Pazar Arastirmalarinda Internet Kullanımı

yeni kitap son 4/7/09 1:17 PM Page 2
enterprise europe
‹hracata Yönelik
Pazar Araflt›rmalar›nda
‹nternet Kullan›m›
Avrupa ‹flletmeler A¤› - ‹ S T A N B U L

‹STANBUL
SANAY‹ ODASI
Avrupa ‹flletmeler A¤› (A‹A) ‹stanbul, ‹SO, KOSGEB ve Sabanc› Üniversitesi ortakl›¤›nda yürütülen ve
k›smen Avrupa Komisyonu taraf›ndan finanse edilmekte olan bir giriflimdir. Bu yay›n A‹A ‹stanbul
taraf›ndan haz›rlanm›fl olup Avrupa Komisyonu ve di¤er Avrupa Birli¤i kurumlar›n›n resmi görüfllerini
yans›tmaz.
Bu yay›n›n haz›rlanmas› esnas›nda baflta ‹GEME olmak üzere çeflitli kurumlardan elde edilen bilgiler kul-
lan›lm›flt›r. Bu yay›nda ad› geçen internet siteleri ele al›nan konulara örnek teflkil etmeleri aç›s›ndan dile
getirilmifl olup bu sitelerde yay›nlanan içeri¤inin do¤rulu¤u ve objektifli¤inin A‹A ‹stanbul taraf›ndan garan-
ti edildi¤i veya bu sitelerde beyan edilen fikirlerin desteklendi¤i anlam›na gelmemektedir.
Mart 2009, ‹stanbul
Avrupa ‹flletmeler A¤› – ‹STANBUL

‹stanbul Sanayi Odas›
Tel: (212) 292 21 57
Faks: (212) 293 55 65
Web: www.aia-istanbul.org
Bask›:
Akbas›m Matbaac›l›k ve Tic. Ltd. fiti.
Ac›badem, Ba¤ Sk. Köflk Apt. No:11/22 Kad›köy
34718 ‹stanbul
Tel: (212) 339 87 39 pbx
Faks: (212) 339 79 96
e-posta: akbasim@akbasim.com
‹hracata Yönelik
Pazar Araflt›rmalar›nda
‹nternet Kullan›m›
Mart 2009
ÖNSÖZ
‹stanbul Sanayi Odas› olarak Türkiye’nin Avrupa Birli¤i’ne uyum

sürecinde KOB‹’lerin öncelikli olarak desteklenmesi gerekti¤ine
inanmaktay›z. Bu nedenle Odam›z bünyesinde 2003-2008 y›llar›
aras›nda faaliyetlerini tamamlayan ve özellikle KOB‹’lere yönelik
hizmet veren Avrupa Bilgi Merkezimiz, 2008 y›l› itibariyle KOB‹’lere
daha kapsaml› hizmet sa¤lamak amac›yla kurulan Avrupa ‹flletme-
ler A¤› üyesi olarak faaliyetlerini sürdürecek ve KOB‹’lerimize
Avrupa Birli¤i’ne uyum sürecinde ve d›fl pazarlara aç›lma konusun-
da destek vermeye devam edecektir.
D›fl pazarlar hakk›nda bilgi, hedef ülkelerdeki ifl koflullar›, d›fl ticaret

ve d›fl pazarlarla ilgili veri kaynaklar› ve olas› iflbirli¤i ortaklar›na
ulaflma yöntemleri Avrupa ‹flletmeler A¤›’n›n en fazla soru ald›¤›
konular aras›nda bulunmaktad›r. Merkezimiz, bu sorular› yan›tla-
man›n yan›s›ra düzenli olarak bilgilendirici seminer de düzenle-
mektedir.
Mevcut bilgi ihtiyac›n› karfl›lamak amac›yla KOB‹’lere masa bafl›

hedef pazar araflt›rmalar› çerçevesinde faydalanabilecekleri bilgi
kaynaklar› ve araçlar› ile ilgili ayd›nlat›c› bir broflürün son derece
faydal› bir baflvuru kayna¤› olaca¤› kan›s›nday›z. Bu amaçla
haz›rlanan “‹hracata Yönelik Pazar Araflt›rmalar›nda ‹nternet
Kullan›m›” isimli broflürümüzün çal›flmalar›n›zda faydal› olmas›n›
diliyoruz.
Mete MELEKSOY
Genel Sekreter
‹stanbul Sanayi Odas›
‹Ç‹NDEK‹LER
1 - ‹hracata yönelik pazar araflt›rmalar›n›n olmazsa olmazlar› ....................2
2 - Ürünlerinizi tan›mlay›n ............................................................................6

a. Ürünleriniz ve faaliyetlerinizin s›n›fland›rmas›n› belirleyin
b. Arama olanaklar›ndan faydalan›n
3 - Ön de¤erlendirme yaparak olas› hedef pazarlar›n›z› belirleyin ..............8

* ITC Trademap ile hedef ülke analizi
4 - Hedef pazarlar› araflt›r›n ve de¤erlendirin .............................................17

a. Ülke profilleri
b. Gümrük vergi oranlar›, kotalar ve d›fl ticaret prosedürleri
c. Döviz kurlar›
d. Fuarlar
e. Sektör bilgileri
5 - Olas› müflterileri tespit edin ...................................................................24

a. Arama motorlar›
b. Bölgesel veya dikey arama motorlar› ve firma rehberleri
c. ‹lgili kurum ve kurulufllarla irtibat
* Pazar Araflt›rmalar›n›zda A‹A hizmetlerinden faydalan›n .......................30

* Avrupa ‹flletmeler A¤› (A‹A) – Enterprise Europe Network Nedir? ........32
* Avrupa ‹flletmeler A¤›’n›n sa¤lad›¤› destek ve hizmetler .......................33
‹hracata yönelik pazar araflt›rmalar›n›n olmazsa olmazlar›
1 - ‹hracata yönelik pazar araflt›rmalar›n›n olmazsa olmazlar›
Pazar araflt›rmas›, bir firman›n ürününü do¤ru pazar ve müflteriye ulaflt›rmak

için izleyece¤i ilk ad›md›r. Etkin bir pazarlama yapmak isteyen firmalar›n ürün-
lerinin do¤ru kitleye ulaflt›¤›ndan emin olmak, ürünlerinin pazardaki konum-
land›r›lmas›n›n ve fiyatland›rman›n ne kadar isabetli oldu¤unu kontrol etmek
için hem mevcut hem de hedef pazarlarda sürekli pazar araflt›rmas› yapmas›
gerekmektedir.
Bu yay›n pazarlama faaliyetlerinde pazar araflt›rmas› yapman›n ne kadar

önemli oldu¤unun alt›n› çizmek ve ihracata yönelik masa bafl› araflt›rmalar›n›n
çeflitli aflamalar›nda faydal› olabilecek internet kaynaklar›na eriflim için baz›
öneriler sunmak amac›yla haz›rlanm›flt›r.
Pazar bilgilerinizi belli aral›klarla güncelleyin. Sat›fl yapan bir firman›n sahip
oldu¤u pazar bilgilerini mutlaka belirli aral›klarla güncellemesi çok önemlidir.
Ürünlerin karfl› karfl›ya kald›¤› koflullar hakk›ndaki geliflmelerin belli aral›klar-
la kontrol edilmesi, derlenen bilgilerin ka¤›da dökülmesi etkin pazarlama
faaliyetleri aç›s›ndan çok do¤ru bir al›flkanl›kt›r. Bu al›flkanl›k piyasan›n daha
iyi tan›nmas›na izin verece¤i gibi gelece¤in daha etkin bir flekilde öngörülme-
sine, geliflen koflullara daha h›zl› bir flekilde uyum sa¤lanmas›na ve rakiplerden
bir ad›m önde olunmas›na yard›mc› olacakt›r.
Edindi¤iniz bilgilerin kalitesine dikkat edin. Pazar araflt›rmas› yaparken bir fir-
man›n ulaflt›¤› bilgiler çok çeflitlidir. Bilgi kalitesi aç›s›ndan bunlar› iki temel
grupta toplamak mümkündür. En kaliteli ve en de¤erli bilgi ilk elden al›nan
veya özel siparifl üzerine edinilen, firma için özel olarak haz›rlanan ve derlenen
birincil bilgilerdir. Örne¤in, bir firma yetkilisinin hedef pazar›n bulundu¤u ül-
keye gönderilerek piyasada araflt›rma yapmas› firman›n birincil bilgiler edin-
mesini sa¤layacakt›r. Do¤al olarak, bu tür bilgileri edinmenin maliyeti daha
yüksek olmaktad›r.
Bas›l›, kamuya aç›k veya herhangi benzer kaynaklardan elde edilen ve ikincil
bilgi ad›yla an›lan verilere ulaflmak çok daha kolayd›r. Herhangi bir ikincil kay-
naktan elde edilen ve verece¤iniz kararlarda etkili olacak kadar önemli bilgi-
lerin mutlaka bir sonraki aflamada test edilmesi, ilk elden temin edilecek bil-
gilerle güvenilirli¤inin teyit edilmesi önemlidir.
‹kincil bilgilere ulaflmak için genellikle daha az zaman ve maliyet gerekirken,

daha güvenilir veya daha uzmanlaflm›fl bilgilere h›zl› bir flekilde ulaflmak kayda
de¤er bedeller gerektirmektedir. Dolay›s›yla, firma için hangi durumlarda
hangi kaynaklardan faydalan›lmas›n›n uygun olaca¤› ve hangi alanlarda bedel
ödenmesinin veya araflt›rmalar›n› do¤rudan kendisinin gerçeklefltirmesinin
gerekti¤i firma yetkilileri taraf›ndan dikkatle de¤erlendirilmelidir.
2
Pazar araflt›rmalar›n›za bütçe ay›r›n. Kulaktan dolma, ücretsiz ve genel bilgiler

içeren kaynaklardan elde edilen ikincil bilgiler faydal› olsa da bazen önemli
bilgilere zaman›nda ulaflmak için uzmanlaflm›fl araflt›rma flirketlerinden fay-
dalanmak ve bunun için belli hizmet bedellerinin ödenmesi gerekebilmekte-
dir. Her ne kadar bunlara iliflkin maliyetler ilk bak›flta yüksek görünse de ve-
rileri ilk elden edinmek için yap›lacak harcamalardan çok daha düflük
mebla¤lar›n söz konusu oldu¤unu göz ard› etmemek gerekir. Devlet
taraf›ndan “Pazar araflt›rmas› ve Pazarlama Deste¤i” kapsam›nda bu tür har-
camalar›n belli bir oranda destekleniyor olmas› bu kaynaklardan hizmet
al›m›n› daha da cazip k›lmaktad›r.
Pazar araflt›rmas› faaliyetlerine yat›r›m gözüyle bak›n. Firman›z için hayati olan
bilgilerin hangileri oldu¤unu tespit etmeniz, bunlar için ödemeye haz›r
oldu¤unuz bedeli saptaman›z ve yap›lan bu de¤erlendirme sonucunda pazar
araflt›rmas› için uygun bir bütçe ay›rman›z gerekmektedir.
Pazar araflt›rmalar›n›zda devlet desteklerinden faydalan›n
‹hracata yönelen firmalar›n pazar araflt›rmas› ve pazarlama faaliyetlerinin

getirdi¤i yükü hafifletmek, ihracat faaliyetlerinde “olmazsa olmaz” bir
bilgi edinme ve pazarlama kanal› olarak öne ç›kan internetin kullan›m›n›
teflvik etmek üzere devletin sundu¤u hizmetler ve mali destekler bulun-
maktad›r.
DTM ‹hracat› Gelifltirme ve Etüd Merkezi (‹GEME) taraf›ndan yürütülen

“Pazar Araflt›rmas› ve Pazarlama Deste¤i” bu yay›nda ad› geçen birçok
kayna¤› kapsamakta olup pazar araflt›rmas› bütçenizi rahatlatacak nite-
likte bir destektir.
Pazar Araflt›rmas› ve Pazarlama Deste¤i (2006/6):

Ülkemizde uygulanan ihracatta devlet yard›mlar› kapsam›nda ‹GEME’nin
uygulay›c›s› oldu¤u “Pazar Araflt›rmas› ve Pazarlama Deste¤i”nden fay-
dalanarak, üstlendi¤iniz pazar araflt›rmas› maliyetlerinin bir bölümünü
geri alman›z mümkündür.
Pazar Araflt›rmas› ve Pazarlama Deste¤i Hakk›ndaki 2006/6 say›l› Tebli¤'in

desteklenecek faaliyetler bölümünde belirtildi¤i gibi 4 farkl› faaliyet
destek kapsam›ndad›r. Bu ba¤lamda flirketler ve/veya sektörel d›fl ticaret
flirketlerine ait;
3
1. Ürünleri ve/veya sektörleriyle ilgili olarak gerçeklefltirilen pazar

araflt›rmas› projeleri,
2. Yurtd›fl›na yönelik pazarlama stratejileri ve eylem planlar›n›n
oluflturulabilmesi amac›yla D›fl Ticaret Müsteflarl›¤›’nca uygun görülen
pazar araflt›rmas› hizmeti veren kurum ve/veya kurulufllardan sat›n
alacaklar› pazar araflt›rmas› raporlar› ve istatistikler,
3. D›fl Ticaret Müsteflarl›¤› taraf›ndan koordine edilen ve tek bir sektör
baz›nda gerçeklefltirilen sektörel nitelikli ticaret heyeti programlar›na
ifltirak,
4. Ürünlerinin yurtd›fl›na yönelik olarak elektronik ortamda pazarlana-
bilmesi amac›yla D›fl Ticaret Müsteflarl›¤›nca uygun görülen ve nihai
tüketiciye yönelik olmayan e-ticaret sitelerine üyelik giderleri destek-
lenmektedir.
‹GEME'den ön onay alm›fl e-ticaret siteleri listesine, ‹GEME internet

sitesinden ulaflmak mümkündür (www.igeme.org.tr).
Marmara ve Ege Bölgesi’nde yerleflik firmalar, Pazar Araflt›rma ve

Pazarlama Deste¤i baflvurular›n› do¤rudan ‹GEME Marmara Bölge ve Ege
Bölge Müdürlü¤ü’ne yapabilmektedir.
Kaynak/daha fazla bigi için: www.igeme.org.tr/devYar/index.cfm
4
Pazar araflt›rmalar›n›zda internetten maksimum fayda sa¤lay›n. Eldeki bilgileri

tazelemek isteyen firma yetkililerinin ilk ifli kuflkusuz masa bafl› araflt›rmas›
yapmak olacakt›r. Masa bafl› araflt›rmalar›, temel verilerin ve özellikle ikincil
bilgilerin toplanmas›na yönelik en h›zl› araflt›rma yöntemidir. Bunun sebebi,
günümüzde art›k masa bafl› pazar araflt›rmalar›n› eskisine nazaran son derece
etkin k›lan ve neredeyse sonsuz bir bilgi deryas›na eriflim sa¤layan bir plat-
formun mevcut olmas›d›r: ‹nternet. ‹nternet art›k masam›zdan kalkmadan
say›s›z bilgi ve belgeye ulaflmam›za olanak veren vazgeçilmez bir mecrad›r.
Uygun bir bütçe ve ikincil bilgileri test etmeye yönelik flüpheci bir yaklafl›m ile
beraber internetin etkin kullan›m›, pazarlama faaliyetlerine büyük katk›
sa¤lamaktad›r.
‹nternet afla¤›daki flekilde ad› geçen, pazar araflt›rmalar›n›n ço¤unda aranan

bilgi çeflitlerine iliflkin birçok faydal› veriye eriflim sa¤lamaktad›r. Art›k
araflt›rmac›y› ço¤u zaman zorlayan önde gelen unsur bilgi eksikli¤inden çok
olas› kaynaklar›n bollu¤u ve bunlar aras›nda bir seçim yapman›n zorlu¤u
olmaktad›r.
5
Ürünlerinizi tan›mlay›n
Her firman›n ve her araflt›rmac›n›n

ihtiyaçlar›na hizmet edecek internet
kaynaklar› farkl› olsa da afla¤›da inter-
net arac›l›¤›yla yap›lacak araflt›rmalar-
da kullan›labilecek çevrimiçi araç ve
adreslerden baz› örnekler ve inter-
netin ihracata yönelik araflt›rma-
lar›nda daha etkin kullan›m›na yöne-
lik ipuçlar› önerilmektedir. Afla¤›da
ad› geçen birçok internet kayna¤›, ‹GEME’nin internet sitesine
(www.igeme.gov.tr) ücretsiz üye olunarak eriflilmesi mümkün olan “Ticari
Bilgi Kaynaklar› Rehberi”nde listelenen 1.100 benzer kaynak aras›nda yer
almaktad›r. Bu siteler araflt›rmalar›n›zda faydal› birer bafllang›ç noktas› olarak
öne ç›kmaktad›r.
2 - Ürünlerinizi tan›mlay›n
a. Ürünleriniz ve faaliyetlerinizin s›n›fland›rmas›n› belirleyin
Dünya çap›nda üretilen ürün türleri ve çeflitli kurulufllar›n sürdürdü¤ü faaliyet-

lerin say›s› neredeyse sonsuzdur ve ne yaz›k ki belli bir ürünü veya faaliyeti
yeterince net ve standart bir flekilde tan›mlamak her zaman yeterli olama-
maktad›r. Belli ürünler veya firmalar hakk›nda veri toplayan ve takip eden
istatistik kurumlar›, gümrük ifllemlerini gerçeklefltiren kurumlar ve ürün-firma
veritabanlar› gelifltiren çeflitli kurulufllar bu soruna çözüm getirmek amac›yla
ürünleri s›n›fland›rma yoluna gitmifl; faaliyetlerin, ürün grubu ve çeflitlerinin
standart bir flekilde tan›mlanmas›na izin veren çeflitli ürün kod cetvelleri
gelifltirmifltir.
Her ne kadar bu tarz s›n›fland›rma yöntemleri çok çeflitli olsa da, uluslararas›
alanda kullan›lan baz› standart kod cetvelleri bulunmaktad›r. Örne¤in,
faaliyetlerin s›n›fland›r›lmas› için Kanada, Meksika ve ABD’nde “NAICS faaliyet
kodu”, Birleflmifl Milletler taraf›ndan tutulan istatistiklerde “ISIC” kodlamas›
kullan›lmaktad›r.
D›fl ticaret alan›nda kullan›lan temel s›n›fland›rmalar aras›nda “SITC” (Standart

Uluslararas› Ticaret s›n›flamas›), “HS” (Dünya Gümrük Organizasyonu
s›n›fland›rmas›), AB ülkelerinin d›fl ticaret verilerinin toplanmas› amac› ile kul-
lan›lan “CN” kodlamas› ve bu s›n›fland›rmaya sad›k kal›narak ve 4 basamak
ekleyerek gelifltirilen ulusal “GT‹P” (Gümrük Tarife ‹statistik Pozisyonu) bulun-
maktad›r. Yabanc› içerikli site ve çevrimiçi araçlarda HS kodunun belirtilmesi
gerekti¤i yerlerde ürünlerinizin GT‹P kodunu kullanman›z istenecektir.
6
Ürünlerinizi tan›mlay›n
D›fl ticaret ile yak›n ilgisi bulunmas› sebebiyle bu alandaki kaynaklar›n bir
ço¤u, HS veya Gümrük Tarife ‹statistik Pozisyonunu (GT‹P) kodlamas›n› temel
almaktad›r ve ürünlerinizle ilgili d›fl ticaret verilerine ulaflmak için bu kodlar›
bilmeniz gerekecektir.
Firman›z›n halihaz›rda ihracat yap›yor olmas› durumunda ürünlerinize iliflkin

GT‹P kodlar›n› firman›z›n hizmet ald›¤› gümrük müflavirinden edinmeniz
mümkündür. GT‹P numaras›n› ö¤renmek için kullan›labilecek di¤er kaynaklar
aras›nda TÜ‹K’in, T.C. Baflbakanl›k Gümrük Müsteflarl›¤›’n›n ve ‹GEME’nin
internet siteleri bulunmaktad›r (www.igeme.gov.tr/KKS/ GTIP/index.cfm?sec=
reh). GT‹P ve NACE kodlar›n›n tamam›n› edinmek için TÜ‹K S›n›flama
Sunucusunu kullanabilir, GT‹P ve di¤er kodlar aras›nda dönüflüm yapmak için
buradaki uygulamalardan faydalanabilirsiniz (tuikapp.tuik.gov.tr/DIESS/).
Avrupa Birli¤i kaynakl› veritabanlar›ndaki bilgiler NACE faaliyet kodlar›na

göre s›n›fland›r›lm›flt›r. Araflt›rmalar›n›z esnas›nda firman›z›n ve hedef kitleniz
kapsam›ndaki olas› firmalar›n faaliyet kodlar›n› da önceden belirlemifl
olman›z size vakit kazand›racakt›r. NACE faaliyet kodlar›n›n listesi TÜ‹K
S›n›flama Sunucusu’ndan edinilebilmekte, (ec.europa.eu/comm/competition/
mergers/ cases/index/ nace_all.html) adresinden veya Türkçe olarak
(tinyurl.com/abm-nace-tr) adresinden elde edilebilmektedir.
b. Arama olanaklar›ndan faydalan›n
Arama motorlar›. Araflt›rman›n ilk aflamas›nda son derece faydal› olan arama
motorlar›, do¤ru bir flekilde kullan›ld›klar› zaman aranan bilgilere ulaflmak
için oldukça etkin araçlard›r. Arama motorlar›n›n ço¤unun geliflmifl arama
seçeneklerine sahip olmas› araflt›rmalar›n daha h›zl› yap›lmas›na olanak
sa¤lamaktad›r.
Baz› arama motorlar› internet genelinde arama yap›lmas›n› mümkün k›lar

(örn.: Google (www.google.com.tr), Yahoo! (www.yahoo.com), Gigablast
(gigablast.com), AllTheWeb (www.alltheweb.com), Cuil (www.cuil.com), Alta
Vista (www.altavista.com), Ask (www.ask.com), Lycos (www.lycos.com).
Di¤er yandan belli konulara veya belli bir co¤rafyaya odaklanan arama
motorlar› da mevcuttur. Search Engine Guide sitesinde çeflitli kategorilere
ayr›lm›fl birçok arama motorunun yer ald›¤› kapsaml› bir rehber bulunmak-
tad›r (www.searchengineguide.com/ searchengines.html). Bu rehberden
bölgesel ve konu odakl› arama motorlar›na eriflmek mümkündür ve ticarete
yönelik k›sm›nda birçok sektör, firma, ürün baz›nda arama yap›labilen siteler
listelenmektedir.
7
Ön De¤erlendirme Yaparak Olas› Hedef Pazarlar›n›z› Belirleyin
Anahtar kelimeler. ‹nternette yap›lan aramalar›n ço¤unda anahtar kelimeler

kullan›lmaktad›r. Google veya Yahoo! gibi arama motorlar›, çeflitli firma veya
ürün veritabanlar› ve e-ticaret siteleri vb. internet platformlar›nda ürün veya
al›c›lar›n›zla ilgili bilgilere ulaflmak için kelime bazl› arama araçlar›ndan fay-
dalanabilirsiniz.
Dolay›s›yla ürünlerinizi ve olas› müflterilerinizi tan›mlayan kelimelerin

eflanlaml›lar›n› içeren bir liste haz›rlaman›z faydal› olacakt›r. ‹nternette bulu-
nan kaynaklar›n birço¤unun ‹ngilizce olmas› sebebiyle ürünlerinizin ‹ngilizce
tan›m›n›, hatta araflt›rmalar›n›z›n daha ileri aflamalar›nda hedefledi¤iniz
pazarlarda kullan›lan dillerdeki karfl›l›¤›n› ö¤renmeniz de faydal› olacakt›r. Bu
aflamada sektörünüz ve ürünleriniz ile ilgili terminolojiyi iyi bilen bir uzman-
dan destek alman›z do¤ru anahtar kelimeleri belirlemenize yard›mc› ola-
cakt›r.
3 - Ön de¤erlendirme yaparak olas› hedef pazarlar›n›z› belirleyin
Hedef pazarlar›n›z› belirlemek için ürünlerinize yönelik en çok talebin hangi

ülkelerde bulundu¤unu tespit etmeniz önemlidir. Firma stratejiniz
kapsam›nda, ürünlerinize yönelik talebin artt›¤›, pazar hacminin yeterince
büyük oldu¤u pazarlara yönelmek istedi¤inizde, ilk olarak ürünlerinizin ait
oldu¤u ürün grubunu etkileyen makroekonomik e¤ilimleri bilmek, hangi
pazarlarda talebin artt›¤›n› ve özellikle Türkiye’nin daha güçlü oldu¤unu
tespit etmek için d›fl ticaret istatistiklerinin incelenmesi iyi bir bafllang›ç ola-
cakt›r.
Türkiye’nin d›fl ticaret verilerini GT‹P kodlamas› baz›nda TÜ‹K, ‹GEME veya sek-
törle ilgili ihracatç› birli¤inden temin etmeniz mümkündür. Türkiye’nin d›fl
ticaret verilerinin yan› s›ra di¤er ülkelere dair ticaret bilgilerine ve istatistiki
verilere ulaflmak için önemli bir kaynak, Global Trade Atlas
(www.gtis.com/gta) veri taban›d›r. ‹nternetten eriflilebilen ancak ücretli bir
kaynak olan bu uygulama, ‹GEME kütüphanesinde firmalar›n kullan›m›na
aç›kt›r. Di¤er yandan, Birleflmifl Milletler Ticaret ‹statistikleri Veritaban› (UN
Comtrade – comtrade.un.org), bar›nd›rd›¤› ticaret verilerine ücretsiz eriflim
sa¤lamaktad›r. Bu aflamada, Avrupa Birli¤i, Dünya Ticaret Örgütü, OECD ve
di¤er uluslararas› örgütlerin yay›nlad›¤› ve internet üzerinden eriflim sa¤lad›¤›
verilerden de faydalanmak mümkündür.
8
Genel bilgi ve istatistik aray›fllar› kapsam›nda yararlan›labilecek ulus-

lararas› kurumlar›n resmi sitelerinden baz› faydal› örnekler flunlard›r:
• Avrupa Birli¤i: europa.eu.int

• EUROSTAT: ec.europa.eu/eurostat
• AB ‹hracat Yard›m sayfas›: export-help.cec.eu.int/
• Dünya Ticaret Örgütü: www.wto.org
• Dünya Bankas›: www.wb.org ; rru.worldbank.org (yat›r›m, ifl yapma,
yasal engeller vd.), www.doingbusiness.org
• Birleflmifl Milletler: www.un.org
• Birleflmifl Milletler - ‹statistikler: unstats.un.org/unsd/default.htm
• APEC (Asya Pasifik Economik ‹flbirli¤i Kurumu): www.apec.org
• COMESA- (Do¤u ve Bat› Afrika Ortak Pazar›, 20 ülke): www.comesa.int
• Dünya Tar›m Örgütü: www.fao.org
• Uluslararas› Ticaret Merkezi-ITC: www.intracen.org
• UNCTAD: www.unctad.org
• OECD: www.oecd.org
Ülkeler ve ürünler aç›s›ndan ticaret

analizlerinde faydal› bir di¤er araç ise
Dünya Ticaret Merkezi’nin Interactive
Trademap uygulamas›d›r
(www.trademap.org). Anlafl›l›r ve
sade bir arayüze sahip ‹ngilizce içerik-
li bir araç olan Trademap, GT‹P kodu
baz›nda ürünlerin dünya
piyasalar›ndaki arz-talep dengesi,
talebin yo¤un oldu¤u ülkeler, hangi
pazarlarda talebin artmakta oldu¤u
gibi stratejik öngörüleri oluflturman›za yard›mc› olacak verilere h›zl› eriflim
sa¤lamaktad›r. 2008 y›l›n›n bafl›ndan bu yana ücretsiz eriflim olana¤› sa¤layan
Interactive Trademap sitesine sadece kaydolarak uygulamadan faydalan-
man›z mümkündür.
9
* ITC Trademap ile hedef ülke analizi
Dünya Ticaret Merkezi’nin ITC Trademap uygulamas› ürününüzün

ihracat›m›zdaki yerini, ilgilenilen ürün için dünya piyasalar›ndaki talep duru-
munu ve hedeflenen pazarlarda hangi ülkelerden al›m yap›ld›¤›n› h›zl› bir
flekilde analiz etmenize yard›mc› olabilecek nitelikte bir araçt›r. Trademap
veritaban›, kay›tl› ülkelerin gümrük idareleri taraf›ndan beyan edilen ticaret
verilerini temel almaktad›r.
Örne¤in belli bir türdeki ayakkab›lar› (GT‹P kod: 640399) yurtd›fl›na pazarla-
may› düflünen bir firman›n, Trademap arac›n› afla¤›daki flekilde kullanmas›
mümkündür.
1 – www.trademap.org adresinden Trademap’a ücretsiz üye olup siteye girifl

yap›ld›¤›nda aç›lan ekranda bulunan ilk kutucu¤a GT‹P kodu girilir. ‹kinci
kutucu¤a ülkenin (Türkiye) ad› girilir, yukar›da bulunan “Exports” seçene¤i
seçilir ve “Trade Indicators” butonuna t›klan›r.
10
2 – Yeni sayfa yüklendi¤inde önceki ekranda belirtilen ve benzer GT‹P kod-

lar›ndaki ürünlere iliflkin ticaret ak›fl bilgilerinin özetlendi¤i bir tablo sunul-
maktad›r. Bu ekranda Türkiye’den ihraç edilen ve söz konusu GT‹P kaleminde
bulunan ürünün bafll›ca ihraç pazarlar›, ürünün konumu ve ilgili trendler
hakk›nda önemli bilgiler verilmektedir.
3 – Trademap, yukar›daki tabloda söz konusu olan verilerin resmini çek-

menizi sa¤layan araçlara sahiptir. Ekranda tablonun sol üst köflesinde bulu-
nan “Graph” sekmesine t›kland›¤›nda “Bubble Map” ad› verilen grafik
aç›lmaktad›r. Sekmelerin alt›nda aç›lan kutudaki seçili seçenek “Bubble graph
on prospect for market diversification” olmal›d›r. Bu ekran Türkiye’nin bu
ürün kalemine iliflkin pazarlar›n›n foto¤raf›n› çekmektedir. Afla¤›daki grafik
incelendi¤inde yatay eksende Türkiye’nin bu ülkeye yapt›¤› ihracat›n ülkenin
toplam ithalat›ndaki pay›, dikey eksende ise Türkiye’nin o ülkeye
gerçeklefltirdi¤i ihracat›n 2003-2007 y›llar› aras›ndaki y›ll›k büyüme oran› gös-
terilmektedir.
11
Buna göre, yukar›da örne¤i bulunan flekilden 2007 y›l› için afla¤›daki
sonuçlara varmak mümkündür:
• fiekildeki dairelerin konumuna bak›ld›¤›nda, bir daire ne kadar

yukar›daysa söz konusu ülkedeki pazar o kadar h›zl› büyümektedir. Dikey
eksende s›f›r noktas›n›n alt›nda bulunan ülkelerde pazarda daralma
yaflanmaktad›r. Bu örnekte en h›zl› büyüyen pazarlar aras›nda Rusya
Federasyonu, Romanya, Bulgaristan ve Slovakya’n›n bulundu¤u görülmekte-
dir.
• Bir daire ne kadar sa¤da gösteriliyorsa, o pazar›n Türk ihracat›ndaki

önemi o kadar büyüktür. Buna göre Türkiye’nin bu kalemde en önemli ihraç
pazarlar› aras›nda ‹ngiltere, Romanya, Yunanistan, Hollanda, Rusya
Federasyonu ve Bulgaristan bulunmaktad›r.
• Türkiye’nin bu ürün grubunda yapt›¤› ihracat›n toplam ithalattan daha

yavafl artt›¤› ülkeler sar› olarak gösterilmektedir (Fransa, Rusya Federasyonu,
‹srail, Slovakya). Bu ülkeler, Türkiye’nin pazar pay›n›n di¤er ülkelere nazaran
düfltü¤ü ülkelerdir.
12
• Türkiye’nin bu kalemde yapt›¤› ihracattaki büyümenin, söz konusu ülkeye

tüm dünyadan yap›lan ihracattan daha h›zl› oldu¤u ülkeler mavi olarak gös-
terilmektedir (‹ngiltere, Romanya, Bulgaristan, ‹spanya, ‹talya). Bu ülkeler,
Türkiye’nin pazar pay›n› di¤er rakip ülkelere göre daha h›zl› art›rd›¤›
pazarlard›r.
• Ülkeleri ifade eden dairelerin büyüklü¤ü, bu kalemdeki göreceli pazar

büyüklü¤ünü ifade etmektedir. Bu örnekte en büyük pazarlar ABD, Almanya,
‹ngiltere ve ‹talya’d›r.
Örnekteki sonuçlara göre Türkiye’nin bu üründeki ihracat›nda önemli paya

sahip ülkeler aras›nda:
• Romanya, Bulgaristan ve ‹ngiltere Türkiye’nin di¤er rakiplerine nazaran

pazar pay›n› daha h›zl› art›rd›¤› büyüyen pazarlar olarak öne ç›kmaktad›r.
• Rusya Federasyonu, Yunanistan ve Hollanda son y›llarda geliflen, ancak

Türkiye’den yap›lan ihracat›n di¤er ülkelerden yap›lan ihracata nazaran daha
yavafl artt›¤› ülkelerdir.
Di¤er ülkelere bak›ld›¤›nda ise:
• H›zl› büyüyen ancak Türkiye’nin daha az ihracat yapt›¤› pazarlar aras›nda

Slovakya, ‹spanya, ‹talya ve Polonya gibi ülkelerin bulundu¤u ve bunlar›n
aras›nda özellikle ‹spanya ve ‹talya’ya Türkiye’den yap›lan ihracat›n rakiplere
oranla h›zl› bir büyüme gösterdi¤i gözlemlenmektedir.
• Bu veriler özellikle Romanya ve Bulgaristan’›n h›zla büyümeye devam

eden pazarlar olarak cazip olabilece¤ine iflaret etmektedir. Rusya
Federasyonu ve Hollanda’n›n da benzer flekilde cazip pazarlar olduklar› ancak
bu ülkelerde Türk ürünlerinin 2007 y›l›nda ciddi bir rekabete maruz kald›¤›
görülmektedir. Do¤al olarak bu verilerden yola ç›karak edinilen bu
öngörünün baflka kaynaklardan teyit edilmesi ve mevcut durumun nedenleri
hakk›nda araflt›rma yap›lmas› çok önemlidir.
Hedef ülke seçimi esnas›nda rekabetin hangi ülkelerden kaynakland›¤›n› ve

önde giden rakiplerin bu pazarlarda hangi avantajlara sahip oldu¤unu anla-
maya çal›flarak bu avantajlar› firman›z›n hangi oranda sa¤lay›p sa¤layamaya-
ca¤›n› de¤erlendirmeniz gerekecektir.
13
Örne¤in, Romanya pazar›n› Trademap arac›l›¤›yla incelemek için karfl›lama

ekran›nda “imports” seçene¤ini t›klad›ktan sonra ürün kodunu ve ülke kutu-
cu¤unda Romanya’y› (“Romania”) seçerek aç›lan yeni ekranda “Graph”
sekmesi t›kland›¤›nda afla¤›daki grafik görüntülenecektir:
Yeni flekilde beliren dairelerin çap›, söz konusu ülkenin dünya ihracat
pazar›ndaki büyüklü¤ünü göstermektedir. Her ülke dairesi için mavi renk
ihracat›n di¤er ülkelerin ortalamas›ndan daha h›zl› artm›fl oldu¤unu, sar› renk
ise ihracat art›fl›n›n ortalamadan daha düflük oldu¤unu göstermektedir.
Söz konusu grafikten anlafl›ld›¤› üzere, Romanya ayakkab› pazar›nda

Türkiye’nin en büyük rakiplerinin ‹talya, Moldovya, Almanya ve Çin oldu¤u,
ancak Türkiye’nin bu pazarda 3. s›rada yer ald›¤› görülmektedir.
14
Türk ürünlerinin Romanya pazar›ndaki rekabet gücünü incelemek için sek-

melerin alt›nda bulunan aç›l›r kutuda “Bubble graph on Romania import
growth vs. partner growth” seçene¤ine t›kland›¤›nda yeni bir grafik
aç›lacakt›r:
Yeni grafik Türk ürünlerinin Romanya pazar›nda 2003-2007 y›llar› aras›ndaki

performans› hakk›nda bilgiler içermektedir. Grafikte ihracat›n› Romanya’ya
daha h›zl› art›rm›fl ülkeler Türkiye’nin sa¤›nda bulunmaktad›r. Bu ülkeler (örn.
Hollanda, Hindistan, Yunanistan vb.) Romanya’da 2003-2007 y›llar› aras›nda
y›ld›z› yükselen ülkelerdir.
Ayn› analizin olas› hedef pazar olarak seçilmesi düflünülen her ülke için tekrar
edilmesi, hem rakipler hem de pazar›n özellikleri hakk›nda öngörüler
edinilmesini sa¤layacakt›r. Ayn› flekilde Rusya Federasyonu pazar›ndaki reka-
bete bak›ld›¤›nda en önemli rakiplerin Çin, ‹talya, Vietnam ve Almanya
oldu¤u gözlemlenmektedir.
15
Romanya ve Rusya Federasyonu grafikleri karfl›laflt›r›ld›¤›nda (özellikle fiyat

aç›s›ndan avantajl› olmas› sebebiyle) Çin ürünlerinin Rusya Federasyonu’nda
2007 y›l›nda daha baflar›l› oldu¤u, Romanya’da ise ‹talyan ürünlerinin daha
önemli bir paya sahip oldu¤u görülmektedir. ‹talya pazar›na iliflkin “Table”
(tablo) sekmesindeki veriler de bu gözlemi destekler niteliktedir. Tabloda
16
Hedef Pazarlar› Araflt›r›n ve De¤erlendirin
‹talya’dan ithal edilen ürünlerin 2007 y›l›nda ton bafl›na ortalama fiyat›n›n
19,912 ABD Dolar›, Çin’den ithal edilen ürünler içinse bu rakam›n 4,807 ABD
Dolar› oldu¤u görülmektedir. Ancak ikinci grafikler arac›l›¤›yla trendlere
bak›ld›¤›nda 2003-2007 y›llar› aras›nda Rusya Federasyonu’nda ‹talyan ürün-
lerine talebin çok daha h›zl› artm›fl oldu¤u anlafl›lmaktad›r.
‹ncelemeyi yapan firman›n, kendi ürünlerinin di¤er ülkelerin ihraç etti¤i ürün-
lere göre hangi rekabet avantajlar›na sahip oldu¤unu, Trademap arac›l›¤›yla
yap›lan gözlemler ›fl›¤›nda hangi pazarda rekabet üstünlü¤ü
sa¤layabilece¤ini anlamaya çal›flmas› ve hedeflemesini buna göre tan›mla-
mas› gerekecektir. Örne¤in, firman›n ürünleri ‹talyan ürünlerinin özelliklerine
sahip, daha yüksek fiyatla baflar›l› tasar›mlar› raflara tafl›yan ürünler olmas›
durumunda Romanya pazar›n›n k›sa vadede daha cazip olma olas›l›¤› daha
yüksektir. Aksine, firman›n fiyat üzerinden rekabet eden ürünlere sahip
olmas› durumunda k›sa vadede Rusya Federasyonu bir nebze daha baflar›l›
sat›fllara yol açacakt›r.
Do¤al olarak, çok faydal› bir araç olan Trademap’›n veritaban›na dahil olan
ülkelerin gümrükleri taraf›ndan beyan edilen verileri içeriyor oldu¤unu, tüm
istatistiklerde olabilece¤i gibi verilerdeki olas› eksikliklerin, çeflitli ülkelerdeki
uygulama farkl›l›klar›ndan do¤an tutars›zl›klar›n olabilece¤ini gözard›
etmemek, bu uygulama arac›l›¤›yla oluflacak gözlemlerin ve sebep-sonuç
iliflkilerinin baflka kaynaklar›n araflt›r›lmas›yla teyit edilmesi ve tamamlanmas›
gerekti¤ini unutmamak gerekir.
4 - Hedef Pazarlar› Araflt›r›n ve De¤erlendirin
Olas› hedef pazarlar›n›z›n hangileri olabilece¤ini belirledikten sonra gelinen

aflamada seçmifl oldu¤unuz pazarlar hakk›nda daha detayl› bilgilere ulaflarak
araflt›rman›z› derinlefltirmeniz gerekecektir. Bu aflamada pazar›n genel bir
de¤erlendirmesini yapman›z, pazardaki genel durum, makroekonomik
koflullar ve istikrar, sosyopolitik durum, kültürel unsurlar, co¤rafi koflullar gibi
genel verilere dayanarak genel bir de¤erlendirmede bulunman›z faydal› ola-
cakt›r.
a. Ülke profilleri
Ülkeler hakk›nda güncel bilgilerin araflt›r›lmas› için kullanabilece¤iniz ana

kaynak, birçok faydal› bilgi kayna¤›n› internet üzerinden eriflime sunan D›fl
Ticaret Müsteflarl›¤› olacakt›r. Türkiye’nin ticari ve diplomatik iliflkide bulun-
du¤u ülkelerin büyük ço¤unlu¤unda ticaret müflavirli¤i ofislerinden oluflan
genifl bir yurtd›fl› teflkilat› bulunan Müsteflarl›k, bu ofisler taraf›ndan ilk elden
üretilen güncel bilgileri Müflavirlikler Web Sitesinde yay›nlamaktad›r.
17
(www.musavirlikler.gov.tr). Her bir

müflavirli¤in bulundu¤u ülke
hakk›ndaki bilgileri, raporlar›, fay-
dal› kaynak listelerini derleyerek
yay›nlad›¤› sitede ayr›ca ilgili ticaret
müflavirinin irtibat bilgileri de mev-
cuttur. Di¤er yandan, D›fl Ticaret
Müsteflarl›¤› taraf›ndan yönetilen
‹GEME’nin internet sitesine üye
oldu¤unuz takdirde de birçok detayl›
ve güncel ülke raporuna ulaflman›z
mümkün olacakt›r.
‹nternette, ülkeler için Türkçe d›fl›ndaki dillerde de çok genifl bilgiler mevcut-
tur. Örne¤in, her ülke için genel bilgilerin bulundu¤u CIA World Factbook
(https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/) sitesi veya
afla¤›da sunulan di¤er siteler faydal› birer bafllang›ç noktas› oluflturan kay-
naklard›r. Di¤er yandan, Uluslararas› Ticaret Birlikleri Federasyonunun (FITA)
sitesinde (www.fita.org) bölge ve ülke baz›nda genel bilgiler, pazara girifl bil-
gileri, ülke riski, ifl yapma yöntemleri, vergiler vb. hakk›nda birçok faydal› bilgi
bulunmaktad›r.
Ülke bilgileri araflt›rmalar›n›z kapsam›nda faydalanabilece¤iniz baz›

örnek siteler:
• ‹GEME Ülke Profilleri: www.igeme.gov.tr

• D›fl Ekonomik ‹liflkiler Kurulu (DE‹K) Ülke ve ‹kili ‹liflkiler Raporlar›:
www.deik.org.tr
• DTM Pazar Girifl Servisi: www.dtm.gov.tr/dtmpazaragiris/index.cfm
• Müflavirlikler Web Sitesi: www.musavirlikler.gov.tr
• The Economist Intelligence Unit Country Reports: db.eiu.com
• FITA: www.fita.org/
• GlobalEdge: globaledge.msu.edu/countryInsights/
• ABD Tar›m Bakanl›¤›: www.fas.usda.gov-faostat.fao.org/
• ABD Ticaret Bakanl›¤›-Trade Information Center (TIC):
www.ita.doc.gov, dataweb.usitc.gov
• The National Trade Data Bank: www.stat-usa.gov/tradtest.nsf
• Country Library of Tradeport (Ülke profilleri):
www.tradeport.org/ts/ countries/index.html
• Eurasianet Orta Asya Ülke ve Pazar bilgileri: www.eurasianet.org
18
• Avrupa ülkeleri hk. sektörel pazar bilgileri: www.cbi.nl

• Tradepartners: www.tradepartners.gov.uk
• Kanada kaynakl›: www.strategis.ic.gc.ca, www.infoexport.gc.ca
• Avustralya Ticaret Komisyonu: www.austrade.gov.au/
• ‹sviçre ‹thalat Tan›t›m Program›: www.sippo.ch
• Japonya: www.jetro.go.jp
• BDT Ülkeleri ve Rusya: www.itaiep.doc.gov/bisnis,
www.bisnis.doc.gov
• Çin: www.stats.gov.cn, www.chinaonline.com, www.setc.gov.cn
Araflt›rman›z ilerledikçe belirlenen ülkelerdeki genel durumdan ziyade, ticari

koflullar hakk›nda daha ayr›nt›l› bilgiler içeren kaynaklara yönelmeniz gereke-
cektir. Bu tarz ülke bilgilerine ulaflmak için Türkiye’de veya yurt d›fl›nda bulu-
nan Ticaret ve Sanayi Odalar›, devlet kurumlar›, ifladam› dernekleri, ticaret
tan›t›m merkezleri, araflt›rma kurumlar›, üniversiteler gibi rapor ve çeflitli bil-
giler üreten kurumlara ait internet sitelerinden faydalanman›z önerilir.
Bunlar›n büyük bir bölümüne Dünya Ticaret Örgütü taraf›ndan yay›nlanan

Ticaret Tan›t›m Kurumlar› ve Di¤er Ticaret Deste¤i Kurumlar› Rehberi
(www.intracen.org/tpo) arac›l›¤›yla ulaflman›z mümkündür. Dünya çap›nda
firmalar›n d›fl ticaret faaliyetlerine destek veren ve bilgi kayna¤› olarak fay-
dalanabilece¤iniz 1200’ü aflk›n devlet kuruluflu ve bakanl›k, ticareti destek-
leme kurumu, ticaret odas› ve ticarete yönelik birlik ve federasyon gibi ulus-
lararas›, ulusal ve bölgesel kurumun irtibat bilgileri ve internet sitesi
ba¤lant›lar› bulunmaktad›r.
b. Gümrük vergi oranlar›, kotalar ve d›fl ticaret prosedürleri
‹nternet sayesinde ilgilendi¤iniz hedef ülkelerde ürünlerinize uygulanacak

gümrük oranlar›n› masan›zdan kalkmadan edinmeniz mümkündür:
• ABD’nde uygulanan gümrük vergisi oranlar›na ulaflmak için ABD

Uluslararas› Ticaret Komisyonu sitesini (www.dataweb.usitc.gov) ziyaret ede-
bilirsiniz,
• Avrupa Birli¤i’nde uygulanan gümrük vergisi oranlar› için AB Pazara Girifl

Veritaban›ndan yararlanabilirsiniz (mkaccdb.eu.int). AB’ye ithalat ve ihracatta
uygulanan gümrük tarifeleri ve d›fl ticaret mevzuat› ile ilgili bilgilere TARIC
veritaban›ndan eriflmek mümkündür (ec.europa.eu/taxation_customs/comon/
databases/taric/index_en.htm).
19
• Geliflmekte olan ülkelerden AB’ye yap›lan ihracata destek vermek için

kurulan EU Helpdesk (exporthelp.europa.eu) sitesinde 3. ülkelerden yap›lan
ithalatta AB’nde uygulanan gümrük oranlar›na ve ithalat prosedürlerine
iliflkin bilgilere GT‹P ve ihracatç› ülke baz›nda ulaflman›z mümkündür.
• Asya-Pasifik ülkelerinde uygulanan gümrük vergisi oranlar›na Apectariff

(www.apectariff.org) sitesinden eriflebilir, Dünya Gümrük Kurumu
(www.bitd.org) ve Uluslararas› Gümrük Vergileri Ofisi sitelerinden faydala-
nabilirsiniz.
• Uluslararas› Gümrük Organizasyonu (http://www.wcoomd.org/tariff/) sitesi

birçok ülkenin gümrük ifllemleri ile ilgili sayfalar›na eriflmek için pratik bir araç
sunmaktad›r. MendelOnline (www.mendel-online.eu) sitesinden belli bir y›ll›k
abonelik ücreti karfl›l›¤›nda gümrük vergi oranlar›, ithalat prosedürleri, menfle
kurallar› ve ilgili güncel verilere ulaflmak mümkündür.
• Dünya Ticaret Merkezi’nin Market Access Map (www.macmap.org) arac›,

bir ülkeden di¤erine yap›lan ticarette geçerli olan d›fl ticaret rejimini GT‹P
kodu baz›nda ö¤renmenize, herhangi iki ülke aras›nda geçerli menfle ve
vergilendirme kurallar›n› tespit etmenize olanak vermektedir.
c. Döviz kurlar›
‹lgilendi¤iniz ülkelerin döviz kurlar›

konusunda bilgi edinmek için de fay-
dalan›lacak birçok kaynak bulunmak-
tad›r. Do¤al olarak, döviz kurlar› söz
konusu oldu¤unda ülkemizde en s›k
baflvurulan kaynak T.C. Merkez Bankas›
(TCMB) sitesidir. Merkez Bankas›’n›n
yay›nlad›¤› günlük kur bilgilerine
www.tcmb.gov.tr/kurlar/today.html
adresinden ulaflmak mümkündür.
TCMB’n›n sitesinde ve yay›nlanan verilerin ayn›s›n› daha sade bir flekilde

sunan www.doviz.com sitesinde mevcut olmayan döviz kurlar› konusunda
fikir edinmek için Yahoo! Döviz Dönüfltürücüsü (finance.yahoo.com/currency),
Xe.com (www.xe.com /ucc) veya Oanda (www.oanda.com/convert/classic)
adreslerinde bulunan araçlara baflvurmak mümkündür. Oanda sitesinde farkl›
döviz kurlar›n› takip etmeniz ve k›yaslaman›z için çeflitli araçlar da sunulmak-
tad›r (www.oanda.com/channels/products/ products.html).
20
Araflt›rmalar›n›z esnas›nda bilmedi¤iniz yabanc› dilde yay›nlanm›fl say-

falara rastlaman›z olas›d›r. Tercüme sitelerini kullanarak bilmedi¤iniz ama
yayg›n bir dilde yay›n yapan bir sitedeki bilgilerden faydalanman›z
mümkün olacakt›r. Örne¤in Çince bilmeseniz de Çince veya Rusça bir say-
fada yazanlar›n ‹ngilizce veya bildi¤iniz baflka bir yayg›n dildeki çevirisi
sayesinde anlam› konusunda bir fikriniz olabilecektir.
Çevrimiçi çeviri araçlar› aras›nda otomatik metin veya internet sitesi

çevirisi sunan faydal› site örnekleri flöyledir:
• Google Translate (translate.google.com/translate_t),

• Windows Live Translator (www.windowslivetranslator.com),
• Babelfish (babelfish.yahoo.com),
• FreeTranslation (www.freetranslation.com),
• Promt Translator (www.online-ranslator.com/text_Translation.aspx),
• World Lingo (www.worldlingo.com/en/products_services/ worldlingo_
translator.html),
• ‹ngilizce-Türkçe kelime çevirisi konusunda tan›nm›fl bir site olan
Zargan (www.zargan.com) da faydal› siteler aras›nda yer almaktad›r.
Çevrimiçi tercüme araçlar› yay›nlanan bilgiler hakk›nda fikir edinme

aç›s›ndan faydal› olsa da bu sitelerce yap›lan tercümelerin otomatik
oldu¤u ve yap›lan çevirilerde anlam kaymalar› ve çeviri hatalar›n›n ola-
bilece¤i göz ard› edilmemelidir.
d. Fuarlar
‹lgilendi¤iniz pazara sa¤lam ad›m atmak, bilgi

edinmek ve olas› ifl ortaklar›yla tan›flmak için uygun
ortam yaratan fuarlar ihracatç›lar için önemli
araçlard›r. ‹nternet, hedefledi¤iniz pazarlardaki
fuarlar hakk›nda bilgi edinmek için faydalana-
bilece¤iniz veritabanlar›n› bar›nd›rmaktad›r.
Laman Fuarc›l›k Derne¤i’nin internet sitesi Auma Messen üzerinde ülke ve fuar
tipine göre arama yapmak mümkündür (www.auma-messen.de/_pages/
MesenWeltweit/MesenWeltweit.aspx?sprache= e).
21
Ayn› flekilde, Expodatabase (www.expodatabase.com) sitesinde tüm dünyada

faaliyet gösteren fuar organizasyon flirketlerinin bilgilerine ulaflmak ve plan-
lanan fuarlar› sektör ve ülke baz›nda listelemek mümkündür. Dünya çap›nda
8,000 fuar›n bilgisini içeren Expocentral (expocentral.com) ve Türkiye odakl›
olup birçok yurtd›fl› fuar›n› da içeren Fuarplus (www.fuarplus.com) di¤er fay-
dal› siteler aras›nda yer almaktad›r.
e. Sektör bilgileri
Yukar›da söz konusu olan örnek sitelerin birço¤unda sektör baz›nda bilgi,
rapor ve istatistiklere rastlamak mümkündür. Ancak özellikle internet
üzerinden ücretsiz bir flekilde ulafl›labilen bu tür bilgiler ço¤u zaman yeterince
güncel veya detayl› olmayabilmektedir.
Nitelikli bilgilere eriflmek için temel faaliyeti üretim olan ortalama bir firman›n
sahip olamayaca¤› bilgi kaynaklar›na sahip kurum veya dan›flmanlardan fay-
dalan›lmas› yararl› olacakt›r. ‹nternet, pazar araflt›rmas› alan›nda uzmanlaflm›fl
ve tan›nm›fl birçok dan›flmanl›k firmas› hakk›nda bilgi edinmenize ve fir-
man›z›n ihtiyaçlar›na en do¤ru cevap verebilecek firmay› tespit etmenize
yard›mc› olacakt›r. Do¤al olarak, de¤erli bilgilere eriflmek için ücret ödenmesi
söz konusudur. Ödenecek bedel ço¤u zaman oluflturulan do¤ru ve etkin sat›fl
stratejilerinin firmaya sa¤lad›¤› getirinin yan›nda önemsiz olacakt›r.
Sektörel pazar bilgileri araflt›rmalar›n›z kapsam›nda

faydalanabilece¤iniz tan›nm›fl, uzman kurulufllar›n sitelerinden baz›
örnekler:
• ACNielsen Trends and Insights: www.acnielsen.com

• Arab Net: www.arab.net
• Datamonitor: www.datamonitor.com, productscan.com
• Dun & Bradstreet (Profiles): www.dnb.com.tr
• Economist Intelligence Unit: db.eiu.com
• Euromonitor GMID: www.euromonitor.com
• Frost & Sullivan: www.frost.com
• GfK, Growth from knowledge: www.gfk.com
• CMAI Gloabal: www.cmaiglobal.com (petro-kimya)
• ICIS Pricing: www.icislor.com (petro-kimya fiyat bilgileri)
• ICON Group International: www.icongrouponline.com
• IMRI: www.imriresearch.com
• IST: www.internationalbusinessstrategies.com
22
• ISA-World: www.isa-world.com
• Kelly Search: www.kellysearch.com
• MarketResearch.com: www.marketresearch.com (çoklu)
• Research and Markets: www.researchandmarkets.com (çoklu)
• Snapdata: www.snapdata.com
• IRI Information Resources: www.infores.com
• Mintel: www.mintel.com (Avrupa, ABD, ‹ngiltere tüketim ürünleri
pazar›)
• Nielsen Netratings: www.nielsen-netratings.com
• Reuters: De¤iflik medya kaynaklar›ndan an›nda bilgi, özel sanayi
raporlar›
• Synovate, Research Reinvented: www.synovate.com
• Textiles Intelligence: www.textilesintelligence.com (Tekstil)
• WorldGlobalStyleNetwork: www.wgsn.com (Moda)
• Zawya: www.zawya.com (Ortado¤u)
• LuxuryBoard: www.luxuryboard.com (Lüks ürün ve hizmetler)
• Bizminer: www.bizminer.com
• OneSource.com: www.onesource.com
23
Olas› Müflterileri Tespit Edin
5 - Olas› müflterileri tespit edin
Seçmifl oldu¤unuz hedef pazar›n uygun oldu¤una karar verdikten sonra s›ra,
olas› müflterilerin tespit edilmesine gelir. Bu durumda, ilgilendi¤iniz sektörde
faaliyet gösteren, al›c› konumunda bulunan (distribütör veya üretim
safhas›nda üretti¤iniz ürünü girdi olarak kullanan) firmalara ulaflman›z
gerekecektir. ‹nternet, bu aflamada da faydalanabilece¤iniz birçok araç sun-
maktad›r.
a. Arama motorlar›
Google (www.google.com.tr), Yahoo! (www.yahoo.com), Search

(www.search.com), Ask.com (www.ask.com) vb. genel arama motorlar›, inter-
neti oluflturan milyarlarca sayfan›n çok büyük bir bölümünü tarar ve anahtar
kelime baz›nda arama yap›lmas›na izin verir. Ürünleriniz hakk›nda önceki
ad›mlarda belirlemifl oldu¤unuz anahtar kelimeler ve ilgilendi¤iniz hedef
pazar› tan›mlayan kelimeler arac›l›¤›yla bu alanda faaliyet gösteren birçok fir-
man›n sayfalar›na ve bilgilerine eriflmek mümkündür.
Arama motorlar›nda yap›lan aramalarda genellikle en çok karfl›lafl›lan sorun

listelenen sonuçlar›n çok olmas› ve bu sonuçlar aras›nda as›l ilgilenilen
ba¤lant›lar›n ay›klanmas› gere¤idir. Arama motorlar›n› etkin bir flekilde kul-
lanmak için arama motorlar›n›n ço¤unda sunulan “geliflmifl arama”
seçene¤inden faydalanarak sonuçlar› s›n›rland›rmak, dolay›s›yla zamandan
tasarruf sa¤lamak mümkündür.
b. Bölgesel veya dikey arama motorlar› ve firma rehberleri
‹nternette bulunan tüm bilgileri bünyesine katmaya gayret eden genel arama
motorlar›n›n yan› s›ra belli konularda uzmanlaflm›fl “dikey arama motorlar›” ve
belli co¤rafi bölgeleri kapsayan “bölgesel arama motorlar› ” da mevcuttur. Bu
arama motorlar›n›n sadece belli alanlardaki veya belli bölgelerdeki içeri¤e
odaklanmalar› araflt›rmac› için zamandan tasarruf sa¤lamaktad›r. FITA
(www.fita.org) sitesinin çeflitli bölümlerinde farkl› bölge ve ülkeye odaklanan
birçok bilgi kayna¤›na ulaflmak mümkündür. Örne¤in, FITA Europages
Directory, Avrupa’da faaliyet gösteren 600,000 firman›n bilgilerini
bar›nd›rmaktad›r (www.fita.org/europages.html).
Dikey arama motorlar›n›n bir bölümü firma veritabanlar›n› temel almakta

olup sadece firma bilgilerine odaklanan firma rehberleri niteli¤indedir.
Birço¤u profesyonel hizmetlerini belli bir ücret karfl›l›¤› veriyor olsa da, firma
rehberleri olas› al›c›lar› belirlemede zamandan büyük ölçüde tasarruf
24
edilmesini sa¤lamaktad›r. Bu yönde hizmet veren çok fazla say›da internet

sitesi bulunmakta olup, co¤rafi bölgelere ve ya belli sektörlere odaklanan
çevrimiçi firma arama araçlar› da mevcuttur. Örne¤in, FirmaFrance sitesi
(www.firmafrance.com) sadece Frans›z ihracatç› firmalara odaklanmaktad›r.
Di¤er yandan LeatherDirectory (www.leatherdirectory.com) deri sektöründe
faaliyet gösteren firmalar aras›nda arama yap›lmas›na olanak vermektedir.
Genifl kapsaml› firma veritabanlar› aras›nda yer alan Kompass veritaban›

(www.kompass.com veya do¤rudan Türkçe versiyonuna eriflmek için
www.kompass.com.tr), güncelli¤iyle tan›nan ve kullan›m› en yayg›n olan
firma veritabanlar›ndan biridir. 70 ülkede bulunan ofisleri arac›l›¤›yla firma
bilgilerini sürekli güncelleme gayretinde bulunan Kompass veri taban›nda 2,4
milyon firman›n bilgisi bar›nd›r›lmaktad›r. Ücret ödemeksizin baz› bilgilere
ulaflman›n mümkün oldu¤u Kompass sitesinde ülke, bölge, firma faaliyet
alan› (al›m, sat›m, ithalat, ihracat) vb. kriterler üzerinden detayl› arama yap-
mak veya Excel format›nda liste çekmek için kredi sat›n almak gerekmektedir.
Yukar›da söz konusu olan FITA sitesinde (www.fita.org) her ülkeye ayr›lan
bölümün “Useful Links” (“Faydal› ba¤lant›lar”) k›sm›nda “Business
Directories” (“Firma Rehberleri”) bafll›¤› alt›nda söz konusu ülkede faaliyet
gösteren firmalar›n yer ald›¤› rehberlere iliflkin sitelere ba¤lant›lar bulun-
maktad›r.
Di¤er tan›nm›fl firma veritabanlar› aras›nda Thomas Global (www.thomas-

global.com), Hoover’s (www.hoovers.com), Kellysearch (ww.kellysearch.com),
Corporate Information (www.corporateinformation.com) ve Avrupa odakl›
Europages (www.europages.com) sitelerini saymak mümkündür.
Arama motorlar›n›n geliflmifl arama olanaklar›ndan faydalan›n!
Ço¤u kifli internetteki bilgilere genellikle Yahoo!, Google vb. gibi

arama motorlar› arac›l›¤›yla eriflmektedir. Ancak pek az kifli bu araçlar›n
sahip oldu¤u olanaklardan tam anlam›yla faydalanmaktad›r. Örne¤in
günümüzün en popüler arama motoru olan Google’da arama
yap›ld›¤›nda genellikle sadece yap›lan araflt›rmayla ilgili anahtar
kelimeyi veya kelimeleri yaz›ld›ktan sonra "Ara" butonuna t›klamakla
yetinilmektedir. Böyle bir aramada elde edilen sonuçlar, Google’un ve-
ritaban›nda bulunan milyonlarca internet sayfas› aras›nda bu kelimeleri
içeren ilgili ilgisiz tüm sayfalar› kapsamaktad›r. Bu yöntemle arama
yap›ld›¤›nda aran›lan bilgilere, listelenen yüz binlerce sayfa aras›ndan
eleme yaparak ulafl›lmaktad›r.
25
Asl›nda arama motorlar›n›n ço¤u çok daha etkin, geliflmifl arama

araçlar›na sahiptirler. Örne¤in Google’da elde edilen arama
sonuçlar›n›n daha sonuç odakl› olmas›n› sa¤lamak için arama kutu-
cu¤unda kullan›labilecek basit komutlar bulunmaktad›r. Afla¤›da liste-
lenen baz› temel püf noktalar› Google aramalar›n›z› kolaylaflt›racak ve
vakit kazanman›za yard›mc› olacak unsurlardan sadece birkaç›d›r:
Kesin ifadeler (“…”)
Birden fazla kelime içeren ifadeler arand›¤›nda genellikle arama kutu-

cu¤una aranan unsura iliflkin anahtar kelimeleri yazmakla yetinilmek-
tedir. Örne¤in Fransa hakk›nda ülke raporlar› arand›¤›nda ‘Fransa’,
‘ülke’, ‘raporu’ kelimeleri yaz›lmaktad›r. Arama böyle
gerçeklefltirildi¤inde Google bize "fransa", "ülke" ve "raporu"
kelimelerini ayr› ayr› içeren tüm sayfa ve belgeleri de listeler ve
sonuçlar aras›na "Cezayir ülke raporu" gibi sonuçlarla da karfl›lafl›lmak-
tad›r. Sadece "Fransa ülke raporu" ifadesini içeren sayfalara eriflmek
için arama kutucu¤una birbirinden ayr›lmas› istenmeyen kelimeleri
t›rnak (") içine alarak yazmak yeterli olacakt›r: “Fransa ülke raporu”
örnek: “fransa ülke raporu” Ara
‹stenmeyen kelimeler
Arama kutucu¤una ‹talya "mobilya fuar›" yaz›ld›¤›nda sonuçlar

aras›nda ‹stanbul’daki fuarlar hakk›ndaki sayfalar›n da listelendi¤i
görülmektedir. Bunun önüne geçmek ve "‹stanbul" kelimesini içer-
meyen sonuçlar› elde etmek için istenmeyen "‹stanbul" kelimesinin
önüne eksi (’-‘) eklenmesi gerekmektedir:
örnek: italya “mobilya fuar›” -istanbul Ara
Mutlaka içerilmesi istenen kelimeler
Arama sonuçlar›nda ç›kan sayfalar›n metninde kesinlikle bulunmas›

istenen bir kelime bulundu¤u taktirde arama kutucu¤unda söz konusu
kelimenin önüne "+" iflaretinin eklenmesi yeterli olacakt›r:
örnek: italya + mobilya Ara
26
Joker kelimeler
Yap›lan araman›n sonuçlar›nda arama metnindeki iki kelime aras›nda

bir veya daha fazla kelime içeren ifadelerin dahil edilmesinin arzu-
land›¤› durumlarda bu iki kelime aras›na "*" iflareti konmal›d›r:
örnek: Türkiye otomotiv * raporu Ara
Yukar›daki örnek aramada "Türkiye otomotiv sanayi raporu", "otomo-

tiv sektörü raporu", "otomotiv ve yan sanayi" raporu gibi sonuçlar da
arama sonuçlar›na dahil edilecektir.
Benzer kelimeler ve eflanlaml›lar
Özellikle faydal› olan bir baflka geliflmifl arama arac› "~" karakteridir.
‹ngilizce bir arama metninde bir kelimenin önüne bu karakter eklen-
di¤inde o kelimenin benzerleri ve eflanlaml›lar› da arama sonuçlar›na
dahil edilmektedir.
örnek: italy furniture ~report Ara
fiu veya bu kelime
Yap›lacak aramada iki kelimenin herhangi birini içeren sonuçlar› lis-

telemesi için "OR" operatörünü (veya "|" karakterini) kullanmak
mümkündür:
örnek: ‹talya OR Fransa Ara
örnek: ‹talyaIFransa Ara
Yukar›daki her iki örnek aramada da ‹talya veya Fransa kelimelerinden

herhangi birini içeren tüm sayfalar listelenecektir.
Say› aral›¤›
Yap›lacak araman›n sonuçlar›n›n belli bir say› aral›¤›ndaki say›lar›

içeren sayfalar› listelemesi istendi¤inde alt ve üst limit rakamlar aras›na
"…" koyarak aradaki tüm rakamlar›n sonuçlara dahil olmas›n› sa¤laya-
bilirsiniz. Afla¤›daki ilk örnek, 1950 ile 1990 aras›ndaki tüm say›lar›
27
(1950, 1951, 1952, …, 1989, 1990) ve “tebli¤” kelimesini içeren sayfalar›

listeleyecek, 1950 ile 1990 aras›nda ç›kan ve internette yay›nlanan
tebli¤lere ulaflman›z› sa¤layacakt›r.
örnek: tebli¤ 1950...1990 Ara
örnek: baflkan 1950...1990 Ara
Belli belge türleri
Sadece belli (örne¤in MS Word doküman›, Adobe Acrobat doküman›,

Excel dosyas›) belge türlerine ait belgeler arand›¤› durumlarda arama
metnine "filetype:" yazarak ard›ndan aranan doküman türünün
uzant›s›n› yazmak istenen sonuçlara kolay eriflim sa¤lamaktad›r.
örnek: Otomotiv rapor filetype:pdf Ara
Yukar›daki örnek, “otomotiv” ve “rapor” kelimelerini içeren Adobe

Acrobat belgelerini listeleyecektir. Aramalarda örne¤in MS Excel dokü-
manlar› için "xls", MS Word dokümanlar› için "doc", MS Powerpoint
sunumlar› aras›nda arama yapmak için "ppt" uzant›lar›n› kulla-
nabilirsiniz.
Aramay› tek bir siteye s›n›rland›rmak
Sadece belli bir sitenin içeri¤inde arama yapmak istendi¤inde aranan

anahtar kelimelerin önüne "site:" yazarak sitenin adresi yaz›lmal›d›r.
Örne¤in sadece DTM sitesinde arama yapmak için arama kutucu¤una
yaz›lmas› gerekenler flöyledir:
örnek: ‹talya site:www.dtm.gov.tr Ara
Bu basit püf noktalar› uygulamaya konduklar› andan itibaren Google

arama motoru üzerinden yap›lacak araflt›rmalara etkinlik katarak inter-
net üzerinden yap›lan araflt›rmalarda zaman kazand›racakt›r.
Araflt›rmalarda s›kça kullan›lan ve tercih edilen arama motorlar›n›n
geliflmifl arama özelliklerini ö¤renmek için harcanan birkaç dakika,
daha sonra yap›lacak araflt›rmalarda saatler kazan›lmas›n› sa¤laya-
cakt›r.
28
c. ‹lgili kurum ve kurulufllarla irtibat
‹lgilendi¤iniz ülkelerde bulunan olas› al›c› veya tedarikçi firmalar›n listelerine

ulaflman›n bir di¤er yolu ise, di¤er konularda oldu¤u gibi ilgili kurum ve kuru-
lufllarla irtibat sa¤lamak olacakt›r. Ticari Tan›t›m Merkezleri, Ticaret ve Sanayi
Odalar› vb. kurulufllar, üyelerinin listelerini talep üzerine veya internet siteleri
üzerinden sa¤lamaktad›r. Genifl bir veritaban› olan Dünya Ticaret Örgütü
Ticaret Tan›t›m Kurumlar› ve Di¤er Ticaret Deste¤i Kurumlar› Rehberi
(www.intracen.org/tpo) arac›l›¤›yla, arama motorlar›ndan arama yaparak
veya internet üzerinden bulunan rehberlerden (örne¤in: ChamberFind.Com –
www.chamberfind.com) bu tarz kurulufllara ulaflman›z mümkündür.
Avrupa ‹flletmeler A¤› (A‹A) gibi KOB‹’lere destek sunan ve bu tarz

kurulufllar›n biraraya getirdi¤i ifl destek a¤lar› da bu tarz bilgiler için de¤erli
birer kaynakt›rlar. Avrupa Birli¤i’nde bulunan bu tarz a¤lar›n bir listesine
eriflmek için http://ec.europa.eu/enterprise/sme/support_en.htm adresine
baflvurmak mümkündür.
A‹A dahil olmak üzere bu tarz kurulufl ve a¤lar›n büyük bir bölümü kendile-
rine ulaflt›r›lan iflbirli¤i taleplerini e-posta listeleri, internet siteleri ve dönem-
sel yay›nlar› arac›l›¤›yla veritabanlar›nda bulunan firmalara ve üyelerine
bildirerek çeflitli alanlarda iflbirli¤i orta¤› aray›fllar›na destek vermekte ve h›zl›
sonuç al›nmas›na yard›mc› olmaktad›r.
29
Pazar Araflt›rmalar›n›zda A‹A Hizmetlerinden Faydalan›n
Avrupa Birli¤i’ne Yönelik Pazar Araflt›rmalar›n›zda A‹A

Hizmetlerinden Faydalan›n
Avrupa ‹flletmeler A¤›, Soru-Cevap ve KOB‹’leraras› iflbirli¤i hizmetleriyle

KOB‹’lerimizin masa bafl› araflt›rmalar›na ücretsiz olarak destek vermektedir.
Birincil bilgi aray›fllar›n›zda;
• A‹A’n›n organize etti¤i ve yabanc› ifl adamlar› heyetlerinin kat›ld›¤› ikili

görüflmelere kat›larak ilgilendi¤iniz pazarda yer alan firma yetkilileriyle ifl
ba¤lant›lar› oluflturman›z ve pazar hakk›nda hayati bilgiler edinmeniz
mümkündür.
• A‹A’n›n yurtd›fl›na yönelik düzenledi¤i ifladam› heyetlerine kat›labilir, gezi

program›nda yer alan ikili görüflmelere ve fuar/firma ziyaretlerine kat›larak
hem pazarla ilgili hayati veriler toplayabilir, hem de önemli ifl ba¤lant›lar›
kurabilirsiniz.
‹kincil bilgi ve masa bafl› araflt›rmalar›n›zda,
• Ürünleriniz için pazar›n seçimi ve de¤erlendirilmesi, pazar›n tan›mlanmas›,

müflteri bilgileri ve potansiyel müflterileri belirlemeye yönelik verilere ulaflmak
için sunulan hizmetlerden A‹A’y› ziyaret ederek veya masan›zdan
ayr›lmaks›z›n internet sitemiz (www.aia-istanbul.org), e-posta ve telefon gibi
iletiflim araçlar› arac›l›¤›yla talepte bulunarak faydalanman›z mümkündür.
• A‹A, Avrupa Birli¤i’ndeki tüm ülkelerin her bölgesini kapsayan bir mer-
kezler toplulu¤unun parças› olarak ilgilendi¤iniz bölgedeki merkezlerle
do¤rudan iletiflim kurarak ihtiyaç duydu¤unuz (pazar ve mevzuat bilgileri,
olas› iflbirli¤i partneri firmalar›n listesi vb.) bilgilere sizin için kayna¤›ndan
ulaflabilmektedir.
• Avrupa ‹flletmeler a¤›n›n sahip oldu¤u firma veritaban› arac›l›¤›yla ticari

aray›fllar›n›z›n A‹A program›na dahil olan ve ilgilendi¤iniz ülkelerde yay›nlan-
mas› mümkündür. Bu sayede iflbirli¤i talebinizin olas› ifl ortaklar›n›za ulaflmas›
kolaylaflacakt›r.
• Hedefledi¤iniz ülkelerdeki ürün/hizmet al›c›s› ve tedarikçisi firmalar›n

iletiflim bilgilerine A‹A’n›n Kompass Veritaban› aboneli¤i arac›l›¤›yla ulaflarak
size iletmesini talep etmeniz mümkündür.
30
Pazar Araflt›rmalar›n›zda A‹A Hizmetlerinden Faydalan›n
• A‹A’n›n moderasyonunda faaliyet gösteren D›fl Ticaret Forumu e-posta lis-

tesine üye olarak forumdaki di¤er d›fl ticaret uzman› üyelerine dan›flman›z,
bilgi paylafl›m›n› takip etmeniz aray›fllar›n›z› kolaylaflt›racakt›r
(groups.yahoo.com/group/disticaretforumu).
K›saca, pazar araflt›rmalar›n›z kapsam›nda ve/veya sonuca ulaflamad›¤›n›z

noktalarda A‹A’dan destek talep ederek arad›¤›n›z cevaplara ulaflabilir, bilgi
alabilece¤iniz adresleri ve veri kaynaklar›n› ö¤renebilirsiniz.
31
Avrupa ‹flletmeler A¤› (A‹A) Enterprise Network Nedir?
Avrupa ‹flletmeler A¤› - Enterprise Europe Network Nedir?
Avrupa ‹flletmeler A¤› (A‹A), Avrupa Komisyonu’nun KOB‹’lere daha kapsaml›

hizmet sunmak amac›yla Avrupa Bilgi Merkezleri (ABM) ve Yenilikçilik
Aktar›m Merkezleri (IRC) faaliyetlerini tek çat› alt›nda toplayan Avrupa
çap›nda bir merkezler a¤›d›r.
2003 y›l›ndan bu yana Türkiye’de faaliyet gösteren Avrupa Bilgi Merkezleri

KOB‹’leri Avrupa Birli¤i mevzuat›, politikalar›, hibeleri, kredileri ve ihaleleri
konusunda bilgilendirmifl, ticari iflbirlikleri gelifltirmeleri amac›yla firmalar
aras› ikili görüflmeler, ülke günleri, d›fl ticaret e¤itimleri düzenlemifltir.
2008 y›l›ndan itibaren ABM’ler KOB‹’lere teknoloji transferi ve AR&GE

çal›flmalar› alan›nda bilgi veren ve teknolojik altyap›lar›n›n gelifltirilmesi
yönünde faaliyet gösteren Yenilikçilik Aktar›m Merkezleri ile A‹A çat›s› alt›nda
buluflmufltur.
A‹A sayesinde art›k firmalar hem Avrupa Birli¤i ve ticari iflbirliklerine dair bil-
giye hem de teknoloji transferi konusundaki deste¤e ayn› noktadan
ulaflabilmektedirler.
Avrupa ‹flletmeler A¤› 40 ülkede faaliyet göstermektedir.
Avrupa ‹flletmeler A¤›, Avrupa Birli¤i’nin 27 üye ülkesi, Türkiye, H›rvatistan,

Makedonya ile Norveç, ‹zlanda, ‹srail, ‹sviçre, fiili, M›s›r, Rusya, ABD, Suriye, ve
Ermenistan’da olmak üzere toplam 40 ülkede, 4000’e yak›n deneyimli
uzman›yla KOB‹’lere hizmet vermektedir.
Türkiye’nin 7 bölgesinde sanayi ve ticaret odalar›, KOSGEB ve üniversitelerin

iflbirli¤i ile kurulan ve Avrupa ‹flletmeler A¤› (A‹A) ad›yla faaliyetlerine
bafllayan merkezler a¤› KOB‹’leri AB mevzuat›, politikalar›, standartlar› ve
ticari iflbirli¤i olanaklar› konusunda bilgilendirmenin yan› s›ra KOB‹’lere yeni
teknolojiler ve teknoloji transferi alan›nda da destek sa¤lamaktad›r.
32
Avrupa ‹flletmeler A¤›’n›n Sa¤lad›¤› Destek ve Hizmetler
‹stanbul ve Trakya bölgesinde hizmet veren

IST-BUSINNOVA konsorsiyumu faaliyetleri-
ni KOSGEB Bo¤aziçi Teknoloji Merkezi,
‹stanbul Sanayi Odas›, KOSGEB-‹MES ve
Sabanc› Üniversitesi iflbirli¤inde yürütmek-
tedir. Konsorsiyum Edirne, K›rklareli,
Çerkezköy, Çorlu ve Tekirda¤ Ticaret ve Sanayi Odalar›nda ve ‹kitelli Sanayi
bölgesinde bulunan irtibat ofisleriyle tüm bölgeye hizmet götürmektedir.
Avrupa ‹flletmeler A¤›n›n Sa¤lad›¤› Destek ve Hizmetler
Bilgilendirme ve Dan›flmanl›k:
• Seminerler: Avrupa Birli¤i mevzuat› ve politikalar› ile ilgili düzenlenen
seminerler (Örn: Fikri Mülkiyet Haklar›, Çevre Mevzuat›, Sosyal Politika,
Gümrük Birli¤i),
• Atölye Çal›flmalar›: Avrupa Birli¤i’ne Proje Yazma Teknikleri gibi konular-
da uygulamal› e¤itimler,
• Soru-cevap hizmeti: AB mevzuat›, politikalar›, fonlar›, kredileri ve ihalele-
rine iliflkin sorulara A‹A dan›flmanlar› taraf›ndan dan›flmanl›k hizmeti,
• Dönemsel bültenler: AB mevzuat›na uyum çal›flmalar›, AB’deki son
geliflmelere iliflkin güncel haberler,
• E-posta duyurular› (haberler, ihaleler, fonlar, ticari heyetler, al›m-sat›m
teklifleri, vb.),
• “Firmama AB mevzuat› ile ne kadar uyumlu”: Firma ve sektör baz›nda AB
mevzuat›na uyum tespit analizi,
33
Avrupa ‹flletmeler A¤›’n›n Sa¤lad›¤› Destek ve Hizmetler
KOB‹’ler Aras› Ticari ‹flbirlikleri & Uluslararas›laflma:

• Firmaya özel ticari ortak aray›fl›,
• Firmalar aras› ‹kili görüflmeler: KOB‹’ler aras›nda güvenilir ifl ortakl›klar›,
• Ticari iflbirli¤i veri taban›: Avrupa ‹flletmeler A¤› veri taban›na dahil olan
tüm firmalara ulaflma imkan›,
• D›fl ticaret e¤itim programlar›,
• Ülke günleri,
• Ülke profilleri & Ürün konumland›rma (ITC Trademap) analizleri,
• Sanal Fuar.
Teknoloji Transferi ve ArGe Konular›nda Destek:

• Firma Ziyaretleri ve Teknoloji De¤erlendirme Faaliyetleri,
• Teknolojisini Yenilemek ‹steyen Firmalara Destek,
• AB Pazar›na Yenilikçi Ürün ve Fikirlerle Girifl F›rsat›,
• Teknolojik ‹flbirli¤i ve Ortakl›k ‹mkanlar›,
• Teknoloji Bültenleri,
• Yurtiçi-Yurtd›fl› Teknoloji Pazarlar›, Firma Görüflmeleri,
• Avrupa Birli¤i Ar-Ge Destekleri, 7. Çerçeve Program›,
• Proje Pazar›: Yenilikçi Ürün ve Fikir Sergileri,
• Fikri Haklar Bilgilendirme Deste¤i,
• Seminerler, Bilgilendirme Günleri, Sektörel Teknoloji Toplant›lar›,
• ‹novasyon Yönetimi, Proje Haz›rlama, AB Fonlar› E¤itimleri.
34
Avrupa ‹flletmeler A¤›

‹ S T A N B U L
www.aia-istanbul.org
KOSGEB BÜ TEKMER ‹STANBUL SANAY‹ ODASI

Bo¤aziçi Üniversitesi Kuzey Kampüs Meflrutiyet Cad. No:62 Tepebafl›
B Kap›s› 34342 R.Hisarüstü / ‹stanbul 34430 ‹stanbul
Tel.: 0 212 287 45 86 Tel.: 0 212 292 21 57
Faks: 0 212 287 45 93 Faks: 0 212 293 55 65
www.tekmer.boun.edu.tr www.aia-istanbul.org
KOSGEB ‹MES SABANCI ÜN‹VERS‹TES‹

IMES San. Sit. C Blok 308. Sk. No: 46 Orhanl› Tuzla
Y.Dudullu 34776 ‹stanbul 34956 ‹stanbul
Tel.: 0 216 540 14 22 Tel.: 0 216 483 90 10
Faks: 0 216 540 14 21 Faks: 0 216 483 90 11
www.imes.kosgeb.gov.tr www.sabanciuniv.edu
‹STANBUL
SANAY‹ ODASI

Pazar Arastirmalarinda Internet Kullanımı

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Pazar Arastirmalarinda Internet Kullanımı

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

yeni kitap son 4/7/09 1:17 PM Page 2

Avrupa ‹ﬂletmeler A¤› - ‹ S T A N B U L

Mart 2009, ‹stanbul

Avrupa ‹ﬂletmeler A¤› – ‹STANBUL

‹stanbul Sanayi Odas› olarak Türkiye’nin Avrupa Birli¤i’ne uyum

D›fl pazarlar hakk›nda bilgi, hedef ülkelerdeki ifl koflullar›, d›fl ticaret

Mevcut bilgi ihtiyac›n› karﬂ›lamak amac›yla KOB‹’lere masa baﬂ›

1 - ‹hracata yönelik pazar araﬂt›rmalar›n›n olmazsa olmazlar› ....................2

2 - Ürünlerinizi tan›mlay›n ............................................................................6

3 - Ön de¤erlendirme yaparak olas› hedef pazarlar›n›z› belirleyin ..............8

4 - Hedef pazarlar› araﬂt›r›n ve de¤erlendirin .............................................17

5 - Olas› müﬂterileri tespit edin ...................................................................24

* Pazar Araﬂt›rmalar›n›zda A‹A hizmetlerinden faydalan›n .......................30

‹hracata yönelik pazar araﬂt›rmalar›n›n olmazsa olmazlar›

1 - ‹hracata yönelik pazar araﬂt›rmalar›n›n olmazsa olmazlar›

Pazar araflt›rmas›, bir firman›n ürününü do¤ru pazar ve müflteriye ulaflt›rmak

Bu yay›n pazarlama faaliyetlerinde pazar araﬂt›rmas› yapman›n ne kadar

‹kincil bilgilere ulaﬂmak için genellikle daha az zaman ve maliyet gerekirken,

‹hracata yönelik pazar araﬂt›rmalar›n›n olmazsa olmazlar›

Pazar araﬂt›rmalar›n›za bütçe ay›r›n. Kulaktan dolma, ücretsiz ve genel bilgiler

Pazar araﬂt›rmalar›n›zda devlet desteklerinden faydalan›n

‹hracata yönelen firmalar›n pazar araﬂt›rmas› ve pazarlama faaliyetlerinin

DTM ‹hracat› Geliﬂtirme ve Etüd Merkezi (‹GEME) taraf›ndan yürütülen

Pazar Araﬂt›rmas› ve Pazarlama Deste¤i (2006/6):

Pazar Araﬂt›rmas› ve Pazarlama Deste¤i Hakk›ndaki 2006/6 say›l› Tebli¤'in

‹hracata yönelik pazar araﬂt›rmalar›n›n olmazsa olmazlar›

1. Ürünleri ve/veya sektörleriyle ilgili olarak gerçekleﬂtirilen pazar

‹GEME'den ön onay alm›ﬂ e-ticaret siteleri listesine, ‹GEME internet

Marmara ve Ege Bölgesi’nde yerleﬂik firmalar, Pazar Araﬂt›rma ve

Kaynak/daha fazla bigi için: www.igeme.org.tr/devYar/index.cfm

‹hracata yönelik pazar araﬂt›rmalar›n›n olmazsa olmazlar›

Pazar araﬂt›rmalar›n›zda internetten maksimum fayda sa¤lay›n. Eldeki bilgileri

‹nternet afla¤›daki flekilde ad› geçen, pazar araflt›rmalar›n›n ço¤unda aranan

Her firman›n ve her araﬂt›rmac›n›n

a. Ürünleriniz ve faaliyetlerinizin s›n›fland›rmas›n› belirleyin

Dünya çap›nda üretilen ürün türleri ve çeﬂitli kuruluﬂlar›n sürdürdü¤ü faaliyet-

D›ﬂ ticaret alan›nda kullan›lan temel s›n›fland›rmalar aras›nda “SITC” (Standart

Firman›z›n halihaz›rda ihracat yap›yor olmas› durumunda ürünlerinize iliﬂkin

Avrupa Birli¤i kaynakl› veritabanlar›ndaki bilgiler NACE faaliyet kodlar›na

b. Arama olanaklar›ndan faydalan›n

Baz› arama motorlar› internet genelinde arama yap›lmas›n› mümkün k›lar

Ön De¤erlendirme Yaparak Olas› Hedef Pazarlar›n›z› Belirleyin

Anahtar kelimeler. ‹nternette yap›lan aramalar›n ço¤unda anahtar kelimeler

Dolay›s›yla ürünlerinizi ve olas› müﬂterilerinizi tan›mlayan kelimelerin

3 - Ön de¤erlendirme yaparak olas› hedef pazarlar›n›z› belirleyin

Hedef pazarlar›n›z› belirlemek için ürünlerinize yönelik en çok talebin hangi

Ön De¤erlendirme Yaparak Olas› Hedef Pazarlar›n›z› Belirleyin

Genel bilgi ve istatistik aray›ﬂlar› kapsam›nda yararlan›labilecek ulus-

• Avrupa Birli¤i: europa.eu.int

Ülkeler ve ürünler aç›s›ndan ticaret

Ön De¤erlendirme Yaparak Olas› Hedef Pazarlar›n›z› Belirleyin

* ITC Trademap ile hedef ülke analizi

Dünya Ticaret Merkezi’nin ITC Trademap uygulamas› ürününüzün

1 – www.trademap.org adresinden Trademap’a ücretsiz üye olup siteye giriﬂ

Ön De¤erlendirme Yaparak Olas› Hedef Pazarlar›n›z› Belirleyin

2 – Yeni sayfa yüklendi¤inde önceki ekranda belirtilen ve benzer GT‹P kod-

3 – Trademap, yukar›daki tabloda söz konusu olan verilerin resmini çek-

Ön De¤erlendirme Yaparak Olas› Hedef Pazarlar›n›z› Belirleyin

• ﬁekildeki dairelerin konumuna bak›ld›¤›nda, bir daire ne kadar

• Bir daire ne kadar sa¤da gösteriliyorsa, o pazar›n Türk ihracat›ndaki

• Türkiye’nin bu ürün grubunda yapt›¤› ihracat›n toplam ithalattan daha

Ön De¤erlendirme Yaparak Olas› Hedef Pazarlar›n›z› Belirleyin

• Türkiye’nin bu kalemde yapt›¤› ihracattaki büyümenin, söz konusu ülkeye