Γ’ ΚΛΙΣΗ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ

Ας θυμηθούμε πρώτα…

• Ουσιαστικά είναι οι λέξεις που φανερώνουν πρόσωπο,

ζώο, πράγμα, ενέργεια, κατάσταση, ιδιότητα
• Είναι κλιτά μέρη του λόγου
• Έχουν γένος, αριθμό και πτώση
• Ανάλογα με τις καταλήξεις τους τα ουσιαστικά
διακρίνονται σε τρείς κλίσεις: Α’ , Β’ και Γ
• Χωρίζονται σε θέμα και κατάληξη
• Το τελευταίο γράμμα του θέματος ονομάζεται
χαρακτήρας
ΓΕΝΙΚΑ:

• Η τρίτη κλίση έχει αρσενικά, θηλυκά και ουδέτερα που ΔΕΝ ανήκουν
στις άλλες δύο κλίσεις
• Τα τριτόκλιτα ουσιαστικά λήγουν στην ονομαστική του ενικού σε ένα
από τα φωνήεντα: α, ι, υ, ω ή σε ένα από τα σύμφωνα ν, ρ, ς, (ξ, ψ).
• Στη γενική του ενικού λήγουν σε -ος, -ως, ή –ους.
• Τα ουσιαστικά της γ’ κλίσης διακρίνονται σε τρεις κατηγορίες:
➢ ανάλογα με το θέμα: σε μονόθεμα και διπλόθεμα
➢ ανάλογα με την κατάληξη: σε καταληκτικά και ακατάληκτα
➢ ανάλογα με τον χαρακτήρα: σε φωνηεντόληκτα ή συμφωνόληκτα

Μονόθεμα ή διπλόθεμα:
➢ Μονόθεμα λέγονται αυτά που σχηματίζουν όλες τις πτώσεις από ένα μόνο
θέμα, π.χ. χιτών, χιτῶν-ος. Για να σχηματίσουμε το θέμα στα μονόθεμα
χρησιμοποιούμε τη γενική του ενικού και αφαιρούμε την κατάληξη: πχ.
πίνακ-ος > πινακ-, κλητῆρ-ος > κλητηρ-
➢ Διπλόθεμα λέγονται αυτά που σχηματίζουν τις πτώσεις με δύο θέματα,
γιατί σε μερικές περιπτώσεις εκτείνουν το φωνήεν της τελευταίας
συλλαβής του θέματος· π.χ. ἡγεμόν-ος, ἡγεμών

Καταληκτικά ή ακατάληκτα:

Καταληκτικά λέγονται όσα αρσενικά και θηλυκά σχηματίζουν την

ονομαστική του ενικού με την κατάληξη -ς, π.χ. ἥρω-ς, ἰχθύ-ς

ΕΥΓΕΝΙΑ ΚΑΡΑΔΗΜΟΥ, ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ 1

 Γ’ ΚΛΙΣΗ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ

Ακατάληκτα λέγονται όλα τα ουδέτερα και κάποια αρσενικά και θηλυκά που
σχηματίζουν την ονομαστική του ενικού χωρίς κατάληξη, π.χ. χιών, ἠχώ

Φωνηεντόληκτα ή συμφωνόληκτα:
➢ Φωνηεντόληκτα λέγονται όσα έχουν χαρακτήρα φωνήεν, π.χ. ἥρω-ς
ἥρωο-ς, πόλι-ς πόλε-ως
➢ Συμφωνόληκτα λέγονται όσα έχουν χαρακτήρα σύμφωνο, π.χ. κόραξ
κόρακ-ος, σωλήν σωλῆν-ος

Πινακάκι με τις γενικές καταλήξεις της Γ’ Κλίσης:

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

ΑΡΣ. & ΘΗΛ. ΟΥΔΕΤΕΡΟ ΑΡΣ. & ΘΗΛ. ΟΥΔΕΤΕΡΟ

ΟΝ. -ς ή --* -- -ες -α
ΓΕΝ. -ος ή -ως -ος ή -ως -ων -ων
ΔΟΤ. -ι -ι -σι(ν) -σι(ν)
ΑΙΤ. -α ή -ν -- -ας ή -ς -α
ΚΛΗΤ. -ς ή --* -- -ες -α

Παρατηρήσεις:
• Όπου --, σημαίνει ότι το ουσιαστικό δεν έχει κατάληξη, είναι
ακατάληκτο.
• Η γενική και η δοτική ενικού και πληθυντικού αριθμού είναι ίδια
και στα τρία γένη.

ΕΥΓΕΝΙΑ ΚΑΡΑΔΗΜΟΥ, ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ 2