét ®Þnh møc hao hôt hîp lý trong mét
tÊn nguyªn vËt liÖu cho ®éi xe chuyªn chë.
-§èi víi hÖ thèng tµi kho¶n tËp hîp chi phÝ th× C«ng ty cã thÓ
theo ®èi t−îng tÝnh gi¸ thµnh ®Ó thuËn tiÖn h¬n trong c«ng t¸c tËp
hîp vµ tÝnh gi¸ thµnh .NÕu nh− më theotõng ph©n x−ëng th× khi nh×n
mét çch tæng qu¸t vµo tµi kho¶n tËp hîp chi phÝ sÏ kh«ng râ
VÝ dô ®èi víi tµi kho¶n 621 -Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp C«ng
ty cã thÓ më :
Tk 621 -Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
Tk 6211-Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp dïng s¶n xuÊt xi m¨ng ®en
Tk 6212-Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp dïng s¶n xuÊt xi m¨ng
tr¾ng
Tk 6216-Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp dïng s¶n xuÊt bao giÊy
ë mçi mét tµi kho¶n cÊphai C«ng ty l¹i cã thÓ më chi tiÕt cho tõng
ph©n x−ëng trùc tiÕp s¶n xuÊt
Tk 6211-Chi phÝ NVLTTsxXM ®en t¹i PX M¸y ®¸

Tk 6212- " PX Than
Tk 6213- " pX Lß Nung
Tk 6214- " NghiÒn th¸o
Tk 6215- " Bao giÊy
-Do c«ng ty cã quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt t−¬ng ®èi phøc
t¹p, kiÓu liªn tôc : qu¸ tr×nh s¶n xuÊt qua nhiÒu giai ®o¹n s¶n xuÊt
,liªn tiÕp theo tõng theo mét quy tr×nh nhÊt ®Þnh,tæ chøc s¶n xuÊt
nhiÒu vµ æn ®Þnh nh−ng chu kú s¶n xuÊt ng¾n ,®èi t−îng tËp hîp chi
phÝ theo tõng ph©n x−ëng,kú tÝnh gi¸ thµnh theo th¸ng nªn ®Ó tÝnh
gi¸ thµnh mét çch chÝnh x¸c h¬n vµ gióp çc kÕ to¸n qu¶n trÞ trong
qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm,t¹o ®iÒu kiÖnthuËn tiÖn
cho viÖc tÝnh to¸n hiÖu qu¶ kinh tÕ ë tõng giai ®o¹n s¶n xuÊt thuËn
tiÖn cho viÖc ghi chÐp kÕ to¸n nöa thµnh phÈm C«ng ty cã thÓ ¸p
dông ph−¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo ph−¬ng ph¸p ph©n b−íc cã
tÝnh nöa thµnh phÈm mÆc dï ph−¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh cña C«ng ty
hiÖn nay lµ t−¬ng ®èi phï hîp,dÔ tÝnh to¸n, ®¬n gi¶n.
75
Theo ph−¬ng ph¸p nµy th× kÕ to¸n gi¸ thµnh ph¶i c¨n cø vµo chi
phÝ s¶n xuÊt ®· ®−îc tËp trung theo tõng giai ®o¹n s¶n xuÊt,lÇn l−ît
tÝnh tæng gi¸ thµnh ®¬n vÞ nöa thµnh phÈm cña giai ®o¹n s¶n xuÊt
tr−íc vµ kÕt chuyÓn sang giai ®o¹n sau mét çch tuÇn tù ®Ó tÝnh tiÕp
tæng gi¸ thµnh ®¬n vÞ cña giai ®o¹n kÕ tiÕp cø thÕ tiÕp tôc cho ®Õn
khi tÝnh ®−îc tæng gi¸ thµnh vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ ë giai ®o¹n s¶n xuÊt
cuèi cïng.
Theo ph−¬ng ph¸p nµy th× s¶n phÈm xi m¨ng cña C«ng ty tr¶i
qua ba giai ®o¹n s¶n xuÊt liªn tôc .S¶n phÈm cña giai ®o¹n thø nhÊt
lµ bïnf¸t ,thµnh phÈm cña giai ®o¹n thø hai lµ clinker,cña giai ®o¹n
thø ba lµ xi m¨ng bét vµ xi m¨ng bao .Tr−íc kia do khèi l−îng s¶n
xuÊt rÊt nhiÒu nªn C«ng ty t¸ch thµnh hai giai ®o¹n lµ xi m¨ng bét
phÈm sau ®ã chuyÓn sang giai ®o¹n cuèi cïng t¹i ph©n x−ëng ®ãng
bao. Nh−ng hiÖn t¹i do s¶n l−îng cña C«ng ty trong mÊy n¨m cã
gi¶m sót nªn hai giai ®o¹n nµy ®−îc C«ng ty gép vµo mét giai ®o¹n
t¹i mét ph©n x−ëng nghiÒn ®ãng bao nªn thµnh phÈm cña giai ®o¹n
nµy lµ xi m¨ng bao .Theo ph−¬ng ph¸p ph©n b−íc th× vÉn quy s¶n
l−îng s¶n xuÊt theo s¶n l−îng cña xi m¨ng ®en PC 30 .Bét xi m¨ng
tuy lµ s¶n phÈm dë dang cña C«ng ty song nã còng lµ s¶n phÈm
th−¬ng m¹i cña C«ng ty nªn còng ®−îc tÝnh theo hÖ sè cña xi m¨ng
PC 30 Chi phÝ s¶n xuÊt cña giai ®o¹n mét sÏ ®−îc tËp hîp chñ yÕu ë
ph©n x−ëng M¸y ®¸, ë giai ®o¹n thø hai chi phÝ s¶n xuÊt ®−îc tËp
hîp ë ph©n x−ëng Than mÞn vµ ph©n x−ëng Lß nung,chi phÝ s¶n xuÊt
ë giai ®o¹n ba tËp hîp t¹i ph©n x−ëng nghiÒn ®ãng bao .Víi çch
®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dangcuèi kú theo nguyªn vËt liÖu chÝnh vµ çc
sè liÖu tËp hîp theo tõng ph©n x−ëng th× gi¸ thµnh th¸ng 12
n¨m1998 theo ph−¬ng ph¸p ph©n b−íc cã tÝnh nöa thµnh phÈm sÏ
®−îc tÝnh nh− sau.
T¹i giai ®o¹n mét

Chi phÝ s¶n xuÊt ë giai ®o¹n nµy ®−îc tËp hîp t¹i ph©n x−ëng m¸y
®¸ th¸ng 12 n¨m 1998
Nguyªn vËt liÖu chÝnh cña giai ®o¹n nµy lµ ®Êt sÐt , ®¸ v«i vµ quÆng
s¾t còng lµ nguyªn vËt liÖu chÝnh ®Ó s¶n xuÊt ra xi m¨ng .T¹i giai
®o¹n nµy bïnf¸t lµ thµnh phÈm vµ ®−îc chøa t¹i bÓ bïn
Ta cã b¶ng tÝnh gi¸ thµnh cña bïn f¸t
76
77
NÕu nh− ¸p dông ph−¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo ph−¬ng ph¸p ph©n
b−¬c cã tÝnh nöa thµnh phÈm th× cã nh÷ng mÆt −u vµ h¹n chÕ sau:
¦u ®iÓm
Theo ph−¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh nµy th× ta cã thÓ biÕt ®−îc gi¸
thµnh cña tõng giai ®o¹n s¶n xuÊt s¶n phÈm hay cã thÓ biÕt ®−îc gi¸
thµnh nöa thµnh phÈm mét çch chÝnh x¸c,thuËn tiÖn cho viÖc tÝnh
to¸n hiÖu qu¶ kinh tÕ cho tõng giai ®o¹n, tõng ph©n x−ëng s¶n xuÊt,
t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc ghi chÐp kÕ to¸n nöa thµnh phÈm khi nhËp kho
vµ di chuyÓn gi÷a çc ph©n x−ëng, ®éi s¶n xuÊt khi cã b¸n thµnh
phÈm b¸n ra ngoµi .
MÆt kh¸c víi çch tÝnh gi¸ thµnh theo ph−¬ng ph¸p ph©n b−íc
cã tÝnh nöa thµnh phÈm th× thuËn tiÖn trong viÖc kiÓm tra ®Þnh møc
chi phÝ trong mét ®¬n vÞ s¶n phÈm,thuËn tiÖn trong viÖc ®Ò ra çc
biÖn ph¸p nh»m gi¶m chi phÝ,h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm bëi v× kÕ to¸n
qu¶n trÞ cã thÓ biÕt ®−îc t¹i giai ®o¹n nµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt th×
chi phÝ s¶n xuÊt bá ra nhiÒu vµ v−ît ®Þnh møc quy ®Þnh,tõ ®ã cã thÓ
®Ò ra çc biÖn ph¸p cho giai ®o¹n s¶n xuÊt ®ã.
H¹n chÕ
Khi C«ng ty ¸p dông ph−¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo ph−¬ng
ph¸p ph©n b−íc cã tÝnh nöa thµnh phÈm th× khèi l−îng c«ng viÖc tÝnh
to¸n sÏ nhiÒu h¬n,phøc t¹p h¬n .Theo çch tÝnh nµy ®ßi hái çc kÕ
to¸n ph¶i theo dâi,gi¸m s¸t chÆt chÏ l−îng chi phÝ trong tõng giai
®o¹n s¶n xuÊt vµ ®Æc biÖt lµ l−îng thµnh phÈm cña mçi giai ®o¹n s¶n
xuÊt nhËp kho còng nh− b¸n ra ngoµi ®Ó tÝnh mét çch chÝnh x¸c
l−îng chi phÝ sÏ chuyÓn sang giai ®o¹n s¶n xuÊt sau ®Ó gi¸ thµnh cña
thµnh phÈm cña giai ®o¹n cu«i ®−îc ph¶n ¸nh theo tõng kho¶n môc
chi phÝ mét çch trung thùc.
78
*KÕt luËn
Trong mçi doanh nghiÖp,®Æc biÖt lµ çc doanh nghiÖp s¶n
xuÊt th× chi phÝ s¶n xuÊt cã vai trß quyÕt ®Þnh ®Õn sù tån t¹i vµ
ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp .§Ó cã thÓ ®øng v÷ng trªn thÞ tr−êng,
nhÊt lµ thÞ tr−êng cã sù c¹nh tranh gay g¾t nh− hiÖn nay çc doanh
nghiÖp lu«n t×m mäi biÖn ph¸p ®Ó gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, h¹ gi¸
thµnh s¶n phÈm bëi v× doanh nghiÖp chØ cã thÓ tiªu thô ®−îc s¶n
phÈm khi gi¸ b¸n s¶n phÈm phï hîp víi kh¶ n¨ng cña ng−êi tiªu
dïng.
Víi nhËn thøc nh− vËy,C«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng lu«n cè

g¾ng t×m mäi biÖn ph¸p ®Ó gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt,h¹ gi¸ thµnh s¶n
phÈm, lÊy chÊt l−îng lµm ph−¬ng ch©m s¶n xuÊt.Vµ trong mÊy n¨m
gÇn ®©y C«ng ty ®· ®¹t ®−îc nh÷ng kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh trong viÖc
thùc hiÖn kÕ ho¹ch h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm.KÕt qu¶ nµy cã sù ®ãng
gãp rÊt lín cña ®éi ngò çn bé kÕ to¸n C«ng ty,®Æc biÖt lµ kÕ to¸n
tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong viÖc
qu¶n lý tèt chi phÝ s¶n xuÊt, trong viÖc t×m ra çc biÖn ph¸p nh»m
gi¶m hao hôt ngoµi ®Þnh møc trong mçi ®¬n vÞ s¶n phÈm.
Song ®Ó c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ
s¶n xuÊt,tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm nãi riªng trë thµnh c«ng cô qu¶n
lý ®¾c lùc vµo viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh, C«ng ty
cÇn hoµn thiÖn vµ tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n mét çch hîp lý vµ khoa
häc h¬n.ViÖc nµy ®ßi hái mçi çn bé kÕ to¸n kh«ng chØ n¾m v÷ng
vÒ mÆt lý luËn mµ ph¶i hiÓu s©u s¾c t×nh h×nh thùc tÕ t¹i C«ng ty
®Ó tõ ®ã cã thÓ vËn dông mét çch khoa häc, linh ho¹t, hîp lý
trong viÖc kÕt hîp gi÷a lý luËn vµ thùc tÕ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶
s¶n xuÊt kinh doanh.
V× thêi gian vµ nhËn thøc cßn h¹n chÕ bµi b¸o ço thùc tËp
cña t«i chØ ®i s©u nghiªn cøu mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n cña c«ng t¸c kÕ
to¸n t©p hîp chi phÝ, tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, vµ ch¾c ch¾n cßn
nhiÒu thiÕu xãt.T«i rÊt mong cã ®−îc sù gãp ý, phª b×nh cña çc
thÇy,c« còng nh− çc c«,chó trong phßng KÕ to¸n Tµi chÝnh cña
C«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng.
79
T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù h−íng dÉn, chØ b¶o nhiÖt t×nh
cña çc thÇy,c« gi¸o trong tr−êng vµ çc anh,chÞ trong phßng KÕ
to¸n Tµi chÝnh cña C«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng ®· gióp ®ì t«i hoµn
thµnh bµi b¸o ço thùc tËp cña m×nh .
T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n.
80
Tµi liÖu tham kh¶o
Gi¸o tr×nh "KÕ to¸n doanh nghiÖp s¶n xuÊt "cña tr−êng §¹i häc
Tµi chÝnh KÕ to¸n Hµ Néi
Gi¸o tr×nh "Qu¶n trÞ Tµi chÝnh doanh nghiÖp ","Ph©n tÝch ho¹t
®éng s¶n xuÊt " cña tr−êng Tµi chÝnh KÕ to¸n Hµ Néi.
B¸o "Thêi b¸o kinh tÕ ".
Bµi b¸o ço thùc tËp cña çc Anh,ChÞ kho¸ trªn.
81
Môc lôc :
PhÇn I : Lý luËn chung vÒ kÕ to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm cña çc doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
I.NhiÖm vô kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
1.Chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm

1.1.Chi phÝ s¶n xuÊt vµ ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt
1.2.Gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm vµ ph©n lo¹i gi¸ thµnh
2.Ph©n biÖt chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm
II.§èi t−îng kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi t−îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n
xuÊt s¶n phÈm
1.§èi t−îng kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt

2.§èi t−îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm
3.NhiÖm vô kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh
III.KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt trong çc doanh nghiÖp s¶n xuÊt theo hÖ
thèng kÕ to¸n hiÖn hµnh
1.KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp kÕ to¸n hµng tån kho
theo ph−¬ng ph¸p kª khai th−êng xuyªn
1.1.KÕ to¸n chi phÝ NVLTT
1.2.KÕ to¸n chi phÝ NCTT
1.3.KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung
2.KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp kÕ to¸n hµng tån kho
theo ph−¬ng ph¸p kiÓm khª ®Þnh kú
3.TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt toµn doanh nghiÖp
4.HÖ thèng sæ kÕ to¸n ph¶n ¸nh kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ
5.KiÓm kª,®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú
5.1.§¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo chi phÝ nguyªn vËt liÖu
trùc tiÕp
5.2.§¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo ph−¬ng ph¸p hoµn
thµnh t−¬ng ®−¬ng
5.3.§¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo chi phÝ ®Þnh møc
6.Ph−¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong çc doanh nghiÖp
s¶n xuÊt
82
PhÇn II.Thùc tr¹ng kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n
xuÊt s¶n phÈm t¹i C«ng ty xi m¨ng H¶Þ Phßng
I.§Æc ®iÓm t×nh h×nh chung cña C«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng
1.Qu¸ tr×nh h×nh thµnh cña C«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng

2.§Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm
II.C«ng t¸c tæ chøc bé m¸y cña C«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng
1.Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý ë C«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng

2.Tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n t¹i C«ng ty XMHP
III.H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh t¹i C«ng ty xi
m¨ng H¶i Phßng
1.§èi t−îng kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt t¹i C«ng ty XMHP
2.KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt t¹i C«ng ty XMHP
2.1.KÕ to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
2.2.KÕ to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
2.3.KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung
3.TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm t¹i
C«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng
PhÇn III.Hoµn thiÖn c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n
xuÊt t¹i C«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng
*KÕt luËn
83
NhËn xÐt cña ®¬n vÞ thùc tËp
84

Z Cty Ximang HP

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Z Cty Ximang HP

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o

ViÖn ®¹i häc më hµ néi

Gi¸o viªn h−íng dÉn : ViÖn tr−ëng NguyÔn kim Truy

t«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n

Lý luËn chung vÒ kÕ to¸n chi phÝ vµ tÝnh

I. NhiÖm vô kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸

1.Chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm

Chi phÝ s¶n xuÊt ®−îc chia lµm :

1.2.2.Ph©n lo¹i gi¸ thµnh

Theo c¸ch nµy gi¸ thµnh ®−îc chia thµnh :

*Ph©n lo¹i gi¸ thµnh theo ph¹m vi tÝnh to¸n

Gi¸ thµnh = Gi¸ thµnh + Chi phÝ + Chi phÝ

II.§èi t−îng kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi

1 §èi t−îng kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt

4.NhiÖm vô kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh

III.KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt trong c¸c doanh

-X¸c ®Þnh hÖ sè ph©n bæ (H)

-TÝnh møc chi phÝ phan bæ cho tõng ®èi t−îng

Tk 154 - Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang

-DCK : Chi phÝ

1.1 KÕ to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp

TiÕp theo ta x¸c ®Þnh hÖ sè ph©n ,bæ theo c«ng thøc :

Nî TK 621 ( chi tiÕt liªn quan )

1.2. Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp

1.3. Chi phÝ s¶n xuÊt chung

Nî TK 627( chi tiÕt liªn quan )

TK152,153 TK 621 TK 154 TK 632

Tk 214,142,335 TK 627 Tk 155

Ph−¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú lµ ph−¬ng ph¸p kÕ to¸n

KÕt chuyÓn chi phÝ NVLTT

KÕt chuyÓn chi phÝ sx chung

5. KiÓm kª,®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú

Trong ®ã S'd lµ khèi l−îng s¶n phÈm dë dang ®· tÝnh ®æi ra

Theo ph−¬ng ph¸p nµy,cuèi kú kÕ to¸n tiÕn hµnh kiÓm kª khèi

6.1.Ph−¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh gi¶n ®¬n .

6.2.Ph−¬ng ph¸p lo¹i trõ chi phÝ

6.3. Ph−¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo hÖ sè

Tæng s¶n l−îng thùc tÕ n

Trong ®ã Si : S¶n l−îng thùc tÕ cña lo¹i s¶n phÈm i

6.4. Ph−¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo tû lÖ

Gi¸ thµnh thùc tÕ cña c¶ nhãm sp

6.7.Ph−¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo kiÓu ph©n b−íc

Thùc tr¹ng kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ

I. §Æc ®iÓm , t×nh h×nh chung cña C«ng ty xi m¨ng

C«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng cã trô së t¹i sè 1 ®−êng Hµ Néi

1.Qu¸ tr×nh h×nh thµnh cña c«ng ty xi m¨ng H¶i phßng

TiÒn th©n cña C«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng lµ nhµ m¸y xi

* Sè liÖu vÒ s¶n xuÊt kinh doanh

ChØ tiªu TH n¨m THn¨m THn¨m

Than §Êt sÐt §¸ v«i QuÆng s¾t

M¸y sÊy M¸y bõa M¸y bóa

M¸y nghiÒn BÓ chøa KÐt chøa

Lß nung Clinker BÓ dù tr÷ bïn ph¸t

M¸y nghiÒn Sil«

3.1 Tæ chøc bé maý kÕ to¸n ë c«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng

C«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng tæ chøc bé m¸y theo m« h×nh trùc

* Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n t¹i c«ng ty

T¹i phßng kÕ to¸n ®−îc chia lµm bèn tæ :

B¶ng tæng hîp

B¸o c¸o kÕ to¸n

Ghi chó : Ghi hµng ngµy

2.1 KÕ to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp

MÉu phiÕu xuÊt vËt t−

Lt = (Lcb + PC )K1 K2ct K3 N1 + (Lk + PC k ) * N2