Professional Documents
Culture Documents
v
l B
d
A s C
r»ng xe thø ba ®Õn B tr−íc xe thø nhÊt mét giê. Hái xe thø hai ®Õn B tr−íc xe thø
nhÊt bao l©u?
3. Mét ng−êi ®øng trªn bê hå t¹i ®iÓm A cÇn ®Õn ®iÓm B B
trªn hå (h×nh vÏ). Kho¶ng c¸ch tõ ®iÓm B ®Õn bê hå lµ BC
= d, tõ A ®Õn C lµ AC = s VËn tèc cña ng−êi ®ã trªn bê lµ d
v1, ë d−íi n−íc lµ v2, v2 < v1. Hái ng−êi ®ã cÇn chän A C
®−êng ®i thÕ nµo ®Ó thêi gian ®i ®Õn B lµ nhá nhÊt? T×m s
H×nh 1
thêi gian ®ã?
4. Mét m¸y bay siªu ©m bay theo ph−¬ng ngang víi vËn tèc v. Hai chiÕc micr« c¸ch
nhau l n»m trªn cïng ®−êng th¼ng ®øng vµ trong mÆt ph¼ng th¼ng ®øng chøa quü
®¹o cña m¸y bay, nhËn ®−îc ©m thanh (tiÕng ®éng c¬ m¸y bay) c¸ch nhau mét
kho¶ng thêi gian t. BiÕt vËn tèc ©m trong kh«ng khÝ lµ c < v. T×m v?
5. ¤ t« chuyÓn ®éng víi vËn tèc v, ra xa mét bøc t−êng rÊt dµi, theo ph−¬ng hîp víi
t−êng gãc (h×nh vÏ). ë thêi ®iÓm xe c¸ch t−êng mét kho¶ng l th× ng−êi tµi xÕ bãp
cßi. BiÕt vËn tèc truyÒn ©m trong kh«ng khÝ lµ c. Sau bao l©u th× ng−êi tµi xÕ sÏ nghe
thÊy tiÕng cßi väng l¹i?
6. Ba ng−êi chØ cã mét chiÕc xe ®¹p cÇn ®i tõ A ®Õn B c¸ch nhau 20km trong thêi gian
ng¾n nhÊt (thêi gian chuyÓn ®éng ®−îc tÝnh tõ lóc xuÊt ph¸t ®Õn lóc c¶ 3 ®Òu cã mÆt
ë B). Xe ®¹p chØ ®i ®−îc 2 ng−êi, thµnh thö ng−êi cßn l¹i ph¶i ®i bé. Ng−êi thø nhÊt
®Ìo ng−êi thø hai ®Õn mét ®iÓm nµo ®ã råi quay l¹i ®ãn ng−êi thø ba, cßn ng−êi thø
hai ®i bé tiÕp ®Õn B. T×m thêi gian chuyÓn ®éng, biÕt vËn tèc ®i bé lµ 4 km/h, ®i xe
®¹p lµ v2 = 20 km/h?
7. Mét chiÕc vßng ®−îc hµn tõ 2 nöa vßng trßn b¸n kÝnh R. VËn tèc cña ©m trong c¸c
nöa vßng trßn lµ c1 vµ c2. Sau thêi gian bao l©u sãng ©m sÏ gÆp nhau nÕu gâ vµo
®iÓm hµn nèi 2 nöa vßng trßn?
8. Ba ng−êi ®i xe ®¹p xuÊt ph¸t tõ A ®Õn B. Ng−êi thø nhÊt ®i víi vËn tèc v1 = 8 km/h,
sau 15 phót th× ng−êi thø hai xuÊt ph¸t víi vËn tèc v2 = 10 km/h. Ng−êi thø ba ®i
sau ng−êi thø hai 30 phót vµ ®uæi kÞp hai ng−êi ®i tr−íc. Kho¶ng c¸ch gi÷a 2 lÇn
gÆp nhau lµ l = 5 km. X¸c ®Þnh vËn tèc cña ng−êi thø ba?
9. Mét ca n« cÇn b¬i qua mét dßng s«ng. VËn tèc dßng
s«ng ch¶y lµ u. VËn tèc cña ca n« ®èi víi n−íc lµ v > B
11. Mét chiÕc thuyÒn m¸y cÇn chuyÓn ®éng tõ ®iÓm A sang ®iÓm B bªn bê s«ng theo
®−êng th¼ng AB hîp víi bê s«ng mét gãc (h×nh vÏ). Giã thæi vu«ng gãc víi bê
s«ng víi vËn tèc u. L¸ cê ë mòi thuyÒn hîp víi ph−¬ng chuyÓn ®éng cña thuyÒn
mét gãc .
a. H·y x¸c ®Þnh vËn tèc cña thuyÒn ®èi víi bê?
b. Víi c¸c sè liÖu ®· cho trong bµi cã thÓ tÝnh ®−îc vËn tèc cña dßng ch¶y hay
kh«ng? VËn tèc cña giã ®èi víi thuyÒn h−íng theo ph−¬ng cña l¸ cê.
12. Hai xe chuyÓn ®éng trªn 2 ®−êng th¼ng giao nhau víi c¸c vËn tèc v1 vµ v2. Gãc gi÷a
2 ®−êng th¼ng lµ (h×nh vÏ). Xe ®i víi vËn tèc v1 ®i v2
v1
qua giao ®iÓm G tr−íc xe kia mét kho¶ng thêi gian
lµ t0. X¸c ®Þnh kho¶ng c¸ch nhá nhÊt gi÷a 2 xe trong
G
qu¸ tr×nh chuyÓn ®éng ? B»ng c¸ch vÏ chØ râ vÞ trÝ
cña hai xe khi ®ã.
13. Mét sîi d©y mÒm ®ång chÊt chøa chÊt ch¸y næ. VËn tèc ch¸y d©y lµ v, vËn tèc
truyÒn ©m trong kh«ng khÝ lµ c < v. Hái d©y ph¶i ®−îc ®Æt theo h×nh d¹ng nh− thÕ
nµo ®Ó ©m tõ tÊt c¶ c¸c ®iÓm bÞ ch¸y trªn d©y truyÒn ®Õn mét ®iÓm O cho tr−íc
®ång thêi ?
14. Mét vËt tr−ît trªn mÆt nghiªng cña nªm, ë mét thêi ®iÓm vËn tèc cña vËt nghiªng
mét gãc víi ph−¬ng ngang. T×m vËn tèc cña
nªm, biÕt gãc nghiªng cña mÆt nªm víi
ph−¬ng ngang lµ (h×nh vÏ).
v
= (v0cos). 2 . A C
g
g g
Thay sè t×m ®−îc AC = 5m.
30. Mét vËt ®−îc nÐm víi vËn tèc ®Çu v0 nghiªng mét gãc víi ph−¬ng ngang. C¸ch
®iÓm nÐm mét kho¶ng l cã tÊm thÐp th¼ng ®øng, mÆt ph¼ng quü ®¹o cña vËt vu«ng
gãc víi tÊm thÐp. X¶y ra va ch¹m ®µn håi gi÷a vËt vµ tÊm thÐp. Hái ®iÓm r¬i cña vËt
c¸ch tÊm thÐp lµ bao nhiªu?
31. NÕu trong bµi to¸n trªn, tÊm thÐp chuyÓn ®éng víi vËn tèc b»ng u vÒ phÝa vËt vµ sau
va ch¹m vËt r¬i trë l¹i ®óng ®iÓm nÐm th× thêi gian tõ lóc nÐm ®Õn lóc va ch¹m b»ng
bao nhiªu? VÏ d¹ng quü ®¹o?
Gi¶i:
Va ch¹m kh«ng lµm thay ®æi thµnh phÇn th¼ng ®øng cña vËn tèc, do ®ã thêi gian
chuyÓn ®éng cña vËt kh«ng ®æi vµ b»ng: t0 = 2v0sin .
g
- Chó ý r»ng thêi gian bay cña vËt trong träng tr−êng Tr¸i ®Êt chØ phô thuéc vµo ®é
cao ban ®Çu vµ thµnh phÇn vËn tèc theo ph−¬ng th¼ng ®øng.
Thµnh phÇn vËn tèc theo ph−¬ng ngang ®èi víi ®Êt:
- Tr−íc va ch¹m: vx = v0cos
- Sau va ch¹m: vx = v0cos + u + u = v0cos + 2u, (v0cos + u: lµ ®èi víi t−êng)
Gi¶ sö thêi gian cÇn t×m lµ t, ta cã: t. v0cos = (t0 – t). (v0cos + 2u)
Thay t0 = 2v0sin vµo:
g
2 v 0 sin v 0 cos 2u
t. v0cos = (2v0sin - t).( v0cos + 2u) t = .
g 2v 0 cos u .g
32. Mét hßn ®¸ ®−îc nÐm tõ ®é cao h = 2,1m so víi mÆt ®Êt n»m ngang víi vËn tèc v0
vµ gãc nÐm so víi ph−¬ng ngang. Kho¶ng c¸ch tõ ®iÓm r¬i trªn mÆt ®Êt ®Õn chç
nÐm tÝnh theo ph−¬ng ngang gäi lµ tÇm xa s. Bá qua lùc c¶n kh«ng khÝ, g = 10m/s2.
a) Cho = 450. BiÕt s = 42m. T×m v0 vµ ®é cao lín nhÊt hßn ®¸ lªn ®−îc.
b) Víi v0 tÝnh ®−îc ë trªn. T×m ®Ó tÇm xa cña hßn ®¸ lµ cùc ®¹i.
33. Mét qu¶ cÇu r¬i tõ ®é cao h xuèng va ch¹m ®µn håi víi mét mÆt ph¼ng nghiªng gãc
víi ph−¬ng ngang. TÝnh tû sè c¸c kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c ®iÓm va ch¹m liªn tiÕp
cña qu¶ cÇu víi mÆt ph¼ng nghiªng?
34. Mét cÇu thñ sót tr¸i bãng truyÒn cho nã vËn tèc v nghiªng gãc = 300 víi ph−¬ng
ngang, bãng r¬i ch¹m ch©n cét däc. NÕu ®øng t¹i chç ®ã mµ sót tr¸i bãng nµy víi
cïng gãc nh− trªn víi vËn tèc lín h¬n 5% th× nã r¬i ch¹m ®Ønh cét däc. ChiÒu cao
cét däc lµ h = 2m. T×m v.
35. Mét qu¶ bãng ®−îc nÐn víi gãc nÐn 1 = 300. Trong thêi gian bay thµnh phÇn n»m
ngang cña vËn tèc gi¶m ®i 12%. Khi qu¶ bãng ®−îc nÐm víi chÝnh vËn tèc nh− thÕ
nh−ng víi gãc nÐm lµ 2 th× thµnh phÇn n»m ngang cña nã trong thêi gian bay gi¶m
20% vµ qu¶ bãng r¬i trªn mÆt ph¼ng xa h¬n so víi tr−êng hîp tr−íc 10%. Hái gãc
2 b»ng bao nhiªu? Coi r»ng lùc c¶n cña kh«ng khÝ tû lÖ víi vËn tèc cña nã.
36. Mét ®Ìn ®iÖn treo c¸ch trÇn mét kho¶ng lµ l1 vµ c¸ch sµn mét kho¶ng lµ l2. Khi
bãng ®Ìn næ th× c¸c m¶nh bay ra theo mäi h−íng víi cïng vËn tèc v. T×m b¸n kÝnh
cña vßng trßn trªn sµn mµ c¸c m¶nh vôn bay ®Õn? Coi r»ng va ch¹m cña c¸c m¶nh
víi trÇn nhµ lµ tuyÖt ®èi ®µn håi, cßn víi sµn lµ hoµn toµn kh«ng ®µn håi.
37. Tõ ®é cao H cã mét qu¶ cÇu nhá tuyÖt ®èi ®µn
håi r¬i xuèng mÆt nªm nghiªng gãc víi
ph−¬ng ngang (h×nh vÏ). Cïng lóc ®ã nªm b¾t H
44. Mét èng h×nh trô dµi l nghiªng gãc víi ph−¬ng v
ngang. Qu¶ cÇu nhá bay víi vËn tèc v theo ph−¬ng
ngang vµo èng vµ va ch¹m ®µn håi víi thµnh èng.
T×m thêi gian qu¶ cÇu chuyÓn ®éng trong èng?
45. Mét cèc h×nh trô, ®¸y ph¼ng, cao h = 0,1m tr−ît
h
kh«ng ma s¸t trªn mÆt ph¼ng nghiªng gãc = 450.
T¹i thêi ®iÓm cèc b¾t ®Çu tr−ît cã vËt nhá r¬i tõ
c¹nh trªn cña cèc vµ va ch¹m ®µn håi víi ®¸y cèc.
T×m qu·ng ®−êng cèc tr−ît ®−îc ®Õn lÇn va ch¹m thø n = 5 gi÷a vËt víi ®¸y cèc.
46. CÇn nÐm qu¶ bãng chuyÒn b¸n kÝnh r tõ ®é cao h = 2m, c¸ch ræ bãng l = 5m theo
ph−¬ng ngang treo ë ®é cao H = 3m víi gãc nÐm nhá nhÊt lµ bao nhiªu ®Ó nã bay
qua ræ tõ trªn xuèng mµ kh«ng va ch¹m víi vßng ræ. B¸n kÝnh vßng ræ lµ R = 2r. Bá
qua biÕn thiªn vËn tèc bãng trong thêi gian bay qua.
47. Trong mÆt ph¼ng nh½n, nghiªng gãc = 450 so víi ph−¬ng ngang cã vÏ vßng trßn
b¸n kÝnh R. Hái ph¶i truyÒn cho ®ång xu nhá vËn tèc tèi thiÓu lµ bao nhiªu ®Ó nã
tr−ît trªn mÆt ph¼ng nghiªng mµ quü ®¹o chØ tiÕp xóc t¹i ®Ønh vßng trßn?
(1)
F
m1
(2) (3)
m2
10. §Æt lùc 4N vµo 1 lùc kÕ sao cho nã chuyÓn ®éng víi gia tèc kh«ng ®æi trªn mÆt bµn
ngang. Hái lùc kÕ chØ bao nhiªu nÕu khèi l−îng lß xo b»ng khèi l−îng vá lùc kÕ?
11. Sîi d©y khèi l−îng m, hÖ sè ®µn håi k ®−îc treo lªn ë 1 ®Çu. H·y t×m ®é d·n cña
toµn d©y?
12. Ba vËt gièng nhau cïng khèi l−îng nèi víi 3 lß xo gièng nhau treo nh− h×nh vÏ. §èt
d©y, t×m gia tèc?
m m
M M
13. T×m gia tèc hÖ (h×nh vÏ)?
14. T×m ®iÒu kiÖn ®Ó m1 vµ m2 kh«ng tr−ît ®èi víi nhau?
15. T×m gia tèc c¸c vËt trong hÖ? m m
16. B¶ng dµi L. v0 = ? ®Ó m tr−ît khái M?
M M F
17. TruyÒn cho vËt mét vËn tèc ®Ó nã
chuyÓn ®éng lªn trªn mét mÆt ph¼ng nghiªng gãc . Thêi gian ®i lªn ®Õn ®iÓm cao
nhÊt b»ng nöa thêi gian ®i xuèng vÞ trÝ ban ®Çu. T×m hÖ sè ma s¸t?
m F 5M
M
M
m F
M
(1) 2R
R
m (3)
(2)
m1
m2
M
3M
18. Mét khèi trô vµ mét mÆt nªm nh½n cã thÓ tr−ît kh«ng ma s¸t trªn 2 mÆt ph¼ng
nghiªng gãc (h×nh vÏ). Mét mÆt cña nªm th¼ng ®øng vµ khèi trô tùa vµo. Nªm cã
khèi l−îng lµ m2, khèi trô lµ m1.T×m ¸p lùc cña nªm lªn khèi trô?
19. Mét vËt nhá cã thÓ tr−ît trªn mÆt ph¼ng nghiªng theo nhiÒu h−íng kh¸c nhau. NÕu
M m m 2M
truyÒn cho vËt vËn tèc v ®Ó nã tr−ît tõ trªn xuèng th× nã sÏ chuyÓn ®éng ®Òu vµ ®i
®−îc qu·ng ®−êng l1 råi dõng l¹i. NÕu truyÒn vËn tèc Êy nh−ng tõ d−íi lªn th× nã ®i
®−îc qu·ng ®−êng lµ l2. ë ch©n mÆt ph¼ng nghiªng lµm mét thanh ®Þnh h−íng,
nh½n. Hái nÕu truyÒn cho vËt vËn tèc v ®Ó nã tr−ît däc theo thanh ®Þnh h−íng th× nã
®i ®−îc qu·ng ®−êng b»ng bao nhiªu?
20. TÝnh vËn tèc lín nhÊt mµ mét ng−êi ®i m«t« cã thÓ ®i trªn mÆt ph¼ng ngang theo
®−êng trßn b¸n kÝnh R = 90m nÕu hÖ sè ma s¸t tr−ît k = 0,4? Khi ®ã ng−êi vµ m«t«
ph¶i nghiªng mét gãc bao nhiªu víi ph−¬ng th¼ng ®øng? KÕt qu¶ lµ bao nhiªu nÕu
®−êng nghiªng vÒ phÝa t©m gãc?
21. Mét mÆt nãn trßn xoay cã gãc nghiªng cã thÓ quay quanh mét trôc th¼ng ®øng
(h×nh vÏ). Mét vËt khèi l−îng m ®Æt trªn mÆt nãn c¸ch trôc mét kho¶ng R. MÆt nãn
quay ®Òu quanh trôc víi vËn tèc gãc . TÝnh gi¸ trÞ nhá nhÊt cña hÖ sè ma s¸t gi÷a
vËt vµ mÆt nãn ®Ó vËt ®øng yªn trªn mÆt nãn?
22. Mét thanh nh½n, gÊp khóc víi gãc vu«ng quay trong mÆt ph¼ng ngang xung quanh
trôc th¼ng ®øng ®i qua ®Çu O cña thanh (h×nh vÏ). VËt nhá m g¾n víi lß xo cã thÓ
tr−ît kh«ng ma s¸t trªn thanh nhê mét lç xuyªn qua vËt, ®Çu kia cña lß xo g¾n chÆt
t¹i A. §é cøng cña lß xo lµ k. Khi quay th× chiÒu dµi lß xo gÊp 1,2 lÇn chiÒu dµi tù
nhiªn cña nã. T×m vËn tèc gãc cña thanh?
23. (Bµi 1.75-3MO).ë ®Çu d−íi cña thanh treo tù do cã 2 ®Çu d©y dµi l1 = 7 cm vµ l2 =
11 cm treo c¸c vËt m1 = 56g vµ m2 = 28g. X¸c ®Þnh vËn tèc gãc mµ thanh cÇn
quay ®Ó nã kh«ng lÖch khái ph−¬ng th¼ng ®øng?
24. Mét vËn ®éng viªn nÐm mét qu¶ cÇu ®i xa 70m theo mét quü ®¹o sao cho qu¶ cÇu
bay xa nhÊt. T×m lùc t¸c dông lªn tay vËn ®éng viªn ®ã? BiÕt r»ng anh ta quay qu¶
cÇu theo vßng trßn b¸n kÝnh R = 1,5m. Khèi l−îng qu¶ cÇu m = 5 kg. Qu¶ cÇu gåm
d©y dµi L buéc vµo vËt m.
25. Mét cËu bÐ quay mét m« h×nh m¸y bay khèi l−îng m. M¸y bay ®−îc buéc vµo sîi
d©y dµi l. Tay gi÷ ®Çu d©y v¹ch thµnh vßng trßn b¸n kÝnh r1, ®ång ph¼ng - ngang víi
vßng trßn quü ®¹o cña m¸y bay (b¸n kÝnh r2) nh− h×nh vÏ. Trôc däc cña m¸y bay
h−íng tiÕp tuyÕn víi vßng trßn b¸n kÝnh r2. T×m søc c¨ng d©y. vËn tèc gãc lµ , lùc
n©ng h−íng th¼ng ®øng lªn trªn.
26. (Bµi 275). M/m = 15. Hái vµnh b¸nh xe ph¶i chuyÓn ®éng víi vËn tèc b»ng bao
nhiªu th× b¸nh xe n¶y lªn?
27. (Bµi 504, Kb 2/79). C¸c b¸nh xe cña nh÷ng « t« nhÑ th−êng ®−îc lµm c©n b»ng
rÊt kü-khèi t©m cña b¸nh xe ®−îc lµm cho n»m chÝnh trªn trôc cña nã. T¹i sao cÇn
lµm vËy?
28. (Bµi 536-Kb 8/79). Mét cÊu tróc cøng, vu«ng gãc AOB (gãc AOB = 900) quay
quanh trôc th¼ng ®øng OO’ sao cho gãc AOO’ = (h×nh vÏ). Dïng 2 vßng K vµ E
cã thÓ tr−ît tù do trªn AO vµ BO ®Ó m¾c vµo mét thanh nhÑ KE chiÒu dµi 2a. Gi÷a
thanh cã g¾n mét vËt nhá nÆng. Víi vËn tèc gãc cña cÊu tróc lµ bao nhiªu th× thanh
KE cã vÞ trÝ n»m ngang?
29. Mét thanh nhÑ, gÊp khóc (nh− h×nh vÏ) quay ®Òu víi vËn tèc gãc xung quanh trôc
OO’. ë ®Çu A cña thanh cã g¾n vËt m. TÝnh lùc mµ thanh t¸c dông lªn vËt?
30. Thanh nhÑ g¾n 2 vËt cã khèi l−îng m1 vµ m2 nh− h×nh vÏ. Thanh liªn kÕt b¶n lÒ víi
trôc th¼ng ®øng. Trôc quay víi vËn tèc gãc . X¸c ®Þnh gãc gi÷a thanh vµ trôc
th¼ng ®øng?
31. Mét xÝch kim lo¹i dµi 62,8m, ®Æt trªn mét bµn quay. Bµn quay cã tÇn sè n = 60
vßng/s. T×m lùc c¨ng ë tiÕt diÖn c¸ch trôc quay mét ®o¹n x?
32. ë ®Çu mét thanh nhÑ dùng th¼ng ®øng trªn sµn cã g¾n mét vËt nÆng. Thanh b¾t ®Çu
®æ kh«ng vËn tèc ®Çu. Víi gi¸ trÞ nµo cña gãc gi÷a thanh vµ ph−¬ng th¼ng ®øng th×
thanh kh«ng cßn ®Ì lªn sµn n÷a. Víi gi¸ trÞ nµo cña hÖ sè ma s¸t ®Ó ®Õn thêi ®iÓm
®ã thanh vÉn kh«ng tr−ît trªn sµn?
33. Xung quanh trôc th¼ng ®øng quay ®Òu víi vËn tèc gãc mét thanh nhÑ, n»m
ngang, trªn cã 2 vËt cïng khèi l−îng m. Hai vËt nèi nhau bëi lß xo vµ nèi víi trôc
quay bëi lß xo cã cïng chiÒu dµi tù nhiªn l0 vµ ®é cøng k. Hai vËt cã thÓ tr−ît tù do
trªn thanh. T×m chiÒu dµi mçi lß xo? BiÖn luËn?
34. Mét thïng h×nh trô, b¸n kÝnh trong lµ R ph¶i quay víi vËn tèc gãc nh− thÕ nµo
xung quanh trôc ®èi xøng cã ph−¬ng ngang ®Ó c¸c h¹t nhá n»m trong h×nh trô
kh«ng tr−ît trªn mÆt trô? HÖ sè ma s¸t gi÷a c¸c h¹t vµ mÆt trô lµ k = 1.
35. Hai qu¶ cÇu gièng nhau cã cïng khèi l−îng lµ m nèi nhau bëi mét thanh nhÑ lóc
®Çu ®øng tùa vµo t−êng th¼ng ®øng. T×m ¸p lùc lªn t−êng th¼ng ®øng khi thanh ®æ
hîp víi ph−¬ng ngang gãc ? VËn tèc ban ®Çu b»ng 0, bá qua ma s¸t.
36. Mét h¹t c−êm khèi l−îng m, ®−îc xá qua mét sîi d©y nhÑ kh«ng d·n, chiÒu dµi L.
Mét ®Çu d©y buéc cè ®Þnh t¹i ®iÓm A, ®Çu kia buéc víi mét c¸i vßng rÊt nhÑ, vßng
l¹i cã thÓ tr−ît kh«ng ma s¸t trªn mét thanh ngang (h×nh vÏ). T¹i thêi ®iÓm ban ®Çu,
h¹t c−êm ®−îc gi÷ ë c¹nh vßng, d©y th¼ng vµ kh«ng c¨ng. Th¶ cho h¹t c−êm
chuyÓn ®éng . TÝnh vËn tèc cña nã ë thêi ®iÓm d©y bÞ ®øt biÕt r»ng d©y chÞu søc
c¨ng lín nhÊt lµ T0? Kho¶ng c¸ch tõ ®iÓm A ®Õn thanh lµ h, bá qua mäi ma s¸t.
37. Mét d©y cao su nÆng m, dµi l, cã ®é cøng lµ k, ®−îc lµm thµnh mét vßng d©y. Vßng
®−îc quay víi vËn tèc gãc trong mÆt ph¼ng ngang quanh mét trôc th¼ng ®øng ®i
qua t©m cña vßng. H·y t×m b¸n kÝnh cña vßng ®ang quay?
38. ChiÕc xÝch ®ång chÊt khèi l−îng m quÊn vµo vµnh ngoµi cña mét ®Üa trßn ngang,
b¸n kÝnh R. Lùc c¨ng d©y xÝch lµ T. T×m hÖ sè ma s¸t gi÷a xÝch vµ ®Üa biÕt r»ng
xÝch tr−ît khái ®Üa khi ®Üa quay quanh trôc th¼ng ®øng ®i qua t©m ®Üa víi vËn tèc
gãc lín h¬n hoÆc b»ng ?
39. Mét ®Üa ngang, b¾t ®Çu quay (tõ nghØ) xung quanh trôc víi vËn tèc gãc t¨ng tuyÕn
tÝnh víi thêi gian: = t. Hái khi vËn tèc gãc b»ng bao nhiªu th× vËt n»m trªn ®Üa,
c¸ch t©m mét kho¶ng r sÏ b¾t ®Çu bÞ tr−ît? HÖ sè ma s¸t gi÷a vËt vµ ®Üa lµ .
40. Trong xiÕc m«t« bay, diÔn viªn ®i trªn m«t« trªn mÆt trong cña mét h×nh cÇu b¸n
kÝnh R. Sau khi khëi ®éng, anh ta l¸i m«t« theo mét ®−êng trßn n»m ngang ë phÇn
trªn cña mÆt cÇu (h×nh vÏ). TÝnh vËn tèc nhá nhÊt cña m«t« nÕu hÖ sè ma s¸t gi÷a
lèp xe víi mÆt cÇu lµ , gãc gi÷a b¸n kÝnh vect¬ nèi víi t©m mÆt cÇu vµ ph−¬ng
th¼ng ®øng lµ ? Víi R = 5m, = 0,5 th× vËn tèc nhá nhÊt lµ bao nhiªu?
41. Mét d©y xo¾n (kiÓu nh− lß xo) nh½n, cøng, trôc th¼ng ®øng, b¸n kÝnh r, b−íc xo¾n
h. Mét h¹t c−êm khèi l−îng m tr−ît kh«ng vËn tèc ®Çu. T×m ¸p lùc cña h¹t c−êm
lªn d©y ë thêi ®iÓm h¹t tr−ît ®−îc mét ®o¹n b»ng H (theo ph−¬ng th¼ng ®øng)?
1. X¸c ®Þnh träng t©m cña mét tÊm máng ®ång chÊt cã d¹ng:
a)
b)
2. Tõ mét tÊm máng, ph¼ng h×nh vu«ng ®ång chÊt, c¹nh a ng−êi ta khoÐt mét lç h×nh
trßn cã ®−êng kÝnh lín nhÊt. X¸c ®Þnh träng t©m cña mét trong bèn phÇn cßn l¹i?
3. X¸c ®Þnh träng t©m cña nöa qu¶ cÇu ®ång chÊt?
4. X¸c ®Þnh träng t©m cña nöa vßng d©y ®ång chÊt b¸n kÝnh R?
5. T×m ®iÒu kiÖn ®Ó hÖ sau c©n b»ng bÒn: thanh cøng, nhÑ cã thÓ quay tù do quanh I?
6. Ph¶i g¾n ®iÖn tÝch nhá nhÊt q b»ng bao nhiªu t¹i ®iÓm thÊp nhÊt cña mét hèc cÇu
nh½n c¸ch ®iÖn nh½n b¸n kÝnh R, sao cho mét qu¶ cÇu nhá khèi l−îng m, tÝch ®iÖn
Q n»m c©n b»ng bÒn t¹i ®iÓm cao nhÊt cña hèc?
7. Hai qu¶ cÇu khèi l−îng m1 vµ m2 nèi nhau b»ng mét thanh cøng, nhÑ, dµi l, n»m
trong mÆt cÇu b¸n kÝnh R. Bá qua ma s¸t. T×m gãc gi÷a thanh víi ph−¬ng ngang?
(m1 > m2).
8. Mét ®Üa khèi l−îng m ®Æt trong nöa mÆt cÇu nh½n th× hîp víi ph−¬ng ngang gãc ,
mét phÇn cña ®òa ch×a ra ngoµi. T×m lùc t¸c dông lªn ®òa tõ phÝa nöa mÆt cÇu t¹i
c¸c ®iÓm tiÕp xóc?
9. Hai nöa h×nh trô ®−îc t¸ch ®«i vµ ®−îc ®Æt trªn bµn nh− h×nh vÏ. Khèi l−îng mçi
nöa h×nh trô lµ m, träng t©m c¸ch trôc h×nh trô mét kho¶ng lµ l. §Ó h×nh trô kh«ng
bÞ böa (vì) ra ng−êi ta v¾t mét d©y qua råi treo c¸c qu¶ nÆng nh− nhau vµo 2 ®Çu
d©y. T×m khèi l−îng nhá nhÊt cÇn ph¶i treo ®Ó 2 nöa h×nh trô kh«ng bÞ böa rêi
nhau?
10. Mét d©y ®ång chÊt khèi l−îng m treo tù do ®Ó 2 ®Çu d©y ë cïng ®é cao. T¹i ®iÓm
thÊp nhÊt lùc c¨ng d©y b»ng T0. T×m søc c¨ng d©y ë ®iÓm treo?
11. Mét d©y dµi L treo t¹i 2 ®iÓm A vµ B ë kh¸c ®é cao. Luån mét vßng C vµo d©y
(h×nh vÏ). Cho biÕt l, h. T×m kho¶ng c¸ch AH?
12. (1.103 3). Thanh ®ång chÊt, khèi l−îng m tùa mét ®Çu lªn mÆt ph¼ng ngang, ®Çu
kia lªn mÆt ph¼ng nghiªng gãc (h×nh vÏ). Hái ph¶i kÐo mét lùc song song víi mÆt
ph¼ng nghiªng b»ng bao nhiªu ®Ó khi ®Æt vµo mét ®Çu cña thanh th× thanh n»m c©n
b»ng? Bá qua ma s¸t.
13. (1.102 3)
14. Mét khèi lËp ph−¬ng ®ång chÊt, khèi l−îng m n»m trªn mÆt ph¼ng ngang. Hái ph¶i
kÐo víi lùc nhá nhÊt b»ng bao nhiªu vµ hîp víi ph−¬ng ngang gãc b»ng bao
nhiªu t¹i c¹nh trªn cña khèi lËp ph−¬ng ®Ó nã lËt mµ kh«ng tr−ît? BiÕt hÖ sè ma s¸t
lµ k.
15. Hai qu¶ cÇu nh½n, khèi l−îng m1 vµ m2 treo trªn 2 d©y ë cïng mét ®iÓm (h×nh vÏ).
B¸n kÝnh qu¶ cÇu lín lµ r, d©y treo nã dµi l. T×m gãc hîp bëi d©y nµy vµ ph−¬ng
th¼ng ®øng?
16. C¸c ®iÓm tùa cña mét vËt ®ång chÊt khèi l−îng m lµ 2 nöa h×nh trô. HÖ sè ma s¸t
cña c¸i bªn tr¸i víi mÆt bµn lµ k1, cña c¸i bªn ph¶i lµ k2 (h×nh vÏ). Hái ph¶i t¸c dông
lùc F b»ng bao nhiªu theo ph−¬ng ngang ®Ó vËt chuyÓn ®éng ®Òu? Bá qua kÝch
th−íc c¸c gi¸ tùa, c¸c kÝch th−íc l, d cho trªn h×nh vÏ coi lµ ®· biÕt.
17. Mét vËt nhá khèi l−îng m g¾n chÆt vµo chÝnh ®iÓm gi÷a cña mét xe nhÑ cã ®é cao
h. Kho¶ng c¸ch tõ vËt tíi 2 trôc b¸nh xe lµ l. Xe l¨n trªn mÆt ph¼ng nghiªng gãc
(h×nh vÏ). ë mét thêi ®iÓm ng−êi ta phanh c¸c b¸nh xe l¹i. BiÕt hÖ sè ma s¸t cña c¸c
b¸nh tr−íc víi mÆt ph¼ng lµ k1, cña b¸nh sau lµ k2. Víi gãc b»ng bao nhiªu th× xe
tr−ît ®Òu xuèng d−íi?
18. Mét b¸nh xe b¸n kÝnh R g¾n vµo mét trôc trßn b¸n kÝnh r. Mét m¸ phanh ®Ì lªn trôc
mét lùc kh«ng ®æi F. HÖ sè ma s¸t gi÷a m¸ phanh víi trôc lµ k, gi÷a b¸nh xe víi
®−êng n»m ngang còng lµ k. KÐo trôc ®i mét ®o¹n l < R b»ng mét d©y OA. T×m
c«ng thùc hiÖn? Bá qua träng lùc.
19. Mét nªm ®Ì lªn mét b¸nh b¸n kÝnh R, cã trôc b¸n kÝnh r. Nªm chØ cã thÓ di chuyÓn
theo mÆt ph¼ng th¼ng ®øng. HÖ sè ma s¸t gi÷a b¸nh xe vµ nªm víi mÆt bµn lµ k. Víi
gi¸ trÞ nµo cña k th× b¸nh xe sÏ l¨n sang tr¸i, quay ng−îc chiÒu kim ®ång hå? Bá
qua träng lùc t¸c dông lªn b¸nh xe.
20. Mét thanh nhÑ dµi l cã thÓ quay quanh mét trôc O (h×nh vÏ) g¾n ë c¸ch bøc t−êng
nh½n th¼ng ®øng mét ®o¹n b»ng l. Gi÷a thanh vµ t−êng cã mét khóc gç dµy h. Víi
®é dµy h b»ng bao nhiªu th× kh«ng thÓ kÐo nã xuèng d−íi ®−îc? BiÕt hÖ sè ma s¸t lµ
k.
21. Hai c¸i cét chiÒu cao H ®−îc ch«n vµo ®Êt, muèn kÐo nã lªn ph¶i dïng lùc F0. §Ó
t¨ng ®é v÷ng ch¾c ng−êi ta m¾c thªm 2 c¸i chèng t¹i ®é cao h vµ nghiªng gãc so
víi ph−¬ng th¼ng ®øng (h×nh vÏ). Hái cã thÓ kÐo c¨ng mét d©y nèi gi÷a 2 ®Çu trªn
cña cét víi lùc lín nhÊt lµ bao nhiªu? Bá qua mäi sù biÕn ®æi cña lùc th¼ng ®øng F
< F0 t¸c dông lªn cét khi kÐo d©y.
22. Mét vËt trßn, dµi l, khèi l−îng m treo trªn 2 thanh cøng nhÑ bëi hai b¶n lÒ vµo mét
c¸i xµ dµi L. Xµ tùa lªn 2 gi¸ ®ì (h×nh vÏ). C¸c sè liÖu cho trªn h×nh vÏ. VËt b¾t ®Çu
chuyÓn ®éng kh«ng vËn tèc ®Çu tõ vÞ trÝ cao nhÊt. T×m hiÖu lín nhÊt gi÷a c¸c lùc t¸c
dông lªn gi¸ ®ì bªn ph¶i vµ bªn tr¸i cña xµ? Bá qua ma s¸t vµ biÕn d¹ng cong cña
xµ.
23. Mét con l¾c ®¬n gåm mét thanh nhÑ, dµi l vµ mét qu¶ cÇu nÆng ë ®Çu. §Çu kia cña
con l¾c g¾n mét èng lãt h×nh trô nhÑ, b¸n kÝnh trong lµ r, ¸p vµo mét trôc trßn n»m
ngang (h×nh vÏ). HÖ sè ma s¸t gi÷a èng vµ trô lµ . T×m gãc lÖch cña thanh víi
ph−¬ng th¼ng ®øng khi c©n b»ng?
24. §−êng kÝnh cña mét chiÕc cèc h×nh trô máng thµnh lµ d, chiÒu cao lµ h, thµnh vµ
®¸y cèc cã cïng bÒ dÇy. Ng−êi ta rãt n−íc vµo cèc. Hái mùc n−íc b»ng bao nhiªu
träng t©m sÏ n»m ë vÞ trÝ thÊp nhÊt?
25. a).Mét thanh cøng, nhÑ, chiÒu dµi l víi mét vËt nhá khèi l−îng m ®−îc gi÷ bëi 2 lß
xo cã ®é cøng lµ k theo ph−¬ng ngang, ®Çu d−íi cña thanh g¾n víi b¶n lÒ O (h×nh
vÏ). Thanh kh«ng chuyÓn ®éng theo ph−¬ng vu«ng gãc víi c¸c lß xo. Víi gi¸ trÞ nµo
cña m th× vÞ trÝ th¼ng ®øng cña thanh sÏ lµ c©n b»ng kh«ng bÒn?
b).Mét thanh thÐp ch«n xuèng nÒn xi m¨ng theo ph−¬ng th¼ng ®øng, chiÒu dµi cña nã
lµ l. NÕu ®Æt mét lùc nhá F theo ph−¬ng ngang lªn ®Çu trªn cña thanh th× thanh sÏ lÖch
mét ®o¹n nhá a << l. H·y ®¸nh gi¸ khèi l−îng mµ thanh cã thÓ gi÷? Bá qua sù kh¸c
biÖt vÒ h×nh d¹ng cña thanh khi cã c¸c lùc t¸c dông lªn theo ph−¬ng th¼ng ®øng vµ
ph−¬ng ngang.
26. Trªn nãc nhµ, nghiªng gãc = 300 cã mét l¸ ch× khèi l−îng m. HÖ sè ma s¸t tr−ît lµ
k = 0,7 > tg. ChiÒu dµi khi nhiÖt ®é t1 = 100C lµ l = 10 cm. Coi r»ng nhiÖt ®é trong
ngµy t¨ng lªn ®Õn nhiÖt ®é lín nhÊt t2 = 200C råi sau ®ã h¹ xuèng t1. T×m qu·ng
®−êng mµ l¸ ch× bß ®−îc sau n = 30 ngµy thêi tiÕt æn ®Þnh? HÖ sè në dµi cña ch× lµ
= 3.10-5 K-1.
27. X¸c ®Þnh hÖ sè ma s¸t nhá nhÊt gi÷a thanh ®ång chÊt vµ sµn ngang ®Ó mét ng−êi cã
thÓ dùng thanh Êy tõ sµn ®Õn vÞ trÝ th¼ng ®øng mµ thanh kh«ng bÞ tr−ît? Coi sµn vµ
thanh ®Òu cøng. Lùc n©ng cña ng−êi lu«n ®Æt vu«ng gãc t¹i mét ®Çu cña thanh,
thanh n©ng chËm.
28. NÕu ®Æt chiÕc bót ch×, 6 c¹nh ®Òu lªn mÆt ph¼ng nghiªng gãc víi ph−¬ng ngang
theo ph−¬ng vu«ng gãc víi giao tuyÕn cña mÆt ph¼ng nghiªng vµ mÆt ph¼ng ngang
th× bót ch× sÏ ®øng yªn. Nh−ng nÕu ®Æt song song víi giao tuyÕn th× nã sÏ l¨n
xuèng. X¸c ®Þnh gãc gi÷a trôc bót ch× vµ giao tuyÕn ®Ó bót ch× vÉn cã thÓ c©n
b»ng trªn mÆt ph¼ng nghiªng.
29. Mét thanh ®ång chÊt, m¶nh, khèi l−îng m ®Æt trªn mÆt ph¼ng ngang. T×m lùc nhá
nhÊt h−íng theo ph−¬ng ngang cÇn t¸c dông vµo mét ®Çu cña thanh, theo ph−¬ng
vu«ng gãc víi thanh ®Ó cã thÓ lµm th−íc dÞch chuyÓn? HÖ sè ma s¸t gi÷a th−íc vµ
mÆt ph¼ng ngang lµ .
30. Bµi to¸n con lËt ®Ët. T¹i ®iÓm cao nhÊt cña mét b¸n cÇu b¸n kÝnh R cã ®Æt mét con
lËt ®Ët, nöa d−íi cña nã lµ mét b¸n cÇu cã cïng b¸n kÝnh R. Träng t©m G cña lËt ®Ët
n»m t¹i trung ®iÓm b¸n kÝnh th¼ng ®øng cña b¸n cÇu K
d−íi. Hái lËt ®Ët cã bÞ ®æ kh«ng? Sù tr−ît kh«ng x¶y
ra.
h
31. Trªn mét xe cã mét chiÕc b×nh, thµnh cao, ®¸y h×nh O R
vu«ng, c¹nh l. §æ n−íc ®Õn ®é cao h > l/2. Cho xe
chuyÓn ®éng víi gia tèc a, gi÷ chÆt b×nh: D
H×nh 1
a. Gãc nghiªng cña mÆt chÊt láng?
b. X¸c ®Þnh vÞ trÝ khèi t©m?
c. T×m ®é cao ®Ó b×nhkh«ng lËt qua mét c¹nh (qua O,cã b¶n lÒ)?
32. Hai thanh ®ång chÊt, gièng nhau, cïng khèi l−îng m = 2 kg ®−îc nèi víi nhau qua
b¶n lÒ B råi treo vµo b¶n lÒ A (h×nh vÏ). T¸c dông vµo ®Çu C lùc F theo ph−¬ng
ngang ®Ó thanh d−íi hîp gãc víi ph−¬ng ngang khi hÖ c©n b»ng. Bá qua ma s¸t vµ
khèi l−îng c¸c b¶n lÒ:
a). T×m F?
b). T×m ?
c). T×m lùc mµ b¶n lÒ A t¸c dông vµo thanh ë trªn?
33. Víi gi¸ trÞ nµo cña gãc ®Ó cã thÓ cã c©n b»ng cña 2 phiÕn gç ®ång chÊt tùa lªn
nhau nh− trªn h×nh vÏ? HÖ sè ma s¸t gi÷a c¸c vËt vµ mÆt ph¼ng ngang lµ k, gi÷a c¸c
vËt víi nhau nhá kh«ng ®¸ng kÓ. C¸c c¹nh a, b ®· biÕt.
34. Hai qu¶ cÇu nh½n, gièng nhau, cïng b¸n kÝnh r vµ khèi l−îng m ®Æt trong mét èng
h×nh trô th¼ng ®øng hë c¶ 2 ®Çu, b¸n kÝnh R (r > R/2). HÖ n»m trªn mÆt ph¼ng
ngang. Hái khèi l−îng tèi thiÓu cña èng trô ®Ó c¸c qu¶ cÇu kh«ng lµm nã lËt?
35. Mét h×nh trô ®ång chÊt, b¸n kÝnh R ®−îc khoÐt mét lç h×nh trô cã trôc song song
víi trôc h×nh trô, tiÕp xóc trong víi nã cã b¸n kÝnh R/2 (h×nh vÏ). H×nh trô ®−îc ®Æt
trªn mét tÊm v¸n mµ mét ®Çu cã thÓ n©ng chËm lªn nhê cã mét b¶n lÒ ë ®Çu kia.
T×m gi¸ trÞ giíi h¹n cña gãc hîp bëi tÊm v¸n víi ph−¬ng ngang ®Ó h×nh trô cßn
®øng yªn trªn tÊm v¸n. HÖ sè ma s¸t tr−ît lµ k = 0,2.
36. Mét tÊm v¸n dµi l = 1,8m, nÆng m = 50 kg tùa mét ®Çu lªn mÆt ph¼ng ngang, ®Çu
kia ®−îc gi÷ bëi mét d©y sao cho gãc gi÷a v¸n vµ d©y lµ gãc vu«ng, cßn v¸n hîp víi
ph−¬ng ngang gãc = 600 (h×nh vÏ). T×m lùc c¨ng d©y, lùc ma s¸t vµ ¸p lùc cña v¸n
lªn mÆt ph¼ng ngang?
37. Mét thang dµi l = 4m tùa vµo mét bøc t−êng nh½n. Thang hîp víi sµn gãc = 600 .
Lùc ma s¸t lín nhÊt gi÷a thang víi sµn lµ Fms = 200 N. Hái mét ng−êi khèi l−îng m
= 60 kg trÌo lªn ®é cao h b»ng bao nhiªu th× thang b¾t ®Çu tr−ît? Bá qua khèi l−îng
cña thang.
38. HÖ sè ma s¸t gi÷a khèi lËp ph−¬ng vµ mÆt ph¼ng ngang ph¶i cã gi¸ trÞ nhá nhÊt
b»ng bao nhiªu ®Ó cã thÓ lËt nã qua mét c¹nh b»ng métlùc h−íng theo ph−¬ng
ngang ®Æt vµo c¹nh trªn cña nã (h×nh vÏ). TÝnh lùc ®ã biÕt r»ng khèi lËp ph−¬ng
®ång chÊt vµ cã khèi l−îng m?
39. Mét ng−êi dùng chËm, ®Òu mét tÊm v¸n ®ång chÊt tõ vÞ trÝ n»m ngang trªn sµn cho
tíi khi nã ®øng th¼ng ®øng b»ng c¸ch t¸c dông mét lùc vµo mét ®Çu cña v¸n theo
ph−¬ng vu«ng gãc víi v¸n. H·y x¸c ®Þnh hÖ sè ma s¸t nhá nhÊt gi÷a v¸n vµ sµn ®Ó
v¸n kh«ng bÞ tr−ît?
40. Mét thanh ®ång chÊt, khèi l−îng M, chiÒu dµi L ®−îc treo trªn 2 lß xo (h×nh vÏ). ë
tr¹ng th¸i tù nhiªn c¶ hai lß xo cã cïng chiÒu dµi. Lß xo bªn tr¸i cã ®é cøng gÊp n
lÇn lß xo bªn ph¶i. Hái cÇn treo mét vËt khèi l−îng m c¸ch ®Çu tr¸i cña thanh mét
kho¶ng x b»ng bao nhiªu ®Ó thanh cã vÞ trÝ n»m ngang?
41. Mét khèi gç ®ång chÊt cã kÝch th−íc a x b kÐo tr−ît ®Òu trªn mÆt ph¼ng ngang. Gãc
nghiªng cña d©y kÐo cã thÓ thay ®æi. HÖ sè ma s¸t lµ k. Víi gãc b»ng bao nhiªu
th× khèi gç b¾t ®Çu bÞ n©ng lªn?
42. Mét thanh ®ång chÊt AB khèi l−îng m g¾n mét ®Çu ë b¶n lÒ tr¬n A, ®Çu kia tùa lªn
mét tÊm v¸n (h×nh vÏ). CÇn ph¶i t¸c dông lùc F nhá nhÊt theo ph−¬ng ngang lµ bao
nhiªu vµo tÊm v¸n ®Ó nã cã thÓ chuyÓn ®éng? Cho hÖ sè ma s¸t gi÷a thanh vµ v¸n lµ
k. Gãc gi÷a thanh víi ph−¬ng th¼ng ®øng lµ . Bá qua ma s¸t gi÷a v¸n víi mÆt
ph¼ng ngang.
43. Hai qu¶ cÇu nh½n, khèi l−îng m1 vµ m2 treo trªn c¸c d©y nhÑ vµo cïng mét ®iÓm O
nh− h×nh vÏ. B¸n kÝnh cña qu¶ cÇu lín lµ R, chiÒu dµi cña sîi d©y buéc nã lµ l. Hái
sîi d©y nµy hîp víi ph−¬ng th¼ng ®øng gãc b»ng bao nhiªu?
44. Hai thanh ®ång chÊt, cøng, cïng chiÒu dµi, cã khèi l−îng m1 vµ m2 g¾n víi nhau t¹o
thµnh gãc vu«ng vµ ®−îc ®Æt trªn mÆt ph¼ng ngang (h×nh vÏ). HÖ ®−îc kÐo ®Òu b»ng
mét sîi chØ nhÑ song song víi mÆt ph¼ng buéc vµo ®Ønh gãc vu«ng. X¸c ®Þnh gãc
gi÷a sîi chØ vµ thanh?
45. Mét «t« khèi l−îng m = 1 tÊn chuyÓn ®éng ®Òu lªn mét dèc nghiªng gãc = 120
víi ph−¬ng ngang. Hái ¸p lùc cña c¸c b¸nh tr−íc xuèng mÆt ®−êng kh¸c ¸p lùc cña
c¸c b¸nh sau bao nhiªu nÕu kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c trôc b¸nh xe lµ L = 2,5m, cßn
träng t©m n»m gi÷a 2 trôc vµ ë ®é cao H = 0,75m so víi mÆt ®−êng?
46. C¸c ch©n tùa cña mét khèi ®ång chÊt khèi l−îng m lµ 2 b¸n trô nhá. HÖ sè ma s¸t
cña ch©n tùa bªn tr¸i víi mÆt ph¼ng ngang lµ k1, cña bªn ph¶i lµ k2 (h×nh vÏ). T×m
lùc F cÇn kÐo ®Ó khèi nãi trªn chuyÓn ®éng ®Òu? C¸c kÝch th−íc d vµ l chØ trªn h×nh
vÏ lµ ®· biÕt.
47. Hai qu¶ cÇu nhá khèi l−îng m vµ M nèi nhau b»ng mét thanh nhÑ, cøng, dµi l vµ
n»m c©n b»ng nh− h×nh vÏ. HÖ sè ma s¸t gi÷a m víi t−êng nhá kh«ng ®¸ng kÓ. Hái
c¸c tham sè m, M, k, l, vµ a ph¶i tho¶ m·n nh÷ng ®iÒu kiÖn nµo ®Ó c©n b»ng nãi
trªn cã thÓ x¶y ra?
48. Mét vËt khèi l−îng m n»m ë mét ®Çu cña tÊm v¸n dµi l, ®Çu kia cña v¸n ch×a ra
c¸ch mÐp bµn mét kho¶ng d < l/2 (h×nh vÏ). Khèi l−îng cña tÊm v¸n ®ång chÊt lµ
M. HÖ sè ma s¸t gi÷a vËt vµ v¸n lµ k = 0,4. Hái ph¶i truyÒn vËn tèc b»ng bao nhiªu
cho vËt däc theo chiÒu dµi cña v¸n ®Ó v¸n bÞ lËt? V¸n kh«ng tr−ît trªn bµn.
49.
PhÇn 4
C¸c ®Þnh luËt b¶o toµn
®Þnh luËt b¶o toµn ®éng l−îng
1. Mét qu¶ cÇu ch× nh½n chuyÓn ®éng ®Õn va ch¹m vµo qu¶ cÇu thø hai gièng nã ®ang
®øng yªn. Sau va ch¹m qu¶ cÇu thø hai chuyÓn ®éng theo ph−¬ng hîp víi ph−¬ng
chuyÓn ®éng ban ®Çu cña qu¶ cÇu thø nhÊt mét gãc . X¸c ®Þnh gãc gi÷a ph−¬ng
chuyÓn ®éng cña 2 qu¶ cÇu sau va ch¹m?
2. Mét h¹t khèi l−îng m1 chuyÓn ®éng víi vËn tèc v ®Õn va ch¹m víi mét h¹t kh¸c
khèi l−îng m2 ®ang ®øng yªn vµ m1 bay ra theo ph−¬ng vu«ng gãc víi ph−¬ng
chuyÓn ®éng ban ®Çu cña nã víi vËn tèc u. T×m vËn tèc sau va ch¹m cña h¹t m2.
3. Mét viªn ®¹n bay ®Õn ®é cao cùc ®¹i cña quü ®¹o parabol cã ®é cao h = 40m th× vì
thµnh hai m¶nh cã cïng khèi l−îng. Sau ®ã 2s th× mét m¶nh r¬i xuèng ®Êt, hái
m¶nh kia r¬i xuèng T×m thêi gian r¬i cña m¶nh kia.
4. Tõ mÆt ®Êt ng−êi ta nÐm mét côc nhùa víi vËn tèc ban ®Çu v1 = 12m/s vµ gãc nÐm
1 = 600. Cïng lóc cã mét côc nhùa kh¸c cã khèi l−îng gÊp 2 lÇn ®−îc nÐm víi vËn
tèc v2 vÒ phÝa cu¹c nhùa thø nhÊt nhu−ng víi gãc nÐm 2 = 300. Quü d¹o cña hai
côc nhùa n»m trong cïng mÆt ph¼ng th¼ng ®øng. Hai côc nhùa va ch¹m nhau trong
kh«ng khÝ vµ dÝnh vµo nhau. T×m ®é lín vËn tèc côc nhùa t¹o thµnh khi r¬i ch¹m
®Êt.
5. Hai vËt khèi l−îng m1 vµ m2 nèi nhau bëi sîi d©y c¨ng dµi l ®ang chuyÓn ®éng trªn
mÆt ph¼ng ngang nh½n. ë mét thêi ®iÓm vËn tèc cña m1 b»ng kh«ng cßn cña m2 lµ
v vu«ng gãc víi d©y. T×m lùc c¨ng d©y khi ®ã.
6.
C«ng – C«ng suÊt – N¨ng l−îng
1. T×m c«ng thùc hiÖn ®Ó lµm mét t¸m v¸n dµi n»m trªn mÆt ph¼ng ngang quay quanh
mét ®Çu cña nã mét gãc ? ChiÒu dµi tÊm v¸n lµ L, khèi l−îng M, hÖ sè ma s¸t lµ k.
2. Dïng mét thïng cã khèi l−îng 2kg, thÓ tÝch 15 lÝt ®Ó kÐo n−íc tõ giÕng s©u h =
20m. T¹i mÆt n−íc cña giÕng th× thïng chøa ®Çy n−íc, nh−ng do cã lç thñng ë ®¸y
nªn mét phÇn n−íc ch¶y trë l¹i giÕng, vµ khi kÐo thïng lªn miÖng giÕng th× trong
thïng chØ cßn l¹i 2/3 l−îng n−íc ban ®Çu. T×m c«ng cÇn thùc hiÖn biÕt thïng ®−îc
kÐo ®Òu vµ tèc ®é n−íc ch¶y khái thïng kh«ng ®æi?
3. Mét èng h×nh trô dùng th¼ng ®øng, ®Çu d−íi cña nã nhóng trong n−íc, trong èng cã
mét pitt«ng nhÑ lóc ®Çu n»m s¸t mÆt n−íc. Ng−êi ta kÐo chËm pitt«ng lªn ®é cao H
= 15m. T×m c«ng cÇn thùc hiÖn? BiÕt diÖn tÝch pitt«ng lµ S = 1 dm2, ¸p suÊt khÝ
quyÓn P0 = 105 Pa, bá qua ma s¸t.
4. T×m c«ng suÊt tèi thiÓu cña m¸y b¬m ®Ó mçi gi©y nã b¬m ®−îc thÓ tÝch n−íc V0 lªn
®é cao h theo èng dÉn n−íc tiÕt diÖn S?
5. Cã 2 h×nh trô thµnh máng, mét cã b¸n kÝnh R ®ang tù quay víi vËn tèc gãc quanh
trôc, mét ®øng yªn. Trôc cña chóng song song víi nhau. Ng−êi ta cho chóng tiÕp
xóc víi nhau, do ma s¸t sau mét thêi gian chóng sÏ quay l¹i kh«ng tr−ît. T×m nhiÖt
l−îng to¶ ra? Khèi l−îng 2 h×nh trô b»ng m1, m2.
6. Mét b¸nh xe (vßng) l¨n kh«ng tr−ît vµ mét vËt cïng b¾t ®Çu tr−ît tõ ®Ønh mét dèc
nghiªng gãc . HÖ sè ma s¸t k ph¶i tho¶ m·n ®iÒu kiÖn nµo th× 2 vËt sÏ kh«ng v−ît
nhau?
7. Mét xe «t« chuyÓn ®éng tõ nghØ. §éng c¬ lµm viÖc víi c«ng suÊt kh«ng ®æi P. HÖ
sè ma s¸t tr−ît gi÷a c¸c b¸nh xe víi mÆt ®−êng lµ k vµ c¶ 4 b¸nh xe ®Òu lµ b¸nh
ph¸t ®éng. T×m sù phô thuéc vËn tèc vµo thêi gian vµ vÏ ®å thÞ sù phô thuéc nµy.
Khèi l−îng «t« lµ m, bá qua søc c¶n kh«ng khÝ vµ ma s¸t c¬ khÝ cña xe.
8. Trªn mÆt bµn nh½n, n»m ngang cã 2 khèi h×nh hépp gièng nhau, cïng khèi l−îng m
nèi nhau bëi lß xo cã ®é cøng k vµ chiÒu dµi tù nhiªn l0. T¸c dông lùc F ®ét ngét
theo ph−¬ng ngang, kh«ng ®æi. T×m kho¶ng c¸ch cùc ®¹i, cùc tiÓu gi÷a 2 vËt?
9. Mét thanh ®ång chÊt, chiÒu dµi L ®−îc truyÒn vËn tèc ®Çu ®Ó nã tr−ît trªn mÆt
ph¼ng ngang tõ vïng kh«ng ma s¸t vµo vïng cã hÖ sè ma s¸t lµ . Hái vËn tèc cña
vËt tæi thiÓu ph¶i lµ bao nhiªu ®Ó nã cã thÓ n»m trän ven trªn vïng cã ma s¸t?
10. Mét xµ ngang cã ®é cao h. Ng−êi ngåi trªn xe tr−ît v¾t sîi d©y qua xµ ngang, buéc
mét ®Çu d©y vµo xe tr−ît, vµ kÐo ®Çu kia víi lùc kh«ng ®æi T. Khèi l−îng cña ng−êi
vµ xe tr−ît lµ m. §o¹n d©y c¨ng ban ®Çu dµi 2l. T×m vËn tèc lóc xe qua d−íi xµ? Bá
qua ma s¸t.
11. Mét ®oµn tµu (®å ch¬i) dµi L gåm rÊt nhiÒu toa nhá chuyÓn ®éng víi vËn tèc kh«ng
®æi trªn ®o¹n ®−êng ray n»m ngang råi ®i vµo ®o¹n ®−êng uèn cong trong mÆt
ph¼ng th¼ng ®øng, b¸n kÝnh R. Coi R lín h¬n rÊt nhiÒu kÝch th−íc mét toa, nh−ng L
> 2R). Bá qua ma s¸t. H·y:
a. T×m vËn tèc trªn ®−êng ngang ®Ó ®oµn tµu cã thÓ v−ît qua ®−îc?
b. T×m vËn tèc trªn ®o¹n ®−êng ngang ®Ó khi chuyÓn ®éng kh«ng toa nµo l¹i ngõng
Ðp lªn ®−êng ray?
v v0 .
1. Mét èng nh½n n»m ngang cã mét phÇn bÞ uèn thµnh vßng trßn b¸n kÝnh r trong mÆt
ph¼ng ®øng. Hái mét d©y mÒm ®ång chÊt dµi l > 2r ph¶i chuyÓn ®éng trªn phÇn
ngang cña èng víi vËn tèc nhá nhÊt lµ bao nhiªu ®Ó nã cã thÓ v−ît qua phÇn vßng
cña èng? Coi r»ng r rÊt lín so víi b¸n kÝnh cña èng vµ d©y.
2. Hai vËt khèi l−îng m, nèi nhau b»ng mét lß xo nhÑ cã ®é cøng k, ®−îc luån vµo 2
thanh nh½n nh− h×nh vÏ. Kho¶ng c¸ch gi÷a 2 ®Çu tù do cña 2 thanh b»ng l0, vµ b»ng ®é
dµi tù nhiªn cña lß xo. Lóc ®Çu lß xo c¨ng ®Õn ®é dµi l. Hái thµnh phÇn vËn tèc theo
trôc x cña mçi vËt b»ng bao nhiªu khi chóng bËt ra khái thanh? Bá qua ma s¸t vµ träng
lùc?
3. Hai vËt cã cïng khèi l−îng m nèi nhau b»ng mét lß xo nhÑ cã ®é cøng lµ k0 n»m
trªn mÆt ph¼ng ngang, mét vËt ®Æt s¸t t−êng. Hái ph¶i truyÒn cho vËt kia vËn tèc
nhá nhÊt lµ bao nhiªu ®Ó khi nã chuyÓn ®éng ng−îc l¹i sÏ kÐo theo c¶ vËt kia? HÖ sè
ma s¸t víi mÆt ph¼ng ngang lµ k. Lóc ®Çu lß xo ch−a biÕn d¹ng.
4. Hai vËt khèi l−îng m1 vµ m2 nèi nhau b»ng mét lß xo nhÑ kh«ng gi·n, ®Æt trªn mÆt
ph¼ng ngang. HÖ sè ma s¸t víi mÆt ph¼ng ngang lµ k. Hái ph¶i t¸c dông mét lùc
kh«ng ®æi b»ng bao nhiªu vµo vËt m1 ®Ó ®Èy ®−îc vËt thø hai?
5. Trªn mÆt ph¼ng nh½n, n»m ngang cã mét khung h×nh ch÷ nhËt, khèi l−îng m1, chiÒu
dµi l, lóc ®Çu ®øng yªn (h×nh vÏ). ë trong khung cã mét vËt khèi l−îng m2, chuyÓn
®éng víi vËn tèc v song song víi c¹nh dµi ®Õn va ch¹m vµo trung ®iÓm cña c¹nh
ng¾n. T×m thêi gian gi÷a c¸c va ch¹m vµo cïng mét c¹nh ng¾n? Bá qua kÝch th−íc
cña m2. Coi c¸c va ch¹m lµ ®µn håi tuyÖt ®èi.
6. Hai qu¶ cÇu gièng nhau cã cïng khèi l−îng m, nèi nhau b»ng mét sîi d©y ch¾c
®øng yªn trªn mÆt ph¼ng ngang, nh½n. Mét tÊm v¸n khèi l−îng M = 2m chuyÓn
®éng ®Õn hÖ víi vËn tèc u = 1 m/s vµ ch¹m vµo gi÷a d©y nèi. T×m vËn tèc cña c¸c
qu¶ cÇu khi chóng va ®Ëp vµo tÊm v¸n?
7. ë mÐp bµn cã ®é cao H cã mét qu¶ cÇu b¸n kÝnh R ®ang ®øng, trong ®ã R << H.
Qu¶ cÇu b¾t ®Çu tr−ît kh«ng ma s¸t tõ bµn. Hái nã sÏ r¬i c¸ch bµn bao nhiªu?
8. Mét èng gÊp khóc rÊt dµi, nh½n vµ tuyÖt ®èi kh«ng ®µn håi cã mét qu¶ cÇu tr−ît
xuèng (h×nh vÏ). T×m vËn tèc ®−îc thiÕt lËp cña qu¶ cÇu theo c¸c phÇn n»m ngang
cña èng? VËn tèc ®ã cã phô thuéc vËn tèc ban ®Çu kh«ng? Biªt ®é cao h vµ gãc .
9. Mét chiÕc v¸n nÆng khèi l−îng M n»m trªn 2 h×nh trô máng thµnh, cã b¸n kÝnh lµ r
vµ R, cïng khèi l−îng m. Kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c tÊm lµ l. Hái khi th¶ ra th× v¸n
chuyÓn ®éng víi gia tèc bao nhiªu? Ma s¸t gi÷a tÊt c¶ c¸c bÒ mÆt cã gi¸ trÞ sao cho
kh«ng cã sù tr−ît x¶y ra.
10. Hai qu¶ cÇu gièng nhau g¾n vµo 2 ®Çu cña mét thanh cøng nhÑ, chiÒu dµi l vµ ®øng
tùa s¸t gãc vu«ng cña 2 bøc t−êng nh½n (h×nh vÏ). Th¶ tù do ®Ó chóng tr−ît theo 2
bøc t−êng. H·y t×m vËn tèc cña qu¶ cÇu d−íi ë thêi ®iÓm qu¶ cÇu trªn rêi t−êng?
11. Mét xe tr−ît khèi l−îng m tr−ît theo mét m¸ng cuén thµnh vßng trßn trong mÆt
ph¼ng th¼ng ®øng, b¸n kÝnh R. VËn tèc cña xe kh«ng ®æi vµ b»ng v (nhê ®éng c¬
ph¶n lùc). T×m c«ng cña lùc ma s¸t khi xe dÞch chuyÓn tõ ®iÓm thÊp nhÊt lªn ®iÓm
cao nhÊt cña vßng trßn biÕt hÖ sè ma s¸t lµ k?
12. Hai qu¶ cÇu khèi l−îng m1 vµ m2 nèi nhau b»ng mét lß xo cã ®é cøng k. Lß xo cã
ph−¬ng ngang vµ kh«ng biÕn d¹ng. C¸c qu¶ cÇu ®ång thêi ®−îc truyÒn c¸c vËn tèc
v1 vµ v2 nh− h×nh vÏ, ngoµi ra v1 v2 v . T×m ®é cao cùc ®¹i cña hÖ vµ ®é biÕn
1. Sãng c¬ häc