Poultry Health

ዋና ዋና የዶሮ በሽታዎች' መንሰኤዎችና
የመከላከያ መንገዶች
ደብረ ዘይት ግብርና ምርምር ማዕከል

ብሔራዊ የዶሮ ምርምር ኬዝ ቲም
SስŸ[U ›ÇS< †_ (DVM, MVSc, PhD)
mesku12345@yahoo.com
madchere@gmail.com
¾Êa እ
•`vታ
 uHÑ^‹” ueó እ¾}Ÿ“¨’ ÁK¨< uvIL© Á[vw ²È
’¨<
 U`“ U`ታT’~ u×U ´p}† ’¨<
 ²S“© ¾Êa እ`vታ እ

•¾}eóó ÁK¨< uØm xታ‹ w‰
LÃ ’¨<::
 ¾Êa እ`vታ እ”ÇÃeóó ¾}KÁ¿ ‹Óa‹ Ãðታ}’<ታM
 Ÿ’²=IU T’q‹ ¨<eØ ¾Êa uiታ ª’†¨< ’¨<
 ÃI”” ¾e^ ²`õ ucò¨< KTdÅÓ eK Êa‹ Ö?“'

›SÒÑw“ እ•”¡w"u? um Ó”³u? TÓ‟ ›Kw”
የዶሮ በሽታ የሚያስከትለው ጉዳት
የዶሮ በሽታ
¾Êa‹” ¨<Ý©“ ¾›"M ¨<eØ ¡¡K†

e^ Á³vM
U`“ U`•
T’” Ãk”dM
¾Êa‹ •
እMm“ Ÿ=d^ Áስከትላል•
•
KŸõ}† ¾I¡U“ ¨Ü ÃÇ`ÒM

¾uiታ S”e›?‹
v¡]Á
zÃ[e
ýaµœ
ð”Ñe
¾¨<eØ“ ¾¨<Ü ØÑ•‹
¾›ÁÁ´“ ¾Ø”no Ñ<ÉK
¾UÓw እØ[“
uTeðMðÁ ¨<eØ ¾T>Åè ¾Ø”no
Ñ<ÉK
uui•
ታ U¡”Á ¾T>•
ታ¿ UM¡‹
¾UÓw“ ¨<H S¨<cÉ Sk’e ¨ÃU Ts[Ø

S”Ÿ`ðõ' ¡”õ S×M
}pTØ' T”v
¾ê“ ¾Ÿ<MŸ<M SÑ`×' SpL' •
እ•
wÖ
¾S}”ðe ‹Ó`
iv’“ É”Ñ}† V ¨. ².}.
¾Êa ui•
ታ u}KÁ¿ ¾›"M ¡õKA‹ LÃ
¾T>ÁeŸK¨< Ñ<Ç
እ”Å¾ui•
• ታ¨< ¾T>KÁÃ Ñ<Ç c=J” KUdK?:
¾Ñ<u“ ¾Ÿ<LK= S}Kp' ¾›”Ë እ•

wÖ
¾ÅU SÖ^kU...
Ÿ=”ታ•
a /ð”××/
¾JÉ u¨<H SVL
¾S}”ðh ~x‹ እ•
wÖ“ uðdi SVL¨²}.
uv¡]Á ¾T>SÖ< ª“ ª“ ¾Êa uiታ‹
Fowl cholera A. pasteurellosis (¾Êa ¢K?^)
Coli bacillosis, E. coli septicaemia
Ascites (¾JÉ TuØ ui• •
ታ)
Pullorum disease
Fowl typhoid (¾Êa ታÃöÃÉ )
Salmonellosis
Infectious choryza
Avian mycoplasmosis /CRD/
Clostridial disease
¾Êa ¢K?^
¾Êa ¢K?^
መንስኤው፡- pasteurella multocida
መተላለፊያ መንገድ፡- u”¡Ÿ= (¾ታSS< Êa‹ ¾›õ'

¾›Ã”“ ¾›õ”Ý õdj‹' uS’"Ÿe)
ምልክቶች፡- É”Ñ}†“ Ÿõ}† V' ¾Ÿ<¡’>

SØq`' ¾Ÿ<MŸ<ት“ ¾Ÿ<¡’> እንዲሁም ¾እÓ`
SÑ×ÖT>Á እwÖ'}pTØ' KA KA
S}”ðe
መከላከያ፡- ”ጽI“” SÖup' Ÿ›ÃÙ‹“ u^]

’’õd” SŸLŸM“ ¡v SeÖ
¾Êa ¢K?^ ¾T>Ád¾¨<
¾Ÿ<MŸ<M እwÖ
¾Êa ¢K?^ ¾T>Ád¾¨<
¾Ÿ<MŸ<M እwÖ
¢K=vc=KAc=e /Coli bacillosis, E. Coli
septicaemia, E. coli infection/
መንስኤው፡- Escherichia coli
መተላለፊያ መንገድ፡- u”¡Ÿ= (¾”êI“ Ñ<ÉK' uuiታ¨<
¾}uŸK ¨<H UÓw °”lLM kö uuiታ¨< u}Á²< Êa-
‹ Ÿ<e c=’ካካ)
ምልክቶች ፡- ¾እÓ`' ¾°Uw`“ ¾®Ã” ²<]Á እwÖ'

¾›}’óðe ‹Ó` ¾Lv S”Úv[`' S^SÉ
›KS‰M' }pTØ“ V
መከላከያ፡- ንጽህናን መጠበቅና uuiታ ¾V~” Êa‹

u}Ñu=¨< S”ÑÉ Te¨ÑÉ“ Ý“ ¾T>ðØ\ ’Ña‹”
uS<K< uTe¨ÑÉ
¢K=vc=KAc=e --Colibacillosis: One-day-old
White leghorn chicks with omphalitis (left
photo) and yolk sacculitis (right photo)
Fibrinous pneumonia in turkey hen fibrinous
pericarditis, perihepatitis (left) and
airsacculitits (right photo)
Colibacillosis: salpingitis in Left and E. coli
panophthalmitis; Right and normal eye
¾Êa JÉ TuØ
መንስኤው፡- Escherichia coli
¾uiታ¨< S”e›?፡- ð×” ¾c¨<’ እÉÑ' uxታ
SÚ“’p' um ›¾` ›KTÓ‟' ¾Mw“ ¾ÅU
´¨<¨<` ‹Ó`' ¾”êI“ Ñ<ÉK
S}LKòÁ S”ÑÉ፡- u”¡Ÿ=
ምልክቶች ፡- ¾Ÿ<¡’> SØq`“ ¾Lv S”Úv[`' ¾JÉ
ŸSÖ” uLÃ TÅÓ“ V
መከላከያ፡- ¾Êa‡” lØ` Sk’e“ um ›¾`
እ”Ç=²ª¨` TÉ[Ó' GÃM cÜ“ Ñ”u= UÓx‹”
Sk’e' uiታ¨< Ÿ}Ÿc} KÖ?’•‡ Êa‹
}eTT>¨<” ç[ v¡]Á SÉH’> SeÖ
uJÉ TuØ ui•
•
ታ ¾}Ön ¾eÒ Êa
Broiler chicken with abundant clear fluid
distending the abdomen
¾Êa ታÃöÃÉ /Fowl typhoid/
¾uiታ¨< S”e›?፡- Salmonella gallinarum
S}LKòÁS”ÑÉ: በ”¡Ÿ=' u}uŸK እ”lLM Ÿእ“

Êa ¨Å ÝÛ ' uS’"Ÿe' uS”l` q[×“ ëታ
c=KÃ
ምልክቶች፡- SØö iታ ÁK¨< }pTØ' ¾Ÿ<¡’>
SpL/ SÑ`×' እ”Ç=G eKT>J’< Te¨ÑÉ ÃS[×M::
¾Êa ታÃöÃÉ /Fowl typhoid/ ¾T>Ád¾¨<
UM¡
,
የጉበት ማበጥ
Infectious choryza
/¾S}”ðh ›"M uiታ/
 ¾uiታ ›UÜ }Iªe ፡-Haemophilus gallinarum
S}LKòÁS”ÑÉ: u”¡Ÿ=' u}uŸK ›¾` UÓw“

¨<H
 ምልክቶች ፡- ¾›õ”Ý TuØ“ uu=Ý ðdi

SVL' ¾›Ã”' ¾ò“ ¾Ÿ<¡’> TuØ' ¾›Ã”
SpL“ SታSU እ”Ç=G<U ¾S}”ðe ‹Ó`
መከላከያ፡- uiታ¨< vKu xታ I¡U“¨<” Ÿ¡v

Ò` ›k“Ï SeÖ' Ý“ Te¨ÑÉ
Infectious choryza
/¾S}”ðh ›"M uiታ/
Avian mycoplasmosis
/CRD/ ¾S}”ðh ›"M uiታ
መንስኤው፡- Mycoplasma gallisepticum
መተላለፊያ መንገድ፡- በተበከሉ እቃዎች፣ ከናት ወደ እንቁላል፣

በአየር እና በአቧራ
ምልክቶች ፡- u›}’óðe ‹Ó`/dM' Te’Öe
መከላከያ፡- ›vD^” SŸLŸM' ¾}ŸT†“ ¾qgg

Ñ<´Õ´” Te¨ÑÉ' ›¾` uÅ”w እ”Ç=²ª¨`
TÉ[Ó' ¾ታSS<” Êa‹ Te¨ÑÉ' K?KA‹
’õd‹” Te¨ÑÉ
Mycoplasma gallisepticum ¾T>Ád¾¨<
Á¾` Ÿ[Ö= እwÖ(Airsacculitis in
CRD)
Infectious sinusitis: Mycoplasma gallisepticum (MG)

infection of swollen turkey infraorbital sinuses. Infectious
sinusitis: MG infection of turkey
Mycoplasma gallisepticum ¾T>Ád¾¨< Á¾`
Ÿ[Ö= እwÖ(Airsacculitis in CRD)
Á¾` Ÿ[Ö= እwÖ(airsacculitis in CRD)

Mycoplasma synoviae (Ms)
የሚያስከትለው የመገጣጠሚያ ችግር
u}KÁ¿ ¾ Clostridium v¡]Á‹
¾T>Ÿc~ uiታ‹“ ¾T>Ád¿ UM¡‹
Clostridium septicum (¾eÒ“ ¾qÇ Sueue)
Clostridium Perfringens (¾”g< ›”Ë ÓÉÓÇ

SlcM“' TuØ)
Clostridium botulinum (¾›”Ë iv’”)
 S}LKòÁ S”ÑÉ: ¾”êI“ SÕÅM' uv¡+]Á

S`´ ¾}uŸK S„ SSÑw' uxታ SÚ“’p'
›ð`“ Ó”vታ¨< ÁLKk ¨KM
¾ Clostridium v¡]Á ¾T>ÁeŸK¨<
iv’“ ¾›”Ë Ó`ÓÇ SlcM“ TuØ
Clostridium botulinum Clostrdium Perfringens

uzÃ[e U¡“Á ¾T>Ÿc~ ª“ ª“ ¾Êa
uiታ‹
• New Castle disease (¾Êa ð”ÓM)
• Fowl pox (የዶሮ ፈንጣጣ)
• Infectious bursal disease/Gomboro (Ñ<”xa)
• Marek’s disease (T_¡e)
• Infectious laringotracheitis
• Infectious bronchitis
• Avian Influenza, HPAI (¾Êa Ñ<”ó”)
• Avian encephalomielitis or Epidemic Tremore
• Malabsorption syndrome or Stunting and Runting
syndrome
/
uzÃ[e U¡“Á ¾T>Ÿc~ uiታ‹...
¾Êa ð”ÓM /New Castle Disease/

መንስኤው፡- virus
መተላለፊያ መንገድ፡- u”ói' u”¡Ÿ=' uzÃ[c<

u}uŸK ¨<H“ S„' uc‹ እ”penc?
 ምልክቶች ፡- ¾S}”ðe ‹Ó`' ¾እÓ`“ ¾¡”õ iv

/û^LÃ´/SJ” }pTØ
SŸLŸÁ፡- ”êI“” TÖ“Ÿ`“ ¡v SeÖ

የፈንግል ui•
ታ /New Castle Disease/
የዶሮ ፈንጣጣ /Fowl pox/
መንስኤው፡- /pox virus/
መተላለፊያ መንገድ ፡- u}“"i ”•‹' K?KA‹ ’õd“

´”x‹ እ”Ç=GÅ[Ó ”¡Ÿ=
 ምልክቶች ፡- Ÿ=”ታa SdÃ እvà‹ Lv uK?K¨< qÇ

/ê' Ÿ<¡’>' ¾›Ã” ²<]Á እÓ`“ ò”Ö=× LÃ
Sታ¾ ¾S}”ðe“ ¾SSÑw ‹Ó`' ¾ዕ”lLM
U` Sk’e“ V
SŸLŸÁ፡- ”êI“” TÖ“Ÿ`“ ¡v SeÖ

¾Êa ð”×× UM¡ uß”pL'
uŸ<¡’>“ u¯Ã” ²<]Á
Fowl pox: conjunctivitis and laryngitis,
diphteroid form
¾Ñ<”xa ui•
ታ
መንስኤው፡- virus
መተላለፊያ መንገድ፡- Ÿui}† Êa Ò`

uT>Å[Ó ”¡Ÿ=
ምልክቶች ፡- S”Ÿ`ðõ ፣ ¾Ö<”‰ SÉT፣

¾Ÿ<LK= S”×፣ ¾u`d °wÖ
መከላከያ፡- ”êI“” SÖup፣ ’õd”

SŸLŸM•እ”Ç=GÁd¾¨< UM¡‹
መንከርፈፍ የመድማት ችግር
የኩላሊት ችግር የበርሳ እብጠት

¾ማሬክስ በሽታ
መንስኤው፡- herpes virus
መተላለፊያ መንገድ፡- በተበከሉ እቃዎች ከላባ ጋር

በሚደረግ ንክኪ
ምልክቶች ፡- ሽባነት የነርቭ መቆጣት የጉበትና

የጣፊያ ካንሰር
መከላከያ፡- ንጽህናን መጠበቅ የመከላከል ተግባራትን

ተግባራዊ ማድረግ እንዲሁም ክትባት መስጠት
በማሬክስ በሽታ የሚከcት የነርቭ ችግ`
የቀጠለ….
uT_¡e ui••
ታ ¾T>Ÿc ÁÃ”
¾Ñ<u“ ¾qÇ ’k`d
Infectious laringotracheitis
/¾S}”ðh ›ካM uiታ/
መንስኤው፡- pneumovirus
መተላለፊያ መንገድ፡- u”¡Ÿ=“ u›¾` ¨ÃU u”ói

 ምልክቶች፡- ¾›Ã” TuØ' ¾እ”v Sõce“ Á›õ”Ý
ðdi Sታ¾' ¾S}”ðe ‹Óa‹' ÁM}e}"ŸK
እ”lLM S×M“ ¨ÃU እ”lLM S×M Ts[Ø
መከላከያ፡- ”êI“” SÖup“ ¡v SeÖ'
ታ¡S¨< ¾Ç’< Êa‹ }g"T>‹ eKT>J’<
G<K<”U ›e¨ÓÊ u?~” uç[ ËÙ Ÿ?T>"M
TêÇ
Infectious laringotracheitis የቀጠለ….
gasping with the head Hemorrhagic lesions in

extended and the beak open trachea
Infectious laringotracheitis
የቀጠለ…
Infectious bronchitis
መንስኤው፡- zÃ[e
መተላለፊያ መንገድ፡- u”¡Ÿ=“ u›¾` ¨ÃU u”ói
ምልክቶች፡- c=}’õc< ¾}K¾ ÉUê TcT'

Ÿ¯Ã”“ Ÿ›õ”Ý ¨<H ¾T>SeM ðdi
Sታ¾¾እ”lLM TŸ<[‰ ›KTÅÓ' ”i
እ”lLM S×M/Ts[Ø' ምርት በከፍተኛ ሁኔታ መቀነስ
መከላከያ፡- ¡v~” u¡¡K†¨< ¨p SeÖ“

”êI“” TÖ“Ÿ`
Infectious bronchitis
¾›¾` Ÿ[Ö= እwÖ
S}”ðh ›"M እwÖ uiታ•

p`ê ¾K?K¨< ¾እ”lLM kö
UM¡
Infectious bronchitis (IB)
ያልጠነከረ ¾እ”lLM kö
Swollen head syndrome
uzÃ[e“ uv¡]Á U¡“Á ¾T>Ÿc uiታ
}LLò ¾¨ö‹ Ñ<”ó” /¾Êa‹
›=”ñK?”³ /Avian Influenza/ /HPAI
መንስኤው፡- Orthomixo virus type A Influenza virus
መተላለፊያ መንገድ፡- u”¡Ÿ= (uŸ<d†¨<'uÅU'

u”ói)
 ምልክቶች ፡- ¾S}”ðh ›"M ‹Óa‹' ¾ê“ ¾Ÿ<¡’>

እ”Ç=G‹M M¿ Ÿ<[ ÁeðMÑªM:: uÅU
U`S^ ui}•‡” uSK¾“ Te¨ÑÉ
}LLò ¾¨ö‹ Ñ<”ó” /¾Êa‹ ›=”ñK?”³/ /HPAI/
ÅU ¾Kuc“ cTSS©
ŸK` ÁK¨< ¾ê' ¾qÇ“ ¾•
°Ó` ¡õM
}LLò ¾¨ö‹ Ñ<”ó” /¾Êa‹ ›=”ñK?”³
/Avian Influenza/ /HPAI/ ÅU ¾Kuc“ ¾ÅU
’Öw×w ÁK¨< ¾›”Ë ¡õM
Severe hemorrhagic enteritis Visceral hemorrhages associated with

characteristic of highly pathogenic velogenic viscerotropic Newcastle
avian influenza or velogenic ’ disease. Similar lesions
NCD disease.
Vesicle formation on the wattle of a bird
infected with highly pathogenic influenz
virus
¾UÓw ›KSðÚ“
›KSªHÉ ‹Ó`
መንስኤው፡- uzÃ[e ¾T>Ÿc uiታ ’¨< }wKA

ÃÑSታM
መተላለፊያ መንገድ፡- w²²?
Te¨ÑÉ
Thin-walled intestine filled with fluid’ Poor
feathering as a result of malabsorption
syndrome
uýaµ› ¾T>Ÿc~ uiታ‹
¢¡c=Ç=Äc=e /Coccidiosis/
 መንስኤው፡- Eimeria tenella, E. nectarix and E. acerbulina
 መተላለፊያ መንገድ፡- uUÓw' uSÖØ ¨<H' እ`Øu vK¨<

Ñ<´Õ´ ¨ÃU uT>Ñv vMçÇ ¾u? ¨KM ›T"‡’:
 ምልክቶች ፡- ¾UÓw“ ¾¨<H õLÔ T×' ¡wÅ'

እÉÑ“ ¾ዕ”lLM U` Sk’e' w²<¨<” Ñ>²? ÅU
¾}kLkKu }pTØ' V
 መከላከያ፡- ”êI“” SÖup' ጫናን' `Øu”“ ¾xታ

S×uw” Sk’e' ”èI ›¾` እ”Ç=²ª¨` TÉ[Ó“
¾}S×Ö’ S„ SSÑw እ”Ç=G¡e“ ç[ ¢¡c=Ç=Á SÉH’> SÚS`
u›ÃT@]Á ¾}Öl ¾›”Ë ¡õKA‹
Eimeria tenella causes marked cecal hemorrhage in chickens .

Histomoniasis or black head
 መንስኤው፡- Histomonas meleagridis
 መተላለፊያ መንገድ፡- Heterakis gallinae u}vK¨< ¾¨<eØ

ØÑ† ዕ”lLM ¨<eØ uSJ” uUÉ` LÃ“ uS_ M
¨<eØ IÃ¨~” uTq¾ U‡ G<’@ታ c=Ñ‡ ŸUÓw“
¨<H Ò` ¨Å Êa‡ JÉ uSÓv Ãu¡L†ªM::
 ምልክቶች ፡- ¾c¨<’ ¡wÅ Sk’e' ¡”õ S×M'

¾ß”pL /¾Ÿ<¡’>/ SØq`' ¨<HT“ u=Ý ¾J’
}pTØ “†¨<::
 መከላከያ፡- ”êI“ SÖup' እ`Øu”“ ¾Êa‹” ux•ታ

SÚ“’p Sk’e' ”èI ›¾` • ”Ç=²ª¨` TÉ[Ó“
¾¨<eØ ØÑ†” ¾T>ÁÖó SÉH’> SeÖ::
Necrotic liver infected by
Histomonas meleagridis
uð”Ñe ¾T>SÖ< uiታ‹
• Aspergillosis
 መንስኤው፡- Aspergillus fumigatus
 መተላለፊያ መንገድ፡- ¾hÑ} S„” SSÑw' ¾hÑ}“ እ`Øu

ÁK¨< •እ”Ç=G"M S`Ú“ TÖ”'

uð”Ñe ¾}uŸK¨<” S„“ uuiታ¨< ¾V~” Êa‹
TnÖM“ Spu` ¾Êa‡”' ¾ዕ”lLM“ ¾S„” ”êI“
SÖup' ዕ”lLM“ ¾SðMðÁ Tg=’< uç[ ËÙ Ÿ?T>"M
TÖ”:
Multifocal granulomas in the lungs of a
chicken infected with aspergillosis
Contaminated corn showing severe
fungal infection
Multiple fungal granulomata
typical of aspergillosis
uð”Ñe ¾T>SÖ< uiታ‹
¾¨<eØ ØÑ•‹
መንስኤው፡- ¾}KÁ¿ ¾¨<eØ ØÑ•‹
መተላለፊያ መንገድ፡- uŸ<d†¨<“ u}KÁ¿ ¾uiታ¨<

}g"T>‹“ ›e}LLò‹
ምልክቶች ፡- ¾እÉÑ“ ¾ዕ”lLM U` Sk’e'

}pTØ“ V ÁeŸLM
¾T>ÁÖl ›”Ë”“ ¾›¾` ~x‹” c=J”'

ÅU ÃS×K<' UÓw ÃhTK<' ¾c¨<’
እÉÑ”' ¾ዕ”lLM“ ¾eÒ U`” Ãk”dK<
Êa‹” ¾T>ÁÖl ª“ ª“ ¾¨<eØ ØÑ•‹
¾ëó M ¨ÃU ›e"]Ç=Á /Ascaridia
spp/ round worm
çÑ<` ScM M ¨ÃU "úL]Á

/Capillaria spp/ the hair worm)
Êa‹” ¾T>ÁÖl ª“ ª“
¾¨<eØ ØÑ•‹ ¾kÖK
 ¾¢f M ¨ÃU ý Ù the tape worm /Davainea
proglotina & Ralletina/
 ¾Ml ›”Ë M ¨ÃU H@^Ÿ=e ÒK=“[U the caecal

worm /Heterakis gallinarum/
¾¨<eØ ØÑ•‹ ¾kÖK
¾›¾` ~x M ¨ÃU c=”ÒSe ^Ÿ?Á
/Syngamus trachea/
¾¨<Ü ØÑ•‹
 pTM /lice/, S»Ñ` /ticks/, l”Ý /fleas/
 p”p” /the red mites/
¾¨<Ü ØÑ•‹ ¾kÖK
pTM /lice/, S»Ñ` /ticks/, l”Ý /fleas/

p”p” /the red mites/
Ornithonyssus sylviarum Mites

Ornithonyssus sylviarum: Mites and pepper the wing feathers
mite excreta on the skin and vent
feathers o
lice: the louse eggs (nits) encompassing the shafts of intact (A) and plucked (B)
feathers.
scaley-leg mites with excess accumulation of keratin caused by

Knemidocoptes mutans.
(Pediculosis) Two types of lice (Cuculogaster and Columbicola

¾¨<Ü ØÑ•‹ ¾T>Ád¿
UM¡‹
• እ[õ S”d' ¾qÇ SKwKw“ SLLØ'
¾ÅU T’e' እÉÑ“ ¾እ”lLM U` Sk’e'
uiታ Te}LKõ' ¾UÓw ›¨dcÉ“ እÉÑ”
Sk’e
ç[ }vÃ Ÿ?T>"KA‹” uØ”no uSÖkU

u}vÃ ¾}uŸK¨<” Ñ<´Õ´ TnÖM' Êa‹
xታ እ”ÇÃÖv†¨<“ ›¾` እ”ÅMw እ”Ç=²ª¨`
TÉ[Ó“ ¾}S×Ö’ UÓw SeÖ
K?KA‹ u›ÁÁ´' uØ”no“ u›SÒÑw
‹Ó` ¾T>SÖ< uiታ‹“ Ñ<Ç‹
S’"Ÿe /Canibalism/
¾JÉ u¨<H SVL /Ascites/
¾SHç” SÑMuØ
¾S”l` u¡¡M ›KSq[Ø
¾¨<H ØU
[Hw
Ÿõ}† pń²?
K?KA‹ u›ÁÁ´' uØ”no“ u›SÒÑw
‹Ó` ¾T>SÖ< uiታ‹“ Ñ<Ç‹ ..
¾}uŸK Ñ<´Õ´ LÃ SSÑw“
SªM
• Pododermatitis (Bumble foot) resulting from wet litter.
u¯ÃØ S`´ ¨ÃU uK?KA‹ Ÿ?T>"KA‹ SS[´
u¯ÃÙ‹“ uK?KA‹ ÖL‹ SuL
ug<M“ ¾T>ªÑ< ldlf‹ S¨Ò
እ”lLM SwL
uSታð” (uSÅ^[w) SV

u”Ø[ UÓw' uzÃታT>”“ uT°É“
እØ[“ ›KSS×Ö” ¾T>SÖ< ª“ ª“ uiታ‹
¾HÃMcß“ ¾Ñ”u= UÓw ›KSS×Ö”:

¾Ñ<u“ Ÿ<LK= uew ¾Sgð” uiታ /Fatty liver
kidney syndrome/ FLKS
¾Ñ”u= UÓw /protein/ እØ[: ¾•

ÉÑ
¾•
”lLM“ ¾eÒ U` Sk’e' S’"Ÿe ¨.².}
¾HÃM cß Uግw •
እ•
Ø[---•
እÉÑ”
Ãk”dM:: ¾Ñ<u” ¡¡K† e^ Á³vM •
እ”Ç=G<U
K}KÁ¿ ¾S}”ðh ›"M ui• ታ‹ ÁÒM×M::
¾HÃMcÜ“ ¾Ñ”u= UÓw
›KSS×Ö”:
Visceral gout: Chaulk-like urate Fatty liver syndrome: Pale, fatty

deposits on pericardial sac and and friable liver is susceptible to
liver. Visceral gout/urolithiasis rupture and hemorrhage
¾SHç” SÑMuØ
¾uiታ }ŸL"Ã (zÃ•
ታT>”) •
እØ[
 z-›?' z-u=(1/2) ¾•
Ó` iv’“ SÖT²´”
z-u=6/12 ¾•
ÉÑ SÕ }”
z-Ç= ¾ዕ•
”lLM p`ò Ø”Ÿ_“ Ø^ Sk’e“ ¾›Ø”
S¨LÑÉ
z-Ÿ? ¾ÅU ›KS`Ò”
z-›=-¾•
°”lLM SðMðM ‹Ó`” ÁeŸLM
¾S®É“ •
እØ[ (K,P,Mg) •እÉÑ”“ ¾•
ዕ”lLM
U`” Ãk”dል
uzÃታT>”-Ç= እØ[ U¡”Á
¾T>S× ¾እÓ` S¨LÑÉ
uzÃታT>”-u=2 /]|õLy=”/ እØ[
¾እÓ` SÖT²´“ S^SÉ ›KS‰M
uzÃታT>”-›= እØ[ ¾T>Ÿc
¾›”ÔM እwÖ“ leK
uzÃታT>”-›? እØ[ ¾T>•
ታÃ UM¡
የቫይታሚን ኤ እጥረት የሪኬት በሽታ

¾T°É“ /minerals/ እØ[
¾"Mc=¾U“ ¾öeð[e እØ[ እÉÑ”“ ¾እ”lLM
U`” Ãk”dM:: ¾›Ø” S¨LÑÉ”
¾T”Ò’@e እØ[ ÁM}e}"ŸK ¾›Ø” እÉÑ'
¾ዕ”lLM p`ò Sdd“ ¾• °”lLM SðMðM
›pU Sk’e”
¾w[ እØ[ ¾ÅU T’e ÁeŸLM
¾Ú¨< እØ[ uUÓw SðÚ H>Å LÃ ‹Ó`
¾¨<H እØ[ ¾S„ SðÚ“ SªHÉ ‹Ó`'

¾ዕ”lLM“ ¾eÒ U` Sk’e' ¾ÅU ¾¨<H Ã²
Sk’e' ¾S<k SÚS`“ vß` Ñ>²? SV
uTeðMðÁ ¨<eØ ¾T>Ÿc~
uiታ‹“ ‹Óa‹
¾ዕ”lLM ›KSðMðM“ ¾iM SV
 ¾Êa ewØ` ›KSS×Ö”
 u²`& uiታ& ¾S„ Ø^ T’e
 ¾እ”lLM TekSÝ Ñ>²? S^²U
¾iM SV
 ¾S<k SÚS`
 ¾TÖ” ‹Ó`
 Á¾` ´¨<¨<` •
እØ[
 uiታ& ¾S„ Ø^ T’e
 ¾እ”lLM T³D³D` ‹Ó`
uTeðMðÁ ¨<eØ ÁK< ‹Óa‹ ¾kÖK
uTeðMðM c¯ kö cwa ¾S¨<× ‹Ó`
 ¾እ`Øu T’e
 ¾°”lLM ×Ã Êa °ÉT@ S^²U
 uiታ
 ¾S„ Ø^ T’e
Ÿ}¨c’K Ñ>²? ðØ„ ¨ÃU ²ÓÃ SðMðM

 ÁM}e}"ŸK ¾S<k SÖ”
ÁM}e}"ŸK ›sU ÁL†¨< ÝÛ‹SðMðM

 ¾S<k ›KSS×Ö”
 u²`& ¾S„ Ø^ T’e ¨ÃU uuiታ
 ¾T>ÁÇMØ ] SÖkU
 ¾እ”lLM T³D³D` ‹Ó`
uTeðMðÁ ¨<eØ ÁK< ‹Óa‹ ¾kÖK
¾S}”ðe ‹Ó` ÁKv†¨< ÝÛ‹
SðMðM
 ¾•
እ`Øu SÚS`
 ¾TÖ† Ÿ?T>ŸM Sw³
 Á¾` ´¨<¨<` T’e
 uiታ
እÓ^†¨<“ S”l^†¨< ¾}×SS< ÝÛ‹

uzÃታT>”-u=2 /]|õLy=”/ እØ[
¾ዕUw` እwÖ
 ¾SðMðÁ ”êI“ T’e
 uiታ
›ÖnLÃ ¾uiታ S}LKòÁ S”ÑÊ‹:
uSÖØ ¨<•
H
uUÓw
u®¾` /›vD^/
u²` /Ÿ“ Êa u•
•”lLM/
እ
Ø”no uÔÅK¨< ¾c‹“ ¾•
እ•
”ed •
እ”penc?
(›ÁÁ´)
Ÿui}† Êa ዕ•
”lLM u}c^ ¡v ¨.².}
›ÖnLÃ ¾uiታ Sq×Ö`“ SŸLŸM ²È‹
›w³†‡” ¾Êa ui•
ታ‹ ¾U”ŸLŸK¨<:
 u•
”¡w"u?“ Ø”no
 u¡v
 u}S×Ö’ UÓw Sq×Ö` ¾T>‰M c=J”
 T”†¨<”U ›Ã’ Ý“ Te¨ÑÉ
 ŸzÃ[e ui•
ታ ue}k` uiታ•
¨< Ÿ}Ÿc}U u%EL uSÉ•
’>“
¾‹Ó\” S”e›? uSp[õ Sq×Ö` Ã‰LM::
 ታ•
¡S¨< ÁMÇ’< ¾ui•
ታ¨< }gŸT> eKT>J’< Te¨ÑÉ
ÃS[×M::
KÊa Ö?“ SÖup S¨cÉ ÁKv†¨< Ø”no‹
 Ÿui•
ታ ነé SJ“†¨<” T[ÒÑØ
 ›”É ›Ã’ •
እÉT@ ÁL†¨<” w‰ T`v
 ¾}e}"ŸK ›sU ÁL†¨<” w‰ T`v
 ¾ui•
ታ SŸLŸÁ ¡vን u¨p~ (uእ•
ÉT@Á†¨<) dÃs[Ø
ScÖ
 ¾Êa ui•
• U`S^ c=Å[Ó ›w³†¨< ¾uiታ•UM¡
ታ
eKT>SdcM Ÿõ}† Ø”no S¨<cÉ“ uLx^] ¨<Ö?
SÅÑõ
 u?~ Êa‹ ŸSÓv•
†¨< uò çÉ“ •
ታØx ç[ ËÙ“ ç[
}vÃ uS`Ú“ uTÖ” u=Á”e KG<K dU”• vÊ¨<”
TekSØ
S¨cÉ ÁKv†¨< Ø”no‹ ¾kÖK
 ›”É ¾Êa •
እ`v•
ታ” ŸK?KA‹ •
እ`v•
ታ‹“ ¾S„]Á u?‹ T^p
 ¾Êa u? c=Ñ’v ›ÃØ“ u^] ¨ö‹ እ•

”ÇÁeÑv“ ›¾` እ
•”ÅMw
S²ª¨` •
እ”Ç=‹M }Å`Ô SÑ”v
 ¾u?~” ¾›¾` SÖ” u¾Ñ>²?¨< Sq×Ö`“ ¾›¾` ´¨<¨<`

S„\” T[ÒÑØ
 uu?~ SÓu=Á LÃ ÔÉÔÉ ÁK xታ•¨<eØ ¾}uÖuÖ ç[-ËÙ

uTekSØ ¨Å u?~ ¾T>Ñv c¨< Á”” •
እ”Ç=[ÓØ TÉ[Ó
 Ôw‟>>‹ እ•
”Å›eðLÑ>’~ Ÿ}¨c’ ¡MM ¨<ß •
እ”ÇÁMñ
TÉ[Óና ¾u?~”“ ¾SÑMÑÁ Sd]Á‹” ”êI“ T[ÒÑØ“
u¡¡M Se^ታ•
†¨<” Sq×Ö`
S¨cÉ ÁKv†¨< Ø”no‹
¾kÖK
 ¾V~ Êa‹ ¾T>nÖK×Kc\ c^}•‹ ¾Êa •
እ`vታ•¾K?L†¨< ¨ÃU ŸK?L
¾Êa •
እ`v•
ታ Ò` ”¡Ÿ= ¾K?L†¨< SJ’<” T[ÒÑØ
 KÊa እ•
`v•
ታ c^}•‹ u¾Ñ>²?¨< eMÖ“ SeÖ
 ¾Êa እ•
`v•
ታ c^}•‹ ”êI“†¨<” SÖup“ ¾}TEL ¾e^
Mwe •
እ”Ç=„^†¨< TÉ[Ó
›ÖnLÃ ¾ui•
ታ Sq×Ö`“ የSŸLŸM ²È‹
 uui•
ታ¨< ¾V~” Êa‹ TnÖM“ Spu`
 ¾›"vu=¨<” ”êI“ Ÿ?T>"M uS`Ú“ uTÖ” SÖup
•
እ`Øu”“ ¾Êa‹” በቦታ SÚ“’p (S×uw) Sk’e' ”èI
›¾` እ•
”Ç=²ª¨` TÉ[Ó
 uu? ¨<eØ ›vD^ እ”ÇÃ„`

• SŸLŸM' ¾}ŸT†“ ¾qgg
Ñ<´Õ´” Te¨ÑÉ' ›¾` uÅ”w እ•
”Ç=²ª¨` TÉ[Ó
 ¾•
ታSS<” Êa‹ SK¾ ¨ÃU Te¨ÑÉ
 K?KA‹ •
እ”ed‹ ›"vu=¨<” •
እ”ÇÃu¡K< TÉ[Ó“ ›ÃÙ‹'
´”x‹' u[a‹' ¾S_ M“ k”É ›¨<×‹” Te¨ÑÉ ’¨<::
I¡U“ (treatment)
Antibiotics
Oxytetracycline
Vitamines
Amoxivet
Anticoccidials
Amprolium
Sulfa
Acaricids
 malation,
Disinfectants: formalin
zÃታT>” (Vitamine)
• Vita chicks
• Vitalyte
• Egg stimulant
• Aminovit
¾zÃታT>” ØpV‹
 ¾°”lLM U`”“' S„ ›SÒÑw” KSÚS`
 ¡v uT>cØu“ uT>•
ታSS²? ¾°”lLM
U`” °”ÇÃk”e KTÉ[Ó
 ¾°”lLM U`” KT^²U“ ¾°”lLM” kö Ø”ካ_
KThhM
 ¾°”lLM” KU’ KThhM
 ¾ui•
• SŸLŸM ›pU” KSÚS`
ታ
¡v
K}KÁ¿ uiታ‹ SŸLŸÁ’ ÁÑKÓLM
uiታ ŸSŸc~ uò ¡v uSeÖ ›ekÉV
SŸLŸM Ã‰LM
¡v ¾kÖK...
uiታ Ÿ}Ÿc} u›ß` Ñ>²? ¨<eØ Ÿõ}†

እMm ÁeŸLM' እÉÑ“ U`ታT’”U
Ãk”dM
 ¡v KI¡U“ ¾T>¨×” Ÿõ}† ¨Ü

Áek^M
IÃ¨ ካK¨< }Iªc ¾}c\ ¡v‹ u}Ñu=¨<

S”ÑÉ TKU u[Ê vK¨< SÁ¹ SkSØ
›Kv†¨<
¾¡v ›c×Ø SS]Á‹
¾uiታ UM¡ ¾T>Ád¿ Êa‹ SŸ}w ¾Kv†¨²? ›ÑMÓKA SªM ›Ã‹MU
¾¡v ›c×Ø ²È‹
uSÖØ ¨<H
u›¾` LÃ `ß (u›õ“ u®Ã” እ”Ç=Ñv)
u›Ã” Öwታ•
u¡”õ Sw×
uS`ô /uqÇ e` ¨ÃU ueÒ/
uእ”lLM /ovovaccination/
¡v~ ¨<Ö?ታT እ”ÇÃJ” ¾T>ÁÅ`Ñ<
U¡“Á‹
uÊa እ`vታ¨< uiታ ¾Ñv ŸJ’
uxታ Øu ¾SÚ“’p G<’@ታ "K
¾UÓw እØ[ "K
u}ðØa ¾uiታ SŸLŸM GÃL†¨< ´p}† ¾J’<

Êa‹ "K<
ÁM}e}"ŸK ¾S<k SÖ”

ÁM}e}"ŸK TgÑ>Á (¡Ç”) c=„[¨<
 u¡v SÒ²” ¨<eØ um ¾›¾` ´¨<¨<` ŸK?K
¡v~ ¨<Ö?ታT እ”ÇÃJ” ¾T>ÁÅ`Ñ<
U¡“Á‹ (¾kÖK...)
u¡v TŸT‰¨< ¾S<k SÖ” lØØ` T’e
¾¡v TŸT‰¨< uK?KA‹ ¾uiታ ›UÜ

}Iªc=Á”“ Ÿ?T>"KA‹ c=uŸM
¡v~ KÊa‡ uT>cØu Ñ>²? ŸK?KA‹ ’Ña‹

Ò` Ÿ}kLkK
Ÿ}¨c’K ¾¡v SÖ” uታ‹ ¨ÃU uLÃ

c=cØ
u}dd} S”ÑÉ ¡v SeÖ

¾°”lLM ×Ã Êa‹ ¾S¡}u=Á ¨p
¾uiታ ው ¯Ã’ ¾¡v~ ¯Ã’ ¾T>Ÿ}uው"eM HB1 1-3 vK< k“ u›Ã” Öwታ•
Ñ<Uxa GD78 ucv k“†ው uSÖØ ውH ወÃU u›Ã”

Öwታ•
Ñ<Uxa GD78 uHÁ ›”É k“†ው uSÖØ ውH ወÃU u›Ã”
Öwታ•
’>ው<"eM Lfታ (C-30) uHÁ eU” k“†ው uSÖØ ውH ወÃU u›Ã”
Öwታ•
’>ው"eM Lfታ (C-30) ueMd fe k“†¨<“ uSÖØ ውH ወÃU u›Ã”
እ”Å uiታው e`ß u¾4 Öwታ•
•
ወ` ¾T>kØM ÃJ“M
öውM ታÃöÃÉ öውM ታÃöÃÉ u6 እ“ u12 dU” uqÇ“ ueÒ S"ŸM
öውM þ¡e öውMþ¡e ucv (70) k“†¨< ©”Ó «w (qÇ” Swጣ)

¾eÒ Êa‹ ¾S¡}u=Á ¨p
¾uiታ¨< ¾¡v~ ¾T>Ÿ}uው"eM HB1 uSËS]Á dU’ u›Ã” Öwታ•
ውeØ
Ñ<Uxa GD78 ucv k“†ው uSÖØ ውH ወÃU

u›Ã” Öwታ•
Ñ<Uxa GD78 u›e^ ²Ö‡ k“†ው uSÖØ ውH
’>ው"eM Lfታ•
(C-30) uHÁ eÉe k“†ው uSÖØ ውH u›õ”Ý
ወÃU u›Ã” Öwታ•
Vaccine
Description unit applicationd Vial of storage
dose osage
NCD HB1 Vial IN/O 400 -20 oC
NCD Lasota Vial IN/O 400 -20 oC
Gumboro Vial IN/O 200 + 4 oC
Fowl pox Vial SC/wing web 100 + 4 oC

0.2/chick
Fowl typhoid Vial SC/ 100 -20 oC
0.2/chick
Marex Vial SC/ 1000 -20 oC
0.2/chick
•
እMm ¾T>ÁeŸል ui•
ታ uÑባ Ó²?
የሞቱ ዶሮዎችን በፍጠነት ማስወገደ
የታመሙ ዶሮዎችን ሙሉ በሙሉ ለይቶ ማከም“

LM•
ታ•
SS< SŸLŸÁ SeÖ
ወይም የችግሩን መንስኤ ማጣራት
መድሃኒት እና የህክምና አሰጣጣችንን ከሁኔታው

አንጻር ማስተካከል
የወፍ ጉንፋን በመሳሰሉት በሽታዎች በኩል
ያለውን ዶሮ ሙሉ በሙሉ ማስወገድ
¾Êa U`S^
Continuous fallow up:
• Health status
• Hygiene and sanitation
• Temperature
• Ventilation
• Feed and water supply
• Lighting
• Mortality etc.

Poultry Health

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Poultry Health

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ዋና ዋና የዶሮ በሽታዎች' መንሰኤዎችና

ደብረ ዘይት ግብርና ምርምር ማዕከል

SስŸ[U ›ÇS< †_ (DVM, MVSc, PhD)

 U`“ U`ታT’~ u×U ´p}† ’¨<

 ²S“© ¾Êa እ`vታ እ

 ¾Êa እ`vታ እ”ÇÃeóó ¾}KÁ¿ ‹Óa‹ Ãðታ}’<ታM

 Ÿ’²=IU T’q‹ ¨<eØ ¾Êa uiታ ª’†¨< ’¨<

 ÃI”” ¾e^ ²`õ ucò¨< KTdÅÓ eK Êa‹ Ö?“'

¾Êa‹” ¨<Ý©“ ¾›"M ¨<eØ ¡¡K†

KŸõ}† ¾I¡U“ ¨Ü ÃÇ`ÒM

¾UÓw“ ¨<H S¨<cÉ Sk’e ¨ÃU Ts[Ø

¾Ñ<u“ ¾Ÿ<LK= S}Kp' ¾›”Ë እ•

¾JÉ u¨<H SVL

መተላለፊያ መንገድ፡- u”¡Ÿ= (¾ታSS< Êa‹ ¾›õ'

ምልክቶች፡- É”Ñ}†“ Ÿõ}† V' ¾Ÿ<¡’>

መከላከያ፡- ”ጽI“” SÖup' Ÿ›ÃÙ‹“ u^]

ምልክቶች ፡- ¾እÓ`' ¾°Uw`“ ¾®Ã” ²<]Á እwÖ'

መከላከያ፡- ንጽህናን መጠበቅና uuiታ ¾V~” Êa‹

S}LKòÁS”ÑÉ: በ”¡Ÿ=' u}uŸK እ”lLM Ÿእ“

S}LKòÁS”ÑÉ: u”¡Ÿ=' u}uŸK ›¾` UÓw“

 ምልክቶች ፡- ¾›õ”Ý TuØ“ uu=Ý ðdi

መከላከያ፡- uiታ¨< vKu xታ I¡U“¨<” Ÿ¡v

መተላለፊያ መንገድ፡- በተበከሉ እቃዎች፣ ከናት ወደ እንቁላል፣

ምልክቶች ፡- u›}’óðe ‹Ó`/dM' Te’Öe

መከላከያ፡- ›vD^” SŸLŸM' ¾}ŸT†“ ¾qgg

Infectious sinusitis: Mycoplasma gallisepticum (MG)

Á¾` Ÿ[Ö= እwÖ(airsacculitis in CRD)

Clostridium septicum (¾eÒ“ ¾qÇ Sueue)

Clostridium Perfringens (¾”g< ›”Ë ÓÉÓÇ

Clostridium botulinum (¾›”Ë iv’”)

 S}LKòÁ S”ÑÉ: ¾”êI“ SÕÅM' uv¡+]Á

Clostridium botulinum Clostrdium Perfringens

uzÃ[e U¡“Á ¾T>Ÿc~ uiታ‹...

¾Êa ð”ÓM /New Castle Disease/

መተላለፊያ መንገድ፡- u”ói' u”¡Ÿ=' uzÃ[c<

 ምልክቶች ፡- ¾S}”ðe ‹Ó`' ¾እÓ`“ ¾¡”õ iv

SŸLŸÁ፡- ”êI“” TÖ“Ÿ`“ ¡v SeÖ

መተላለፊያ መንገድ ፡- u}“"i ”•‹' K?KA‹ ’õd“

 ምልክቶች ፡- Ÿ=”ታa SdÃ እvà‹ Lv uK?K¨< qÇ

SŸLŸÁ፡- ”êI“” TÖ“Ÿ`“ ¡v SeÖ

መተላለፊያ መንገድ፡- Ÿui}† Êa Ò`

ምልክቶች ፡- S”Ÿ`ðõ ፣ ¾Ö<”‰ SÉT፣

መከላከያ፡- ”êI“” SÖup፣ ’õd”

መንከርፈፍ የመድማት ችግር

የኩላሊት ችግር የበርሳ እብጠት

መተላለፊያ መንገድ፡- በተበከሉ እቃዎች ከላባ ጋር

ምልክቶች ፡- ሽባነት የነርቭ መቆጣት የጉበትና

መከላከያ፡- ንጽህናን መጠበቅ የመከላከል ተግባራትን

መተላለፊያ መንገድ፡- u”¡Ÿ=“ u›¾` ¨ÃU u”ói

gasping with the head Hemorrhagic lesions in

መተላለፊያ መንገድ፡- u”¡Ÿ=“ u›¾` ¨ÃU u”ói

ምልክቶች፡- c=}’õc< ¾}K¾ ÉUê TcT'

መከላከያ፡- ¡v~” u¡¡K†¨< ¨p SeÖ“

¾›¾` Ÿ[Ö= እwÖ

S}”ðh ›"M እwÖ uiታ•

መተላለፊያ መንገድ፡- u”¡Ÿ= (uŸ<d†¨<'uÅU'

 ምልክቶች ፡- ¾S}”ðh ›"M ‹Óa‹' ¾^e“ ¾Ÿ<¡’>

መከላከያ፡- zÃ[c< ¾´`Á vI]¨<” uSk¾` c¨<”U

Severe hemorrhagic enteritis Visceral hemorrhages associated with

መንስኤው፡- uzÃ[e ¾T>Ÿc uiታ ’¨< }wKA

መተላለፊያ መንገድ፡- w²<U ›Ãታ¨pU

 ምልክቶች ፡- ¡”ó†¨<” T”Ÿ`ðõ“ S²`Ò

 መተላለፊያ መንገድ፡- uUÓw' uSÖØ ¨<H' እ`Øu vK¨<

 ምልክቶች ፡- ¾UÓw“ ¾¨<H õLÔ T×' ¡wÅ'

 U`“ U`ታT’~ u×U ´p}† ’¨<

¾Êa‹” ¨<Ý©“ ¾›"M ¨<eØ ¡¡K†

¾Ñ<u“ ¾Ÿ<LK= S}Kp' ¾›”Ë እ•

¾JÉ u¨<H SVL

ምልክቶች፡- É”Ñ}†“ Ÿõ}† V' ¾Ÿ<¡’>

ምልክቶች ፡- ¾እÓ`' ¾°Uw`“ ¾®Ã” ²<]Á እwÖ'

መከላከያ፡- ንጽህናን መጠበቅና uuiታ ¾V~” Êa‹

S}LKòÁS”ÑÉ: በ”¡Ÿ=' u}uŸK እ”lLM Ÿእ“

መከላከያ፡- uiታ¨< vKu xታ I¡U“¨<” Ÿ¡v

Á¾` Ÿ[Ö= እwÖ(airsacculitis in CRD)

Clostridium Perfringens (¾”g< ›”Ë ÓÉÓÇ

Clostridium botulinum (¾›”Ë iv’”)

uzÃ[e U¡“Á ¾T>Ÿc~ uiታ‹...

መተላለፊያ መንገድ፡- u”ói' u”¡Ÿ=' uzÃ[c<

SŸLŸÁ፡- ”êI“” TÖ“Ÿ`“ ¡v SeÖ

መተላለፊያ መንገድ ፡- u}“"i ”•‹' K?KA‹ ’õd“

 ምልክቶች ፡- Ÿ=”ታa SdÃ እvà‹ Lv uK?K¨< qÇ

SŸLŸÁ፡- ”êI“” TÖ“Ÿ`“ ¡v SeÖ

ምልክቶች ፡- S”Ÿ`ðõ ፣ ¾Ö<”‰ SÉT፣

መከላከያ፡- ”êI“” SÖup፣ ’õd”

መተላለፊያ መንገድ፡- u”¡Ÿ=“ u›¾` ¨ÃU u”ói

መተላለፊያ መንገድ፡- u”¡Ÿ=“ u›¾` ¨ÃU u”ói

ምልክቶች፡- c=}’õc< ¾}K¾ ÉUê TcT'

መከላከያ፡- ¡v~” u¡¡K†¨< ¨p SeÖ“

¾›¾` Ÿ[Ö= እwÖ

S}”ðh ›"M እwÖ uiታ•

መንስኤው፡- uzÃ[e ¾T>Ÿc uiታ ’¨< }wKA

 ምልክቶች ፡- ¡”ó†¨<” T”Ÿ`ðõ“ S²`Ò

 መተላለፊያ መንገድ፡- uUÓw' uSÖØ ¨<H' እ`Øu vK¨<

 ምልክቶች ፡- ¾UÓw“ ¾¨<H õLÔ T×' ¡wÅ'

 መከላከያ፡- ”êI“” SÖup' ጫናን' `Øu”“ ¾xታ

 ምልክቶች ፡- ¾c¨<’ ¡wÅ Sk’e' ¡”õ S×M'

 መከላከያ፡- ”êI“ SÖup' እ`Øu”“ ¾Êa‹” ux•ታ

 መተላለፊያ መንገድ፡- ¾hÑ} S„” SSÑw' ¾hÑ}“ እ`Øu

 መከላከያ፡- ¾›"vu=¨<” ”êI“ Ÿ?T>"M S`Ú“ TÖ”'

ምልክቶች ፡- ¾እÉÑ“ ¾ዕ”lLM U` Sk’e'

¾T>ÁÖl ›”Ë”“ ¾›¾` ~x‹” c=J”'

çÑ<` ScM M ¨ÃU "úL]Á

 ¾Ml ›”Ë M ¨ÃU H@^Ÿ=e ÒK=“[U the caecal

u¯ÃÙ‹“ uK?KA‹ ÖL‹ SuL

ug<M“ ¾T>ªÑ< ldlf‹ S¨Ò

uSታð” (uSÅ^[w) SV

¾Ñ”u= UÓw /protein/ እØ[: ¾•

z-Ÿ? ¾ÅU ›KS`Ò”

¾Ú¨< እØ[ uUÓw SðÚ H>Å LÃ ‹Ó`

¾¨<H እØ[ ¾S„ SðÚ“ SªHÉ ‹Ó`'

Ÿ}¨c’K Ñ>²? ðØ„ ¨ÃU ²ÓÃ SðMðM

ÁM}e}"ŸK ›sU ÁL†¨< ÝÛ‹SðMðM

እÓ^†¨<“ S”l^†¨< ¾}×SS< ÝÛ‹

 T”†¨<”U ›Ã’ Ý“ Te¨ÑÉ

 ¾Êa u? c=Ñ’v ›ÃØ“ u^] ¨ö‹ እ•

 ¾Êa u? c^}•‹ Ÿ›”Æ ¨Å K?Lው ቤት••

 ¾›"vu=¨<” ”êI“ Ÿ?T>"M uS`Ú“ uTÖ” SÖup

 uu? ¨<eØ ›vD^ እ”ÇÃ„`

 ¡v KI¡U“ ¾T>¨×” Ÿõ}† ¨Ü

IÃ¨ ካK¨< }Iªc ¾}c\ ¡v‹ u}Ñu=¨<

¾¡v~ ›U^‹ Á²²¨<” ¾¡v SÖ” SÖkU

¾¡v~ ›U^‹ Á²²¨<” ÁkTSØ ²È SÖkU

Tk´k¹ ¨<eØ u}¨c’K ¾S<k SÖ” ¨<eØ

Êa‡ }Ÿu¨< ¾}[ð¨< ¡v uU”U SMŸ<

u›¾` LÃ `ß (u›õ“ u®Ã” እ”Ç=Ñv)

uxታ Øu ¾SÚ“’p G<’@ታ "K

¾UÓw እØ[ "K

ÁM}e}"ŸK ¾S<k SÖ”

¾¡v TŸT‰¨< uK?KA‹ ¾uiታ ›UÜ

¡v~ KÊa‡ uT>cØu Ñ>²? ŸK?KA‹ ’Ña‹

Ÿ}¨c’K ¾¡v SÖ” uታ‹ ¨ÃU uLÃ

u}dd} S”ÑÉ ¡v SeÖ

Ñ<Uxa GD78 ucv k“†ው uSÖØ ውH ወÃU u›Ã”

öውM þ¡e öውMþ¡e ucv (70) k“†¨< ©”Ó «w (qÇ” Swጣ)

¾uiታ¨< ¾¡v~ ¾T>Ÿ}u<u k” ÁŸታ}u< ²È

Ñ<Uxa GD78 ucv k“†ው uSÖØ ውH ወÃU