Professional Documents
Culture Documents
2. વલવા ા વારાયા યજૂ કયામેર ટાઇ કયે ર લસવમતનામું, શું ભાન્ય લસવમતનામું છે ?
3. શું શ્રીભતી રક્ષ્મી ફીજુ ં લસવમતનામું ફનાલતી લખતે જરૂયી ભાનસવક ક્ષભતા ધયાલતા
શતા?
વલર એટરે વલર (લસવમતાનું) કયનાયની તભરકતો કે જેનો લહશલટ તેનાં મૃત્યુ છી
તેની ઇચ્છા પ્રભાણે થામ તે તભરકતનાં વંદબટભાં કયલાભાં અલેર કામદે વયનું
ડે કરેયેળન.
- અભ પ્રસ્તુત કે વભાં રક્ષ્મીફેનનાં વલરની કામદે વયતાનો પ્રશ્ન યશે ર છે તે ભાટે અ
કરભભાં જણાલેર જોગલાઇઓ ધ્માને રેલાની જરૂય છે.
(એ) વલસવમત કયનાય લસવમતભાં વશી થલા નનળાન કયળે થલા લસવમત
કયનાયની શાજયીભાં ને તેના ભાગટદળટન શે ઠ કોઇ ન્ય વ્મક્ક્ત વારાયા તેભાં વશી
કયલાભાં અલળે .
(ફી) લસવમત કયનાયની વશી થલા નનળાન થલા તેના ભાટે વશી કયનાય
વ્મક્ક્તના શસ્તાક્ષયએ કાયણે રેલાભાં અલળે કે તે રખાણ લસવમતના શે તુથી રખલાભાં
અવ્્ું શતું તેભ ાછથી જણાઇ અલે .
(વી) લસવમત ઈય ફે વાક્ષીઓ વારાયા ળાખ કયલાભાં અલળે, તે ફંને ૈકી દયે કે
લસવમત કયનાયને લસવમત ઈય વશી થલા નનળાન કયતા જોમો શોલો જોઇએ થલા
લસવમત કયનાયની શાજયીભાં ને તેના ભાગટદળટન શે ઠ ન્ય કોઇ વ્મક્ક્તને
લસવમતભાં વશી કયતા જોમો શોલો જોઇએ, થલા તેભણે લસવમત કયનાય ાવેથી તેની
વશી થલા નનળાની ંગે જાતભાશીતી રીધી શોલી જોઇએ થલા લસવમત કયનાય
વ્મક્ક્ત ભાટે વશી કયનાય વ્મક્ક્તની વશી ંગે જાત ભાશીતી રીધી શોલી જોઇએ; ને
ફંને વાક્ષીઓએ લસવમત કયનાયની શાજયીભાં વાક્ષી તયીકે વશી કયી શોલી જોઇએ
યં તુ એ જરૂયી નથી કે એક જ વભમે એક કયતા લધુ વાક્ષીઓ શાજય શોલા જોઇએ ને
ળાખ ંગે કોઇ ખાવ નમૂનો શોલો જરૂયી નથી.
- જમાયે નાભદાય કોટટ વભક્ષ વલર યજુ કયલાભાં અલે તો તે વંજોગોભાં વલર
કયનાયે વલર કઇ યીતે કયે ર છે તેની શકીકતો અ કરભ શે ઠ િકાવણી
કયી ળકામ તેભ છે.
- ફંન્ને ક્ષકાયો વારાયા યજુ કયલાભાં અલેર વલર અ કરભભા જણાલેર
જોગલાઇ મુજફનું શોલાનનુ ક્ષકાયોએ ુયલાય કયલાનું યશે છે.
બાયતીમ ઈિયાચધકાય ચધનનમભ, 1925 ની કરભ ૩૭૨.
કરભઃ ૩૭૨- વલરનું પ્રભાણત્ર ભેલલા ભાટે યજી કયલા ભાટે જણાલેર છે ,
જમાયે ક્ષકાયો ોતે ોતાની કસ્ટડીનું વલર વાચુ શોલાનું ુયલાય કયતા શોમ તો
નાભદાય કોટટ વભક્ષ બાયતીમ ઈિયાધીકાય ચધનનભમ ૧૯૨૫ ની કરભ ૩૭૨ મુજફ
નાભદાય કોટટ વભક્ષ યજી કયી ળકે છે. જેભાં દળાવ્મા મુજફ કોટટ ની શકુ ભત દળાલેર છે.
શારનાં ક્ષકાયો સુયત ળશે યનાં છે ને વલરકતાનું લવાન ણ સુયત મુકાભે
થમેર છે ને તેભણે વલરભાં દળાલેર તભરકત સુયત ળશે ય મુકાભે અલેર છે , જેથી
નાભદાય સુયતની વીલીર કોટટ ભાં દાલો કે યજી કયી ળકામ છે.
કરભઃ ૬૩ (૫) કોઇ દસ્તાલેજ જાણે જાતે જોમો શોમ તેલી વ્મક્ક્તએ તેભાંની
વલગતો ફાફત અેલંુ ભૌક્ષખક નનલેદન.
- યજુ થમેર ફંન્ને ક્ષકાયોભાંથી કમા ક્ષકાયે ોતાનાં વલરનાં વાક્ષીનું નનલેદન
નાભદાય કોટટ વભક્ષ યજુ કયે ર છે તે ગત્યનું છે.
કરભઃ ૬૮ જે દસ્તાલેજ ઈય વાક્ષીની વશી શોલાનું કામદા પ્રભાણે અલશ્મક શોમ તે
દસ્તાલેજ થમો શોલાનો ુયાલો.
ભશે . સુયતનાં પ્રીન્વીર વીનીમય વીલીર જડજ વાશે ફની કોટટ ભાં.
યે ગ્્ુરય દાલા નંફય. ............../૨૦૨૪.
લાદીઃ જુ નટ
વલરૂધ્ધ
પ્રતતલાદીઃ વલવા ા
વલમઃ વલરનું પ્રોફેટ ભેલલા ભાટે તથા જાશે યાત ંગે .
1. જુ નટ નાં દાદી રક્ષ્મીફેનનાં લવાન ફાદ તેભનાં વારાયા ોતાની િાલય તભરકત ફાફતે
જુ નટ ને ોતાની તભરકતનો લાયવદાય ઠયાલલા ભાટે વલર કયલાભાં અલેર છે.
2. જુ નટ ે ોતાની દાદીનાં વલરથી ોતે તેભની તભરકતનો લાયવદાય જાશે ય થમેર શોલાની
દાદ નાભદાય કોટટ વભક્ષ ભાંગેર છે.
3. જુ નટ ે યજુ કયે ર વલર ફાફતે કોઇ ળંકા ઈસ્થિત થઇ ળકે તેભ નથી કાયણકે જુ નટ ે
યજુ કયે ર વલર રક્ષ્મીફેને ોતાનાં શસ્તાક્ષયભાં રખેર છે ને જુ નટ ે રક્ષ્મીફેનનું યજુ
કયે ર વલર છે લટનું ને અખયી વલર છે જેથી તે વલર ફાફતે ળંકા કયી ળકામ તેભ
નથી ને જુ નટ ે ોતાનું વલર ુયલાય કયે ર છે .
4. જુ નટ ે તેભનાં દાદી રક્ષ્મીએ ોતે રખેર એક શસ્તસરક્ષખત લસવમતનાભાને નાભદાય કોટટ
વભક્ષ યજુ કયે ર છે અ વલર તેભના મૃત્યુના થોડા ભહશના શે રાની તાયીખ ધયાલતું
લસવમતનામુ,ં છે જે સ્ષ્ટણે જણાલતું છે કે જુ નટ એકરો તેભની અ તભરકતનો
એકભાત્ર લાયવદાય ફને છે ને અ તેભની ંતતભ ઇચ્છા તેભણે તેભનાં છે લ્રા વલરભાં
વ્મક્ત કયે ર છે.
5. જુ નટ ે યજુ કયે ર વલરની કામદે વયનાંને તથા પ્રભાણણતતાને વલવા ા વારાયા ડકાયલાભાં
અલેર છે . ને વલવા ા વારાયા ોતાને રભાયીભાથી ભી અલેર રક્ષ્મીફેનનું ટાઇ
કયે ર વલર યજુ કયલાભાં અલેર છે , ંયતુ રક્ષ્મીફેનનાં અખયી વલરનો જ ભર થઇ
ળકે ને અ ગાઈનું જો તેભનું કોઇ વલર શોમ તો ણ તે અો અ યદ થામ છે.
6. દી વલવા ાનાં ભાનલા પ્રભાણે અ લસવમતનામું ફનાલટી છે , ને જુ નટ ે ઘય ઈય ંકુળ
યાખલા ભાટે ફનાવ્્ું શતું યં તુ જુ નટ વારાયા યજુ કયલાભાં અલેર વલર ખોટું શોલાનું
ુયલાય કયલા ભાટે તેની ાવે કોઇ ુયાલો નથી, ને ુયાલાનાં બાલે વલવા ા વારાયા
જુ નટ નાં વારાયા યજુ કયલાભાં અલેર રક્ષ્મીફેનનાં વલરને ખોટું ુયલાય કયી ળકામેર
નથી જેથી જુ નટ વારાયા યજુ કયલાભાં અલેર વલર વાચુ ને ખરૂ શોલાનું ુયલાય થમેર
છે ને જુ નટ ને રક્ષ્મીફેનની તભરકતનો લાયવદાય જાશે ય કયલાની જરૂય છે.
જુ નટ તપે ોતાની દરીરના વભથટનભાં નીિે મુજફની કામદાની ઓથોયેટી નીિે
મુજફ છે.
1. ગુયદેલ કૌય વલ. કાકી (એ.અઇ.અય. વને ૨૦૦૬ સુપ્રીભ કોટટ – ાના નં. ૧૯૭૫)
અ જડજભેન્ટ નાભદાય સુપ્રીભ કોટટ વારાયા ગુયદેલ કૌય વલ. કાકીનાં કે વભાં જાશે ય
કયલાભાં અલેર છે જે ઓર ઇન્ડીમા યીોટટ યની ભાન્યતા પ્રાપ્ત પુક ભાં વને ૨૦૦૬ ની
વારભાં ાના નંફય ૧૯૭૫ ઈય પ્રસવધ્ધ થમેર છે ને અ શુકભ મુજફ સુપ્રીભ કોટટ નું
ભાનવું છે કે ,
વકવેળન એક્ટ્, (૧૯૨૫ નો ૩૯ ભો), કરભ-૯૩ - ઈિયાચધકાય - લસવમતનામું.
કામદેવયતા - લસવમતની પ્રકૃ તત - તેના ખયાણાને નક્કી કયલાના શે તુ ભાટે જ સુવગ
ં ત
છે - લસવમતનામું કયનાયના નનણટમ ઈય ીરભાં દારત જઇ ળકે નશીં -
લસવમતનામું - મોગ્મ ભરીકયણ ુયલાય થમેર - ુત્રીઓને લાયવો ભે ર નથી તેલા
કાયણ ઈય લસવમતનાભાને ફીનપ્રભાણીક કયાલવું - મોગ્મ નથી - લસવમતનામું કયનાયના
નનણટમના વાિા ને ખયા વલે દારત ીરભાં ફેવી ળકે નશીં. મૃતકની અખયી
લસવમત તયીકે યજૂ કયે ર રખાળ (ઇન્સ્ટુ ભન્ટ
ે ) તે લસવમતનામું કયનાય વારાયા કયે ર છે કે
નથી ને તે મુક્ત ને ળાંત ડીસ્ોઝીંિ ભગજથી કયલાભાં અલેર છે કે નથી, દારત
ભાત્ર તેટલું જ તાવલા ભમાદદત છે. લસવમતનાભાં તયીકે યજૂ કયે ર રખાણ તે ચધકૃ ત
થલા ન્યથા છે કે નશીં ભાત્ર તેટરા શે તુ ભાટે જ, દારતે લાયવાની પ્રકૃ તતભાં
ઈતયલાનું યશે . લસવમતનાભાના મુદ્દાઓને બફનલસવમતી ઈિયાચધકાયના નનમભોના વંદબટ
નશીં યં તુ વંજોગોના વંદબટભાં ધ્માને રેલા જોઇએ. ભાત્ર અટરા જ ભમાદદત શે તુ ભાટે
દારત લાયવાની પ્રકૃ તતને તાવે છે . લસવમતનામું કયનાયની લસવમત થલા ઇચ્છા જે
રેક્ષખત રખાણથી સ્ષ્ટ વ્મક્ત થતી શોમ તેના િાને દારત ોતાનો ભબપ્રામ મુકતી
નથી. છે લટે , લસવમત તેઓની ઇચ્છાની ભબવ્મદકત છે કોઇના બફનલાયવાઇ ને
કોઇનાં લયવાઇભાં દયણભે છે.
અભ જુ નટ વારાયા યજુ કયલાભા અલેર રક્ષ્મી ફેનનું છે લ્લુ વલર તેભની અખયી
ઇચ્છાને વ્મક્ત કયે છે ને વલરનાં પ્રોફેટ વભમે લાયવાઇ શક્ક ચધનીમભ મુજફનાં
તભાભ લાયવોને વયખો હશસ્વો ભલો જોઇએ તે શકીકત ધ્માને રેલાની યશે તી નથી, યં તુ
લસવમતકતાની અખયી ઇચ્છાને ધ્માને રેલાની યશે છે તથા વલરની કામદેવયતા ુયલાય
કયલા ભાટે વલર રેક્ષખત રખાણથી સ્ષ્ટ યીતે લવીમત કતાની ઇચ્છા દળાલે છે , જેથી
જુ નટ નાં વલરને કામદેવયની ભાન્યતા પ્રાપ્ત થામ છે.
2. શ્રીદેલી વલ. જમાયાજા ળેટ્ટી (AIR 2005 SUPREME COURT Page No. 780) નાં
કે વભાં નાભદાય સુવપ્રભ કોટટ વારાયા પ્રસ્તુત કયલાભાં અલેર છે કે ,
લસવમતનામું - લસવમતનામું શસ્તાક્ષય નનષ્ણાંત વારાયા ણ ુયલાય થમેર :
વકવેળન એક્ટ્, (૧૯૨૫ નો ૩૯ ભો), કરભ-૬૩ - લસવમતનામું - ઈિયાચધકાય -
ભરીકયણ - ળંકાસ્દ વંજોગો - લસવમતનામુ કયનાયની ત્રણ ુત્રીઓ ને િાય ુત્રો
શતા તભરકત ફે ુત્રોની તયપે ણભાં લાયવો થમેર ને ુત્રીઓને ફાકાત યાખેર -
વભાન લશેં િણી ંગે કાયણો અેર - ુત્રીઓ ને ન્ય ફે ુત્રોને તભરકતની
લશેં િણી ગાઈ તેઓનો શીસ્વો અી દીધેર - ઠયાલેર, ભાત્ર કાયણ કે લસવમતનામું
કયનાયની ઈંભય ૮૦ લટની શતી ને લસવમતનામું કમાના ૧૫ દદલવ છી તેઓ મૃત્યુ
ાભેર - તેને ળંકાસ્દ વંજોગ તયીકે રઇ ળકામ નશી – ફંને ટે સ્ટીંગ વાક્ષીઓએ
લસવમતનામું કયનાયની સ્લિ ને દડસ્ોઝીંગ સ્થિતત ુયલાય કયે ર છે — લસવમતનામું
શસ્તાક્ષય નનષ્ણાંત વારાયા ણ ુયલાય થમેર - લસવમતનામું મોગ્મ યીતે ભરભાં અલેર
તેભ કશી ળકામ છે.
અભ જુ નટ વારાયા યજુ કયલાભાં અલેર પ્રભાણીત થમેર છે ને જુ નટ ને
રક્ષ્મીફેનની તભરકતભાં કામદે વય યીતે લાયવદાય જાશે ય કયલાની જરૂય છે.