Professional Documents
Culture Documents
Alt kültürler
Bir örgütte tipik olarak bölüm
isimleri ve coğrafik ayrışma ile
tanımlanan mini kültürlerdir.
Tüm Örgütler Tektip Kültürlere mi
Sahiptir?
Öz değerler
Örgüt genelinde benimsenen temel veya baskın
değerlerdir.
Güçlü Kültür
Özdeğerlerin yoğun bir
şekilde sahiplenildiği ve
yaygın şekilde paylaşıldığı
bir kültürdür.
Örgüt Kültürü
• Kültüre Karşı Biçimselleşme
– Güçlü bir kültür davranışsal tutarlılığı arttırır ve
biçimselleşmeye olan ihtiyacı azaltır.
• Örgütsel Kültüre Karşı Ulusal Kültür
– Ulusal kültür örgüt kültürünün etkisinden çok daha
güçlüsünü çalışanlar üzerinde yaratır.
– Yabancı firmalara atanan bir ülke çalışanı, kendi ülkesinin
toplumsal özelliklerini de yanında getirecektir.
M
A
MESO KÜLTÜR
K
R
O
Mikro
Kültür
K
(Kurum)
Ü
L
T Ekonomik çevre (sektör)
Ü
R
(Toplum kültürü)
Kültür Nasıl Başlar
• Kurucular kendileriyle aynı şekilde düşünen ve
hisseden çalışanları işe alır ve işte tutarlar.
• Kurucular bu çalışanlara kendi düşünme ve
davranma şekillerini aşılar ve bu yönde
sosyalleşme sürecine tabi tutarlar.
• Kurucunun davranışları bir rol modeli görevi
görür ve inançları, değerleri çalışanlarca
içselleştirilir.
Kültürün Devamlılığını Sağlamak
• İşe alım
– Adayların örgüte ne kadar iyi uyum sağlayacakları ile
ilgilidir
– Adaylara örgüte ilişkin bilgi sağlar
• Tepe Yönetim
– Kıdemli yöneticiler örgüt tarafından benimsenen
davranışsal normlar oluşturmaya yardımcı olur
• Sosyalizasyon/Sosyalleşme
– Yeni çalışanların örgütün kültürüne adapte
olmalarını sağlayan süreçtir.
Sosyalizasyon Sürecinde Aşamalar
Ön erişim aşaması
Yeni çalışan örgüte katılmadan evvel oluşan sosyalizasyon
sürecindeki öğrenme dönemidir.
Karşılaşma aşaması
Yeni çalışanın örgütün gerçekte neye benzediğini gördüğü ve
beklentilerle gerçekliğin farklı olabileceği ihtimaliyle karşılatıştığı
aşamadır.
Başkalaşım aşaması
Yeni çalışanın işe, iş grubuna ve örgüte uyacak şekilde değiştiği
veya uyum sağladığı aşamadır.
Bir Sosyalizasyon Modeli
Çıktılar
Verimlilik
Adanmışlı
Karşılaşma Başkalaşım
Ön erişim Devir hızı
E X H I B I T 16–2
E X H I B I T 16–2
Örgütsel Sosyalizasyon
• Sosyalizasyon genel olarak, bireyin toplum içinde
geçerli değer, norm, inanç ve davranış kalıplarını
öğrenerek, sosyal bir varlık durumuna gelmesi
sürecidir.
• Örgütsel sosyalizasyon süreci sonunda birey,
organizasyonu tanıyan uyumlu bir parçası durumuna
gelir.
• Örgütsel sosyalizasyon süreci, bireyin işletmeye
girişinden önce başlar, örgüt kültürünün bir parçası
olarak ve öğrendiklerini diğer bireylere aktarmasıyla
sürer.
Örgütsel Sosyalizasyon Süreci
İşletmeye girmeden önce bireyin
geçirdiği süreçler ve beklentiler
İşletmeye ve işe uygun
seçim
Çatışma ve
işletmeden
ayrılma
Uyum kararı ve örgüt
kültürünün bir parçası olma
Örgütsel sozyalizasyon
sonuçları
Örgütsel Sosyalizasyon Süreci
• Örgütsel sosyalizasyon sürecinin ilk aşaması, bireyin işletmeye
girmeden önce geçirdiği süreçleri, değerlerini ve beklentilerini
kapsar. Bunlar bireyin işletme ile ilişkilerini öncelikle etkileyecek
olan unsurladır.
E X H I B I T 16–4
E X H I B I T 16–4
Örgüt Kültüründe İki Boyut
Görülebilen Boyut
(Semboller, sloganlar, giysiler,
büro yerleşimi, törenler ve
benzeri unsurlar)
Görülemeyen Boyut
(Organizasyon üyelerince
paylaşılan değerler ve anlayış
biçimi)
Kültür Buzdağı: 90%’ı saklıdır!
Kısa
Görünür semboller,
dönemde ,
seremoniler,
değişmesi
sloganlar, hikayeler,
kolaydır
giyim kuşam, fiziksel
ortam, dekorasyon
vd.
Değerler, inançlar,
normlar, gelenekler,
sözsüz davranışlar
vd. Uzun
dönemde
yaratılır,
değişmesi
zordur.
Örgüt Kültüründe İki Boyut
• Örgüt kültürü görünen ve görünmeyen iki boyutu vardır. Bireyin bunları
doğru algılaması işletmeyi tanıması ve benimsemesi sürecinde temel
katkıyı yapar.
• DEĞERLER
• ADETLER/GELENEKLER/TÖRENLER
KURUM
KÜLTÜRÜ
• SEMBOLLER/HİKAYELER
• LİDERLER
• TARİH
DEĞERLER:
• İşletmede davranışların temelini oluşturan geçerli
inançlar, ilkeler, prensipler
• Organizasyon üyeleri tarafından paylaşılan, nelerin iyi
veya kötü, nelerin onaylanan veya onaylanmayan
olduğunu belirleyen görüşlerdir.
• Kalite, temizlik, iyi servis, müşteriye güleryüz örgütsel
değerlere verilebilecek birkaç örnektir.
• Toplumsal değerler konusunda olduğu gibi, örgütsel
değerlere uyum da önemlidir.
• Bir organizasyonun benimsenen bir üyesi olmak,
değerleri benimseyip uymakla mümkündür.
Müşterilere yönelik değerler
• Müşteriler bizim en
kıymetli kaynağımızdır
DÜŞÜK BAĞLILIK
OLUMLU KÜLTÜR SENARYOLARI
GÜÇLÜ KÜLTÜR ESNEK KÜLTÜR
• Temel ilkeler çalışanların • Esnek davranma, düşünme
çoğu tarafından benimsenir ve tartışma alışkanlığı
• Farklı gruplar arasında • Farklılıklara geniş tolerans
bağlılık, dayanışma görülür • Çevrenin sürekli izlenmesi
• Paylaşılan ortak bir tarih • Sürekli değişen ihtiyaçların
vardır ve beklentilerin, hizmete
• Dış tehditlere karşı direnç yansıtılması
yüksektir • Dış imaja önem verme
• İlişkilerde karşılıklı güven • Sosyal sorumluluk
hakimdir • YENİLİK
• Değişiklik gerektiğinde
fedakarlık yapılır
• BAĞLILIK
Aşırı dayanışma kurum körlüğü
yaratır!!!!
İDEAL KÜLTÜR HEM ESNEK HEM GÜÇLÜ
OLMAK DURUMUNDADIR
l tür
kü
üç lü
G
ESNEK KÜLTÜRLER
KATI KÜLTÜRLER
Zayıf Örgüt Kültürü
• Zayıf örgüt kültürü, genel değerlerin ve davranış biçiminin
belirginleşmediği kültür tipidir.
• Çalışanlar üzerinde yeterince etkili değildir. Bu nedenle
işletmede çoğunluğun benimsediği bir kültürden söz edilmesi
mümkün değildir.
• Zayıf örgüt kültürüne sahip bir işletmede, işe yönelik tutum ve
davranışlar, çalışma ilişkileri, işletmenin amaçları ile ilgili
görüşler ve benzeri unsurların bütünleşik bir görünümü
yoktur.
• Zayıf örgüt kültürü, örgütsel toplumsallaşma sürecini olumsuz
etkiler. Bireylerin kültürü öğrenmesi, benimsemesi ve
işletmeye uyum sağlaması güçleşir. Bireysel yaklaşımlar öne
çıkınca, işletmenin amaçlarına katkı derecesi düşer.
Zayıf Kültürler
* Ortak bakış açısı yakalamak zordur
* Gruplar arası kopukluk ve çatışma yaşanır
* İş ortamı çok streslidir, düşmanlık hissi yaygındır
* Her türlü değişime direnç gösterilir
* Yüksek güvensizlik ve kaybetme beklentisi
yaygındır
•Kurumun amaçları, idealleri benimsenmez
ÇALIŞANLAR KURUMA KARŞI BAĞLILIK
HİSSETMEZLER!
Güçlü Örgüt Kültürü
• Şirket kültürünün işletme çalışanları üzerinde etkili
olması ve hedeflere ulaştırılması güçlü oluşuna
bağlıdır.
• Güçlü kültür, işletme değerlerinin çalışanların
çoğunluğu tarafından benimsendiği ve etkisinin
işletmenin her noktasında hissedildiği bir örgüt
kültürünü ifade eder.
• Güçlü kültüre sahip işletmelerde temel amaçlar, bu
amaçlara yönelik tutum ve davranışların neler
olduğu, giyim tarzı, çalışma ilişkileri, çalışma
temposu, iletişim kanallarının işleyiş biçimi ve benzeri
süreçler herkesçe bilinir ve olması gereken biçimde
uygulanır.
GÜÇLÜ ÖRGÜT KÜLTÜRÜ
• Temel çalışma ilkeleri çalışanların çoğu tarafından
benimsenir
• Farklı bölümler arasında bağlılık, dayanışma görülür,
işbirliği kolay gerçekleşir
• Paylaşılan ortak bir geçmiş vardır
• İlişkilerde karşılıklı güven hakimdir, herkes birbirinin
işini kolaylaştırmaya çalışır