ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN

BÁO CÁO ĐỒ ÁN
Ứng dụng xích Markov

TOÁN ỨNG DỤNG & THỐNG KÊ

Đề bài: Ứng dụng xích Markov vào 1 bài toán cụ thể trong thực tế qua việc dự
báo thời tiết ngày hôm sau dựa trên thời tiết hiện tại.

Giảng viên hướng dẫn:

Nguyễn Hữu Toàn
Võ Thục Nam Đoan
Người thực hiện:
Trần Ngọc Long – 20120527

2023 – TP.Hồ Chí Minh

 1. Xích Markov và ứng dụng của nó
Xích Markov là một quá trình ngẫu nhiên trong đó các sự kiện xảy ra theo
một số trạng thái xác định và xác suất chuyển đổi giữa các trạng thái này chỉ
phụ thuộc vào trạng thái hiện tại. Xích Markov không ghi nhớ lịch sử, nghĩa
là xác suất chuyển đổi chỉ phụ thuộc vào trạng thái hiện tại và không bị ảnh
hưởng bởi các trạng thái trước đó.

Ứng dụng của Xích Markov rất phong phú và được sử dụng trong nhiều lĩnh
vực khác nhau, bao gồm:

Mô hình hóa hệ thống: Xích Markov được sử dụng để mô hình hóa các hệ
thống động, như quá trình sản xuất, quá trình chuyển đổi trạng thái, quá trình
mô phỏng về thời tiết, giao thông, tài chính, và nhiều lĩnh vực khác. Điều
này giúp dự đoán và đánh giá hiệu suất, đánh giá rủi ro và tối ưu hóa các hệ
thống thực tế.

Phân tích ngôn ngữ tự nhiên: Xích Markov được sử dụng trong xử lý ngôn
ngữ tự nhiên để xác định cấu trúc ngữ pháp và dự đoán từ tiếp theo trong
một chuỗi văn bản. Ví dụ, mô hình Markov ẩn (Hidden Markov Model -
HMM) được sử dụng để nhận dạng ngôn ngữ, dịch máy, và nhận dạng giọng
nói.

Mạng xã hội và phân tích mạng: Trong phân tích mạng xã hội, Xích Markov
được sử dụng để mô hình hóa sự phát triển và thay đổi của mạng xã hội, như
sự lan truyền thông tin, tiến trình quyết định, và tương tác giữa các thành
viên.

Tài chính: Xích Markov được sử dụng trong lĩnh vực tài chính để dự đoán
và phân tích sự biến đổi giá cả, chuỗi thời gian trong thị trường tài chính,
xác định rủi ro và đánh giá hiệu suất đầu tư.

Mạng viễn thông và mạng máy tính: Xích Markov được sử dụng trong phân
tích và mô hình hóa mạng viễn thông và mạng máy tính, như quá trình
truyền dẫn dữ liệu, quản lý tài nguyên mạng, và định tuyến.
Trường ĐH Khoa Học Tự Nhiên – ĐHQG – HCM | Khoa Công nghệ thông tin Page | 2
 Trí tuệ nhân tạo và học máy: Xích Markov là một công cụ quan trọng trong
lĩnh vực trí tuệ nhân tạo và học máy. Các mô hình Xích Markov như Mô
hình Markov ẩn (Hidden Markov Model - HMM) và Mô hình Xích Markov
có trạng thái ẩn (Markov Chain Monte Carlo - MCMC) được sử dụng trong
phân loại, nhận dạng, dự báo, và khai phá dữ liệu

2. Giải thích các đoạn lệnh code

Đoạn code trên là một ví dụ về sử dụng ma trận xác suất chuyển đổi để dự
đoán trạng thái thời tiết ngày mai dựa trên trạng thái thời tiết hiện tại.
− Dòng đầu tiên là import câu lệnh numpy để sử dụng module numpy trong
code.
− Dòng thứ 4 tạo một ma trận xác suất chuyển đổi transition_matrix bằng
cách sử dụng hàm numpy.array(). Ma trận này có kích thước 3x3 và chứa
các giá trị xác suất chuyển đổi giữa các trạng thái thời tiết. Ví dụ, giá trị 0.52
ở hàng đầu tiên, cột đầu tiên của ma trận đại diện cho xác suất chuyển từ
trạng thái "Nắng" sang "Nắng" là 0.52.
− Dòng 7 khai báo danh sách weather_states chứa các trạng thái thời tiết.
− Dòng 10 khai báo biến current_weather và gán giá trị "Âm u" cho nó. Đây
là trạng thái thời tiết hiện tại.
− Dòng 13 sử dụng hàm numpy.random.choice() để dự đoán trạng thái thời
tiết ngày mai. Hàm này nhận vào hai tham số: số lượng phần tử cần chọn và
xác suất tương ứng của các phần tử. Ở đây, số lượng phần tử cần chọn là
len(weather_states) (số lượng trạng thái thời tiết) và xác suất tương ứng
được lấy từ dòng transition_matrix dựa trên vị trí của current_weather
trong weather_states.
Trường ĐH Khoa Học Tự Nhiên – ĐHQG – HCM | Khoa Công nghệ thông tin Page | 3
 − Dòng 14 gán giá trị tương ứng với trạng thái thời tiết ngày mai vào biến
tomorrow_weather bằng cách lấy giá trị từ weather_states dựa trên chỉ số
tomorrow_weather_index.
− Dòng cuối cùng in ra kết quả dự đoán với câu thông báo "Thời tiết ngày mai
dự đoán là:" và giá trị của tomorrow_weather.
− Với các giá trị xác suất và trạng thái thời tiết mẫu trong đoạn code trên, mỗi
lần thực thi, kết quả dự đoán thời tiết ngày mai sẽ thay đổi dựa trên xác suất
chuyển đổi đã cho.

Trường ĐH Khoa Học Tự Nhiên – ĐHQG – HCM | Khoa Công nghệ thông tin Page | 4