You are on page 1of 13

TO BAHA' 1

hondo'o to napakanonto wanua i Pordos (Poraturan


Desa).
j. Ane arai hadua kai to hampohalalua ina mampobalu
sosorana, bate'na nasabiki upu-upu halaluna ba tinana lia'
naisa wo'o Tu'ana Wanua hai
Kapała i wanua

3. Lambara
a. Lambarana wanua tobaha' i pangimbo'a torahanga
"pangimbo'ana Tauna" hema-hema tomampoinao
mao mangimbo' batena mesabi' i kapała ba tu'ana
wanua,
20
b. Ane tehumangkai topangimbo' tiara mesabi i
topohawa' i wanua bate'na ragiwu' i (hamba'a) baula
rapasua i pasumbana wanua.
c. Hema-hema to pangimbo' to napaliu mo'i kapała mao
mangimbo bate'na mobaiari roro' wanua RP
(hampulo' hobu rupiah) hadua tauna.
d. Hokana tauna to kamowahe' tampo' mopapate baula
I hambua' lambara, lambara iti mewali lambarana
tauna iti hintoto' hai ada tampo' Bada.

4. Rarena Taman Nasional Lore Lindu (TNLL)


a. wanua Lelio, Kalori, Lengkeka, Tomehipi, Kageroa hai
Tuare to nakalalu Taman Nasional Lore Lindu (TNLL) ane
mororo'he hulo, uwe, gaharu hai kau waru' łambi

Pototoma Ada Tampo' Bada'


BAHA'
1

hai mampopengaa' pohopa, batenda modai'


ngakaroa hai kantoro Balai Besar Konservasi Sumber
Daya Alam
(BB KSDA).
b. Peisa mopa'ara kelompok kerja petani (paratei) bona
pasumba holiaka, pengolahan hutan rakyat " hintoto'
hai aturana kantoro' BBKSDA
c. Hoka'na poliungi aturana BBKSDA bate'na nakana giwu'
ba ratarungku hintoto' hai UU

5. Gau' mporewu pinatuwu' / bou' i wuhu'


a. Sanggena tauna tomampeola'i Ada Tampo' Bada'
masipato' morewu/ mopiara' pinatuowo'tobangka
hondo'o : baula, sapi, dara, gimba, beke, boe' hai
ahu, pinatuwo' to maramba hondo'o manu, titi,
surati, manu, banda, manu-manu bangke bodo hai
ntanintanina, mopiara' bou' i wuhu' ba i limbo
moganai katuwo' to i alo-alona.
b. Masadi nakakiarai (masadi naka'arai) ara baula, ara sapi,
ara dara, ara boe, ara manu, ara wuhu' mewali
katoka'ana katuwo'na to Bada bubu'na
pombetirinai/mombepokaahi.
c. -Aro hawa iami' hampaka ada mpegiwu i tauna to
mosisilakai pinatuwo'na hadua. Rapa'na pinatuwo'
tonasilakai mate. Bate'na na'aro hamba'a hai
Pototoma Ada Tampo' Bada'

21
napahawangi hamba'a, mopalaia romba'a pahawangina.
(to mate na'ala tomo aro hawa).
d. Hoka'na tanda'-tanda' pehawoloi torahanga' "URU"
bate'na tepeola'i inia' tehawalei. Rapa'na : mohalowoi
tauna, mopeka, modala rnopuka hai mostrom i wuhu'
rapotoei "kaloke' i tanga' wuhu', ba rapopataka'i tandu'
baula ratind'i tanga' wuhu' bonaraitai. Hema to
rahumangka mopeka, modala bamopuka' i wuhu' iti
bate'na ragiwu' hamba'a baula.

TOBAHA 2
ADA KALALA TEE
Sanggena wua'na kalala tee tohondo'o tampo, pinatuwo,
hinu'a, tambi hai loma ntani'na Ada Tampo Bada mopatinto .
Watu'na

1 . Humbana tomoane hingkakani hai tosaena mani' hai


halaluna tosaena hai halaluna napokira'a kalala
teenda melempo i hawakanga to maro'a.
2. Humbana hangkewalo mewali' loma tanawawa
mengkahe i tawinena, ane, hamboko mo'i
3. Humbanda hamboko mewali' kalala teenda hamboko
toina napesosorai ana'nda.
Pototoma Ada Tampo' Bada'

22
4. Ane tohamboko ti'arahe 'memule' hai tiarahe
mopatongko to mampesosorai lomanda, lomanda rakira
dua tina potimbali tomoane hai tawine.
5. To mampehudai tampo' sosora hai napake'onto
mpaliliu bate'na tungku' mewali' sosorana hai lia'
tungku mampeola'i pohawakangana Badan
Pertahanan.
6. Tampo' sosora kai tosae rakira hintaela hai ti'ara
mosisala 'uluana' hai toadi, tomoane hai tawine
7. Anake / tomesosora to ti'ara hangina-ngina agaiana
hangama-ngamahe ba mombekolika toina
mampesosorai lengena ina-amanda, iraoa anake to
ra'anaka boara sosorana, peisa rapokira'a halalunahe
katapu'ana wo'o, mepongka i paimbaha to maro'a.
8. To baha' i kalala tee to rapesosorai hondo'o tambi,
hinu'a, pinatuwo' to ti'ara ma'ala rakira, rapaimbaha'
ngakaro'a pokiranda hantina to napatongko to
Pohawa' i Wanua nasabaki Tu'ana Wanua.

KIRANA IV
ADA POMBETIMBALIHI POADAKANA TAUNA

Tauna na-bolobia' Pue' Alla mampeola'i lente-Na,


manoba', meruu kai lengge pinatuwo' hinu'a hai parewa
ntani' to na-babehi. Nateru tauna hadua-hadua,
napopohinae mewali' hamboko, hampoanaka, hantina,
Pototoma Ada Tampo' Bada'

23
TO BAHA' 1

hambanua, harobo', hantibura-hantibura mobati' tampo


mohambaki dunia. 'Itimi dopongkana hane'i ara torahanga'
"POHINAE" ba pombetimbalihi hadua hai hadua to rahanga'
ada pombetimbalihi to mampatongawa' gau'na tauna ti'ara
hibali hai pinatuwo' (binata). Ada Tampo' Bada' dade' wo'o
masanga': jumba tampo' kudiha', indi' iti langi kuhompo'.
Mepongka kai parumbasa dee, Ada Tampo'
Bada' mopatinto

TOBAHA' 1
ADA POTIMBALI HADUA HAI HADUA

Tuwo' mosadudua handa kakura'ana, do'o hane'i


hadua-hadua mampeli' ranga napotimbalia, napakulia,
naporanga torahanga ada potimbali hadua hai-hadua Ada
Tampo' Bada' mopatinto

Watu'na
1. Potimbalina tauna to hilapi tinuwu'nda molentea
kengkela ti'ara hingku', ti'ara mangkalolia pombeadai,
mempengkoru'i pombepomahile hadua hai hadua.
2. Potimbalina tauna to ti'ara hilapi, bate'na toadi
mengkoru' i towutu', I tomeruu kapangisana, i to tepairea
pangkana/ lantina.

Pototoma Ada Tampo' Bada'

You might also like