Lêi nãi ®Çu

X©y dùng vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ thÞ trêng lµ mét ®iÒu kiÖn tÊt
yÕu ®Ó ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ cña mét quèc gia. ë ViÖt Nam, sau gÇn 20
n¨m ®æi míi, sù ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ trêng ®· t¹o thóc ®Èy c¸c chñ thÓ
kinh tÕ ph¸t huy kh¶ n¨ng, søc s¸ng t¹o vµ tù chñ trong s¶n xuÊt kinh doanh.
Trong lÜnh vùc dÞch vô tµi chÝnh, kinh tÕ thÞ trêng ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho
ngµnh b¶o hiÓm ph¸t triÓn m¹nh mÏ. Cïng víi sù lín m¹nh chung cña toµn
ngµnh b¶o hiÓm, b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt ph¸t triÓn kh«ng ngõng vµ
ngµy cµng tá râ vai trß quan träng ®èi víi tiÕn tr×nh më cöa héi nhËp ngµy
nay.
Tuy nhiªn, b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt kh«ng thÓ ph¸t huy ®îc vai trß
cña m×nh nÕu t¸ch rêi t¸i b¶o hiÓm. NhËn thøc ®îc mèi quan hÖ nµy, ngµy
27/9/1994 Thñ tíng chÝnh phñ ®· ký quyÕt ®Þnh 100/CP thµnh lËp C«ng
ty t¸i b¶o hiÓm quèc gia ViÖt Nam, ngµy nay ®æi tªn lµ Tæng c«ng ty cæ
phÇn t¸i b¶o hiÓm quèc gia ViÖt Nam (tªn giao dÞch lµ Vinare) víi t c¸ch lµ
“bµ ®ì” cho thÞ trêng b¶o hiÓm trong níc. Qua 10 n¨m thùc hiÖn nghiÖp vô
x©y dùng l¾p ®Æt, Vinare ®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu to lín song vÉn cßn
tån t¹i rÊt nhiÒu khã kh¨n cÇn kh¾c phôc.
Trong thêi gian thùc tËp t¹i Vinare, díi sù híng dÉn cña c¸c c¸n bé Phßng
T¸i B¶o HiÓm X©y dùng L¾p ®Æt kÕt hîp víi nh÷ng kiÕn thøc ®· häc, em
xin chän ®Ò tµi:
“T×nh h×nh thùc hiÖn t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt t¹i Tæng c«ng
ty cæ phÇn t¸i b¶o hiÓm quèc gia ViÖt Nam”.
Em xin c¶m ¬n c« gi¸o, th¹c sü NguyÔn ThÞ ChÝnh vµ c¸c c¸n bé
nghiÖp vô Phßng T¸i B¶o HiÓm X©y dùng L¾p ®Æt ®· gióp em hoµn
thµnh ®Ò tµi nµy.

1
 Ch¬ng I
Kh¸i qu¸t chung vÒ b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt vµ t¸i b¶o hiÓm
x©y dùng l¾p ®Æt

I. kh¸i qu¸t vÒ b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt.

1. Sù cÇn thiÕt cña b¶o hiÓm X©y dùng L¾p ®Æt.
B¶o hiÓm lµ ngµnh dÞch vô, mang ®Æc trng cña dÞch vô tµi chÝnh ra
®êi xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu cÊp thiÕt cña con ngêi: nhu cÇu ®îc b¶o vÖ tríc
nh÷ng rñi ro g©y thiÖt h¹i, mÊt m¸t vÒ tµi s¶n hay liªn quan ®Õn søc khoÎ
vµ tuæi thä cña con ngêi. Môc ®Ých cña b¶o hiÓm chñ yÕu lµ gãp phÇn
æn ®Þnh kinh tÕ cho ngêi tham gia tõ ®ã kh«i phôc vµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt
®êi sèng; ®ång thêi t¹o nguån vèn cho ph¸t triÓn kinh tÕ vµ x· héi cña ®Êt
níc. Tr¶i qua qu¸ tr×nh ph¸t triÓn t¬ng ®èi dµi, b¶o hiÓm ®· ngµy cµng
kh¼ng ®Þnh vµ thÓ hiÖn vai trß còng nh ®ãng gãp to lín cña nã ®èi víi
nÒn kinh tÕ mçi níc. B¶o hiÓm kü thuËt còng kh«ng n»m ngoµi ®iÒu ®ã.
Trªn thÕ giíi hiÖn nay, do sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña khoa häc kü
thuËt ®Æc biÖt kü thuËt x©y dùng d©n dông, do yªu cÇu kü thuËt ngµy
cµng cao, gi¸ trÞ c«ng tr×nh ngµy cµng lín vµ cïng víi nã lµ sù ph¸t sinh cña
nhiÒu rñi ro kü thuËt, kinh tÕ trong qu¸ tr×nh x©y dùng nªn ®· dÉn ®Õn
®ßi hái cÊp thiÕt viÖc ph¸t triÓn vµ më réng lo¹i h×nh b¶o hiÓm x©y dùng
l¾p ®Æt. MÆt kh¸c, trong gi¸ ®a ra ®Êu thÇu, c¸c c«ng ty hoÆc c¸c h·ng
thÇu kh«ng thÓ tÝnh ®îc ®Çy ®ñ kho¶n tiÒn dù tr÷ ®Ò phßng cho c¸c tæn
thÊt x¶y ra khi x©y dùng c«ng tr×nh, nÕu ®a vµo th× gi¸ ®Êu thÇu cña
c«ng tr×nh sÏ rÊt cao. Trong khi ®ã nhµ b¶o hiÓm cã thÓ tÝnh to¸n chÝnh
x¸c h¬n nhiÒu sè phÝ b¶o hiÓm cña c«ng tr×nh so víi so víi viÖc dù kiÕn
sè tiÒn ®Ò phßng tæn thÊt cña c¸c nhµ thÇu. H¬n n÷a, quy luËt cña b¶o
hiÓm lµ lÊy sè ®«ng bï sè Ýt nªn phÝ b¶o hiÓm sÏ kh«ng cao vµ nh vËy
b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt ngoµi ý nghÜa quan träng lµ viÖc ®ãng gãp

2
vµo h¹ gi¸ thµnh c«ng tr×nh cßn ®a ra mét ®¶m b¶o rÊt cã hiÖu qu¶ vÒ
mÆt tµi chÝnh cho c¸c bªn cã liªn quan tíi c«ng tr×nh ®îc x©y dùng.
Kh«ng nh÷ng thÕ, c¸c c«ng tr×nh nµy cã thÓ gÆp ph¶i rÊt nhiÒu rñi
ro bÊt ngê trong qu¸ tr×nh x©y dùng, l¾p ®Æt g©y thiÖt h¹i tµi chÝnh cho
chñ thÇu, chñ ®Çu t. Tuy nhiªn, qua c«ng t¸c båi thêng nhanh chãng ®Çy
®ñ cña c¸c nhµ b¶o hiÓm, t×nh tr¹ng khã kh¨n ban ®Çu vÒ tµi chÝnh do rñi
ro g©y ra sÏ nhanh chãng ®îc gi¶i quyÕt, nhê ®ã chñ thÇu hay chñ ®Çu t cã
thÓ trang tr¶i ®îc c¸c chi phÝ bÊt ngê ph¸t sinh vît qu¸ kh¶ n¨ng tµi chÝnh
cña m×nh; gióp hä b¶o toµn ®îc vèn kinh doanh, h¹n chÕ ®îc ng¾n nhÊt
thêi gian gi¸n ®o¹n kinh doanh cã thÓ x¶y ra do gÆp rñi ro.
MÆt kh¸c, c¸c c«ng tr×nh x©y dùng l¾p ®Æt thêng cã gi¸ trÞ rÊt lín.
VÝ dô, mét sè c«ng tr×nh cã gi¸ trÞ lín ë ViÖt Nam nh: nhµ m¸y nhiÖt
®iÖn H¶i Phßng: 628 triÖu USD; Nhµ m¸y ®iÖn §¹i Ninh: 500 triÖu USD;
CÇu Thanh Tr×: 400 triÖu USD; Nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn Cao Ng¹n: 105 triÖu
USD; Nhµ m¸y xi m¨ng Tam §iÖp: 100 triÖu USD...
§øng tríc c¸c c«ng tr×nh cã gi¸ trÞ ®Çu t lín nh vËy, nguy c¬ rñi ro
dÉn ®Õn ph¸ s¶n, mÊt vèn kinh doanh lµ ®iÒu khã tr¸nh khái. Do vËy,
tham gia b¶o hiÓm hay nãi c¸ch kh¸c lµ chuyÓn rñi ro cho nhµ b¶o hiÓm lµ
mét gi¶i ph¸p h÷u hiÖu cho c¸c nhµ thÇu hay chñ ®Çu t.
Bªn c¹nh ®ã, cã thÓ thÊy mét trong nh÷ng t¸c dông h÷u hiÖu cña b¶o
hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt còng nh b¶o hiÓm nãi chung ®ã lµ gãp phÇn ®Ò
phßng h¹n chÕ c¸c rñi ro cã thÓ x¶y ra, gióp cuéc sèng con ngêi an toµn h¬n,
x· héi trËt tù h¬n, gi¶m nçi lo cho nh÷ng ngêi cã liªn quan. §iÒu nµy cã thÓ
thÊy mét c¸ch kh¸ râ rµng qua viÖc nhµ b¶o hiÓm ¸p dông c¸c biÖn ph¸p
®Ò phßng h¹n chÕ rñi ro ®èi víi c¸c c«ng tr×nh x©y dùng, còng nh tuyªn
truyÒn s©u réng c¸c kiÕn thøc cÇn thiÕt vÒ c¸c lo¹i rñi ro, c¸c nguy c¬ vµ
hËu qu¶ cña chóng.
Mét ®iÒu cÇn ®Ò cËp n÷a lµ b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt mang l¹i
mét nguån ®Çu t ®¸ng kÓ cho nÒn kinh tÕ.

3
 Víi nguån vèn t¹m thêi nhµn rçi kh«ng nhá, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm cã
thÓ cho vay, mua tr¸i phiÕu, kinh doanh bÊt ®éng s¶n, tham gia vµo thÞ tr-
êng chøng kho¸n,... ho¹t ®éng kinh tÕ nhê vËy mµ s«i ®éng h¬n, hiÖu qu¶
h¬n.
Cuèi cïng, cÇn nãi thªm mét ®ãng gãp ®¸ng kÓ cña b¶o hiÓm x©y dùng
l¾p ®Æt- tÊt nhiªn ®iÒu nµy còng quyÕt ®Þnh sù cÇn thiÕt ph¶i triÓn
khai lo¹i h×nh b¶o hiÓm nµy trong mçi níc. §ã lµ gióp Nhµ níc trong viÖc
kh¾c phôc nh÷ng kho¶n chi t¬ng ®èi lín trong viÖc kh¾c phôc hËu qu¶ tæn
thÊt khi ®· cã hÖ thèng b¶o hiÓm, tr¸nh nh÷ng biÕn ®éng chi tiªu ¶nh hëng
®Õn kÕ ho¹ch cña ng©n s¸ch Nhµ níc. §ång thêi, ho¹t ®éng b¶o hiÓm nµy
cßn gãp phÇn t¨ng thu ngo¹i tÖ trong níc, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm, t¨ng thu
nhËp cho ngêi d©n trong níc.
B¶o hiÓm x©y dùng vµ l¾p ®Æt lµ mét bé phËn cña b¶o hiÓm kü
thuËt. Sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña b¶o hiÓm kü thuËt lu«n g¾n liÒn víi sù
ph¸t triÓn cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc kü thuËt. B¶o hiÓm kü thuËt b¾t
®Çu ë níc Anh c«ng nghiÖp vµo gi÷a thÕ kû 19.
Vµo lóc c¸c ®¬n b¶o hiÓm ch¸y t¬ng ®èi phæ biÕn th× mét hiÓm
ho¹ cã tÝnh chÊt huû diÖt t¬ng tù kh¸c ®· g©y thiÖt h¹i cho nhµ m¸y b«ng
ë Lancashire, ®ã lµ vô næ nåi h¬i. Kh«ng nh÷ng vô næ nµy g©y thiÖt h¹i cã
tÝnh tµn ph¸ vÒ ngêi, mµ sù gi¸n ®o¹n s¶n xuÊt sau ®ã ®· lµm nhiÒu
doanh nghiÖp cã liªn quan bÞ ph¸ s¶n.
T¹i sao c¸c vô næ cã tÝnh th¶m ho¹ l¹i thêng x¶y ra nh vËy? Râ rµng
cã thÓ ®æ lçi phÇn nµo cho nh÷ng sai sãt trong thiÕt kÕ do thiÕu kinh
nghiÖm ®èi víi c«ng nghÖ míi. Nhng, th«ng thêng h¬n, cßn cã rñi ro ®¹o
®øc; sö dông nåi h¬i qu¸ møc b×nh thêng, bÊt cÈn, hoÆc nh÷ng tËp qu¸n
lµm viÖc nguy hiÓm víi nh÷ng ý ®Þnh n©ng cao hiÖu suÊt ho¹t ®éng
cña nåi h¬i vµ møc ®é s¶n xuÊt. Râ rµng, nh÷ng ngêi chñ cña nhµ m¸y ®·
ph¶i lµm mét viÖc g× ®ã.

4
 XuÊt ph¸t tõ thùc tÕ ®ã, cïng víi nhiÒu h×nh thøc qu¶n lý rñi ro s¬
khai kh¸c, n¨m 1858, c«ng ty b¶o hiÓm ®Çu tiªn: C«ng ty B¶o hiÓm Nåi
h¬i( The Steam Boiler Assurance Company) ®· ®îc thµnh lËp.
Ch¼ng bao l©u, díi sù ph¸t triÓn nh vò b·o cña khoa häc c«ng nghÖ
vµ kü thuËt cïng víi nhu cÇu t¸i thiÕt nÒn kinh tÕ sau chiÕn tranh thÕ giíi
thø hai b¶o hiÓm kü thuËt còng ph¸t triÓn m¹nh mÏ h¬n bao giê hÕt vµ trë
thµnh mét trong lo¹i h×nh b¶o hiÓm quan träng kh«ng thÓ thiÕu ®îc ®èi víi
sù ph¸t triÓn cña mçi nÒn kinh tÕ.
B¶o hiÓm kü thuËt cã mÆt trong hÇu hÕt c¸c lÜnh vùc cña ho¹t
®éng kinh tÕ, x· héi trªn toµn thÕ giíi. Tõ viÖc b¶o hiÓm cho c¸c m¸y mãc
s¶n xuÊt, c¸c thiÕt bÞ dông cô tinh vi trong y tÕ, phßng thÝ nghiÖm cho tíi
viÖc b¶o hiÓm cho c¸c c«ng tr×nh x©y dùng khæng lå nh bÕn c¶ng, s©n
bay, c¸c con tµu vò trô... Nh vËy, cã thÓ nãi r»ng b¶o hiÓm x©y dùng vµ
l¾p ®Æt lµ nh÷ng m¾t xÝch kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong b¶o hiÓm kü
thuËt. §¬n b¶o hiÓm mäi rñi ro l¾p ®Æt( EAR- Erection All Risks
Insurance Policy) ®Çu tiªn ®îc cÊp t¹i §øc vµo n¨m 1924 víi sù hç trî vÒ t¸i
b¶o hiÓm cña c«ng ty t¸i b¶o hiÓm Munich Re. Mét vµi n¨m sau ®ã, dùa
trªn c¬ së nh÷ng ®iÒu kiÖn b¶o hiÓm cña ®¬n b¶o hiÓm l¾p ®Æt s¶n
phÈm, b¶o hiÓm mäi rñi ro cho chñ thÇu( CAR- Contractors All Risks
Insurance Policy) còng ra ®êi t¹i Anh vµo n¨m 1929. §¬n b¶o hiÓm mäi rñi
ro cho chñ thÇu ®Çu tiªn b¶o hiÓm cho viÖc x©y dùng cÇu Lamberth b¾c
qua s«ng Thames ë Lu©n §«n.
2. §Æc ®iÓm cña b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt.
XÐt vÒ mÆt kü thuËt nghiÖp vô, b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt lµ
nh÷ng lo¹i h×nh b¶o hiÓm t¬ng ®èi phøc t¹p so víi c¸c lo¹i h×nh b¶o hiÓm
kh¸c, c¸c lo¹i ®¬n b¶o hiÓm rÊt ®a d¹ng, nh b¶o hiÓm mäi rñi ro x©y dùng,
b¶o hiÓm mäi rñi ro l¾p ®Æt,... Cã thÓ liÖt kª mét sè nÐt ®Æc thï chñ yÕu
cña b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt nh díi ®©y:

5
 - §©y lµ lo¹i h×nh b¶o hiÓm cã nhiÒu rñi ro mang tÝnh kü thuËt nh rñi
ro liªn quan ®Õn thiÕt kÕ, c¬ chÕ vËn hµnh cña m¸y mãc, nguyªn vËt liÖu
kÐm, m¸y mãc cò... V× vËy ®ßi hái ®éi ngò c¸n bé t¸i b¶o hiÓm ph¶i cã
nh÷ng kiÕn thøc kü thuËt nhÊt ®Þnh.
- Thêi h¹n b¶o hiÓm thêng dµi, tuú theo gi¸ trÞ vµ tÝnh chÊt cña c«ng
tr×nh.
- Gi¸ trÞ b¶o hiÓm rÊt lín cã xu híng ngµy cµng t¨ng do sù tiÕn bé cña
khoa häc kü thuËt vµ sù khan hiÕm nguyªn vËt liÖu, v× vËy nÕu tæn thÊt
x¶y ra tr¸ch nhiÖm båi thêng lµ rÊt lín.
- Rñi ro mang tÝnh chÊt tÝch luü v× cµng gÇn giai ®o¹n cuèi cña thêi
h¹n b¶o hiÓm gi¸ trÞ b¶o hiÓm trªn c«ng tr×nh cµng lín.
- C¸c rñi ro ®îc b¶o hiÓm trong b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt kh¸c
nhau ®¸ng kÓ vÒ quy m«. Sù ph©n t¸n rñi ro thÊp v× sè lîng t¬ng ®èi Ýt,
l¹i thiÕu c¸c rñi ro ®ång nhÊt dÉn ®Õn lµm mÊt c©n ®èi b¶ng danh môc
tæng sè lîng dÞch vô b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt.
- Mét sè rñi ro cã tÝnh chÊt th¶m ho¹ (®éng ®Êt, lò lôt, giã b·o...) ®ßi
hái ph¶i ®Æc biÖt lu ý vµ thËn träng.
- VÞ trÝ cña rñi ro b¶o hiÓm cã thÓ chØ lµ mét vÞ trÝ ®Þa lý nhng cã
khi l¹i tr¶i dµi trªn mét khu vùc réng (nh b¶o hiÓm x©y dùng ®êng s¸) nªn
®èi mÆt víi nhiÒu lo¹i rñi ro kh¸c nhau khiÕn viÖc ®¸nh gi¸ rñi ro khã kh¨n
vµ phøc t¹p.
- V× rñi ro trong b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt phøc t¹p nªn tæn thÊt
cña nghiÖp vô nµy rÊt khã x¸c ®Þnh ®îc nguyªn nh©n chÝnh x¸c, khiÕn
c«ng ty gi¸m ®Þnh tæn thÊt, gi¶i quyÕt båi thêng khã kh¨n vµ kÐo dµi.

3. Néi dung b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt.

3. §èi tîng cña b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt
a. §èi tîng cña b¶o hiÓm x©y dùng

6
 §èi tîng ®îc b¶o hiÓm cña b¶o hiÓm x©y dùng bao gåm tÊt c¶ c¸c
c«ng tr×nh x©y dùng d©n dông, c«ng tr×nh c«ng nghiÖp,...hay nãi c¸ch
kh¸c lµ bao gåm tÊt c¶ c¸c c«ng tr×nh x©y dùng mµ kÕt cÊu cña nã cã sö
dông xi m¨ng vµ bª t«ng cèt thÐp. Cô thÓ lµ c¸c nhãm c«ng tr×nh sau:
- Nhµ ë, trêng häc, bÖnh viÖn, trô së lµm viÖc, r¹p h¸t, r¹p chiÕu phim,
c¸c c«ng tr×nh v¨n ho¸ kh¸c,...
- Nhµ m¸y, xÝ nghiÖp, c¸c c«ng tr×nh phôc vô s¶n xuÊt;
- §êng s¸( bao gåm c¶ ®êng bé vµ ®êng s¾t), ®êng b¨ng s©n bay;
- CÇu cèng, ®ª ®Ëp, c«ng tr×nh tho¸t níc, kªnh ®µo, c¶ng,...
Mçi c«ng tr×nh bao gåm nhiÒu h¹ng môc riªng biÖt ®îc x¸c ®Þnh vµ
dù tÝnh th«ng qua s¬ ®å tæng thÓ, b¶n vÏ thiÕt kÕ cïng c¸c m¸y mãc trang
thiÕt bÞ cÇn thiÕt phôc vô cho c«ng t¸c x©y dùng còng nh c¸c c«ng viÖc cã
liªn quan trong qu¸ tr×nh x©y dùng. §Ó thuËn tiÖn cho viÖc tÝnh phÝ b¶o
hiÓm còng nh gi¶i quyÕt khiÕu n¹i trong trêng hîp tæn thÊt x¶y ra, mét
c«ng tr×nh x©y dùng ®îc chia lµm nhiÒu h¹ng môc kh¸c nhau, bao gåm:
- CÊu tróc chñ yÕu cña c«ng tr×nh x©y dùng( construction works):
H¹ng môc nµy chiÕm phÇn lín gi¸ trÞ c«ng tr×nh. H¹ng môc nµy chiÕm
phÇn lín gi¸ trÞ c«ng tr×nh. Nã bao gåm tÊt c¶ c¸c c«ng viÖc thùc hiÖn bëi
chñ thÇu chÝnh (bªn B) vµ tÊt c¶ c¸c chñ thÇu phô cña chñ thÇu chÝnh
theo quy ®Þnh cña hîp ®ång x©y dùng ký kÕt gi÷a bªn A vµ bªn B: tõ c«ng
t¸c chuÈn bÞ, dän dÑp mÆt b»ng, x©y dùng c¸c c«ng tr×nh t¹m thêi phôc vô
cho c«ng t¸c thi c«ng ®Õn c«ng viÖc ®ãng cäc, lµm mãng vµ x©y dùng
cÊu tróc chÝnh cña c«ng tr×nh.
- Trang thiÕt bÞ x©y dùng ( equipments of construction): vÝ dô nh rµo
ch¾n, kho b·i, nhµ xëng, giµn gi¸o...
- M¸y mãc x©y dùng (construction machines): bao gåm c¸c m¸y mãc
phôc vô c«ng t¸c thi c«ng nh m¸y xóc, m¸y ñi, cÇn cÈu,...thuéc quyÒn së
h÷u cña ngêi ®îc b¶o hiÓm hay ®i thuª.

7
 - Tµi s¶n cã s½n trªn vµ xung quanh c«ng trêng thuéc quyÒn së h÷u,
qu¶n lý, tr«ng nom hay coi sãc cña ngêi ®îc b¶o hiÓm.
- Chi phÝ dän dÑp hiÖn trêng: bao gåm c¸c chi phÝ ph¸t sinh do viÖc
thu dän vµ di chuyÓn m¶nh vôn, ®Êt ®¸ do c¸c rñi ro ®îc b¶o hiÓm g©y ra
trªn ph¹m vi c«ng trêng.
- Bªn c¹nh phÇn tæn thÊt vËt chÊt, b¶o hiÓm x©y dùng còng b¶o hiÓm
tr¸ch nhiÖm d©n sù cña ngêi thø ba: bao gåm c¸c tr¸ch nhiÖm ph¸p lý do
thiÖt h¹i tµi s¶n, th¬ng tËt th©n thÓ cña bªn thø ba ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh
thi c«ng c«ng tr×nh hoÆc xung quanh khu vùc c«ng trêng nÕu ngêi mua b¶o
hiÓm cã yªu cÇu.
b. §èi tîng cña b¶o hiÓm l¾p ®Æt
§èi tîng b¶o hiÓm l¾p ®Æt ®îc hiÓu lµ c¸c m¸y mãc l¾p ®Æt, trang
thiÕt bÞ phôc vô cho c«ng t¸c l¾p ®Æt vµ mét sè c«ng viÖc, h¹ng môc liªn
quan tíi c«ng viÖc l¾p ®Æt. §èi tîng ®îc b¶o hiÓm ®îc ph©n lo¹i nh sau:
- C¸c m¸y mãc, c¸c d©y chuyÒn ®ång bé trong mét xÝ nghiÖp hay
trong khi tiÕn hµnh l¾p ®Æt c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ ®ã.
- C¸c m¸y mãc, trang thiÕt bÞ, dông cô phôc vô cho l¾p ®Æt.
- C¸c phÇn viÖc x©y dùng phôc vô cho c«ng t¸c l¾p ®Æt.
- Tr¸ch nhiÖm d©n sù ®èi víi bªn thø ba.
- Chi phÝ dän dÑp vÖ sinh.
4. Ph¹m vi b¶o hiÓm
a. Ph¹m vi b¶o hiÓm x©y dùng
C¸c ®¬n b¶o hiÓm x©y dùng do ngêi b¶o hiÓm cung cÊp thêng lµ
®¬n b¶o hiÓm mäi rñi ro nªn ph¹m vi ®îc b¶o hiÓm thêng rÊt réng, chØ trõ
c¸c rñi ro lo¹i trõ ®îc nªu râ trong ®¬n cßn hÇu hÕt c¸c rñi ro bÊt ngê vµ
kh«ng lêng tríc ®îc ®Òu ®îc b¶o hiÓm theo ®¬n b¶o hiÓm x©y dùng.
Cô thÓ, cã c¸c rñi ro chÝnh sau:
- Ch¸y, sÐt ®¸nh, níc, ch÷a ch¸y hay ph¬ng tiÖn ch÷a ch¸y
- Lò lôt, ma, tuyÕt r¬i, tuyÕt lë, sãng thÇn

8
 - C¸c lo¹i b·o
- §éng ®Êt, sôt lë ®Êt ®¸
- Trém c¾p
- ThiÕu kinh nghiÖm, bÊt cÈn, hµnh ®éng ¸c ý hay lçi cña con ngêi.
Ngoµi ra, tïy vµo tõng c«ng tr×nh, mçi ®¬n cÊp cßn cã c¸c ®iÒu kho¶n
bæ sung thªm ®èi víi c¸c rñi ro phô ®Ó phï hîp víi néi dung c«ng viÖc.
Bªn c¹nh nh÷ng rñi ro ®îc b¶o hiÓm, b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt còng
quy ®Þnh mét sè ®iÓm lo¹i trõ, ®ã lµ:
Thø nhÊt: Lo¹i trõ chung ¸p dông cho c¶ phÇn b¶o hiÓm vËt chÊt vµ
tr¸ch nhiÖm:
- Tæn thÊt do chiÕn tranh hay nh÷ng ho¹t ®éng t¬ng tù, ®×nh
c«ng, næi lo¹n, ngõng c«ng viÖc theo yªu cÇu cña bÊt kú c¬ quan cã
thÈm quyÒn nµo.
- Hµnh ®éng cè ý hay sù cÈu th¶ cè ý cña ngêi ®îc b¶o hiÓm hoÆc
®¹i diÖn cña hä.
- Ph¶n øng h¹t nh©n, phãng x¹ hay « nhiÔm phãng x¹.
Thø hai: Rñi ro lo¹i trõ ¸p dông ®èi víi phÇn thiÖt h¹i vËt chÊt bao gåm:
- BÊt kú lo¹i tæn thÊt nµo cã tÝnh chÊt chÊt hËu qu¶.
- Lçi thiÕt kÕ.
- Chi phÝ thay thÕ, söa ch÷a hay kh¾c phôc c¸c khuyÕt tËt cña m¸y
mãc, nguyªn vËt liÖu vµ/hoÆc do tay nghÒ (c¸c tæn thÊt h h¹i do hËu qu¶
th× ®îc b¶o hiÓm).
Thø ba: Rñi ro lo¹i trõ ¸p dông ®èi víi phÇn b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm:
- KhiÕu n¹i tæn thÊt liªn quan ®Õn tai n¹n ®îc b¶o hiÓm hay cã thÓ ®-
îc b¶o hiÓm trong ph¹m vi cña phÇn b¶o hiÓm vËt chÊt cña ®¬n b¶o hiÓm
x©y dùng.
- KhiÕu n¹i ph¸t sinh do dÞch chuyÓn, rung ®éng hay suy yÕu cña cét
chèng.
b. Ph¹m vi b¶o hiÓm l¾p ®Æt

9
 Nh÷ng rñi ro chÝnh ®îc b¶o hiÓm trong ®¬n b¶o hiÓm l¾p ®Æt ®îc
chia lµm 3 lo¹i chÝnh:
- C¸c rñi ro thiªn tai bao gåm ®éng ®Êt, ®éng biÓn g©y ra sãng thÇn,
giã m¹nh (do b·o, giã xo¸y, cuång phong), ma lín, lò, lôt, ®ãng b¨ng, sÐt
®¸nh, ch¸y do sÐt ®¸nh hay do ho¹t ®éng cña nói löa, ®Êt lón, sôt lë.
- C¸c hiÓm ho¹ tæn thÊt g©y ra bëi ho¹t ®éng cña con ngêi trªn c«ng tr-
êng nh: thiÕu kinh nghiÖm hay kü n¨ng, lçi cña con ngêi, bÊt cÈn, trém
c¾p, hµnh ®éng ¸c ý, ph¸ ho¹i, vËn chuyÓn, khu©n v¸c nguyªn vËt liÖu, lçi
thiÕt kÕ, tËp trung cao ®é hay cêng ®é c«ng viÖc cao do thêi gian l¾p
®Æt qu¸ ng¾n, phèi hîp c«ng viÖc thiÕu hîp lý, tr«ng nom, b¶o vÖ c«ng tr-
êng kh«ng tèt, thiÕu nh÷ng biÖn ph¸p ng¨n ngõa tæn thÊt, lçi vËn hµnh, lçi
ngêi vËn hµnh m¸y.
- C¸c rñi ro kü thuËt, vËn hµnh bao gåm ¸p suÊt Ðp qu¸ lín (næ vËt lý),
ch©n kh«ng (næ bªn trong), nhiÖt dé qu¸ lín (®o¶n m¹ch), lùc li t©m, lçi
nguyªn vËt liÖu, mÊt kiÓm so¸t ph¶n øng ho¸ häc (næ ho¸ häc), lçi cña hÖ
thèng hay thiÕt bÞ ®iÒu hµnh hay ®iÒu khiÓn.
B¶o hiÓm l¾p ®Æt cã c¸c lo¹i trõ sau:
- Lo¹i trõ chung: ¸p dông cho c¶ phÇn b¶o hiÓm vËt chÊt vµ phÇn b¶o
hiÓm tr¸ch nhiÖm. C¸c rñi ro lo¹i trõ chÝnh trong phÇn nµy lµ:
+ ChiÕn tranh
+ Nh÷ng rñi ro h¹t nh©n
+ C¸c hµnh vi cã tÝnh vi ph¹m cña ngêi ®îc b¶o hiÓm
+ Gi¸n ®o¹n c«ng viÖc.
- C¸c lo¹i trõ ®Æc biÖt ¸p dông cho phÇn thiÖt h¹i vËt chÊt:
+ C¸c kho¶n miÔn thêng
+ Mäi tæn thÊt hËu qu¶
+ Lçi thiÕt kÕ, khuyÕt tËt nguyªn vËt liÖu
+ Hao mßn vµ xÐ r¸ch,...
+ C¸c tæn thÊt vÒ hå s¬, b¶n vÏ, tµi liÖu,...

10
 + C¸c tæn thÊt ph¸t hiÖn vµo thêi ®iÓm kiÓm kª (mÊt c¾p, mÊt
tÝch).
- C¸c lo¹i trõ ¸p dông ®èi víi phÇn thiÖt h¹i vÒ tr¸ch nhiÖm:
+ C¸c kho¶n miÔn thêng
+ Nh÷ng chi tiªu hay chi phÝ söa ch÷a cã liªn quan ®Õn söa ch÷a
nh÷ng thiÖt h¹i ®îc b¶o hiÓm trong phÇn b¶o hiÓm vËt chÊt.
+ Tr¸ch nhiÖm ®èi víi th¬ng tËt cña con ngêi/c«ng nh©n tham gia
vµo qu¸ tr×nh thi c«ng c«ng viÖc.
+ Tæn thÊt vµ thiÖt h¹i ®èi víi tµi s¶n thuéc quyÒn së h÷u hay ch¨m
sãc, qu¶n lý cña bÊt cø ngêi ®îc b¶o hiÓm nµo.
+ Tæn thÊt g©y ra bëi xe c¬ giíi, tµu (biÓn, s«ng), m¸y bay.
+ BÊt cø kho¶n båi thêng nµo vît qu¸ ph¹m vi b¶o vÖ quy ®Þnh trong
hîp ®ång b¶o hiÓm.
II. Nh÷ng néi dung c¬ b¶n cña t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt.
1. Tæng quan vÒ t¸i b¶o hiÓm.
1.1. Sù cÇn thiÕt vµ t¸c dông cña t¸i b¶o hiÓm.
B¶o hiÓm cµng ph¸t triÓn th× qu¸ tr×nh chuyÓn rñi ro cµng nhiÒu,
cµng dai d¼ng víi sè tiÒn b¶o hiÓm cµng lín; ph¹m vi cµng réng th× khã
kh¨n vµ nguy c¬ ®e do¹ c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm cµng nhiÒu. V×
vËy, ®Ó æn ®Þnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh c¸c c«ng ty b¶o hiÓm
ph¶i ph©n t¸n rñi ro m×nh ®· chÊp nhËn cho c¸c nhµ b¶o hiÓm kh¸c,
tøc lµ cÇn thiÕt ph¶i t¸i b¶o hiÓm.
T¸i b¶o hiÓm lµ sù b¶o hiÓm cho nh÷ng rñi ro mµ ngêi b¶o hiÓm
ph¶i g¸nh chÞu, nãi c¸ch kh¸c, t¸i b¶o hiÓm lµ qu¸ tr×nh ngêi b¶o hiÓm
chuyÓn mét phÇn tr¸ch nhiÖm ®· chÊp nhËn víi ngêi ®îc b¶o hiÓm cho
ngêi b¶o hiÓm kh¸c b»ng c¸ch nhîng l¹i cho hä mét phÇn phÝ b¶o hiÓm qua
hîp ®ång t¸i b¶o hiÓm.

11
 Trong t¸i b¶o hiÓm, c«ng ty b¶o hiÓm gèc ký hîp ®ång víi ngêi tham
gia vµ sau ®ã chuyÓn giao rñi ro cho c¸c c«ng ty nhËn t¸i b¶o hiÓm. C«ng
ty nhËn gäi lµ c«ng ty nhËn t¸i b¶o hiÓm.
MÆc dï ra ®êi muén h¬n so víi b¶o hiÓm, tuy nhiªn ngµy nay t¸i b¶o
hiÓm ®· ph¸t triÓn kh«ng ngõng vµ hç trî ®¾c lùc cho b¶o hiÓm trong
nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc ®èi víi sù ph¸t triÓn mçi níc. Së dÜ nh vËy lµ v×
t¸i b¶o hiÓm cã nh÷ng t¸c dông kh«ng thÓ phñ nhËn ®îc.
Nh trªn ®· tr×nh bµy, cã thÓ thÊy nhiÖm vô chñ yÕu cña t¸i b¶o
hiÓm lµ ph©n chia c¸c rñi ro ®· ®îc b¶o hiÓm cña c¸c c«ng ty b¶o hiÓm
gèc cho mét tËp thÓ nh÷ng c«ng ty t¸i b¶o hiÓm vµ th«ng qua ®ã sÏ tËn
dông ®îc mét c¸ch tèi u c¸c quy luËt thèng kª. Víi nhiÖm vô trªn, t¸i b¶o
hiÓm æn ®Þnh kinh doanh cho c¸c c«ng ty b¶o hiÓm gèc vµ t¹o ®iÒu kiÖn
cho c¸c c«ng ty nµy cã thÓ nhËn b¶o hiÓm cho nh÷ng rñi ro vît qu¸ kh¶
n¨ng tµi chÝnh cña m×nh.
Thø hai, t¸i b¶o hiÓm cã t¸c dông ph©n t¸n rñi ro, gãp phÇn æn ®Þnh
tµi chÝnh cho c¸c c«ng ty gèc ®Æc biÖt trong trêng hîp x¶y ra nh÷ng biÕn
cè b¶o hiÓm cã tÝnh th¶m ho¹ hay tÝnh tÝch luü rñi ro.
Thø ba, t¸i b¶o hiÓm cßn gióp cho c¸c c«ng ty nhá hoÆc míi thµnh
lËp æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn l©u dµi nhê sù t vÊn vÒ nghiÖp vô tõ c¸c
c«ng ty t¸i b¶o hiÓm.
Thø t, t¸i b¶o hiÓm cßn gãp phÇn æn ®Þnh Ng©n s¸ch Nhµ níc th«ng
qua thu thuÕ do c¸c c«ng ty t¸i b¶o hiÓm ®ãng gãp vµ t¨ng phÇn thu ngo¹i
tÖ cho ®Êt níc th«ng qua c¸c dÞch vô b¶o hiÓm gi÷ l¹i trong níc hay phÇn
nhîng cña phÝa níc ngoµi.
Thø n¨m, t¸i b¶o hiÓm cã t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn ®êi sèng cña c¸c
c¸n bé b¶o hiÓm. Bëi v×, th«ng qua t¸i b¶o hiÓm c¸c c«ng ty b¶o hiÓm gèc
®îc b¶o vÖ tríc nguy c¬ ph¸ s¶n, tõ ®ã gi¸n tiÕp b¶o vÖ quyÒn lîi cña c¸n
bé nh©n viªn c«ng ty.

12
 Italia lµ níc ®Çu tiªn chøng kiÕn sù ra ®êi cña dÞch vô t¸i b¶o hiÓm.
B¶n giao íc cæ nhÊt ®îc biÕt ®Õn víi tÝnh chÊt ph¸p lý nh mét hîp ®ång t¸i
b¶o hiÓm ®· ®îc ký kÕt t¹i thµnh phè Genes vµo n¨m 1370 gi÷a mét bªn lµ
hai th¬ng nh©n ho¹t ®éng víi t c¸ch nh nhµ t¸i b¶o hiÓm vµ mét bªn lµ ®¹i
diÖn cho mét nhµ b¶o hiÓm. Hîp ®ång ®îc ký kÕt nh»m ®¶m b¶o dÞch vô
b¶o hiÓm cho c¸c hµng ho¸ göi ®i b»ng ®êng biÓn tõ Genes ®Õn Bruges.
Cïng víi sù ph¸t triÓn réng r·i vÒ nh÷ng mèi quan hÖ kinh tÕ th¬ng m¹i
gi÷a c¸c thµnh phè cña Italia vµ gi÷a c¸c níc cña B¾c ¢u, ®Æc biÖt lµ níc
Anh dÞch vô t¸i b¶o hiÓm ®· ®îc ph¸t triÓn lªn mét bíc.
Nhê ¸p dông nh÷ng thµnh tùu khoa häc kü thuËt vµo s¶n xuÊt, kinh
tÕ c¸c níc t b¶n chñ nghÜa ph¸t triÓn m¹nh, giao lu hµng hãa ®îc t¨ng cêng
cho nªn t¸i b¶o hiÓm còng cã ®iÒu kiÖn h×nh thµnh c¸c tæ chøc ®éc lËp.
N¨m 1846 t¹i Kohn (níc §øc) c«ng ty t¸i b¶o hiÓm chuyªn nghiÖp ®Çu tiªn
®· ra ®êi lÊy tªn lµ C«ng ty t¸i b¶o hiÓm Kohn (Koolnische Ruck AG).
TiÕp theo ®ã mét sè c«ng ty t¸i b¶o hiÓm cã tªn tuæi trªn thÞ trêng thÕ giíi
hiÖn nay còng ®· ®îc thµnh lËp, vÝ dô nh:
- C«ng ty t¸i b¶o hiÓm Thuþ sÜ (Swiss Re) n¨m 1863.
- C«ng ty t¸i b¶o hiÓm London (London Guarantee Reinsurance co.
Ltd.) n¨m 1869.
- C«ng ty t¸i b¶o hiÓm Munich (Munchenes Ruck. AG) n¨m 1880.
Trong giai ®o¹n nµy, hai cuéc chiÕn tranh thÕ giíi cïng víi c¸c cuéc
khñng ho¶ng kinh tÕ vµ l¹m ph¸t tiÒn tÖ ®· lµm tæn h¹i lín ®Õn sù ph¸t
triÓn cña ngµnh b¶o hiÓm nãi chung vµ ngµnh t¸i b¶o hiÓm nãi riªng. BÞ
tæn h¹i nhiÒu nhÊt ph¶i kÓ ®Õn c¸c c«ng ty t¸i b¶o hiÓm §øc.
ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai kÕt thóc n¨m 1945 víi sù th¾ng lîi cña
Hång qu©n Liªn x« vµ phe ®ång minh ®¸nh b¹i chñ nghÜa ph¸t xÝt ®Õn
tËn gèc rÔ. Nã ®· më ra mét giai ®o¹n míi cña lÞch sö loµi ngêi còng nh cña
nÒn kinh tÕ vµ ngµnh b¶o hiÓm. T¸i b¶o hiÓm giai ®o¹n nµy ®îc ®Æc tr-
ng th«ng qua c¸c biÕn ®éng lín sau ®©y:

13
 - Sù phôc håi nhanh chãng cña c¸c c«ng ty t¸i b¶o hiÓm cña céng hoµ
liªn bang §øc.
- Sù thµnh lËp c¸c c«ng ty b¶o hiÓm nhµ níc ë c¸c níc x· héi chñ
nghÜa.
- Trong nh÷ng níc chËm ph¸t triÓn hoÆc míi giµnh ®îc ®éc lËp nh÷ng
tæ chøc ®éc quyÒn t¸i b¶o hiÓm, côc bé hay toµn phÇn ®· ®îc thµnh lËp
nh»m b¶o vÖ lîi Ých riªng cña hä (VÝ dô nh ë Aschentina, Braxin, Chile,
Thæ NhÜ Kú, Ai CËp vµ mét sè níc ë Ch©u Phi, §«ng Nam ¸...). Sù kiÖn
nµy lµm thu hÑp kh¶ n¨ng ho¹t ®éng cña c¸c c«ng ty t¸i b¶o hiÓm quèc tÕ ë
nh÷ng níc ®ã.
- NhiÒu c«ng ty t¸i b¶o hiÓm míi ®îc thµnh lËp vµ ngµy cµng cã
nhiÒu c«ng ty b¶o hiÓm tiÕn hµnh ®ång thêi dÞch vô t¸i b¶o hiÓm. Do ®ã
cuéc c¹nh tranh gi÷a hä ngµy cµng gay g¾t vµ díi nhiÒu h×nh thøc kh¸c
nhau.
1.2 C¸c h×nh thøc t¸i b¶o hiÓm.
Sù ra ®êi vµ qu¸ tr×nh lÞch sö ph¸t triÓn cña t¸i b¶o hiÓm cho thÊy
vµo thêi gian ban ®Çu kh«ng cã sù ph©n biÖt râ rµng nµo vÒ h×nh thøc t¸i
b¶o hiÓm, bëi v× trong nhiÒu thÕ kû chØ cã mét h×nh thøc t¸i b¶o hiÓm
duy nhÊt ®îc biÕt vµ øng dông réng r·i trªn thÞ trêng b¶o hiÓm thÕ giíi. §ã
lµ: “t¸i b¶o hiÓm lùa chän cho tõng rñi ro riªng biÖt”.
§Çu thÕ kû 19, ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña ngµnh b¶o hiÓm ®ang
ngµy cµng ph¸t triÓn m¹nh mÏ, ngµnh t¸i b¶o hiÓm b¾t ®Çu ph¸t triÓn
nhanh chãng vµ lóc ®ã, c¸c h×nh thøc t¸i b¶o hiÓm míi ®îc t¹o lËp. Cã thÓ
ph©n chia t¸i b¶o hiÓm thµnh 3 h×nh thøc c¬ b¶n sau:
- T¸i b¶o hiÓm tuú ý lùa chän (t¸i b¶o hiÓm t¹m thêi).
- T¸i b¶o hiÓm b¾t buéc.
- T¸i b¶o hiÓm lùa chän – b¾t buéc kÕt hîp.
1.2.1 T¸i b¶o hiÓm tïy ý lùa chän (Facultative Reins).

14
 §©y lµ h×nh thøc t¸i b¶o hiÓm c¬ b¶n vµ cæ ®iÓn nhÊt. Danh tõ
“Tuú ý lùa chän” (Facultative) cã liªn quan ®Õn ý niÖm lµ trong lo¹i t¸i b¶o
hiÓm nµy, c«ng ty nhîng (ceding company) cã toµn quyÒn lùa chän rñi ro
cÇn ph¶i t¸i b¶o hiÓm vµ ngîc l¹i, nhµ t¸i b¶o hiÓm (Reinsurer) cã quyÒn
nhËn hay tõ chèi rñi ro ®ã. Mçi dÞch vô b¶o hiÓm ®em nhîng theo c¬ së tïy
ý lùa chän lµ mét hîp ®ång t¸i b¶o hiÓm t¸ch biÖt bao gåm toµn bé hay mét
phÇn rñi ro mµ c«ng ty nhîng muèn nhîng cho thÞ trêng t¸i b¶o hiÓm.
T¸i b¶o hiÓm tïy ý lùa chän ®îc tiÕn hµnh theo tr×nh tù:
- Tríc hÕt c«ng ty nhîng th«ng b¸o cho t¸i b¶o hiÓm mét dÞch vô nµo
®ã mµ hä cÇn t¸i b¶o hiÓm díi h×nh thøc mét phiÕu ®Ò nghÞ (slip), trong
®ã ghi c¸c ®Æc ®iÓm chÝnh cña rñi ro ®îc t¸i b¶o hiÓm, ch¼ng h¹n nh:
Tªn ®Þa chØ cña ngêi ®îc b¶o hiÓm.
TÝnh chÊt cña rñi ro ®îc b¶o hiÓm.
Ngµy b¾t ®Çu vµ ngµy chÊm døt cña thêi gian b¶o hiÓm.
Sè tiÒn ®îc b¶o hiÓm, phÝ b¶o hiÓm, phÇn gi÷ l¹i cña c«ng ty nh-
îng.
Tû lÖ thñ tôc phÝ t¸i b¶o hiÓm...
- Sau khi nhËn ®îc phiÕu ®Ò nghÞ nµy, nhµ t¸i b¶o hiÓm cã toµn
quyÒn tù do lùa chän toµn bé hay mét phÇn tû lÖ nµo ®ã hay b»ng mét sè
tiÒn cè ®Þnh trªn c¬ së rñi ro ®îc ®Ò nghÞ. Nhµ t¸i b¶o hiÓm x¸c nhËn
phÇn tham gia cña m×nh th«ng thêng b»ng c¸ch ghi trùc tiÕp vµo b¶n thø
hai cña phiÕu ®Ò nghÞ vµ göi tr¶ l¹i cho c«ng ty nhîng. Tuy nhiªn ®Ó ®¶m
b¶o tÝnh thêi gian, viÖc x¸c nhËn cã thÓ thùc hiÖn b»ng ®iÖn tÝn hay qua
®iÖn tho¹i, nhng sau ®ã vÉn ph¶i x¸c nhËn b»ng v¨n b¶n ®Ó ®¶m b¶o
tÝnh ph¸p lý cña hîp ®ång. DÜ nhiªn, nhµ t¸i b¶o hiÓm cã quyÒn tõ chèi
tham gia hîp ®ång nÕu hä kh«ng muèn. Theo tËp qu¸n th× viÖc nhµ t¸i b¶o
hiÓm im lÆng kh«ng tr¶ lêi kh«ng ®îc xem nh lµ mét sù chÊp nhËn.
Tríc khi chÝnh thøc cã ý kiÕn nhËn hay khíc tõ, nhµ t¸i b¶o hiÓm cã
thÓ yªu cÇu biÕt thªm nh÷ng chi tiÕt kh¸c ®Ó ®¸nh gi¸ rñi ro mµ m×nh sÏ

15
nhËn nh: nh÷ng chi tiÕt vÒ viÖc ®Þnh gi¸ phÝ b¶o hiÓm... Cuèi cïng, chØ
khi nµo nhËn ®îc th«ng b¸o chÊp nhËn cña nhµ t¸i b¶o hiÓm th× dÞch vô
theo h×nh thøc tuú ý lùa chän míi coi nh hoµn thµnh.
T¸i b¶o hiÓm tïy ý lùa chän cã nhiÒu u ®iÓm vµ nhîc ®iÓm. Cã thÓ
xem qua mét sè u nhîc ®iÓm chñ yÕu sau:
u ®iÓm:
+ Gióp c«ng ty nhîng, nhÊt lµ c«ng ty b¶o hiÓm cña c¸c quèc gia
®ang ph¸t triÓn vµ non trÎ, cã kinh nghiÖm Ýt cã thÓ hoµn thµnh viÖc
nhËn b¶o hiÓm cho nh÷ng ®¬n vÞ rñi ro ë ®Þa ph¬ng mµ cã gi¸ trÞ b¶o
hiÓm lín, vît qu¸ kh¶ n¨ng tµi chÝnh th«ng thêng cña m×nh b»ng viÖc sö
dông chuyªn m«n vµ kh¶ n¨ng cña thÞ trêng t¸i b¶o hiÓm quèc tÕ.
+ Gióp c«ng ty nhîng cã ®iÒu kiÖn lùa chän ®Ó duy tr× kim ng¹ch
b¶o hiÓm cña m×nh ®îc c©n ®èi, tøc lµ gióp cho c«ng ty nhîng cã thÓ lo¹i
bá ®îc nh÷ng rñi ro ®Æc biÖt lín hoÆc nguy hiÓm mµ mét khi tæn thÊt
thuéc ®¬n vÞ rñi ro nµy x¶y ra cã thÓ lµm ¶nh hëng ®Õn kÕt qu¶ kinh
doanh cña m×nh trong n¨m kÕ ho¹ch ë mét nghiÖp vô b¶o hiÓm riªng biÖt
nµo ®ã.
+ Gióp cho c«ng ty nhîng cã quyÒn chñ ®éng trong viÖc chÊp nhËn
b¶o hiÓm phôc vô nhu cÇu cña ngêi ®îc b¶o hiÓm vÒ nh÷ng lo¹i rñi ro mµ
cã thÓ kh«ng ®îc chÊp nhËn trong c¸c hîp ®ång t¸i b¶o hiÓm truyÒn thèng
cña m×nh, ch¼ng h¹n nh: rñi ro vÒ ®éng ®Êt, ngËp lôt, ®×nh c«ng, b¹o
lo¹n, chiÕn tranh hay nh÷ng rñi ro t¬ng tù kh¸c...
Nhîc ®iÓm:
+ C«ng ty nhîng ph¶i th«ng b¸o ®Çy ®ñ chi tiÕt cña nghiÖp vô b¶o
hiÓm gèc; cã nghÜa lµ khi ¸p dông h×nh thøc nµy nhiÒu lÇn th× nhµ t¸i
b¶o hiÓm thêng xuyªn cÇn ph¶i tiÕp xóc vµ biÕt ®îc ý ®å bªn trong cña c¸c
hîp ®ång b¶o hiÓm gèc vµ kim ng¹ch b¶o hiÓm cña c«ng ty nhîng dÉn ®Õn
cã thÓ bÞ tiÕt lé nh÷ng th«ng tin cã lîi cho sù c¹nh tranh trong thÞ trêng b¶o
hiÓm gèc.

16
 + Kh«ng ®¶m b¶o thêi gian tÝnh trong viÖc ph©n t¸n rñi ro t¸i b¶o
hiÓm, tøc lµ c«ng ty nhîng kh«ng cã sù b¶o ®¶m ch¾c ch¾c cña thÞ trêng
t¸i b¶o hiÓm khi hä nhËn b¶o hiÓm mét rñi ro nµo ®ã, c«ng ty nhîng sÏ mÊt
c¬ héi tranh thñ b¶o hiÓm nÕu thÞ trêng ®ã cã, c«ng ty nhîng sÏ mÊt c¬ héi
tranh thñ b¶o hiÓm nÕu thÞ trêng ®ã cã c«ng ty b¶o hiÓm kh¸c cã kh¶ n¨ng
phôc vô tèt h¬n, hoÆc kh«ng cã kh¶ n¨ng ®Ó nhËn b¶o hiÓm cho rñi ro cã
gi¸ trÞ lín, hay Ýt nhÊt còng lµm cho c«ng ty mÊt uy tÝn v× sù chËm trÔ
tr¶ lêi ngêi ®îc b¶o hiÓm.
+ Chi phÝ hµnh chÝnh, thñ tôc giÊy tê tèn kÐm lµm gi¶m thu nhËp
kinh doanh, Ýt l·i.
+ Thêng xuyªn ph¶i ®µm ph¸n t¸i lËp l¹i hîp ®ång t¸i b¶o hiÓm tríc
khi ký kÕt b¶o hiÓm gèc víi kh¸ch hµng mµ trong nhiÒu trêng hîp ®¸ng lÏ
kh«ng cÇn thiÕt ph¶i thay ®æi hay huû bá hîp ®ång ®· ký ®ã.
+ Trong trêng hîp khi kh¶ n¨ng tiÕp nhËn rñi ro cña thÞ trêng t¸i b¶o
hiÓm quèc tÕ ®· gÇn ®¹t tíi møc tèi ®a (dµy ®Æc), hoÆc khi phÝ b¶o
hiÓm gèc qu¸ thÊp so víi phÝ trung b×nh cña thÞ trêng th× h×nh thøc t¸i b¶o
hiÓm tïy ý lùa chän chØ cã thÓ thùc hiÖn ®îc víi mét møc phÝ cao h¬n so
víi møc phÝ gèc hoÆc buéc ph¶i gi¶m bít møc thñ tôc phÝ t¸i b¶o hiÓm.
Trong trêng hîp nµy, møc sai biÖt ®ã sÏ do c«ng ty nhîng buéc ph¶i gi¶m bít
phÇn tr¸ch nhiÖm mµ m×nh cam kÕt trong b¶o hiÓm gèc.
1.2.2 T¸i b¶o hiÓm b¾t buéc (Obligatory):
T¸i b¶o hiÓm lµ sù tho¶ thuËn gi÷a c«ng ty nhîng vµ nhµ t¸i b¶o
hiÓm trong ®ã c«ng ty nhîng b¾t buéc ph¶i nhîng cho nhµ t¸i b¶o tÊt c¶ c¸c
®¬n vÞ rñi ro b¶o hiÓm gèc mµ hai bªn ®· tho¶ thuËn tõ tríc.
Ngîc l¹i, nhµ t¸i b¶o hiÓm còng b¾t buéc ph¶i chÊp nhËn toµn bé c¸c
®¬n vÞ rñi ro ®ã. ë ®©y, c«ng ty nhîng toµn quyÒn trong viÖc chÊp nhËn
b¶o hiÓm gèc, ®Þnh phÝ... mµ kh«ng ph¶i tham kh¶o ý kiÕn cña nhµ t¸i
b¶o hiÓm .

17
 §ång thêi, c«ng ty nhîng còng ®¬n ph¬ng thanh to¸n c¸c vô tæn thÊt
cã liªn quan ®Õn nh÷ng rñi ro ®îc b¶o hiÓm víi môc ®Ých b¶o vÖ quyÒn
lîi chung cña c«ng ty nhîng vµ nhµ t¸i b¶o hiÓm. Ngîc l¹i, nhµ t¸i b¶o hiÓm
chia sÎ nh÷ng vËn may rñi víi c«ng ty nhîng vµ sÏ chÊp nhËn thanh to¸n tæn
thÊt thuéc ph¹m vi hîp ®ång t¸i b¶o hiÓm ®Ó tho¶ thuËn.
Còng nh lo¹i h×nh b¶o hiÓm tïy ý lùa chän, t¸i b¶o hiÓm b¾t buéc
còng tån t¹i u vµ nhîc ®iÓm nhÊt ®Þnh:
u ®iÓm:
+ Tõ nh÷ng ph©n tÝch trªn cã thÓ thÊy víi h×nh thøc t¸i b¶o hiÓm,
nhµ t¸i b¶o hiÓm vµ nhµ b¶o hiÓm cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau h¬n
lµ nh÷ng dÞch vô b¶o hiÓm nhîng theo h×nh thøc tuú ý lùa chän.
+ Víi h×nh thøc nµy, nhµ t¸i b¶o hiÓm thu ®îc sè phÝ lín nhÊt do
mäi rñi ro ®Òu ®îc san sÎ gi÷a hai bªn, ®iÒu nµy phï hîp víi “quy luËt sè
®«ng” gióp nhµ t¸i b¶o hiÓm thùc hiÖn ®îc tèt vai trß kinh tÕ quèc d©n
cña hä vÒ ®Èy m¹nh nh÷ng tiÕn bé khoa häc kü thuËt cña ngµnh b¶o hiÓm
b»ng viÖc chÊp nhËn nh÷ng rñi ro míi vµ c¸c d¹ng b¶o hiÓm míi.
Nhîc ®iÓm:
Bªn c¹nh nh÷ng u ®iÓm trªn th× mét nhîc ®iÓm næi tréi cÇn bµn
®Õn ®ã lµ h×nh thøc t¸i b¶o hiÓm b¾t buéc kh«ng khai th¸c hÕt kh¶
n¨ng tµi chÝnh cña nhµ b¶o hiÓm; ®iÒu nµy ® îc thÓ hiÖn ë chç, cã
nhiÒu rñi ro mµ nhµ b¶o hiÓm cã kh¶ n¨ng ®¶m nhËn ®îc nhng vÉn b¾t
buéc ph¶i t¸i ®i theo quy ®Þnh.
1.2.3. T¸i b¶o hiÓm kÕt hîp tuú ý lùa chän- b¾t buéc.
Mçi h×nh thøc t¸i b¶o hiÓm cã nh÷ng h¹n chÕ vµ u ®iÓm nhÊt ®Þnh
do ®ã ®Ó khai th¸c u ®iÓm cña h×nh thøc nµy vµ h¹n chÕ nhîc ®iÓm cña
h×nh thøc kia ngêi ta thêng kÕt hîp c¸c h×nh thøc ®ã l¹i trong mét hîp ®ång
t¸i b¶o hiÓm gäi lµ t¸i b¶o hiÓm tuú ý lùa chän- b¾t buéc. §©y lµ h×nh thøc
t¸i b¶o hiÓm mµ c«ng ty nhîng kh«ng b¾t buéc ph¶i nhîng tÊt c¶ c¸c dÞch
vô m×nh ®· nhËn ngîc l¹i nhµ t¸i b¶o hiÓm b¾t buéc ph¶i chÊp nhËn c¸c

18
dÞch vô mµ c«ng ty nhîng chuyÓn giao víi ®iÒu kiÖn lµ nh÷ng dÞch vô ®ã
ph¶i phï hîp víi néi dung vµ ®iÒu kho¶n ®· quy íc cña hîp ®ång t¸i b¶o
hiÓm tho¶ thuËn. Nh vËy, so víi h×nh thøc t¸i b¶o hiÓm tuú ý lùa chän, nhµ
t¸i b¶o hiÓm bÊt lîi h¬n v× kh«ng cã quyÒn ®îc tõ chèi kh«ng nhËn nh÷ng
rñi ro mµ mét khi hä kh«ng muèn.
§Ó bï ®¾p thiÖt thßi nãi trªn, trong h×nh thøc t¸i b¶o hiÓm tuú ý lùa
chän- b¾t buéc, nhµ t¸i b¶o hiÓm cã ®iÒu kiÖn thu nhËp nguån phÝ t¸i b¶o
hiÓm lín h¬n vµ cã phÇn th¨ng b»ng h¬n so víi phÇn h×nh thøc t¸i b¶o
hiÓm tïy ý lùa chän. Tuy nhiªn, trong h×nh thøc nµy, tû lÖ thñ tôc phÝ t¸i
b¶o hiÓm thêng cao h¬n so víi h×nh thøc t¸i b¶o hiÓm tïy ý lùa chän. Trong
h×nh thøc t¸i b¶o hiÓm tuú ý lùa chän- b¾t buéc vÉn cã ®iÒu kiÖn ®îc
®Æt ra lµ néi dung cña h×nh thøc nµy kh«ng cã nghÜa chØ cã nh÷ng rñi ro
cã kh¶ n¨ng dÔ x¶y ra tæn thÊt nhÊt th× ®a vµo hîp ®ång. Hay nãi c¸ch
kh¸c, c«ng ty nhîng kh«ng ®îc lîi dông t¸i b¶o hiÓm tuú ý lùa chän- b¾t
buéc ®Ó lùa chän rñi ro nh»m môc ®Ých ®Èy phÇn bÊt lîi cho nhµ t¸i b¶o
hiÓm. §Ó phßng ngõa trêng hîp kh¶ n¨ng cã thÓ x¶y ra, nhµ t¸i b¶o hiÓm
ph¶i n¾m v÷ng ý ®å cña c«ng ty nhîng, xem xÐt kü c¸c rñi ro mµ c«ng ty
nhîng ®em t¸i b¶o hiÓm vµ thêng xuyªn ph¶i canh chõng diÔn biÕn cña
tho¶ íc mµ m×nh ®· ký kÕt.
1.3. Ph¬ng ph¸p t¸i b¶o hiÓm.
T¸i b¶o hiÓm ph¸t triÓn ngµy mét hoµn thiÖn vÒ h×nh thøc còng nh
ph¬ng ph¸p. C¸c h×nh thøc t¸i b¶o hiÓm ®Òu tiÕn hµnh theo 2 ph¬ng ph¸p:
- T¸i b¶o hiÓm theo sè tiÒn b¶o hiÓm (t¸i b¶o hiÓm theo tû lÖ).
- T¸i b¶o hiÓm theo møc båi thêng (t¸i b¶o hiÓm kh«ng theo tû lÖ).
1.3.1. T¸i b¶o hiÓm theo sè tiÒn b¶o hiÓm (Proportional
Reinsurance).
T¸i b¶o hiÓm theo sè tiÒn b¶o hiÓm lµ mét ph¬ng ph¸p t¸i b¶o hiÓm
mµ trong ®ã tr¸ch nhiÖm cña c«ng ty nhîng vµ nhµ t¸i b¶o hiÓm ®èi víi
®¬n vÞ rñi ro ®îc b¶o hiÓm ®îc ph©n bæ theo tû lÖ tham gia cña mçi bªn

19
trªn c¬ së sè tiÒn ®îc b¶o hiÓm. V× lÏ ®ã, c¸c dÞch vô t¸i b¶o hiÓm theo sè
tiÒn b¶o hiÓm còng ®îc gäi lµ “t¸i b¶o hiÓm theo tû lÖ”.
T¸i b¶o hiÓm theo sè tiÒn b¶o hiÓm cã mét sè ®Æc tÝnh sau:
- Tr¸ch nhiÖm cña c«ng ty nhîng vµ nhµ t¸i b¶o hiÓm ®îc tÝnh theo tû
lÖ t¬ng øng cña mçi bªn tham gia.
- PhÝ vµ båi thêng ®îc chia sÎ gi÷a c«ng ty nhîng vµ nhµ t¸i b¶o hiÓm
theo tû lÖ tham gia cña mçi bªn vÒ sè tiÒn b¶o hiÓm.
Ch¼ng h¹n, nÕu phÇn tham gia cña nhµ t¸i b¶o hiÓm trªn mét rñi ro
lµ 40% cña gi¸ trÞ rñi ro ®ã th× hä còng sÏ nhËn ®îc 40% cña sè phÝ b¶o
hiÓm vµ sÏ ®ãng gãp tiÒn båi thêng vµo mçi vô tæn thÊt thuéc rñi ro ®ã lµ
40%. Tøc lµ, phÇn phÝ b¶o hiÓm do nhµ t¸i b¶o hiÓm nhËn ®óng nh phÇn
rñi ro hä ®¶m nhËn tÝnh theo tû lÖ.
Ph¬ng ph¸p t¸i b¶o hiÓm tû lÖ ®îc chia thµnh 2 d¹ng chÝnh lµ:
- T¸i b¶o hiÓm thÆng d vèn (hay cßn gäi lµ t¸i b¶o hiÓm “møc d«i ra”)
(surplus), vµ
- T¸i b¶o hiÓm ph©n ng¹ch thuÇn (hay cßn gäi lµ t¸i b¶o hiÓm “sè
thµnh” hay t¸i b¶o hiÓm “tham gia”) (Quota share).
Tuy cïng lµ ph¬ng ph¸p t¸i b¶o hiÓm theo tû lÖ nhng 2 d¹ng nµy cã nh÷ng
®Æc ®iÓm kh¸c nhau râ rÖt. Cã thÓ kh¸i qu¸t mét sè ®iÓm kh¸c biÖt sau:
- Trong t¸i b¶o hiÓm sè thµnh, tû lÖ t¸i b¶o hiÓm vµ tû lÖ møc gi÷ l¹i
cña c«ng ty nhîng ®îc Ên ®Þnh b»ng mét sè t¬ng ®èi (tøc lµ b»ng tû lÖ
phÇn tr¨m) nhÊt ®Þnh do ®ã sè phÝ ®îc hëng vµ sè tiÒn båi thêng ph¶i tr¶
cña nhµ t¸i b¶o hiÓm vµ cña c«ng ty nhîng ®îc ph©n chia t¬ng xøng theo tû
lÖ Ên ®Þnh ®ã.
- Ngîc l¹i, trong t¸i b¶o hiÓm møc d«i, møc gi÷ l¹i ®îc Ên ®Þnh theo sè
tuyÖt ®èi (tøc lµ b»ng sè tiÒn), møc t¸i b¶o hiÓm lµ møc chªnh lÖch gi÷a
gi¸ trÞ b¶o hiÓm vµ møc gi÷ cña c«ng ty nhîng vµ ®îc giíi h¹n b»ng mét sè
tiÒn tèi ®a do hai bªn tho¶ thuËn. Do ®ã, tû lÖ t¸i b¶o hiÓm vµ tû lÖ møc
gi÷ l¹i thay ®æi tïy thuéc vµo gi¸ trÞ b¶o hiÓm cña tõng ®¬n vÞ rñi ro riªng

20
biÖt; chÝnh v× vËy, kÕt qu¶ båi thêng cña nhµ t¸i b¶o hiÓm cho toµn bé
c¸c dÞch vô ®îc t¸i b¶o hiÓm cã thÓ kh¸c xa so víi kÕt qu¶ båi thêng cña
c«ng ty nhîng.
§Ó hiÓu râ h¬n vÒ nh÷ng kh¸c biÖt trªn ta ®i s©u t×m hiÓu vÒ tõng
d¹ng cô thÓ:
Thø nhÊt: T¸i b¶o hiÓm thÆng d vèn (møc d«i)
T¸i b¶o hiÓm møc d«i lµ d¹ng t¸i b¶o hiÓm tû lÖ cæ xa vµ phæ biÕn
nhÊt. Th«ng thêng nã ®îc sö dông khi khèi lîng dÞch vô gåm nhiÒu rñi ro
cã nh÷ng sè tiÒn rÊt chªnh lÖch ®îc b¶o hiÓm. D¹ng t¸i b¶o hiÓm nµy gióp
c«ng ty nhîng cã ®îc sù bï ®¾p cÇn thiÕt cho nh÷ng rñi ro mµ hä nhËn b¶o
hiÓm. Bªn c¹nh ®ã, c«ng ty nhîng ®¶m b¶o ®îc sù c©n b»ng trong kinh
doanh vµ cã thÓ nhËn b¶o hiÓm cho nh÷ng rñi ro cã gi¸ trÞ lín h¬n kh¶
n¨ng tµi chÝnh cña m×nh. T¸i b¶o hiÓm møc d«i cßn cã u ®iÓm lµ c«ng ty
nhîng cã ®iÒu kiÖn gi÷ l¹i mét khèi lîng kim ng¹ch b¶o hiÓm lín vµ do ®ã
cã møc phÝ thu nhËp lín kh«ng cÇn ph¶i t¸i b¶o hiÓm. C«ng ty nhîng chØ
ph¶i ®em t¸i b¶o hiÓm nh÷ng ®¬n vÞ rñi ro mµ cã gi¸ trÞ b¶o hiÓm vît qu¸
kh¶ n¨ng gi÷ l¹i ®· Ên ®Þnh vµ møc t¸i b¶o hiÓm chØ lµ phÇn chªnh lÖch
gi÷a gi¸ trÞ cña rñi ro ®ã vµ møc gi÷ l¹i cña c«ng ty nhîng. Møc t¸i b¶o
hiÓm ®îc khèng chÕ b»ng mét sè tiÒn tèi ®a ®îc hai bªn tho¶ thuËn khi
tham gia vµo hîp ®ång t¸i b¶o hiÓm.
Tuy nhiªn, t¸i b¶o hiÓm theo d¹ng møc d«i cã nhîc ®iÓm nh sau:
- Chi phÝ hµnh chÝnh tèn kÐm.
- Sö dông nhiÒu nh©n lùc (nhÊt lµ ®èi víi c¸c níc kh«ng cã ®iÒu kiÖn
¸p dông m¸y tÝnh ®iÖn tö).
- Trêng hîp tæn thÊt r¬i nhiÒu vµo nh÷ng rñi ro díi møc gi÷ l¹i cã thÓ
lµm ¶nh hëng ®Õn kinh doanh cña c«ng ty nhîng.
T¸i b¶o hiÓm møc d«i thêng ®îc ¸p dông nhiÒu nhÊt ®èi víi c¸c
nghiÖp vô b¶o hiÓm ch¸y, tai n¹n th©n thÓ vµ nh©n thä, ngoµi ra còng ®îc

21
¸p dông ë c¸c nghiÖp vô kh¸c nh: b¶o hiÓm vËn chuyÓn, trém c¾p, tÝn
dông...
Thø hai: T¸i b¶o hiÓm sè thµnh (Quota Share).
D¹ng t¸i b¶o hiÓm sè thµnh Ýt phæ biÕn h¬n d¹ng t¸i b¶o hiÓm møc
d«i vµ thêng ®îc dïng nhiÒu h¬n c¶ lµ trong c¸c nghiÖp vô b¶o hiÓm vÒ
tr¸ch nhiÖm d©n sù, xe « t«, ma ®¸, gi«ng b·o vµ b¶o hiÓm vËn chuyÓn.
T¸i b¶o hiÓm sè thµnh thêng ®îc c«ng ty nhîng sö dông kÕt hîp víi mét
d¹ng t¸i b¶o hiÓm vît møc båi thêng (tøc lµ lo¹i t¸i b¶o hiÓm kh«ng theo tû
lÖ). Tuy nhiªn, trong mét sè trêng hîp nhÊt ®Þnh ngêi ta còng cã thÓ kÕt
hîp c¶ hai d¹ng t¸i b¶o hiÓm tû lÖ (sè thµnh vµ møc d«i) ®Ó ph©n t¸n rñi
ro.
Trong hîp ®ång t¸i b¶o hiÓm sè thµnh, c¸c ®¬n vÞ rñi ro ®îc ®em t¸i
b¶o hiÓm theo c¸c phÇn Ên ®Þnh (fixed share), hay nãi c¸ch kh¸c b»ng mét
tho¶ íc ph©n ng¹ch. Nhµ t¸i b¶o hiÓm vµ c«ng ty nhîng cïng cã nghÜa vô
ph¶i ®¶m b¶o tÊt c¶ c¸c rñi ro ®îc b¶o hiÓm cña mét nghiÖp vô hay mét
h¹ng rñi ro nhÊt ®Þnh vµ nghÜa vô ®ã ®îc ph©n chia gi÷a c¸c bªn theo mét
tû lÖ ®ång nhÊt ®· ®îc quy ®Þnh b»ng tho¶ thuËn tõ tríc.
Tr¸i víi d¹ng t¸i b¶o hiÓm møc d«i, d¹ng t¸i b¶o hiÓm sè thµnh kh«ng
mang tÝnh chÊt san b»ng ®èi víi c¸c gi¸ trÞ ®îc b¶o hiÓm. Nã cung cÊp
mét sù ®¶m b¶o gi¶n ®¬n vµ cã hiÖu qu¶ trong mäi trêng hîp, ®Æc biÖt
trong trêng hîp cã sù tÝch luü cña mét sè lín c¸c vô båi thêng tæn thÊt nhá
hoÆc trung b×nh mµ g©y ra bëi cïng mét sù cè (ch¼ng h¹n, trong nghiÖp
vô b¶o hiÓm vÒ ma ®¸ hay b¶o hiÓm gi«ng b·o ®èi víi n«ng nghiÖp thêng
x¶y ra trêng hîp tæn thÊt theo kiÓu nµy).
§øng trªn quan ®iÓm thèng kª vµ kÕ to¸n th× d¹ng t¸i b¶o hiÓm sè
thµnh lµ t¸i b¶o hiÓm gi¶n ®¬n nhÊt ®Ó xö lý. VÒ c¬ b¶n, d¹ng t¸i b¶o
hiÓm nµy chØ cã mét møc (one line), trong ®ã tû lÖ møc gi÷ l¹i vµ møc t¸i
b¶o hiÓm ®îc Ên ®Þnh b»ng mét tû lÖ ®Òu nhau cho mäi rñi ro n»m trong
ph¹m vi hîp ®ång t¸i b¶o hiÓm.

22
 D¹ng t¸i b¶o hiÓm sè thµnh cã nh÷ng u nhîc ®iÓm chÝnh nh sau:
-¦u ®iÓm:
+ Lµ d¹ng t¸i b¶o hiÓm gi¶n ®¬n, dÔ xö lý, chi phÝ hµnh chÝnh vµ
c¸ch qu¶n lý ®¬n gi¶n, Ýt tèn kÐm.
+ §èi víi nhµ t¸i b¶o hiÓm, t¸i b¶o hiÓm sè thµnh cã tÝnh c©n ®èi vµ
dÔ chÊp nhËn h¬n so víi d¹ng t¸i b¶o hiÓm møc d«i, cã kh¶ n¨ng ph©n t¸n
rñi ro tèt h¬n so víi c¸c lo¹i t¸i b¶o hiÓm kh¸c. Nhµ t¸i b¶o hiÓm cã ®iÒu
kiÖn tham gia vµo mäi ®¬n vÞ rñi ro mµ c«ng ty nhîng nhËn t¸i b¶o hiÓm;
®ång thêi c«ng ty nhîng cã thÓ yªn t©m nhËn mäi rñi ro mµ cã gi¸ trÞ n»m
trong ph¹m vi h¹n møc khèng chÕ tèi ®a ®· quy íc v× mäi rñi ro nµy ®Òu
®îc chia sÎ cho nhµ t¸i b¶o hiÓm cïng hëng vµ cïng chÞu chung vËn may rñi
cña c«ng ty nhîng.
+ Thñ tôc phÝ t¸i b¶o hiÓm c«ng ty nhîng nhËn ®îc lµ cao nhÊt,
ngoµi ra ®iÒu kiÖn vÒ t¹m gi÷ phÝ t¸i b¶o hiÓm (premium reserve) còng
cã tû lÖ cao, nhê vËy c«ng ty nhîng cã ®iÒu kiÖn sö dông vèn nhµn rçi ®Ó
®Çu t vµo c¸c viÖc kh¸c.
Nhîc ®iÓm:
+ C«ng ty nhîng ph¶i ®em t¸i b¶o hiÓm toµn bé c¸c ®¬n vÞ rñi ro
b¶o hiÓm gèc theo mét tû lÖ ®Þnh tríc, kÓ c¶ nh÷ng rñi ro rÊt nhá mµ b¶n
th©n c«ng ty nhîng ®ñ kh¶ n¨ng vµ ®iÒu kiÖn tù gi÷ l¹i ®îc.
+ MÆc dï víi d¹ng t¸i b¶o hiÓm sè thµnh, c«ng ty nhîng cã thuËn lîi
h¬n so víi d¹ng t¸i b¶o hiÓm møc d«i trong viÖc thùc hiÖn b¶o hiÓm víi kh¶
n¨ng ph©n t¸n rñi ro tèt vµ linh ho¹t, nhng c«ng ty nhîng kh«ng chñ ®éng ®-
îc trong viÖc khèng chÕ tû lÖ båi thêng ®èi víi møc gi÷ l¹i cña m×nh, ®ång
thêi kh«ng cã kh¶ n¨ng ®Ó gi¶m hÖ sè biÕn thiªn cña phÇn tæn thÊt thuéc
møc gi÷ l¹i.
Thø ba: T¸i b¶o hiÓm kÕt hîp sè thµnh- møc d«i.
§©y kh«ng ph¶i lµ d¹ng thø ba cña h×nh thøc t¸i b¶o hiÓm theo tû lÖ
mµ lµ sù kÕt hîp gi÷a hai d¹ng t¸i b¶o hiÓm tû lÖ lµ sè thµnh vµ møc d«i

23
víi nhau. Víi nh÷ng c«ng ty b¶o hiÓm míi thµnh lËp, viÖc kÕt hîp hai d¹ng
t¸i b¶o hiÓm tû lÖ lµ rÊt phï hîp vµ thêng ®îc ¸p dông.
Së dÜ nh vËy lµ v× c¸c c«ng ty b¶o hiÓm míi b¾t ®Çu ho¹t ®éng
kinh doanh, khèi lîng dÞch vô mµ hä nhËn b¶o hiÓm cha ®ñ æn ®Þnh ®Ó
cã thÓ tr¸nh khái trêng hîp kh«ng may cã rñi ro lín x¶y ra, ®ång thêi ®Ó
®¶m b¶o cho c«ng ty nhîng cã thÓ ho¹t ®éng ®øng v÷ng trªn thÞ trêng vµ
phôc vô ®îc nh÷ng nhu cÇu kh¸c nhau cña kh¸ch hµng mua b¶o hiÓm, c«ng
ty nhîng cÇn thiÕt ph¶i cã t¸i b¶o hiÓm theo h×nh thøc møc d«i. Bªn c¹nh
®ã, v× míi thµnh lËp nªn c«ng ty nhîng thêng cha thÓ cã ®ñ sè tiÒn dù tr÷
®¶m b¶o ®Ó ®¬ng ®Çu víi nh÷ng biÕn thiªn vÒ tæn thÊt theo c¸c chu kú
kh¸c nhau, do vËy cÇn ph¶i b¶o vÖ phÇn gi÷ l¹i gép cña m×nh b»ng mét hîp
®ång t¸i b¶o hiÓm sè thµnh.
Th«ng thêng khi ¸p dông hai d¹ng t¸i b¶o hiÓm kÕt hîp nµy, c«ng ty
nhîng ®em t¸i b¶o hiÓm cho cïng mét sè nhµ t¸i b¶o hiÓm, tøc lµ c¶ hai
kho¶n nhîng nµy ®Òu cïng ®îc ®a t¸i b¶o hiÓm vµo mét tho¶ íc chung vµ
®îc thÓ hiÖn ë nhiÒu d¹ng kh¸c nhau. Thêng th× trong d¹ng t¸i b¶o hiÓm
kÕt hîp, d¹ng t¸i b¶o hiÓm sè thµnh lµ hîp ®ång c¬ së vµ d¹ng t¸i b¶o hiÓm
møc d«i lµm hîp ®ång bæ sung tù ®éng.
D¹ng t¸i b¶o hiÓm kÕt hîp cã u vµ nhîc ®iÓm sau:
¦u ®iÓm:
+ C«ng ty nhîng ®¶m b¶o kh¶ n¨ng gia t¨ng vÒ nhËn tr¸ch nhiÖm b¶o
hiÓm mét c¸ch tù ®éng mµ kh«ng ¶nh hëng ®Õn møc gi÷ l¹i cña b¶n th©n
c«ng ty (tøc lµ kh«ng ph¶i t¨ng møc gi÷ l¹i).
+ Hîp ®ång c¬ së (sè thµnh) æn ®Þnh h¬n vµ ph©n t¸n t¸i b¶o hiÓm
dÔ dµng h¬n.
Nhîc ®iÓm:
+ Thñ tôc vµ chi phÝ ®iÒu hµnh phøc t¹p h¬n sö dông hîp ®ång sè
thµnh thuÇn tuý.

24
 + PhÇn ®em t¸i b¶o hiÓm vµo hîp ®ång møc d«i cÇn ph¶i cã b¶ng
th«ng b¸o t¸i b¶o hiÓm.
+ Thñ tôc phÝ t¸i b¶o hiÓm thu ®îc cña phÇn ®a vµo hîp ®ång møc
d«i thÊp h¬n so víi thñ tôc phÝ t¸i b¶o hiÓm ®a vµo hîp ®ång sè thµnh (v×
tû träng gi÷a phÝ vµ tr¸ch nhiÖm thÊp).
1.3.2. T¸i b¶o hiÓm theo møc båi thêng (t¸i b¶o hiÓm kh«ng tû lÖ).
T¸i b¶o hiÓm theo møc båi thêng lµ mét h×nh thøc t¸i b¶o hiÓm mµ
trong ®ã c«ng ty nhîng Ên ®Þnh mét giíi h¹n båi thêng b»ng mét sè tiÒn mµ
hä cã thÓ tù g¸nh chÞu cho tæn thÊt lµ hËu qu¶ cña mçi mét sù cè ®èi víi
mét lo¹i hay c¸c lo¹i b¶o hiÓm mµ m×nh ®¶m tr¸ch vµ phÇn tæn thÊt vît qu¸
h¹n møc ®ã ®îc chuyÓn cho nhµ t¸i b¶o hiÓm g¸nh chÞu.
T¸i b¶o hiÓm theo møc båi thêng cã mét sè ®Æc ®iÓm sau:
- Tr¸ch nhiÖm cña c«ng ty nhîng vµ nhµ t¸i b¶o hiÓm ®èi víi tæn thÊt
kh«ng chia sÎ theo tû lÖ vÒ phÝ, tr¸ch nhiÖm còng nh vÒ båi thêng. V× thÕ
h×nh thøc t¸i b¶o hiÓm nµy cßn ®îc gäi lµ t¸i b¶o hiÓm phi tû lÖ.
- Tiªu chuÈn c¬ b¶n ®Ó ph©n ®Þnh tr¸ch nhiÖm gi÷a c¸c bªn lµ sè
tiÒn båi thêng tæn thÊt.
- C«ng ty nhîng ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm båi thêng cho nh÷ng tæn thÊt d-
íi hoÆc cho tíi møc b»ng h¹n møc båi thêng tù gi÷ l¹i, ®îc gäi lµ “møc tù båi
thêng” (Priority).
- Nhµ t¸i b¶o hiÓm chØ båi thêng cho phÇn tæn thÊt chªnh lÖch cña
nh÷ng tæn thÊt vît qu¸ møc båi thêng cña c«ng ty nhîng cho tíi mét h¹n møc
tèi ®a ®îc tho¶ thuËn tríc trong hîp ®ång t¸i b¶o hiÓm, ®îc gäi lµ “h¹n møc
tr¸ch nhiÖm cña nhµ t¸i b¶o hiÓm” (Liability limitation of Reinsurance).
Tõ nh÷ng tÝnh chÊt nªu trªn cã thÓ thÊy h×nh thøc t¸i b¶o hiÓm phi
tû lÖ nµy cã nh÷ng u vµ nhîc ®iÓm chÝnh sau ®©y:
¦u ®iÓm:
- Lµ h×nh thøc t¸i b¶o hiÓm chØ b¶o vÖ cho trêng hîp cã tæn thÊt qu¸
lín vµ ®îc b¶o vÖ 100% møc tæn thÊt vît qu¸ “®iÓm tù båi thêng” (Excess

25
point), nªn c«ng ty nhîng cã thÓ khèng chÕ møc båi thêng tèi ®a cña m×nh
b»ng mét møc tiÒn Ên ®Þnh. VÒ lý thuyÕt th× sù biÕn thiªn cña møc tæn
thÊt thuéc phÇn tæn thÊt do c«ng ty nhîng tù båi thêng ®îc tÝnh to¸n nhá
h¬n møc biÕn thiªn tæn thÊt cña c«ng ty nhîng nÕu nh ¸p dông t¸i b¶o hiÓm
theo h×nh thøc t¸i b¶o hiÓm theo tû lÖ.
- V× nhµ t¸i b¶o hiÓm kh«ng cã tr¸ch nhiÖm båi thêng cho nh÷ng vô
tæn thÊt cã sè tiÒn båi thêng thÊp h¬n ®iÓm tù båi thêng cña c«ng ty nhîng,
nªn c«ng ty nhîng cã sè phÝ b¶o hiÓm lín h¬n.
- Chi phÝ hµnh chÝnh Ýt tèn kÐm (v× c«ng ty nhîng kh«ng ph¶i ph©n
lo¹i tõng ®¬n vÞ rñi ro b¶o hiÓm, tÝnh to¸n møc gi÷ l¹i, phÝ t¸i b¶o hiÓm,
møc t¸i b¶o hiÓm...). Chñ yÕu chi phÝ hµnh chÝnh cho lo¹i t¸i b¶o hiÓm
nµy lµ: chi phÝ tÝnh to¸n sè phÝ t¸i b¶o hiÓm ban ®Çu, ®iÒu chØnh thanh
to¸n phÝ bæ sung vµ chi phÝ th«ng b¸o, gi¶i quyÕt thanh to¸n båi thêng cña
nhµ t¸i b¶o hiÓm khi cã tæn thÊt vît trªn ®iÓm tù båi thêng cña c«ng ty nh-
îng.
Nhîc ®iÓm:
- Ph¬ng ph¸p tÝnh phÝ phøc t¹p vµ khã chÝnh x¸c, ®ßi hái ph¶i cã
kinh nghiÖm vµ kü thuËt tÝnh to¸n cao, ®Æc biÖt ®èi víi d¹ng t¸i b¶o
hiÓm phi tû lÖ trªn c¬ së th¶m ho¹ lín.
- Møc tù båi thêng nÕu tÝnh qu¸ cao th× cã thÓ ¶nh hëng ®Õn kÕt qu¶
kinh doanh cña c«ng ty nhîng, nhng nÕu tÝnh qu¸ thÊp th× chi phÝ hµnh
chÝnh cu¶ nhµ t¸i b¶o hiÓm l¹i t¨ng.
- Kh«ng cã t¸c dông nhiÒu trong viÖc hç trî dµn máng tµi chÝnh
cña ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty nh îng (c«ng ty nhîng cã khã kh¨n
trong viÖc thanh to¸n phÝ t¸i b¶o hiÓm v× phÝ t¸i b¶o hiÓm th êng ph¶i
®ãng tríc).
- Ph¶i tr¶ thªm phÝ t¸i b¶o hiÓm trong trêng hîp cã båi thêng thuéc tr¸ch
nhiÖm hîp ®ång t¸i b¶o hiÓm vµ cã ®iÒu kho¶n t¸i lËp tr¸ch nhiÖm b¶o vÖ
(Reinstatement).

26
 T¸i b¶o hiÓm theo møc båi thêng cã thÓ chia thµnh 2 lo¹i c¬ b¶n: t¸i
b¶o hiÓm vît møc båi thêng vµ t¸i b¶o hiÓm vît tû lÖ båi thêng.

1.3.2.1. T¸i b¶o hiÓm vît møc båi thêng (Excess of loss).

Ngêi nhîng gi÷ l¹i møc tù båi thêng b»ng mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh;
phÇn vît qu¸ thuéc vÒ tr¸ch nhiÖm cña ngêi nhËn t¸i.

C«ng ty nhîng båi thêng theo h¹n møc gi÷ l¹i gäi lµ “møc tù båi th-
êng”; nhµ t¸i b¶o hiÓm båi thêng phÇn vît qu¸ gäi lµ “h¹n møc tr¸ch nhiÖm
cña nhµ t¸i b¶o hiÓm”.

Khi yªu cÇu cÇn b¶o vÖ cã h¹n møc tr¸ch nhiÖm qu¸ cao th× sè tiÒn
b¶o hiÓm cã thÓ chia thµnh nhiÒu “líp” (layers) ®¶m b¶o kh¸c nhau. Trong
trêng hîp nh vËy, møc cao nhÊt (trÇn) cña líp thø nhÊt sÏ lµ møc thÊp nhÊt
(sµn) cña líp thø hai vµ “trÇn” cña líp thø hai sÏ lµ “sµn” cña líp thø ba...

T¸i b¶o hiÓm vît møc båi thêng cã c¸c d¹ng:

- T¸i b¶o hiÓm vît møc båi thêng ®¶m b¶o nghiÖp vô kh«ng h¹n møc;

- T¸i b¶o hiÓm vît møc båi thêng cã h¹n møc tõng sù cè;

- T¸i b¶o hiÓm vît møc båi thêng ®¶m b¶o tai ho¹ khèc liÖt.

C¸c d¹ng t¸i b¶o hiÓm phi tû lÖ nãi trªn ®Òu ®îc ¸p dông trªn mét hoÆc
kÕt hîp c¶ hai c¬ së sau:

- C¬ së theo tõng ®¬n vÞ rñi ro (per risk).

- C¬ së theo sù cè.

Cô thÓ tõng d¹ng nh sau:

T¸i b¶o hiÓm vît møc båi thêng ®¶m b¶o nghiÖp vô kh«ng h¹n møc

Lµ lo¹i t¸i b¶o hiÓm ¸p dông cho tõng ®¬n vÞ rñi ro b¶o hiÓm gèc
vµ kh«ng h¹n chÕ tæng sè tiÒn båi thêng trong trêng hîp cã nhiÒu tæn thÊt
x¶y ra tõ mét sù cè. Hay nãi c¸ch kh¸c, nhµ t¸i b¶o hiÓm båi thêng kh«ng h¹n
®Þnh sè vô vµ tæng sè tiÒn cña c¸c vô tæn thÊt x¶y ra dï lµ mét tæn thÊt

27
riªng biÖt hay lµ mét sù cè tæng hîp. Môc ®Ých cña viÖc thu xÕp t¸i b¶o
hiÓm theo d¹ng nµy lµ ®Ó gi¶m bít hay thay thÕ cho c¸c d¹ng t¸i b¶o hiÓm
theo tû lÖ th«ng thêng.

T¸i b¶o hiÓm vît møc båi thêng cã h¹n møc tõng sù cè

Lµ lo¹i t¸i b¶o hiÓm bæ sung cho lo¹i trªn, trong ®ã møc båi thêng cña
nhµt¸i b¶o hiÓm ngoµi viÖc ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm ®èi víi nh÷ng tæn thÊt
tÝnh riªng tõng ®¬n vÞ rñi ro vît qu¸ ®iÓm vît møc båi thêng (excess point),
nã cßn ®îc khèng chÕ ë mét møc tèi ®a Ên ®Þnh trong trêng hîp nhiÒu rñi
ro x¶y ra cïng mét sù cè cã tæng sè tiÒn båi thêng qu¸ lín.

T¸i b¶o hiÓm vît møc båi thêng ®¶m b¶o tai ho¹ khèc liÖt
(Catastrophe Excess of Loss)

Lµ d¹ng t¸i b¶o hiÓm phi tû lÖ ®¶m b¶o cho c«ng ty nhîng tr¸nh ®îc
nh÷ng trêng hîp tæn thÊt qu¸ møc b×nh thêng ®èi víi nh÷ng sù cè n»m
ngoµi kh¶ n¨ng kiÓm so¸t b¶o hiÓm th«ng thêng. Môc ®Ých lµ b¶o vÖ ®èi
víi sù tÝch tô hay kÕt gép nhiÒu tæn thÊt x¶y ra cïng mét sù cè hay mét sù
viÖc cã tÝnh chÊt thËt quan träng hay khèc liÖt.

1.3.2.2 T¸i b¶o hiÓm vît tû lÖ båi thêng (stop loss or loss ratio)

Lµ d¹ng t¸i b¶o hiÓm mµ nhµ t¸i b¶o hiÓm chØ cã tr¸ch nhiÖm båi
thêng trong trêng hîp khi kÕt qu¶ toµn bé nghiÖp vô cña c«ng ty nhîng cã
mét tû lÖ båi thêng vît qu¸ mét tû lÖ hoÆc mét møc tiÒn Ên ®Þnh tríc.
§iÓm vît møc mµ trªn møc ®ã nhµ t¸i b¶o hiÓm chÞu tr¸ch nhiÖm båi thêng
ph¶i ®îc quy ®Þnh sao cho c«ng ty nhîng kh«ng thÓ kiÕm lêi vÒ phÇn hä
chÞu tr¸ch nhiÖm. Hay nãi c¸ch kh¸c, t¸i b¶o hiÓm vît tû lÖ båi thêng nh»m
môc ®Ých b¶o vÖ cho c«ng ty nhîng chèng l¹i mét sù gia t¨ng ®ét biÕn cña
tû lÖ båi thêng trong mét ngµnh b¶o hiÓm hay mét d¹ng dÞch vô b¶o hiÓm
nhÊt ®Þnh nµo ®ã trong mét kho¶ng thêi gian quy ®Þnh, bÊt luËn t×nh
tr¹ng ®ã do nguyªn nh©n nµo g©y ra.

28
 Kho¶ng thêi gian nµy thêng lµ n¨m kÕ ho¹ch (n¨m tµi chÝnh) vµ tû
lÖ båi thêng ®îc biÓu thÞ b»ng tû lÖ phÇn tr¨m gi÷a tæn thÊt ph¶i båi th-
êng vµ sè phÝ ®· thu hoÆc ®· ®îc hëng cña n¨m tµi chÝnh, hoÆc còng cã
thÓ biÓu thÞ b»ng mét møc tiÒn Ên ®Þnh. Trong mét sè trêng hîp, giíi h¹n
tr¸ch nhiÖm cña nhµ t¸i b¶o hiÓm sÏ quy ®Þnh võa b»ng sè t¬ng ®èi (tû lÖ
%), võa b»ng sè tuyÖt ®èi (sè tiÒn) vµ giíi h¹n ®ã sÏ øng dông víi sè nµo cã
kÕt qu¶ nhá h¬n.

1.3.2.3 T¸i b¶o hiÓm kÕt hîp møc d«i vµ vît møc båi thêng.

Thùc hiÖn h×nh thøc nµy viÖc ph©n chia tr¸ch nhiÖm ®îc tiÕn hµnh
tríc hÕt cho hîp ®ång møc d«i; nhng khi tæn thÊt x¶y ra, c«ng ty nhËn t¸i
b¶o hiÓm vît møc båi thêng sÏ b¶o vÖ cho c«ng ty nhîng hoÆc c«ng ty nhËn
t¸i b¶o hiÓm møc d«i.

1.4. Hîp ®ång t¸i b¶o hiÓm

1.4.1. §Þnh nghÜa
Hîp ®ång t¸i b¶o hiÓm lµ mét tho¶ íc ®îc ký kÕt gi÷a c«ng ty nhîng
vµ nhµ t¸i b¶o hiÓm; trong ®ã nhµ t¸i b¶o hiÓm cam kÕt båi thêng cho
c«ng ty nhîng phÇn tr¸ch nhiÖm mµ c«ng ty nhîng ph¶i g¸nh chÞu trong hîp
®ång b¶o hiÓm cña m×nh.
Tõ ®Þnh nghÜa nµy, ta thÊy hîp ®ång t¸i b¶o hiÓm cã ba ®Æc trng:
- Nhµ t¸i b¶o hiÓm cam kÕt båi thêng cho c«ng ty nhîng – ngêi ký hîp
®ång chuyÓn nhîng t¸i b¶o hiÓm;
- T¸i b¶o hiÓm cã thÓ båi thêng toµn bé hoÆc mét phÇn ®èi víi nh÷ng
tr¸ch nhiÖm mµ c«ng ty nhîng ph¶i g¸nh chÞu theo hîp ®ång t¸i b¶o hiÓm.
- Hîp ®ång t¸i b¶o hiÓm lµ hîp ®ång riªng biÖt gi÷a nhµ t¸i b¶o hiÓm
víi c«ng ty nhîng, cßn ngêi ®îc b¶o hiÓm kh«ng tham gia vµo hîp ®ång t¸i
b¶o hiÓm.
1.4.2. Nh÷ng ®iÒu kho¶n c¬ b¶n trong hîp ®ång t¸i b¶o hiÓm.

29
 1.4.2.1. Hoa hång t¸i b¶o hiÓm – Thñ tôc phÝ (Commission)
- Thñ tôc phÝ t¸i b¶o hiÓm lµ mét kho¶n tiÒn mµ nhµ t¸i b¶o hiÓm
tr¶ cho c«ng ty nhîng khi nhµ t¸i b¶o hiÓm tham gia nhËn hîp ®ång t¸i b¶o
hiÓm cña c«ng ty nhîng. Sè tiÒn nµy ®îc biÓu thÞ b»ng mét tû lÖ phÇn
tr¨m cña sè phÝ ®em t¸i b¶o hiÓm. Thñ tôc phÝ t¸i b¶o hiÓm hoµn toµn
kh¸c víi m«i giíi phÝ, lµ sè tiÒn nhµ t¸i b¶o hiÓm tr¶ riªng cho Ngêi m«i giíi
khi dÞch vô b¶o hiÓm ®îc ®em t¸i b¶o hiÓm gi¸n tiÕp qua m«i giíi.
Th«ng thêng trong c¸c d¹ng t¸i b¶o hiÓm, thñ tôc phÝ cho ¸p dông ®èi
víi d¹ng t¸i b¶o hiÓm theo tû lÖ.
Së dÜ nhµ t¸i b¶o hiÓm cÇn thiÕt ph¶i tr¶ cho c«ng ty nhîng mét
kho¶n thñ tôc phÝ lµ ®Ó gióp c«ng ty nhîng trang tr¶i c¸c chi phÝ dÞch vô
khi tiÕn hµnh c¸c hîp ®ång b¶o hiÓm gèc.
KÕt qu¶ thùc tÕ vÒ tæn thÊt cã ¶nh hëng rÊt lín ®Õn kÕt qu¶ tµi
chÝnh cña c«ng ty nhîng. NÕu kÕt qu¶ thùc tÕ xÊu h¬n dù kiÕn kÕ ho¹ch
th× c«ng ty nhîng vÉn cã thÓ cã “l·i” do thñ tôc t¸i b¶o hiÓm trong khi kÕt
qu¶ cña nhµ t¸i b¶o hiÓm bÞ thua lç. Ngîc l¹i, nÕu kÕt qu¶ thùc tÕ qu¸ tèt so
víi kÕ ho¹ch th× nhµ t¸i b¶o hiÓm l¹i ®îc hëng sè l·i qu¸ lín.
Thñ tôc phÝ t¸i b¶o hiÓm thêng ®îc chia thµnh ba lo¹i chÝnh nh sau:
Thø nhÊt: Thñ tôc phÝ cè ®Þnh (Fixed Rate)
Lµ mét kho¶n tiÒn nhµ t¸i b¶o hiÓm tr¶ cho c«ng ty nhîng ®îc biÓu
thÞ b»ng mét tû lÖ phÇn tr¨m cè ®Þnh cña sè phÝ t¸i b¶o hiÓm.
Thø hai: Thñ tôc phÝ theo thang luü tiÕn (Sliding Scale Commission)
§Ó tr¸nh sù ¶nh hëng cña kÕt qu¶ båi thêng ®èi víi thñ tôc phÝ t¸i b¶o
hiÓm theo h×nh thøc cè ®Þnh, ngêi ta cã thÓ tho¶ thuËn vÒ thñ tôc phÝ ®-
îc ®iÒu chØnh t¨ng gi¶m theo nÊc thang.
C¬ së ®Ó tÝnh thñ tôc phÝ theo thang luü tiÕn lµ lÊy møc thñ tôc
phÝ cè ®Þnh lµm chuÈn tõ ®ã quy ®Þnh møc t¨ng gi¶m theo tû lÖ cña båi
thêng. Thang luü tiÕn ®îc khèng chÕ ë møc tèi ®a vµ møc tèi thiÓu. Nh

30
vËy kÕt qu¶ båi thêng cµng thÊp bao nhiªu th× tû lÖ thñ tôc phÝ t¸i b¶o
hiÓm l¹i t¨ng lªn bÊy nhiªu vµ ngîc l¹i.
Tû lÖ båi thêng Tû lÖ thñ tôc phÝ
75% 20%
73% 21%
71% 22%
69% 23%
67% 24%
63% 25%
61% 26%
59% 27%
57% 28%
55% vµ díi 29%
Víi thang luü tiÕn nµy, sè tiÒn thñ tôc phÝ t¸i b¶o hiÓm Ýt nhÊt sÏ
lµ 20% vµ hoµn toµn phô thuéc vµo kÕt qu¶ nghiÖp vô.
Vµo cuèi kú quy ®Þnh theo tho¶ thuËn, thñ tôc phÝ t¸i b¶o hiÓm sÏ
®îc tÝnh l¹i vµ ®iÒu chØnh theo tû lÖ cña thang luü tiÕn trªn c¬ së cña tû
lÖ båi thêng cña n¨m nghiÖp vô.
Tû lÖ båi thêng nµy ®îc tÝnh theo c«ng thøc sau:

Trong ®ã:
Tæn thÊt ph¶i tr¶ = Tæn thÊt céng chi phÝ liªn quan mµ nhµ t¸i b¶o
hiÓm ph¶i tr¶ trong n¨m kÕ ho¹ch (céng thªm lç l·i cña n¨m tríc mang sang
(nÕu cã))
(+) Kho¶n dù phßng cho nh÷ng tæn thÊt cha gi¶i quyÕt tÝnh ë
cuèi n¨m kÕ ho¹ch (d cuèi kú)
(-) Kho¶n dù phßng cho nh÷ng tæn thÊt cha gi¶i quyÕt tÝnh ë
®Çu n¨m kÕ ho¹ch (d ®Çu kú)

31
 PhÝ thùc thu = Sè phÝ thu trong n¨m kÕ ho¹ch
(+) PhÝ dù tr÷ cho nh÷ng rñi ro cßn ph¶i ®¶m b¶o tÝnh ë thêi
®iÓm ®Çu n¨m kÕ ho¹ch (d ®Çu kú)
(-) PhÝ dù tr÷ cho nh÷ng rñi ro cßn ph¶i ®¶m b¶o tÝnh ë thêi
®iÓm cuèi n¨m kÕ ho¹ch (d cuèi kú).
Thø ba: Thñ tôc phÝ theo l·i (Profit Commission)
Môc ®Ých cña ph¬ng ph¸p nµy lµ thu l¹i mét phÇn l·i cho c«ng ty
nhîng

Trong trêng hîp kÕt qu¶ kinh doanh thùc tÕ tèt h¬n nhiÒu so víi tû lÖ
båi thêng trung b×nh dù kiÕn.

Theo ph¬ng ph¸p nµy, nhµ t¸i b¶o hiÓm sÏ ph¶i tr¶ thªm cho c«ng ty
nhîng mét kho¶n lîi nhuËn nhÊt ®Þnh (®îc tÝnh b»ng tû lÖ % cña lîi nhuËn
thùc tÕ mµ nhµ t¸i b¶o hiÓm hëng khi kÕt qu¶ hîp ®ång t¸i b¶o hiÓm cã
l·i).

1.4.2.2. PhÝ t¹m gi÷ vµ båi thêng t¹m gi÷ (Premium reserve and Loss
reserve)

PhÝ t¹m gi÷.

§©y lµ ®iÒu kiÖn thêng ®îc ®Æt ra theo quy ®Þnh cña luËt lÖ së t¹i
cña c«ng ty nhîng ®îc coi lµ mét sù b¶o l·nh cho nhµ t¸i b¶o hiÓm hoµn
thµnh tr¸ch nhiÖm cña hä theo hîp ®ång. PhÝ t¹m gi÷ cßn lµ mét kho¶n dù
phßng riªng gióp cho c«ng ty nhîng cã thuËn lîi trong viÖc gi¶i quyÕt båi th-
êng cho nghiÖp vô b¶o hiÓm gèc tríc khi quyÕt to¸n ®ßi båi thêng cña nhµ
t¸i b¶o hiÓm, bëi v× viÖc thanh to¸n t¸i b¶o hiÓm thêng ®îc lËp theo mét
thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh (theo th¸ng, quý hay nöa n¨m). Ngoµi ra, ®èi víi mét
sè níc, viÖc t¹m gi÷ l¹i mét kho¶n phÝ t¸i b¶o hiÓm cña nhµ t¸i b¶o hiÓm lµ
mét ®iÒu kiÖn quan träng trong viÖc thùc hiÖn thanh to¸n c©n ®èi cña
nh÷ng dÞch vô t¸i b¶o hiÓm chuyÓn ra níc ngoµi vµ còng lµ mèi quan hÖ

32
gi÷a sù b¶o l·nh cña nhµ t¸i b¶o hiÓm vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña c«ng ty
nhîng.

Th«ng thêng, trong thùc tÕ kho¶n dù phßng nµy ®îc tÝnh b»ng mét
tû lÖ phÇn tr¨m cè ®Þnh cña phÝ t¸i b¶o hiÓm toµn phÇn (gross) (kho¶ng
tõ 35% ®Õn 40%). PhÝ t¹m gi÷ cña n¨m nghiÖp vô b¶o hiÓm nµy sÏ ®îc
hoµn tr¶ l¹i cho nhµ t¸i b¶o hiÓm vµo thêi ®iÓm t¬ng øng cña n¨m kÕ tiÕp
vµ ®îc tÝnh thªm mét kho¶n l·i xuÊt nhÊt ®Þnh (tõ 3% ®Õn 5%).

Trong trêng hîp nÕu nhµ t¸i b¶o hiÓm rót lui kh«ng tiÕp tôc tham gia
t¸i b¶o hiÓm cho hîp ®ång n¨m tiÕp theo n÷a, tr¸ch nhiÖm cña nhµ t¸i b¶o
hiÓm sÏ ®îc gi¶i quyÕt theo mét trong hai c¸ch sau:

+ HoÆc tiÕp tôc chÞu tr¸ch nhiÖm ®èi víi nh÷ng rñi ro cßn hiÖu lùc
cho tíi khi chÊm døt toµn bé nh÷ng rñi ro ®îc b¶o hiÓm trong n¨m nghiÖp
vô b¶o hiÓm ®ã (Run- off).

+ HoÆc tho¶ thuËn chuyÓn giao toµn bé tr¸ch nhiÖm cßn tån t¹i sang
cho nhµ t¸i b¶o hiÓm míi tham gia cho n¨m tíi (Cut- off).

Båi thêng t¹m gi÷ (hay cßn gäi lµ dù phßng tæn thÊt)

Lµ kho¶n tiÒn mµ c«ng ty nhîng tÝnh to¸n trªn c¬ së nh÷ng vô tæn

thÊt ®· x¶y ra nhng cha ®îc gi¶i quyÕt trong n¨m. Kho¶n nµy c«ng ty nhîng
sÏ gi÷ l¹i kh«ng thanh to¸n cho nhµ t¸i b¶o hiÓm vµo thêi ®iÓm quyÕt to¸n
cña n¨m tµi chÝnh mµ dïng ®Ó thanh to¸n cho c¸c vô tæn thÊt ®ã trong kú
thanh to¸n kÕ tiÕp. Th«ng thêng møc t¹m gi÷ båi thêng lµ 100% tæng sè
tiÒn íc tÝnh. Kho¶n nµy sÏ ®îc hoµn tr¶ cho nhµ t¸i b¶o hiÓm vµo kú t¬ng
øng cña n¨m kÕ tiÕp. §iÒu kho¶n øng dông vÒ båi thêng t¹m gi÷ còng t¬ng
tù nh ®iÒu kho¶n vÒ phÝ t¹m gi÷, bao gåm nh÷ng ®iÓm chÝnh sau:

+ Kho¶n t¹m gi÷ nµy lµ tiÒn mÆt hoÆc b»ng chøng kho¸n cã gi¸ trÞ
ngang tiÒn mÆt.

+ L·i xuÊt do c«ng ty nhîng tho¶ thuËn.

33
 + Kho¶n båi thêng ph¶i thanh to¸n ngay (cash loss) thêng kh«ng ®îc
®èi trõ trong kho¶n båi thêng t¹m gi÷ nµy, nhng trong trêng hîp thanh to¸n
t¸i b¶o hiÓm thùc hiÖn theo quý, c«ng ty nhîng cã thÓ tho¶ thuËn ®ång ý
®èi trõ c¸c kho¶n båi thêng ph¶i thanh to¸n ngay trong b¶n quyÕt to¸n theo
quý.
2. Ho¹t ®éng t¸i b¶o hiÓm trong b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt
Nh phÇn trªn ®· tr×nh bµy, b¶o hiÓm ra ®êi lµ mét tÊt yÕu kh¸ch
quan ®¸p øng yªu cÇu vµ ®ßi hái ngµy cµng cao cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ.
Song song víi nã, t¸i b¶o hiÓm ra ®êi vµ ph¸t triÓn kh«ng ngõng. Th«ng qua
nh÷ng ph¬ng ph¸p vµ h×nh thøc ®Æc thï cña m×nh, t¸i b¶o hiÓm víi t c¸ch
lµ “nhµ b¶o hiÓm cho c¸c c«ng ty b¶o hiÓm” ®· thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña
ngµnh kinh doanh b¶o hiÓm, t¸i b¶o hiÓm trªn ph¹m vi quèc tÕ.
Trong ho¹t ®éng x©y dùng l¾p ®Æt, t¸i b¶o hiÓm ®ãng vai trß ®Æc
biÖt quan träng. §ã lµ v× ®èi tîng b¶o hiÓm trong x©y dùng l¾p ®Æt thêng
cã gi¸ trÞ lín trong khi kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña c«ng ty b¶o hiÓm cã h¹n. Gi¸
trÞ b¶o hiÓm ®èi víi c¸c c«ng tr×nh x©y dùng l¾p ®Æt cã thÓ lªn tíi hµng
chôc triÖu, hµng tr¨m triÖu USD vµ thËm chÝ hµng tû USSD. LÏ dÜ nhiªn
lµ kh«ng mét c«ng ty b¶o hiÓm nµo m¹o hiÓm chÊp nhËn b¶o hiÓm vµ gi÷
l¹i toµn bé gi¸ trÞ b¶o hiÓm lín nh vËy. NÕu tæn thÊt x¶y ra g©y thiÖt h¹i
lín vÒ tµi chÝnh, c«ng ty b¶o hiÓm sÏ gÆp khã kh¨n trong viÖc båi thêng,
thËm chÝ cã thÓ dÉn ®Õn ph¸ s¶n. V× thÕ, mét gi¶i ph¸p h÷u hiÖu ®îc c¸c
c«ng ty b¶o hiÓm sö dông võa cã t¸c dông b¶o ®¶m an toµn trong s¶n xuÊt
mµ vÉn ®¶m b¶o cã l·i ®ã lµ t¸i b¶o hiÓm. C«ng ty nhËn t¸i b¶o hiÓm sÏ
®øng ra ®¶m nhËn mét phÇn tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm cho c«ng ty b¶o hiÓm.
Nhê vËy c«ng ty b¶o hiÓm cã thÓ chÊp nhËn b¶o hiÓm cho nh÷ng c«ng
tr×nh cã gi¸ trÞ lín, rÊt lín. Qua ®ã, mét mÆt c«ng ty nhËn t¸i ®· gióp cho
c«ng ty b¶o hiÓm t¨ng kh¶ n¨ng ký kÕt b¶o hiÓm tõ ®ã gãp phÇn t¨ng lîi
nhuËn; mÆt kh¸c, t¸i b¶o hiÓm ®· gióp cho c¸n c©n thu chi cña c«ng ty b¶o

34
hiÓm c©n b»ng, t×nh h×nh kinh doanh æn ®Þnh, kh«ng cã nh÷ng thay ®æi
bÊt thêng, ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n cña c«ng ty lu«n ë møc giíi h¹n cho
phÐp.
Ngay trong trêng hîp cã tiÒm lùc vÒ tµi chÝnh rÊt m¹nh, c¸c c«ng ty
b¶o hiÓm vÉn thùc hiÖn viÖc chuyÓn giao rñi ro tu©n theo nguyªn t¾c
ph©n t¸n rñi ro. Hä chØ gi÷ l¹i møc hîp lý phï hîp víi kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña
c«ng ty vµ phï hîp víi lo¹i h×nh nghiÖp vô b¶o hiÓm ®ã, cô thÓ ë ®©y lµ
x©y dùng l¾p ®Æt. Nh ®· biÕt, rñi ro trong ngµnh c«ng nghiÖp nµy cã
®Æc tÝnh nguy hiÓm, dÔ ph¸t sinh hiÖn tîng tËp trung, tÝch tô rñi ro cã
kh¶ n¨ng g©y ra nh÷ng tæn thÊt lín bÊt ngê. H¬n n÷a, lÜnh vùc x©y dùng
l¾p ®Æt ®ßi hái ph¶i cã h×nh thøc b¶o hiÓm cho lo¹i tr¸ch nhiÖm d©n sù
kh¸ nguy hiÓm ®Ó ®¶m b¶o æn ®Þnh cña nhµ ®Çu t. V× thÕ viÖc dµn
máng rñi ro lµ hÕt søc cÇn thiÕt.
Ngîc l¹i, ®Ó bï ®¾p phÇn nhîng ®i, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm cã thÓ
nhËn viÖc chia sÎ rñi ro tõ c¸c c«ng ty b¶o hiÓm kh¸c theo mét tû lÖ hîp lý.
Ngoµi ra, cã thÓ do kh«ng cã kinh nghiÖm, thiÕu kh¶ n¨ng chuyªn
m«n trong khai th¸c lo¹i h×nh b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt nªn c«ng ty b¶o
hiÓm tiÕn hµnh t¸i b¶o hiÓm. B»ng c¸ch nµy c«ng ty b¶o hiÓm cã thÓ
nhËn ®îc sù t vÊn cña c«ng ty nhËn t¸i b¶o hiÓm vÒ chuyªn m«n, vÒ møc
phÝ b¶o hiÓm. Tõ ®ã, c«ng ty b¶o hiÓm cã thÓ tr¸nh ®îc t×nh tr¹ng phÝ
b¶o hiÓm thu kh«ng ®ñ ®Ó bï ®¾p cho chi phÝ khai th¸c, chi phÝ qu¶n lý
vµ båi thêng.
Tõ nh÷ng ph©n tÝch ë trªn, cã thÓ thÊy r»ng còng nh t¸i b¶o hiÓm
nãi chung, t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt lµ cÇn thiÕt. ë ®©y, c«ng ty
b¶o hiÓm nhîng mét phÇn hîp ®ång v× hä cã lîi, dµn máng ®îc rñi ro, thu
xÕp t¸i b¶o hiÓm gióp hä cã thÓ cung cÊp nh÷ng ®¬n b¶o hiÓm vît møc
gi÷ l¹i cña hä. Nhµ t¸i b¶o hiÓm nhËn t¸i v× hä còng thu ®îc lîi Ých, tõ
nh÷ng hîp ®ång ®îc ký kÕt, hä sÏ thu ®îc kho¶n phÝ nhËn t¸i bæ sung cho
nguån tµi chÝnh cña m×nh.

35
 Gièng nh t¸i b¶o hiÓm nãi chung, t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt
còng ¸p dông c¸c ph¬ng ph¸p vµ h×nh thøc nh ®· tr×nh bµy ë phÇn trªn. Tuy
nhiªn, do nh÷ng ®Æc thï cña lo¹i h×nh x©y dùng l¾p ®Æt mµ nhµ t¸i b¶o
hiÓm c©n nh¾c, ¸p dông kü thuËt t¸i b¶o hiÓm cho phï hîp nh»m ®¹t ®îc
kÕt qu¶ cao nhÊt.

36
 Ch¬ng 2
T×nh h×nh thùc hiÖn nghiÖp vô t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt
t¹i VINARE.

I. Vµi nÐt vÒ Tæng C«ng ty cæ phÇn t¸i b¶o hiÓm quèc gia ViÖt Nam.
1. Sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña Vinare
B¶o hiÓm th¬ng m¹i lµ mét ngµnh míi ë ViÖt Nam. Vµo nh÷ng n¨m
30 cña thÕ kû tríc, c¸c ®¹i lý b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ b¶o hiÓm nh©n thä cña
c¸c c«ng ty b¶o hiÓm Ph¸p ®· ký ®îc nh÷ng hîp ®ång b¶o hiÓm ®Çu tiªn ë
níc ta, nhng díi thêi Ph¸p thuéc kh«ng cã mét c«ng ty b¶o hiÓm nµo ®îc
thµnh lËp.
Ngµy 15/01/1965, C«ng ty b¶o hiÓm ViÖt Nam ®îc thµnh lËp theo
quyÕt ®Þnh sè 179/CP ngµy 17/12/1964 cña Thñ tíng chÝnh phñ. Tuy nhiªn
trong suèt mét thêi gian dµi 1965-1975, trong bèi c¶nh cuéc kh¸ng chiÕn
chèng x©m lîc, ho¹t ®éng b¶o hiÓm chØ bã hÑp trong hai lÜnh vùc lµ tµu
biÓn vµ hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu.
ChuyÓn sang giai ®o¹n 1976-1994, c¸c nghiÖp vô b¶o hiÓm ph¸t
triÓn s«i ®éng h¬n, thÞ trêng b¶o hiÓm ViÖt Nam ph¸t triÓn khëi s¾c. Giai
®o¹n nµy ®¸nh dÊu sù thay ®æi c¬ b¶n trong ®êng lèi chÝnh s¸ch cña §¶ng
vµ Nhµ níc ta; ®ã lµ sù chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ tËp trung quan liªu bao cÊp
sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng cã sù ®iÒu tiÕt cña Nhµ níc cïng víi sù ra ®êi
cña LuËt ®Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt Nam(1987). ChÝnh s¸ch kinh tÕ thay
®æi cïng víi ho¹t ®éng ®Çu t ph¸t triÓn ®· kÐo theo nhu cÇu b¶o hiÓm
còng ph¸t triÓn theo. N¨m 1989, toµn bé c¸c chi nh¸nh cña B¶o ViÖt t¹i c¸c
tØnh thµnh phè ®îc n©ng cÊp thµnh c¸c C«ng ty b¶o hiÓm, riªng c«ng ty t¹i
Hµ Néi ®îc n©ng cÊp lªn thµnh Tæng c«ng ty, bªn c¹nh ®ã c¸c nghiÖp vô
then chèt kh¸c còng ®îc thùc hiÖn nh: b¶o hiÓm ch¸y, b¶o hiÓm x©y dùng
l¾p ®Æt, b¶o hiÓm hµng kh«ng, b¶o hiÓm dÇu khÝ... Tuy nhiªn do ho¹t

37
®éng mang tÝnh ®éc quyÒn, thÞ trêng b¶o hiÓm ViÖt Nam vÉn cha thùc
sù ®¸p øng ®îc yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ vµ cßn nhiÒu bÊt cËp.
§øng tríc nhu cÇu ®æi míi nÒn kinh tÕ nãi chung vµ ho¹t ®éng b¶o
hiÓm nãi riªng, ®Ó b¶o hiÓm th¬ng m¹i ph¸t triÓn h¬n, ngµy 18/12/1993,
Nhµ níc ta ban hµnh NghÞ ®Þnh 100/CP vÒ kinh doanh b¶o hiÓm, cho
phÐp c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c vµ c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi ®îc phÐp
kinh doanh b¶o hiÓm t¹i ViÖt Nam, ®Æt dÊu mèc quan träng cho thÞ trêng
b¶o hiÓm t¹i ViÖt Nam. Vµ ®Ó lµm “bµ ®ì” cho thÞ trêng, Bé Tµi ChÝnh
ra quyÕt ®Þnh thµnh lËp C«ng ty t¸i b¶o hiÓm quèc gia ViÖt Nam gäi t¾t
lµ Vinare. Ngµy 1/1/1995 C«ng ty chÝnh thøc ®i vµo ho¹t ®éng díi sù chØ
®¹o trùc tiÕp cña Bé Tµi ChÝnh, vèn ®Çu t ban ®Çu lµ 40 tû VN§ do Nhµ
níc cÊp. HiÖn nay, C«ng ty ®· tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ xong vµo cuèi n¨m
2004 theo chØ ®¹o cña ChiÕn lîc ph¸t triÓn thÞ trêng b¶o hiÓm ViÖt Nam
2003-2010, vµ ®æi tªn thµnh Tæng c«ng ty cæ phÇn t¸i b¶o hiÓm quèc gia
ViÖt Nam, tªn giao dÞch quèc tÕ lµ Vinare( Vietnam national reinsurance
company) víi sè vèn ®iÒu lÖ lµ 500 tû ®ång VN§.
2. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y cña Tæng c«ng ty cæ phÇn t¸i b¶o
hiÓm quèc gia ViÖt Nam.
ChuyÓn sang Tæng c«ng ty cæ phÇn víi sè Vèn ®iÒu lÖ lµ 500 tû
®ång VN§, m« h×nh tæ chøc cña Vinare còng ®îc thay ®æi theo. Trong
tæng sè vèn ®iÒu lÖ, phÇn vèn gãp cña Nhµ níc chiÕm tû lÖ chi phèi
kho¶ng 56.5%, phÇn vèn gãp cña c¸c cæ ®«ng kh¸c( 13 C«ng ty b¶o hiÓm
phi nh©n thä trªn thÞ trêng b¶o hiÓm ViÖt Nam vµ phÇn vèn gãp cña c¸c
c¸n bé, nh©n viªn c«ng ty) chiÕm kho¶ng 43.5% trong Vèn ®iÒu lÖ.
3. Chøc n¨ng, nhiÖm vô
Díi sù chØ ®¹o trùc tiÕp cña Bé Tµi ChÝnh, Vinare ho¹t ®éng trong
lÜnh vùc kinh doanh T¸i b¶o hiÓm víi 5 chøc n¨ng, nhiÖm vô cô thÓ sau:

38
  Kinh doanh nhËn vµ nhîng t¸i b¶o hiÓm trong níc vµ quèc tÕ
Do ®Æc thï cña ngµnh b¶o hiÓm lµ kinh doanh rñi ro, c¸c c«ng ty
b¶o hiÓm nhËn b¶o hiÓm rñi ro cho c¸c ®¬n vÞ vµ c¸ nh©n tham gia b¶o
hiÓm cho nªn ®Õn lît m×nh, c¸c c«ng ty nhËn b¶o hiÓm còng trë thµnh ®èi
tîng ®îc b¶o hiÓm bëi v× hä cã thÓ gÆp rñi ro bÊt cø lóc nµo. §Ó b¶o vÖ
cho c¸c c«ng ty trong níc tríc tæn thÊt lín ®Æc biÖt lµ nguy c¬ bÞ ph¸ s¶n,
Vinare ra ®êi vµ nhËn mét phÇn tr¸ch nhiÖm mµ c«ng ty b¶o hiÓm gèc ®·
cam kÕt b¶o vÖ cho kh¸ch hµng. Theo quy ®Þnh cña Bé tµi chÝnh, ®Ó
®¶m b¶o an toµn trong kinh doanh, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm gèc ph¶i nhîng l¹i
20% tr¸ch nhiÖm cña c¸c hîp ®ång b¶o hiÓm ®· giao kÕt cho Vinare.
Ngoµi ra, Vianre cã thÓ b¶o vÖ cho c¸c doanh nghiÖp ®ã víi nh÷ng tû lÖ
cao h¬n, phï hîp víi kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña Tæng c«ng ty.
Bªn c¹nh ®ã, thÞ trêng b¶o hiÓm níc ngoµi còng lµ mét thÞ trêng ®îc
Vinare rÊt coi träng kÓ tõ khi thµnh lËp cho ®Õn nay. HiÖn nay, mÆc dï
®· nhËn c¸c dÞch vô tõ thÞ trêng Ch©u ¸, NhËt, Trung Quèc, Singapo,... tû
lÖ nµy cßn t¬ng ®èi nhá trong tæng phÝ nhËn.
Song song víi viÖc nhËn t¸i b¶o hiÓm, ®Õn lît m×nh Vinare còng
t×m kiÕm c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm tin cËy vµ nhîng ®i mét phÇn tr¸ch
nhiÖm ®· cam kÕt, ®ã cã thÓ lµ c¸c c«ng ty b¶o hiÓm trong níc hoÆc níc
ngoµi. §iÒu nµy rÊt cÇn thiÕt ®¶m b¶o cho Tæng c«ng ty ho¹t ®éng kinh
doanh æn ®Þnh l©u dµi.
 §Çu mèi ®iÒu tiÕt dÞch vô cho thÞ trêng trong níc
§iÒu tiÕt dÞch vô nh»m n©ng phÇn dÞch vô gi÷ l¹i cho thÞ trêng
trong níc vµ h¹n chÕ chuyÓn ngo¹i tÖ ra níc ngoµi lµ mét chñ tr¬ng vµ
nhiÖm vô chÝnh cña Vinare.
KÓ tõ khi thµnh lËp Tæng c«ng ty ®· cè g¾ng b»ng mäi c¸ch c¶i
tiÕn, thu xÕp c¸c hîp ®ång chuyÓn nhîng t¸i b¶o hiÓm víi c¸c ®iÒu kiÖn,
®iÒu kho¶n u ®·i h¬n chuyÓn dÞch vô ra níc ngoµi nh»m t¹o ®iÒu kiÖn
cho c¸c doanh nghiÖp ®îc chia sÎ dÞch vô cña thÞ trêng trong níc. Th«ng

39
qua t¸i b¶o hiÓm b¾t buéc ®· chØ râ lîng dÞch vô gi÷ l¹i ngµy cµng t¨ng,
tæng phÝ nhËn t¸i b¶o hiÓm gi÷ l¹i trong níc cña Vinare lµ 949 tû, trong ®ã
gi÷ l¹i Tæng c«ng ty lµ 579 tû, nhîng l¹i cho c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm
trong níc tríc khi t¸i ra níc ngoµi lµ 370 tû trong giai ®o¹n 1995-2003. C¸c
doanh nghiÖp còng thÊy râ lîi Ých cña viÖc nhËn nhîng dÞch vô qua
Vinare, ®· quan t©m h¬n ®Õn hiÖu qu¶ vµ lîi Ých cña kinh doanh t¸i
b¶o hiÓm, nhiÒu doanh nghiÖp ®· xin phÐp Bé tµi chÝnh më réng kinh
doanh nhËn t¸i b¶o hiÓm.
 §Çu mèi cung cÊp th«ng tin cho thÞ trêng trong níc vµ ngoµi
níc
Nh»m môc ®Ých trao ®æi th«ng tin vµ t¨ng cêng sù hiÓu biÕt lÉn
nhau gi÷a thÞ trêng trong níc vµ quèc tÕ, tõ n¨m 1997 Vinare ®· cho xuÊt
b¶n hµng n¨m 4 sè th«ng tin tiÕng ViÖt vÒ thÞ trêng b¶o hiÓm trong níc vµ
quèc tÕ cho c¸c doanh nghiÖp vµ kh¸ch hµng b¶o hiÓm tham kh¶o trong
qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh. §ång thêi c«ng ty ®· cho xuÊt
b¶n 2 sè th«ng tin tiÕng Anh hµng n¨m tæng hîp vµ ®¸nh gi¸ t×nh h×nh ho¹t
®éng cña thÞ trêng b¶o hiÓm ViÖt Nam cung cÊp cho c¸c tæ chøc b¶o
hiÓm quèc tÕ. B¶n tin cña c«ng ty ®· cã t¸c dông thiÕt thùc gióp c¸c doanh
nghiÖp trong níc t×m hiÓu thÞ trêng b¶o hiÓm quèc tÕ, cã c¬ së th«ng tin
®Ó x©y dùng ®Þnh híng, chiÕn lîc kinh doanh. C¸c doanh nghiÖp ®Òu coi
Vinare lµ ®Çu mèi cung cÊp th«ng tin cho thÞ trêng trong níc, néi dung
th«ng tin ®· ®îc c¸c doanh nghiÖp trong níc vµ kh¸ch hµng ®¸nh gi¸ rÊt
cao.
B¶n tin tiÕng Anh ®· gióp nhµ b¶o hiÓm níc ngoµi hiÓu ®îc t×nh
h×nh cña thÞ trêng b¶o hiÓm ViÖt Nam, trªn c¬ së ®ã t¨ng cêng sù hîp t¸c
gióp ®ì cña thÞ trêng b¶o hiÓm quèc tÕ víi thÞ trêng b¶o hiÓm ViÖt Nam.
Th«ng qua b¶n tin cña Vinare, uy tÝn vµ t×nh h×nh ho¹t ®éng cña thÞ trêng
b¶o hiÓm ViÖt Nam ®· dÇn ®îc ®¨ng t¶i trªn b¸o chÝ trong khu vùc vµ trªn
thÕ giíi.

40
  T vÊn hç trî c¸c doanh nghiÖp vµ kh¸ch hµng tham gia b¶o
hiÓm, ®µo t¹o c¸n bé b¶o hiÓm
Thø nhÊt: XÐt trong lÜnh vùc khai th¸c b¶o hiÓm
C¸c lo¹i h×nh dÞch vô b¶o hiÓm mang tÝnh quèc tÕ nh b¶o hiÓm
dÇu khÝ, hµng kh«ng, tr¸ch nhiÖm chñ tµu,... cã ®iÒu kiÖn, ®iÒu kho¶n
vµ tû lÖ phÝ thêng do c¸c nhµ t¸i b¶o hiÓm hµng ®Çu thÕ giíi quy ®Þnh.
Lµ mét c«ng ty t¸i b¶o hiÓm chuyªn nghiÖp cã quan hÖ víi nhiÒu tæ chøc
b¶o hiÓm, t¸i b¶o hiÓm quèc tÕ, Vinare ®· kÕt hîp tèt víi c¸c doanh nghiÖp
b¶o hiÓm trong níc, n¾m v÷ng nh÷ng yªu cÇu cña kh¸ch hµng vµ c¸c nhµ
®Çu t quèc tÕ, trªn c¬ së ®ã tham mu t vÊn cho c¸c doanh nghiÖp nh»m
®¹t ®îc kÕt qu¶ tèt nhÊt trong ®µm ph¸n ký kÕt hîp ®ång, b¶o vÖ
quyÒn lîi cña kh¸ch hµng b¶o hiÓm ®ång thêi phÝ t¸i b¶o hiÓm chuyÓn
ra thÞ trêng níc ngoµi lµ Ýt nhÊt, tû lÖ phÝ b¶o hiÓm c¹nh tranh h¬n,
gi¶m hµng tû ®ång qua tõng kú t¸i tôc.
Thø hai: Trong kh©u gi¶i quyÕt båi thêng
Khi cã sù cè tæn thÊt, Vinare coi tæn thÊt ®ã nh lµ cña chÝnh m×nh
vµ kÕt hîp chÆt chÏ víi c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm ®Ó xö lý sù cè. Toµn
bé båi thêng thuéc tr¸ch nhiÖm cña c«ng ty ®Òu ®îc gi¶i quyÕt ®óng, ®ñ,
kÞp thêi cho c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm qua ®ã gi¸n tiÕp hç trî kh¸ch hµng
tham gia b¶o hiÓm nhanh chãng kh«i phôc s¶n xuÊt, æn ®Þnh ®êi sèng
còng nh gióp doanh nghiÖp b¶o hiÓm gèc æn ®Þnh kinh doanh.
Thø ba: VÒ ®µo t¹o c¸n bé b¶o hiÓm
C¸n bé b¶o hiÓm lµ mét trong sè nh÷ng nh©n tè quan träng nhÊt
quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng cña b¶o hiÓm. Trong lÜnh vùc nµy Tæng c«ng
ty ®· cè g¾ng hîp t¸c víi c¸c tæ chøc b¶o hiÓm trong níc vµ quèc tÕ tæ chøc
nhiÒu líp häc, héi th¶o chuyªn ngµnh phôc vô cho c¸n bé toµn thÞ trêng.
 Ho¹t ®éng ®Çu t tµi chÝnh

41
 §©y lµ mét trong nh÷ng ho¹t nhiÖm vô quan träng hµng ®Çu trong
ho¹t ®éng cña c«ng ty nh»m b¶o toµn vèn, hç trî cho viÖc kinh doanh nhËn
nhîng t¸i b¶o hiÓm cña b¶n th©n Tæng c«ng ty, n©ng phÇn gi÷ l¹i, gi¶m
nhîng t¸i b¶o hiÓm ra níc ngoµi. ChÝnh v× vËy Tæng c«ng ty ®· ®Èy m¹nh
c«ng t¸c ®Çu t vèn nhµn rçi, më réng ph¹m vi vµ diÖn ho¹t ®éng ®Çu t, chó
träng lÜnh vùc ®Çu t trung h¹n vµ dµi h¹n, u tiªn gãp vèn liªn doanh vµo c¸c
doanh nghiÖp, ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm díi h×nh thøc cæ
phÇn liªn doanh, chuÈn bÞ tèt c¸c ®iÒu kiÖn ®Ó tham gia ®Çu t trªn thÞ tr-
êng chøng kho¸n.
4. KÕt qu¶ ho¹t ®éng cña Vinare qua 10 n¨m ho¹t ®éng
PhÝ nhËn t¸i b¶o hiÓm cña vinare 1995-2004

800 713
700 619
600 531
500 418
tû VN§

400
300 239.9 c240.1 263
174 204
200
83
100
0
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004

Nguån: Tæng C«ng ty Cæ phÇn t¸i B¶o hiÓm Quèc gia ViÖt Nam
Qua biÓu ®å cã thÓ thÊy r»ng phÝ nhËn qua c¸c n¨m cña Tæng c«ng
ty kh«ng ngõng t¨ng lªn víi tèc ®é cao, ®iÒu ®ã cho thÊy ho¹t ®éng cña
c«ng ty rÊt cã hiÖu qu¶. Tæng phÝ nhËn cña Tæng c«ng ty giai ®o¹n 1995-
2003 lµ 2771 tû ®ång, trong ®ã phÝ nhËn t¸i b¶o hiÓm b¾t buéc lµ 1365 tû
®ång chiÕm kho¶ng 49% vµ phÝ nhËn t¸i b¶o hiÓm tù nguyÖn lµ 1405 tû
®ång chiÕm kho¶ng 51% trong tæng phÝ nhËn.

42
 Sau 10 n¨m ho¹t ®éng, Tæng c«ng ty ®· nép Ng©n s¸ch Nhµ níc 54.8
tû ®ång, ®ãng vai trß lín trong thµnh c«ng cña thÞ trêng b¶o hiÓm ViÖt
Nam. Víi nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®îc vµ ®ãng gãp tÝch cùc vµo sù ph¸t triÓn
cña thÞ trêng b¶o hiÓm ViÖt Nam, ngay sau 5 n¨m ho¹t ®éng Vinare ®·
vinh dù ®îc Nhµ níc tÆng Hu©n ch¬ng Lao ®éng h¹ng III, minh chøng vai
trß vµ nhiÖm vô cña Tæng c«ng ty trong thêi gian tíi.
II. ThÞ trêng b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt ë ViÖt Nam.
B¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt vµ t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt
b¾t ®Çu ®îc triÓn khai t¹i ViÖt Nam vµo n¨m 1988. §¬n b¶o hiÓm ®Çu
tiªn lµ ®¬n b¶o hiÓm l¾p ®Æt cÊp cho c«ng tr×nh thu ph¸t sãng vÖ tinh ë
Néi Bµi do mét nhµ thÇu ë óc mua b¶o hiÓm t¹i B¶o ViÖt. Doanh thu phÝ
b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt kh«ng ngõng t¨ng trëng hµng n¨m do ®Çu t
níc ngoµi vµo ViÖt Nam gia t¨ng vµ ®Çu t cña Nhµ níc cho khu vùc x©y
dùng c¬ së h¹ tÇng ngµy mét lín. Díi ®©y lµ sè liÖu vÒ doanh thu phÝ, tèc
®é t¨ng trëng, t×nh tr¹ng khiÕu n¹i, vµ tû lÖ tæn thÊtvµ thÞ phÇn cña lo¹i
h×nh b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt cña thÞ trêng b¶o hiÓm ViÖt Nam tõ
sau khi nghÞ ®Þnh 100/CP ®îc ban hµnh.
BiÒu ®å 2: Doanh thu phÝ b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt toµn thÞ tr-
êng
§¬n vÞ: USD

43
 16,024,867

18,099,657
17,578,606
20,000,000

12,892,258
11,025,400

10,628,936
15,000,000

9,200,822
8,450,202

6,027,605
10,000,000

5,000,000 2,531,270

0
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004

Nguån: Phßng T¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt

BiÓu ®å 2 cho thÊy doanh thu phÝ b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt
t¨ng rÊt nhanh, tõ 131 USD lªn 18,099,657USD n¨m 2003 vµ kho¶ng
6,027,605 trong vßng 6 th¸ng ®Çu n¨m 2004. §©y lµ nh÷ng gi¸ trÞ rÊt lín.
Tuy nhiªn, víi sè vèn kh¸ nhá bÐ cña toµn ngµnh b¶o hiÓm ViÖt Nam (chØ
tÝnh c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm phi nh©n thä) íc tÝnh kho¶ng 90 triÖu
USD, mét phÇn lín gi¸ trÞ nµy ®· ®îc t¸i b¶o hiÓm ra níc ngoµi.

BiÓu ®å 3: Tèc ®é t¨ng trëng doanh thu phÝ b¶o hiÓm x©y dùng l¾p
®Æt toµn thÞ trêng
120.00%
100.00% 98.25%
80.00%
60.00%
52.77% 50.77%
40.00% 30.47% 28.63% 15.00%
20.00%
20.00% 9.70%
15.52%
15.77%
0.00%
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004

Nguån: Phßng T¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt

BiÓu ®å 3 cô thÓ ho¸ tèc ®é t¨ng trëng doanh thu phÝ qua c¸c n¨m.
Theo íc tÝnh, phÝ b¶o hiÓm t¨ng b×nh qu©n kho¶ng 27% giai ®o¹n 1995-
2004. Tû lÖ nµy cho thÊy, b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt tuy ®îc triÓn khai

44
muén h¬n so víi nhiÒu lÜnh vùc kh¸c nhng ®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu
®¸ng kÓ.
BiÓu ®å 4: T×nh h×nh båi thêng tæn thÊt b¶o hiÓm x©y dùng
l¾p ®Æt toµn thÞ trêng.
§¬n vÞ: USD

10,105,056
12,000,000

7,021,050
10,000,000

8,000,000

2,689,770
2,965,752
6,000,000
2,277,197

1,676,106
1,221,348

1,306,047
4,000,000
680,097

2,000,000

0
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003

Nguån: Phßng T¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt

BiÓu ®å 5: Tû lÖ tæn thÊt b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt toµn thÞ tr-
êng

90.00%
80.00% 76.30%
70.00%
63.05%
60.00%
50.00%
40.00% 26.95%
30.00%
12.87% 22.47%
20.00% 26.90%
7.43%
11.49%
10.00% 12.30% 9.26%
0.00%
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004

Nguån: Phßng T¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt

BiÓu ®å 4 vµ 5 cho thÊy t×nh tr¹ng khiÕu n¹i vµ tû lÖ tæn thÊt b¶o
hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt thÊp, b×nh qu©n 25.93% giai ®o¹n 1995-2004.

45
Víi tû lÖ tæn thÊt thÊp nh vËy, ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm trong lÜnh
vùc nµy ®em l¹i lîi nhuËn cao cho c¸c doanh nghiÖp.
Nh vËy, cã thÓ tæng kÕt l¹i nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®îc cña b¶o
hiÓm kü thuËt qua c¸c n¨m ho¹t ®éng nh sau:
 Lµ mét trong nh÷ng lÜnh vùc b¶o hiÓm giµu tiÒm n¨ng, t¬ng
®èi æn ®Þnh vµ cã tèc ®é t¨ng trëng cao cïng víi tû lÖ tæn thÊt ë møc thÊp.
 Cung cÊp cho thÞ trêng nhiÒu s¶n phÈm b¶o hiÓm x©y dùng
kh¸c nhau, ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn s¶n xuÊt cña c¸c doanh nghiÖp vµ c¸
nh©n.
 §ãng gãp ®¸ng kÓ vµo sù ph¸t triÓn cña thÞ trêng b¶o hiÓm
ViÖt Nam. §iÒu nµy cã thÓ thÊy qua sè liÖu trong b¶ng díi ®©y:

B¶ng 6: §ãng gãp cña b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt vµo thÞ trêng b¶o
N¨m 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004
Tû lÖ 8,803 11,825 14,844 17,283 18,847 19,367 20,042 12,011 28,239 28,239
(%)

Nguån: Phßng T¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt

 Tõ sù ®ãng gãp ®ã, b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt ViÖt Nam
cïng víi toµn ngµnh b¶o hiÓm ®· gãp phÇn thóc ®Èy sù æn
®Þnh vµ t¨ng trëng cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam.
 T¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho lùc lîng lao ®éng ViÖt Nam, gãp phÇn
æn ®Þnh vµ n©ng cao chÊt lîng cuéc sèng cho hä.
 ChÊt lîng dÞch vô b¶o hiÓm kh«ng ngõng ®îc c¶i thiÖn.

II. T×nh h×nh thùc hiÖn T¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt t¹i Tæng
c«ng ty cæ phÇn t¸i b¶o hiÓm ViÖt Nam.
Ho¹t ®éng t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt t¹i Vinare ®îc triÓn khai
qua 3 bíc theo chu tr×nh díi ®©y:
Bíc 1: Vinare nhËn t¸i b¶o hiÓm tõ c«ng ty b¶o hiÓm gèc (A1).

46
 Bíc 2: Sau khi nhËn t¸i b¶o hiÓm tõ c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm
trong níc, Vinare tiÕn hµnh nhîng t¸i b¶o hiÓm l¹i cho c¸c doanh nghiÖp b¶o
hiÓm trong níc (AV1) sau khi ®· gi÷ l¹i cho m×nh mét møc gi÷ l¹i hîp lý.
Bíc 3: NÕu Vinare vÉn cã nhu cÇu t¸i b¶o hiÓm th× Vinare sÏ tiÕn
hµnh thu xÕp t¸i b¶o hiÓm ra níc ngoµi.
1. NhËn t¸i b¶o hiÓm

Theo ph©n tÝch ë trªn, t¸i b¶o hiÓm lµ mét h×nh thøc b¶o hiÓm l¹i
nh÷ng rñi ro ®· ®îc b¶o hiÓm. Nãi c¸ch kh¸c, t¸i b¶o hiÓm lµ b¶o hiÓm cho
ngêi b¶o hiÓm. NhiÖm vô chñ yÕu cña t¸i b¶o hiÓm lµ ph©n chia rñi ro mµ
c¸c c«ng ty b¶o hiÓm gèc cam kÕt víi kh¸ch hµng cho mét tËp thÓ c¸c nhµ
t¸i b¶o hiÓm vµ th«ng qua ®ã sÏ tËn dông ®îc mét c¸ch tèi u c¸c quy luËt
thèng kª. Víi nhiÖm vô trªn, t¸i b¶o hiÓm æn ®Þnh s¶n xuÊt kinh doanh cho
c¸c c«ng ty b¶o hiÓm gèc vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c c«ng ty nµy cã thÓ
nhËn b¶o hiÓm cho nh÷ng rñi ro vît qu¸ kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña m×nh.

Nh vËy, nhËn t¸i b¶o hiÓm lµ kh©u ®Çu tiªn cña nghiÖp vô t¸i b¶o
hiÓm còng gièng nh kh©u khai th¸c dÞch vô trong b¶o hiÓm gèc. §©y lµ
kh©u cã vai trß chi phèi quyÕt ®Þnh trùc tiÕp ®Õn c¸c kh©u tiÕp theo vµ
do ®ã ¶nh hëng rÊt lín ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp.

1.1 Ph¬ng ph¸p nhËn t¸i b¶o hiÓm t¹i Vinare.

Víi t c¸ch lµ c«ng ty nhËn t¸i b¶o hiÓm, Vinare hiÖn nay ¸p dông chñ
yÕu lµ ph¬ng ph¸p t¸i b¶o hiÓm tû lÖ sè thµnh (Quota share).

Së dÜ Vinare ®· sö dông ph¬ng ph¸p nµy trong viÖc nhËn t¸i b¶o
hiÓm do nh÷ng nguyªn nh©n chÝnh sau:
Thø nhÊt, ngµy 1/8/2001 ChÝnh phñ níc céng hoµ x· héi chñ nghÜa
ViÖt Nam ®· ban hµnh NghÞ ®Þnh sè 42/2001/N§-CP quy ®Þnh chi tiÕt
viÖc thi hµnh mét sè ®iÒu cña LuËt kinh doanh b¶o hiÓm. T¹i ch¬ng II,
môc 3, ®iÒu 2 cña NghÞ ®Þnh nªu râ: “ Trong trêng hîp t¸i b¶o hiÓm cho

47
c¸c doanh nghiÖp níc ngoµi, doanh nghiÖp b¶o hiÓm ph¶i t¸i theo tû lÖ
20% tr¸ch nhiÖm cña c¸c hîp ®ång b¶o hiÓm ®· giao kÕt cho C«ng ty t¸i
b¶o hiÓm quèc gia ViÖt Nam”. Nh vËy, víi nh÷ng hîp ®ång nhËn t¸i b¾t
buéc, Vinare sÏ nhËn ®îc tû lÖ t¸i tèi thiÓu lµ 20%.
Thø hai, ngoµi viÖc nhËn t¸i b¶o hiÓm b¾t buéc theo tû lÖ quy ®Þnh,
Vinare cã thÓ nhËn t¸i b¶o hiÓm víi nh÷ng tû lÖ cao h¬n, phï hîp víi kh¶
n¨ng tµi chÝnh cña c«ng ty. §Æc biÖt, nh÷ng c«ng ty b¶o hiÓm gèc míi ra
®êi hoÆc cha cã ®iÒu kiÖn t×m ®Õn víi nh÷ng c«ng ty b¶o hiÓm kh¸c th×
trong nh÷ng n¨m ®Çu tiªn, c¸c c«ng ty nµy cã thÓ t¸i cho Vinare tû lÖ lín
h¬n sau khi ®· gi÷ l¹i møc gi÷ l¹i hîp lý. VÝ dô nh c«ng ty b¶o hiÓm UIC,
hiÖn nay tû lÖ nhËn t¸i cña Vinare trong x©y dùng l¾p ®Æt víi c«ng ty
nµy lµ 27%. HoÆc nh B¶o long, do sè lîng dÞch vô vÒ b¶o hiÓm x©y dùng
l¾p ®Æt thÊp nªn c«ng ty nhîng l¹i cho Vinare theo tû lÖ lµ 40%.
Ngoµi ra, viÖc ¸p dông ph¬ng ph¸p t¸i b¶o hiÓm sè thµnh trong ho¹t ®éng
kinh doanh nhËn t¸i b¶o hiÓm sÏ gióp Vinare cã kh¶ n¨ng tham gia vµo tÊt
c¶ dÞch vô gèc.
1.2 Quy tr×nh nhËn t¸i b¶o hiÓm
 KÝ kÕt hîp ®ång
Bíc thùc hiÖn nµy thêng cã sù kh¸c nhau gi÷a t¸i b¶o hiÓm b¾t buéc
vµ t¸i b¶o hiÓm tù nguyÖn.

§èi víi t¸i b¶o hiÓm b¾t buéc:

ViÖc thùc hiÖn hîp ®ång t¸i b¶o hiÓm b¾t buéc ®îc thùc hiÖn b»ng
th¬ng lîng trùc tiÕp mµ kh«ng cÇn c«ng ty b¶o hiÓm gèc ph¶i göi b¶n chµo
t¸i. §ã lµ v× c«ng ty b¶o hiÓm gèc ph¶i cã tr¸ch nhiÖm t¸i b¶o hiÓm cho
Vinare mét phÇn tr¸ch nhiÖm cña nghiÖp vô nhËn ®îc.

§èi víi hîp ®ång t¸i b¶o hiÓm tù nguyÖn:

§Ó b¾t ®Çu quan hÖ giao kÕt hîp ®ång, c«ng ty b¶o hiÓm gèc sÏ göi
cho Vinare mét b¶n ®Ò nghÞ t¸i b¶o hiÓm. Khi nhËn ®îc b¶n chµo nµy tríc

48
tiªn c¸c c¸n bé nghiÖp vô phßng x©y dùng l¾p ®Æt sÏ nghiªn cøu kü b¶n
®Ò nghÞ. Th«ng thêng, tríc khi ®a ra quyÕt ®Þnh chÊp nhËn, c¸c c¸n bé
Vinare sÏ xem xÐt c¸c yÕu tè sau:

- C«ng ty nhîng

ChÊt lîng dÞch vô chµo t¸i ®îc quyÕt ®Þnh trùc tiÕp bëi kh¶ n¨ng tµi
chÝnh, uy tÝn, ®éi ngò nh©n lùc cña c«ng ty nhîng. Do vËy viÖc xem xÐt
nµy lµ rÊt cÇn thiÕt.

§èi víi thÞ trêng trong níc, do cã sù hiÓu biÕt t¬ng ®èi râ vÒ c¸c c«ng
ty b¶o hiÓm gèc, cho nªn kh©u ®¸nh gi¸ ban ®Çu nµy ®èi víi Vinare lµ t-
¬ng ®èi dÔ dµng.

- B¶n th©n dÞch vô ®îc chuyÓn nhîng

§©y lµ yÕu tè cÇn ®îc ®iÒu tra xem xÐt mét c¸ch cÈn träng bëi nã
chi phèi rÊt lín ®Õn ®é an toµn cña c«ng ty sau nµy. Cã thÓ xem xÐt c¸c
yÕu tè sau:

+ Gi¸ trÞ c«ng tr×nh hay sè tiÒn b¶o hiÓ

+ VÞ trÝ, ®Þa ®iÓm cña c«ng tr×nh.

+ §Æc trng cña c«ng tr×nh ®ã.

+ C¸c bªn cã liªn quan ®Õn c«ng tr×nh: nhµ thÇu chÝnh, nhµ thÇu
phô, ®¬n vÞ thi c«ng.

+ §iÒu kiÖn, ®iÒu kho¶n b¶o hiÓm.

+ Tû lÖ hoa hång.

+ Møc gi÷ l¹i cña c«ng ty nhîng.

- Dùa trªn c¬ së ®ã, c¸c c¸n bé nghiÖp vô phßng kü thuËt- dÇu khÝ
cña Vinare sÏ ®a ra b¶n ®¸nh gi¸ rñi ro, tõ ®ã ®i ®Õn quyÕt ®Þnh cuèi
cïng cã nªn nhËn t¸i b¶o hiÓm hay kh«ng.

49
 Sau khi ®· quyÕt ®Þnh nhËn dÞch vô tõ c«ng ty b¶o hiÓm gèc,
Vinare sÏ göi th«ng b¸o cho c«ng ty nµy. Hai bªn sÏ tho¶ thuËn ký kÕt hîp
®ång.

 Qu¶n lý hîp ®ång

Hîp ®ång nhîng t¸i ®îc ký kÕt gi÷a c«ng ty nhîng vµ nhµ t¸i b¶o
hiÓm theo c¸c chuÈn mùc ®· quy ®Þnh. Theo ®Þnh kú, ngêi nhîng ph¶i lËp
vµ chuyÓn cho ngêi nhËn b¶n thanh to¸n gåm b¶ng kª phÝ vµ b¶ng kª thiÖt
h¹i. C¸c c¸n bé phßng Kü thuËt- dÇu khÝ cña c«ng ty sÏ kiÓm tra c¸c b¶n
thanh to¸n nµy vµ ph¶i x¸c nhËn trong vßng 2 tuÇn. NÕu ph¸t hiÖn thÊy cã
g× kh«ng b×nh thêng hoÆc cha râ, Vinare cã thÓ yªu cÇu c¸c c«ng ty b¶o
hiÓm gèc kiÓm tra l¹i.

Ngêi nhîng ph¶i cã nghÜa vô nép phÝ cho Vinare theo ®óng tho¶
thuËn quy ®Þnh còng nh ®¸p øng mäi yªu cÇu vÒ cung cÊp th«ng tin.

Trong trêng hîp tæn thÊt x¶y ra, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm gèc ph¶i th«ng
b¸o cho Vinare sím nhÊt cã thÓ. Vinare cã thÓ cö ®¹i diÖn cña m×nh tham
gia vµo viÖc x¸c ®Þnh tæn thÊt, ph©n chia tr¸ch nhiÖm cho c¸c bªn.

Sau khi ®· x¸c ®Þnh ®îc tr¸ch nhiÖm cña mçi bªn, ®Ó ®ßi båi thêng
c¸c c«ng ty b¶o hiÓm gèc ph¶i göi cho Vinare mét bé hå s¬ gåm ®Çy ®ñ c¸c
giÊy tê cÇn thiÕt theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt.

Ta cã, thùc tÕ t×nh h×nh nhËn t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt t¹i
Vinare ®îc thÓ hiÖn qua b¶ng sè liÖu díi ®©y:

B¶ng 7: Doanh thu phÝ nhËn t¸i b¶o hiÓm

§¬n vÞ: USD
tû lÖ tæn
hoa hång
N¨m phÝ nhËn t¸i tæn thÊt thÊt
nhËn t¸i
(%)
1995 1124704 215158 129276 11,49

50
 1996 2213680 525082 480087 21,69
1997 2506372 644519 633447 25,27
1998 1686859 443474 626491 37,14
1999 1886453 538071 1248439 66,18
2000 2416288 656006 485800 20,11
2001 3181235 807922 2027611 63,74
2002 3912585 794568 597373 15,27
2003 3510313 823043 473709 13,49
2004 4112460 986980 691305 16,81
Tæng 26550949 6434823 7393538 29,12

Nguån: Phßng T¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt

Nh×n mét c¸ch tæng qu¸t, møc phÝ Vinare khai th¸c ®îc cã xu híng
t¨ng ®Òu qua c¸c n¨m, tèc ®é t¨ng trëng b×nh qu©n giai ®o¹n 1995-
2003xÊp xØ 18%.
§Ó cã c¸i nh×n râ rµng h¬n vÒ t×nh h×nh nhËn phÝ t¸i b¶o hiÓm ta
®i xem xÐt cô thÓ qua tõng n¨m thùc hiÖn nghiÖp vô.
N¨m 1995, n¨m ®Çu tiªn Vinare thùc hiÖn nghiÖp vô nµy nªn cßn
nhiÒu khã kh¨n. B¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt hoµn toµn míi mÎ ®èi víi
c¸c c«ng ty b¶o hiÓm gèc còng nh víi Vinare. Do ®ã, viÖc thùc hiÖn cßn
nhiÒu lóng tóng vµ bÊt cËp phÇn lín lµ do ®éi ngò c¸n bé thiÕu c¶ vÒ sè l-
îng lÉn tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô còng nh kiÕn thøc kü thuËt vÒ
x©y dùng l¾p ®Æt. H¬n n÷a, v¨n b¶n ph¸p luËt vÒ híng dÉn thi hµnh
nghiÖp vô nµy võa thiÕu, kh«ng cô thÓ l¹i cha phï hîp víi t×nh h×nh thùc
tiÔn nªn cha thùc sù ®¸p øng ®îc yªu cÇu chØ ®êng cho nghiÖp vô nµy
ph¸t triÓn.
Tuy nhiªn, kÕt qu¶ bíc ®Çu ®¹t ®îc nh vËy lµ rÊt kh¶ quan, t¹o bíc
®Öm cho nh÷ng n¨m tiÕp theo.
Sang hai n¨m sau (1996 vµ 1997) do nh÷ng nç lùc kh«ng ngõng cña
toµn ngµnh b¶o hiÓm ViÖt Nam nãi chung vµ c¸n bé b¶o hiÓm x©y dùng

51
l¾p ®Æt nãi riªng, phÝ nhËn t¸i cña Vinare ®· t¨ng rÊt nhanh chãng. So víi
n¨m 1995 th× n¨m 1996 møc phÝ t¨ng lµ 96.82% vµ n¨m 1997 lµ 122,85%.
Bíc sang n¨m 1998, trong bèi c¶nh chung cña cuéc khñng ho¶ng tµi
chÝnh tiÒn tÖ ë khu vùc §«ng Nam ¸, doanh thu phÝ nhËn t¸i b¶o hiÓm
x©y dùng l¾p ®Æt toµn thÞ trêng nãi chung còng nh Vinare nãi riªng cã xu
híng gi¶m mét c¸ch râ rÖt ( 32,7% so víi n¨m 1997). Díi t¸c ®éng cña cuéc
khñng ho¶ng nµy, t¹i ViÖt Nam, tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ gi¶m m¹nh, s¶n
xuÊt kinh doanh gÆp nhiÒu khã kh¨n. Vèn ®Çu t níc ngoµi vµo níc ta sôt
gi¶m nhanh chãng do c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi e ng¹i m«i trêng ®Çu t bÊt
æn ®Þnh v× sù t¸c ®éng cña cuéc khñng ho¶ng, nhiÒu dù ¸n ®ang tiÕn
hµnh ph¶i t¹m ngng ho¹t ®éng, sè dù ¸n bÞ huû bá do c¸c chñ ®Çu t mµ chñ
yÕu lµ chñ ®Çu t ch©u ¸ gÆp khã kh¨n vÒ mÆt tµi chÝnh. B¶o hiÓm x©y
dùng l¾p ®Æt lµ mét trong nh÷ng nghiÖp vô chÞu ¶nh hëng nÆng nÒ
nhÊt.
N¨m 1999, nÒn kinh tÕ níc ta b¾t ®Çu cã dÊu hiÖu trë l¹i b×nh th-
êng, t×nh h×nh khai th¸c b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt kh¶ quan h¬n. MÆc
dï møc t¨ng trëng phÝ so víi n¨m 1998 lµ kh«ng ®¸ng kÓ (11,8%), tuy nhiªn
®· kh¼ng ®Þnh nç lùc kh«ng ngõng cña c¸n bé nghiÖp vô t¸i b¶o hiÓm
x©y dùng l¾p ®Æt trong viÖc kh«i phôc dÇn møc phÝ nhËn.
Tõ n¨m 2000 trë ®i, møc t¨ng trëng phÝ lµ kh¸ cao, thÞ trêng t¸i b¶o
hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt dÇn ®i vµo æn ®Þnh. So víi n¨m 1999 møc phÝ
thu ®îc t¨ng mét c¸ch ®¸ng ghi nhËn, nÕu nh n¨m 2000 chØ t¨ng 28,08%
th× n¨m 2001 lµ 68,6% ®Æc biÖt n¨m 2002 doanh thu phÝ lµ 3.912.585
USD t¨ng 107,4%. Tuy doanh thu phÝ nhËn t¸i b¶o hiÓm n¨m 2003 cã gi¶m
so víi n¨m 2003 (gi¶m 10,28%) do khã kh¨n chung cña thÞ trêng, nhng ®Õn
n¨m 2004 doanh thu phÝ lµ 4.112.460 USD, t¨ng 17,15% so víi n¨m 2003.
Bªn c¹nh viÖc ph©n tÝch doanh thu phÝ nhËn ë trªn, ®Ó cã c¸i nh×n
toµn diÖn h¬n vÒ ho¹t ®éng t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt ë Vinare ta

52
®i xem xÐt t×nh h×nh nhËn theo c¬ cÊu t¸i b¶o hiÓm b¾t buéc vµ tù
nguyÖn. Ta cã b¶ng sau:
B¶ng 8: T×nh h×nh nhËn t¸i b¶o hiÓm theo h×nh thøc cè ®Þnh- t¹m
thêi
§¬n vÞ: USD

Hîp ®ång TBH cè Hîp ®ång nhËn TBH t¹m

Tæng phÝ ®Þnh thêi
N¨m
nhËn
Sè tiÒn Tû lÖ (%) Sè tiÒn Tû lÖ (%)

1995 1124704 773796,3 68,8 350907,7 31,2

1996 2213680 1443319,4 65,2 770360,6 34,8

1997 2506372 1681775,6 67,1 824596,4 32,9

1998 1686859 1157185,2 68,6 529673,8 31,4

1999 1886453 1771379,3 93,9 115073,7 6,1

2000 2416288 2036930,8 84,3 379357,2 15,7

2001 3181235 2726318,4 85,7 454916,6 14,3

2002 3912585 3278746,2 83,8 633838,8 16,2

2003 3510313 3138219,8 89,4 372093,2 10,6

2004 4112460 3590177,6 87,3 522282,4 12,7

(Nguån: Vinare,Phßng t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt )

Tõ b¶ng trªn cho thÊy, phÝ nhËn t¸i b¶o hiÓm hîp ®ång cè ®Þnh
chiÕm ®a sè trong tæng phÝ nhËn cña Vinare vµ cã xu híng t¨ng theo c¸c
n¨m. §Æc biÖt lµ trong n¨m 1999, tû lÖ phÝ nhËn t¸i b¶o hiÓm b¾t buéc
gÇn nh chiÕm tuyÖt ®èi trong tæng phÝ thu ®îc (xÊp xØ 94%). §iÒu nµy
cho thÊy t¸i b¶o hiÓm b¾t buéc cã ý nghÜa rÊt lín ®èi víi Tæng c«ng ty; nã
t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó Vinare tÝch luü tµi chÝnh, më réng kh¶ n¨ng nhËn t¸i

53
b¶o hiÓm, t¨ng cêng kh¶ n¨ng gi÷ l¹i cho ngµnh b¶o hiÓm trong níc. Kh«ng
nh÷ng thÕ, thÞ trêng nµy cßn cã u ®iÓm næi bËt lµ æn ®Þnh, dÔ thu xÕp,
an toµn, thuËn tiÖn trong thanh to¸n còng nh tiÕt kiÖm ®îc chi phÝ khai
th¸c, ký kÕt hîp ®ång. ChÝnh v× nh÷ng lý do nµy, Vinare cã thÓ n©ng cao
kh¶ n¨ng b¶o hiÓm, chñ ®éng h¬n trong khai th¸c b¶o hiÓm.
VÒ t¸i b¶o hiÓm tù nguyÖn: kh¸c víi t¸i b¶o hiÓm b¾t buéc, tû träng
phÝ t¸i b¶o hiÓm tù nguyÖn cã xu híng gi¶m dÇn qua c¸c n¨m. Cã mét sè
nguyªn nh©n sau dÉn ®Õn hiÖn tîng nµy:
- Thø nhÊt: cïng víi qu¸ tr×nh triÓn khai nghiÖp vô nµy, c¸c c«ng ty
b¶o hiÓm gèc ngµy cµng trëng thµnh kÓ c¶ vÒ mÆt tµi chÝnh còng nh
nghiÖp vô kü thuËt. V× vËy, sù phô thuéc vµo Vinare gi¶m dÇn, c¸c c«ng
ty cã thÓ tù m×nh triÓn khai nghiÖp vô nµy mét c¸ch t¬ng ®èi ®éc lËp. Do
®ã, c¸c c«ng ty nµy gi¶m dÇn phÇn nhîng tù nguyÖn cho Vinare.
- Thø hai: møc gi¸ (hay nãi c¸ch kh¸c møc hoa hång nhîng t¸i b¶o
hiÓm) mµ Vinare tr¶ cho c¸c c«ng ty b¶o hiÓm gèc cha thùc sù hÊp dÉn vµ
kh«ng cã tÝnh c¹nh tranh. NÕu ®em so s¸nh víi c¸c c«ng ty b¶o hiÓm, t¸i
b¶o hiÓm níc ngoµi th× tû lÖ hoa hång t¹i Vinare lu«n thÊp h¬n kho¶ng
5%, l¹i kh«ng kÌm theo ®iÒu kho¶n hoa hång theo l·i. V× vËy, xÐt vÒ mÆt
hiÖu qu¶ th× t¸i cho c¸c c«ng ty níc ngoµi hiÖu qu¶ cao h¬n nhiÒu.
- Thø ba: do quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ b¶o hiÓm cha nghiªm vµ râ
rµng, v× thÕ nhiÒu c«ng ty níc ngoµi lîi dông kÏ hë nµy khai th¸c bÊt hîp
ph¸p t¹i ViÖt Nam. Trªn danh nghÜa sè phÝ nµy thuéc vÒ c«ng ty b¶o hiÓm
gèc ViÖt Nam, nhng thùc tÕ ®©y lµ nh÷ng dÞch vô do c«ng ty b¶o hiÓm
níc ngoµi nhîng cho c¸c c«ng ty trong níc víi ®iÒu kiÖn c¸c c«ng ty nµy
ph¶i t¸i cho hä mét tû lÖ nhÊt ®Þnh. V× thÕ, phÇn tù nguyÖn gi¶m dÇn.

54
 Cuèi cïng, ta ®i xÐt mét khÝa c¹nh ®ã cña kh©u nhËn t¸i b¶o hiÓm
x©y dùng l¾p ®Æt t¹i Vinare, ®ã lµ thÞ phÇn cña tõng c«ng ty b¶o hiÓm
gèc trong tæng phÝ nhËn cña Vinare.

BiÓu ®å thÞ phÇn cña tõng c«ng ty b¶o hiÓm gèc

Trong tæng phÝ nhËn cña Vinare trung b×nh ba n¨m (2002-2004)

BV; 22.31%

BM; 28.88%

Oversea; 3.64%

VASS; 0.03%

SVI; 0.55%

IAI; 0.56%
QBE; 1.37%

VIA; 1.69% PJICO; 14.89%

A-VN; 1.95% PTI; 8.95%

UIC; 3.29%
BL; 1.16%
PVIC; 13.72%

Nguån: Phßng T¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt

Nh×n vµo biÓu ®å ta thÊy:

- B¶o Minh, B¶o ViÖt, Pjico, vµ PVIC lµ nh÷ng c«ng ty nhîng l¹i cho
Vinare nhiÒu nhÊt. §iÒu nµy phï hîp diÔn biÕn trªn thÞ trêng b¶o hiÓm
ViÖt Nam, bëi ®©y lµ nh÷ng c«ng ty b¶o hiÓm lín, cã kinh nghiÖm kinh
doanh l©u dµi, hÖ thèng chi nh¸nh ë kh¾p mäi n¬i trªn ®Êt níc vµ ®éi ngò
c¸n bé b¶o hiÓm giµu kinh nghiÖm chÝnh v× thÕ møc phÝ khai th¸c ®îc
lín, vµ tÊt yÕu phÇn nhîng cho Vinare v× thÕ còng chiÕm tû lÖ t¬ng øng.

- ThÞ trêng nhËn t¸i níc ngoµi cña Vianre rÊt Ýt ái (trung b×nh ba
n¨m 2002- 2004 chØ chiÕm kho¶ng 3,64%). HiÖn nay, chØ cã mét vµi c«ng

55
ty b¶o hiÓm, t¸i b¶o hiÓm níc ngoµi nhîng t¸i cho Vinare, môc ®Ých cña
viÖc ký kÕt hîp ®ång chñ yÕu lµ nh»m t¹o dùng còng nh n©ng cao mèi
quan hÖ gi÷a Vinare víi thÞ trêng quèc tÕ. §ång thêi, nhê hîp t¸c víi hä,
Vinare cã thÓ tiÕp thu, häc hái ®îc nh÷ng kinh nghiÖm quý b¸u.

56
 Cã thÓ thÊy mét vµi nguyªn nh©n cña hiÖn tîng trªn lµ:
Thø nhÊt: C¸c c«ng tr×nh x©y dùng l¾p ®Æt trªn thÕ giíi cã gi¸ trÞ
rÊt ®å sé. Do vËy, hîp ®ång cã møc tr¸ch nhiÖm rÊt lín, gi¸ trÞ hîp ®ång
cao. Trong khi ®ã, b¶n th©n Vinare nguån vèn l¹i h¹n hÑp, kinh nghiÖm
cßn Ýt nªn kh«ng cho phÐp Vinare nhËn t¸i b¶o hiÓm tõ c¸c c«ng ty b¶o
hiÓm gèc níc ngoµi ®èi víi c¸c c«ng tr×nh cã gi¸ trÞ lín.
Thø hai: trªn thÞ trêng thÕ giíi, cã rÊt nhiÒu c«ng ty t¸i b¶o hiÓm
chuyªn nghiÖp næi tiÕng. ThÕ nhng, Vinare cha n»m trong danh s¸ch nh÷ng
c«ng ty t¸i b¶o hiÓm ®îc c«ng nhËn trªn thÕ giíi do sù ra ®êi kh¸ muén so
víi nh÷ng c«ng ty t¸i b¶o hiÓm níc ngoµi, kinh nghiÖm cña Vinare cßn qu¸
Ýt ái, cha cã tiÕng t¨m, uy tÝn trªn thÞ trêng b¶o hiÓm, t¸i b¶o hiÓm quèc
tÕ cho nªn c¸c c«ng ty níc ngoµi kh«ng thÓ m¹o hiÓm nhîng cho Vinare.
§©y cã thÓ coi lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n chñ chèt gi¶i thÝch t¹i sao
thÞ trêng níc ngoµi cña Vinare cßn rÊt Ýt ái.
Thø ba: thÞ trêng b¶o hiÓm, t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt thÕ
giíi ra ®êi tõ rÊt l©u vµ ph¸t triÓn m¹nh mÏ. C¸c c«ng ty t¸i b¶o hiÓm trªn
thÕ giíi cã kinh nghiÖm tõ hµng tr¨m n¨m nay, trong khi ®ã, thÞ trêng b¶o
hiÓm, t¸i b¶o hiÓm nãi chung vµ thÞ trêng x©y dùng l¾p ®Æt nãi riªng t¹i
ViÖt Nam cßn rÊt míi mÎ. B¶n th©n ngµnh b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt
ViÖt Nam cßn cha khai th¸c hÕt ®îc tiÒm n¨ng vèn cã cña nã nªn khiÕn cho
thÞ trêng t¸i b¶o hiÓm còng gÆp khã kh¨n. B¶n th©n Vinare bÞ h¹n chÕ rÊt
nhiÒu trong lÜnh vùc nhËn t¸i tõ c¸c c«ng ty b¶o hiÓm gèc; sè lîng dÞch vô,
doanh thu vÒ nhËn t¸i cßn thÊp nªn c«ng ty cha thÓ ph¸t triÓn ho¹t ®éng
nhîng t¸i cña m×nh. V× thÕ, c¸c ®èi t¸c trªn quèc tÕ Ýt cã nhu cÇu t¸i b¶o
hiÓm tíi thÞ trêng t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt cña Vinare.
Thø t: mét nguyªn nh©n cÇn nãi ®Õn ®ã lµ do tån t¹i nh÷ng trë ng¹i
vÒ vÞ trÝ ®Þa lý, v¨n hãa, luËt ph¸p... khiÕn c¸c c«ng ty b¶o hiÓm, t¸i b¶o
hiÓm níc ngoµi cha cã ®iÒu kiÖn t×m hiÓu râ vÒ Vinare còng nh ho¹t
®éng kinh doanh t¸i b¶o hiÓm cña c«ng ty. MÆt kh¸c, v× thiÕu c¸c trang

57
thiÕt bÞ c«ng nghÖ cïng víi kinh nghiÖm cßn non trÎ, Vinare cha ®ñ kh¶
n¨ng t×m hiÓu, tham gia vµo thÞ trêng t¸i b¶o hiÓm quèc tÕ.
2. C«ng t¸c kiÓm so¸t tæn thÊt.
Trong lÞch sö ph¸t triÓn cña ngµnh b¶o hiÓm, kiÓm so¸t tæn thÊt lµ
mét trong nh÷ng chøc n¨ng chÝnh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm b¶o hiÓm.
§èi víi b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt, c«ng t¸c nµy cã ý nghÜa cùc kú quan
träng, ®Æc biÖt lµ trong giai ®o¹n gÇn ®©y khi gi¸ trÞ cña c¸c c«ng tr×nh
x©y dùng l¾p ®Æt t¨ng kh«ng ngõng do khoa häc kü thuËt ph¸t triÓn m¹nh
mÏ vµ nguy c¬ ®e do¹ cña thiªn tai ®ang ®Æt ra nh mét vÊn ®Ò cÊp b¸ch.
KiÓm so¸t tæn thÊt cã t¸c dông lµm gi¶m tÇn suÊt hay møc ®é trÇm
träng cña tæn thÊt, v× thÕ nã kh«ng chØ lµ chøc n¨ng cña doanh nghiÖp
b¶o hiÓm, lµ yªu cÇu bøc xóc cña ngêi tham gia b¶o hiÓm mµ ngêi nhËn t¸i
b¶o hiÓm còng ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm trong viÖc thùc hiÖn c«ng t¸c nµy.
KiÓm so¸t tæn thÊt lµ sù kÕt hîp chÆt chÏ cña hai yÕu tè lµ ®Ò phßng
tæn thÊt vµ h¹n chÕ tæn thÊt.
§Ò phßng tæn thÊt lµ c¸c biÖn ph¸p sö dông ®Ó h¹ thÊp tÇn suÊt hay
nãi c¸ch kh¸c lµ ®Ó ng¨n ngõa c¸c tæn thÊt x¶y ra. Cßn h¹n chÕ tæn thÊt lµ
c¸c biÖn ph¸p sö dông nh»m lµm gi¶m møc ®é trÇm träng cña c¸c tæn thÊt
khi rñi ro x¶y ra.
§èi víi c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm gèc, ho¹t ®éng kiÓm so¸t tæn thÊt
®¸p øng ®îc tÊt c¶ c¸c môc tiªu mµ doanh nghiÖp ®Æt ra: gi¶m chi båi th-
êng, t¨ng lîi nhuËn, ®¸p øng ®îc yªu cÇu cña kh¸ch hµng vµ quy ®Þnh cña
ph¸p luËt. MÆt kh¸c, doanh nghiÖp kÕt qu¶ nghiÖp vô t¸i b¶o hiÓm phô
thuéc rÊt lín vµo kÕt qu¶ cña nghiÖp vô gèc do ngêi nhîng t¸i vµ ngêi nhËn
t¸i cïng chia sÎ rñi ro víi nhau. V× thÕ, viÖc ®Ò phßng h¹n chÕ tæn thÊt liªn
quan trùc tiÕp ®Õn ngêi nhËn t¸i, ®Æc biÖt lµ nh÷ng dÞch vô mµ phÇn
tham gia cña ngêi nhËn t¸i lín.
Tuy nhiªn, kiÓm so¸t tæn thÊt lµ mét c«ng viÖc rÊt khã kh¨n phøc t¹p,
®Æc biÖt lµ ®èi víi nh÷ng c«ng tr×nh x©y dùng l¾p ®Æt cã gi¸ trÞ lín,

58
dµn tr¶i ë ph¹m vi réng vµ thêi gian dµi. V× thÕ, nhiÒu doanh nghiÖp b¶o
hiÓm gèc gÆp khã kh¨n trong c«ng t¸c nµy, lµm h¹n chÕ hiÖu qu¶ còng nh
t¸c ®éng tÝch cùc cña kiÓm so¸t tæn thÊt, ®«i khi cã nhiÒu doanh nghiÖp
cßn l·ng quªn c«ng t¸c nµy. HiÖn nay ë ViÖt Nam, ®a sè c¸c c«ng ty b¶o
hiÓm gèc chØ dõng l¹i ë møc khai th¸c dÞch vô cßn c«ng t¸c ®Ò phßng h¹n
chÕ tæn thÊt chñ yÕu do c«ng ty nhËn t¸i ®¶m nhËn.
NhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña c«ng t¸c nµy trong nghiÖp vô x©y
dùng l¾p ®Æt, Vinare ®· rÊt chó träng tíi c«ng t¸c nµy. C«ng t¸c ®Ò phßng
h¹n chÕ tæn thÊt ®îc thùc hiÖn díi c¸c h×nh thøc sau:
- Theo yªu cÇu cña c¸c c«ng ty b¶o hiÓm gèc, Vinare cã thÓ cö c¸n bé
®¹i diÖn gióp hä ®iÒu tra, thu thËp c¸c th«ng tin liªn quan ®Õn ®èi tîng ®-
îc b¶o hiÓm, ®Õn ®Æc ®iÓm cña rñi ro. Tõ ®ã, Vinare ®a ra nh÷ng kiÕn
nghÞ ®Ò xuÊt gióp kh¸ch hµng lo¹i trõ hoÆc kiÓm so¸t ®îc c¸c rñi ro cã
kh¶ n¨ng g©y tæn thÊt.
- Ph©n tÝch vµ t vÊn, hç trî cho doanh nghiÖp b¶o hiÓm gèc trong
c«ng t¸c qu¶n lý rñi ro. Sau khi ®· n¾m v÷ng ®îc nh÷ng th«ng tin c¬ b¶n
th«ng qua ®iÒu tra kiÓm so¸t , kiÓm so¸t viªn tæn thÊt sÏ ph©n tÝch nh÷ng
tæn thÊt trong qu¸ khø cña kh¸ch hµng vµ t vÊn cho hä nh÷ng vÊn ®Ò cô
thÓ liªn quan ®Õn c«ng t¸c qu¶n lý rñi ro. Vinare cã thÓ phèi hîp víi c«ng ty
b¶o hiÓm gèc hoÆc ngêi tham gia b¶o hiÓm tæ chøc c¸c buæi héi th¶o, c¸c
buæi nãi chuyÖn chuyªn ®Ò. Nh÷ng ngêi tham gia cã thÓ bao gåm c¸c c¸n
bé nghiÖp vô x©y dùng l¾p ®Æt cña Vinare, c¸n bé nh©n viªn c«ng ty b¶o
hiÓm gèc, kh¸ch hµng vµ ®¹i diÖn c¸c c¬ quan chøc n¨ng cã liªn quan nh
c¶nh s¸t phßng ch¸y ch÷a ch¸y, c¸c lùc lîng vò trang. Ho¹t ®éng nµy nh»m
trang bÞ cho nh÷ng ngêi tham gia nh÷ng kiÕn thøc cÇn thiÕt còng nh n©ng
cao sù hiÓu biÕt, ý thøc ®Ò phßng h¹n chÕ tæn thÊt. ThËm chÝ, Vinare cã
thÓ tiÕn hµnh tËp huÊn cho mét sè ngêi lµm c«ng t¸c nµy.
- Thùc hiÖn ch¬ng tr×nh qu¶n lý rñi ro: ®©y lµ c«ng viÖc chñ
yÕu thuéc vÒ ngêi tham gia b¶o hiÓm, hä cã tr¸ch nhiÖm trùc tiÕp

59
thùc hiÖn ch¬ng tr×nh nµy. Tuynhiªn Vinare cã thÓ kiÓm tra xem xÐt
thêng xuyªn ®Ó xem ch¬ng tr×nh cã phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ hay
kh«ng, tõ ®ã cã biÖn ph¸p ®iÒu chØnh kÞp thêi.
B¶ng 9: Chi ®Ò phßng h¹n chÕ tæn thÊt
§¬n vÞ: USD
N¨m 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004
1460 1439 1798 1975 2424 2981 2675
Chi phÝ 5360 9762 33624
0 6 8 6 5 9 3
Nguån: Phßng T¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt
Qua b¶ng trªn ta thÊy, chi phÝ cho c«ng t¸c kiÓm so¸t tæn thÊt t¨ng
qua c¸c n¨m. §iÒu nµy cho thÊy c«ng t¸c nµy lu«n ®îc Vinare coi träng. C¸c
biÖn ph¸p ®Ò phßng h¹n chÕ tæn thÊt kh«ng chØ cã ý nghÜa gi¶m thiÓu
rui ro, thiÖt h¹i cho Vinare mµ h¬n hÕt th«ng qua viÖc cung cÊp nh÷ng
dÞch vô nµy mét c¸ch cã hiÖu qu¶, chu ®¸o Vinare ®· tranh thñ ®îc sù tÝn
nhiÖm cña kh¸ch hµng bëi v× hÇu hÕt kh¸ch hµng ®Òu coi ®ã lµ phÇn gi¸
trÞ t¨ng thªm cña hîp ®ång t¸i b¶o hiÓm, qua ®ã Vinare cã thÓ gi÷ ® îc thÞ
trêng cò vµ t¹o ®iÒu kiÖn khai th¸c kh¸ch hµng tiÒm n¨ng.
3. Gi¶i quyÕt khiÕu n¹i.
Theo tho¶ thuËn trong hîp ®ång t¸i b¶o hiÓm, khi cã c¸c sù kiÖn b¶o
hiÓm x¶y ra ngêi nhËn t¸i b¶o hiÓm ph¶i cã tr¸ch nhiÖm vµ nghÜa vô båi
thêng cho doanh nghiÖp b¶o hiÓm gèc. Gi¶i quyÕt khiÕu n¹i mét c¸ch chñ
®éng, nhanh chãng, chÝnh x¸c, hîp lý lµ sù biÓu hiÖn cô thÓ tr¸ch nhiÖm
vµ nghÜa vô cña doanh nghiÖp t¸i b¶o hiÓm ®èi víi kh¸ch hµng cña m×nh.
Nhng ®Ó x¸c ®Þnh ®îc sè tiÒn båi thêng, tríc hÕt ph¶i tiÕn hµnh gi¸m
®Þnh tæn thÊt. Do vËy, néi dung chÝnh cña c«ng viÖc gi¶i quyÕt khiÕu
n¹i gåm hai kh©u c¬ b¶n: gi¸m ®Þnh tæn thÊt vµ gi¶i quyÕt båi thêng.
VÒ mÆt nguyªn t¾c, trong mäi trêng hîp ngêi b¶o hiÓm lu«n lµ ngêi
chÞu tr¸ch nhiÖm duy nhÊt tríc ngêi ®îc b¶o hiÓm; v× thÕ, trong gi¶i
quyÕt båi thêng nhµ b¶o hiÓm ph¶i tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng nh kh«ng cã
ngêi nhËn t¸i phÝa sau. Nhµ b¶o hiÓm sÏ tiÕn hµnh c¸c kh©u gi¸m ®Þnh

60
båi thêng, sau ®ã míi yªu cÇu b»ng v¨n b¶n ®ßi ngêi nhËn t¸i thanh to¸n
phÇn tr¸ch nhiÖm ®· cam kÕt. Ngêi nhËn t¸i, sau khi ®· xem xÐt ®¬n yªu
cÇu sÏ thanh to¸n phÇn tr¸ch nhiÖm cña m×nh.
Trong nghiÖp vô x©y dùng l¾p ®Æt t¹i Vinare, c«ng t¸c gi¶i quyÕt
khiÕu n¹i ®îc thùc hiÖn theo quy tr×nh sau:
- Khi tæn thÊt x¶y ra, doanh nghiÖp b¶o hiÓm gèc ph¶i nhanh chãng
th«ng b¸o cho c«ng ty nhËn t¸i. §èi víi nh÷ng vô tæn thÊt lín, tÝnh chÊt kü
thuËt phøc t¹p Vinare cã thÓ cö c¸n bé trùc tiÕp tham gia gi¸m ®Þnh, hç trî
cho doanh nghiÖp gèc.
- Sau khi x¸c ®Þnh ®îc sè tiÒn båi thêng, c¸c bªn tiÕn hµnh ph©n bæ
tr¸ch nhiÖm båi thêng. §Ó ®îc båi thêng, c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm gèc
ph¶i göi ®Õn cho Vinare hå s¬ yªu cÇu båi thêng gåm cã th«ng b¸o tæn thÊt,
biªn b¶n gi¸m ®Þnh tæn thÊt vµ c¸c giÊy tê cã liªn quan.
PhÇn lín c¸c vô tæn thÊt ®Òu ®îc Vinare tiÕn hµnh gi¶i quyÕt båi
thêng mét c¸ch nhanh chãng ngay sau khi nhËn ®îc c¸c giÊy tê cÇn thiÕt.
Cã thÓ thÊy t×nh h×nh gi¶i quyÕt khiÕu n¹i cña Vinare qua b¶ng díi ®©y:
B¶ng 10: T×nh h×nh gi¶i quyÕt khiÕu n¹i
§¬n vÞ: USD
N¨m Møc tæn thÊt Tû lÖ tæn thÊt (%)
1995 129276 11,49
1996 480087 21,69
1997 633447 25,27
1998 626491 37,14
1999 1248439 66,18
2000 485800 20,11
2001 2027611 63,74
2002 597373 15,27
2003 473709 13,49
2004 691305 16,81

61
 Tæng 7393538 29,12
(Nguån: Vinare,Phßng t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt )
Xem xÐt t×nh h×nh thùc hiÖn gi¶i quyÕt khiÕu n¹i cña Vinare trong
nh÷ng n¨m qua cã thÓ thÊy r»ng, Vinare lu«n hoµn thµnh tèt chøc n¨ng cña
m×nh lµ “ngêi b¶o hiÓm cho c¸c nhµ b¶o hiÓm” trªn tinh thÇn coi rñi ro cña
c¸c c«ng ty b¶o hiÓm gèc còng nh rñi ro cña chÝnh m×nh. V× thÕ, ®èi víi
nh÷ng tæn thÊt thuéc phÇn tr¸ch nhiÖm cña Vinare lu«n ®îc gi¶i quyÕt mét
c¸ch nhanh nhÊt, chÝnh x¸c nhÊt, tr¸nh g©y phiÒn hµ cho c«ng ty b¶o
hiÓm gèc vµ phÇn nµo gióp hä vît qua nh÷ng khã kh¨n vÒ mÆt tµi chÝnh
4. Nhîng t¸i b¶o hiÓm.
4.1 Ph¬ng ph¸p nhîng t¸i ¸p dông t¹i Vinare.
Ph¬ng ph¸p chñ yÕu Vinare sö dông trong ho¹t ®éng kinh doanh nh-
îng t¸i b¶o hiÓm lµ t¸i b¶o hiÓm møc d«i (surplus). Nh÷ng lý do chÝnh
khiÕn hiÖn nay Vinare ¸p dông ph¬ng ph¸p nµy lµ:
- Víi ph¬ng ph¸p t¸i b¶o hiÓm møc d«i, Vinare cã thÓ nhîng t¸i ®îc
nhiÒu c¸c c«ng ty b¶o hiÓm kh¸c nhau, c¶ trong níc lÉn ngoµi níc. d¹ng t¸i
b¶o hiÓm nµy gióp Vinare cã ®îc sù bï ®¾p cÇn thiÕt cho nh÷ng rñi ro vÒ
c¸c c«ng tr×nh x©y dùng l¾p ®Æt mµ hä nhËn t¸i b¶o hiÓm.
- Nhê cã nhîng t¸i b¶o hiÓm møc d«i, Vinare ®¶m b¶o ®îc sù c©n
b»ng trong kinh doanh vµ cã thÓ nhËn t¸i b¶o hiÓm ®èi víi nh÷ng c«ng
tr×nh x©y dùng l¾p ®Æt cã gi¸ trÞ lín tõ c«ng ty b¶o hiÓm gèc ban ®Çu.
§ång thêi, dïng ph¬ng ph¸p t¸i b¶o hiÓm nµy, Vinare chØ ph¶i ®em t¸i b¶o
hiÓm nh÷ng ®¬n vÞ rñi ro mµ cã gi¸ trÞ b¶o hiÓm vît qu¸ kh¶ n¨ng gi÷ l¹i
®· Ên ®Þnh. Møc t¸i b¶o hiÓm chØ lµ phÇn chªnh lÖch gi÷a gi¸ trÞ cña rñi
ro vµ møc gi÷ l¹i mµ Vinare ®· ®Þnh s½n. §èi víi c¸c rñi ro nhá x¶y ra, tæn
thÊt kh«ng qu¸ lín, Vinare cã ®ñ kh¶ n¨ng tù båi thêng mµ kh«ng ph¶i chia
tr¸ch sÎ phÇn phÝ t¸i b¶o hiÓm. kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña Vinare v× thÕ còng
t¨ng lªn.

62
 - Theo quyÕt ®Þnh sè 60TC/Q§/TCNH ngµy 11/1/1997 cña Bé tµi
chÝnh vÒ viÖc t¸i b¶o hiÓm b¾t buéc ®· quy ®Þnh trong §iÒu 4 lµ Vinare
cã tr¸ch nhiÖm t¸i b¶o hiÓm cho c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm trong níc víi
møc tèi ®a mµ c«ng ty ®ã cã thÓ nhËn ®îc tríc khi t¸i b¶o hiÓm ra níc
ngoµi vµ thu xÕp t¸i b¶o hiÓm theo ph¬ng thøc hiÖu qu¶ nhÊt. §©y lµ mét
quy ®Þnh hÕt søc ®óng ®¾n vµ phï hîp víi môc ®Ých, nhiÖm vô mµ Nhµ
níc ®· ®Æt ra víi Vinare.
Ph¬ng ph¸p t¸i b¶o hiÓm møc d«i ®îc sö dông trong viÖc nhîng t¸i
b¶o hiÓm cña Vinare ®· tho¶ m·n ®îc yªu cÇu trªn. B»ng sè Lines mµ c¸c
c«ng ty b¶o hiÓm trong níc chÊp nhËn khi nhËn dÞch vô t¸i b¶o hiÓm tõ
Vinare, c¸c c«ng ty nµy ®· x¸c ®Þnh ®îc kh¶ n¨ng tèi ®a nhËn t¸i cña
m×nh. PhÇn tr¸ch nhiÖm d sau ®ã tiÕp tôc ®îc Vinare nhîng l¹i cho c¸c
c«ng ty nhËn t¸i b¶o hiÓm níc ngoµi.
4.2 Quy tr×nh nhîng t¸i b¶o hiÓm.
 X¸c ®Þnh møc gi÷ l¹i:
Sau khi nhËn t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt tõ c«ng ty b¶o hiÓm
gèc, Vinare sÏ c©n nh¾c, quyÕt ®Þnh møc gi÷ l¹i. §©y lµ quyÕt ®Þnh
quan träng, ¶nh hëng ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh cña c«ng ty. Møc gi÷ l¹i lµ
kho¶n tiÒn tèi ®a cã thÓ gi÷ l¹i trªn mäi rñi ro.
Møc gi÷ l¹i phô thuéc vµo c¸c yÕu tè sau:
- Kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña Vinare, møc ph©n bæ cho nghiÖp vô.
- C¸c kÕt qu¶ thèng kª vÒ phÝ, tæn thÊt cña nghiÖp vô b¶o hiÓm
x©y dùng l¾p ®Æt trªn thÞ trêng vµ cña c«ng ty.
- C¸c chi phÝ vµ thu nhËp dù tÝnh.
Trªn thùc tÕ, Vinare thêng x¸c ®Þnh møc gi÷ l¹i c¨n cø vµo b¶ng gi÷
l¹i cho tõng ®¬n vÞ rñi ro cña Munich Re.
 Lùa chän ngêi nhËn t¸i:
Sau khi x¸c ®Þnh ®îc møc gi÷ l¹i c«ng ty, bíc tiÕp theo lµ t×m kiÕm
nh÷ng nhµ nhËn t¸i b¶o hiÓm cho phÇn nhîng ®i. §Ó thùc hiÖn ®îc yªu

63
cÇu vÒ an toµn, ®iÒu quan träng nhÊt trong bíc nµy lµ lùa chän ®îc nhµ
nhËn t¸i tèt nhÊt. V× vËy Vinare cÇn xem xÐt kh¶ n¨ng tµi chÝnh, kh¶ n¨ng
thanh to¸n vµ uy tÝn cïng víi ®éi ngò chuyªn gia cña c¸c c«ng ty nµy, trªn c¬
së ®ã míi cã thÓ lùa chän ®îc c«ng ty tèt nhÊt nhËn tr¸ch nhiÖm vÒ phÇn
nhîng nµy.
Tuy nhiªn, víi t c¸ch lµ “bµ ®ì” cho thÞ trêng b¶o hiÓm trong níc,
theo yªu cÇu cña Bé tµi chÝnh, Vinare lu«n lu«n ph¶i tÝnh ®Õn viÖc u tiªn
tríc hÕt cho c¸c c«ng ty nhËn t¸i b¶o hiÓm trong níc. Sau ®ã, nÕu thÞ trêng
t¸i b¶o hiÓm trong níc ®· ®îc khai th¸c hÕt, Vinare tiÕp tôc tiÕn hµnh thu
xÕp nhîng t¸i b¶o hiÓm víi c¸c c«ng ty b¶o hiÓm níc ngoµi.
 §µm ph¸n ký kÕt hîp ®ång.
C«ng viÖc khã kh¨n cña viÖc thu xÕp nhîng t¸i b¶o hiÓm lµ viÖc
®µm ph¸n vÒ c¸c ®iÒu kiÖn, ®iÒu kho¶n sao cho hiÖu qu¶ cña viÖc nhîng
t¸i lµ cao nhÊt.
§èi víi c¸c c«ng ty b¶o hiÓm trong níc, c¸c c¸n bé nghiÖp vô phßng Kü
thuËt- dÇu khÝ cña Vinare cã thÓ trùc tiÕp tiÕp xóc víi c¸c c«ng ty nµy
®Ó ®µm ph¸n chñ yÕu lµ xoay quanh tû lÖ nhîng vµ hoa hång. §èi víi c¸c
c«ng ty b¶o hiÓm, t¸i b¶o hiÓm níc ngoµi c«ng t¸c nµy cã phÇn phøc t¹p
h¬n do sù hiÓu biÕt vÒ thÞ trêng quèc tÕ cßn h¹n chÕ. Do vËy, trong
nhiÒu trêng hîp sè tiÒn b¶o hiÓm lín, c«ng tr×nh cã tÝnh chÊt kü thuËt
phøc t¹p, Vinare cã thÓ cÇn ®Õn sù t vÊn cña c¸c nhµ m«i giíi trong viÖc
so¹n th¶o hîp ®ång, lùa chän nh÷ng nhµ nhËn t¸i tèt nhÊt hoÆc thay mÆt
Vinare ®µm ph¸n, th¬ng lîng c¸c ®iÒu kiÖn, ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång.
Ta sÏ xem xÐt cô thÓ t×nh h×nh nhîng thùc tÕ qua c¸c sè liÖu ë
b¶ng sau:
B¶ng 11: T×nh h×nh nhîng t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt trong níc
§¬n vÞ: USD
N¨m PhÝ nhîng Hoa hång Tû lÖ hoa Tæn thÊt Tû lÖ
hång (%) tæn thÊt
(%)
1995 554 140 25,26 0 0,00

64
 1996 169251 44083 26,05 37559 22,19
1997 363015 102474 28,23 110454 30,43
1998 458686 128486 28,01 116686 25,44
1999 603777 173836 28,79 342700 56,76
2000 447904 129646 28,95 126612 28,27
2001 749515 207203 27,65 274894 36,68
2002 729600 204141 27,98 110350 15,12
2003 897685 267109 29,76 53619 5,97
2004 1052379 313925 29,83 154910 14,72
Tæng 5722366 1645614 28,52 1327783 23,56
Nguån: Phßng t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt

Thø nhÊt, xÐt thÞ trêng nhîng t¸i trong níc:

Qua sè liÖu ë b¶ng trªn cho thÊy, doanh sè phÝ nhîng cña Vinare
cho thÞ trêng trong níc cã xu híng ngµy cµng t¨ng nhanh, cho thÊy kh¶
n¨ng nhËn t¸i cña c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm gèc ngµy cµng t¨ng lªn.
§iÒu nµy kh¼ng ®Þnh sù lín m¹nh cña thÞ trêng b¶o hiÓm x©y dùng l¾p
®Æt trong níc.
Tû träng phÝ nhîng cña Vinare cho thÞ trêng trong níc so víi tæng
phÝ nhîng b×nh qu©n giai ®o¹n 1995- 2004 lµ 26,3%, xÐt t¬ng quan víi
phÇn cßn l¹i ph¶i nhîng ra níc ngoµi (73,7%) cßn thÊp.

Møc t¨ng trëng phÝ nhîng qua c¸c n¨m cßn thÊp, trung b×nh lµ 34%
vµ mét sè n¨m (n¨m 2000, n¨m 2001) cã dÊu hiÖu gi¶m sót so víi nh÷ng n¨m
tríc ®ã.

Møc ®é tæn thÊt cña c¸c dÞch vô nhîng tõ Vinare thuéc vÒ tr¸ch
nhiÖm cña c¸c c«ng ty b¶o hiÓm gèc lµ t¬ng ®èi thÊp, b×nh qu©n 25,12%;
trong khi ®ã tû lÖ hoa hång kh«ng cao, b×nh qu©n 28,52%; qua ®ã cã thÓ
thÊy kÕt qu¶ ®¹t ®îc cña c¸c c«ng ty nµy tõ dÞch vô nhËn t¸i cña Vinare rÊt
æn ®Þnh, cã lîi nhuËn cao, gãp phÇn kh«ng nhá vµo viÖc t¨ng cêng tÝch
luü vèn cña c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm ViÖt Nam vµ khuyÕn khÝch nhu
cÇu nhËn t¸i b¶o hiÓm tõ Vinare.

65
 Nh vËy cã thÓ thÊy, th«ng qua ho¹t ®éng nµy mèi quan hÖ hai chiÒu
gi÷a Vinare vµ c«ng ty b¶o hiÓm gèc ngµy cµng ®îc th¾t chÆt. C¸c doanh
nghiÖp b¶o hiÓm gèc nhËn thÊy ®îc lîi Ých cña viÖc chia sÎ dÞch vô víi
Vinare - ®ã lµ t¨ng cêng kh¶ n¨ng gi÷ l¹i cho m×nh vµ tËn dông lîi thÕ hoa
hång t¸i b¶o hiÓm thÊp. Ngîc l¹i, qua ®©y Vinare cñng cè chÆt chÏ mèi
quan hÖ vèn cã víi c¸c doanh nghiÖp nµy, t¨ng kh¶ n¨ng nhËn t¸i trong t¬ng
lai.

Thø hai lµ thÞ trêng nhîng t¸i níc ngoµi:

Song song víi viÖc u tiªn gi÷ l¹i phÇn dÞch vô trong níc, Vinare lu«n
lu«n ph¶i tÝnh to¸n møc nhîng cho c¸c c«ng ty b¶o hiÓm, t¸i b¶o hiÓm níc
ngoµi.

T×nh h×nh nhîng t¸i b¶o hiÓm ra níc ngoµi cã thÓ thÊy qua b¶ng díi
®©y:

B¶ng 12: T×nh h×nh nhîng t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt
ra níc ngoµi

§¬n vÞ: USD

N¨m PhÝ nhîng Hoa hång Tû lÖ hoa Tæn thÊt Tû lÖ

hång (%) tæn thÊt
(%)

1995 826366 250485 30,31 108177 13,09

1996 1666192 516527 31,00 354023 21,25

1997 1816212 568988 31,33 458523 25,25

1998 1050745 322527 30,70 333702 31,76

66
 1999 509710 173914 34,12 617115 121,07

2000 941202 327179 34,76 334040 35,49

2001 1493331 395027 26,46 1408992 99,17

2002 2140705 427028 19,95 184362 8,61

2003 1655584 455916 27,54 356787 21,55

2004 1939577 534547 27,56 373756 19.,27

Tæng 14595207 4125295 28,37 2200073 30,65

Nguån: Phßng t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt

Cã thÓ dÔ dµng nhËn thÊy r»ng trong nh÷ng n¨m ®Çu tiªn triÓn khai
nghiÖp vô nµy phÝ nhîng cho thÞ trêng quèc tÕ chiÕm tû träng lín trong
tæng phÝ nhîng cña Vinare (trung b×nh trong 4 n¨m ®Çu 1995- 1998 xÊp
xØ 71%). Tuy nhiªn, tû träng phÝ nhîng cho c¸c thÞ trêng nµy cã xu híng
ngµy cµng gi¶m dÇn, cã thÓ do hai nguyªn nh©n sau:

- Mét lµ, thÞ trêng nhîng t¸i b¶o hiÓm trong níc cña Vinare ngµy cµng
ph¸t triÓn. Trong nh÷ng n¨m ®Çu, nh÷ng khã kh¨n vÒ mÆt tµi chÝnh, kinh
nghiÖm, tr×nh ®é kü thuËt c¶n trë c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm gèc trong
viÖc nhËn t¸i tõ Vinare, v× thÕ phÇn nhËn nµy rÊt Ýt ái. Nhng cïng víi sù
ph¸t triÓn cña thÞ trêng b¶o hiÓm ViÖt Nam, c¸c doanh nghiÖp trong níc
ngµy cµng lín m¹nh, nh÷ng khã kh¨n tõng lµ trë ng¹i ho¹t ®éng cña c¸c
doanh nghiÖp nµy ®îc c¶i thiÖn râ rÖt, kh¶ n¨ng ®¶m nhËn c¸c dÞch vô
nhîng tõ Vinare t¨ng lªn, phÝ nhîng ra thÞ trêng quèc tÕ v× thÕ gi¶m xuèng.

- Thø hai, ph¶i xÐt ®Õn c¸c nç lùc cña ®éi ngò c¸n bé nghiÖp vô cña
Vinare trong viÖc t×m mäi gi¶i ph¸p n©ng cao møc gi÷ l¹i cho thÞ trêng
trong níc. V× thÕ, c¸c c«ng ty trong níc lu«n ®îc u tiªn chuyÓn nhîng víi
®iÒu kiÖn, ®iÒu kho¶n tèt nhÊt.

67
 Mét khÝa c¹nh n÷a cÇn ®Ò cËp ë ho¹t ®éng nhîng t¸i ra níc ngoµi ®ã
lµ kho¶n thu nhËp nhËn ®îc tõ phÇn dÞch vô t¸i ®i kh¸ cao vµ æn ®Þnh.
PhÇn thu nhËp nµy ®îc thÓ hiÖn díi h×nh thøc hoa hång nhîng t¸i mµ c¸c
doanh nghiÖp b¶o hiÓm, t¸i b¶o hiÓm quèc tÕ ph¶i tr¶ cho Vinare t¬ng ®-
¬ng víi lîng dÞch vô nhËn ®îc. Nãi chung, tû lÖ hoa hång mµ c¸c c«ng ty
nµy tr¶ kh¸ cao, ®Æc biÖt lµ trong nh÷ng n¨m ®Çu thêng dao ®éng tõ 30-
34%, tuy nhiªn trong mét sè n¨m 2002, n¨m 2003 cã xu híng gi¶m ®i do
nh÷ng khã kh¨n chung cña thÞ trêng b¶o hiÓm thÕ giíi.

VÒ t×nh h×nh båi thêng nhîng t¸i b¶o hiÓm cña Vinare: c¸c doanh
nghiÖp níc ngoµi thu xÕp mét c¸ch nhanh chãng, chÝnh x¸c qua c¸c n¨m;
®iÒu nµy mét phÇn lµ do c¸c ®èi t¸c nhËn t¸i cña Vinare ®Òu lµ nh÷ng
c«ng ty b¶o hiÓm, t¸i b¶o hiÓm thÕ giíi cã kh¶ n¨ng tµi chÝnh m¹nh, cã uy
tÝn l©u n¨m trªn thÞ trêng. HiÖn nay, ®èi víi thÞ trêng nhîng t¸i cña Vinare,
hai ®èi t¸c quan träng nhÊt lµ Swiss Re vµ Munich Re.
Tãm l¹i, ho¹t ®éng nhîng t¸i cho thÞ trêng b¶o hiÓm, t¸i b¶o hiÓm
quèc tÕ bªn c¹nh ý nghÜa tÝch cùc lµ b¶o vÖ cho Vinare ®ång thêi cßn
t¹o c¬ héi cho Tæng c«ng ty cã ®iÒu kiÖn tiÕp xóc víi thÞ trêng thÕ giíi,
x©y dùng mèi quan hÖ l©u dµi vµ häc hái kinh nghiÖm qu¶n lý, kü thuËt
nghiÖp vô vµ tranh thñ sù gióp ®ì, t vÊn cña hä. §©y lµ yÕu tè rÊt quan
träng t¹o ®iÒu kiÖn cho Vinare v¬n ra thÞ trêng thÕ giíi nhiÒu tiÒm n¨ng
trong t¬ng lai kh«ng xa.
5. KÕt qu¶ kinh doanh ho¹t ®éng t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p
®Æt.
§Ó cã c¸i nh×n tæng qu¸t nhÊt vÒ qu¸ tr×nh thùc hiÖn nghiÖp vô t¸i
b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt t¹i Vinare, viÖc ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ®¹t ®îc lµ
viÖc lµm tÊt yÕu. KÕt qu¶ kinh doanh lµ mét chØ tiªu tæng hîp ph¶n ¸nh
qu¸ tr×nh thùc hiÖn tÊt c¶ c¸c kh©u tõ nhËn, nhîng t¸i b¶o hiÓm ®Õn ®Ò
phßng h¹n chÕ tæn thÊt vµ gi¶i quyÕt båi thêng.

68
 §Ó ph©n tÝch kÕt qu¶ nµy, ngêi ta dùa trªn c¬ së x¸c ®Þnh tæng thu
vµ tæng chi cña nghiÖp vô.
KÕt qu¶ kinh doanh = tæng thu – tæng chi
Tæng thu cña doanh nghiÖp gåm c¸c kho¶n môc sau:
- PhÝ nhËn t¸i b¶o hiÓm
- Thu tõ ho¹t ®éng nhîng t¸i b¶o hiÓm: hoa hång vµ båi thêng nhîng t¸i.
- Thu kh¸c: thu båi hoµn vµ c¸c kho¶n thu cã thÓ thu håi sau khi båi
thêng.
Tæng chi bao gåm c¸c kho¶n môc:
- PhÝ nhîng t¸i b¶o hiÓm.
- Chi hoa hång nhËn t¸i.
- Chi båi thêng nhËn t¸i.
- Chi kh¸c: chi phÝ cho c«ng t¸c ®Ò phßng h¹n chÕ tæn thÊt, chi qu¶n
lý hîp ®ång...

Cô thÓ kÕt qu¶ kinh doanh nghiÖp vô t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p
®Æt t¹i Vinare ®îc thÓ hiÖn qua c¸c b¶ng sè liÖu díi ®©y:

B¶ng 13: Tæng thu kinh doanh

§¬n vÞ :USD
Tæng thu kinh doanh
N¨m phÝ nhËn hoa hång båi thêng thu kh¸c tæng thu
1995 1124704 250625 108177 1200 1484706
1996 2213680 560610 391582 4300 3170172
1997 2506372 671462 568977 5385 3752196
1998 1686859 451013 450388 32774 2621034
1999 1886453 347750 959815 35665 3229683
2000 2416288 456825 460652 42860 3376625
2001 3181235 602275 1755886 45920 5585316

69
2002 3912585 631169 294712 46025 4884491
2003 3510313 723025 410356 48360 4692054
2004 4112460 848472 528666 54361 5543959
(Nguån: Vinare, Phßng t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt)

B¶ng 14: Tæng chi kinh doanh

§¬n vÞ :USD
N¨m phÝ nhîng hoa hång 2 båi thêng chi kh¸c tæng chi
1995 826920 215158 129276 6306 1177660
1996 1835443 525082 480087 11218 2851830
1997 2279227 644519 633447 16976 3574169
1998 1509431 443474 626491 16547 2595943
1999 1113487 538071 1248439 20906 2920903
2000 1389106 656006 485800 22813 2553725
2001 2242846 807922 1755886 27457 4834111
2002 2870305 794568 597373 34673 4296919
2003 2553269 823043 473709 31848 3881869
2004 2991956 986980 691305 39096 4709337

(Nguån: Vinare, Phßng t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt )

B¶ng 15: KÕt qu¶ kinh doanh

§¬n vÞ: USD
N¨m tæng thu tæng chi kÕt qu¶
1995 1484706 1177660 307046
1996 3170172 2851830 318342
1997 3752196 3574169 178027
1998 2621034 2595943 25091
1999 3229683 2920903 308780
2000 3376625 2553725 822900
2001 5585316 4834111 751205

70
 2002 4884491 4296919 587572
2003 4692054 3881869 810185
2004 5543959 4709337 834642

(Nguån: Vinare, Phßng t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt )

Nh×n vµo b¶ng trªn cã thÓ rót ra mét nhËn xÐt r»ng kÕt qu¶ kinh
doanh Vinare ®¹t ®îc qua c¸c n¨m ®Òu rÊt kh¶ quan, n¨m nµo còng cã l·i
vµ tèc ®é t¬ng ®èi æn ®Þnh.
Nh vËy, cã thÓ thÊy r»ng, t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt lµ mét trong
nh÷ng nghiÖp vô lu«n ®¹t hiÖu qu¶ cao, ®ãng gãp mét tû träng lín vµo møc
t¨ng lîi nhuËn chung cña doanh nghiÖp. §iÒu nµy ph¶n ¸nh nç lùc kh«ng
ngõng cña b¶n th©n l·nh ®¹o, c¸n bé phßng Kü thuËt- dÇu khÝ nãi riªng vµ
toµn thÓ Tæng c«ng ty nãi chung trong viÖc thùc hiÖn nghiÖp vô nµy. Víi
kÕt qu¶ ®· ®¹t ®îc ë trªn, ch¾c ch¾n r»ng trong nh÷ng n¨m tiÕp theo, t¸i
b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt vÉn lµ mét nghiÖp vô träng ®iÓm, ®îc ®¸nh
gi¸ cao t¹i Vinare. Tuy nhiªn, ®Ó thÝch øng víi nh÷ng biÕn ®æi cña thÞ tr-
êng vµ ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi còng nh tiÕp tôc thu ®îc nhiÒu thµnh qu¶
h¬n n÷a, Vinare cÇn thiÕt ph¶i cã chiÕn lîc biÖn ph¸p thÝch hîp.
IV. §¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn nghiÖp vô t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p
®Æt t¹i Tæng c«ng ty cæ phÇn t¸i b¶o hiÓm ViÖt Nam.
1. Nh÷ng thuËn lîi.
Nh×n l¹i chÆng ®êng ph¸t triÓn ®· qua cña Vinare cã thÓ thÊy mét sè
nh÷ng thuËn lîi c¬ b¶n gãp phÇn vµo sù thµnh c«ng cña ho¹t ®éng t¸i b¶o
hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt nh sau:
Thø nhÊt: Quy ®Þnh t¸i b¶o hiÓm b¾t buéc cña Nhµ níc
Theo quy ®Þnh NghÞ ®Þnh 100/CP cña Bé tµi chÝnh vÒ t¸i b¶o hiÓm
b¾t buéc: “Trong trêng hîp t¸i b¶o hiÓm cho c¸c tæ chøc níc ngoµi, c¸c
doanh nghiÖp b¶o hiÓm ph¶i t¸i b¶o hiÓm theo tû lÖ 20% tr¸ch nhiÖm theo
hîp ®ång hoÆc ®¬n b¶o hiÓm gèc cho C«ng ty t¸i b¶o hiÓm quèc gia ViÖt

71
Nam”. Nh vËy, víi nh÷ng hîp ®ång nhËn t¸i b¶o hiÓm b¾t buéc, Vinare sÏ
nhËn ®îc tû lÖ t¸i tèi thiÓu 20%. Cã thÓ nãi ®©y lµ mét trong thuËn lîi rÊt
lín cña Vinare trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh gay g¾t hiÖn nay víi c¸c tËp
®oµn b¶o hiÓm lín trªn thÕ giíi víi tiÒm lùc tµi chÝnh lín, kü thuËt, kinh
nghiÖm tr×nh ®é cao còng nh c¸c ®iÒu kiÖn ®iÒu kho¶n, hoa hång nhîng
t¸i b¶o hiÓm hÊp dÉn.
Thø hai: Qu¶n lý nhµ níc vÒ ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm ®· tõng b-
íc ®îc c¶i thiÖn.
Cho ®Õn nay, vÒ c¬ b¶n c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt vÒ kinh doanh b¶o hiÓm
®· ®îc x©y dùng vµ ban hµnh (nh LuËt kinh doanh b¶o hiÓm ®îc Quèc héi
th«ng qua n¨m 2000, c¸c nghÞ ®Þnh vµ th«ng t híng dÉn thi hµnh ®· ®îc
ban hµnh trong n¨m 2001). HÖ thèng c¸c v¨n b¶n nµy ®· ®¸p øng ®îc yªu
cÇu ph¸t triÓn thÞ trêng b¶o hiÓm vµ lµ c«ng cô quan träng gióp cho viÖc
qu¶n lý thÞ trêng b¶o hiÓm ph¸t triÓn an toµn, hiÖu qu¶.
Bªn c¹nh ®ã, ph¬ng thøc qu¶n lý cña Nhµ níc còng ®îc ®æi míi theo h-
íng h¹n chÕ dÇn sù can thiÖp hµnh chÝnh vµo ho¹t ®éng cña c¸c doanh
nghiÖp trong viÖc thùc thi ph¸p luËt. Thay vµo ®ã, viÖc gi¸m s¸t cña Nhµ
níc dùa trªn c¸c chØ tiªu tµi chÝnh, kinh tÕ kh¸ch quan, chó träng b¶o ®¶m
kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm, b¶o vÖ quyÒn vµ c¸c lîi
Ých chÝnh ®¸ng cña ngêi tham gia b¶o hiÓm.
Thø ba:TiÒm n¨ng lín cña b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt ViÖt Nam.
Cïng víi sù t¨ng trëng kinh tÕ m¹nh mÏ cña c¶ níc trong giai ®o¹n qua víi
møc t¨ng trëng GDP h¬n 7%(n¨m 2002 lµ 7,04%; n¨m 2003 lµ 7,24%),
ngµnh b¶o hiÓm ViÖt Nam tiÕp tôc cã bíc ph¸t triÓn æn ®Þnh vµ v÷ng
ch¾c. Song song víi nã, b¶o hiÓm kü thuËt ®· cã ®ãng gãp t¬ng ®èi lín
vµo sù ph¸t triÓn chung ®ã vµ høa hÑn sù ph¸t triÓn cao h¬n trong t¬ng lai.
Së dÜ bëi vËy v× thÞ trêng b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt ë ViÖt Nam chøa
®ùng mét tiÒm n¨ng rÊt lín.

72
 M«i trêng kinh doanh ë ViÖt Nam rÊt hÊp dÉn c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi
bëi t×nh h×nh kinh tÕ chÝnh trÞ æn ®Þnh, cã nhiÒu chÝnh s¸ch khuyÕn
khÝch ®Çu t, vµ ®ang ®îc c¶i thiÖn rÊt nhanh chãng vÒ kiÕn tróc thîng
tÇng, cïng víi chÝnh s¸ch thu hót ®Çu t níc ngoµi ®· thóc ®Èy nhu cÇu
x©y dùng l¾p ®Æt t¨ng lªn kh«ng ngõng. §©y lµ nh÷ng nh©n tè ¶nh hëng
rÊt tÝch cùc tíi sù ph¸t triÓn cña nghiÖp vô b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt
t¹i ViÖt Nam.
Cã thÓ thÊy râ ®iÒu nµy vÒ t×nh h×nh thùc hiÖn vèn ®Çu t ph¸t triÓn
n¨m 2004: theo gi¸ thùc tÕ íc tÝnh ®¹t 258,7 ngh×n tû ®ång, b»ng 103,8%
kÕ ho¹ch n¨m vµ t¨ng 17,7% so víi n¨m tríc. Trong ®ã, vèn Nhµ níc chiÕm
56%, vèn ngoµi quèc doanh chiÕm 26,9%; vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi
chiÕm kho¶ng 17,1%. (nguån T¹p chÝ b¶o hiÓm- t¸i b¶o hiÓm sè 1/2004).
Tuy nhiªn, mét sè lîng lín c¸c c«ng tr×nh x©y dùng vµ l¾p ®Æt vÉn cha
tham gia b¶o hiÓm, hiÓu biÕt vÒ b¶o hiÓm cña ngêi d©n cha cao, lîng phÝ
khai th¸c ®îc cña c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm vÉn cha t¬ng xøng víi sù ph¸t
triÓn cña thÞ trêng. Nhng díi t¸c ®éng cña hµng lo¹t c¸c sù kiÖn võa x¶y ra
trong mÊy n¨m gÇn ®©y nh vô tæn thÊt cña Trung t©m th¬ng m¹i thÕ giíi
ë Mü ngµy 11/9/2001 hay gÇn ®©y nhÊt lµ n¹n dÞch sãng thÇn ngµy
26/12/2004 ch¾c ch¾n sÏ lµm cho ngêi d©n vµ c¸c doanh nghiÖp hiÓu râ
h¬n vÒ b¶o hiÓm vµ nh vËy kh¶ n¨ng ph¸t triÓn cña b¶o hiÓm x©y dùng
l¾p ®Æt lµ hoµn toµn cã thÓ dù ®o¸n ®îc.
Thø t:ThÞ trêng b¶o hiÓm ViÖt Nam cã nhiÒu biÕn chuyÓn tÝch cùc.
Mét thay ®æi næi bËt ®¸ng chó ý trong mÊy n¨m gÇn ®©y ®ã lµ t×nh
h×nh c¹nh tranh gi¶m phÝ tõng lµ vÊn ®Ò næi cém trong nh÷ng n¨m tríc vµ
®îc xem lµ yÕu tè g©y c¶n trë sù ph¸t triÓn cña thÞ trêng trong nhiÒu n¨m
®· cã nhiÒu tiÕn bé. Søc Ðp thÞ trêng, ®Æc biÖt lµ t×nh h×nh “khã kh¨n”
cña thÞ trêng t¸i b¶o hiÓm thÕ giíi tõ sau sù kiÖn 11/9, ®¹i dÞch SARS, hay
sãng thÇn ®· buéc c¸c c«ng ty b¶o hiÓm ph¶i xem xÐt l¹i chÝnh s¸ch khai
th¸c, quan t©m h¬n n÷a vÒ mÆt hiÖu qu¶, v× thÕ c¹nh tranh dÇn ®îc thay

73
thÕ b»ng hîp t¸c, c¸c c«ng ty trong níc ®· t×m ®Õn nhau ®Ó hîp t¸c th«ng
qua ®ång b¶o hiÓm, t¸i b¶o hiÓm. Sù hîp t¸c cña c¸c c«ng ty ®· lµm phÝ
cña c¸c dÞch vô t¸i tôc hÇu hÕt kh«ng gi¶m, nhiÒu dÞch vô t¨ng phÝ tõ 10-
15%. Cïng víi viÖc chuyÓn híng sang hîp t¸c trong thêi kú khã kh¨n, c¸c
c«ng ty còng ®· rÊt nç lùc vËn ®éng t×m kiÕm thÞ trêng míi.
Thø n¨m: Mèi quan hÖ chÆt chÏ víi c¸c c«ng ty b¶o hiÓm gèc.
Nh phÇn trªn ®· tr×nh bµy, mét trong nh÷ng chøc n¨ng nhiÖm vô quan
träng hµng ®Çu cña Vinare ®ã lµ t vÊn vµ gióp ®ì vÒ mÆt kü thuËt
nghiÖp vô cho c¸c c«ng ty b¶o hiÓm trong viÖc thu xÕp t¸i b¶o hiÓm vµ
khai th¸c b¶o hiÓm ®ång thêi cung cÊp th«ng tin vÒ thÞ trêng b¶o hiÓm
thÕ giíi trong vµ ngoµi níc cho c¸c c«ng ty nµy. Qua 10 n¨m ho¹t ®éng,
Tæng c«ng ty lu«n lu«n hoµn thµnh sø mÖnh lµ “bµ ®ì” cho thÞ trêng ph¸t
triÓn theo ®óng nh chØ ®¹o cña Bé tµi chÝnh. §Æc biÖt mèi quan hÖ
chÆt chÏ cña Vinare víi c¸c c«ng ty b¶o hiÓm gèc ngµy cµng ®îc cñng cè
th«ng qua vai trß ®iÒu tiÕt thÞ trêng. §ã chÝnh lµ nç lùc tèi ®a cña Tæng
c«ng ty nh»m thu xÕp c¸c hîp ®ång chuyÓn nhîng t¸i b¶o hiÓm víi c¸c
®iÒu kiÖn, ®iÒu kho¶n u ®·i nhÊt cho c¸c doanh nghiÖp trong níc tríc khi
chuyÓn ra níc ngoµi nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho hä ®îc chia sÎ dÞch vô cña
thÞ trêng.
Kh«ng nh÷ng thÕ, Vinare cßn lu«n chó träng tæ chøc nhiÒu líp häc, héi
th¶o chuyªn ngµnh phôc vô cho c¸n bé toµn thÞ trêng. Trong 10 n¨m qua
Tæng c«ng ty ®· tæ chøc h¬n 70 héi th¶o, héi nghÞ cho h¬n 2000 lît c¸n bé.
ViÖc tæ chøc häc tËp n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n cho c¸n bé ngµnh b¶o
hiÓm ViÖt Nam ®îc c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm vµ kh¸ch hµng hÕt søc
hoan nghªnh vµ ®¸nh gi¸ cao, gãp phÇn th¾t chÆt mèi quan hÖ còng nh
cñng cè uy tÝn cña Vinare víi c¸c doanh nghiÖp nµy.
Thªm vµo ®ã, mét sù kiÖn næi bËt vµo cuèi n¨m 2004 võa qua lµ c«ng
ty víi tªn thêng gäi tríc ®ã lµ C«ng ty t¸i b¶o hiÓm quèc gia ViÖt Nam ®·
®îc cæ phÇn ho¸ vµ hiÖn nay lµ Tæng c«ng ty t¸i b¶o hiÓm quèc gia ViÖt

74
Nam, víi c¸c cæ ®«ng lµ 13 c«ng ty phi nh©n thä trªn thÞ trêng. Cã thÓ nãi
®©y lµ mét gi¶i ph¸p ®óng ®¾n ®¶m b¶o cho Vinare 20% nhîng t¸i cña c¸c
c«ng ty cæ ®«ng, ®¸p øng yªu cÇu héi nhËp, xo¸ bá t¸i b¶o hiÓm b¾t buéc
vµo n¨m 2007 theo cam kÕt trong HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt- Mü.
Thø s¸u: Mèi quan hÖ víi c¸c tËp ®oµn b¶o hiÓm trªn thÕ giíi.
B¶o hiÓm lµ mét ngµnh dÞch vô mang tÝnh toµn cÇu, trong ®ã sù ph¸t
triÓn ë mét quèc gia lu«n g¾n liÒn víi c¸c níc trong khu vùc, vµ réng h¬n lµ
trªn thÕ giíi. T¹i ViÖt Nam, b¶o hiÓm ®Æc biÖt lµ b¶o hiÓm x©y dùng
l¾p ®Æt ra ®êi kh¸ muén so víi thÞ trêng thÕ giíi, do vËy sù thiÕu kinh
nghiÖm, kü thuËt b¶o hiÓm cÇn thiÕt lµ ®iÒu kh«ng thÓ tr¸nh khái. HiÖn
nay, ë níc ta, c¸c lo¹i h×nh dÞch vô b¶o hiÓm mang tÝnh quèc tÕ nh b¶o
hiÓm dÇu khÝ, hµng kh«ng, tr¸ch nhiÖm chñ tµu, kÓ c¶ b¶o hiÓm x©y
dùng l¾p ®Æt cã ®iÒu kiÖn, ®iÒu kho¶n vµ tû lÖ phÝ thêng do c¸c nhµ
t¸i b¶o hiÓm hµng ®Çu thÕ giíi quy ®Þnh. NhËn thøc ®îc ®iÒu ®ã,
Vinare lu«n chó träng x©y dùng quan hÖ tèt ®Ñp vµ l©u dµi víi c¸c c«ng ty
vµ tËp ®oµn b¶o hiÓm, t¸i b¶o hiÓm lín trªn thÕ giíi trong ®ã ®iÓn h×nh
cã thÓ kÓ ®Õn Swiss Re, Munich Re. ChÝnh nhê mèi quan hÖ nµy, kü
thuËt nghiÖp vô cña Vinare kh«ng ngõng t¨ng lªn ®ång thêi còng lµ mét
nh©n tè gióp Vinare cã thÓ cã ®îc phÇn phÝ nhîng t¸i tõ thÞ trêng quèc tÕ.
2. Nh÷ng khã kh¨n.
MÆc dï cã rÊt nhiÒu thuËn lîi song ho¹t ®éng kinh doanh t¸i b¶o hiÓm
x©y dùng l¾p ®Æt cña Vinare còng ph¶i ®èi mÆt víi nh÷ng khã kh¨n nhÊt
®Þnh:
- HÖ thèng ph¸p lý vÒ kinh doanh b¶o hiÓm cßn thiÕu vµ cha ®ång bé.
Do cha cã luËt vÒ phßng chèng c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh, thiÕu v¨n b¶n
ph¸p luËt xö lý vi ph¹m hµnh chÝnh trong lÜnh vùc kinh doanh b¶o hiÓm,
nªn dÉn tíi hiÖn tîng c¸c doanh nghiÖp vi ph¹m c¸c quy ®Þnh vÒ hîp t¸c vµ
c¹nh tranh, kh«ng thùc hiÖn triÖt ®Ó c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ b¸o

75
c¸o thèng kª, mét sè doanh nghiÖp thµnh lËp chi nh¸nh, bæ nhiÖm ngêi
®iÒu hµnh kh«ng xin phÐp chÊp thuËn tríc cña c¬ quan cã thÈm quyÒn...
Qu¶n lý nhµ níc vÒ kinh doanh b¶o hiÓm cha theo kÞp sù ph¸t triÓn cña
thÞ trêng. Ph¬ng thøc kiÓm tra, gi¸m s¸t cßn nÆng vÒ hµnh chÝnh, ®Æc
biÖt ®èi víi c¸c doanh nghiÖp nhµ níc. HÖ thèng c¸c chØ tiªu gi¸m s¸t, ®¸nh
gi¸ rñi ro vÒ vèn, vÒ ho¹t ®éng tµi chÝnh, kinh doanh cña doanh nghiÖp
cßn thiÕu. C«ng nghÖ qu¶n lý cßn l¹c hËu, cha cã hÖ thèng phÇn mÒm
qu¶n lý vµ nèi m¹ng víi c¸c doanh nghiÖp ®Ó phôc vô cho qu¶n lý ®îc kÞp
thêi. §éi ngò c¸n bé qu¶n lý cßn thiÕu vµ yÕu so víi yªu cÇu.
ChÝnh nh÷ng bÊt cËp nµy lµm cho thÞ trêng b¶o hiÓm ViÖt Nam bÞ h¹n
chÕ ph¸t triÓn vµ tÊt yÕu Vinare còng kh«ng ngoµi sù ¶nh hëng nµy.
- BiÓu hiÖn c¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm gèc vÉn cßn tån
t¹i: t×nh tr¹ng c¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm gèc, cho dï ®·
tho¶ thuËn ®ång b¶o hiÓm víi nhau trong mét sè dù ¸n nhÊt ®Þnh, díi h×nh
thøc c¾t gi¶m phÝ, h¹ møc khÊu trõ tíi møc phi kü thuËt, më réng ®iÒu
kiÖn, ®iÒu kho¶n b¶o hiÓm qu¸ møc vÉn diÔn ra. §iÒu cÇn lu ý ë ®©y lµ
qua theo dâi, møc phÝ ¸p dông cho hÇu hÕt c¸c ®¬n b¶o hiÓm kü thuËt ë
ViÖt Nam thêng thÊp h¬n 25%- 50% so víi møc phÝ ¸p dông cho c¸c dù ¸n
t¬ng tù trªn thÕ giíi, ngo¹i trõ Trung Quèc.
Bªn c¹nh ®ã, c¸c doanh nghiÖp dêng nh l¬ lµ c«ng t¸c ®¸nh gi¸ rñi
ro, ®Ò phßng h¹n chÕ tæn thÊt, gi¸m ®Þnh, båi th êng kÞp thêi ®Çy ®ñ
cho kh¸ch hµng.
TÊt c¶ nh÷ng nguyªn nh©n trªn ®· dÉn tíi viÖc khã t×m kiÕm thÞ trêng
®øng ®Çu nhËn t¸i b¶o hiÓm hç trî hoÆc thu xÕp t¸i b¶o hiÓm gÆp rÊt
nhiÒu khã kh¨n hoÆc kh«ng thÓ hoµn tÊt viÖc thu xÕp t¸i b¶o hiÓm vît
qu¸ møc gi÷ laÞ th«ng thêng cña c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm ViÖt Nam. Tr-
êng hîp ®iÓn h×nh gÇn ®©y lµ viÖc thu xÕp t¸i b¶o hiÓm cho nhµ m¸y
thuû ®iÖn §¹i Ninh. Cã doanh nghiÖp b¶o hiÓm kh«ng thÓ thu xÕp t¸i b¶o
hiÓm hÕt phÇn tû lÖ ®ång b¶o hiÓm cña m×nh mÆc dï ®· “gâ cöa” nhiÒu

76
nhµ nhËn t¸i b¶o hiÓm trªn thÕ giíi trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp th«ng qua c¸c
c«ng ty m«i giíi vµ ph¶i gi÷ l¹i tû lÖ kh¸ lín trong dÞch vô nµy. §iÒu nµy ®·
lµm dÊy lªn nh÷ng mèi quan ng¹i lín vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n, sù æn ®Þnh
tµi chÝnh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm mét khi kh«ng may cã tæn thÊt lín
hoÆc tæn thÊt toµn bé x¶y ra. §iÒu quan träng h¬n c¶ lµ qua dÞch vô nµy
vµ mét sè dÞch vô kh¸c, c¸c nhµ t¸i b¶o hiÓm thêng hç trî thÞ trêng b¶o
hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt ViÖt Nam nh Munich Re, Swiss Re... cã thÓ cã
mét c¸i nh×n kh¸c vµ mÊt lßng tin.
ViÖc mét lo¹t c¸c c«ng tr×nh ®· ®îc c¸c c«ng ty b¶o hiÓm cÊp ®¬n tuy
nhiªn kh«ng chµo ®îc t¸i b¶o hiÓm lµ cùc kú nguy hiÓm, nÕu c¸c c«ng ty
b¶o hiÓm gèc kh«ng sím cã biÖn ph¸p kh¾c phôc th× sím muén thÞ trêng
b¶o hiÓm ViÖt Nam sÏ r¬i vµo t×nh tr¹ng khñng ho¶ng (c«ng ty b¶o hiÓm
bÞ ph¸ s¶n d©y chuyÒn, kh¸ch hµng mÊt lßng tin, nhµ nhËn t¸i b¶o hiÓm
quay lng l¹i víi thÞ trêng...).
Nguyªn nh©n dÉn ®Õn t×nh tr¹ng c¹nh tranh nh hiÖn nay cã thÓ lý gi¶i
theo nhiÒu c¸ch, trong ®ã cã thÓ nãi ®Õn nguyªn nh©n chñ quan cña doanh
nghiÖp ®ã lµ kh¶ n¨ng cung cÊp dÞch vô cho kh¸ch hµng. C«ng viÖc nµy
liªn quan tíi nhiÒu vÊn ®Ò, ®ã lµ c«ng t¸c qu¶n khai th¸c nghiÖp vô, chÊt l-
îng phôc vô kh¸ch hµng, gi¶i quyÕt båi thêng, nghiªn cøu s¶n phÈm míi...
§Ó n©ng cao tÝnh c¹nh tranh, c¸c doanh nghiÖp trong thêi gian qua ®·
quan t©m ®Çu t nhiÒu ®Õn c«ng t¸c nµy vµ ®· ®¹t ®îc mét sè thµnh tùu
nhÊt ®Þnh, tuy nhiªn hiÖn còng cßn nhiÒu tån t¹i vµ g©y kh¸ nhiÒu trë ng¹i
cho doanh nghiÖp. Cô thÓ nh trong kh©u qu¶n lý nghiÖp vô, mét sè c«ng ty
®· chó träng h¬n ®Õn kh¸ch hµng vµ viÖc ®¸nh gi¸ rñi ro tríc khi khai th¸c,
tuy nhiªn viÖc thùc hiÖn cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n vµ cha ®ång bé, kh«ng
tæ chøc ®îc hoÆc thiÕu nghiªn cøu chuyªn s©u vÒ lÜnh vùc khai th¸c, ®èi
tîng kh¸ch hµng vµ cha x©y dùng ®îc chiÕn lîc l©u dµi.
ViÖc n©ng cao chÊt lîng phôc vô kh¸ch hµng ®îc thùc hiÖn g¾n liÒn víi
kh©u qu¶n lý nghiÖp vô, th«ng qua ®ã ®Ó phèi hîp thùc hiÖn tèt c«ng t¸c

77
gi¸m ®Þnh rñi ro, t vÊn kh¸ch hµng vÒ c«ng t¸c ®Ò phßng h¹n chÕ tæn
thÊt. Tuy nhiªn hiÖn nay ®a sè c¸c doanh nghiÖp cha cã hoÆc cha cã hoÆc
x©y dùng ®îc mét kªnh th«ng tin thêng xuyªn tíi kh¸ch hµng, cha tæ chøc ®-
îc c¸c cuéc héi th¶o cung cÊp th«ng tin cho kh¸ch hµng.
Kh©u gi¸m ®Þnh, båi thêng còng lµ mét c«ng viÖc quan träng, hiÖn
c«ng t¸c nµy ®· vµ ®ang ®îc c¸c c«ng ty b¶o hiÓm quan t©m ®Çu t coi lµ
mét kh©u quan träng trong viÖc n©ng cao chÊt lîng phôc vô kh¸ch hµng.
Tuy nhiªn, viÖc thùc hiÖn c«ng viÖc nµy hiÖn nay còng cßn gÆp nhiÒu
khã kh¨n. Cô thÓ lµ chÊt lîng thùc hiÖn c«ng t¸c gi¸m ®Þnh cha cao, viÖc
thuª gi¸m ®Þnh viªn quèc tÕ ®«i khi cha tuyÓn chän kü nªn nhiÒu trêng hîp
hå s¬ båi thêng ph¶i chê ®îi. Mét sè doanh nghiÖp cha chuyªn m«n ho¸ ®îc
kh©u båi thêng nªn thiÕu ®ång bé trong quy tr×nh híng dÉn thùc hiÖn còng
nh kiÓm tra nªn ®«i lóc x¶y ra trêng hîp thiÕu kiªn quyÕt trong xö lý.
C«ng t¸c nghiªn cøu s¶n phÈm chuyÓn biÕn rÊt chËm, ®Æc biÖt lµ c¸c
s¶n phÈm híng tíi nhu cÇu cña c¸c doanh nghiÖp nhá, c¸ nh©n, d©n c nªn
g©y khã kh¨n trong viÖc tiÕp cËn kh¸ch hµng.
Râ rµng lµ tríc nh÷ng khã kh¨n nh trªn, t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p
®Æt t¹i Vinare còng chÞu ¶nh hëng chung, kÓ c¶ ë thÞ trêng trong níc vµ
quèc tÕ.
- C¬ së vËt chÊt cßn thiÕu thèn: §©y kh«ng chØ lµ nÐt næi cém riªng
cña Vinare mµ lµ khã kh¨n chung cña toµn thÞ trêng b¶o hiÓm ViÖt Nam.
MÆc dï hiÖn nay Vèn ®iÒu lÖ cña Vinare ®· t¨ng lªn 500 tû ®ång, nhng
nÕu so s¸nh víi gi¸ trÞ cña c¸c c«ng tr×nh x©y dùng l¾p ®Æt th× sè vèn
nµy cha t¬ng xøng. ChÝnh ®iÒu nµy ®· h¹n chÕ møc gi÷ l¹i cña Vinare
còng nh cho thÞ trêng trong níc, v× thÕ mét tû lÖ lín phÝ nhîng t¸i b¶o
hiÓm khai th¸c ®îc ph¶i chuyÓn cho c¸c c«ng ty, tËp ®oµn b¶o hiÓm lín
trªn thÕ giíi.

78
 N¨ng lùc t¸i b¶o hiÓm thÊp còng lµm cho Vinare gÆp khã kh¨n trong
viÖc thu xÕp t¸i b¶o hiÓm ra níc ngoµi ®èi víi c¸c rñi ro lín, ®Æc biÖt
trong bèi c¶nh thÞ trêng b¶o hiÓm quèc tÕ khã kh¨n nh hiÖn nay.
HiÖn nay mÆc dï hÇu hÕt c¸c phßng ban cña Vinare ®Òu ®îc trang bÞ
m¸y vi tÝnh cã nèi m¹ng, tuy nhiªn nhiÒu m¸y ®ang trong t×nh tr¹ng l¹c hËu
¶nh hëng nhÊt ®Þnh ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña toµn c«ng ty kÓ c¶
nghiÖp vô x©y dùng l¾p ®Æt.
- Bªn c¹nh ®ã, cã mét thùc tÕ lµ ®éi ngò c¸n bé t¸i b¶o hiÓm x©y dùng
l¾p ®Æt trong Tæng c«ng ty dï n¾m v÷ng nghiÖp vô kü thuËt, giái chuyªn
m«n nhng mét mÆt ph¶i t¨ng cêng cho mét sè c«ng ty b¶o hiÓm gèc, mÆt
kh¸c l¹i cßn rÊt trÎ thiÕu kinh nghiÖm cho nªn vÉn cha ®¸p øng ®îc nhu
cÇu vÒ c¸n bé trong bèi c¶nh héi nhËp vµ më cöa thÞ trêng hiÖn nay.
- Sù ¶nh hëng tiªu cùc cña thÞ trêng thÕ giíi: Xu híng trªn thÞ trêng thÕ
giíi sau hµng lo¹t c¸c sù kiÖn nh sù kiÖn 11/9, dÞch SARS, n¹n sãng thÇn
bªn c¹nh t¸c ®éng tÝch cùc nh ®· ph©n tÝch ë trªn còng cã nh÷ng t¸c ®éng
tiªu cùc nhÊt ®Þnh. Sau nh÷ng sù kiÖn nµy an toµn lµ mét môc tiªu hµng
®Çu cña c¸c c«ng ty b¶o hiÓm ViÖt Nam khi t×m kiÕm thÞ trêng chuyÓn
nhîng t¸i b¶o hiÓm cho m×nh. Trong bèi c¶nh ®ã Munich Re vµ Swiss Re
®¬ng nhiªn vÉn lµ nh÷ng ®Þa chØ ®¸ng tin cËy nhÊt cho c¸c c«ng ty b¶o
hiÓm gèc. §iÒu nµy v« h×nh chung ®· t¹o nªn khã kh¨n cho Vinare trong
viÖc khai th¸c phÇn nhîng t¸i b¶o hiÓm tù nguyÖn
- Tû lÖ hoa hång nhîng do Vinare tr¶ cßn thÊp: Mét thùc tÕ râ rµng lµ tû
lÖ hoa hång trong níc do Vinare tr¶ vµ tû lÖ hoa hång do c¸c c«ng ty níc
ngoµi tr¶ cho c¸c c«ng ty b¶o hiÓm gèc chªnh nhau Ýt nhÊt lµ 5%. §ã lµ lý
do chÝnh ®Ó c¸c c«ng ty b¶o hiÓm gèc kh«ng muèn nhîng cho Vinare
phÇn ngoµi b¾t buéc mµ thêng nhîng ra níc ngoµi. §©y lµ mét c¶n trë
khiÕn Vinare gÆp khã kh¨n trong ho¹t ®éng kinh doanh còng nh thùc hiÖn
môc tiªu n©ng cao møc gi÷ l¹i cña m×nh.

79
 Kh«ng nh÷ng thÕ, trong tû lÖ hoa hång mµ Vinare ¸p dông kh«ng cã kÌm
theo l·i. §iÒu nµy lµm gi¶m tÝnh hÊp dÉn cña Vinare ®èi víi c¸c c«ng ty
b¶o hiÓm gèc.
- Ho¹t ®éng t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt ë ngoµi níc cña Vinare cßn
yÕu. Nguyªn nh©n lµ bëi thÞ trêng t¸i b¶o hiÓm thÕ giíi vµ khu vùc hiÖn
nay cã tÝnh c¹nh tranh rÊt cao do n¨ng lùc t¸i b¶o hiÓm d thõa. C¸c c«ng ty
t¸i b¶o hiÓm lín nh Munich Re, Swiss Re cã chi nh¸nh ë kh¾p n¬i trªn thÕ
giíi vµ ®Æc biÖt ®ang rÊt quan t©m ®Õn c¸c thÞ trêng ®ang ph¸t triÓn
§«ng Nam ¸, trong ®ã cã ViÖt Nam. MÆt kh¸c, tiÒm n¨ng tµi chÝnh cña
Vinare cßn h¹n hÑp, kh¶ n¨ng v¬n ra níc ngoµi lµ rÊt khã kh¨n.
- Trong nghiÖp vô t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt, Vinare vÉn nhËn t¸i
trùc tiÕp tõ c¸c c«ng ty b¶o hiÓm gèc mµ kh«ng th«ng qua m«i giíi. Nhng
c¸c c«ng ty b¶o hiÓm trong níc chØ chiÕm kho¶ng 30- 40% thÞ trêng b¶o
hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt trong khi ®ã phÇn cßn l¹i (60- 70%) lµ cña c¸c
c«ng ty b¶o hiÓm níc ngoµi dï c¸c c«ng ty nµy cha ®îc phÐp ho¹t ®éng ë
ViÖt Nam. PhÇn 60- 70% nµy vÒ mÆt danh nghÜa lµ do c¸c c«ng ty b¶o
hiÓm trong níc t¸i theo chØ ®Þnh nhng thùc ra chÝnh c¸c c«ng ty b¶o
hiÓm níc ngoµi thùc hiÖn khai th¸c bÊt hîp ph¸p råi giíi thiÖu cho mét
c«ng ty b¶o hiÓm gèc cÊp ®¬n víi ®iÒu kiÖn, ®iÒu kho¶n, biÓu phÝ do
hä ¸p ®Æt vµ ph¶i u tiªn t¸i b¶o hiÓm cho hä. Do ®ã, Vinare ®· mÊt ®i
mét phÇn lín c¸c dÞch vô trªn thÞ trêng.
Mét phÇn nguyªn nh©n cña hiÖn tîng nµy cã thÓ do thÞ trêng b¶o hiÓm
ViÖt Nam vÉn cha quen lµm viÖc th«ng qua m«i giíi, chÝnh v× vËy mµ
ho¹t ®éng m«i giíi b¶o hiÓm cßn chËm ph¸t triÓn. HiÖn nay, chØ cã hai
doanh nghiÖp m«i giíi b¶o hiÓm. C«ng ty liªn doanh m«i giíi b¶o hiÓm
ANONCHIBROK lµ doanh nghiÖp liªn doanh gi÷a C«ng ty m«i giíi b¶o
hiÓm AON cña Mü vµ Tæng c«ng ty B¶o hiÓm ViÖt Nam ®îc thµnh lËp
vµo th¸ng 12 n¨m 1993, mÆc dï nh÷ng n¨m gÇn ®©y ho¹t ®éng cã l·i nhng
chñ yÕu giíi thiÖu dÞch vô b¶o hiÓm cho B¶o ViÖt thay v× thay mÆt

80
kh¸ch hµng lùa chän doanh nghiÖp b¶o hiÓm phôc vô tèt nhÊt cho kh¸ch
hµng. §iÒu nµy kh«ng phï hîp víi nguyªn t¾c ho¹t ®éng m«i giíi b¶o hiÓm
lµ ®¹i diÖn cho bªn mua b¶o hiÓm t vÊn cho hä lùa chän doanh nghiÖp
b¶o hiÓm, s¶n phÈm b¶o hiÓm tèt nhÊt. C«ng ty cæ phÇn m«i giíi b¶o
hiÓm ViÖt Quèc míi ®i vµo ho¹t ®éng nªn cha ®ãng gãp nhiÒu vµo sù
ph¸t triÓn kªnh ph©n phèi s¶n phÈm.
- Mét khã kh¨n kh¸c mµ Vinare ph¶i ®èi mÆt trong ho¹t ®éng nhîng t¸i
b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt ®ã lµ hiÖn nay ph¬ng ph¸p ¸p dông chÝnh
cña Vinare vÉn lµ ph¬ng ph¸p tû lÖ. Trªn thùc tÕ, nghiÖp vô t¸i b¶o hiÓm
x©y dùng l¾p ®Æt lµ mét nghiÖp vô cã kÕt qu¶ tèt, tû lÖ tæn thÊt thêng
rÊt thÊp v× thÕ hÇu hÕt trong c¸c trêng hîp, Vinare cè g¾ng Ên ®Þnh
møc gi÷ l¹i kh¸ cao. ThÕ nhng, viÖc Ên ®Þnh møc gi÷ l¹i cao nh vËy sÏ rÊt
nguy hiÓm cho Vinare nÕu x¶y ra tæn thÊt lín do sù tÝch tô tËp trung rñi
ro hoÆc do rñi ro thiªn tai.

81
 Ch¬ng III
KiÕn nghÞ vµ gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶
nghiÖp vô t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt t¹i Vinare.

I. Xu híng ph¸t triÓn thÞ trêng t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt ë ViÖt
Nam.
B¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt míi chØ xuÊt hiÖn ë ViÖt Nam vµo
nh÷ng n¨m cuèi thËp kû 80. Kh¶ n¨ng khai th¸c nghiÖp vô b¶o hiÓm nµy
®ang ®îc hoµn thiÖn dÇn. Do vËy, doanh thu phÝ b¶o hiÓm x©y dùng
l¾p ®Æt khai th¸c ®îc sÏ t¨ng lªn.
VÒ phÝa ngêi d©n vµ c¸c tæ chøc doanh nghiÖp nhËn thøc vÒ b¶o
hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt cßn h¹n chÕ. V× thÕ, cã nhiÒu c«ng tr×nh kh«ng
mua b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt. Tuy nhiªn, trong thêi gian tíi, víi nh÷ng
nç lùc tuyªn truyÒn cña c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm còng t¸c ®éng cña
nh÷ng thiÖt h¹i vËt chÊt x¶y ra trong thùc tÕ sÏ thu hót ®îc mèi quan t©m
vÒ b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt cña ngêi ®Çu t, chñ thÇu. Doanh thu phÝ
b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt nhê ®ã còng sÏ ®îc n©ng lªn.
NÒn kinh tÕ ViÖt Nam ®ang trªn ®µ ph¸t triÓn, t¨ng trëng kinh tÕ b×nh
qu©n hµng n¨m kho¶ng 7%. Nhu cÇu x©y dùng l¾p ®Æt c¸c c«ng tr×nh c¬
së h¹ tÇng cho nÒn kinh tÕ ngµy cµng lín. KÌm theo ®ã, nhu cÇu mua b¶o
hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt sÏ t¨ng.
Theo sè liÖu thèng kª båi thêng tõ n¨m 1995 trë l¹i ®©y th× tû lÖ tæn
thÊt ngµy mét cao. Nguyªn nh©n chñ yÕu lµ do t×nh h×nh thiªn tai, lò lôt t¹i
ViÖt Nam ngµy cµng trë nªn thêng xuyªn h¬n, nghiªm träng h¬n ¶nh hëng tíi
kÕt qu¶ kinh doanh b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt. Trong khi ®ã, c¸c c«ng
tr×nh x©y dùng l¾p ®Æt ngµy cµng nhiÒu, gi¸ trÞ ngµy cµng lín lµm cho
nguy c¬ tÝch tô rñi ro t¨ng dÇn. §iÒu nµy khiÕn c¸c doanh nghiÖp b¶o

82
hiÓm ph¶i nghÜ tíi biÖn ph¸p t¸i b¶o hiÓm ®Ó b¶o vÖ cho phÇn tr¸ch
nhiÖm gi÷ l¹i cña m×nh.
Theo nh÷ng cam kÕt trong HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt Mü, trong vßng 5
n¨m sau khi HiÖp ®Þnh ®· ®îc ký kÕt, quy ®Þnh t¸i b¶o hiÓm b¾t buéc sÏ
®îc xo¸ bá hoµn toµn, thÞ trêng b¶o hiÓm ViÖt Nam sÏ më réng cho c¸c
doanh nghiÖp b¶o hiÓm níc ngoµi vµo ViÖt Nam. V× thÕ, trong t¬ng lai
kh«ng xa thÞ trêng b¶o hiÓm ViÖt Nam sÏ trë nªn thÞ trêng c¹nh tranh gay
g¾t. B¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt còng kh«ng n»m ngoµi c¬ chÕ ®ã. §èi
víi mét c«ng tr×nh x©y dùng l¾p ®Æt cã thÓ cã nhiÒu c«ng ty b¶o hiÓm,
kÓ c¶ trong níc lÉn ngoµi níc c¹nh tranh lÉn nhau ®Ó dµnh dÞch vô. V×
thÕ, cÇn nhanh chãng thiÕt kÕ mét ch¬ng tr×nh t¸i b¶o hiÓm víi h¹n møc
tr¸ch nhiÖm ®ñ cao vµ hiÖu qu¶ ®Ó c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm ViÖt
Nam c¹nh tranh ®îc víi c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi. §iÒu nµy
cã nghÜa lµ c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm kh«ng gÆp ph¶i h¹n chÕ vÒ h¹n
møc tr¸ch nhiÖm t¸i b¶o hiÓm nªn cã thÓ chÊp nhËn b¶o hiÓm c¸c c«ng
tr×nh cã gi¸ trÞ rÊt lín.
ThÞ trêng b¶o hiÓm, t¸i b¶o hiÓm vèn lu«n chøa ®ùng nh÷ng ®iÒu bÊt
æn kh«ng ngê. Rñi ro khñng bè ë Mü, dÞch SARS, n¹n sãng thÇn võa x¶y ra
lµ mét vÝ dô.
H¬n n÷a, do kÕt qu¶ kinh doanh kh«ng tèt trong thêi kú thÞ trêng c¹nh
tranh vµo cuèi thËp niªn 90 vµ phÇn lín lµ do c¸c tæn thÊt cña Trung t©m
th¬ng m¹i thÕ giíi ë Mü (kho¶ng 40 tû USD) céng thªm hµng lo¹t c¸c sù
kiÖn x¶y ra trong thêi kú phôc håi khã kh¨n vµ chËm ch¹p cña nÒn kinh tÕ
thÕ giíi ®Çu n¨m nh: gi¸ cæ phiÕu tiÕp tôc sôt gi¶m m¹nh trªn c¸c thÞ trêng
chøng kho¸n chñ chèt thÕ giíi, ®« la Mü gi¶m gi¸ vµ l·i suÊt gi¶m tíi møc
thÊp kû lôc, tÊt c¶ nh÷ng yÕu tè ®ã g©y trë ng¹i cho thÞ trêng thÕ giíi vèn
bÞ thu hÑp nµy.
Sau nh÷ng sù kiÖn nµy, thÞ trêng b¶o hiÓm vµ t¸i b¶o hiÓm thÕ giíi
thay ®æi hoµn toµn. Mét sè c«ng ty b¶o hiÓm, t¸i b¶o hiÓm bÞ ph¸ s¶n

83
hoÆc thu hÑp ho¹t ®éng kinh doanh. Kh¶ n¨ng nhËn t¸i b¶o hiÓm cña thÞ
trêng quèc tÕ gi¶m ®ét ngét. ViÖc nµy ¶nh hëng rÊt lín ®Õn thÞ trêng b¶o
hiÓm vµ t¸i b¶o hiÓm ViÖt Nam. Thu xÕp t¸i b¶o hiÓm trë nªn hÕt søc khã
kh¨n v× kh¶ n¨ng nhËn t¸i b¶o hiÓm trªn thÞ trêng thÕ giíi gi¶m m¹nh, c¸c
c«ng ty nhËn t¸i yªu cÇu t¨ng tû lÖ phÝ b¶o hiÓm. Thªm vµo ®ã, ®iÒu
kiÖn vµ ®iÒu kho¶n bÞ th¾t chÆt h¬n, ®iÓn h×nh lµ mét sè ph¹m vi b¶o
hiÓm khã cã thÓ mua ®îc nh “ Sai sãt trong thiÕt kÕ” theo ®iÒu kho¶n bæ
sung DE5/95 hay LEG3/96 vµ b¶o hiÓm “C«ng t¸c b¶o hµnh cã ®¶m b¶o”.
Ph¹m vi b¶o hiÓm cßn bÞ h¹n chÕ ®èi víi c¸c ®iÒu kho¶n nh lµ Chi phÝ
dän dÑp hiÖn trêng, Chi phÝ ho¹t ®éng gia t¨ng, §Ò phßng vµ h¹n chÕ tæn
thÊt, §×nh c«ng vµ Næi lo¹n, Gi¸n ®o¹n kinh doanh... Nh×n chung xu híng
cña thÞ trêng b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt trªn thÕ giíi còng nh ë ViÖt
Nam trong nh÷ng n¨m tiÕp theo sÏ tËp trung vµo mét sè môc tiªu chñ yÕu,
®ã lµ:
- Bï ®¾p nh÷ng tæn thÊt trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y;
- Quay trë l¹i nh÷ng nguyªn t¾c chÝnh cña b¶o hiÓm x©y dùng l¾p
®Æt;
- Xem xÐt sù tÝch tô rñi ro;
- B¶o ®¶m cã l·i hîp lý trªn vèn vµ cæ phÇn.
Nh vËy, thÞ trêng t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt ë ViÖt Nam trong
nh÷ng n¨m tíi sÏ ®îc më réng nhng còng gÆp nh÷ng th¸ch thøc míi.

II. Ph¬ng híng ph¸t triÓn nghiÖp vô kinh doanh t¸i b¶o hiÓm x©y dùng
l¾p ®Æt cña Vinare.
Trong nh÷ng n¨m qua, Vinare lu«n thùc hiÖn tèt chøc n¨ng nhiÖm vô
cña m×nh theo nh chØ thÞ ban ®Çu cña Bé tµi chÝnh vµ lu«n ®¹t kÕt qu¶
kinh doanh tèt. Tuy nhiªn, t×nh h×nh kinh tÕ x· héi ®ang cã nhiÒu thay
®æi. Vinare cÇn cã chiÕn lîc míi cho ho¹t ®éng cña m×nh. §èi víi nghiÖp

84
vô t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt, môc tiªu, ph¬ng híng cña Vinare trong
nh÷ng n¨m tíi lµ:
Thø nhÊt: Vinare cÇn chó träng, ph¸t triÓn ho¹t ®éng kinh doanh
nhËn t¸i b¶o hiÓm, t¨ng cêng kh¶ n¨ng tµi chÝnh vµ kh¶ n¨ng gi÷ l¹i cña
c«ng ty.
Thø hai: TiÕp tôc gióp ®ì c¸c c«ng ty b¶o hiÓm gèc, ®Æc biÖt c¸c
c«ng ty míi ra ®êi cã triÓn khai nghiÖp vô b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt,
qua ®ã Vinare cã thÓ khai th¸c t¸i b¶o hiÓm tù nguyÖn.
Thø ba: Vinare cÇn tõng bíc tham gia vµo thÞ thêng t¸i b¶o hiÓm
x©y dùng l¾p ®Æt khu vùc vµ thÕ giíi b»ng c¸ch thu hót sù chó ý cña c¸c
c«ng ty b¶o hiÓm quèc tÕ, tõ ®ã triÓn khai nhËn t¸i tõ níc ngoµi.
Thø t: N©ng cao møc gi÷ l¹i cho thÞ trêng trong níc b»ng c¸ch t¨ng c-
êng chuyÓn nhîng cho c¸c c«ng ty trong níc, gi¶m chuyÓn nhîng phÝ ra níc
ngoµi
Thø n¨m: §¶m b¶o sù æn ®Þnh vµ n©ng cao uy tÝn cña c«ng ty trªn
thÞ trêng t¸i b¶o hiÓm.
Cuèi cïng, Vinare cÇn xem xÐt, tæ chøc ho¹t ®éng kinh doanh chÆt
chÏ, ®¶m b¶o quyÒn lîi cho kh¸ch hµng cña m×nh.

III. KiÕn nghÞ

3.1 Hoµn thiÖn c¬ chÕ, chÝnh s¸ch
HiÖn nay, LuËt kinh doanh b¶o hiÓm vµ c¸c v¨n b¶n híng dÉn ®· ®îc
ban hµnh t¹o ra khu«n khæ ph¸p lý t¬ng ®èi ®Çy ®ñ cho ho¹t ®éng kinh
doanh b¶o hiÓm. Tuy nhiªn, trong qu¸ tr×nh qu¶n lý ho¹t ®éng kinh doanh
b¶o hiÓm vµ tiÕn tr×nh héi nhËp cßn nhiÒu vÊn ®Ò n¶y sinh cha ®îc thÓ
chÕ hãa nh: quy ®Þnh xö ph¹t hµnh chÝnh, c¬ chÕ khuyÕn khÝch ph¸t
triÓn s¶n phÈm, cung cÊp dÞch vô qua biªn giíi... Mét sè v¨n b¶n chñ yÕu
cÇn thiÕt ph¶i hoµn chØnh vµ ban hµnh nh: quy ®Þnh vÒ cung cÊp dÞch

85
vô qua biªn giíi, quy ®Þnh vÒ chØ tiªu gi¸m s¸t ho¹t ®éng c¸c doanh nghiÖp
b¶o hiÓm, quy ®Þnh liªn quan ®Õn quü ®Çu t cña doanh nghiÖp...
Bªn c¹nh ®ã, quy ®Þnh t¸i b¶o hiÓm hiÖn nay cña Nhµ níc còng nªn
cÇn ®iÒu chØnh nh»m tiÕp tôc ®¶m b¶o quyÒn chñ ®éng cña doanh
nghiÖp b¶o hiÓm, thuËn tÞªn cho viÖc thu xÕp c¸c ch¬ng tr×nh t¸i b¶o
hiÓm còng nh cho Vinare. HiÖn nay, theo ph©n tÝch ë trªn quy ®Þnh nh
hiÖn nay vÉn cßn nhiÒu bÊt cËp cã thÓ g©y khã kh¨n cho Vinare. Kinh
nghiÖm thµnh c«ng cña nhiÒu níc cho thÊy nªn quy ®Þnh nghÜa vô ph¶i t¸i
cho c«ng ty b¶o hiÓm quèc gia mét tû lÖ nhÊt ®Þnh trªn tæng phÝ gèc, bÊt
kÓ cã ph¸t sinh t¸i b¶o hiÓm hay kh«ng. Quy ®Þnh nh vËy kh«ng nh÷ng
gióp cho viÖc kiÓm so¸t ho¹t ®éng b¶o hiÓm, t¸i b¶o hiÓm cña Nhµ níc
thuËn tiÖn mµ cßn thóc ®Èy sù lín m¹nh cña c«ng ty t¸i b¶o hiÓm quèc gia.
3.2 §æi míi ph¬ng thøc qu¶n lý
Mét trong nh÷ng bÊt cËp cña thÞ trêng b¶o hiÓm ViÖt Nam ®ã lµ qu¶n
lý nhµ níc vÒ ho¹t ®éng nµy cßn yÕu kÐm. Ph¬ng thøc kiÓm tra, gi¸m s¸t
cßn nÆng vÒ h×nh chÝnh, yÕu kÐm vÒ nhiÒu mÆt, nhiÒu khi can thiÖp
qu¸ s©u vµo ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm v× thÕ lµm cho c¸c
doanh nghiÖp trong níc thiÕu sù n¨ng ®éng. V× vËy vÊn ®Ò hiÖn nay ®ã
lµ cÇn cã nh÷ng thay ®æi tÝch cùc trong qu¶n lý cña Nhµ níc. Cã thÓ cÇn
tiÕn hµnh theo nh÷ng c¸ch sau:
- T¨ng cêng chñ ®éng vµ tÝnh tù chÞu tr¸ch nhiÖm cho c¸c doanh
nghiÖp, vÒ c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn néi dung b¸o c¸o, kÕt qu¶ ho¹t ®éng
trong viÖc thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt.
- C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ cÇn ®îc x©y dùng mét c¸ch kh¸ch quan vµ ®îc
c«ng khai ho¸.
- H¹n chÕ sù can thiÖp cña Nhµ níc vµo ho¹t ®éng kinh doanh cña
doanh nghiÖp. Ho¹t ®éng qu¶n lý mang tÝnh chuyªn nghiÖp. Quan hÖ gi÷a
c¬ quan qu¶n lý vµ doanh nghiÖp dùa trªn tinh thÇn hîp t¸c, x©y dùng.

86
 - C¸c thñ tôc cÊp giÊy phÐp, thÈm ®Þnh hå s¬ phª chuÈn, ®¨ng ký s¶n
phÈm, c¸c thñ tôc kh¸c nh thay ®æi vèn, më réng néi dung vµ ph¹m vi ho¹t
®éng cÇn ®îc ®¬n gi¶n ho¸, t¹o ®iÒu kiÖn dÔ dµng nhÊt cho c¸c doanh
nghiÖp ho¹t ®éng kinh doanh.
3.3 Thùc hiÖn nguyªn t¾c vµ chuÈn mùc quèc tÕ
§Ó thÞ trêng b¶o hiÓm ViÖt Nam cã thÓ thùc sù héi nhËp thùc sù víi
thÞ trêng thÕ giíi, mét vÊn ®Ò quan träng ®ã lµ ho¹t ®éng qu¶n lý ph¶i ®îc
thùc hiÖn theo c¸c nguyªn t¾c vµ chuÈn mùc quèc tÕ trªn c¬ së phï hîp víi
®iÒu kiÖn hoµn c¶nh thùc tÕ cña ViÖt Nam. Cã thÓ ®a ra ®©y mét sè
nguyªn t¾c vµ chuÈn mùc quèc tÕ chÝnh nh sau:
- Trong qu¸ tr×nh xem xÐt cÊp GiÊy phÐp ho¹t ®éng kinh doanh b¶o
hiÓm ph¶i ®¸nh gi¸ n¨ng lùc cña chñ ®Çu t, ngêi qu¶n trÞ ®iÒu hµnh, kÕ
ho¹ch kinh doanh bao gåm c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh, kÕ ho¹ch gãp vèn, kh¶
n¨ng thanh to¸n...
- Gi¸m s¸t doanh nghiÖp b¶o hiÓm thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh cña Nhµ níc
vµ c¸c quy ®Þnh cña b¶n th©n doanh nghiÖp vÒ qu¶n lý tµi chÝnh, kÕ
to¸n, ®¸nh gi¸ rñi ro, qu¶n lý tµi s¶n;
- Qu¶n lý ho¹t ®éng ®Çu t b¶o ®¶m ®Çu t cña doanh nghiÖp ®îc ®a
d¹ng, trong h¹n møc theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt;
- §¸nh gi¸ c¸c chØ tiªu tµi chÝnh, kinh tÕ cña doanh nghiÖp mét c¸ch
thêng xuyªn, x©y dùng chØ tiªu c¶nh b¸o sím, ®¸nh gi¸ kÞp thêi t×nh h×nh
tµi chÝnh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm;
- Nghiªm cÊm c¹nh tranh bÊt hîp ph¸p, g©y bÊt æn ®Þnh thÞ trêng.
Gi¸m s¸t ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp tu©n thñ c¸c quy ®Þnh vÒ c«ng khai
ho¸ th«ng tin, cung cÊp th«ng tin trung thùc cho kh¸ch hµng, båi thêng hoÆc
tr¶ tiÒn b¶o hiÓm nhanh chãng ®Çy ®ñ;
- T¹o mèi quan hÖ tèt víi c¬ quan b¶o hiÓm níc ngoµi ®Ó nghiªn cøu
c¸c chuÈn mùc quèc tÕ ®Ó tõng bíc ¸p dông phï hîp víi tr×nh ®é ph¸t triÓn
cña thÞ trêng, häc hái kinh nghiÖm qu¶n lý, trao ®æi th«ng tin, n¾m b¾t

87
diÔn biÕn thÞ trêng b¶o hiÓm quèc tÕ, ®Æc biÖt lµ vÒ c¸c th«ng tin cã
liªn quan ®Õn c¸c c«ng ty b¶o hiÓm, m«i giíi b¶o hiÓm níc ngoµi ®ang ho¹t
®éng t¹i ViÖt Nam.
3.4 N©ng cao vai trß cña HiÖp héi b¶o hiÓm ViÖt Nam
HiÖp héi b¶o hiÓm lµ mét tæ chøc d©n sù nghÒ nghiÖp ho¹t ®éng
trªn c¬ së tham gia tù nguyÖn vµ ®ãng gãp kinh phÝ cña c¸c héi viªn. Ho¹t
®éng cña HiÖp héi lµ tù qu¶n lý cña c¸c tæ chøc b¶o hiÓm trªn thÞ trêng
nh»m c¸c môc tiªu:
- Cung cÊp th«ng tin vÒ b¶o hiÓm, t¸i b¶o hiÓm, c¸c quy ®Þnh cña
ph¸p luËt vµ sù thay ®æi ph¸p luËt cña thÞ trêng trong níc vµ quèc tÕ ®Ó
c¸c doanh nghiÖp thµnh viªn xö lý kÞp thêi, ®óng ph¸p luËt.
- Gióp ®ì c¸c thµnh viªn trong viÖc gi¶i quyÕt tranh chÊp, kiÖn tông,
cung cÊp th«ng tin míi, ®µo t¹o båi dìng c¸n bé chuyªn m«n.
- Thay mÆt c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm thµnh viªn kiÕn nghÞ hoÆc
®Ò xuÊt lªn c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ níc vÒ b¶o hiÓm nh÷ng vÊn ®Ò liªn
quan ®Õn chÝnh s¸ch, chÕ ®é vÒ ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm.
- Tham gia ®ãng gãp ý kiÕn víi c¬ quan qu¶n lý nhµ níc vÒ b¶o
hiÓm trong viÖc nghiªn cøu, x©y dùng ®Þnh híng chiÕn lîc ph¸t triÓn vµ
qu¶n lý ngµnh b¶o hiÓm.
Trªn thÕ giíi, ë nh÷ng níc cã thÞ trêng b¶o hiÓm ph¸t triÓn, c¸c HiÖp
héi b¶o hiÓm ®îc thµnh lËp rÊt sím vµ ®ãng gãp tÝch cùc vµo sù ph¸t
triÓn cña ngµnh nµy.
T¹i níc ta, HiÖp héi b¶o hiÓm ra ®êi t¬ng ®èi muén (n¨m 2001), tuy
nhiªn bíc ®Çu ®· cã vai trß quan träng gióp cho c¬ quan qu¶n lý nhµ níc
trong viÖc gi¸m s¸t ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm, kÕt nèi mèi
quan hÖ gi÷a c¸c doanh nghiÖp víi c¬ quan qu¶n lý, gi÷a doanh nghiÖp víi
doanh nghiÖp vµ gi÷a doanh nghiÖp víi ngêi tham gia b¶o hiÓm, nh»m duy
tr× m«i trêng c¹nh tranh lµnh m¹nh, thóc ®Èy sù hîp t¸c gi÷a c¸c doanh
nghiÖp b¶o hiÓm.

88
 §Ó cã thÓ tiÕp tôc ph¸t huy nh÷ng thµnh tÝch ®¹t ®îc ë trªn, cã thÓ
cã mét sè gi¶i ph¸p sau cho HiÖp héi b¶o hiÓm ViÖt Nam trong thêi gian tíi:
- Më réng ph¹m vi hîp t¸c gi÷a c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm vÒ ®µo
t¹o, trao ®æi th«ng tin, hîp t¸c kinh doanh, ®¸nh gi¸ rñi ro, tÝnh phÝ b¶o
hiÓm, ®ång b¶o hiÓm, t¸i b¶o hiÓm, ®Ò phßng h¹n chÕ tæn thÊt.
- Xem xÐt, söa ®æi, bæ sung §iÒu lÖ HiÖp héi b¶o hiÓm ViÖt Nam
theo híng khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm tham gia HiÖp héi,
g¾n quyÒn lîi vµ tr¸ch nhiÖm cña c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm víi HiÖp
héi.
- Cñng cè tæ chøc bé m¸y l·nh ®¹o vµ c¸c ban chuyªn tr¸ch cña HiÖp
héi. Ph¶i ®¶m b¶o nh÷ng ngêi l·nh ®¹o HiÖp héi cã ®Çy ®ñ n¨ng lùc, tr×nh
®é chuyªn m«n nghiÖp vô b¶o hiÓm, cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm vµ ®¹o ®øc.
Cã c¬ chÕ xøng ®¸ng vÒ tiÒn l¬ng, tiÒn thëng cho c¸c c¸n bé cña HiÖp héi
t¹o ®éng lùc, khuyÕn khÝch hä lao ®éng, cèng hiÕn cho ngµnh b¶o hiÓm.
- T¨ng cêng sù phèi hîp chÆt chÏ gi÷a HiÖp héi vµ c¸c c¬ quan qu¶n
lý nhµ níc vÒ kinh doanh b¶o hiÓm ®Ó kiÓm tra, gi¸m s¸t thêng xuyªn viÖc
tu©n thñ ph¸p luËt cña Nhµ níc vµ ®iÒu lÖ HiÖp héi nh»m ®iÒu chØnh
kÞp thêi nh÷ng hµnh vi sai ph¹m.
3.5 T¨ng cêng vèn cho Vinare
§èi víi bÊt kú mét ho¹t ®éng kinh doanh nµo còng vËy, vèn lu«n lµ
mét trong nh÷ng nh©n tè quan träng quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i
cña mçi doanh nghiÖp. §èi víi c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm, t¸i b¶o hiÓm
yÕu tè nµy cµng quan träng h¬n bao giê hÕt bëi nã quyÕt ®Þnh kh¶ n¨ng
nhËn, møc gi÷ l¹i..., vµ t¹o lßng tin ®èi víi kh¸ch hµng. Tuy nhiªn, hiÖn nay,
cã thÓ thÊy mét thùc tÕ lµ kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña Vinare vÉn cßn h¹n chÕ.
Trong nh÷ng n¨m qua, Vinare ®· cè g¾ng ®Õn møc tèi ®a ®Ó gi÷
l¹i phÝ b¶o hiÓm cho thÞ trêng trong níc. NÕu nh n¨m 1995 trong nghiÖp
vô t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt, tû träng phÝ nhîng ra níc ngoµi lµ 73%
th× ®Õn n¨m 2002 chØ cßn 54,7% vµ sang n¨m 2003 gi¶m xuèng cßn 47%.

89
Cã thÓ nãi, ®©y lµ nç lùc rÊt lín cña Vinare. Tuy nhiªn, phÇn chuyÓn ra n-
íc ngoµi nh vËy vÉn cßn rÊt lín chñ yÕu lµ do bÞ h¹n chÕ vÒ vèn.
HiÖn nay, Vinare võa tiÕn hµnh xong cæ phÇn ho¸ theo chØ thÞ cña
Bé tµi chÝnh, vèn ®iÒu lÖ t¨ng lªn rÊt ®¸ng kÓ (500 tû ®ång). V× vËy,
®Ó t¨ng thªm vèn Vinare cã thÓ niªm yÕt cæ phÇn trªn thÞ trêng chøng
kho¸n, ph¸t hµnh thªm cæ phiÕu hoÆc c¸c h×nh thøc kh¸c theo ph¸p luËt
quy ®Þnh ®Ó huy ®éng vèn, ®¸p øng ®îc yªu cÇu vÒ vèn trong bèi c¶nh
hiÖn nay.
Bªn c¹nh ®ã, ®Ó cã thÓ t¨ng vèn cho m×nh Vinare cã thÓ kiÕn nghÞ
lªn Nhµ níc bá thuÕ vèn vµ miÔn thuÕ thu nhËp cho Tæng c«ng ty trong
vßng tõ 7- 10 n¨m.
Ngoµi viÖc bá thuÕ vèn th× Nhµ níc cã thÓ t¹m thêi miÔn thuÕ
thu nhËp cho Vinare. Vinare lµ mét tæ chøc kinh doanh nhng còng cã vai
trß ®iÒu tiÕt thÞ trêng b¶o hiÓm ViÖt Nam. §Ó t¨ng cêng n¨ng lùc cho
Vinare th× Nhµ níc nªn miÔn thuÕ trong kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh
(kho¶ng 10 n¨m).
Nh×n l¹i 10 n¨m ho¹t ®éng kinh doanh cña Vinare tõ khi thµnh lËp
cho ®Õn nay ta thÊy Tæng c«ng ty ®· nép Ng©n s¸ch Nhµ níc 54,8 tû ®ång
tøc lµ b×nh qu©n Vinare ®ãng gãp vµo Ng©n s¸ch h¬n 5 tû ®ång. Nh vËy,
nÕu ®îc miÔn thuÕ trong vßng 10 n¨m th× Vinare sÏ ®îc bæ sung kho¶ng
h¬n 50 tû ®ång. Sè vèn bæ sung ®ã céng víi cè g¾ng t¨ng cêng c¸c quü dù
phßng kü thuËt, quü ph¸t triÓn kinh doanh, Tæng c«ng ty sÏ t¨ng cêng ®¸ng
kÓ tiÒm lùc tµi chÝnh cña m×nh.

IV. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ cña nghiÖp vô t¸i b¶o
hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt t¹i Vinare.
1. TiÕn hµnh nghiªn cøu thÞ trêng,®a ra chiÕn lîc khai th¸c cã hiÖu
qu¶.

90
 Th«ng tin vÒ thÞ trêng vµ chiÕn lîc khai th¸c s¶n phÈm ®èi víi bÊt
cø mét doanh nghiÖp còng cã ý nghÜa cùc kú quan träng. Nã cã t¸c dông
®Þnh híng, chØ ®¹o vµ ®a ra nh÷ng gi¶i ph¸p ®óng ®¾n nh»m thu hót
kh¸ch hµng. V× vËy, Vinare cÇn thiÕt ph¶i lËp mét bé phËn chuyªn tr¸ch
vÒ vÊn ®Ò nµy. Bé phËn chuyªn tr¸ch nµy cã nhiÖm vô nghiªn cøu diÔn
biÕn trªn thÞ trêng, nh÷ng kÕt qu¶ còng nh tån t¹i cÇn gi¶i quyÕt, tæng hîp
nh÷ng sè liÖu tæng thÓ trªn thÞ trêng. Dùa trªn sè liÖu nµy, Vinare cÇn x©y
dùng cho m×nh mét chiÕn lîc cô thÓ ®Ó ®Èy m¹nh khai th¸c t¸i b¶o hiÓm.
TiÒm n¨ng b¶o hiÓm x©y dùng lµ rÊt lín nhng hiÖn nay kÕt qu¶ ®¹t ®îc
vÉn cha t¬ng xøng víi tiÒm n¨ng. Nguyªn nh©n kh¸ch quan lµ do nhËn thøc
cña nh©n d©n vÒ b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt cßn thÊp. V× thÕ, Vinare
cÇn phèi hîp víi c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm gèc ®Èy m¹nh c«ng t¸c qu¶ng
c¸o, truyÒn b¸ th«ng tin vÒ b¶o hiÓm, t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt. Tõ
®ã, gióp kh¸ch hµng tiÕp cËn víi b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt, ®ång thêi
còng n©ng kh¶ n¨ng khai th¸c kinh doanh vÒ nghiÖp vô nµy cña Tæng c«ng
ty.
2. §iÒu chØnh tû lÖ hoa hång trong t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p
®Æt.
Nh ®· tr×nh bµy ë phÇn tríc, ph¬ng ph¸p t¸i b¶o hiÓm ®îc sö dông
trong t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt lµ ph¬ng ph¸p tû lÖ. Trong t¸i b¶o
hiÓm tû lÖ, gi¸ mµ ngêi nhËn t¸i ph¶i tr¶ ®Ó nhËn ®îc dÞch vô chÝnh lµ
hoa hång phÝ. Tû lÖ hoa hång trong níc do Vinare tr¶ vµ tû lÖ hoa hång do
c¸c c«ng ty níc ngoµi tr¶ chªnh nhau Ýt nhÊt lµ 5%. Do sù chªnh lÖch ®¸ng
kÓ vÒ tû lÖ hoa hång ®ã mµ ®a phÇn c¸c c«ng ty b¶o hiÓm gèc kh«ng
muèn nhîng cho Vinare ngoµi phÇn b¾t buéc. Cho nªn, ®Ó cã thÓ giµnh ®-
îc kh¸ch hµng víi c¸c c«ng ty b¶o hiÓm, t¸i b¶o hiÓm níc ngoµi th× mét tû
lÖ hoa hång c¹nh tranh lµ ®iÒu nhÊt thiÕt ph¶i tÝnh ®Õn.
T¨ng tû lÖ hoa hång, thËm chÝ cã thÓ ngang b»ng víi tû lÖ c¸c c«ng
ty níc ngoµi tr¶.

91
 MÆc dï tû lÖ hoa hång nhËn t¸i trong lÜnh vùc nhËn t¸i b¶o hiÓm
x©y dùng l¾p ®Æt cña Vinare hiÖn nay lµ 26%, kh¸ cao so víi c¸c lo¹i
h×nh kh¸c. Tuy nhiªn, Vinare cÇn cè g¾ng n©ng tû lÖ hoa hång, h¹n chÕ sù
chªnh lÖch so víi tû lÖ hoa hång cña c¸c c«ng ty níc ngoµi. §©y lµ viÖc lµm
tÊt yÕu nÕu muèn giµnh ®îc thªm dÞch vô tù nguyÖn.
Bæ sung ®iÒu kho¶n hoa hång theo l·i vµo c¸c hîp ®ång nhËn t¸i.
C¸c c«ng ty b¶o hiÓm gèc khi nhîng cho c¸c c«ng ty b¶o hiÓm níc
ngoµi th× ngoµi phÇn hoa hång cè ®Þnh th«ng thêng cßn nhËn thªm hoa
hång theo l·i víi tû lÖ 15- 17% l·i cña hîp ®ång t¸i b¶o hiÓm. Trong khi ®ã,
c¸c hîp ®ång t¸i b¶o hiÓm cè ®Þnh cña Vinare chØ cã hoa hång t¸i b¶o
hiÓm th«ng thêng. §iÒu nµy lµm gi¶m tÝnh hÊp dÉn cña Vinare. V× vËy,
cïng víi viÖc t¨ng tû lÖ hoa hång t¸i b¶o hiÓm, viÖc ®a ra ®iÒu kho¶n hoa
hång theo l·i trong c¸c hîp ®ång t¸i b¶o hiÓm lµ rÊt cÇn thiÕt.
Mét hîp ®ång t¸i b¶o hiÓm víi tû lÖ hoa hång cao céng víi kho¶n tiÒn
l·i hîp lý cïng víi nh÷ng lîi thÕ vèn cã cña Vinare ch¾c ch¾n sÏ gióp Tæng
c«ng ty nhËn ®îc nhiÒu dÞch vô tù nguyÖn h¬n tõ c¸c c«ng ty trong níc.
Vµ nh thÕ, mÆc dï ph¶i tr¶ mét sè tiÒn kh¸ lín do gi¶i ph¸p nµy nhng xem
xÐt ch¾c ch¾n r»ng sè lîng dÞch vô t¨ng lªn sÏ bï ®¾p ®îc nh÷ng chi phÝ
nµy, ®em l¹i cho Tæng c«ng ty mét kho¶n lîi nhuËn cao h¬n.
3. X¸c ®Þnh møc gi÷ l¹i hîp lý.
Møc gi÷ l¹i tríc khi t¸i ®i phÇn tr¸ch nhiÖm ®· cam kÕt víi kh¸ch
hµng lµ mét trong nh÷ng nh©n tè quan träng ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn lîi
nhuËn cña Vinare. NÕu møc gi÷ l¹i qu¸ thÊp, Tæng c«ng ty sÏ khã tÝch luü
tµi chÝnh v× mét phÇn lín lîi nhuËn mÊt ®i. Ngîc l¹i, nÕu møc gi÷ l¹i qu¸ lín
vît qu¸ kh¶ n¨ng tµi chÝnh, nguy c¬ r¬i vµo t×nh tr¹ng “thiÕu hôt” vÒ kh¶
n¨ng thanh to¸n hoÆc nghiªm träng h¬n lµ bÞ ph¸ s¶n khã cã thÓ tr¸nh
khái.
§èi víi t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt, hiÖn nay, còng nh c¸c doanh
nghiÖp b¶o hiÓm kh¸c, Vinare tÝnh to¸n møc gi÷ l¹i chñ yÕu dùa trªn sè

92
liÖu thèng kª cña nhiÒu n¨m triÓn khai nghiÖp vô nµy kÕt hîp víi b¶ng
ph©n lo¹i rñi ro. Tuy nhiªn, do tr×nh ®é chuyªn m«n h¹n chÕ cïng víi sè liÖu
thèng kª nghÌo nµn, cha chÝnh x¸c nªn cã thÓ nãi møc gi÷ l¹i cha hoµn toµn
hîp lý.
HiÖn nay Vinare míi chØ tÝnh to¸n møc gi÷ l¹i chung cña toµn bé
nghiÖp vô trong mét n¨m ho¹t ®éng, cßn viÖc x¸c ®Þnh møc gi÷ l¹i cô thÓ
cho tõng lo¹i h×nh nghiÖp vô vÉn tu©n theo b¶ng thang gi÷ l¹i do C«ng ty
t¸i b¶o hiÓm §øc Munich Re ®a ra. B¶ng thang gi÷ nµy l¹i ®îc ®a ra trªn
c¬ së sè liÖu thèng kª trªn thÕ giíi nhiÒu n¨m nay. Tuy nhiªn, trong ho¹t
®éng x©y dùng l¾p ®Æt, rñi ro ë ViÖt Nam cã nh÷ng ®Æc thï riªng, nÕu
¸p dông mét thang gi÷ l¹i chung nh vËy sÏ kh«ng thÓ chÝnh x¸c. Theo thèng
kª hµng n¨m, rñi ro lò lôt lµ mét rñi ro g©y ra nhiÒu tæn thÊt ®èi víi lo¹i
h×nh b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt. Nhng rñi ro l¾p ®Æt nÕu ph©n chia
theo khu vùc còng rÊt kh¸c nhau do mçi vïng cã mét ®Æc trng khÝ hËu
riªng. Rñi ro lò lôt ë miÒn B¾c lu«n thÊp h¬n ë miÒn Nam vµ miÒn Trung.
V× vËy, viÖc ®¸nh gi¸ lò lôt ®èi víi tõng vïng lµ rÊt phøc t¹p.
MËt ®é rñi ro b¶o hiÓm kh¸c nhau theo c¸c tØnh. C¸c c«ng tr×nh
x©y dùng chñ yÕu tËp trung vµo mét sè tØnh thµnh phè cã tiÒm n¨ng ph¸t
triÓn lín.
Rñi ro trong x©y dùng l¾p ®Æt kh¸c biÖt víi c¸c rñi ro kh¸c ë chç nã
cã thÓ x¶y ra t¹i mét ph¹m vi ®Þa lý rÊt hÑp nh nhµ cöa nhng cã khi l¹i tr¶i
dµi trªn mét ph¹m vi ®Þa lý réng nh ®êng s¸. Sù kh¸c nhau vÒ giíi h¹n ®Þa
lý lµm cho cêng ®é vµ tÝnh chÊt rñi ro rÊt kh¸c nhau.
Víi nh÷ng lý do cô thÓ trªn, vÊn ®Ò cÊp thiÕt ®Æt ra ®èi víi Vinare
lµ nªn tÝnh to¸n l¹i møc gi÷ l¹i cho cô thÓ h¬n, phï hîp h¬n víi thùc tÕ ë
ViÖt Nam. §èi víi nh÷ng lo¹i c«ng tr×nh x©y dùng l¾p ®Æt cha cã sè liÖu
thèng kª vÒ tæn thÊt, ¸p dông møc gi÷ l¹i do c¸c c«ng ty t¸i b¶o hiÓm lín trªn
thÕ giíi ®a ra trªn c¬ së nghiªn cøu cô thÓ t×nh h×nh ViÖt Nam. §èi víi
nh÷ng c«ng tr×nh ®· cã sè liÖu tæn thÊt nhiÒu n¨m cÇn tÝnh to¸n møc gi÷

93
l¹i theo tû lÖ tæn thÊt cña tõng vïng. Víi nh÷ng c«ng tr×nh x©y dùng cã
ph¹m vi dµn tr¶i lín cÇn tÝnh to¸n kü cho tõng khu vùc cô thÓ.
§Ó cã thÓ thùc hiÖn ®îc ®iÒu ®ã, viÖc thu thËp sè liÖu thèng kª
mét c¸ch chi tiÕt vµ chÝnh x¸c vÒ t×nh h×nh tæn thÊt t¹i tõng vïng lµ hÕt
søc cÇn thiÕt vµ cÇn ®îc chó träng. ChØ cã trªn c¬ së ®ã, Vinare míi cã
thÓ x©y dùng ®îc mét ch¬ng tr×nh b¶o hiÓm víi møc gi÷ l¹i thËt hîp lý, cô
thÓ cho tõng khu vùc.

4. Chó träng chÝnh s¸ch gi÷ kh¸ch hµng.

Kh¸ch hµng cña doanh nghiÖp t¸i b¶o hiÓm lµ tÊt c¶ c¸c doanh
nghiÖp b¶o hiÓm gèc, t¸i b¶o hiÓm cã quan hÖ giao kÕt hîp ®ång t¸i b¶o
hiÓm víi doanh nghiÖp nµy. Sè lîng dÞch vô hay nãi c¸ch kh¸c ho¹t ®éng
cña doanh nghiÖp t¸i b¶o hiÓm phô thuéc rÊt lín vµo sù thµnh c«ng hay
thÊt b¹i cña c¸c kh¸ch hµng nµy.
Kh¸ch hµng trong t¸i b¶o hiÓm cã thÓ ph©n thµnh hai lo¹i: ®ã lµ
kh¸ch hµng truyÒn thèng vµ kh¸ch hµng tiÒm n¨ng. Kh¸ch hµng truyÒn
thèng lµ kh¸ch hµng ®· vµ ®ang cã quan hÖ hîp ®ång víi doanh nghiÖp.
Kh¸ch hµng tiÒm n¨ng lµ kh¸ch hµng sÏ cã quan hÖ giao kÕt hîp ®ång t¸i
b¶o hiÓm trong t¬ng lai. Víi bÊt kú mét doanh nghiÖp b¶o hiÓm, t¸i b¶o
hiÓm nµo còng vËy, muèn duy tr× vµ ph¸t triÓn ho¹t ®éng kinh doanh cña
m×nh vÊn ®Ò tríc m¾t lµ ph¶i b¶o vÖ ®îc thÞ trêng hiÖn cã song song víi
thu hót kh¸ch hµng míi. Vinare còng kh«ng n»m ngoµi quy luËt Êy, ®Æc
biÖt lµ trong giai ®o¹n hiÖn nay khi c«ng ty ®· mÊt ®i mét phÇn ®¸ng kÓ
phÝ t¸i b¶o hiÓm tù nguyÖn cña c¸c c«ng ty trong níc do hä kh«ng tiÕp tôc
duy tr× hîp ®ång.
Cã thÓ dÔ dµng thÊy ®îc lîi Ých cña viÖc gi÷ mét kh¸ch hµng cò so
víi kh¸ch hµng míi ë c¸c ®iÓm sau:
TiÕt kiÖm ®îc chi phÝ: ®Ó cã mét kh¸ch hµng míi c«ng ty ph¶i bá ra
rÊt nhiÒu chi phÝ nhÊt lµ nh÷ng chi phÝ ban ®Çu nh chi phÝ qu¶ng c¸o,

94
khuÕch tr¬ng c«ng ty, s¶n phÈm, chi phÝ th¬ng m¹i vµ mét phÇn lín chi
phÝ qu¶n lý g¾n víi viÖc lËp mét kh¸ch hµng míi... NÕu nh÷ng kh¸ch hµng
nµy tiÕp tôc t¸i tôc hîp ®ång, tÊt nhiªn sÏ tiÕt kiÖm ®îc nh÷ng chi phÝ
nµy, ®Æc biÖt chi phÝ in Ên, qu¶n lý hîp ®ång b¶o hiÓm gi¶m ®i mét lîng
®¸ng kÓ.
T¨ng møc nhîng t¸i cña kh¸ch hµng: tõ nh÷ng quan hÖ chÆt chÏ ®îc
thiÕt lËp qua quan hÖ nhîng t¸i b¶o hiÓm, niÒm tin, møc ®é tÝn nhiÖm
cña kh¸ch hµng ®èi víi c«ng ty sÏ t¨ng lªn. Vµ ch¾c ch¾n cïng víi sù tiÕn
triÓn cña nghiÖp vô b¶o hiÓm gèc, nhu cÇu kÝ kÕt c¸c hîp ®ång míi, t¨ng
phÇn t¸i b¶o hiÓm tù nguyÖn sÏ t¨ng lªn.
N¾m b¾t ®îc c¸c kÕt qu¶ kü thuËt: th«ng thêng ®èi víi mét kh¸ch
hµng cò viÖc x¸c ®Þnh nh÷ng th«ng sè kü thuËt liªn quan ®Õn ®èi tîng t¸i
b¶o hiÓm bao giê còng dÔ dµng, thuËn tiÖn h¬n so víi nh÷ng kh¸ch hµng
míi, vÝ dô nh th«ng tin vÒ phÝ gèc thu ®îc, tû lÖ tæn thÊt,... tõ ®ã gióp
c«ng ty dÔ dµng h¬n trong viÖc x©y dùng chiÕn lîc kinh doanh hîp lý.
- L«i kÐo kh¸ch hµng míi: viÖc gi÷ kh¸ch hµng cò kh«ng nh÷ng lµm
æn ®Þnh vµ t¨ng doanh sè phÝ nhËn mµ cßn cã t¸c dông mang l¹i cho c«ng
ty nh÷ng kh¸ch hµng míi, nhÊt lµ nh÷ng c«ng ty b¶o hiÓm gèc míi ra ®êi
mµ kh¸ch hµng cò lµ mét cæ ®«ng hoÆc cã phÇn cã vèn gãp lín. V× thÕ,
Tæng c«ng ty nªn ®Æc biÖt quan t©m ®Õn khÝa c¹nh khai th¸c kh¸ch hµng
qua mèi liªn hÖ nµy, tËn dông nh÷ng kh¸ch hµng cò nh lµ mét kªnh truyÒn
th«ng, mét ph¬ng ph¸p khai th¸c dÞch vô hiÖu qu¶ nhng Ýt tèn kÐm nhÊt.
§Ó gi÷ ®îc kh¸ch hµng cò, thu hót kh¸ch hµng míi Vinare cÇn chó ý
®Õn nh÷ng ®iÓm sau ®©y:
- ChÝnh s¸ch gi¸: ë ®©y, trong t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt
chÝnh lµ chÝnh s¸ch chi tr¶ hoa hång. Nh ®· tr×nh bµy ë trªn, mét tû lÖ hoa
hång c¹nh tranh cïng víi tû lÖ l·i hîp lý lµ mét c«ng cô c¹nh tranh rÊt hiÖu
qu¶, t¨ng tÝnh hÊp dÉn ®èi víi kh¸ch hµng. V× thÕ, trong t¬ng lai c«ng ty

95
nªn tõng bíc t¨ng tû lÖ hoa hång mét c¸ch hîp lý, thËm chÝ cã lªn møc ngang
b»ng víi c¸c c«ng ty b¶o hiÓm, t¸i b¶o hiÓm níc ngoµi.
- ChÝnh s¸ch dÞch vô: trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ trêng c¹nh tranh
gay g¾t vµ do ®Æc thï cña s¶n phÈm b¶o hiÓm, nªn trong lÜnh vùc kinh
doanh nµy vÊn ®Ò tæ chøc dÞch vô kh¸ch hµng, gi÷ kh¸ch hµng lu«n ®îc
coi träng.
§Ó n©ng cao chÊt lîng dÞch vô t¸i b¶o hiÓm cung cÊp cho kh¸ch
hµng trong b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt cÇn chó ý ®Õn ®Õn nh÷ng khÝa
c¹nh sau:
+ Lu«n chñ ®éng tiÕp xóc víi c¸c c«ng ty t¸i b¶o hiÓm gèc khi c¸c hîp
®ång t¸i b¶o hiÓm s¾p kÕt thóc ®Ó th¶o luËn, ®µm ph¸n vÒ viÖc thùc
hiÖn hîp ®ång, söa ®æi, bæ sung c¸c ®iÒu kiÖn, ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång
cho phï hîp víi sù thay ®æi cña thÞ trêng vµ c¸c yÕu tè liªn quan nh»m ®¶m
b¶o lîi Ých cña hai bªn.
+ Ph©n tÝch, t vÊn cho c«ng ty b¶o hiÓm gèc trong c«ng t¸c khai th¸c
dÞch vô, qu¶n lý rñi ro.
Nh ®· tr×nh bµy ë trªn, c¸c dÞch vô b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt rÊt
phøc t¹p ®Æc biÖt lµ trong ®iÒu kiÖn khoa häc c«ng nghÖ ph¸t triÓn ngµy
nay. V× thÕ, c«ng t¸c khai th¸c dÞch vô còng khã kh¨n kh«ng kÐm. Nã ®ßi
hái c¸c chuyªn gia cã tr×nh ®é cao, nghiÖp vô v÷ng vµng. Tuy nhiªn, do
chuyªn m«n vµ kinh nghiÖm cßn h¹n chÕ c¸c c«ng ty b¶o hiÓm trong níc
nªn c«ng t¸c khai th¸c dÞch vô cßn rÊt nhiÒu bÊt cËp. V× thÕ, Vinare cÇn
cã kÕ ho¹ch cö c¸n bé nghiÖp vô cña m×nh gióp ®ì c¸c c«ng ty nµy ®Æc
biÖt trong c«ng t¸c ®iÒu tra, thu thËp th«ng tin, ®¸nh gi¸ rñi ro ban ®Çu
®èi tîng ®îc b¶o hiÓm.
Sau khi ®· ký kÕt ®îc hîp ®ång, vÊn ®Ò quan träng ®Æt ra ®èi víi
c¸c c«ng ty b¶o hiÓm gèc lµ c«ng t¸c qu¶n lý rñi ro. ViÖc lµm nµy cã ý
nghÜa rÊt quan träng trong viÖc gi¶m thiÓu kh¶ n¨ng x¶y ra rñi ro, tæn thÊt
kh«ng chØ ®èi víi b¶n th©n c¸c c«ng ty mµ c¶ Vinare. Víi u thÕ lµ mét

96
doanh nghiÖp cã ®éi ngò c¸n bé t¸i b¶o hiÓm kü thuËt cã tr×nh ®é nghiÖp
vô cao, Vinare cã thÓ tËp huÊn, híng dÉn c¸n bé, nh©n viªn cña c¸c doanh
nghiÖp trong níc thùc hµnh c«ng t¸c qu¶n lý rñi ro, thËm chÝ cã thÓ chØ
®¹o trùc tiÕp c«ng t¸c nµy t¹i c¸c c«ng tr×nh x©y dùng l¾p ®Æt.
+ Gi¶i quyÕt båi thêng nhanh gän, cè g¾ng tèi ®a trong viÖc phèi
hîp, gióp ®ì c¸c c«ng ty b¶o hiÓm gèc gi¶i quyÕt khiÕu n¹i lín, phøc t¹p: båi
thêng vµ chi tr¶ tiÒn b¶o hiÓm khi tæn thÊt x¶y ra lµ vÊn ®Ò träng t©m
cña ho¹t ®éng nhîng t¸i b¶o hiÓm. Bëi v× khi mua b¶o hiÓm, cã nghÜa lµ
kh¸ch hµng ®· tr¶ nhîng l¹i mét phÇn dÞch vô khai th¸c ®îc ngîc l¹i Vinare
ph¶i cam kÕt chÞu tr¸ch nhiÖm båi thêng cho phÇn nµy nÕu kh«ng may cã
tæn thÊt x¶y ra. ChÝnh vµo thêi ®iÓm nµy, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm cã thÓ
gÆp khã kh¨n vÒ tµi chÝnh, ®Æc biÖt trong trêng hîp tæn thÊt lín. V× thÕ,
sù trî gióp ®óng lóc, nhanh chãng vµ chÝnh x¸c thu xÕp sè tiÒn båi thêng
trong lóc nµy cã thÓ lµ c¸ch qu¶ng c¸o tèt nhÊt ®èi víi c«ng ty. Tõ ®ã, gióp
Vinare gi÷ ®îc kh¸ch hµng truyÒn thèng vµ më ra triÓn väng khai th¸c ®îc
nh÷ng kh¸ch hµng tiÒm n¨ng trong t¬ng lai.
+ Gióp ®ì c¸c c«ng ty b¶o hiÓm gèc trong viÖc ®µo t¹o, n©ng cao
chÊt lîng c¸n bé lµm nghiÖp vô b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt: do míi triÓn
khai b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt, kh¶ n¨ng tµi chÝnh l¹i kh«ng cao, c¸c
doanh nghiÖp trong níc hiÖn nay ®ang ph¶i ®èi mÆt víi sù thiÕu nh÷ng
c¸n bé thùc sù cã kü n¨ng tr×nh ®é ®¸p øng ®îc yªu cÇu cña b¶o hiÓm kü
thuËt. Víi vai trß lµ ngêi hç trî thÞ trêng b¶o hiÓm ViÖt Nam ph¸t triÓn
cïng víi mèi quan hÖ chÆt chÏ víi thÞ trêng b¶o hiÓm thÕ giíi, Vinare
cÇn t¨ng cêng h¬n n÷a trong viÖc phèi hîp víi c¸c c«ng ty b¶o hiÓm gèc
®µo t¹o thêng xuyªn ®éi ngò c¸n bé nµy. Qua ®ã, mèi quan hÖ cò ch¾c
ch¾n sÏ ngµy cµng ®îc cñng cè.
5. TuyÓn dông, ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé chuyªn m«n giái.
Trong lÜnh vùc kinh doanh nµo còng vËy, con ngêi lu«n lµ nh©n tè
träng t©m nhÊt, quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña doanh nghiÖp.

97
§Æc biÖt, do ®Æc thï cña lo¹i h×nh t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt xuÊt
ph¸t tõ b¶o hiÓm kü thuËt rÊt phøc t¹p. Lo¹i h×nh nµy ®ßi hái nh÷ng ngêi
lµm c«ng t¸c t¸i b¶o hiÓm ph¶i am hiÓu vÒ kü thuËt, chñ yÕu lµ kü thuËt
trong x©y dùng c«ng tr×nh, l¾p ®Æt m¸y mãc thiÕt bÞ. H¬n n÷a, khoa häc
kü thuËt lu«n ph¸t triÓn kh«ng ngõng, víi sù ra ®êi nhanh chãng cña c«ng
nghÖ, kü thuËt míi, v× vËy nÕu kh«ng cËp nhËt kÞp thêi th× sÏ trë nªn l¹c
hËu so víi thÕ giíi. V× vËy, Vinare nªn tuyÓn dông c¸c kü s chuyªn ngµnh
kü thuËt vÒ x©y dùng l¾p ®Æt ®ång thêi am hiÓu vÒ b¶o hiÓm, t¸i b¶o
hiÓm; cïng víi ®ã cÇn cã kÕ ho¹ch ®µo t¹o båi dìng thêng xuyªn, t¹o ®iÒu
kiÖn cho ®éi ngò c¸n bé ®îc tiÕp xóc víi c«ng nghÖ míi nhanh nhÊt.
§èi víi mét sè lÜnh vùc quan träng nh x¸c ®Þnh møc gi÷ l¹i, ®Ò
phßng nghiÖp vô, ®Çu t tµi chÝnh, gi¸m ®Þnh tæn thÊt Vinare cã thÓ thuª
thªm chuyªn gia trong níc vµ níc ngoµi ®Ó qu¶n lý mét sè lÜnh vùc theo quy
®Þnh cña ph¸p luËt, kÕt hîp víi ®éi ngò c¸n bé trùc tiÕp t¹i c«ng ty.
6. X©y dùng hÖ thèng m«i giíi cña Tæng c«ng ty.
Trong ho¹t ®éng t¸i b¶o hiÓm, m«i giíi ®ãng vai trß rÊt quan träng
vµ cã ý nghÜa rÊt lín ®èi víi c¶ doanh nghiÖp b¶o hiÓm vµ t¸i b¶o hiÓm.
Trªn thÕ giíi, viÖc thu xÕp b¶o hiÓm t¸i b¶o hiÓm tõ l©u ®· trë thµnh phæ
biÕn vµ ngµy cµng ph¸t triÓn.
T¹i ViÖt Nam hiÖn nay, ho¹t ®éng nµy cha thùc sù ®îc chó ý ®Õn.
ThÞ trêng b¶o hiÓm ViÖt Nam ®Õn thêi ®iÓm nµy chØ cã hai c«ng ty m«i
giíi nhng cha thùc sù ho¹t ®éng theo nh÷ng nguyªn t¾c chung cña m«i giíi lµ
®¹i diÖn cho kh¸ch hµng thu xÕp hîp ®ång b¶o hiÓm, t¸i b¶o hiÓm.
T¹i Vinare, nghiÖp vô t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt còng nh c¸c
nghiÖp vô kh¸c ®Òu ®îc nhËn trùc tiÕp tõ kh¸ch hµng mµ kh«ng th«ng qua
m«i giíi. Nhng c¸c c«ng ty b¶o hiÓm gèc trong níc chØ chiÕm kho¶ng 30-
40% thÞ trêng b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt, trong khi ®ã 60-70% cßn l¹i
mÆc dï díi danh nghÜa lµ dÞch vô cña c¸c c«ng ty nµy nhng thùc chÊt lµ
phÇn khai th¸c tr¸i phÐp cña c¸c c«ng ty níc ngoµi giíi thiÖu cho hä víi

98
®iÒu kiÖn ph¶i u tiªn t¸i b¶o hiÓm cho hä. ChÝnh v× ®iÒu nµy mµ Vinare
mÊt ®i mét phÇn lín c¸c dÞch vô trªn thÞ trêng.
M«i giíi t¸i b¶o hiÓm cã thÓ hiÓu lµ ngêi hç trî, gióp ®ì c¸c doanh
nghiÖp b¶o hiÓm gèc lµm viÖc víi c¸c doanh nghiÖp t¸i b¶o hiÓm trong
viÖc b¶o hiÓm cho chÝnh doanh nghiÖp b¶o hiÓm gèc. M«i giíi t¸i b¶o
hiÓm thêng n¾m rÊt v÷ng vÒ kü thuËt nghiÖp vô, ®Æc biÖt lµ nh÷ng
th«ng tin vÒ thÞ trêng. VÒ lý thuyÕt, ngêi m«i giíi sau khi nghiªn cøu nhu
cÇu cña kh¸ch hµng sÏ t×m kiÕm doanh nghiÖp b¶o hiÓm, t¸i b¶o hiÓm cã
thÓ ®¸p øng nhu cÇu tèt nhÊt víi chi phÝ thÊp nhÊt. Thùc tÕ trªn thÕ giíi
cho thÊy r»ng, hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm ®Òu yªu cÇu m«i giíi
t¸i b¶o hiÓm t vÊn, gióp ®ì khi c¸c rñi ro ®îc b¶o hiÓm qu¸ lín so víi kh¶
n¨ng tµi chÝnh cña hä trong viÖc thanh to¸n båi thêng tæn thÊt nÕu rñi ro
x¶y ra. §èi víi c¸c rñi ro tiÒm Èn lín, m«i giíi t¸i b¶o hiÓm sÏ gióp doanh
nghiÖp b¶o hiÓm ph©n tÝch ph¹m vi rñi ro ®Ó thu xÕp t¸i b¶o hiÓm khi
cÇn thiÕt. Th«ng qua m«i giíi t¸i b¶o hiÓm, c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm sÏ
®îc an toµn vÒ tµi chÝnh, do ®ã sÏ cã kh¶ n¨ng b¶o vÖ kh¸ch hµng lín h¬n
vµ ®em l¹i sù æn ®Þnh cao h¬n cho x· héi. Tuy nhiªn, khi chän c¸ch nµy,
c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm, t¸i b¶o hiÓm ph¶i tÝnh ®Õn nh÷ng u ®·i cho
m«i giíi nh thï lao, ®µo t¹o, b¶o trî,... vµ nh thÕ lÏ tÊt nhiªn, chi phÝ cho
dÞch vô b¶o hiÓm nµy sÏ t¨ng lªn nhng phÇn t¨ng nµy sÏ ®îc bï ®¾p b»ng
sè lîng dÞch vô t¨ng lªn do m«i giíi ®em l¹i.
ThÞ trêng b¶o hiÓm cµng ph¸t triÓn th× vai trß cña m«i giíi cµng ®îc
®Ò cao, vµ lóc ®ã ho¹t ®éng nhËn nhîng t¸i b¶o hiÓm sÏ chñ yÕu thùc
hiÖn qua m«i giíi t¸i b¶o hiÓm. V× thÕ, ®Ó ®¶m b¶o sè lîng dÞch vô khai
th¸c ®îc kh«ng ngõng t¨ng lªn, Vinare cÇn thiÕt ph¶i cã kÕ ho¹ch x©y dùng
cho m×nh mét hÖ thèng m«i giíi th«ng qua viÖc nghiªn cøu kü nh÷ng m«i
giíi cã uy tÝn sau ®ã x¸c lËp mèi quan hÖ chÆt chÏ trªn c¬ së hai bªn cïng
cã lîi. Tõ ®ã, c¸c m«i giíi sÏ u tiªn mang l¹i dÞch vô cho Vinare mµ vÉn

99
®¶m b¶o ®óng nguyªn t¾c lµ t×m kiÕm doanh nghiÖp t¸i b¶o hiÓm tèt
nhÊt cho kh¸ch hµng.
7. T¨ng cêng quan hÖ hîp t¸c víi thÞ trêng t¸i b¶o hiÓm x©y dùng
l¾p ®Æt quèc tÕ.
ThÞ trêng t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt níc ngoµi vèn lµ mét thÞ
trêng Vinare gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. ChÝnh v× vËy ®Ó cã thÓ tiÕp cËn
vµ khai th¸c dÞch vô tõ thÞ trêng thÕ giíi, Vinare cÇn thùc hiÖn ngay nh÷ng
gi¶i ph¸p sau:
T¨ng cêng më réng quan hÖ t¸i b¶o hiÓm gi÷a Vinare víi thÞ trêng
b¶o hiÓm, t¸i b¶o hiÓm quèc tÕ. Qua ®ã sÏ gióp Vinare g©y dùng ®îc
tiÕng t¨m, uy tÝn cña c«ng ty trªn thÞ trêng t¸i b¶o hiÓm thÕ giíi. Tõ ®ã,
Vinare cã c¬ héi nghiªn cøu thÞ trêng quèc tÕ, lùa chän cho m×nh thÞ trêng
môc tiªu ho¹t ®éng nhîng t¸i b¶o hiÓm trªn c¬ së ®¶m b¶o an toµn tµi
chÝnh khi t¸i b¶o hiÓm vµ ®¹t ®îc lîi Ých kinh tÕ cao nhÊt. §ång thêi,
Vinare nªn h¹n chÕ t¸i b¶o hiÓm tËp trung nhiÒu vµo mét c«ng ty hay cho
mét thÞ trêng ®Ó tr¸nh rñi ro mÊt an toµn tµi chÝnh vµ bÞ lÖ thuéc qu¸
nhiÒu vµo mét c«ng ty. §iÒu nµy thùc sù cã ý nghÜa khi c¸c c«ng tr×nh
x©y dùng l¾p ®Æt lu«n ®øng tríc kh¶ n¨ng cã thÓ x¶y ra tÝch tô rñi ro khi
cã tæn thÊt lín mang tÝnh th¶m ho¹ nh ®éng ®Êt, lò lôt trªn diÖn réng, sôt
lë ®Êt... HoÆc cã thÓ lµ nh÷ng rñi ro cña b¶n th©n nh÷ng c«ng ty b¶o
hiÓm sau nh÷ng biÕn ®éng bÊt lîi trªn thÞ trêng thÕ giíi võa qua, rÊt nhiÒu
c«ng ty b¶o hiÓm, t¸i b¶o hiÓm gÆp khã kh¨n vµ tuyªn bè ph¸ s¶n.s
Trong thanh to¸n t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt víi c¸c c«ng ty t¸i
b¶o hiÓm níc ngoµi hiÖn nay, Vinare cßn gÆp h¹n chÕ rñi ro vÒ ngo¹i hèi
do tû gi¸ VND/USD thêng thay ®æi. V× thÕ, Vinare cÇn xem xÐt kü lìng,
sö dông tû gi¸ ¸p dông khi thanh to¸n t¸i b¶o hiÓm cho níc ngoµi lµ tû gi¸ t¹i
thêi ®iÓm thanh to¸n phÝ t¸i b¶o hiÓm vµ tû gi¸ ¸p dông khi ®ßi båi thêng
t¸i b¶o hiÓm tõ níc ngoµi lµ tû gi¸ ¸p dông vµo thêi ®iÓm thanh to¸n båi th-

100
êng b¶o hiÓm gèc. Tû gi¸ ¸p dông lµ tû gi¸ do Ng©n hµng Nhµ níc ViÖt
Nam c«ng bè t¹i thêi ®iÓm hiÖn hµnh.
Mét vÊn ®Ò cÊp thiÕt kh¸c ®Æt ra víi Vinare lµ ph¶i thiÕt lËp v¨n
phßng ®¹i diÖn vµ tiÕn tíi më chi nh¸nh ë nh÷ng thÞ trêng t¸i b¶o hiÓm
quan träng. Kinh nghiÖm thµnh c«ng cña C«ng ty t¸i b¶o hiÓm quèc gia
Hµn Quèc Korea Re – c«ng ty t¸i b¶o hiÓm ®øng thø 37 trong thÞ trêng t¸i
b¶o hiÓm theo xÕp h¹ng cña S-P cho thÊy ®Ó më réng ho¹t ®éng nhËn t¸i
cÇn ph¶i më réng c¸c chi nh¸nh hoÆc v¨n phßng ®¹i diÖn ë nhiÒu níc. Tríc
m¾t, Vinare nªn thµnh lËp v¨n phßng t¹i c¸c níc trong khu vùc, thiÕt lËp mèi
quan hÖ vµ ®Æt ®¹i diÖn ë Singapore hoÆc Malaysia- nh÷ng quèc gia cã
thÞ trêng b¶o hiÓm t¬ng ®èi ph¸t triÓn. Thµnh lËp chi nh¸nh sÏ cã nhiÒu t¸c
dông ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty, cô thÓ lµ kinh doanh t¸i b¶o
hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt nh: nghiªn cøu c«ng t¸c t¸i b¶o hiÓm cña c¸c níc
trong khu vùc, Vinare tõ ®ã thu ®îc c¸c th«ng tin cÇn thiÕt cho ho¹t ®éng
t¸i b¶o hiÓm.
Ngoµi ra, ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p
®Æt, trong nh÷ng n¨m tiÕp theo, Vinare cÇn cè g¾ng n©ng cao kh¶ n¨ng
®µm ph¸n t¸i tôc hîp ®ång t¸i b¶o hiÓm cè ®Þnh b»ng c¸ch t×m hiÓu thËt
kü ®èi t¸c, chuÈn bÞ ®Çy ®ñ th«ng tin liªn quan ®Õn viÖc t¸i tôc hîp ®ång
®Ó ®a ra nh÷ng kh¶ n¨ng x¶y ra trong ®µm ph¸n vµ ph¬ng ¸n xö lý. Bªn
c¹nh ®ã, trong lÜnh vùc nhîng t¸i cña m×nh, Vinare cÇn chµo t¸i b¶o hiÓm
cho nhiÒu c«ng ty nhËn t¸i b¶o hiÓm kh¸c trªn thÞ trêng trong níc còng nh
quèc tÕ ®Ó lùa chän ®îc ph¬ng ¸n t¸i b¶o hiÓm tèt nhÊt vµ c«ng ty nhËn t¸i
b¶o hiÓm thÝch hîp.
8. N©ng cÊp hÖ thèng th«ng tin.
C«ng nghÖ th«ng tin cã ý nghÜa cùc kú quan träng ®èi víi sù ph¸t
triÓn kinh tÕ ngµy nay. §Æc biÖt, do tÝnh chÊt cña b¶o hiÓm lµ mét ho¹t
®éng mang tÝnh toµn cÇu nã cµng tá ra quan träng. Sù xuÊt hiÖn cña m¸y
tÝnh ®iÖn tö kÕt nèi toµn cÇu, khu vùc, trong níc, néi bé doanh nghiÖp

101
®· gãp phÇn rÊt lín vµo viÖc gi¶m nhÑ søc lao ®éng trong ngµnh b¶o
hiÓm, tiÕt kiÖm chi phÝ tõ ®ã t¨ng lîi nhuËn. HiÖn nay, hÇu hÕt c¸c
c«ng ty b¶o hiÓm ®Òu ®· ®îc vi tÝnh ho¸, tõ kh©u tÝnh phÝ ®Õn qu¶n
lý kh¸ch hµng, tÝnh to¸n tæn thÊt vµ møc båi thêng.
T¹i Vinare, m¸y tÝnh ®· tá râ hiÖu qu¶ cña nã trong ho¹t ®éng kinh
doanh nãi chung vµ nghiÖp vô t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt nãi riªng.
Tuy nhiªn, ®Ó cã thÓ theo kÞp ®îc sù thay ®æi nh vò b·o cña khoa häc kü
thuËt Vinare cÇn chó ý mét sè vÊn ®Ò sau:
- §Çu t míi hÖ thèng m¸y vi tÝnh: thay thÕ c¸c m¸y tÝnh cò, l¹c hËu
b»ng c¸c m¸y tÝnh míi, hiÖn ®¹i ®¶m b¶o cho viÖc liªn l¹c qua m¹ng, cËp
nhËt th«ng tin nhanh chãng.
- CÇn tuyÓn dông, ®µo t¹o thªm c¸n bé tin häc ®ång thêi víi viÖc
n©ng cao kiÕn thøc vi tÝnh cho c¸n bé nh©n viªn.

102
 KÕt luËn

Tãm l¹i, qua ba ch¬ng ë trªn, chuyªn ®Ò ®· cè g¾ng nªu lªn nh÷ng nÐt
c¬ b¶n vÒ t×nh h×nh thùc hiÖn nghiÖp vô t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt
t¹i Tæng c«ng ty cæ phÇn t¸i b¶o hiÓm quèc gia ViÖt Nam: nh÷ng thµnh
tùu vµ ®ãng gãp vµo sù ph¸t triÓn chung cña thÞ trêng b¶o hiÓm ViÖt Nam
còng nh nh÷ng bÊt cËp khã kh¨n cÇn kh¾c phôc. Trªn c¬ së ®ã, chuyªn ®Ò
thùc tËp tèt nghiÖp ®a ra mét sè kiÕn nghÞ vµ gi¶i ph¸p c¬ b¶n nh»m t¨ng
tÝnh hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh t¸i b¶o hiÓm nãi chung vµ t¸i b¶o
hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt nãi riªng t¹i Vinare trong thêi gian tíi.
Do sù h¹n chÕ vÒ thêi gian còng nh tr×nh ®é, chuyªn ®Ò ch¾c ch¾n
kh«ng tr¸nh ®îc thiÕu sãt. V× vËy, em rÊt mong nhËn ®îc sù ®ãng gãp ý
kiÕn cña c¸c thÇy c« gi¸o, c¸c c¸n bé nghiÖp vô t¸i b¶o hiÓm vµ c¸c b¹n
quan t©m ®Õn ®Ò tµi nµy.
Mét lÇn n÷a, em xin c¶m ¬n c« gi¸o, th¹c sü NguyÔn ThÞ ChÝnh- gi¶ng
viªn Bé m«n B¶o hiÓm, Trêng §¹i Häc Kinh TÕ Quèc D©n Hµ Néi vµ c¸c
c¸n bé nghiÖp vô Phßng T¸i B¶o HiÓm X©y dùng L¾p ®Æt ®· gióp em
hoµn thµnh ®Ò tµi nµy.

103
 Tµi liÖu tham kh¶o

1. Gi¸o tr×nh Kinh tÕ b¶o hiÓm

2. Gi¸o tr×nh Qu¶n trÞ kinh doanh b¶o hiÓm
3. T¹p chÝ B¶o hiÓm- T¸i b¶o hiÓm ViÖt Nam
Sè 1/2003
Sè 3/2003
Sè 1/2004
Sè 3/2004
Sè 1/2005
4. Tµi liÖu vÒ t¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt cña Tæng c«ng ty cæ
phÇn t¸i b¶o hiÓm quèc gia ViÖt Nam.

104
 Môc lôc
Lêi nãi ®Çu......................................................................................................1
Ch¬ng I: Kh¸i qu¸t chung vÒ b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt
vµ T¸i b¶o hiÓm X©y dùng l¾p ®Æt ..........................................2
I. Kh¸i qu¸t vÒ b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt.............................2
1. Sù cÇn thiÕt cña b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt..................2
2. §Æc ®iÓm cña B¶o hiÓm xaat dùng l¾p ®Æt....................5
3. Néi dung cña B¶o hiÓn x©y dùng l¾p ®Æt.........................6
II. Nh÷ng néi dung c¬ b¶n cña T¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt
..................................................................................................11
1. Tæng quan vÒ T¸i b¶o hiÓm...............................................11
1.1 Sù cÇn thiÕt vµ t¸c dông cña T¸i b¶o hiÓm.................11
1.2 C¸c h×nh thøc T¸i b¶o hiÓm.........................................14
1.3 Ph¬ng ph¸p T¸i b¶o hiÓm.............................................18
1.4 Ho¹t ®éng T¸i b¶o hiÓm...............................................28
2. Ho¹t ®éng t¸i b¶o hiÓm vµ B¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt..33
Ch¬ng II: T×nh h×nh thùc hiÖn nghiÖp vô T¸i b¶o hiÓm x©y
vµ l¾p ®Æt t¹i ViÖt Nam....................................................35
I. Vµi nÐt vÒ c«ng ty T¸i B¶o HiÓm Quèc Gia ViÑt Nam..........35
1. Sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña Vinare.....................................35
2. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y cña Tæng c«ng ty Cæ phÇn T¸i
B¶o hiÓm Quèc Gia ViÖt Nam.........................................36
3. Chøc n¨ng, nhiÖm vô..........................................................36
4. KÕt qu¶ ho¹t ®éng cña Vinare qua mêi n¨m ho¹t ®éng.....40
II. ThÞ trêng B¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt ë ViÖt Nam............41
III. T×nh h×nh thùc hiÖn...............................................................44
1. NhËn t¸i B¶o HiÓm............................................................44
2. C«ng t¸c kiÓm so¸t tæn thÊt...............................................54
3. Gi¶i quyÕt khiÕu n¹i...........................................................56
4. Nhîng T¸i b¶o hiÓm............................................................58

105
 5. KÕt qu¶ kinh doanh ho¹t ®éng T¸i b¶o hiÓm x©y dùng
l¾p ®Æt..............................................................................63
IV. §¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn nhiÖm vô T¸i b¶o hiÓm x©y
dùng l¾p ®Æt t¹i Tæng c«ng ty.................................................66
1. Nh÷ng thuËn lîi...................................................................66
2. Nh÷ng khã kh¨n...................................................................69
Ch¬ng III: KiÕn nghÞ vµ gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶
nghiÖp vô T¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt................................76
I. Xu híng ph¸t triÓn thÞ trêng T¸i b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt
t¹i ViÖt Nam..................................................................................76
II. Ph¬ng híng ph¸t triÓn nghiÖp vô kinh doanh T¸i b¶o hiÓm
x©y dùng l¾p ®Æt t¹i Vinare....................................................78
III. KiÕn nghÞ..................................................................................79
1. Hoµn thiÖn c¬ chÕ, chÝnh s¸ch............................................79
2. §æi míi ph¬ng thøc qu¶n lý....................................................80
3. Thùc hiÖn nguyªn t¾c vµ chuÈn mùc quèc tÕ.......................80
4. N©ng cao vai trß cña HiÖp héi b¶o hiÓm ViÖt Nam ...........81
5. T¨ng cêng vèn cho Vinare.......................................................83
IV. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ cña nghiÖp vô t¸i
b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt t¹i Vinare...................................84
1. TiÕn hµnh nghiªn cøu thÞ trêng, ®a ra chiÕn lîc khai th¸c
cã hiÖu qu¶.........................................................................84
2. §iÒu chØnh tû lÖ hoa hång..................................................85
3. X¸c ®Þnh møc gi÷ l¹i hîp lý.................................................92
4. Chó träng chÝnh s¸ch gi÷ kh¸ch hµng.................................
5. TuyÓn dông, ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé chuyªn m«n giái ......89
6. X©y dùng hÖ thèng m«i giíi ...............................................90
7. T¨ng cêng quan hÖ hîp t¸c víi thÞ trêng T¸i b¶o hiÓm x©y
dùng l¾p ®Æt quèc tÕ .....................................................91
8. N©ng cÊp hÖ thèng th«ng tin..............................................93
KÕt luËn........................................................................................................94

106
Tµi liÖu tham kh¶o.......................................................................................95

107