ETİK LİDERLİK

DUYGU ALTUNSOY (223303017), BETÜL ÇİFTCİ(223303027)

DENİZ ALTUNTAŞ (233303067)

ETİK TANIMI: Etik veya ahlak felsefesi, doğru davranışlarda

bulunmak, iyi bir insan olmak ve insani değerler hakkında
düşünme pratiğidir. Etik sözcüğü Yunanca "kişilik, karakter"
anlamına gelen "ethos" sözcüğünden türemiştir.
Örneğin etik; tecavüz, hırsızlık, cinayet, saldırı, iftira ve
sahtekarlıktan kaçınmak için makul yükümlülükleri getiren
standartları ifade eder. Etik standartlar ayrıca dürüstlük, şefkat
ve sadakat erdemlerine sahip olanları da içerir.
LİDERLİK TANIMI: Lider ya da Önder, bulunduğu çevreye
yarar sağlayan, süregelen gelenekte köklü değişiklikler yapan ve
çevreyi yönetmek için sorumluluğu; sezgi, zeka ve bilgiye
dayalı karar ve uygulamalarla taşıyan kişiye denir.
ETİK LİDERLİK:Etik liderlik, bir liderin kararlarını ve
eylemlerini etik ilkeler ve değerler temelinde şekillendirdiği ve
bu ilkeleri takım veya organizasyon içinde benimsettiği bir
liderlik tarzını ifade eder. Etik liderlik, sadece kurumsal başarıya
odaklanmak yerine aynı zamanda etik normlara ve toplumsal
sorumluluklara duyarlılık göstermeyi amaçlar.
Çağımızda, insanları etkilemek için bürokratik ve
Yasal otoriteden çok, değer, inanç, duygu ve güven
temelli yeni bir liderlik biçimine ihtiyaç
duyulmaktadır. Bu liderlik biçiminin temel güç ve
etki kaynağı moral (ahlaki) ve etik otoriteye
dayanmaktadır. Bir liderde olması gereken ve
çevresindekilere karşı yansıtması gereken en
önemli özelliği etik değerleri ve dürüstlüğüdür.
Dürüstlük etik liderliğin önemli bir bileşenidir.
Lider, öz-bilgisi ile kendini iyi tanımalıdır. Kendini
tanımadıkça, kuvvet ve zaaflarının farkına
varmadıkça, neyi niçin istediğini bilmedikçe
kendine karşı dürüst olması çok zordur. Samimiyet,
liderin düşünce ve eylemlerinde tutarlı olması,
ilkelerine bağlılığı ve içtenliğidir. Olgunluk ise,
liderin başkalarıyla çalışması, onlardan bir şeyler
öğrenmesi ve dosdoğru olması anlamını
taşımaktadır.Yeni liderlik kuramları kapsamında son yıllarda
önemi daha da artan ve işletme yöneticilerinin
kurumları için en değerli girdi unsuru olan insanı
ele alırken onu nasıl daha etkin bir şekilde üretime
veya hizmete yönlendireceğini belirleyeceği önemli
liderlik türlerinden birisi de etik liderliktir. Etik
liderlik, çalışanlar arasında uygun davranışların
gelişmesini sağlayan, personel davranışları ile
insanlar arası ilişkilerde kararların alınmasında
özellikle çift yönlü iletişimi esas alan bir liderlik türü olup, örgüt
çalışanlarının davranışlarını yönlendirmek için etik standartlar
geliştirme, değerlerle etik standartları bütünleştirme ve bu etik
standartları etkili şekilde uygulama etik liderliğin önemli
özellikleri arasındadır. Bu tarz bir liderlik bilişsel, duyuşsal ve
devinsel davranışlarda etik ilkelere bağlı kalınmasını, yaşamın
her alanında bunların ifade edilmesini gerektirmektedir.
Mayer vd.etik liderliği dönüşümcü liderlik, otantik liderlik gibi
kavramın ilişkili olduğu liderlik türlerinden ayıran özellikleri şu
şekilde özetlemiştir: Dönüşümcü liderlik gibi liderlik türlerinde
etik odaklılık liderliğin yalnızca bir boyutu temsil etmektedir.
Buna karşın etik liderliğin tek bir odağı vardır, o da liderin etik
yönüdür. Ayrıca etik liderlik özellikle sosyal öğrenme
teorisinden yararlanmaktadır. Bu kurama göre, bireyler çalışma
ortamında rol modellerin davranışlarını taklit etmeye çalışacak
ve modelleme yoluyla öğrenecektir. Bu rol modelleri, çalışma
grubundaki lider ve diğer çalışanları içerir. Etik liderlik
çerçevesinde sosyal öğrenme kuramı, liderin etik davranışlarının
takipçilerinin davranışlarını etik ve olumlu bir yönde etkilediğini
vurgulamaktadır. Mayer vd.’nin yaptıkları araştırma, çalışan
davranışlarının hem liderlerinin davranışlarını taklit ettiği bir
modelleme sürecinden hem de liderlerin çalışan davranışlarını
ödüllendirme ve cezalandırma yetkisi bulunması nedeniyle
etkilendiğini ortaya koymuştur. Bu araştırma bulguları, sosyal
öğrenme teorisi öngörülerini desteklemektedir. Ayrıca bu
çalışmalara dayanarak, liderlerin etik davranışları ile çalışan
davranışlarını olumlu yönde etkileyerek, örgütlerde etik
kültürünün oluşması için önemli bir faktör olduklarını
söyleyebiliriz.
Bir diğer etik liderlik ile ilgili yanılgı aksiyolojik karışıklıktır.
Genellikle ahlaki değerlere sahip liderliğin tanım gereği etik
olduğuna inanılır ancak sadece değerlere değil, aynı zamanda
bunların örgütsel yaşamda uygulanıp uygulanılmadığına
bakılması gereklidir. Burada en önemli zorluk, tüm örgütler için
ortak etik liderlikle ilgili değerleri belirlemektir çünkü bu
değerler, toplumsal kültürlere bağlı olarak da büyük ölçüde
değişebilir. Bu doğrultuda Resick, Hanges, Dickson ve
Mitchelson etik liderlik uygulamalarını inceledikleri 59 ülkeyi
kapsayan kültürlerarası bir çalışma yürütmüşlerdir. Yazarlar
yaptıkları yazın taraması sonucunda etik liderliği karakterize
eden altı temel özellik belirlemişlerdir. Bunlar: karakter ve
doğruluk, etik farkındalık, topluluk / insan odaklılık, motive
edicilik, teşvik edicilik ve güçlendiricilik ve etik hesap
verebilirliği yönetme şeklinde sıralanabilir. Bunlar arasından 4
boyut (karakter / doğruluk, fedakârlık, motive edicilik ve teşvik
edicilik) etik liderliğin etkinliği için daha öne çıkmaktadır.
Bununla birlikte, her boyutun onaylan- masının kültüre göre
önemli ölçüde değiştiği görülmüştür.

Sonuç olarak, etik liderliğin inşası, çeşitli süreçleri birbirine

bağlayan bir sistemdir ve bu nedenle, önemli olan bu liderliği
teorik olarak etik kı- lan şeyin ne olduğunu bilmek değil, etik
kuralların liderlik uygulamalarına nasıl somut bir şekilde
yerleştirildiğini bilmektir.
Etik Liderlik ve İlişkili Olduğu Bazı Kavramlar:
1-Etik Liderlik ve İş Tatmini İlişkisi: Etik liderlik ve iş tatmini
arasındaki ilişki, çalışanların işlerine olan bağlılıklarını,
motivasyonlarını ve genel iş tatmin düzeylerini etkileyen önemli
bir faktördür. Etik liderlik, çalışanların güvenini kazanma, adil
davranma, şeffaflık ve dürüstlük gibi etik değerlere dayalı bir
liderlik tarzını içerir. Bu etik değerlerin işyerinde benimsenmesi,
genellikle çalışanların iş tatmini üzerinde olumlu bir etki yaratır.
Bu ilişkiyi anlamak için bazı önemli noktalar; Güven ve
Bağlılık, Adalet ve Eşitlik, İş Ahlakı ve Profesyonellik,
Çalışanların Gelişimi ve Desteği, Stres ve İş Doyumu.
Sonuç olarak, etik liderlik ve iş tatmini arasındaki ilişki, iş dünyasında
sürdürülebilir başarı ve uzun vadeli bağlılık için kritiktir. Etik
değerlere dayalı liderlik, çalışanların moralini, motivasyonunu ve
genel iş tatminini artırarak organizasyonlara fayda sağlayabilir.
2-Etik Liderlik ve İyi Oluş Arasındaki İlişki: Etik liderlik ve iyi
oluş arasındaki ilişki, çalışanların duygusal, psikolojik ve
fiziksel sağlıklarını etkileyen önemli bir faktördür. Etik liderlik,
çalışanların güvenini kazanma, adil davranma, sosyal
sorumluluk ve değerlere bağlılık gibi unsurları içerir. Bu liderlik
tarzının benimsenmesi, genellikle çalışanların iyi oluşunu
olumlu yönde etkiler.
İşte bu ilişkiyi anlamak için bazı önemli noktalar; Güven ve
Güvenlik Duygusu, Adalet ve Stresle Başa Çıkma, Sosyal
Bağlantı ve İşbirliği, Değerlere Bağlılık ve Anlam, Profesyonel
Gelişim ve Motivasyon, İş ve Aile Hayatı Dengesi.
Sonuç olarak, etik liderlik ve iyi oluş arasındaki ilişki, sadece
kurumların başarısı için değil, aynı zamanda çalışanların genel
yaşam kalitesi ve memnuniyeti için de kritiktir. Etik liderler,
çalışanların bütünsel iyi oluşunu destekleyerek daha
sürdürülebilir ve sağlıklı bir iş ortamı oluşturabilirler.
3-Etik liderlik ve örgütsel adalet ilişkisi: Etik liderlik ve örgütsel
adalet arasındaki ilişki, çalışanların iş yerindeki deneyimlerini,
algılarını ve davranışlarını etkileyen önemli bir faktördür. Etik
liderlik, örgütsel adaletin sağlanmasına ve sürdürülmesine
katkıda bulunabilir. Örgütsel adalet, çalışanların kurum içindeki
süreçlere, kararlara ve davranışlara ilişkin algılarını ifade eder
ve bu algılar genellikle çalışanların memnuniyeti, bağlılık ve
performansı üzerinde etkilidir.
Etik liderlik ve örgütsel adalet arasındaki ana bağlantı noktaları;
Dürüstlük ve İşlemlerle İlgili Adalet, İnsana Saygı ve Dağıtım
Adaleti, Empati ve İş İlişkileri Adaleti, Çıkar Çatışmaları ve İş
Adaleti, Sosyal Sorumluluk ve Sosyal Adalet.
Bu bağlamda, etik liderlik ve örgütsel adalet arasındaki uyum,
çalışanların motivasyonunu, bağlılığını ve memnuniyetini
artırabilir. Bu faktörler, organizasyonel etkinlik ve
sürdürülebilirlik açısından önemli olduğu kadar, kurum içinde
olumlu bir çalışma kültürünün oluşturulmasına da katkıda
bulunabilir.
4-Etik liderlik ve örgütsel bağlılık ilişkisi: Etik liderlik ve
örgütsel bağlılık arasındaki ilişki, çalışanların kurumlarına olan
bağlılıklarını etkileyen önemli bir faktördür. Etik liderlik,
çalışanlara saygı gösterme, dürüstlük, adalet, şeffaflık ve
değerlere bağlılık gibi etik ilkeleri vurgular. Bu liderlik tarzının
benimsenmesi, genellikle çalışanların işlerine, liderlerine ve
organizasyonlarına duygusal bir bağlılık geliştirmelerine katkıda
bulunur.
İşte bu ilişkiyi anlamak için bazı önemli noktalar; Dürüstlük ve
Güven, Adalet ve Bağlılık, Değerlere Bağlılık ve Kimlik, İlgili
Davranışlar ve Bağlılık, Sosyal Sorumluluk ve Bağlılık,
Motivasyon ve Performans,
Bu faktörlerin bir araya gelmesi, etik liderlik ve örgütsel bağlılık
arasındaki pozitif ilişkiyi güçlendirebilir. Çalışanlar, etik bir
liderlik ortamında kendilerini değerli hisseder ve bu da uzun
vadeli bir örgütsel bağlılığa yol açabilir. Bu durum,
organizasyonların sürdürülebilir başarı ve çalışan memnuniyeti
açısından önemli bir avantaj sağlamasına yardımcı olabilir.
BANKACILIKTA ETİK LİDERLİK:
Bankacılık sektörü, finansal istikrarın sağlanması ve ekonominin
büyümesi için kritik bir rol oynar. Ancak, bu sektördeki etik
liderlik eksikliği, kamuoyu güvenini sarsabilir ve finansal
istikrara zarar verebilir. Bu nedenle, bankacılıkta etik liderlik,
sadece kurumların değil, aynı zamanda tüm sektörün
sürdürülebilir başarısı için önemlidir.
Etik Liderliğin Temel İlkeleri:
Bankacılık sektöründe etik liderlik, güvenilirlik, dürüstlük,
şeffaflık ve sosyal sorumluluk ilkelerine dayanmalıdır. Liderler,
hem içerideki çalışanlara hem de dışarıdaki paydaşlara karşı bu
ilkeleri benimsemeli ve bu değerleri kurum kültürüne entegre
etmelidir.
Şeffaflık ve Hesap Verebilirlik:
Etik liderlik, şeffaf ve hesap verebilir bir yönetim anlayışını
içermelidir. Bankacılık sektöründe faaliyet gösteren liderler,
karar alma süreçlerini açıkça iletmeli, finansal raporlamalarda
şeffaflık sağlamalı ve sorumluluklarını net bir şekilde
anlatmalıdır. Bu, hem içerideki çalışanları hem de dışarıdaki
paydaşları güven oluşturarak koruyacaktır.
Çıkar Çatışmaları ve Adil Davranış:
Bankacılık sektörü, çeşitli çıkar çatışmalarına maruz kalan bir
ortama sahiptir. Etik liderlik, bu çatışmalarla başa çıkabilmek
için adil davranışları vurgulamalıdır. Liderler, müşteri çıkarlarını
koruma, dürüst finansal danışmanlık ve adil kredi uygulamaları
gibi konularda öncülük etmeli ve bu değerleri çalışanlara
benimsetmelidir.
Güven ve Şeffaflık:
Bankacılık sektörü, müşterilerin finansal bilgilerini ve
varlıklarını yönetme sorumluluğunu taşır. Etik liderler, güveni
inşa etmek ve korumak için müşterilere açık, şeffaf ve anlaşılır
bir hizmet sunmalıdır. Finansal işlemlerde şeffaflık, sektördeki
etik standartları güçlendirir.
Müşteri Çıkarlarını Koruma:
Etik liderlik, müşteri odaklılığı vurgular. Liderler, müşteri
çıkarlarını her zaman korumak ve adil finansal danışmanlık
sağlamak için çaba göstermelidir. Çıkar çatışmalarını önlemek
ve dürüstlüğü korumak, müşteri memnuniyetini artırır.
Çalışan Eğitimi ve Etik Kültür:
Etik liderler, çalışanlara etik eğitimler sunmalı ve etik bir kurum
kültürünü teşvik etmelidir. Çalışanlar, etik değerlere dayalı bir iş
ortamında çalışmanın motivasyonunu hissederler.
Teknolojik Etik ve Veri Güvenliği:
Bankacılık sektörü, teknolojinin hızla evrim geçirdiği bir alan.
Etik liderler, teknolojik gelişmelerin etik değerlere uygun bir
şekilde kullanılmasını sağlamalı ve müşteri verilerinin
güvenliğine büyük önem vermeli.
Bankacılık sektöründe etik liderlik, sektörün sadece kâr amacı
güden bir kurum olmaktan çıkıp toplumsal sorumluluklarını
yerine getiren bir sektör olmasını sağlar. Güven, şeffaflık ve
sorumluluk ilkelerine dayalı etik liderlik, finansal istikrarın yanı
sıra uzun vadeli başarıyı da sağlayacaktır. Bankacılık liderleri,
bu ilkeleri benimseyerek sektördeki etik standartları yükseltmeli
ve sürdürülebilir bir geleceğe katkıda bulunmalıdır.
Bankacılık sektöründe etik liderlik, güven, sorumluluk ve
sürdürülebilir başarı için temel bir unsur olarak öne çıkmaktadır.
Etik değerlere bağlı liderler, müşterilerle kurdukları güveni
güçlendirerek sektördeki itibarlarını artırabilirler. Aynı zamanda,
çalışanlarına etik değerleri benimsetmek ve iş kültüründe etik bir
ortam oluşturmak, uzun vadeli örgütsel bağlılığı destekleyebilir.
Bankacılık sektörü, finansal işlemlerle ilgili hassas bilgilerin
yönetildiği bir alan olduğu için güven ve şeffaflık büyük önem
taşır. Etik liderlik, müşterilere şeffaf hizmetler sunarak güveni
tesis eder ve müşteri çıkarlarını koruyarak sektördeki etik
standartları yükseltir.
Çalışan eğitimi ve etik kültür oluşturmak da etik liderliğin
önemli bir parçasıdır. Çalışanlar, etik değerlere dayalı bir iş
ortamında kendilerini daha güvende hissederler ve bu da
örgütsel bağlılık düzeyini artırabilir.
Teknolojinin hızla geliştiği bir dönemde, etik liderler aynı
zamanda teknolojik etiğe ve veri güvenliğine de odaklanmalıdır.
Müşteri verilerinin güvenliği, sektördeki etik liderliğin bir diğer
kritik unsuru olarak öne çıkar.
Sonuç olarak, bankacılık sektöründe etik liderlik, güvenilir bir
itibar oluşturmanın yanı sıra müşteri ve çalışan memnuniyetini
artırmak için önemlidir. Bu liderlik tarzı, sektörün sadece
finansal başarıları değil, aynı zamanda toplumsal
sorumluluklarını da başarıyla yerine getirmesine olanak tanır.
Etik değerlere bağlı liderler, bankacılık sektörünü daha
sürdürülebilir ve etik bir geleceğe yönlendirmekte kilit bir rol
oynar.
ETİK LİDERLİK İLE İLGİLİ TEZ ÖRNEĞİ
Bu tez çalışmasının temel amacı Irak'ın Charmo Üniversitesi'nde
bir örnek olay olarak etik liderlik ve örgütsel bağlılık arasındaki
ilişkiyi incelemektir. Araştırmada betimsel analitik yöntem
kullanılmış ve altı yapıdan (etik liderlik uygulamaları: adalet,
insanlara yönelim, iktidarın ayrılması, duygusal bağlılık,
normatif bağlılık ve sürekli bağlılık) oluşan bir anket aracı
akademik kadrodaki öğretim elemanlarına tasarlanmış ve
uygulanmıştır. Irak'taki Charmo Üniversitesi bölümleri. Ampirik
veriler hipotez testlerine SPSS ve Amos 25 kullanılarak analiz
edilmiştir. Bu çalışmada elde edilen sonuçlar etik liderlik
ilişkisinin gücünü ve Charmo Üniversitesi ve fakültelerindeki
öğretim elemanlarının örgütsel bağlılığının öğretimindeki
etkinliğini göstermektedir. Çalışma aynı zamanda (adalet,
insanlara yönelim, iktidarın ayrılması) ve örgütsel bağlılık
arasında pozitif bir ilişki olduğunu doğrulamıştır. Bununla
birlikte, adalet, insanlara yönelim ve iktidarın ayrılması ile
karşılaştırıldığında, diğer iki boyutla karşılaştırıldığında,
örgütsel bağlılıkla daha az ilişkilidir ve korelasyon anlamlı
değildir. Regresyon analizinin sonuçları, çalışma hipotezlerini
desteklediğini göstermiştir. Etik liderlik ve adalet, insanlara
yönelim, iktidarın ayrılması, etkilenen örgütsel bağlılık
boyutudur. Özgünlük / değer olarak, bu çalışma etik liderliğin
örgütsel bağlılığı geliştirmek için bir temel oluşturduğunu; bu
nedenle, iyileştirilmiş örgütsel bağlılık, öğretim elemanlarının
kurumlarına olan bağlılığının geliştirilmesine katkıda bulunur.

KAYNAKÇA :
https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
https://classroom.google.com/c/NjI5NjIwMjc5NTgx
MAKALE: Asuman AKDOĞAN, Özgür DEMĠRTAġ
Etik Liderlik Davranışlarının Etik İklim Üzerindeki Etkisi:
Örgütsel Politik Algılamaların Aracı Rolü
AKÜ İİBF Dergisi- Cilt: XVI Sayı: 1 Yıl: Haziran 2014.
Saysalar: 107-123.
ETİK LİDERLİK DAVRANIŞININ YÖNETİCİYE
DUYULAN GÜVEN
VE PSİKOLOJİK GÜÇLENDİRME ÜZERİNDEKİ
ETKİSİNDE
ETKİLEŞİM ADALETİNİN DOLAYLI ROLÜ
Yrd. Doç. Dr. C. Cüneyt ARSLANTAfi* Arfl. Grv. Meral
DURSUN**
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/219664
https://openaccess.hacettepe.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/
11655/5091/10196785.pdf?sequence=1&isAllowed=n