Rationalised SILOZI REDUCED JS LANGUAGE SYLLABUS CONTENT 2020

Republic of Namibia
MINISTRY OF EDUCATION, ARTS & CULTURE
JUNIOR SECONDARY PHASE
RATIONALISED SYLLABUS
SILOZI FIRST LANGUAGE SYLLABUS
GRADES 8 AND 9
9.2 Ni haikekuli milibo ya mwalitopa za 8 ni 9 yaswana, kuekezeha ni kutatafala kwazwelopili yazibo ni zibo yakubulela, kuteeleza ni kuñola
makande kwahula. Baituti ba swanela kona kuba ni zibo ni kufumana seo basitokwa kusieza mwalikalulo kaufela.
9.2.1 Kuteeleza ni kubulela

Zibo yakukona kuteeleza katokomelo ni kualaba ki yabutokwa hahulu mwatuto ni kwamusebezi, mihakuli cwalo kuluta hakuswanelwi
kukeshebiswa mwalitopa zepahami kuli kufumanwe zibo yeswanela.
MILIBO YAZEITUTWA MILIBO YASITOPA SA 8 MILIBO YASITOPA SA 9

baituti baka kona ku baituti baswanela kukona ku baituti baswanela kukona ku
1.kuambolisana kakuba ni  kubulela kakuutwahala ni kutamahana hande  kubulela kakuutwahala ni kutamahana hande
kutwisiso nikaswanelo,
 zibo yamanzwi yeshutanashutana,sebeliso ya  kusebelisa zibo yamanzwi yetata
mwamayemo alika zeñata
puo, pupo ya litaba, ni ni kufa litaluso yeshutanashutana,sebeliso ya puo, pupo ya litaba, ni ni
zebaziba ni zebasazibi ni kulika
zeutwahala hande, ni puo yende. kufa litaluso zeutwahala hande, ni puo yende
kuambola familelo yefitisizwe
 kusebelisa puo ye nepahezi ni mukwa olukile  kusebelisa puo ye nepahezi ni mukwa olukile kuamana ni
kuamana ni mifutafuta yabateelezi ni sebeliso mifutafuta yabateelezi ni sebeliso ya mikwa
ya mikwa yeshutanashutana yeshutanashutana
 kusupeza ngana yetezi yalizo, kutahisa maikuto abonisa
likuta,sebeliso ya puo yalinguli ni kubeya lika hande
kakuambolisana mwahala azeñata zeitutwa
2. kulela ni kutahisa  kuketa puo(mukwa wapuo/sebeliso yapuo)  kuketa puo, mukwa wapuo/sebeliso yapuo) zemwahali ni
kwabateelezi zemwahali ni zeñata zeitutwa zebonwa, zeñata zeitutwa , kmt. liseliso zebonwa, zeutwiwa,
babashutanashutana ni zeutwiwa, zehatiswa kamanzwi) zeswanela zehatiswa kamanzwi, zeswanela bateelezi ni mulelo
sebeliso ya mikwa bateelezi ni mulelo wakulitahisa wakulitahisa
yeshutanashutana;
 kusebelisa mukwa watatelelano yengelezi  kusebelisa kakuya kamokulukanelelana ka mukwa
makalelo aswanela, mubili ni kutomahanya ni watatelelano yengelezi makalelo aswanela, mubili ni
mafelelezo kutomahanya ni mafelelezo
 kutahisa kabutungi zeswanela, zaniti, mitala ni/  kutahisa kabutungi zetabisa ni fokulibile maikuto, zaniti,
kapa kukanana kokutusa lika zabutokwa mitala ni/ kapa kukanana kokutusa lika zabutokwa
 kulundulula ni kutahisa zebonisa zibo ni  kulundulula ni kutahisa zebonisa zibo ni zetamahani
zetamahani hande hande (isi kupeta)
 kusebelisa mikwa yeswanela yelikani  kusebelisa mikwa yeswanela yelikani yakubulela ni
kakusasebelisa manzwi ili kuhapa bateelezi
 yakubulela ni kakusasebelisa manzwi ili
kuhapa batelezi
3. kueza kalulo yeswanela  kusupeza mifutafuta zibo yakuabelana maikuto;  kusupeza mifutafuta zibo yakuabelana maikuto :
yakukandeka hamoho ni
 kutahisa zibo yamikwa yamipilelo  kutahisa zibo yamikwa yamipilelo yelumelelanwi ni
babañwi ni kuambola falitoho
yelumelelanwi ni mifutafuta yasizo ( kuamana mifutafuta yasizo ha kuikopanywa ni babañwi, kubonisa
zetata, litaba ni zeitutwa,
ni kulumelisana, mitalimelo, ni ze amana ni takazo tota, masisi akusa utwisa mutu butuku ni kukuteka
kusupeza zibo yakuabelana
kusalumelelana, ncc) ha kuikopanywa ni liswanelo ni maikuto ababañwi
maikuto kaswanelo ni kulela
babañwi, kubonisa takazo tota, masisi akusa
ni mikwa yamipilelo yasizo
utwisa mutu butuku ni kukuteka liswanelo ni
yelumelezwi
maikuto ababañwi
9.2.2 Kubala ni kuñola
Mayemo abutata ni butelele bwazeńozwi lina ni kuzwelapili kuekezwa. Mifuta yalitoho zalitaba lina ni kuitutwa, ili kuli baituti baitwaele
mitutamifuta yalibupeho zeńozwi, sebeliso yapuo, sibupeho satutopuo ni zibo yamanzwi akalulo yeńozwi
Bala:  talusa ni kusupeza kukona kusebelisa mikwa  talusa ni kusupeza kukona kusebelisa mikwa yakubala
1. bala kakukuza kusina yakubala kakutwisiso ili kutahisa taluso kakutwisiso ili kutahisa taluso kusesiñozwi
mafosisa, kakulalaula hande ni kusesiñozwi
kakutwisiso
2. nyakisisa, bapanya ni  nyakisisia kakutala sibupeho sesitezi satimana  nyakisisa sesiñozwi ili kufumana taluso yeutwahala ni
kualuhanya litaba ni lipulelo ili kumbweshafaza ni kukukisa yenepahezi
zemwalitimana kakuya ka manzwi.
milelo, bateelezi, mukwakwa,  talusa butokwa bwakuutwahala ni mayemo asesiñozwi,
ni sibupeho satimana ni  Talusa mulelo, sebeliso yapuo ni kuutwahala ni kamoo taba ye itomahanywa kwalisupo zabutokwa ni
kwamaye mo asesinozwi, kmt. Zefutuka libupeho zelukisizwe hande.
zemwahali:
mwamitende, zakutongola, buka yakatiso
 Nyakisisa ni kutatuba zetiswa kisebeliso yapuo,
yakazazi ni zazi, poniso yazemwalibuka,
zemwalibuka, maswaniso ni mikwa yemiñwi.
tumpampli twamañusa
 Singanyeka maikuto abutokwa asesiñzwi ni kuyakisisa
 Singanyeka maikuto abutokwa asesiñozwi ni
zwelopili yateni mwahalaa tuto yeñozwi, kungelela
kunyakisisa zwelopili yeliteni mwaha laa tuto
silikani kutusa zelelilwe
yeñozwi, kungelela silikani sateni kutusa
zelelilwe  Nyakisisa sesitaluswa mi ufumane bupaki bobuswanela
mwalitimana bobuyemela sesitaluswa.
 Nyakisisia butuna bobutahiswa ki kezo
yamanzwi kuamana ni taluso ni sesitahiswa ni  bupa moho manusa aketilwe kapa maikuto kuzwelela
sesiñozwi. mwalimbule zeshutanani zeamana ni mutomo woswana
 Bapanya ni kulwanisana ni mañusa a li  Bea mañusa kapa maikuto aketilwe hamohoazwelela
kuzeñozwi zepeli kapa zeñata zazeñozwi ili mwalimbule zeshutashutana zeama mutomo oswana.
kufa mañusa a lwanisana fatoho yataba
 Fumana maikuto amunoli kappa butokwa bwatimana
yeswana, ni kutalusa falishutano zenozwi
yahae ni kunyakisisa sebeliso yamuñoli yamanzwi
kakuya kalika zaniti, maikuto kappa kutalusa asusuwzo ni mwatahiseza tutopuo ili kuhulisa maikuto
ahae kappa butokwi bwahea.
 Fumana mañusa atomami ni asikatomama ni
maikuto asibeli salinzu molisebelelisizwe ni  Tabuba busepahali ni mwabeela lika munoli kmt.
mayemo akunyakisisa sesitaluswa. (mwakutongola mafosisa mwapuo)
 Nyakisisa lishutano zemwahalaa asesiñozwi ni  Tatuba kuzamaelela hamoho, kusacincacinca ni sibupeho
kufumnana buniti bobuyemela hahulu lishutano sa litimana zakukanana.
zamamusa añozwi.
 Lemuha sialuluti, maikuto asayahile mwamuhupulo,
 Toloka sebeliso yapuo, zefumanwa kuzenozwi, mañusa asi aniti ni bupaki bobusika luka
lisupo zesupa libupeho ni bukwala kubupa
 Toloka liñusa lelifa maswaniso kanzila yekondile.
sesiwanela, hamoho cwalo ni sesiñozwi
sesitahisa poono  Kubukanya ni kubapanya litaba zeñozwi ka maswaniso
ni kulisebelisa kanzila yeñwi yakuñola, kmt piho kapa
 Taluhanya butokwa ni maikutotuna a timana ni
posita.
kutalusa bunangu bobasebelisa banilo kukona
kusebelisa maikuto tuna ao.  Kubukanya ni kubapanya litaba zeñozwi ka maswaniso
ni kulisebelisa kanzila yeñwi yakuñola, kmt kangisano
 Taluhanya mwahalaa mihupulo feela ni litaba
zaniti.  Bapanya ni kufumana shutano yalitimana kuamana
musebelisezo ni mubupelo wamaikuto
 Lemuha maikuto ayahile mwamaikuto kapa
mwamuhupulo wamutu manusa esi aniti ni  Fumana litaba zabutokwa zetalusa mukwa wañola kaona
bupaki bobusina buniti. muñoli
 kusebelisa zibo yamanzwi yetata  Ñololola ni kuñolofaza manusa afilwe ni zabutokwa
yeshutanashutana,sebeliso ya puo, pupo ya zemwatimana.
litaba, ni ni kufa litaluso zeutwahala hande, ni
 Fumana maikuto aketilwe atimana kakusaama kwanto
puo yende
iliñwi katokomelo
 Fumana litaba zabutokwa zetalusa mukwa
 Supeza zibo mwasebeliso yazetusa mutu kufumna
wañola kaona muñoli
zeswanela (kusebelisa libuka zeñwi)
 Ñololola ni kuñolofaza manusa afilwe ni
zabutokwa zemwatimana.
 Fumana maikuto aketilwe atimana kakusaama
kwanto iliñwi katokomelo
 Supeza zibo mwasebeliso yazetusa mutu
kufumna zeswanela (kusebelisa libuka zeñwi)
3. nyakisisa, talusa, fumana Mikanga Mikanga

buniti bwasoutwile ni kufa  fumana ni kutalusa mutomo wabutokwa
maikuto, ualuhanye lika mwamifutafuta yamikanga.
zemwalikande,papali ni  fumana ni kutalusa mutomo wabutokwa mwamifutafuta
mikanga yefilwe;  nyakisisa mukanaga kalemuha sebeliso yamikanga.
yapuo, zeakalezwa/zehupulelwa feela,
. mukanga womukuswani, milumo ye ya  Bonisa kutabela mukanga kalemuha sebeliso yapuo,
kamihato, linzwi ni mukwa wamulumo zeakalezwe/ zehupulelwa feela, mukanga womukuswani,
walinzwi milimo yeya kamihato, linzwi ni mukwa wamulumo
walinzwi.
 fumana, talusa, ni kutatuba butokwa  fumana, talusa, ni kutatuba butokwa bwalisupo ni
bwalisupo ni zelatelela mwamiknaga: zelatelela mwamiknaga papisano, papiso, mutufazo,
papisano, papiso, mutufazo, sebeliso, sebeliso, mukange mokuna ni kutakutelo yamatumanosi,
mukange mokuna ni kutakutelo puzoyefa susuezo, pitelezo.
yamatumanosi, puzoyefa
Makandenyana, libuka zamakande ni lipapali
Makandenyana, libuka zamakande ni lipapali
 talusa mutomo ni tukiso yamakandenyana,  talusa, kufa lisupo zabutokwa kuamana tatubo
yamakande ni lipapali yazwelopili yamikwa ni mwamipililelo zitaba zakale ni
 talusa ni kufumana buniti ka zelatelela, zasizo, fumana ni kutalusa musebezi walisebeliso
likakandenyana , likande ni papali zalipapali.
 tongola, talusa ni kufumana buniti ka zelatelela:  Talusa maikuto amuñoli ni mulelo waona
- mutomo wamulelo ni sibupeho
 Talusa sibupeho sa lika ni zwelopili yamilelo ni nzila
- sibaka fo siezahalela sika yakutatulula kulwanisana kwamaikuto
- tatelelano yalika
- butungi bwataba  Talusa toloko yamanzwi kamo ainezi ni kakunyakisisa
- babapali sesitaluswa
- maikuto muñoli/ mubuleli
 Tokola bupaki mwalitimana bobuzamaelela ni nyakisiso
- puo ni mukwa
yabona mwatimana
 tasula mipilelo, litaba zakale ni sizo ili kamoo

liezahalela lika
 Tatuba sibupeho sa lika ni zwelopili yamilelo ni

nzila yakutatulula kulwanisana kwamaikuto
Zeswanelwa kubaliwa mwasitopa: 5 mikanga NI 4 likalulo zengwilwe mwapapali 6 mikanga NI 4 likalulo zengwilwe mwapapali NI 4
NI 4 likalulo zengwilwe mwalikande KAPA likalulo zengwilwe mwalikande KAPA makandenyana
makandenyana mwasilimo mwasilimo
Kuñola  Keta mañusa mwalitimana zeñwi ili ilinwi  Keta mañusa mwalitimana zenwi ili ilinwi kapa zeñata ili
4. tahisa litimana zeshelana ili kappa zenata ili zentwahala ni zenepahezi zentwahala ni zenepahezi kamoo kulukiselizwe kuli
zeyelela ni kutamahana ili kamoo kulukiselizwe kulinbanole tabanyama bañole tabanyama kamukwa ocincana kanzila yeñwi,
kutahisa buikezezo, buntu, kamukwa ocincana kanzila yenwi, kabutokwa kabutokwa bwabao babulelwa kubona.
misebezi ni zeñwi zabutokwa bwabao babulelwa kubona..
zatuto yepahami ni  Nyakisisa ni kubupa mañusa hamoho kuzwelela
kwabateelezi  Kusufaza likalulo zezwile famakande, tiko falitimana zaniti ni zakukanana kamukwa wakuñola,
yazibo kapa mapampili amaikuto asimubuso, kubulela fangambolo ni kutalusa zeshutana zetahizwe,
kukanana ni lingambolo kulwanisa maikuto ashelana.
 Kukona kukopanya zibo yeipitezi ni kusufaza  Sebelisa mikwa ya kuhupula ni kuñola kamukwa
yaliñusa fatoho iliñwi falika zeñata zehatisizwe wakubupa muñolelo walikalabo ili woutwahala ni kuba
kapa lipangaliko zekona kubeya litaba ni buima
 Sebelisa lisupo zatimana kaufela ili zetamahani  Sebelisa litimana zealuzwi hande zebupa ni kulukisa
zebonisa sikuka satimana kaufela kumbali kapa kufa taluso
 Kubupa likalulo zeshutana zakuñola ili  Kubupa likalulo zeshutana zakuñola ili kuikupulela, kufa
kuikupulela, kufa liñusa ni mulelo wakususueza liñusa ni mulelo wakususueza
- Kukanana - Kukanana
- Kukandeka - Kukandeka
- Kutalusa - Kutalusa
 Tahisa litimana zeñozwi ka mukwa wakuhulisa  Tahisa litimana zeñozwi ka mukwa wakuhulisa buntu ni
buntu ni misebszi yabutokwa, ka kusebelisa misebezi yabutokwa, ka kusebelisa sibupeho sesiswanela
sibupeho sesiswanela ni kutaqhisa zeswanela ni kutaqhisa zeswanela kwa bateeleza
kwa bateeleza:
- Liñolo la silikani - Liñolo la silikani, maikuto, kususuweza
- Liñolo lasimubuso - Liñolo la kwamitende
- Buka yakatiso yakazazi - Liñusa
- Puisano - Lipiho zamitende
- Tahiso
 Ñola litabanyana ni kusufazo ya maikuto  Ñola litabanyana ni kusufazo ya maikuto abutokwa kapa
abutokwa kapa mañusa aketilwe kuzwelela mañusa aketilwe kuzwelela falitimana zaniti ni
falitimana zaniti ni zakuikupulela zakuikupulela.
9.2.3 Puo ni zibo yamanzwi
Puo
1. kubonisa zibo ni kukona musebezi onani bukwala ni wo utwahala hande. bupahamo bobutiile, ni kutahisa musebezi onani bukwala
kusebelisa mikwa yapuo ni wo utwahala hande
hakuñolwani kubulelwa, ni Kubonisa zibo ni kukona kusebelisa mikwa
likalulo za sebeliso ya puo yapuo hakuñolwa ni kubulela, ni likalulo kubonisa zibo ni kukona kusebelisa mikwa yapuo
kwakubulela ni kuñola . zasebeliso yapuo ha kubulelwa ni kuñola. hakuñolwa ni kubulelwa, ni likalulo za sebelisoya
puo kwakubulela ni kuñola .
 kusebelisa litaba hande  Kusebelisa litaba hande

 linako  Linako
- yacwale - ya cwale
- yefelile - ye felile
- yesataha ncc. - ye sa taha ncc.
 kusebelisa hande mukwa waliezi mwabuñwi  Kusebelisa hande mukua wa liezi mwabunui ni
ni mwabuñata, mabizo ni mayemeli mwabunata, babizo ni mayemeli
 kusebelisa libizo: buñwi, buñata, nyinyifazo,  Kusebelisa libizo:
siina/sisali  Buñwi
 kalulo yalibizo mabizozwako  Buñata
 lituwelo  Nyinyifazo
 lisupi  Siina/ sisali
 liketi linombolo  Kalulo ya libizo mabizozwako
ni tikanyezo  Lituwelo
 kusebelisa lieziluli:  Lisupi
 Sieza ni siezwa  Liketi linombolo
ni tikanyezo
 Kusebelisa lieziluli:
 Sieza ni Siezwa
Zibo yamanzwi kubonisa zibo ni kukona kusebelisa mikwa kubonisa zibo ni kukona kusebelisa mikwa
2. Kuziba kusebelisa manzwi yapuo yapuhakuñolwa ni kubulelwa, ni likalulo za sebeliso
ashelanashelana, ni mayemo hakuñolwa ni kubulelwa, ni likalulo za sebeliso ya puo kwakubulela ni kuñola .
apuo, likalulo za puo manzwi, yapuo kwakubulela ni kuñola .
litabanyana zakuñola,  sebeliso hande ya maswayo akubala ni litaku zetuna
kubulela, ni kuteeleza  sebeliso hande ya maswayo akubala ni litaku
kwasikolo ni kupeletela zetuna
manzwi ni kuabiza hande.
9.
8.
7.
6.
5.
4.
3.
2.
1.
10.
Sikolo:
LIBIZO LA MUITUTI
………. Silozi Puo yapili
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1 KALULO
Kuteeleza ni
10
kubulela ko kusika
itekelwa
Kubulela ni
10
kuteeleza ko
kuitukiselizwe
20
KAUFELA
Sitopa:
Ticele:
Kuteeleza & kubulela
makande akubala
20
& ketelelo yakuñola

10
Puo
Silimo:
20
Makande akuñola
Ñambeko 8: Pampili yalinepo zatatubo zezwelezi pili: Puo yapili yaSilozi Litopa za 8 NI 9
makandenyana
10
akuñola
Kubala & kuñola
musebezi
20
ozwamwalibuka
zamakande
KAUFELA
80
Linepo zakalulo iliñwi

100
KAUFELA
linepo zakalulo
50
iliñwi (100 ÷2)
Linepo zatatubo
50
yetuna
LINEPO ZAKUPASA
100
Mibamba yepumahanya ni kusupeza kalulo ni kalulo
Milibo yatatubo Tatubo yezwelezipili Pampili 1 Pampili 2 Pampili 3
Kubulela 1 
Kubulela 2 
Kubulela 3
Kuñola 1  
Kuñola 2  
Kuñola3    
The National Institute for Educational Development
Private Bag 2034
Okahandja
NAMIBIA
Telephone: +264 62 509000

Facsimile: +264 62 509073
Website: http://www.nied.edu.na
©NIED, 2020

Rationalised SILOZI REDUCED JS LANGUAGE SYLLABUS CONTENT 2020

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Rationalised SILOZI REDUCED JS LANGUAGE SYLLABUS CONTENT 2020

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Republic of Namibia

MINISTRY OF EDUCATION, ARTS & CULTURE

JUNIOR SECONDARY PHASE

SILOZI FIRST LANGUAGE SYLLABUS

9.2.1 Kuteeleza ni kubulela

MILIBO YAZEITUTWA MILIBO YASITOPA SA 8 MILIBO YASITOPA SA 9

3. nyakisisa, talusa, fumana Mikanga Mikanga

 tasula mipilelo, litaba zakale ni sizo ili kamoo

 Tatuba sibupeho sa lika ni zwelopili yamilelo ni

 kusebelisa litaba hande  Kusebelisa litaba hande

& ketelelo yakuñola

Linepo zakalulo iliñwi

iliñwi (100 ÷2)

Telephone: +264 62 509000

You might also like