(123doc) Thiet Ke Day Chuyen San Xuat Nhua Phenolfomandehit Dang Novolac Theo Phuong Phap Gian Doan Voi Nang Suat 300 Tan Nam

Môc lôc
Trang
Më ®Çu..................................................................................................................3
Ch¬ng 1. Tæng quan vÒ nhùa phenolic.................................................................4
1.LÞch sö ph¸t triÓn...................................................4
2.Nguyªn liÖu............................6
2.1.Phenol........................6
2.2.Andehyt..........................................9
3. Ph¶n øng tæng hîp..........................................................................................11
3.1. Ph¶n øng t¹o nhùa rerolic............................................................................11
3.2.Ph¶n øng t¹o nhùa novolac...........................................................................12
1.3.3. §iÒu kiÖn ngng tô nhùa.............................................................................13
4.øng dông..........................................................................................................17
5.S¶n xuÊt nhùa novolac.....................................................................................19
Ch¬ng 2. TÝnh to¸n kÜ thuËt................................................................................23
2.1.TÝnh phèi liÖu vµ c©n b»ng vËt chÊt..............................................................23
2.2.TÝnh to¸n thiÕt bÞ...........................................................................................25
2.2.1.TÝnh to¸n thiÕt bÞ chÝnh..............................................................................26
2.2.2.TÝnh çnh khuÊy.........................................................................................30
2.2.3.TÝnh b¶o «n thiÕt bÞ ph¶n øng....................................................................33
2.2.4. TÝnh thiÕt bÞ ®ì..........................................................................................36
2.3.TÝnh thiÕt bÞ phô............................................................................................38
2.3.1.TÝnh thiÕt bÞ ngng tô...................................................................................38
2.3.2.Thïng chøa vµ thïng lêng..........................................................................41
2.3.3.TÝnh b¬m chÊt láng....................................................................................45
2.3.4.TÝnh c©n b»ng nhiÖt lîng...........................................................................48
Ch¬ng 3 X©y dùng.............................................................................................56

3.1.Yªu cÇu vÒ lùa chän ®Þa ®iÓm x©y dùng.......................................................57
1
3.2.ThiÕt kÕ tæng mÆt b»ng.................................................................................58
3.3.Gi¶i ph¸p cÊu t¹o nhµ....................................................................................63
3.4.Gi¶i ph¸p th«ng giã.......................................................................................63
Ch¬ng 4 TÝnh to¸n ®iÖn níc...............................................................................65
4.1.§iÖn dïng trong s¶n xuÊt..............................................................................65
4.2. Níc dïng trong s¶n xuÊt..............................................................................66
Ch¬ng 5 TÝnh to¸n kinh tÕ.................................................................................68
5.1.Tãm t¾t dù ¸n................................................................................................68
5.2.ThÞ trêng vµ kÕ ho¹ch s¶n xuÊt.....................................................................68
5.3.TÝnh to¸n kinh tÕ...........................................................................................69
Ch¬ng 6 An toµn lao ®éng.................................................................................76
6.1.An toµn lao ®éng trong nhµ m¸y..................................................................76
6.2.Nguyªn nh©n g©y mÊt an toµn lao ®éng.......................................................77
6.3.Çc biÖn ph¸p ®¶m b¶o an toµn lao ®éng.....................................................77
2
Më ®Çu
C«ng nghÖ vËt liÖu ngµy cµng ®ãng vai trß quan träng trong khoa häc vµ
trong ®êi sèng x· héi. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña çc ngµnh khoa häc vµ kÜ thuËt,
ngµnh c«ng nghÖ vËt liÖu nãi chung vµ c«ng nghÖ vËt liÖu polyme nãi riªng ngµy
cµng cã nhiÒu tiÕn bé vît bËc, t¹o ra nhiÒu lo¹i vËt liÖu cã tÝnh chÊt u viÖt ®îc øng
dông réng r·i trong khoa häc vµ trong ®êi sèng.
VËt liÖu polyme ®îc sö dông rÊt réng r·i, çc s¶n phÈm tõ polyme g¾n liÒn víi
®êi sèng con ngêi, chóng ®em l¹i nhiÒu tÝnh chÊt tèt vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ cao.
Nhùa phenolic hay phenolfomandehit nãi riªng lµ lo¹i nhùa tæng hîp ®Çu tiªn ®îc
øng dông trong th¬ng m¹i. MÆc dï ®îc tæng hîp muén h¬n nhiÒu lo¹i nhùa kh¸c
vµ chØ ®a vµo s¶n xuÊt c«ng nghiÖp ë nh÷ng n¨m ®Çu cña thÕ kû 20 nhng cho ®Õn
nay nhùa phenolic kh«ng ngõng phÊt triÓn c¶ vÒ sè lù¬ng vµ chÊt lîng. S¶n lîng
tiªu thô nhùa phenolic hµng n¨m t¨ng lªn ®¸ng kÓ. Trªn c¬ së ®ã viÖc: “ThiÕt kÕ
d©y chuyÒn s¶n xuÊt nhùa phenolfomandehit d¹ng novolac theo ph¬ng ph¸p
gi¸n ®o¹n víi n¨ng suÊt 300 tÊn/n¨m” mang tÝnh thùc tÕ vµ cÇn thiÕt.
3
Ch¬ng 1 tæng quan vÒ nhùa phenolic
1. LÞch sö ph¸t triÓn.
Phenol lµ nhùa t«ng hîp, s¶n phÈm cña qu¸ tr×nh trïng ngng gi÷a phenol vµ
fomandehit. Nhùa phenolic lµ lo¹i nhùa tæng hîp ®µu tiªn ®îc s¶n xuÊt th¬ng m¹i.
N¨m 1872 Bayer lµ ngêi ®Çu tiªn ph¸t hiÖn ph¶n øng gi÷a phenol vµ aldehit.
Sau ®ã vµo cuèi thÕ kØ 19 ®îc çc nhµ khoa häc Klecbegr, Tollens, Abel nghiªn
cøu, tuy nhiªn s¶n phÈm cña hä chØ lµ nhùa kh«ng nãng ch¶y, kh«ng hoµ tan Ýt
thu hót ®îc sù quan t©m. Cïng thêi gian ®ã hai nhµ ho¸ häc Leaderer vµ Manasse
®· chØ ra r»ng O-, P- hydro benzyl alcol (phenol alcol) cã thÓ nhËn ®îc tõ phenol
vµ fomadehit trong m«i trêng kiÒm.Qu¸ tr×nh tæng hîp nhùa phenolic tiÕp tôc ®îc
nhiÒu nhµ ho¸ häc nghiªn cøu trong nh÷ng n¨m cuèi cña thÕ kØ 19 vµ Thus, Claus,
Trainer ®· tæng hîp ®îc nhùa phenolictõ phenol vµ axetandehit trong m«i trêng
axit (HCl)
Vµo nh÷ng n¨m ®Çu cña thÕ kØ 20 rÊt nhiÒu nhµ ho¸ häc nghiªn cøu vÒ qu¸
tr×nh t¹o nhùa phenolic b»ng viÖc sö dông çc lo¹i xóc t¸c kh¸c nhau. Blumer ®·
ngng tô phenol vµ fomandehit khi cã mÆt hçn hîp çc axÝt, thu ®îc nhùa hoµ tan
trong rîu vµ chóng ®îc sö dông lµm nguyªn liÖu s¶n xuÊt vecni.
Smith tæng hîp phenolic tõ phenol vµ axetandehit víi sù cã mÆt cña axÝt HCl.
S¶n phÈm thu ®îc cã tÝnh çch ®iÖn tèt.[1]
Story l¹i cho phenol ph¶n øng víi aldehit trong thêi gian dµi mµ kh«ng sö
dông xóc t¸c, nhùa thu ®îc cã ®Æc ®iÓm lµ ®ãng r¾n chËm, thÝch øng víi çc s¶n
phÈm khu«n ®óc.
N¨m 1907 ÷1909 Leo Backeland c«ng bè nh÷ng nghiªn cøu cña m×nh vÒ lo¹i
nhùa phenolfomandehit víi xóc t¸c kiÒm cã tªn th¬ng m¹i lµ Bakelite vµ trong
m«i trêng axit t¹o nhùa nhiÖt dÎo Novolac víi tû lÖ cÊu tö phenol/fomandehit
>1.Tuy nhiªn nhùa t¹o thµnh cha ®îc sö dông trùc tiÕp nh nhiÒu lo¹i nhùa kh¸c.
Backerland ®· nghiªn cøu cÊu tróc nhùa vµ ®a ra gi¶i ph¸p kh¾c phôc khã kh¨n
trong qu¸ tr×nh gia c«ng s¶n phÈm. Ngay sau ®ã h·ng Bakelite lÇn ®Çu tiªn ®a vµo
s¶n xuÊt nhùa phenolic ®É ®¸nh dÊu bíc ph¸t triÓn cña nhùa phenolic.
4
Çc n¨m sau ®ã nhùa phenolic kh«ng ngõng ®îc ph¸t triÓn c¶ vÒ sè lîng vµ
chÊt lîng:[11]
N¨m 1935 nhùa phenolic ®îc s¶n xuÊt nhiÒu nhÊt so víi çc lo¹i nhùa kh¸c.
N¨m 1954 nhùa phenolic ®îc s¶n xuÊt 20.000 tÊn.
N¨m 1965 nhùa phenolic ®îc s¶n xuÊt 65.000 tÊn.
N¨m 1987 nhùa phenolic lªn tíi 2,3 triÖu tÊn
N¨m 1993 lµ 2,8 triÖu tÊn.
N¨m 1998 lîng nhùa phenolic ®îc s¶n xuÊt lµ 3,4 triÖu tÊn.
ë ViÖt Nam nhùa phenolic ®îc sö dông muén h¬n chñ yÕu ë d¹ng b¸n thµnh
phÈm vµ nguyªn liÖu cho mét sè lo¹i vËt liÖu nh : bét Ðp, v¸n Ðp, sîi Ðp, keo d¸n,
s¬n tõ nhùa phenolic biÕn tÝnh,…
N¨m 1958÷1960 Trung t©m nghiªn cøu vËt liÖu polyme trêng ®¹i häc B¸ch
Khoa Hµ Néi ( ngµy ®ã lµ bé m«n cao ph©n tö ) ®· gióp ®ì x©y dùng ph©n xëng
s¶n xuÊt keo d¸n t¹i nhµ m¸y gç CÇu §uèng.
N¨m 1975 Nam T gióp x©y dùng nhµ m¸y v¸n d¨m ë khu c«ng nghiÖp ViÖt
tr×.
Sau ®ã miÒn Nam x©y dùng çc nhµ m¸y v¸n d¨m, gç Ðp §ång Nai,Sµi Gßn.
T×nh h×nh ph¸t triÓn nhùa phenolic ë ViÖt Nam 2000÷2003:[
Giai ®oan 1: X©y dùng vµ l¾p ®Æt 6 nhµ m¸y v¸n Ðp n©ng c«ng suÊt
lªn22.000 tÊn.
Giai ®o¹n 2: X©y dùng vµ ®Çu t chiÒu s©u cho 108 nhµ m¸y chÕ biÕn l©m
nghiÖp.
Giai ®o¹n 3: X©y dùng vµ hoµn thiÖn xong 108 nhµ m¸y n©ng c«ng suÊt lªn
85.000 tÊn ®¸p øng mét phÇn nhu cÇu trong níc.
5
2. Nguyªn liÖu.
Nguyªn liÖu chÝnh ®Ó s¶n xuÊt nhùa phenolic lµ phenol vµ aldehit.
2.1.Phenol.
C«ng thøc cÊu t¹o cña phenol:
OH
C«ng thøc ho¸ häc cña phenol C6H5OH, do cÊu t¹o ho¸ häc cña phenol t¹i
çc vÞ trÝ ortho vµ para nguyªn tö hydro rÊt linh ®éng nªn nhùa tõ phenol cã kh¶
n¨ng chuyÓn sang tr¹ng th¸i kh«ng gian ba chiÒu.
2.1.1.TÝnh chÊt lý häc cña phenol.[4]
ë ®iÒu kiÖn thêng phenol cã mµu hång nh¹t hoÆc n©u sÉm. Çc s¶n phÈm
chøa phenol tù do trong qu¸ tr×nh b¶o qu¶n cã mÇu thay ®æi tõ hång nh¹t sang
n©u sÉm.
NhiÖt ®é s«i cña phenol ts=182,10C.
Träng lîng riªng cña phenol d = 1,0596 g/cm3.
ë ®iÒu kiÖn thêng phenol lµ tinh thÓ cã nhiÖt ®é nãng ch¶y lµ 42,3oC, nhiÖt
®é ho¸ r¾n lµ 40,5 ÷ 40,9oC.
Phenol rÊt ®éc, víi hµm lîng phenol rÊt nhá trong kh«ng khÝ còng g©y ngé
®éc. Phenol hoµ tan trong çc dung m«i ph©n cùc: rîu, axeton,…TÝnh tan trong n-
íc cña phenol phô thuéc nhiÖt ®é.
2.1.2.Çc ph¬ng ph¸p ®iÒu chÕ phenol. [5]
Phenol tù nhiªn ®îc t¸ch ra tõ çc s¶n phÈm chÕ biÕn nhiªn liÖu r¾n ë nhiÖt
®é cao. Ngoµi ra phenol tæng hîp cã thÓ ®iÒu chÕ b»ng çc ph¬ng ph¸p sau:
• Ph¬ng ph¸p sunfua ho¸: bao gåm çc giai ®o¹n sau:
Sunfua ho¸ benzen t¹o axit benzoic.
§un nãng ch¶y kiÒm víi axit ë thÓ h¬i.
Ph©n gi¶i phenol b»ng axit sunfuric vµ tiÕn hµnh chng benzen th«.
6
Nhîc ®iÓm cña ph¬ng ph¸p nµy lµ cã nhiÒu giai ®o¹n, tèn nhiÒu xót, axit vµ
hiÖu suÊt ph¶n øng kh«ng cao.
Çc ph¶n øng x¶y ra trong qu¸ tr×nh trïng hîp:
C6H6 + H2SO4 C6H5SO3H + H2O.
C6H5SO3H + NaOH C6H5SO3Na + H2O.
C6H5SO3Na + NaOH C6H5ONa + Na2SO3 + H2O.
C6H5ONa + H2SO4 C6H5OH + Na2SO4
• Ph¬ng ph¸p clo ho¸:
Xö lý clobenzen b»ng Na2CO310% theo tû lÖ 1:1,25 cã mÆt oxit diphenyl. §Ó
l¾ng, t¸ch phenol ®em chng theo h¬i níc hoÆc xö lý clobenzen b»ng NaOH10%
theo tû lÖ 1:1,25 t¬ng tù nh víi Na2CO3.
• Ph¬ng ph¸p Ra-sic: ph¬ng ph¸p nµy gåm hai giai ®o¹n:
Giai ®o¹n 1: Cho benzen t¸c dông víi HCl vµ kh«ng khÝ ë nhiÖt ®é 200-
230oC cã mÆt muèi nh«m, s¾t. S¶n phÈm thu ®îc chøa clobenzen.
Giai ®o¹n 2: T¸ch röa clobenzen vµ thuû ph©n trong lß tiÕp xóc ë nhiÖt ®é
350oC víi xóc t¸c SiO2 hoÆc Ca3(PO4)2. Röa phenol nhËn ®îc vµ ®em chng cÊt.
Çc ph¶n øng x¶y ra nh sau:
C6H6 + HCl + 1/2 O2 C6H5Cl + H2O.
C6H5Cl + H2O C6H5OH + HCl .
• Ph¬ng ph¸p oxy ho¸ trùc tiÕp benzen:
TiÕn hµnh oxy ho¸ benzen ë nhiÖt ®é 800oC, ¸p suÊt 70at, cã mÆt xóc t¸c HF.
Hçn hîp s¶n phÈm ®em chng cÊt nhiÒu lÇn thu phenol. Ph¬ng ph¸p nµy Ýt ®îc sö
dông do hiÖu suÊt thÊp(30-60%).
• Ph¬ng ph¸p Cu-men:
TiÕn hµnh alkyl ho¸ benzenë 850C, ¸p suÊt 70at vµ xóc t¸c AlCl3 t¹o
izopropylbenzen:
C6H6 + CH2=CH CH3 C6H5CH(CH3)2.
Oxy ho¸ izopropylbenzen ë nhiÖt ®é 600-650oC cã mÆt kh«ng khÝ t¹o
hydropeoxit:
7
C6H5CHCH(CH3)2 O2 C6H5C(CH3)2OOH.
Ph©n gi¶i hydropeoxit b»ng axit H2SO410% thµnh phenol vµ axeton cïng mét
sè s¶n phÈm phô kh¸c.
C6H5C(CH3)2OOH. C6H5OH + CH3COCH3
TiÕn hµnh chng cÊt ph©n ®o¹n thu phenol. Ph¬ng ph¸p ®îc ®Ò xuÊt ë Liªn X«
vµ lµ ph¬ng ph¸p kinh tÕ nhÊt hiÖn nay ®îc øng dông ë nhiÒu níc trªn thÕ giíi.
• Ph¬ng ph¸p Dow (Dow Chemiscal):
TiÕn hµnh oxy ho¸ toluen theo hai giai ®o¹n:
Giai ®o¹n 1: oxy ho¸ toluen b»ng kh«ng khÝ ë nhiÑt ®é 120-150oC cã xóc t¸c
Co t¹o axit benzoic. Ph¶n øng to¶ nhiÖt m¹nh vµ cã nhiÒu s¶n phÈm phô.:
HCOOH, CH3COOH, C6H5CHO,..
Giai ®o¹n 2: Decacboxy ho¸ axit benzoic víi xóc t¸c Cu2+:
O O
COOH C O Cu C
O
+ Cu2+
OH O
O C O C
- CUO + H2O
O OH
C HO
OH
- CO2
Qu¸ tr×nh tiÕn hµnh ë ¸p suÊt thêng, nhiÖt ®é 200-250oC, Cu2+ sö dông ë d¹ng
dung dÞch 1-5%.
8
2.1.3.Mét sè phenol kh¸c:[3]
Crezol: CH3C6H4OH.
Crezol cã ba ®ång ph©n:
OH
OH
OH
CH3
CH3 CH3
o-Crerol. m-Crerol. p-Crerol.

Crezol thêng tån t¹i díi d¹ng hçn hîp ba ®ång ph©n. nhiÖt ®é s«i cña hçn hîp
lµ 185-205oC, träng lîng riªng 1,044g/cm3. Crezol hoµ tan trong rîu, ete, kiÒm, khã
hoµ tan trong níc. Crezol nhËn ®îc chñ yÕu tõ s¶n phÈm xö nhiÖt cña than ®¸, than
n©u, gç.
Xylenol: (CH3)2C6H3OH.
Xylenol cã s¸u ®ång ph©n, xylenol kÜ thuËt ë d¹ng láng nhít, mÇu n©u,, träng
läng riÖng 1,035-1,040 g/cm3. Xylenol tan trong dung dÞch kiÒm 10%. Xylenol
còng nhËn ®îc chñ yÕu tõ xö lý nhiªn liÖu r¾n.
Resocsin (m-dioxy benzen): C6H4(OH)2.
Resocsin ë d¹ng tinh thÓ r¾n, nhiÖt ®é nãng ch¶y lµ 110oC vµ nhiÖt ®é s«i lµ
276,5oC, träng lîng riªng lµ 1,285 g/cm3.
2.2.Aldehyt.
2.2.1.Fomandehyt.
• TÝnh chÊt lý häc cña fomandehyt [6]
Fomandehyt lµ chÊt khÝ kh«ng mµu, mïi m¹nh. Khi lµm l¹nh fomandehyt sÏ
ho¸ láng, nhiÖt ®é s«i lµ -21oC, nhiÖt ®é nãng ch¶y lµ -92oC, ë nhiÖt ®é –
93oC sÏ ®ãng thµnh mét chÊt tinh thÓ r¾n träng lîng riªng lµ 0,815 g/cm3.
Fomanhehyt thêng ®îc sö dông ë d¹ng dung dÞch víi níc gäi lµ focmalin.
Focmalin chøa 33- 40% thÓ tÝch fomandehyt. Khi ®Ó l©u thÊy kÕt tña tr¾ng t¸ch ra
tõ dung dÞch focmalin ®ã lµ polyme cña fomandehyt (parafooc ). §Ó tr¸nh hiÖn t-
9
îng trªn thêng sö dông rîu metylic 7-12% trong focmalin. Hµm lîng rîu trong
focmalin cã thÓ thay ®æi tuú thuéc nhiÖt ®é m«i trêng
• Çc ph¬ng ph¸p ®iÒu chÕ fomandehyt:
+ Oxy ho¸ rîu metylic b»ng oxy kh«ng khÝ cã b¹c tham gia. Ph¶n øng x¶y ra nh
sau:
CH3OH + 1/2 O2 HCHO + H2O
HoÆc ph¶n øng khö hydro cña rîu:
CH3OH HCHO + H2O
Ph¶n øng oxy ho¸ cã thÓ tiÕn hµnh trong ch©n kh«ng hoÆc díi ¸p suÊt.
+ §iÒu chÕ fomandehyt tõ metan:
Mªtan ®îc ®iÒu chÕ tõ çc s¶n phÈm chÕ biÕn dÇu má vµ khÝ thiªn nhiªn.
Oxy ho¸ khÝ metan kh«ng hoµn toµn ë 1400-1500oC x¶y ra ph¶n øng:
CH4 + O2 CO + 4 H2
CH4 CH CH + 3 H2
Metanol ®îc tæng hîp tõ hçn hîp H2 vµ CO ë trªn vµ tiÕn hµnh oxy ho¸
metanol ë nhiÖt ®é 500-600oC cã mÆt xóc t¸c th× nhËn ®îc fomandehyt.
+ Oxy ho¸ etylen: cho hçn hîp khÝ chøa 85% etylen vµ 15% oxy vÒ thÓ tÝch qua
çc chÊt tiÕp xóc tr¬ nh: ®Êt sÐt nung tÈm H2BO3 hoÆc H3PO4 ë 375oC hoÆc ®i qua
th¸p chÊt ®Çy ®¸ bät tÈm KMnO4 hay KClO3 ë nhiÖt ®é lín h¬n 100oC. HiÖu suÊt
t¹o fomandehyt kh¸ cao (70-80%).
2.2.2.Axetandehyt: CH3CHO.
Lµ chÊt láng cã mïi khã chÞu, nhiÖt ®é s«i lµ 20,8oC, nãng ch¶y ë –
123,5oC, träng lîng riªng lµ 0,792g/cm3. Axetandehyt hoµ tan trong níc rîu, ete.
Axetandehyt rÊt rÔ tù trïng hîp.
2.2.3.Fufurol.
C«ng thøc ho¸ häc cña fufurol:
10
HC CH
HC CH CHO
O
Lµ chÊt láng kh«ng mµu, mïi dÔ chÞu. NhiÖt ®é s«i lµ 161,7 oC, ®ãng r¾n ë –
36,5oC, träng lîng riªng lµ1,1598 g/cm3. Fufurol tan trong rîu etylic, metylic, ete,
axeton. Trong qu¸ tr×nh b¶o qu¶n nÕu cã mÆt kh«ng khÝ th× fufurol sÏ cã mµu tèi
dÇn vµ rîu ho¸. §Ó b¶o qu¶n ngêi ta thêng cho thªm hydroquynol hoÆc parafooc.
Ph¬ng ph¸p chñ yÕu ®Ó s¶n xuÊt fufurol lµ thuû ph©n çc phÕ phÈm trong n«ng
nghiÖp: r¬m, d¹, lâi ng«,…tiÕn hµnh thuû ph©n díi ¸p suÊt vµ nhiÖt ®é lín h¬n
100oC. Ngoµi ra cã thÓ nhËn ®îc fufurol b»ng çch thuû ph©n gç hoÆc than n©u.
3.Ph¶n øng tæng hîp.
3.1.Ph¶n øng tæng hîp nhùa rezolic.
Nhùa phenolic d¹ng rezolic nhËn ®îc trong m«i trêng kiÒm. C¬ chÕ x¶y ra
trong m«i trêng kiÒm x¶y ra nh sau:
OH O
+ OH + H2O
Ion phenolat cã kh¶ n¨ng gi¶i to¶ ®iÖn tÝch vµo vßng benzen lµm cho mËt ®é
®iÖn tö t¹i çc vÞ trÝ ortho vµ para cña vßng t¨ng lªn.
Çc ion nµy sÏ ph¶n øng víi fomandehyt theo ph¬ng tr×nh:
O O
H
- σ
+
σ-
+ CH 2 O CH2O
11
O O
CH2OH
-
CH2OH
-
O O O
+ CH2 O
-
-
H CH2OH
CH2OH
Trong m«i trêng kiÒm ion hydroxy metynol phenol bÒn v÷ng vµ çc vÞ trÝ ho¹t
®éng cßn l¹i cña phenol tiÕp tôc ph¶n øng víi fomandehyt ®Ó t¹o ra çc mono, di,
tri hydroxy phenol.
Hçn hîp rîu phenolic nµy sÏ ngng tô t¹o nhùa rezolic:
OH OH
OH
OH
CH2
CH2OH
+ H 2O
+
CH2OH CH2OH
12
OH OH OH
OH OH
CH2 CH2
+ + H 2O
CH2OH CH2OH CH2OH

CH2
OH
3
.2.Ph¶n øng t¹o nhùa novolac.
Nhùa novolac t¹o thµnh trong ®iÒu kiÖn m«i trêng ph¶n øng lµ axit. C¬ chÕ
ph¶n øng nh sau:
σ- σ+ + +
CH2 O + H CH2 OH
Ion metylol sÏ tÊn c«ng vµo vÞ trÝ giµu ®iÖn tö cña phenol.
OH
OH OH
CH2OH
H
+
+ CH2
+
OH CH2 OH + H
+
Trong m«i trêng axit çc metylol phenol kh«ng bÒn chóng t¬ng t¸c víi ion H+
t¹o ion metylolphenol.
OH OH
CH2OH CH2 O H
+ + - H2 O
+ H H
13
OH OH OH OH
+
CH2 CH2
HoÆc chóng ngng tô víi nhau t¹o cÇu nèi metylen.
OH OH
OH OH
CH2OH CH2OH CH2 O CH2
3.3. §iÒu kiÖn ngng tô nhùa.

Ph¶n øng ngng tô nhùa cña phenol vµ fomandehit lµ ph¶n øng tõng bËc v× vËy
ta cã thÓ t¸ch çc s¶n phÈm vµ nghiªn cøu çc s¶n phÈm ban ®Çu t¬ng ®èi æn
®Þnh. Qua nhiÒu thÝ nghiÖm thÊy r»ng çc ®iÒu kiÖn nh : cÊu t¹o ho¸ häc cña
nguyªn liÖu, tû lÖ cÊu tö, m«i trêng ph¶n øng ¶nh hëng quyÕt ®Þnh ®Õn qu¸ tr×nh
t¹o thµnh vµ çc tÝnh chÊt cña nhùa.
3.3.1. §iÒu kiÖn ngng tô nhùa rezolic.
Nhùa rezolic t¹o thµnh trong ®iÒu kiÖn :
M«i trêng ph¶n øng lµ m«i trêng kiÒm.
Tû lÖ Phenol / fomandehit > 1 (d phenol).
Phenol ph¶n øng cã ba vÞ trÝ ho¹t ®éng.
• Xóc t¸c cho ph¶n øng:
Çc xóc t¸c thêng dïng lµ : NaOH, Ba(OH)2, NH4OH,..
o NaOH: Lµ xóc t¸c m¹nh , dïng víi lîng nhá (0,1%), NaOH cßn cã t¸c dông
lµm cho çc s¶n phÈm ®a tô ban ®Çu dÔ hoµ tan trong m«i trêng ph¶n øng. Nhîc
®iÓn cña lo¹i xóc t¸c nµy lµ cÇn ph¶i tiÕn hµnh trung hoµ kiÒm cßn l¹i trong
nhùa.V× cßn kiÒm d trong nhùa lµm gi¶m çc tÝnh chÊt kÜ thuËt cña nhùa: mÇu
s¾c, ®é bÒn níc, tÝnh chÊt çch ®iÖn,..
14
o Ba(OH)2: lµ xóc t¸c yÕu h¬n NaOH nªn dïng víi lîng nhiÒu h¬n (1-1,5%),
Ba(OH)2 dÔ trung hoµ b»ng CO2, muèi tr¬ cßn l¹i trong nhùa kh«ng ¶nh hëng ®Õn
çc tÝnh chÊt kÜ thuËt cña nhùa. Do t¸c dông xóc t¸c yÕu h¬n nªn dÔ khèng chÕ
tèc ®é ph¶n øng ngng tô .
o NH4OH: Thêng sö dông ë d¹ng dung dÞch amoniac 25%. Lµ xóc t¸c phæ
biÕn ®îc sö dông ®Ó tæng hîp nhùa rezolic øng dông trong çc lÜnh vùc kh¸c
nhau. NH4OH kÕt hîp víi fomandehit t¹o thµnh urotropin v× vËy ta cã thÓ sö dông
trùc tiÕp urotropin lµm xóc t¸c. Hµm lîng thêng lÊy tõ 0,5 - 3% so víi phenol. Sö
dông dung dÞch amoniac ®Ó dÔ khèng chÕ tèc ®é ph¶n øng nhng cã nhîc ®iÓm lµ
s¶n phÈm dÔ bÞ rép trong qu¸ tr×nh Ðp nãng do t¹o khÝ NH3.
• Tû lÖ cÊu tö:
Trong m«i trêng kiÒm nÕu d phenol vÉn t¹o thµnh nhùa rezolic. ë ®©y tû lÖ cÊu
tö kh«ng kh«ng ¶nh hëng quyÕt ®Þnh nh víi nhùa novolac. Hµm lîng çc cÊu tö ®-
îc lÊy gÇn víi ®¬ng lîng ph©n tö. Khi t¨ng hµm lîng fomandehit th× tÝnh chÊt cña
nhùa còng thay ®æi: t¨ng nhiÖt ®é nhá giät, t¨ng tèc ®é ®ãng r¾n vµ gi¶m hµm l-
îng phenol tù do trong nhùa.
• Thµnh phÇn ho¸ häc cña çc cÊu tö :
§Æc trng ho¸ häc cña phenol tham gia ph¶n øng ngng tô thµnh rezolic ¶nh h-
ëng lín ®Õn qu¸ tr×nh ®a tô : tèc ®é ®a tô , tèc ®é ®ãng r¾n,..
Çc phenol cã ba vÞ trÝ ho¹t ®éng ho¸ häc tham gia ph¶n øng rÊt m·nh liÖt víi
fomandehit vµ t¹o nhùa rezolic cã ®é nhiÖt r¾n cao. Nhùa ®i tõ phenol, m-crerol
cã tèc ®é ®ãng r¾n cao. Fomandehit thêng sö dông ë d¹ng dung dÞch víi níc gäi
lµ focmalin, nång ®é fomandehit 37- 40%, trong focmalin chøa 7- 12% metanol
®ãng vai trß chÊt b¶o qu¶n. Sù cã mÆt cña metanol lµm gi¶m hiÖu suÊt ngng tô,
nång ®é fomandehit tû lÖ víi tèc ®é ph¶n øng.V× vËy hµm lîng metanol trong
focmalin cµng thÊp, hµm lîng fomandehit cµng cao th× tèc ®é ph¶n øng cµng
m¹nh.
3.3.2.§iÒu kiÖn t¹o nhùa novolac:
Nhùa novolac t¹o thµnh trong ®iÒu kiÖn:
15
Phenol cã 2 hoÆc 3 vÞ trÝ ho¹t ®éng.
Tû lÖ phenol / fomandehit >1 (d phenol).
M«i trêng ph¶n øng lµ m«i trêng axit .
• Xóc t¸c :[3]
Çc lo¹i xóc t¸c hay dïng lµ : HCl, H2SO4, axit osalic,..
 HCl : Nång ®é HCl trong m«i trêng ph¶n øng lµ 0,1- 0,3%, PH m«i trêng
ph¶n øng tõ : 2,2 – 1,8. Ph¶n øng ®a tô to¶ nhiÖt lín nªn HCl cÇn ®a vµo thµnh
nhiÒu lÇn. HCl cã u ®iÓm lµ khi sÊy sÏ t¸ch khái hçn hîp cïng víi h¬i níc nhng
nhîc ®iÓm cña nã lµ ¨n mßn thiªt bÞ.
 H2SO4 : Axit nµy chØ ®îc sö dông trong thêng hîp ®Æc biÖt. T¸c dông xóc t¸c
cña axit sunfuric kÐm h¬n axit HCl vµ khi sÊy axit H2SO4 cßn l¹i trong nhùa v×
vËy ph¶i tiÕn hµnh trung hoµ axit , çc muèi tr¬ cßn l¹i trong nhùa lµm ¶nh hëng
®Õn mÇu s¾c cña nhùa. Axit H2SO4 g©y ¨n mßn thiªt bÞ rÊt lín.
 Axit osalic: Lµ axit h÷u c¬ ph©n ly yÕu, ho¹t tÝnh xóc t¸c kÐm nªn ®îc sö
dông víi lîng lín. Qu¸ tr×nh ph¶n øng x¶y ra ªm dôi, dÔ ®iÒu chØnh h¬n nhng thêi
gian ph¶n øng l¹i lín h¬n rÊt nhiÒu so víi axit v« c¬. Nhùa t¹o thµnh cã mÇu s¸ng
vµ bÒn ¸nh s¸ng h¬n.
 Axit focmic: Axit focmic lu«n cã trong fomalin nhng hµm lîng thÊp kh«ng
®ñ ®Ó ®¶m b¶o tèc ®é ph¶ øng cÇn thiÕt. V× vËy khi tiÕn hµnh ®a tô ë ¸p suÊt th-
êng vµ nhiÖt ®é s«i cña hçn hîp cÇn ph¶i thªm axit ®Ó ®¶m b¶o PH m«i trêng
xuèng 2,2-1,8. NÕu tiÕn hµnh ph¶n øng ë ¸p suÊt vµ nhiÖt ®é cao th× qu¸ tr×nh x¶y
ra kh¸ nhanh vµ kh«ng cÇn thªm axit xóc t¸c.
Trong thùc tÕ axit HCl ®îc sö dông chñ yÕu ®Ó s¶n xuÊt bét Ðp vµ axit osalic
thêng dïng ®Ó s¶n xuÊt novolac cho c«ng nghiÖp s¬n.
• Tû lÖ cÊu tö:
Nhùa novolac chØ nhËn ®îc trong ®iÒu kiÖn thõa phenol. Trong s¶n xuÊt tû lÖ
phenol:fomandehit thêng lÊy lµ 6:5 hoÆc 7:6. Lîng fomandehit cµng gÇn víi
phenol th× nhiÖt ®é ch¶y mÒm, träng lîng ph©n tö trung b×nh, ®é ho¸ r¾n nhiÖt cña
16
nhùa novolac t¹o thµnh cµng cao, lîng phenol tù do trong nhùa cµng gi¶m ( lîng
phenol tù do trong nhùa cµng nhá nhùa cµng dÔ chuyÓn thµnh nhùa rezolic).
• §iÒu kiÖn sÊy vµ ®a tô:
Qu¸ tr×nh ®a tô nhùa t¹o thµnh kh«ng tan trong hçn hîp ph¶n øng, cã thÓ kÕt
thóc qu¸ tr×nh ®a tô khi cã sù ph©n líp. NhiÒu kÕt qu¶ thùc nghiÖm cho thÊy nÕu
kÐo dµi thêi gian ®a tô th× ph¶n øng gi÷a phenol vµ fomandehit triÖt ®Ó h¬n, träng
lîng ph©n tö trung b×nh vµ hiÖu suÊt t¹o nhùa cao h¬n ( ph¶n øng ®a tô tiÕn hµnh
tõng bËc).
Qu¸ tr×nh sÊy ngoµi môc ®Ých t¸ch níc vµ çc cÊu tö kh«ng tham gia ph¶n
øng : phenol, fomandehit, axit,..cßn cã t¸c dông lµm cho ph¶n øng tiÕn hµnh s©u
h¬n ë nhiÖt ®é cao. Qu¸ tr×nh sÊy gåm çc giai ®o¹n sau:
§un nãng hçn hîp ®Õn nhiÖt ®é s«i.
Cho bay h¬i ë nhiÖt ®é s«i cña hçn hîp.
Xö lý nhiÖt : n©ng nhiÖt ®é cao h¬n nhiÖt ®é s«i cña hçn hîp.
Thêi gian xö lý nhiÖt vµ nhiÖt ®é ¶nh hëng rÊt lín ®Õn ®é nhít, nhiÖt ®é ch¶y
mÒm, hµm lîng phenol tù do.[5]
4.øng dông. [11]
Nhùa phenolic ®îc øng dông rÊt réng r·i trong çc lÜnh vùc kh¸c nhau, ®Æc
biÖt lµ s¶n xuÊt chÊt dÎo tõ nhùa phenolic ®Ó lµm çc lo¹i vËt phÈm .
4.1.ChÊt dÎo.
Thµnh phÇn chÝnh cña chÊt dÎo lµ nhùa phenolic cã thÓ ë d¹ng novolac hoÆc
rerolic ngoµi ra cßn cã çc chÊt phô gia : chÊt mµu, chÊt ho¸ dÎo,…C¨n cø vµo
phô gia vµ møc ®é nghiÒn nhá ph©n thµnh çc lo¹i sau: d¹ng bét, d¹ng sîi, m¶nh
vôn vµ d¹ng líp. Ph¬ng ph¸p gia c«ng thêng sö dông lµ ph¬ng ph¸p Ðp.
• Bét Ðp: thêng sö dông ®Ó s¶n xuÊt çc vËt phÈm th«ng dông hay c«ng dông
®Æc biÖt. Bét Ðp cã thÓ s¶n xuÊt b»ng ph¬ng ph¸p trôc vÝt, trôc çn th«ng thêng.
Phô gia thêng dïng lµ m¹t ca (®a phÇn), sîi amian nhá, bét mica, th¹ch anh.
Theo c«ng dông ph©n thµnh çc lo¹i bét Ðp sau:
17
- Bét Ðp lµm çc s¶n phÈm kÜ thuËt vµ d©n dông thêng tõ nhùa novolac cã ®é
chÞu lùc, chÞu nhiÖt, çch ®iÖn, kÐm.
- Bét Ðp lµm çc s¶n phÈm çch ®iÖn: hÇu hÕt lµ tõ zerolic. S¶n phÈm çch ®iÖn
chÞu ®îc ®iÖn ¸p vµ nhiÖt t¬ng ®èi cao (20Kv , 200oC).
- Bét Ðp lµm çc s¶n phÈm ®Æc biÖt cã ®é bÒn níc vµ ®é chÞu nhiÖt cao.
• VËt liÖu Ðp líp: Chñ yÕu ®Ó s¶n xuÊt vËt liÖu d¹ng tÊm vµ d¹ng èng.Tuú
thuéc phô gia mµ chÊt dÎo ë çc d¹ng kh¸c nhau: testolit ( phô gia lµ v¶i, sîi b«ng
), thuû tinh testolit ( phô gia lµ v¶i thuû tinh).
• VËt liÖu sîi Ðp: Chñ yÕu ®i tõ rerolic vµ phô gia sîi lµm t¨ng mét sè tÝnh chÊt
c¬ häc: ®é dÎo, ®é chÞu va ®Ëp,…sîi lµm phô gia cã thÓ lµ sîi b«ng, sîi thuû tinh.
• VËt liÖu Ðp víi phô gia th« ( m¶nh vôn ): ®i tõ rerolic vµ phô gia lµ m¶nh
vôn: v¶i, giÊy,…S¶n phÈn cã ®é dÎo vµ chÞu va ®Ëp.
VËt liÖu Ðp tõ nhùa phenolic cã nhîc ®iÓm lµ chÞu axit kÐm, dßn, çc tÝnh
chÊt çch ®iÖn phô thuéc nhiÖt ®é. §Ó t¨ng cêng çc tÝnh chÊt nµy ngêi ta thêng
sö dông phèi hîp víi çc nhùa kh¸c polyvinylclozit, cao su thiªn nhiªn.
4.2.Phao-lit.
Phao-lit lµ lo¹i vËt liÖu chÞu axit tèt, s¶n xuÊt tõ nhùa phenolfomandehit d¹ng
rerzolic cã mÆt chÊt phô gia. Çc phô gia chñ yÕu ®Ó s¶n xuÊt phao-lit lµ : çt,
grafit, amian antoxilit.
Phao-lit ®îc sö dông réng r·i trong c«ng nghiÖp ®Ó lãt vµ chÕ t¹o çc thiªt bÞ
ho¸ häc: thïng chøa, nåi ph¶n øng, th¸p hÊp phô,..
4.3.Keo d¸n.
Nhùa phenolfomandehit ®îc øng dông ®Ó s¶n xuÊt keo d¸n cho çc lo¹i vËt
liªu nh : gç, kim lo¹i, chÊt dÎo, gèm, sø, thuû tinh,..Nhùa rerolic thêng sö dông ë
d¹ng tan trong rîu hä¨c nhò t¬ng trong níc.
Keo phenolic cã tÝnh kÕt dÝnh cao, chôi ®îc Èm vµ çc lo¹i nÊm mèc song cã
nhîc ®iÓm lµ mµng keo d¸n dßn, ®é bÒn mèi d¸n kÕt cÊu thÊp. HiÖn nay chñ yÕu
sö dông keo phenolfomandehit kÕt hîp víi çc lo¹i polyme kh¸c : urefomandehit,
epoxy, polyvinylaxetan, cao su, nilon,..
18
4.4. Mét sè øng dông kh¸c.
PhÇn lín çc s¶n phÈm tõ nhùa phenolic ®îc øng dông vµo çc lÜnh vùc kÓ
trªn, ngoµi ra cßn mét sè øng dông kh¸c nh :
Sö dông lµm chÊt dÎo bät, s¶n phÈm cã tû träng thÊp 0,015 – 0,32g/cm3, cã
nhiÒu ®Æc tÝnh tèt sö dông trong c«ng nghiÖp x©y dùng.
Dïng lµm nguyªn liÖu s¶n xu©t mµng s¬n, vecni.
Bªn c¹nh ®ã nhùa novolac còng ®îc sö dông cho çc s¶n phÈm :
Chi tiÕt cho ®éng c¬, ho¶ tiÔn.
Phanh, líp ®Öm mèi nèi chÞu nhiÖt > 500oC.
ThiÕt bÞ ®iÖn dïng trong gia ®×nh chÞu nhiÖt ®é cao.
§Çu chÕ hoµ khÝ.
N¾p ®Çu xilanh cña ®éng c¬ xe.
Sö dông phèi trén víi çc chÊt phô gia ®Ó t¹o ra nhiÒu lo¹i vËt liÖu cã tÝnh chÊt
tèt: dÉn nhiÖt cao, vËt liÖu dÉn tõ, vËt liÖu b¸n dÉn,.. [5]
5. S¶n xuÊt nhùa novolac.
Nhùa novolac cã thÓ ®îc xuÊt theo hai ph¬ng ph¸p lµ liªn tôc vµ gi¸n ®o¹n ®i
tõ çc nguyªn liÖu ®Çu lµ focmalin, phenol, phenol hçn hîp víi çc phenol kh¸c.
Çc ®¬n phèi liÖu ®Ó s¶n xuÊt nhùa novolac cã thÓ kh¸c nhau nhiÒu tuú tõng nh·n
hiÖu nhùa nhng qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®Òu tu©n theo qui tr×nh ngng tô.
Qui tr×nh s¶n xuÊt nhùa novolac cã thÓ ph©n thµnh çc giai ®o¹n sau:
 §a nguyªn liÖu vµo thiÕt bÞ ph¶n øng.
 Trén hîp phenol vµ fomalin thµnh hçn hîp ®ång nhÊt.
 Cho xóc t¸c vµo hçn hîp ph¶n øng.
 Ngng tô phenol vµ focmalin ë nhiÖt ®é 98-100oC.
 Khö níc trong ch©n kh«ng vµ xö lý nhiÖt.
 Thªm çc chÊt bæ trî vµ tiÕn hµnh rãt nhùa.
Trong c«ng nghiÖp cã thÓ s¶n xuÊt novolac theo ph¬ng ph¸p kh«ng xóc t¸c vµ
díi ¸p suÊt cao. Khi ®ã axit focmic trong focmalin ®ãng vai trß chÊt khëi ®Çu, tèc
®é ph¶n øng ë ¸p suÊt cao lín h¬n so víi ¸p suÊt thêng nhng trong thùc tÕ s¶n
19
xuÊt n¨ng suÊt thiÕt bÞ ë ¸p suÊt thêng cao h¬n ë ¸p suÊt cao. Khi tiÕn hµnh trïng
ngng ë ¸p suÊt cao th× phenol ph¶i sö dông d nhiÒu (phenol : fomandehyt lµ
100:26 theo träng lîng ). HiÖu suÊt khi ®ã ®¹t 85-92% nhng hµm lîng phenol tù
do trong nhùa vÉn cao. §Ó kh¾c phôc cho thªm vµo axit osalic th× hiÖu suÊt ®¹t
107% vµ nhiÖt ®é ph¶n øng 180oC.
20
5.1. S¶n xuÊt nhùa novolac theo ph¬ng ph¸p liªn tôc.
Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt mµ hçn hîp nguyªn liÖu ®îc ®a vµo liªn tôc sÈn phÈm ph¶n
øng còng ®îc lÊy ra liªn tôc th«ng qua mét hÖ thiÕt bÞ nèi tiÕp nhau. Trong thêi
gian ph¶n øng nång ®é çc cÊu tö trong mét thÓ tÝch nµo ®ã kh«ng thay ®æi theo
thêi gian. Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt liªn tôc cã thÓ ph©n thµnh: qu¸ tr×nh liªn tôc tõng
bËc vµ qu¸ tr×nh dßng liªn tôc.
• Qu¸ tr×nh liªn tôc tõng bËc: Lµ qu¸ tr×nh liªn tôc x¶y ra tõng bËc trong mét
d·y thiÕt bÞ nèi tiÕp nhau thµnh mét hÖ t¸c dông liªn tôc. §Æc ®iÓm cña qu¸ tr×nh
lµ nång ®é çc cÊu tö kh«ng thay ®æi trong toµn bé thÓ tÝch cña thiªt bÞ sau khi ®¹t
®Õn tr¹ng th¸i æn ®Þnh. Sù thay ®æi nång ®é cña çc cÊu tö ban ®Çu vµ s¶n phÈm
cuèi cïng x¶y ra tõng bËc trong c¶ d·y thiÕt bÞ, ë mçi thiªt bÞ hçn hîp ph¶n øng
vµ chÊt láng ch¶y ra cã thµnh phÇn ®ång nhÊt.
Ph¬ng ph¸p liªn tôc ®ßi hái tÝnh to¸n thiÕt bÞ rÊt phøc t¹p, trong nhiÒu trêng
hîp cã thÓ tiÕn hµnh ph¶n øng trong çc th¸p cã ng¨n ph©n chia, mçi ng¨n t¬ng
øng víi mét thiÕt bÞ riªng biÖt. Hçn hîp nguyªn liÖu liªn tôc ®i vµo ng¨n ®Çu tiªn
vµ liªn tôc ®i ra ë ng¨n cuèi cïng. Xóc t¸c thêng ®a vµo tõ ng¨n ®Çu tiªn, mét sè
trêng hîp nhiÖt ®é ph¶n øng to¶ ra m¹nh ®Ó ph©n phèi nhiÖt ®Òu trong thiÕt bÞ
ph¶n øng th× xóc t¸c ®îc ®a vµo tõng ng¨n.
• Ph¬ng ph¸p dßng liªn tôc: Qu¸ tr×nh trong ®ã nång ®é çc cÊu tö thay ®æi
trong toµn bé kh«ng gian ph¶n øng còng gièng nh trong qu¸ tr×nh liªn tôc tõng
bËc, ®èi víi qu¸ tr×nh nµy nång ®é hçn hîp ph¶n øng kh«ng thay ®æi trong suèt
thêi gian ph¶n øng. Qu¸ tr×nh dßng liªn tôc thêng tiÕn hµnh trong thiÕt bÞ d¹ng
èng.
5.2. S¶n xuÊt novolac theo ph¬ng ph¸p gi¸n ®o¹n.
Nguyªn t¾c lµm viÖc cña ph¬ng ph¸p gi¸n ®o¹n:
Nguyªn liÖu tõ çc thïng chøa trong ph©n xëng nhê b¬m b¬m lªn çc thïng l-
êng träng lîng råi tõ ®ã ®i vµo thiÕt bÞ ph¶n øng.
Axit tõ thïng cao vÞ ®a vµo thïng lêng träng lîng hoÆc thÓ tÝch. Hçn hîp ph¶n
øng ®îc khuÊy ®Òu, thªm xóc t¸c ®Õn PH yªu cÇu (1,6-2,5).
21
§un nãng hçn hîp ph¶n øng ®Õn 55-60oC sau ®ã ngõng cÊp h¬i v× nhiÖt ®é
hçn hîp ph¶n øng tù t¨ng do ph¶n øng to¶ nhiÖt. Khi nhiÖt ®é hçn hîp ®¹t 98-
100oC th× hçn hîp b¾t ®Çu s«i vµ ngõng khuÊy, cho níc vµo vá bäc ngoµi cña thiÕt
bÞ ®Ó lµm l¹nh nhng ph¶i ®¶m b¶o hçn hîp ph¶n øng s«i nhÑ.Sau mét thêi gian
( kho¶ng 20 phót ) tiÕp tôc cho khuÊy vµ thªm xóc t¸c. Duy tr× ph¶n øng vµ tiÕn
hµnh lÊy mÉu kiÓm tra tû träng cña nhùa tíi khi ®¹t yªu cÇu.
Trong qu¸ tr×nh ph¶n øng tõ khi ®un nãng ®Õn lóc s«i, tû träng, ®é nhít cña
hçn hîp ph¶n øng thay ®æi kh«ng ®¸ng kÓ, do träng lîng ph©n tö trung b×nh thÊp
tan ®îc trong fomalin. Cïng víi thêi gian ph¶n øng nhùa t¹o thµnh cã khèi lîng
ph©n tö t¨ng dÇn, khã hoµ tan trong níc, phenol, fomalin kh«ng th©m gia ph¶n
øng. Sau khi s«i kho¶ng mét giê lîng phenol vµ fomandehyt kh«ng tham gia ph¶n
øng gi¶m kh«ng ®¸ng kÓ, ®é nhít cña nhùa t¨ng lªn lµ do çcc s¶n phÈm thÊp
ph©n tö ngng tô víi nhau.Giai ®o¹n sÊy nhùa nh»m môc ®Ých khö níc, metanol,
xóc t¸c dÔ bay h¬i, phenol, fomalin vµ çc s¶n phÈm phô.
Nhùa ®îc xö lý nhiÖt b»ng h¬i níc cã ¸p suÊt vµo vá bäc ngoµi cña thiÕt bÞ.
HiÖu suÊt nhùa ®¹t ®îc105-110% so víi träng lîng nhùa.
• Tãm l¹i ®èi víi ®çi ph¬ng ph¸p s¶n xuÊt ®Òu cã nh÷ng u ®iÓm vµ nhîc
®iÓm kh¸c nhau. Do vËy viÖc lùa chän ph¬ng ph¸p s¶n xuÊt nµo tuú thuéc vµo
môc ®Ých, yªu cÇu vÒ s¶n phÈm, yªu cÇu vÒ tri phÝ ®Çu t , ..
§èi víi ph¬ng ph¸p liªn tôc ®ßi hái hÖ thèng thiÕt bÞ rÊt phøc t¹p, tÝnh to¸n rÊt
chÝnh x¸c, n¨ng lîng tiªu tèn nhiÒu, hiÖu suÊt kh«ng cao.Tuy nhiªn ph¬ng ph¸p
nµy cho n¨ng suÊt cao.
§èi víi ph¬ng ph¸p gi¸n ®o¹n hÖ thèng thiÕt bÞ ®¬n gi¶n h¬n, cho hiÖu suÊt
cao, chi phÝ kinh tÕ Ýt h¬n ph¬ng ph¸p liªn tôc nhng cho n¨ng suÊt kh«ng cao, ®é
®ång ®Òu cña s¶n phÈm kÐm.Thùc tÕ s¶n xuÊt ph¬ng ph¸p gi¸n ®o¹n thêng ®îc
øng dông nhiÒu v× tÝnh kinh tÕ cao, d©y chuyÒn s¶n xuÊt ®¬n gi¶n vµ ®Æc biÖt lµ an
toµn vÒ m«i trêng ( hµm lîng metanol vµ phenol tù do cã trong níc th¶i).
S¬ ®å d©y chuyÒn s¶n xuÊt nhùa phenolfomandehit d¹ng novolac theo ph¬ng
ph¸p gi¸n ®o¹n (trang bªn).
22
S¬ ®å d©y chuyÒn s¶n xuÊt nhùa Phenolic d¹ng Novolac theo ph¬ng
ph¸p gi¸n ®o¹n
Ph©n ®o¹n
phenol phenol Crerol Xylenol Fomalin §Õn b¬m ch©n
kh«ng
14
1 3 4 5
2
15 Níc lÉn
HCl Axit oxalic Níc
nhùa
6
12 8 10
Axit oleic
13 9
H¬i níc
11
H¬i 7
níc
16 Nhùa Novolac
Kh«ng khÝ l¹nh
1,2,3,4,5,9,13 - Çc thïng lêng nguyªn liÖu.

6-M¸y läc
7- Nåi ph¶n øng trïng ngng vµ sÊy.
8- Thïng cao vÞ.
10- ThiÕt bÞ hoµ tan axit oxalic
11- ThiÕt bÞ lµm nãng ch¶y axit oleic.
12-Thïng cao vÞ cña axit oleic.
14- ThiÕt bÞ sinh hµn èng chïm.
15- Thïng chøa níc ngng tô.
16- Trèng lµm nguéi.
Ch¬ng 2 TÝnh To¸n kÜ thuËt

2.1. Tính phối liệu và cân bằng vật chất.
23
2.1.1.§¬n phèi liÖu
Nhùa novolac ®îc s¶n xuÊt theo ph¬ng ph¸p gi¸n ®o¹n, ®¬n phèi liÖu nh sau:
Phenol 96%: 100 phÇn träng lîng.
Focmandehyt 37% 70 phÇn träng lîng.
HCl 6N 1 phÇn träng lîng.
2.1.2.Cân bằng vật chất
S¬ ®å d©y chuyÒn s¶n xuÊt nhùa novlac:
Nguyªn liÖu §a tô Läc SÊy S¶n phÈm

Gi¶ thiÕt tæn hoa qua çc c«ng ®o¹n nh sau:
N¹p liÖu: 0,5%.
§a tô: 1%.
Läc, t¸ch: 0,5%.
SÊy: 0,5%.
§ãng gãi s¶n phÈm: 0,5%.
Thêi gian lµm viÖc:
Tæng sè ngµy trong n¨m: 365.
NghØ thø b¶y, chñ nhËt: 104.
NghØ lÔ, tÕt: 7.
NghØ b¶o dìng: 14.
Tæng sè ngµy lµm viÖc trong n¨m: 365-125 =240 (ngµy).
300
N¨ng suÊt thiÕt bÞ trong mét ngµy lµ: = 1,25 (tÊn/ngµy).
240
2.1.2.1.C©n b»ng vËt chÊt cho 1 tÊn s¶n phÈm.

Tõ sè lîng mét tÊn s¶n phÈm tÝnh ngîc l¹i ®Ó biÕt nguyªn liÖu ®Çu cÇn dïng.
C«ng ®o¹n ®ãng ngãi s¶n phÈm:
C«ng ®o¹n nµy tæn hao 0,5% nªn s¶n lîng cÇn s¶n xuÊt tríc khi ®a vµo c«ng
1000.100
®o¹n nµy lµ: = 1005 (kg).
99,5
Lîng tæn hao lµ: 1005 – 1000 = 5 (kg).
24
C«ng ®o¹n sÊy:
1005.100
C«ng ®o¹n nµy tæn hao 0,5% nªn s¶n lîng tríc khi sÊy lµ: =1010
99,5
(kg).
Lîng tæn hao lµ: 1010 – 1005 = 5 (kg).
C«ng ®o¹n läc vµ t¸ch níc:
C«ng ®o¹n nµy tæn hao 0,5% nªn s¶n lîc cÇn thiÕt lµ:
1010.100
=1015 (kg).
99,5
Lîng tæn hao lµ: 1015 – 1010 = 5 (kg).

C«ng ®o¹n ®a tô:
C«ng ®o¹n nµy tæn hao 1% nªn s¶n lîc cÇn thiÕt lµ:
1015.100
= 1025,26 (kg)
99
Lîng tæn hao lµ: 1025,26 – 1015 = 10,26 (kg).

C«ng ®o¹n n¹p liÖu:
1025,26.100
C«ng ®o¹n nµy tæn hao 0,5% nªn s¶n lîc cÇn thiÕt lµ: =1030,4
99,5
(kg).
Lîng tæn hao lµ: 1030,4 – 1025,26 = 5,14 (kg).
VËy tæng tæn hao c¶ qu¸ tr×nh lµ 3%.
Tõ ®¬n phèi liÖu:
100 kg phenol ph¶n øng víi 27 kg focmalin vµ 1 kg HCl thu ®îc 113 kg
nhùa Novolac.
Lîng phenol 100% cÇn thiÕt ®Ó t¹o ra 1030,4 kg nhùa Novolac lµ:
1030,4.100
= 911,86 (kg)
113
Lîng phenol 96% cÇn thiÕt ®Ó t¹o ra 1030,4 kg nhùa Novolac lµ:
911,86.100
= 949,85 (kg).
96
25
Lîng Focmalin 100% cÇn ®Ó t¹o ra 1030,4 kg nhùa Novolac lµ:
1030,4.27
= 246,2 (kg).
113
Lîng Focmalin 37% cÇn ®Ó t¹o ra 1030,4 nhùa Novolac lµ:

246,2.100
= 665,4 (kg).
37
1.1030,4
Lîng xóc t¸c cÇn thiÕt lµ: = 9,12 (kg).
113
C©n b»ng vËt chÊt cho mét tÊn s¶n phÈm.

Nguyªn liÖu Lîng vµo(kg) Lîng ra (kg) Tæn hao (kg)
Phenol 96% 949,85 28,49
Focmalin 37% 665,4 19,96
1000
HCl 6N 9,12 0,27
B¶ng c©n b»ng vËt chÊt cho 1 ngµy s¶n xuÊt

Nguyªn liÖu Lîng vµo (kg) Lîng ra (kg)
Phenol 96% 1187,31
Focmalin37% 831,75
1250 nhùa Novolac
HCl 6N 11,4
B¶ng c©n b»ng vËt chÊt cho 1 n¨m s¶n xuÊt.

Nguyªn liÖu Lîng vµo (kg) Lîng ra (kg)
Phenol 96% 284955
Focmalin 37% 199620
300.000 nhùa Novolac
HCl 6N 2736
2.2.TÝnh to¸n thiÕt bÞ

2.2.1.TÝnh to¸n thiÕt bÞ chÝnh.
2.2.1.1.TÝnh çc kÝch thíc cña th¸p.
TÝnh thÓ tÝch lµm viÖc cña th¸p:
Hçn hîp ph¶n øng gåm ba cÊu tö: phenol, dung dÞch focmalin, axÝt xóc t¸c.
ThÓ tÝch cña thÊp tÝnh theo c«ng thøc sau:
26
G hh
Vhh=Vhh ρ
hh
Trong ®ã Ghh: khèi lîng hçn hîp ph¶n øng.

Vhh: thÓ tÝch hçn hîp ph¶n øng.
ρhh : khèi lîn riªng cña hçn hîp ph¶n øng.
ρhh =0,01(ρ1a1+ρ2a2 +ρ3a3 +….). [7,Tr.14]
Trong ®ã : ρ1 ,ρ2 ,ρ3: khèi lîng riªng cña tõng cÊu tö: phenol, Focmalin,
HCl.
a1, a2, a3 :nång ®é phÇn tr¨m khèi lîng cña tõng cÊu tö.
ThiÕt bÞ lµm viÖc ë nhiÖt ®é 98oC, tra khèi lîng riªng cña çc cÊu tö ë nhiÖt
®é nµy lµ:
ρp=1005 (kg/m3)
ρf=1078 (kg/m3)
ρHCl=970 (kg/m3)
T¬ng tù ta tÝnh ®îc a1=58,48%, a2=40,93%, a3=0,58%.
VËy: ρhh =0,01(58,48.1005+ 40,93.1078 + 0,58.970)=1034.3(kg/m3).
Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt theo ph¬ng ph¸p gi¸n ®o¹n s¶n phÈm cã tÝnh chÊt tèt
trong thêi gian ph¶n øng lµ 4 giê. V× vËy ®Ó thÝch hîp víi thêi gian lµm viÖc mét
ngµy ta thiÕt kÕ thiÕt bÞ phÈn øng ®Ó s¶n xuÊt hai mÎ mét ngµy.
2030,9
Khèi lîng nguyªn liÖu trong mét mÎ lµ: 1015,45 ( kg)
2
1015,45
ThÓ tÝch hçn hîp ph¶n øng lµ: = 0,98 (m3).
1034,4
0,98
ThÓ tÝch lµm viÖc cña th¸p: Vlv= =1,4 (m3).
0,7
LÊy thÓ tÝch lµm viÖc cña th¸p lµ 1,4m3

LÊy ®êng kÝnh th¸p lµ: 1,2m.
1,4
ChiÒu cao cña th¸p lµ : H= 1,1304 =1,238 (m3)
LÊy H=1,3 m.
27
2.2.1.2.TÝnh to¸n c¬ khÝ cho thiÕt bÞ ph¶n øng.
M«i trêng lµm viÖc cña th¸p lµ m«i trêng axÝt, nång ®é axÝt <1% vµ nhiÖt ®é
lµ 98oC.Chän lo¹i vËt liÖu lµm thiÕt bÞ ph¶n øng cã tÝnh chÞu axÝt lµ thÐp kh«ng gØ
X17H13M2T.ThiÕt bÞ lµm viÖc ë ¸p suÊt thêng nªn chän ph¬ng ph¸p hµn th©n
h×nh trô.
ChiÒu dµy th©n h×nh trô ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau:
Dt P
S= +C [10,Tr.360 – 371]
2[σ ]ϕ − P
Trong ®ã : ϕ : hÖ sè bÒn cña thiÕt bÞ ph¶n øng theo ph¬ng ph¸p hµn
HÖ sè ϕ tra theo ®êng kÝnh thiÕt bÞ ph¶n øng vµ ph¬ng ph¸p gia c«ng ®îc ϕ
= 0,95.
P: ¸p suÊt lµm viÖc cña th¸p.
P= P1 +Pmt
P1: ¸p suÊt thuû tÜnh cña cét chÊt láng
Pmt: ¸p suÊt m«i trêng
P1=ρ.g.h
h: ChiÒu cao cét chÊt láng trong thiÕt bÞ ph¶n øng.
P1= 1034,4.9,81.0,87 = 8819,29 (N/m2)
P = 105 + 8819,29 = 108819,29 (N/m2)
[σ] : ®é bÒn cña vËt liÖu.
δk .η
§é bÒn kÐo [σk] = n
k
δc .η
§é bÒn ch¶y [σc] = n
c
nk, nc : HÖ sè an toµn giíi h¹n bÒn

η : HÖ sè diÒu chØnh, chän η =0,9
δk , δc : Giíi h¹n bÒn khi kÐo vµ khi ch¶y.
Víi thÐp kh«ng gØ: nk =2,6 nc =1,5
δk =540.106 δc = 220.106
28
540.10 6
[σk] = .0,9 =186,92.10 6 (N/m2)
2,6
220.10 6
[σc] = 0,9 =132.10 6 (N/m2)
1,5
Chän [σ] theo gi¸ trÞ ®é bÒn nhá [σ] =132.106

C : HÖ sè bæ sung
C=C1 +C2 +C3
C1: Bæ sung do ¨n mßn, nång ®é HCl<1%, C1 =0,001.
C2: Bæ sung do hao mßn, C2= 0
C3: Bæ sung do dung sai cña chiÒu dµy C3 = 0,4.10-3
C= 0,001+0,4.10-3 =1,4.10-3 (m).
[δ ].ϕ 132.10 6.0,95
MÆt kh¸c cã: P
=
108819,29
= 1152 > 50
Bá P ë mÉu cña biÓu thøc tÝnh s.

Dt .P 1,2.108819,29
S= =C = + 1,4.10 −3 = 1,93.10 −3
2.[δ ].ϕ 2.132.10 6.0,95
LÊy S =5mm.
KiÓm tra øng suÊt cña thµnh theo øng suÊt thö:
¸p suÊt thö : Po =Pth+ P1
Pth: ¸p suÊt thö thuû lùc. Víi P <0,5.106 th×
Pth =1,5P =1,5.108819,29 =163228,93(N/m2)
P1: ¸p suÊt thuû tÜnh cña níc.
P1 =ρ.g.h =970.9,81.0,87 = 8278,66(N/m2)
Po =162772,77 + 7993,19 =171507,6 (N/m2)
[ Dt + ( S − C )]Po δ c
δ= <
2.( S − C ).ϕ 1,2
[1,2 + 3,6.10 −3 ].171507,6 132.10 6

= 36, 215 . 10 6
< = 110.10 6.
2.3,6.10 −3.0,95 1,2
VËy S =5 mm tho¶ m·n ®iÒu kiÖn bÒn cña vËt liÖu.

§¸y vµ n¾p thiÕt bÞ: [10, Tr.381 – 398]
29
§¸y vµ n¾p thiÕt bÞ lµm cïng lo¹i vËt liÖu víi th©n thiÕt bÞ. §¸y ®îc hµn vµo
th©n thiÕt bÞ, ®¸y thiÕt bÞ cã èng dÉn s¶n phÈm. N¾p cã lç trôc çnh khuÊy, cöa
n¹p liÖu, cöa ra vµo vÖ sinh, n¾p ®îc nèi víi th©n b»ng bÝch nèi. ThiÕt bÞ lµm viÖc
ë ¸p suÊt lín h¬n 7.104 N/m2 vµ ®Æt ®øng nªn chän ®¸y vµ n¾p d¹ng elÝp cã gê.
ChiÒu dµy ®¸y vµ n¾p tÝnh theo c«ng thøc sau:
DP D
s = 3,8.[δ ].k .ϕ − P . 2.h + C
t t
k h b
hb: ChiÒu cao phÇn låi cña ®¸y vµ n¾p.

hb = 0,25.Dt = 0,25.1,2 =0,3(m)
Quy theo kÝch thíc chuÈn lÊy hb= 0,25 (m).
ϕh =0,95.
§êng kÝnh lç th¸o s¶n phÈm vµ cña n¹p liÖu lµ 150mm, cöa ra vµo vÖ sinh lµ
400mm
d 0,4
HÖ sè k =1- D =1− = 0,66
t 1,2
[δk ].k .ϕh 186,92.0,66.0,95.10 6

= = 979. > 30.
MÆt kh¸c P 108819,29
VËy bá P ë mÉu trong c«ng thøc tÝnh S.

108819,29 1
S= 6
. +1,4.10 −3 = 1,85.10 −3
3,8.186,92.10 .0,66.0,95 2.0,3
LÊy S = 5mm.
KiÓm tra øng suÊt thö:
[ Dt + 2.hb ( S − C ].P δ c
2
δ= <
7,6.k .ϕ h hb ( S − C ) 1,2
[1,2 2 + 2.0,3(5 −1,4)].171507,6

δ= = 44,07.10 6 < 155.10 6
7,6.0,66.0,95.0,3.3,6.10 −3
VËy S = 5mm tho¶ m·n yªu cÇu bÒn.VËy ®¸y vµ n¾p dµy 5mm.
Chän bÝch nèi:
30
ThiÕt bÞ lµm viÖc ë ¸p suÊt thêng nªn chän lo¹i bÝch liÒn b»ng thÐp ®Ó nèi n¾p
vµ th©n thiÕt bÞ, ®¸y thiÕt bÞ ®îc hµn vµo th©n thiÕt bÞ. Çc kÝch thíc chÝnh cña
bÝch nh sau:
D
Db
D1
Do
Dt
Dt D Db D1 Do Bu-long
db Z
1200 1400 1340 1290 1213 M36 36
2.2.3.TÝnh çnh khuÊy.[9, Tr.608 – 624]

ThiÕt bÞ ph¶n øng cã thÓ tÝch 1,4 m3 chÊt láng cã ®é nhít trung b×nh vµ qu¸
tr×nh ph¶n øng cã to¶ nhiÖt. Do vËy chän lo¹i çnh khuÊy h×nh khung. Çnh
khuÊy lo¹i nµy lµm t¨ng nhanh qu¸ tr×nh ph©n t¸n nhiÖt, chèng l¾ng cÆn ë ®¸y vµ
thµnh thiÕt bÞ.
Qu¸ tr×nh khuÊy thêng xuÊt hiÖn nh÷ng chç xo¸y vµ chuyÓn ®éng trßn cña
chÊt láng lµm mÊt n¨ng lîng vµ t¹o bät. §Ó kh¾c phôc cã thÓ ghÐp thªm çc thanh
ch¾n trong thiÕt bÞ ph¶n øng.
Çc kÝch thíc cña çnh khuÊy nh sau:
31
dM
h
Z
§êng kÝnh çnh khuÊy : dM= 0,85.D = 0,85.1,2 = 1,02 (m).
ChiÒu cao çnh khuÊy: h = 0,9.l = 0,9.0,9 = 0,81(m).
l: ChiÒu cao møc chÊt láng trong thiÕt bÞ ph¶n øng.
ChiÒu cao tõ ®¸y thiÕt bÞ ®Õn çnh khuÊy:
z= 0,11.dM = 0,11. 1,02 = 0,1122 (m).
BÒ dµy çnh khuÊy : s = 0,06. dM = 0,06. 1,02 = 0,0612 (m).
C«ng suÊt lµm viÖc cña çnh khuÊy :
NP = ξM. ρhh.n3.dM5 (w).
ξM = k . ξ ; k = 3,87.a.
a : Tû sè gi÷a chiÒu cao vµ ®êng kÝnh çnh khuÊy.
h 0,81
a= = = 0,736 .
dM 1,02
k= 3,78.0,736 = 2,847.
LÊy n = 0,8 (v/s).
ξ : H»ng sè phô thuéc chÕ ®é chuyÓn ®éng cña chÊt láng.
ρhh: khèi lîng riªng cña hçn hîp ph¶n øng.
ξM x¸c ®Þnh dùa vµo ®å thÞ quan hÖ ξM = f (Re).
ρ hh .n.d M 2 1034,4.0,9.0.8 2
ReM = = = 7,45.10 6 .
µ 130.10 −6
Dùa vµo ®å thÞ quan hÖ x¸c ®Þnh®îc ξM = 0,5.
32
NP = 0,5.1034,4.0,83.1,025 = 354,37 (w).
C«ng suÊt ®Ó th¾ng lùc c¶n cña chÊt láng:
Ny = k.ρhh.n3.dM5 (w).
C«ng suÊt më m¸y: NM = NP + Ny
NM = (k + ξM ). ρhh.n3.dM5 (w).
= (2,847 + 0,6).1034,4.0,83.1,025 = 2372,16 (w).
C«ng suÊt cña ®éng c¬ x¸c ®Þnh nh sau :
N
Ndc = ηM η: HiÖu suÊt cña ®éng c¬, η = 0,6 − 0,7
2372,16
Ndc = = 3649,47 (w).
0,65
§êng kÝnh trôc khuÊy x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:

Mx 3.10 6. N M
dk = 3 Mx =
9,81 n.π
n: Sè vßng quay cña çnh khuÊy, n = 0,8 (v/s).
3.10 6.2,37216
dk = 3
0,8.3,14.9,81
= 66 (mm).
Dùa vµo b¶ng quy chuÈn çnh khuÊy chän çnh khuÊy cã çc kÝch thíc chÝnh
nh sau :
dM =1060 (mm)
n = 0,3- 0,97 (v/s).
N = 0,01- 3,02 (KW).
dk = 65 mm.
Tõ çc kÝch thíc trªn chän hÖ dÉn ®éng lµ hÖ Pu-long MH5860_66 cã çc kÝch
thíc nh sau:[16]
d (mm) H (mm) H1(mm) M (kg)
65 2458 990 629
2.2.4.TÝnh b¶o «n thiÕt bÞ ph¶n øng:[15, Tr. 190 – 228]

B¶o «n thiÕt bÞ ph¶n øng nh»m môc ®Ých gi¶m sù mÊt m¸t nhiÖt ra m«i trêng
xung quanh, ®¶m b¶o nhiÖt ®é ph¶n øng vµ gi¶m tiªu tèn n¨ng lîng.
33
Qu¸ tr×nh truyÒn nhiÖt x¶y ra theo s¬ ®å sau:
tT2
t1 tT3
tT1
t2
δt δ bo
Trong ®ã : t1: NhiÖt ®é h¬i níc b·o hoµ, t1=120oC.

tT1: NhiÖt ®é thµnh thiÕt bÞ phÝa trong th¸p.
tT2: NhiÖt ®é thµnh thiÕt bÞ phÝa ngoµi th¸p.
tT3: NhiÖt ®é thµnh thiÕt bÞ gi¸p víi kh«ng khÝ
t2 : NhiÖt ®é m«i trêng xung quanh.
δt: ChiÒu dµy líp vá ¸o
δbo: ChiÒu dµy líp b¶o «n
Coi qu¸ tr×nh truyÒn nhiÖt lµ ®¼ng nhiÖt: nhiÖt do h¬i cÊp cho thµnh thiÕt bÞ
(q1) b»ng nhiÖt truyÒn qua líp vá ¸o (q2) b»ng nhiÖt truyÒn qua líp b¶o «n (q3)
b»ng nhiÖt cÊp cho m«i trêng xung quanh.
q1= q2 =q3 = q4.
q1 = α1(t1 – tT1)
(tT 1 − tT 2 )
q2 =
∑r
tT 2 − tT 3
q3 = δ bo ; q4 =α2(tT3-t2).
λ bo
1 δ
Trong ®ã: ∑r = r + λ
t
c t
rc: NhiÖt trë do cÆn cña h¬i níc, rc = 5800 (w/m2.®é).
34
δt : ChiÒu dÇy líp vá ¸o, lÊy δt = 3mm.
λt : HÖ sè dÉn nhiÖt cña thÐp lµm vá ¸o λt = 46(w/m2.®é).
λbo: HÖ sè dÉn nhiÖt cña vËt liÖu b¶o «n.
α1: HÖ sè cÊp nhiÖt cña h¬i níc.
α2: HÖ sè cÊp nhiÖt ra m«i trêng.
tT1 = t1 – q1/α1.
boδ
tT2 = tT3 + λ .q3 .
bo
q δ
q.∑r = t1 - α − tT 3 − λ .q3 .
1 bo
1 bo
t t 1 δ
∑r = α ( t − t ) − α − λ .
1− 2 bo
2 T2 2 1 bo
 α 1 ( t1− t T 3 ) − α 2 ( tT 3 − t 2 ) 
δbo = λ bo  − ∑ r .
 α 1α 2 ( tT 3 − t 2 ) 
HÖ sè cÊp nhiÖt tõ thiÕt bÞ ph¶n øng ra m«i trêng xung quanh x¸c ®Þnh theo
c«ng thøc: α2 = 9,3 + 0,058.tT3 (w/m2.®é). [7, Tr. 41]
Gi¶ thiÕt: tT3 = 40oC.
α2= 9,3 + 0,058.40 = 11,62 (W/m2.®é ).
HÖ sè cÊp nhiÖt cña h¬i níc α1:
H¬i níc ®i trong tiÕt diÖn h×nh vµnh kh¨n gi÷a vá ¸o vµ th©n thiÕt bÞ. ChuÈn sè
Nuxen x¸c ®Þnh nh sau :
da
Nu = 0,23.Re0,8.Pr0,4.( d )0,45. [7, Tr. 198]
b
da : §êng kÝnh ngoµi cña èng trong .

db: §êng kÝnh trong cña èng ngoµi
ω.d td ρ µ.C p
Re = µ
; Pr =
λ
ω : Tèc ®é cña h¬i (m/s), lÊy ω = 25 (m/s).
35
1,3 +1,21
dtd: §êng kÝnh t¬ng ®¬ng, dtd = = 1,255 (m).
2
ρ: Khèi lîng riªng cña h¬i níc ρ = 1,1199 (kg/m3).

Cp: NhiÖt dung riªng cña h¬i níc, Cp= 2,114.103 (J/kg.®é)
µ: §é nhít cña h¬i, µ = 138,85.10-7 (N.s/m)
25.1,255.1,1199
Re = = 253.10 4 .
138,85.10 −7
µ.C p 138,85.10 −7 2,114.10 3

Pr = = = 1,08
λ 2,7179.10 −2
1,21 0 , 45
Nu = 0,23.( 253.10 4 ) 0,8 .(1,08) 0 , 4 ( ) = 30441,2
1,3
Nu.λ 30441,2.2,7179.10 −2
α1 = d td
=
1,255
= 659,25
TÝnh ∑r :
1 δt 1 3.10 −3
∑r = r λ 5800
+ = = = 2,37.10 −4
c t 46
λt : HÖ sè dÉn nhiÖt cña vËt liÖu lµm vá ¸o.

Chän vËt liÖu b¶o «n lµ b«ng thuû tinh bäc v¶i thuû tinh cã:
λbo = 0,133(w/m.®é).
 659,25(120 − 40). −11,62(40 − 25) 
δbo = 0,133. − 2,37.10 −4  = 0,0608( m)
 11,62.659,25.( 40 − 25) 
lÊy δbo = 60 mm.

KiÓm tra nhiÖt ®é b¶o «n:
1
HÖ sè truyÒn nhiÖt: K = 1 + ∑ r + δ bo + 1
α1 λbo α2
1
= 1,85
= 1 60.10 −3 1 (w/m.®é).
+ 2,37.10 −4 + +
753,7 0,133 11,62
K (t tb − t 2 ) 1,85(109 − 25)
tbo = t2 + = 25 + = 38,4 oC.
α2 11,62
98 + 120
ttb : NhiÖt ®é trung b×nh cña h¬i, ttb= = 109 oC.
2
36
Víi gi¶ thiÕt 40oC th× sai sè ~5% nªn kÕt qu¶ trªn lµ chÊp nhËn ®îc.
2.2.5.TÝnh thiÕt bÞ ®ì. [10, Tr. 434 – 439]
Qu¸ tr×nh lµm viÖc thiÕt bÞ ph¶n øng chÞu nhiÒu t¸c ®éng kh¸c nhau: ¸p suÊt
lµm viÖc, träng lîng hçn hîp ph¶n øng, øng suÊt vµ nh÷ng rung ®éng trong qu¸
tr×nh lµm viÖc. Do vËy cÇn cã hÖ thèng ®ì thiÕt bÞ ph¶n øng. HÖ thèng ®ì cã thÓ lµ
ch©n ®ì hoÆc tai treo, trong ®ã tai treo ®îc sö dông nhiÒu h¬n c¶ do kÝch thíc gän,
kh«ng tèn diÖn tÝch, ph©n bè t¶i träng ®Òu. ®Ó chän lo¹i tai treo phï hîp cÇn x¸c
®Þnh träng lîng t¶i träng cña toµn bé thiÕt bÞ ph¶n øng.
Khèi lîng toµn bé thiÕt bÞ ph¶n øng:
M= mtb + md +mn +mvo +mk +mbo +mnl + mbs
mtb: Khèi lîng thiÕt bÞ ph¶n øng.
md, mn : Khèi lîng ®¸y vµ n¾p thiÕt bÞ ph¶n øng.
mvo, mbo : Khèi lîng vá ¸o vµ khèi lîng líp b¶o «n .
mk: Khèi lîng çnh khuÊy.
mnl : Khèi lîng nguyªn liÖu.
mbs: Khèi lîng bæ sung.
mtb = ρ.V =ρ
π
4
(D n
2
− Dt .h
2
)
π
= 7,9.10 3.
4
(1,21 2
−1,2 2 ).1,5 = 224,15 (kg).
Khèi lîng ®¸y vµ n¾p thiÕt bÞ ®îc tra theo ®êng kÝnh vµ chiÒu cao gê, ®îc
kÕt qu¶ sau: md = mn = 64,2 (kg). [10, Tr. 384]
Khèi lîng vá ¸o, vá ¸o lµm b»ng thÐp cacbon:
mvo = ρvo .
π
4
(D n
2 2
− Dt .h . )
ρvo : Khèi lîng riªng cña thÐp çcbon, ρvo=7,85.103(kg/m3)
π
mvo= 7,85. 4 (1,306 2 −1,3 2 ).1,5 = 144,53 (kg).
mbo = ρbo.
π
4
(D n
2
− Dt .h
2
)
h: ChiÒu cao líp vá b¶o «n, b»ng chiÒu cao hçn hîp chÊt láng.
37
ρbo =200 kg/m3
π
mbo= 200.0,87.
4
(1,426 2
−1,306 2 ) = 45 (kg).
mk: Khèi lîng çnh khuÊy vµ hÖ dÉn ®éng.

mk= 629 + 50 = 679 kg.
mnl: Khèi lîng nguyªn liÖu mét mÎ, mnl =1015,45 kg.
Tæng khèi lîng toµn th¸p lµ:
M = 224,5 + 64,2.2 + 144,53 + 45 + 679 + 1015,45 = 2236,88 kg.
2236,88.9,8
Chän tai treo lo¹i bèn tai, t¶i träng mçi tai treo lµ = 5480,35 (N)
4
Chän tai treo chÞu t¶i träng lµ 104 (N), t¶i träng cho phÐp trªn bÒ mÆt ®ì lµ
1,12.106 (N). Çc kÝch thíc chÝnh cña tai treo lµ:
B1
a
s
H
L
a
S
L 20 B
L = 110 B =85 B1 = 90 H =170.

a = 15 d = 23 S=8 L =45 .
2.3.TÝnh thiÕt bÞ phô.
2.3.1.ThiÕt bÞ ngng tô.
38
ThiÕt bÞ ngng tô cã nhiÖm vô ngng tô níc vµ çc cÊu tö dÔ bay h¬i, çc chÊt
ngng tô nµy sÏ quay trë l¹i thiÕt bÞ ph¶n øng tiÕp tôc ph¶n øng cho hiÖu suÊt cao
h¬n, ph¶n øng triÖt ®Ó h¬n.
Chän thiÕt bÞ ngng tô d¹ng èng chïm sö dông t¸c nh©n lµm l¹nh lµ níc ®i bªn
ngoµi èng vµ h¬i ®i trong èng. Hai lu thÓ chuyÓn ®éng ngîc chiÒu nhau. Qu¸ tr×nh
biÕn ®æi nhiÖt ®é trong hai lu thÓ nh sau:
Níc l¹nh : 25oC 40oC.
H¬i níc : 100oC 100oC.
HiÖu sè nhiÖt ®é trung b×nh cña hai lu thÓ;
∆tl =100 – 25 =75oC.
∆tb =100 – 40 =60oC.
75 + 60
∆ttb = 2
= 67,5 C.
o
40 + 25
NhiÖt ®é trung b×nh cña níc: = 32,5 oC.
2
TÝnh nhiÖt trao ®æi vµ lîng níc cÇn dïng:

Lîng nhiÖt do h¬i níc cÊp lµ: Q = m.r.
m: Lu lîng h¬i níc (kg/s).
r : Èn nhiÖt ngng tô cña h¬i níc, r = 2264.103(J/kg)
39
ë ®©y gi¶ thiÕt m = 0,02(kg/s).
Q = 0,02.2264.103 =45200(J/s).
MÆt kh¸c nhiÖt lîng níc nhËn vµo lµ: Q = m1 .Cp .∆t.
m1: Khèi lîng níc dïng(kg/s).
Cp: NhiÖt dung riªng cña níc, Cp = 4,22.103(J/kg.®é).
Q 45200
m1= C = = 0,715 (kg/s).
p ∆t 4,22.10 3.15
TÝnh hÖ sè cÊp nhiÖt cña tõng lu thÓ.

HÖ sè cÊp nhiÖt phÝa h¬i níc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:
0 , 25
 r 
α1 = 2,04. A.
 
 [15, Tr.332]
∆
 1 .H
t 
A: HÖ sè phô thuéc nhiÖt ®é, t¹i 100oC , A = 179.

H: ChiÒu cao cña èng truyÒn nhiÖt, lÊy H = 0,5m.
R : NhiÖt ngng tô cña h¬i níc tÝnh b»ng Kcal/kg,
r = 539,4(Kcal/kg).
0 , 25 0 , 25
 539,4   539,4 
α1 = 2,04.179.
 
 = 365,15
 ∆t .0,5 
 .
 ∆t1 .0,5   1 
Gi¶ thiÕt níc ch¶y xo¸y. ChuÈn sè Nuxen x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:
0 , 25
 Pr 
Nu = 0,21.( Re ) ( Pr )   [10, Tr.14]
0 ,8 0 , 43
 Pr  .
 t 
Pr : ChuÈn sè Pran ë nhiÖt ®é trung b×nh cña níc ,
t¹i 32,5oC, Pr = 5,1425.
Prt : ChuÈn sè Pran t¹i nhiÖt ®é tT2.
0 , 25 0 , 24
 5,14   5,14 
Nu = (
0,021. 2.10 ) ( 5,1425)
4 0 ,8 0 , 43

 Pr   =117,18
 Pr  
 t   t 
40
Sè lÇn ∆t1 α1 q1 α2 q2
1 32 879,87 28155,87 3651,93 62813,25
2 35 866,38 30113,25 3558,35 44301,47
3 38 842,87 32029,06 3462,2 26520,6
4 37 848,5 31399,8 3519,35 32527,09
0 , 25
Nu.λ  5,14 
α2 = = 3459,6
 Pr  
d  t 
HÖ sè cÊp nhiÖt ë hai lu thÓ phô thuéc nhiÖt ®é têng. V× vËy gi¶ thiÕt tõng bíc
®Ó tiÕp cËn kÕt qu¶ ®óng. Sè liÖu tÝnh to¸n nh b¶ng sau d©y:
VËy kÕt qu¶ nhËn ®îc q1 = q2 = qtb =31963,45.
Q 45220
BÒ mÆt truyÒn nhiÖt lµ: F = = =1,41 (m2).
q 31963,45
1,41 1,41
Sè èng truyÒn nhiÖt : n = π.d .H = = 36
π.0,025.0,5
Quy chuÈn sè èng truyÒn nhiÖt , n = 37 èng. [10, Tr. 48]

§êng kÝnh thiÕt bÞ : D = t(n-1) + 4.dn.
t : Bíc èng , t = 1,3.dn = 1,3.0,025 = 0,0325.
D = 0,0325.(7-1) +4.0,025 = 0,295.
Lµm trßn D = 300mm..
VËy thiÕt bÞ ngng tô cã çc th«ng sè nh sau :
N = 37.
d =25x2 mm.
D =300 mm.
H = 500 mm.
2.3.2. Thïng chøa, thïng lêng.
Thïng chøa nguyªn liÖu gåm cã thïng chøa phenol, thïng chøa focmalin,
thïng chøa HCl vµ mét sè chÊt phô trî kh¸c. Trong ph©n xëng s¶n xuÊt focmalin
chøa trong thïng ®ñ sö dông cho mét ngµy s¶n xuÊt, thïng chøa HCl còng t¬ng tù
nh vËy.Riªng víi phenol trong ph©n xëng ®îc ®a vµo víi lîng ®ñ dïng cho mét
mÎ vµ ®îc ®un nãng ch¶y ngay trong thiÕt bÞ chøa, sau ®ã nhê b¬m b¬m lªn thïng
lêng qua ®êng èng cã b¶o «n.
2.3.2.1.Thïng chøa focmalin.
41
d2
d1
l
Dung dÞch focmalin cã tÝnh chÊt nh mét rîu ®a chøc, v× vËy mét sè vËt liÖu
bÒn víi m«i trêng nµy nh thÐp kh«ng gØ, ë ®©y ta chän thÐp X18H10T. §é bÒn
cña lo¹i vËt liÖu nµy nh sau:
σk = 540.106 (N/m2) ; σc = 300.106 (N/m2) [10, Tr. 310]
Khèi lîng focmalin sö dông trong mét ngµy lµ 832 kg. Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt th-
êng lÊy nhiÒu h¬n 10%. Do vËy khèi lîng focmalin lµ:
832 + 83,2 = 915 kg.
m
ThÓ tÝch focmalin lµ: V2 = ρ 2
2
ρ2 : Khèi lîng riªng focmalin ë ®iÒu kiÖn thêng (25oC).

915
V2= = 0,8 (m3).
1140
0,8
ThÓ tÝch thïng chøa focmalin : V = =1,15 (m3).
0,7
LÊy thÓ tÝch thïng chøa focmalin lµ 1,2 m3.

Chän ®êng kÝnh thïng chøa 1m, chiÒu dµi thïng chøa lµ :
1,2
L2 = =1,53( m 3 )
3,14.0,25
LÊy L2 = 1,6 m.
TÝnh chiÒu dµy thïng chøa:
DP
S = 2[σ ]ϕt − P + C . [10, Tr. 360]
Dt : §êng kÝnh trong cña thïng chøa.

P : ¸p suÊt trong cña thïng chøa (N/m2).
ϕ : HÖ sè phô thuéc lo¹i thiÕt bÞ ph¶n øng, thiÕt bÞ hµn ϕ = 0,9.
42
[σ] : Giíi h¹n bÒn cña vËt liÖu (N/m2).
C: HÖ sè bæ sung.
0,8.4
P = Pmt + P1 = 105 + 11409,81. = 111397( N / m 2 )
3,14
[σ] : §é bÒn cña vËt liÖu.

δk .η δc .η
§é bÒn kÐo [σk] = n ; §é bÒn ch¶y [σc] = n
k c
nk, nc : HÖ sè an toµn giíi h¹n bÒn

η : HÖ sè diÒu chØnh, chän η =0,9
σk , σc : Giíi h¹n bÒn khi kÐo vµ khi ch¶y.
Víi thÐp kh«ng gØ X18H10T: nk =2,6 nc =1,5
σk =540.106 σc = 300.106
540.10 6
[σk] = .0,9 =186,92.10 6 (N/m2)
2,6
300.10 6
[σc] = .0,9 =180.10 6 (N/m2)
1,5
Chän [σ] theo gi¸ trÞ ®é bÒn nhá [σ] =180.106.

C = C1 + C2 + C3.
T¬ng tù nh tÝnh chiÒu dµy thiÕt bÞ ph¶n øng:
C1 = 10-3 C2 = 0 C3 = 0,22.
C = 1,22.10-3(m).
[δ ].ϕ 180.10 6.0,95
MÆt kh¸c cã: = = 1535 > 50
P 111397
Bá P ë mÉu cña biÓu thøc tÝnh S.

Dt .P 1,2.111397
S= =C = + 1,2210 −3 = 1,54.10 −3 (m).
2.[δ ].ϕ 6
2.180.10 .0,95
LÊy S = 3 mm.
KiÓm tra øng suÊt cña thµnh theo øng suÊt thö:
¸p suÊt thö : Po =Pth+ P1
Pth: ¸p suÊt thö thuû lùc. Víi P <0,5.106 th× :
43
Pth =1,5P =1,5.111397 =167095,5095,5 (N/m2)
P1: ¸p suÊt thuû tÜnh cña níc víi chiÒu cao t¬ng øng.
Po =167095,5 + 9,81.970.1,02 =176793,03 (N/m2)
[ Dt + ( S − C )]Po δ c
δ= <
2.( S − C ).ϕ 1,2
[1,2 + 1,78.10 −3 ].17176793,03 132.10 6

−3
= 62,8210 6
< = 110.10 6.
2.1,78.10 .0,95 1,2
VËy S =3 mm tho¶ m·n ®iÒu kiÖn bÒn cña vËt liÖu.

KÝch thíc thïng chøa focmalin nh sau :
D = 1000, L = 1600, S = 3.
2.3.2.2.Thïng chøa HCl
HCl lµ lo¹i axit m¹nh,cã tÝnh ¨n mßn nªn chän vËt liÖu lµm thïng chøa cïng
lo¹i víi vËt liÖu lµm thiÕt bÞ ph¶n øng. Khèi lîng axit sö dông trong mét ngµy lµ:
11,4 + 1,14 = 12,54 kg.
12,54
ThÓ tÝch axit ; = 0,0114 (m3).
1095,8
0,0114
ThÓ tÝch thïng chøa: = 0,0163 (m3).
0,7
VËy thÓ tÝch thïng chøa axit lµ : 20 (l).

0,02.4
Chän d = 200, chiÒu dµi thïng chøa lµ : = 0,116 (m3).
3,14.0,2
VËy kÝch thøc thïng chøa HCl lµ :

D = 200, L = 150, V = 20 (l).
2.3.2.3. Thïng lêng cña focmalin.
Khèi lîng focmalin trong mét mÎ lµ: 416 kg.
416
ThÓ tÝch focmalin trong mét mÎ lµ: = 0,365 (m3).
1140
0,365
ThÓ tÝch thïng lêng : = 0,52 (m3).
0,7
Chän ®êng kÝnh thïng lêng lµ 0,8 m.

0,52.4
ChiÒu cao thïng lêng: =1,03 (m).
3,14.0.8 2
44
T¬ng tù ta tÝnh chiÒu dµy thïng lêng lµ 3 mm.
2.3.2.4. Thïng lêng vµ thïng chøa phenol.
Khèi lîng phenol trong mét mÎ lµ: 594kg.
593,75
ThÓ tÝch phenol : = 0,561
1058
0,561
ThÓ tÝch thïng lêng phenol : = 0,8 (m3).
0,7
0,8.4
Chän ®êng kÝnh thïng lêng lµ 1m, chiÒu cao thïng lêng lµ : =1,02
3,14.1
(m).
LÊy chiÒu cao thïng lêng lµ :1,2 m.
TÝnh t¬ng tù ta ®îc chiÒu dµy thïng lêng vµ thïng chøa lµ 3mm.
§ång nhÊt çc kÝch thíc cña thïng chøa vµ thïng lêng:
§êng kÝnh 1m, chiÒu cao (chiÒu dµi) 1,2m. Riªng thïng chøa focmalin ®êng
kÝnh 1,2m, chiÒu dµi 1,5m.
2.3.3. TÝnh b¬m chÊt láng.
Môc ®Ých cña viÖc tÝnh b¬m lµ lùa chän lo¹i b¬m thÝch hîp nhÊt, tèn Ýt n¨ng
lîng nhÊt ®Ó ®a thïng chøa tõ thïng chøa lªn thïng lêng nguyªn liÖu.
Chän vÞ trÝ ®Æt b¬m sao cho chÊt láng tù ch¶y vµo (Hh =0), chän H® = 10 m.
Gi¶ thiÕt ®êng èng tæng céng lµ 30 m, trªn ®êng èng cã mét van tiªu chuÈn, hai
khöu vu«ng gãc, chÊt láng chuyÓn ®éng víi vËn tèc 2 m/s.
¸p suÊt cÇn thiÕt cña b¬m cÇn t¹o ra lµ:
P2 − P1
H= + hm + ho .9, [Tr. 438]
ρ.g
P1, P2 : ¸p suÊt trªn bÒ mÆt chÊt láng trong kh«ng gian ®Èy vµ kh«ng gian
hót.
Ho : ChiÒu cao n©ng.
Hm: ChiÒu cao ¸p suÊt ®Ó th¾ng trë lùc.
∆P = ∆P® + ∆Pm + ∆Pc + ∆PH + ∆Pt + ∆Pk [9, Tr. 440]
ω 2
∆P® : ¸p suÊt ®éng lùc häc ∆P® = ρ 2 (N/m2).
45
∆Pm : ¸p suÊt kh¾c phôc trë lùc ma s¸t.
L ρ.ω2 L
∆Pm = λ. d . 2 =λ
d td
.∆Pd
td
λ: HÖ sè ma s¸t.
L : ChiÒu dµi èng dÉn.
dt® : §êng kÝnh t¬ng ®¬ng cña èng.
∆Pc : ¸p suÊt ®Ó th¾ng trë lùc côc bé.
∆Pc = ξ.∆P® .
ξ : HÖ sè trë lùc côc bé.
∆PH: ¸p suÊt kh¾c phôc ¸p suÊt thuû tÜnh cña chÊt láng trong èng.
∆Pt : ¸p suÊt kh¾c phôc trë lùc trong thiÕt bÞ.
∆Pk : ¸p suÊt bæ sung cuèi ®êng èng.
ë ®©y ta bá qua ∆Pk , ∆Pt, ∆PH (trong ®êng èng kh«ng cã chÊt láng nµo
kh¸c).
VËy : ∆P = ∆P® + ∆Pm + ∆Pc .
• Chän b¬m ®Ó b¬m phenol:
ω 2
1058.2 2
∆P® = ρ = = 2116 (N/m2).

2 2
L
∆Pm = λ d .∆Pd .
td
dt® = 100 mm, L = 30 m.

ω.d td .ρ
ë ®©y hÖ sè trë lùc côc bé phô thuéc chuÈn sè Reynol: Re = µ
ω : VËn tèc chuyÓn ®éng cña chÊt láng (m/s).

ρ : Khèi lîng riªng cña chÊt láng.
µ : §é nhít cña phenol ë 42oC, µ = 4,77.10-3(N.s/m2).
2.0,1.1058
Re = = 44360,587
4,77.10 −3
Re >104 ⇒ ChÊt láng ch¶y xo¸y, λ x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau:
46
1  6,81 1 
= −2. lg ( ) 0,9 + [9, Tr. 380]
λ  44360,587 3,7 

⇒ λ =0,775
30
∆Pm = 0,775. 0,1 .2116 = 491970 (N/m2).
∆PC = ξ.∆P® .
Van tiªu chuÈn D = 100 → ξ→ = 4,1.
Khöu vu«ng gãc Re < 2.105 → ξ = 1,1.
∆PC = (4,1 +3.1,1).2116 = 15658,4(N/m2).
VËy : ∆P = 15658,4 + 491970 + 2116 = 509744,4(N/m2).
∆P 509744,4
→ hm = =
g .h 1058.9,81
= 49,11 (m).
H = 49,11 + 10 = 59,11 (m).

Q.ρ.g .H
C«ng suÊt cña b¬m: N = 1000η
Q: N¨ng suÊt cña b¬m (m3/h), lÊy Q = 5 m3/h.

η : HiÖu suÊt chung cña b¬m , lÊy η = 0,8.
5.1058.9,81.59,11
N= =1,065 (kw).
1000.0,8.3600
N
C«ng suÊt ®éng c¬ ®iÖn : N®c = η .η
tr dc
η®c : HiÖu suÊt ®éng c¬ ®iÖn, η®c = 0,8.

ηtr : HiÖu suÊt truyÒn ®éng, ηtr = 0,8.
C«ng suÊt ®éng c¬ ®iÖn thêng ®îc chän lín h¬n c«ng suÊt ®éng c¬ tÝnh to¸n.
N®cc =β.N®c.
β : HÖ sè dù tr÷ c«ng suÊt, lÊy β = 1,4.
1,065
N®c = =1,66
0,8.0,8
N®cc = 1,4.1,66 = 2,33 (kw).

VËy ta chän b¬m lo¹i X ( b¬m ly t©m) tho¶ m·n çc yªu cÇu sau:
H = 98 Q = 5m3/h.
47
Quy chuÈn : [9, Tr. 447]
Q = 3 → 288 m3/h. H = 10 → 143 m.
N = 1450→2900 v/ph. Hh = 2,8 m.
• Chän b¬m ®Ó n©ng focmalin:
T¬ng tù nh phÇn trªn :
∆P = ∆P® + ∆Pm + ∆Pc .
22
∆P® = 1140. = 2280 (N/m2).
2
L
∆Pm = λ d .∆Pd .
td
TÝnh λ
ω.d td .ρ 2.0,1.1140
= 1,5.10 −3 =15,2.10
4
Re = µ
1  6,81 0 ,9 1 
= −2 lg ( ) + = 0,7745
λ  15,2.10
4
3,7 
⇒ λ = 0,7745
30
∆Pm = 0,7745.
0,1
.2280 = 529758 (N/m2).
∆Pc = 4,1.2280 + 3.1,1.2280 = 16872 (N/m2).

∆P = 529758 + 16872 + 2280 = 548910 (N/m2).
∆P 548910
Hm = = = 49,08 (m2).
ρ.g 9,8.1140
H = 49 + 10 = 59 (m).
VËy b¬m ®îc chän ph¶i tho¶ m·n : Hh = 0 H® =10 m h = 98,3 m
Q = 5 m3/h.
VËy ë ®©y ta còng chän b¬m lo¹i X cã çc th«ng sè nh trªn.
2.3.4.TÝnh c©n b»ng nhiÖt lîng.
Chän chÊt cÊp nhiÖt nãng lµ h¬i níc ¸p su©t 2 at, nhiÖt ®é s«i lµ 120oC. ChÊt mang
nhiÖt lµ níc l¹nh cã çc th«ng sè nh sau:
NhiÖt ®é ®Çu lµ 25oC, nhiÖt dung riªng CP = 4178(J/kg.®é).
48
NhiÖt ®é çc cÊu tö ban ®Çu lµ: phenol 42oC, focmalin vµ HCl lµ 25oC.
• Çc giai ®o¹n x¶y ra trong thiÕt bÞ ph¶n øng nh sau:
+ §un nãng hçn hîp lªn 70oC.
+ Hçn hîp ph¶n øng tù t¨ng nhiÖt ®é do ph¶n øng to¶ nhiÖt.
+ Duy tr× hçn hîp s«i trong thêi gian ph¶n øng.
+ TiÕn hµnh sÊy nhùa ë nhiÖt ®é cao h¬n nhiÖt ®é s«i cña hçn hîp.
NhiÖt dung riªng cña çc hîp chÊt ho¸ häc ®îc tÝnh theo c«ng thøc sau: M.C
= n1.C1 +n2.C2 + …. nn.Cn [9, Tr. 152]
M: Khèi lîng mol cña hîp chÊt.
n1, n2, … nn :Ýè mol nguyªn tè trong hîp chÊt.
C1 , C2 , …Cn: NhiÖt dung cña çc nguyªn tè. Cô thÓ nh sau:
Tªn nguyªn tè NhiÖt dung (J/kg.®é)
C 11700
H 18000
O 25100
Cl2 33500
TÝnh theo c«ng thøc trªn ta ®îc kÕt qu¶ nh sau:
CP = 2162,76(J/kg.®é) CF = 2426,66(J/kg.®é).
CHCl =1410,96(J/kg.®é) CthÐp = 23,526(J/kg.®é).
2.3.4.1.C©n b»ng nhiÖt lîng khi cho phenol nãng ch¶y vµo thiÕt bÞ ph¶n
øng.
NhiÖt do phenol mang vµo lµm t¨ng nhiÖt ®é hçn hîp lªn t tb. Ph¬ng tr×nh
c©n b»ng nhiÖt nh sau:
QP = QF + QHCl + QTB.
QP = GP.CP.( 42 – ttb ).
QTB =GTB.CTB.( ttb - 25).
QF =GF.CF.( ttb - 25).
QHCl =GHCl CHCl.(ttb -25).
GP.CP.( 42 – ttb ) = (GP.CP + GF.CF + GHCl.CHCl).( ttb –25).
49
TÝnh ®îc ttb = 34,5oC.
2.3.4.2.C©n b»ng nhiÖt cho giai ®o¹n cÊp nhiÖt tõ 34,5oC ®Õn 70oC.
Ph¬ng tr×nh c©n b»ng nhiÖt:
Qv + Qh = QR + Qm.
Qv , QR : NhiÖt cña hçn hîp ë 34,oC vµ 70oC.
Qv = Gv.CPv.ttb.
Chh = C1.x1 + C2.x2 + C3.x3 .
Ci : NhiÖt dung tõng cÊu tö.
Xi : Thµnh phÇn cÊu tö theo khèi lîng.
Chh = 0,58.2162,76 + 0,41.2426,66 + 0,01.1410,96
= 2266,65(J/kg.®é).
Qv = 2266,65.1015,45.34,5 = 79407606,12(J).
QR = 2266,65.1015,45.70 = 161116882 (J).
Qm : NhiÖt mÊt m¸t ra m«i trêng xung quanh.
Qm = Qm1 + Qm2 + Qm3 .
Qm1 : NhiÖt mÊt m¸t ®Ó ®èt nãng thiÕt bÞ ph¶n øng vµ çnh khuÊy.
Qm1 = GHCl CHCl.(70-34,5)
Qm1 = 402,4.23,562.(70 – 34,5 ) = 336587,88 (J).
Qm2 : NhiÖt mÊt do phÇn cã b¶o «n.
Qm2 = K1.F1.∆t.τ (J)
K1 : HÖ sè truyÒn nhiÖt tõ thiÕt bÞ ph¶n øng ra m«i trêng xung quanh.
1
K1 = 1 + δ t + δ bo + 1
α1 λt λ bo α2
α1: HÖ sè cÊp nhiÖt cña h¬i níc.

δt : ChiÒu dÇy líp vá ¸o, lÊy δt = 3mm.
λt : HÖ sè dÉn nhiÖt cña thÐp lµm vá ¸o λt = 46(w/m2.®é).
λbo: HÖ sè dÉn nhiÖt cña vËt liÖu b¶o «n.
δbo: ChiÒu dµy líp vá b¶o «n.
50
α2: HÖ sè cÊp nhiÖt ra m«i trêng.
Theo tÝnh to¸n phÇn b¶o «n thiÕt bÞ cã K1 = 1,85 (w/m.®é).
F1: DiÖn tÝch bÒ mÆt thiÐt bÞ cã b¶o «n (gåm th©n vµ vµ ®¸y thiÕt bÞ).
F1 = 1,2.3,14.0,9 + 1,66 = 5,0512(m2)
∆t: HiÖu sè nhiÖt ®é gi÷a h¬i níc vµ m«i trêng.
∆t = 120 – 25 = 95oC.
Qm2 = 1,85.5,0512.95.τ = 887,77.τ (J).
Qm3: NhiÖt mÊt do phÇn kh«ng b¶o «n.
Qm3 = = K2.F2.∆t.τ (J)
1
K2 = 1 + δ t + 1
α 1 λt α 2
α1: HÖ sè cÊp nhiÖt cña hçn hîp s«i.

α1 = 1,98. 4 ∆t1 ; ∆t1 = tTB – tTT.
tTB : NhiÖt ®é trung b×nh cña hçn hîp, tTB = (34,5 + 70):2 = 52,25oC.
tTT: NhiÖt ®é thµnh trong cña thiÕt bÞ ph¶n øng, gi¶ so tTT = 45oC.
tTN: NhiÖt ®é thµnh ngoµi cña thiÕt bÞ ph¶n øng, gi¶ sö tTN = 43oC.
∆t1 = 52,25 – 45 = 7,25oC.
α1 = 1,98.4 7,25 = 3,25 (w/m.®«).
α2 : HÖ sè cÊp nhiÖt tõ thµnh thiÕt bÞ ra m«i trêng.
α2 = 9,3 + 0,058.tTN = 9,3 + 0,058.43 = 11,794 (w/m.®é).
1
= 2,55
K2 = 1 5.10 −3 1 (w/m.®é).
+ +
3,25 46 11,794
∆t: HiÖu sè nhiÖt ®é gi÷a m«i trêng ph¶n øng vµ m«i trêng xung quanh: ∆t =
( 70 − 45) + ( 43 − 25) = 21,5 oC.

2
F2: DiÖn tÝch thiÕt bÞ phÇn kh«ng cã b¶o «n (m2).
F2 = 3,14.1,2.0,4 + 1,66 = 3,1672 (m2).
51
Qm3 = 2,55.3,1672.21,5.τ = 173,64 (m2).
Qm = 336587,88 + 887,77.τ + 173,64.τ
= 336587,88 + 1061,41.τ (J).
Qh¬i = QR + Qm - QV
= 161116882 + 336587,88 + 1061.τ - 79407606,12
= 82045863 + 1061.τ (J).
Gi¶ thiÕt thêi gian cÊp nhiÖt lµ 30 phót. VËy lîng nhiÖt do h¬i cÊp lµ:
Qh¬i = 82045863 + 1061.30.60 = 83955663 (J).
Lîng h¬i cÇn dïng lµ:
Qhoi 83955663
mh¬i = = = 37,08 (kg).
r 2264.10 3
2.3.4.3.Hçn hîp ph¶n øng tù t¨ng nhiÖt ®é do ph¶n øng to¶ nhiÖt.
Gäi τ lµ thêi gian hçn hîp tù t¨ng nhiÖt ®é tíi 98oC.
Ph¬ng tr×nh c©n b»ng nhiÖt:
Qv + QP¦ = QR + Qm .
Qv , QR : NhiÖt cña hçn hîp ph¶n øng ë 70oC vµ ë 98oC.
QP¦ : NhiÖt do ph¶n øng to¶ ra.
QP¦ = q.n ; Víi n : Lîng phenol ph¶n øng. [6, Tr. 51]
q = 140kcal/kg phenol = 586,152.103 J/kg phenol.
Hµm lîng phenol tù do trong nhùa lµ 5%. Lîng phenol tham gia ph¶n øng
lµ:
n = 594 – 594.0,05 = 564,3 (kg).
Gi¶ thiÕt r»ng phenol ®a tô trong thêi gian lµ 1,5 giê hay 90 phót, lîng nhÖt
to¶ ra trong mét ®¬n vÞ thêi gian lµ nh nhau.
QV(70) = 161116992 (J).
QR(98) = 225563634,8 (J).
Qm = Qm1 + Qm2 + Qm3
Qm1 = 402,4.23,562.(98 – 70) = 265477,77 (J).
Qm2 = K1.F1.∆t.τ (J).
52
= 1,85.95.5,0512.τ = 887,536.τ (J).
Qm3 = K2.F2.∆t.τ (J)

1
δ
K2 = 1 + t + 1
α 1 λt α 2
70 = 98
α1 x¸c ®Þnh t¬ng tù nh phÇn trªn t¹i nhiÖt ®é tTB = 2
= 84 o C
α1 = 1,98.4 84 − 55 = 5,1 (w/m.®é).

1
= 3,57
K2 = 1 5.10 −3 1
+ +
11,91 46 5,1
Q3 = 3,57.3,1672.32.τ = 361,63.τ (J).

Qm = 265477,77 + 887,53.τ + 361,63. τ
= 265477,77 + 1249,15.τ .
VËy :
586,152.10 3 564,3.τ
161116882 + = 225563634,8 + 265477,77 +1249,15.τ.
1,5.3600
60003,73.τ = 64712230,57
τ = 1078,47(s) = 18 (phót).
VËy thêi gian hçn hîp ph¶n øng tù t¨ng nhiÖt ®é lªn 98oC lµ 18 phót.
2.3.4.4.Duy tr× hçn hîp ph¶n øng trong mét giê.
QP¦ = 61252,9.3600 (J).
Qm = Qm2 + Qm3 .
Qm3 = K2.F2.∆t.τ (J)
α1 = 1,98. 4 98 − 55 = 5,07 (w/m.®é).
α2 = 9,3 +0,058.50 = 12,2 (w/m.®é).
1
= 3,58
K2 = 1 5.10 −3 1 (w/m.®é).
+ +
12,2 46 5,07
53
Qm3 = 3,58.3,1672.34.τ = 385,51.τ (J)
Qm = 887,53 + 385,51).3600 = 4582949,7 (J).
NhiÖt do níc nhËn vµo lµ:
QN = QP¦ - Qm = 215927432,7 (J).
Khèi lîng níc cÇn dïng lµ:
QN
mN = Trong ®ã : CP : NhiÖt dung riªng cña níc.
C P .∆t
CP = 4178 (J/kg.®é); ∆t = 50 –25 = 25oC

mN =2067,3(kg).
2.3.4.5.Giai ®o¹n sÊy nhùa.
Sau thêi gian duy tr× vËn tèc ph¶n øng s¶y ra rÊt chËm, ®Ó t¨ng vËn tèc ph¶n
øng vµ n©ng cao hiÖu suÊt cÇn t¨ng nhiÖt ®é hçn hîp lªn kho¶ng 110oC. Ph¬ng
tr×nh c©n b»ng nhiÖt nh sau:
QH + QV = QR + Qm
QH = QR + Qm - QV .
= 1015,45.2266,65.(110 – 98) + Qm.
Qm =Qm1 + Qm2 + Qm3 .
Qm1 = 402,4.23,562.(110 – 98) = 113776,18 (J).
Qm2 = 887,53.τ
Qm3 = K2.F2.∆t.τ (J)
1
δ
K2 = 1 + t + 1
α 1 λt α 2
α1 =1,98. 4 104 − 60 = 5,1

α2 = 9,3 + 0,058.50 = 12,2 (w/m.®é).
1
= 3,586
K2 = 1
+
5.10 3
+
1 (w/m.®é).
5,1 46 12,2
Qm3 = 3,586.3,1672.34,5.τ = 391,84.τ (J).

Gi¶ sö thêi gia t¨ng nhiÖt ®é lµ 15 phót. Lîng nhiÖt dïng lµ:
54
QH = 2760036,91 – 1265205,58 = 26354831,33(J).
QH 26354831,33
Lîng h¬i ®· dïng: mH = = = 11,64 (kg).
r 2260.10 3
Duy tr× hçn hîp ph¶n øng ë 110oC trong thêi gian mét giê, lîng h¬i cÇn
dïng lµ:
QH = Qm = Qm1 + Qm2.
= (887,53 + 419,93).3600 = 4706864,85 (J).
4706864,85
mH = = 2,1 (kg).
2260.10 3
VËy: Lîng h¬i cÇn dïng trong mét mÎ lµ:
2,1 + 11,64 + 36,32 = 50,06 (kg).
Lîng níc cÇn dïng trong mét mÎ lµ: 2067,3kg.
Lîng h¬i vµ níc cÇn dïng trong mét ngµy s¶n xuÊt lµ: 4134,6 kg níc vµ
100,12 kg h¬i.
Lîng h¬i vµ níc cÇn dïng trong mét n¨m s¶n xuÊt lµ:
Lîng níc : 4134,6.240= 992304 (kg).
Lîng h¬i : 100,12.240= 24029 (kg).
55
Ch¬ng 3 X©y dùng
Thùc tÕ cho thÊy cång nghÖ ®ãng vai trß rÊt quan träng t¹o nªn c¬ së vËt
chÊt vµ kÜ thuËt cho x· héi, thÓ hiÖn tr×nh ®é ph¸t triÓn chung cña mét quèc gia.
ChÝnh v× vËy bªn c¹nh sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña x©y dùng d©n dông, hiÖn nay
x©y dùng c«ng nghiÖp còng ®îc quan t©m rÊt lín trong ch¬ng tr×nh ph¸t triÓn kinh
tÕ chung.
Nh÷ng xu híng míi trong x©y dùng d©n dông hiÖn nay.
Mét trong nh÷ng vÊn ®Ò quan träng cña quy ho¹ch s¶n xuÊt c«ng nghiÖp ë
mçi níc lµ x¸c ®Þnh vÞ trÝ cña çc xÝ nghiÖp c«ng nghiÖp, çc khu c«ng nghiÖp ®Ó
cã thÓ ®¶m b¶o tèt hiÖu qu¶ kinh doanh.
Th«ng thêng viÖc thiÕt kÕ çc khu c«ng nghiÖp, nhãm xÝ nghiÖp çc xÝ
nghiÖp riªng lÎ hay tõng toµ nhµ c«ng tr×nh,… ®Òu ph¶i tho¶ m·n cao nhÊt c¬ cÊu
tæ chøc s¶n xuÊt chung, c«ng nghÖ s¶n xuÊt, yªu cÇu tæ chøc lao ®éng, thÈm mÜ
kiÕn tróc, ®ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó tho¶ m·n kh¶ n¨ng sö dông çc biÖn ph¸p
x©y dùng c«ng nghiÖp tiªn tiÕn, nhê ®ã n©ng cao tèc ®é x©y dùng vµ ®¹t ®îc hiÖu
qu¶ kinh tÕ cao nhÊt.
Trong nh÷ng thËp kû gÇn ®©y, do nhu cÇu ngµy cµng t¨ng cña s¶n xuÊt x·
héi, do cã hiÖu qu¶ kinh tÕ trong x©y dùng vµ trong s¶n xuÊt, ngêi ta ®É nghiªn
cøu x©y dùng çc xÝ nghiÖp hiÖn ®¹i víi çc toµ nhµ cã tÝnh linh ho¹t vµ v¹n n¨ng
cao cã thÓ tho¶ m·n nhu cÇu thêng xuyªn thay ®æi c«ng nghÖ s¶n xuÊt vµ hiÖn ®¹i
ho¸ thiÕt bÞ do sù tiÕn bé cña khoa häc kÜ thuËt.
Cã nhiÒu xu híng míi trong x©y dùng c«ng nghiÖp hiÖn nay, song thùc tÕ
cho thÊy çc xu híng chÝnh sau:
+ C¶i tiÕn c«ng t¸c lµm kÕ ho¹ch vµ chuÈn bÞ ®Çu t: néi dung chñ yÕu cña
nã lµ tËp chung gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nghiªn cøu çc ch¬ng tr×nh ®Çu t l·nh thæ hîp
lý, nghiªn cøu c¶i t¹o n©ng cÊp çc khu c«ng nghiÖp cò.
+ X©y dùng hîp khèi, liªn hîp vµ hîp t¸c: trong s¶n xuÊt x©y dùng nhµ
c«ng nghiÖp kiÓu v¹n n¨ng nh»m môc ®Ýnh ®¹t ®îc hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nhÊt
trong s¶n xuÊt. T¹o ®iÒu kiÖn tèt nhÊt cho ngêi lao ®éng vµ ®¹t ®îc hiÖu qu¶ cao
56
trong ®Çu t x©y dùng t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, tiÕt kiÖm ®Êt ®ai x©y dùng vµ ®Çu t
çc c«ng tr×nh.
+ X©y dùng b»ng kÕt cÊu kim lo¹i nhÑ vµ nhÞp lín: ®ã lµ møc ®é ph¸t triÓn
cao nhÊt trong lÜnh vùc vËt liÖu vµ kÕt cÊu v× chóng cã nhiÒu u ®iÓm nh cã träng lîng
riªng nhá h¬n bª t«ng cèt thÐp, ®¸p øng tèt c«ng nghiÕp ho¸ x©y dùng.
3.1.Yªu cÇu vÒ lùa chän ®Þa ®iÓm x©y dùng
3.3.1.Yªu cÇu chung.
Ph¶i gÇn nguån cung cÊp nguyªn liÖu vËt liÖu cho s¶n xuÊt: nhµ mÊy ®Æt
gÇn nguån nguyªn liÖu gi¶m ®îc chi phÝ vËn chuyÓn, gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm.
CÇn ph¶i kh¶o s¸t kh¶ n¨ng cung cÊp nguyªn liÖu trong thêi gian bao l©u.
Gi¶m çc nguån cung cÊp n¨ng lîng (®iÖn, than, khÝ): trong çc nhµ m¸y
ho¸ chÊt vÊn ®Ò n¨ng lîng rÊt quan träng, ®Æc biÖt xëng s¶n xuÊt çc s¶n phÈm
tæng hîp h÷u c¬, vËt liÖu polyme, cao su,…ph¶i xem xÐt vÊn ®Ò sö dông n¨ng l -
îng chung nh khÝ ga, h¬i níc,…
VÊn ®Ò cÊp tho¸t níc: ph¶i ®îc xem xÐt sö dông nguån cung cÊp níc cña
thµnh phè, khu c«ng nghiÖp,…chän ®Þa ®iÓm nhµ m¸y ho¸ chÊt gÇn nguån níc,
tho¸t níc dÔ dµng kh«ng ¶nh hëng ®Õn vÖ sinh c«ng nghiÖp.
§¶m b¶o giao th«ng vËn t¶i thuËn tiÖn: ®©y lµ yÕu tè ®¶m b¶o ho¹t ®éng
liªn tôc cña nhµ m¸y, thêng chän ®Þa ®iÓm x©y dùng gÇn ®êng giao th«ng quèc
gia.
§¶m b¶o nguån cung cÊp vËt liÖi x©y dùng: nguån cung cÊp vËt liÖu x©y
dùng cµng gÇn lµm gi¶m vèn ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n. Nghiªn cøu kh¶ n¨ng cung
cÊp nguyªn vËt liÖu x©y dùng cña ®Þa ph¬ng trong thêi gian dµi.
§¶m b¶o ®iÒu kiÖn hîp t¸c víi çc xÝ nghiÖp: yªu cÇu nµy nh»m môc ®Ých
gi¶m chi phÝ thÊp nhÊt, gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm.
3.1.2.Yªu cÇu vÒ khu ®Êt
Yªu cÇu vÒ mÆt ®Þa chÊt:
Çc xÝ nghiÖp c«ng nghiÖp nãi chung ®Òu ph¶i x©y dùng trªn nÒn ®Êt tèt.
Tr¸nh çc n¬i mùc níc ngÇm cao, çt ch¶y, ngËp níc, …líp ®Êt cã søc chÞu <105
57
N/m2. Líp ®Êt cã líp ®¸ cøng trªn mÆt th× kh«ng nªn sö dông. Thêng x©y dùng
trªn líp ®Êt chÞu lùc tõ 2.106 – 2,5.105 N/m2.
Yªu cÇu vÒ mÆt ®Þa h×nh:
Sau khi x¸c ®Þnh çc yªu cÇu ë trªn ®Ó bè trÝ nhµ m¸y th× viÖc tiÕn hµnh
kh¶o s¸t cô thÓ chç ®Êt x©y dùng rÊt quan träng. Tríc hÕt ph¶i xem xÐt khu ®Êt cã
®ñ diªn tÝch, h×nh d¹ng cã phï hîp víi çch bè trÝ nhµ m¸y kh«ng. §é b»ng ph¼ng
cña khu ®Êt lµm gi¶m tri phÝ nÒn tèt nhÊt lµ khu ®Êt cã ®é nghiªng lµ 1% ®Ó dÔ
dµng tho¸t níc khi ma. Khu ®Êt ph¶i cao d¸o, tr¸nh ngËp lôt trong mïa ma.
3.1.3.Yªu cÇu vÒ vÖ sinh c«ng nghiÖp.
Khi chän ®Þa ®iÓm x©y dùng nhµ m¸y ph¶i xem xÐt ®Õn sù liªn hÖ gi÷a khu
d©n c vµ khu nhµ m¸y. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nhµ m¸y th¶i ra khãi bôi, h¬i ®éc
h¹i, níc bÈn , ph¸t sinh tiÕng ån hoÆc g©y nguy hiÓm vÒ ho¶ ho¹n. V× vËy ph¶i cã
khu çch ly theo tiªu chuÈn. NÕu nhµ m¸y th¶i nhiÒu h¬i ®éc, bôi,..qua hÖ thèng
th«ng giã hoÆc èng khãi ph¶i chän khu ®Êt ë phÝa cuèi giã so víi khu d©n c vµ
ph¶i cã vïng c©y xanh b¶o vÖ.
Tãm l¹i viÖc x¸c ®Þnh ®Þa ®iÓm x©y dùng nhµ m¸y lµ mét vÊn ®Ò rÊt phøc
t¹p, cÇn ph¶i c©n nh¾c nhiÒu mÆt, nhiÒu lÜnh vùc ®Ó so s¸nh. Çc ph¬ng ¸n trong
thùc tÕ kh«ng cã ®Þa ®iÓm nµo tho¶ m·n ®îc toµn bé çc yªu cÇu trªn mµ ph¶i
ph©n tÝch, c©n nh¾c xem yªu cÇu nµo lµ chñ yÕu.
3.2.ThiÕt kÕ tæng mÆt b»ng nhµ m¸y.
3.2.1.Yªu cÇu chung.
§Ó cã ®îc phíng ph¸p tèi u khi thiÕt kÕ quy ho¹ch tæng mÆt b»ng nhµ m¸y
ph¶i tho¶ m·n çc yªu cÇu sau:
+ §¸p øng ®îc yªu cÇu d©y chuyÒn c«ng nghÖ lµ ng¾n nhÊt, kh«ng trïng
nÆp lén xén, h¹n chÕ tèi ®a sù giao nhau. §¶m b¶o sù liªn hÖ çc bé phËn bªn
trong nhµ m¸y vµ liªn hÖ gi÷a bªn trong vµ bªn ngoµi nhµ m¸y.
+ Trªn khu ®Êt x©y dùng nhµ m¸y ph¶i ®îc tiÕn hµnh theo çc khu vùc chøc
n¨ng, theo ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt, yªu cÇu vÖ sinh,.. t¹o ®iÒu kiÖn tèt cho viÖc qu¶n lý
vËn hµnh cña çc khu vùc chøc n¨ng.
58
+ DiÖn tÝch khu vùc x©y dùng ®îc tÝnh to¸n tho¶ m·n yªu cÇu ®ßi hái cña
d©y chuyÒn c«ng nghÖ trªn c¬ së bè trÝ hîp lý çc h¹ng môc c«ng tr×nh, t¨ng cêng
vËn dông çc kh¶ n¨ng hîp khèi n©ng tÇng sö dông tèi ®a çc diÖn tÝch kh«ng x©y
dùng ®Ó chång c©y xanh tæ chøc m«i trêng c«ng nghiÖp vµ ®Þnh híng ph¸t triÓn
më réng nhµ m¸y trong t¬ng lai.
+ Tæ chøc hÖ thèng giao th«ng vËn chuyÓn phï hîp víi d©y chuyÒn c«ng
nghÖ, ®Æc tÝnh hµng ho¸, luång ngêi, luång hµng,…ngoµi ra cßn chó ý khai th¸c
phï hîp m¹ng líi giao th«ng quèc gia.
+ Tho¶ m·n çc yªu cÇu vÖ sinh c«ng nghiÖp, bè trÝ híng nhµ hîp lý theo
híng giã chñ ®¹o, kho¶ng çch çc h¹ng môc c«ng tr×nh ph¶i tu©n theo qui ph¹m
thiÕt kÕ t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc th«ng tho¸ng tù nhiªn, h¹n chÕ bøc x¹ nhiÖt vµo
nhµ.
+ Khai th¸c triÖt ®Ó çc ®Æc ®iÓm ®Þa h×nh tù nhiªn, ®Æc ®iÓm khÝ hËu ®Þa
ph¬ng.
+ §¶m b¶o sù liªn hÖ mËt thiÕt víi çc nhµ m¸y l©n cÈn trong khu c«ng
nghiÖp nh»m mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao, h¹n chÕ vèn ®Çu t x©y dùng nhµ m¸y
vµ tiÕt kiÖm diÖn tÝch x©y dùng.
+ Ph©n chia thêi k× x©y dùng hîp lý, t¹o ®iÒu kiÖn thi c«ng nhanh , sím ®a
nhµ m¸y vµo s¶n xuÊt æn ®Þnh , rót ng¾n thêi gian hoµn vèn ®Çu t,..
+ §¶m b¶o yÒu cÇu thÈm mü cña tõng c«ng tr×nh, tæng thÓ nhµ m¸y, hoµ
nhËp ®ãng gãp c¶nh quan xung quanh t¹o thµnh khung c¶nh kiÕn tróc c«ng
nghiÖp ®« thÞ.
3.2.2.Nguyªn t¾c ph©n vïng.
Ph¬ng ph¸p ph©n vïng chia nhµ m¸y thµnh bèn vïng chÝnh:
+ Vïng tríc nhµ m¸y:
Lµ khu bè trÝ çc nhµ hµnh chÝnh qu¶n lý, phôc vô sinh ho¹t, gara «t«, xe
m¸y, xe ®¹p,…diÖn tÝch vïng nµy tuú theo ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt, quy m« cña nhµ
m¸y, vïng nµy chiÕm tõ 4 – 20% diÖn tÝch toµn nhµ m¸y.
+ Vïng s¶n xuÊt:
59
N¬i bè trÝ çc nhµ vµ c«ng tr×nh n»m trong d©y chuyÒn s¶n xuÊt chÝnh cña
nhµ m¸y, vïng nµy chiÕm 22 – 25% diÖn tÝch toµn nhµ m¸y. §©y lµ vïng quan
träng khi bè trÝ cÇn chó ý:
¦u tiªn ®iÒu kiÖn ®Þa h×nh.
Nhµ s¶n xuÊt chÝnh bè trÝ thuËn lîi giao th«ng, u tiªn vÒ híng.
Ph©n xëng bôi,ån,…bè trÝ ë cuèi híng giã, tu©n thñ chÆt chÏ qui ph¹m an
toµn vÖ sinh c«ng nghiÖp.
+ C«ng tr×nh phô:
N¬i ®Ó çc c«ng tr×nh cung cÊp n¨ng lîng vµ çc c«ng tr×nh b¶o qu¶n kÜ
thuËt kh¸c. Vïng nµy chiÕm 14 – 28% diÖn tÝch toµn nhµ m¸y.
+ Vïng kho tµng phôc vô giao th«ng:
Bè trÝ hÖ thèng kho tµng,bÕn b·i çc cÇu bèc dì hµng ho¸, s©n ga nhµ m¸y.
Vïng nµy chiÕm 23 – 27% diÖn tÝch toµn nhµ m¸y.
3.2.3.¦u nhîc ®iÓm cña nguyªn t¾c ph©n vïng.
¦u ®iÓm:
+ DÔ dµng qu¶n lý theo nghµnh, theo çc xëng, theo çc c«ng ®o¹n cña d©y
chuyÒn s¶n xuÊt.
+ ThÝch hîp cho çc nhµ m¸y cã nh÷ng ph©n xëng, nh÷ng c«ng ®o¹n cã
®Æc ®iÓm vµ c«ng ®o¹n s¶n xuÊt kh¸c nhau.
+ §¶m b¶o ®îc çc yÒu cÇu vÖ sinh c«ng nghiÖp, dÔ dµng xö lý çc bé phËn
ph¸t sinh çc ®iÒu kiÖn bÊt lîi trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nh khÝ ®éc, bôi, ch¸y næ,…
+ DÔ dµng bè trÝ hÖ thèng giao th«ng trong nhµ m¸y
+ ThuËn lîi trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn më réng nhµ m¸y.
+ Phï hîp víi ®Æc ®iÓm khÝ hËu ë níc ta.
Nhîc ®iÓm:
+ D©y chuyÒn s¶n xuÊt ph¶i kÐo dµi.
+ HÖ thèng ®êng èng kÜ thuËt vµ hÖ thèng giao th«ng t¨ng.
+ HÖ sè x©y dùng vµ hÖ sè sö dông thÊp.
3.2.4.Nh÷ng c¨n cø ®Ó thiÕt kÕ ph©n xëng.
60
- D©y chuyÒn c«ng nghÖ:
+ D©y chuyÒn s¶n xuÊt gi¸n ®o¹n.
+ ThiÕt bÞ chÝnh ®îc bè trÝ ë trªn cao phï hîp víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt.
- §Æc ®iÓm s¶n xuÊt cña ph©n xëng:
S¶n phÈm lµ nhùa Novolac, kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh ngng tô phenol vµ
focmalin. Do vËy khi thiÕt kÕ cÇn lu ý ®Õn yªu cÇu th«ng giã v× h¬i phenol rÊt ®éc
®èi víi søc khoÎ con ngêi.
Bªn c¹nh ®ã níc th¶i c«ng nghiÖp cña ph©n xëng vÉn cßn lÉn phenol nªn
cÇn cã hÖ thèng xö lý níc th¶i.
- §iÒu kiÖn thùc tÕ vÒ kinh tÕ vµ kÜ thuËt: víi sù ph¸t triÓn cña khoa häc vµ
kÜ thuËt cña níc ta hiÖn nay cã thÓ ®¶m b¶o cho mét nhµ m¸y ho¸ chÊt nãi chung
vµ mét ph©n xëng s¶n xuÊt Novolac nãi riªng.
3.2.5.Lùa chän quy m« c¬ cÊu vµ kÝch thíc cña çc c«ng tr×nh trong
nhµ m¸y.
Do ®Æc ®iÓm kÜ thuËt, c«ng nghÖ vµ yªu cÇu diÖn tÝch l¾p ®Æt, söa ch÷a,
thao t¸c.ThiÕt kÕ ph©n xëng s¶n xuÊt nhùa Novolac lµ nhµ mét tÇng, cã sµn thao
t¸c. Víi n¨ng suÊt 300 tÊn/n¨m th× nhµ m¸y cã yªu cÇu vÒ ph©n xëng vµ çc c«ng
tr×nh phô trî nh sau:
+ Ph©n xëng s¶n xuÊt nhùa Novolac:
Nhµ mét tÇng cao 7,2m, cã sµn thao t¸c. KÝch thíc cô thÓ nh sau:
ChiÒu dµi: 24 m.
ChiÒu réng: 12 m.
ChiÒu cao: 7,2 m.
KÝch thíc sµn thao t¸c:
ChiÒu dµi: 3 m.
ChiÒu réng: 3 m.
ChiÒu cao: 3 m.
Çc c«ng tr×nh phô trî kh¸c:
+ C«ng tr×nh cung cÊp n¨ng lîng:
61
- Tr¹m biÕn thÕ ®iÖn:
L=6m
B = 6 m.
H = 4,8 m.
- Nhµ cÊp h¬i:
L = 12 m.
B = 6 m.
H = 4,8 m.
- Nhµ cÊp níc s¶n xuÊt:
L = 6 m.
B = 6 m.
H = 4,8 m.
Nhµ kho nguyªn liÖu:
L = 12 m.
B = 6 m.
H = 4,8 m.
- Nhµ kho thµnh phÈm:
L = 12 m.
B = 6 m.
H = 4,8 m.
- Khu nhµ sinh ho¹t, hµnh chÝnh vµ phôc vô:
Çc c«ng tr×nh cÊp níc: gåm tr¹m b¬m, bÓ l¾ng, läc, ®êng èng,..
Çc c«ng tr×nh cÊp níc: gåm tr¹m xö lý níc bÈn,, tr¹m xö lý níc th¶i, hÖ
thèng r·nh tho¸t níc,…
Çc c«ng tr×nh giao th«ng vËn t¶i: ®¶m b¶o vËn chuyÓn nguyªn liÖu vµo
còng nh s¶n phÈm ra t¹i kho.
Trong ph¹m vi ®å ¸n chØ ®i s©u thiÕt kÕ ph©n xëng s¶n xuÊt chÝnh.
3.3.Gi¶i ph¸p cÊu t¹o nhµ s¶n xuÊt.
62
Do yªu cÊu s¶n xuÊt vµ nh÷ng ®Æc ®iÓm nªu trªn lùu chän ph¬ng ph¸p x©y
dùng nhµ bª t«ng cèt thÐp l¾p ghÐp.
Mãng: lµ kÕt cÊu díi cét, nhËn trùc tiÕp t¶i träng tõ cét xuèng vµ truyÒn
xuèng nÒn mãng.
Cét: chän cét cã tiÕt diÖn 400x600.
Têng: cã t¸c dông ng¨n vµ b¶o vÖ khung nhµ kh«ng bÞ t¸c ®éng trùc tiÕp
cña m«i trêng bªn ngoµi, b¶o vÖ m¸y mãc thiÕt bÞ kh«ng bÞ ma n¾ng,…Têng bao
chän kÝch thíc 220mm, têng ng¨n chän kÝch thíc 110mm.
M¸i: m¸i d¹ng bª t«ng cèt thÐp l¾p ghÐp.
CÇu thang: sè lîng c«ng nh©n lµm viÖc kh«ng nhiÒu nªn chän kÝch thíc cÇu
thang nh sau: bËc 200x300, chiÒu cao 3 m, chiÒu réng 800mm.
3.4.Gi¶i ph¸p th«ng giã.
§èi víi níc ta khÝ hËu nãng Èm, chñ yÕu tho¸t nhiÖt ra ngoµi vµo mïa hÌ
nªn kÕt cÊu bao che cÇn tho¸ng, hë, máng, gän nhÑ vµ triÖt ®Ó th«ng giã tù nhiªn.
Trong çc nhµ m¸y ho¸ chÊt thêng cã sù ¨n mßn rÊt lín nªn viÖc sö dông hÖ
thèng nh©n t¹o rÊt ®¾t v× ph¶i b¶o vÖ b¬m vµ ®êng èng,
§Æc ®iÓm cña c«ng nghÖ s¶n xuÊt Novolac cã nguyªn liÖu ®Çu lµ phenol, dÔ
bay h¬i vµ g©y ®éc cho ngêi lao ®éng do vËy ph©n xëng ph¶i ®îc th«ng tho¸ng
gi¶m lîng phenol trong kh«ng khÝ thÊp h¬n møc cho phÐp. §Ó t¹o ®é th«ng
tho¸ng trong ph©n xëng chñ yÕu dïng gi¶i ph¸p th«ng giã tù nhiªn.
Khi cã sù chªnh lÖch nhiÖt ®é gi÷a trong nhµ vµ ngoµi nhµ sÏ g©y nªn sù
chuyÓn ®éng cña kh«ng khÝ gäi lµ hiÖn tîng ®èi lu. NÕu nhiÖt ®é trong nhµ lín
kh«ng khÝ bÞ nung nãng, sÏ bèc cao lªn qua cöa m¸i vµ cöa sæ ë trªn cao, kh«ng
khÝ l¹nh qua cöa thÊp t¹o thµnh dßng ®èi lu.
Ngoµi hiÖn tîng ®èi lu cña kh«ng khÝ ph©n xëng cßn ®îc th«ng giã nhê giã
thæi. Muèn lîi dông ®îc giã ta ph¶i ®Æt c«ng tr×nh ®óng híng giã.
63
64
Ch¬ng 4 TÝnh to¸n ®iÖn níc
4.1.§iÖn dïng trong s¶n xu©t.
Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ngoµi viÖc tËn dông ¸nh s¸ng tù nhiªn cÇn ph¶i bè trÝ
thªm hÖ thèng chiÕu s¸ng b»ng bãng ®Ìn ®Ó ®¶m b¶o cho qu¸ trench s¶n xuÊt.
Trong çc ph©n xëng s¶n xuÊt c«ng nghiÖp bãng ®Ìn chiÕu s¸ng thêng dïng
lo¹i bãng mét d©y cã chôp b¶o vÖ chèng ch¸y næ. Sè bãng cÇn bè trÝ trong nhµ
c«ng nghiÖp thêng ®îc tÝnh theo c«ng thøc sau:
L" −2.l
n = '
+1
L Víi : L”: ChiÒu dµi cÇn m¾c
bãng.
L : Kho¶ng çch tõ têng ®Õn bãng.
L’: Kho¶ng çch gi÷a çc bãng.
VËy : Sè bãng m¾c theo chiÒu dµi nhµ s¶n xuÊt lµ:
24 − 2.2
n= + 1 = 6 (bãng)
4
Sè bãng m¾c theo chiÒu réng nh¸ s¶n xuÊt lµ:

12 − 2.2
n= + 1 = 3 (bãng).
4
Sè bãng dïng trong toµn bé nhµ s¶n xuÊt lµ : 3.6 = 18 bãng. Çc phãng
kh¸c ®îc bè trÝ bãng ®Ìn t¬ng tù nh trªn. Cô thÓ sè bãng m¾c trong çc phßng nh
sau:
Tªn phßng C«ng suÊt(w) Sè lîng Tæng c«ng suÊt(w)
Nhµ s¶n xuÊt 150 10 2700
Phßng thÝ nghiÖm 100 2 200
Phßng qu¶n ®èc 100 2 200
C«ng tr×nh phô 75 2 150
Tæng 3450
§iÖn n¨ng tiªu dïng cho çc thiÕt bÞ s¶n xuÊt kh¸c nh sau:
Tªn thiÕt bÞ C«ng suÊt Sè lîng Thêi gian Tæng c«ng
(w) (phót) suÊt (kw)
65
B¬m ly t©m 1,5 2 15 0,75
B¬m níc 1 1 120 2
®éng c¬ khuÊy 10 1 480 80
B¨ng t¶i 3 1 120 6
ThiÕt bÞ lµm l¹nh 3 1 120 6
Tæng 94,75
§iÖn n¨ng tiªu thô trong toµn ph©n xëng b»ng tæng ®iÖn n¨ng tiªu thô ®Ó
chiÕu s¸ng vµ s¶n xuÊt.
• §iÖn n¨ng tiªu thô dïng ®Ó chiÕu s¸ng trong mét n¨m :
ACS = k.PCS.τ (kw).
k : HÖ sè ®ång thêi, k = 0,9.
PCS : C«ng suÊt tiªu thô ®Ó chiÕu s¸ng
τ : Thêi gian tiªu thô ®iÖn .
ACS = 0,9.3,45.240.8 = 5961,6 (kw).
• §iÖn n¨ng dïng trong s¶n xuÊt:
ASX = kC.PSX.τ
kC : HÖ sè tiªu dïng, kC = 0,5.
PSX : C«ng suÊt tiªu dïng trong s¶n xuÊt.
ASX = 0,5.94,75.240 = 11370 (kw).
§iÖn n¨ng tiªu dïng trong toµn ph©n xëng s¶n xuÊt:
A = km.(ASX + ACS).
km : HÖ sè tæn hao ®iÖn ¸p, km = 1,03.
A = 1.03.(11370 + 5961,6) = 17851,55 (kw).
4.2.Níc dïng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.
Níc dïng trong ph©n xëng gåm níc dïng trong s¶n xuÊt vµ níc dïng trong
sinh ho¹t.
• Níc dïng trong sinh ho¹t:
66
Níc dïng trong sinh ho¹t víi mçi ngêi lao ®éng lµ 75l/ngêi. Sè c«ng nh©n
trong ph©n xëng lµ16 ngêi, níc sinh ho¹t dïng trong mét ngµy lµ: 75.16 = 1200
(lÝt/ngµy).
• Níc dïng trong thiÕt bÞ ngng tô vµ trong qu¸ ttr×nh lµm l¹nh:
0,715.3600.8 + 4134,6 = 24726,6(kg).
• Lîng níc trung b×nh dïng ®Ó röa thiÕt bÞ ph¶n øng trong mét ngµy lµ
1000kg.
VËy tæng lîng níc dïng trong mét ngµy lµ:
1000 + 24726,6 = 26926,6 (kg).
Lîng níc dïng trong mét n¨m s¶n xuÊt lµ :
26926,6.240 = 6462384(kg), t¬ng ®¬ng 6462,4 m3.
67
Ch¬ng 5 TÝnh to¸n kinh tÕ
5.1.Tãm t¾t dù ¸n.

Víi mçi kÕ ho¹ch s¶n xuÊt hay kinh doanh viÖc thiÕt lËp mét dù ¸n kinh tÕ tèi
u lµ hÕt søc quan träng. Th«ng qua dù ¸n ®ã ph¶n ¸nh c¬ cÊu tæ chøc cña doanh
nghiÖp, vèn ®Çu t cña doanh nghiÖp vÒ x©y dùng, mÊy mãc thiÕt bÞ, çc lo¹i chi
phÝ ®Çu vµo ®Ó tõ ®ã quyÕt ®Þnh gi¸ thµnh cña s¶n phÈm.§Ó lËp ®îc mét dù ¸n
kinh tÕ hîp lý cã hiÖu qu¶ cao cÇn ph¶i tiÕn hµnh lùa chän vµ ®¸nh gi¸ qua nhiÒu
dù ¸n kh¸c nhau, lùu chän dù ¸n tèi u nhÊt.
B»ng viÕc thiÕt lËp dù ¸n kinh tÕ cho thÊy çc kho¶n môc cña doanh nghiÖp
trong viÖc ®Çu t s¶n xuÊt tõ ®ã ®a ra nh÷ng ph¬ng híng ®iÒu chØnh phï hîp víi
môc ®Ých vµ yªu cÇu s¶n xuÊt. TÝnh kh¶ thi cña dù ¸n ®îc ®¸nh gi¸ cao qua viÖc
ph©n tÝch nhu cÇu cña thÞ trêng vÒ mÆt hµng, hiÖu qu¶ vÒ kinh tÕ vµ x· héi cña
viÖc ®Çu t s¶n xuÊt kinh doanh.
5.2.ThÞ trêng vµ kÕ ho¹ch s¶n xuÊt.
5.2.1.ThÞ trêng.
Nh ®· nh¾c ®Õn ë phÇn ®Çu, nhu cÇu tiªu thô vÒ lo¹i nhùa phenolic kh«ng
ngõng t¨ng lªn trªn thÕ giíi, çc lÜnh vùc øng dông lo¹i nhùa nµy ngµy cµng ®îc
më réng nh : c«ng nghÖ s¬n, c«ng nghÖ vËt liÖu kÕt dÝnh, vËt liÖu çch nhiÖt, çch
®iÖn,…MÆt kh¸c ®èi víi níc ta hiÖn nay phÇn lín lo¹i nhùa nµy ®Òu ph¶i nhËp
ngo¹i, gi¸ thµnh t¬ng ®èi cao, chÝ phÝ vËn chuyÓn lín vµ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kh«ng
®îc chñ ®éng do nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nhau. Çc nghµnh s¶n xuÊt kinh doanh
vµ chÕ biÕn sö dông lo¹i nhùa nµy kh¸ nhiÒu do vËy viÖc ®a vµo s¶n xuÊt lo¹i nhùa
nµy cã tÝnh kh¶ thi do gi¸ thµnh s¶n phÈm sÏ gi¶m xuèng, tËn dông nguån nguyªn
liÖu trong níc vµ t¹o viÖc lµm cho ngêi lao ®éng.
5.2.2.KÕ ho¹ch s¶n xuÊt.
Víi viÖc x¸c ®Þnh nhu cÇu thÞ trêng vÒ lo¹i nhùa nµy lµ rÊt lín nªn viÖc thiÕt kÕ
d©y chuyÒn s¶n xuÊt nhùa novolac víi n¨ng xuÊt 300tÊn/n¨m lµ hoµn toµn hîp lý
gãp phÇn vµo viÖc hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc, t¹o viÖc lµm cho ngêi lao ®éng,…
68
Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt giai ®o¹n ®Çu cã thÓ gÆp nhiÒu khã kh¨n do cha cã kinh
nghiÖm, uy tÝn ®èi víi kh¸ch hµng cha cao,…V× vËy cÇn ®a ra nh÷ng kÕ ho¹ch
ph¸t triÓn thÞ trêng cô thÓ, tõng bíc ph¸t triÓn quy m« s¶n xuÊt.
5.3.TÝnh to¸n kinh tÕ.
5.3.1.Chi phÝ tµi s¶n cè ®Þnh.
• ChÝ phÝ x©y dùng gåm cã:
Tªn c«ng tr×nh DiÖn tÝch (m2) §¬n gi¸ (®) Thµnh tiÒn (®)
Nhµ s¶n xuÊt 288 2.106 576.106

Phßng thÝ nghiÖm 18 1,5.106 27.106
Phßng qu¶n ®èc 18 1,5.106 27.106
Phßng nghØ 24 1,5.106 36.106
Phßng vÖ sinh 12 1,0.106 12.106
Tæng 678. 106
KhÊu hoa x©y dùng lÊy b»ng 3% vèn ®Çu t x©y dùng:
678.106.0,03 = 20,34.106 (®).
• Chi phÝ ®Çu t thiÕt bÞ m¸y mãc:
Trong d©y chuyÒn s¶n xuÊt gåm rÊt nhiÒu thiÕt bÞ kh¸c nhau v× vËy ta cÇn tÝnh
to¸n cô thÓ cho tõng lo¹i m¸y, thiÕt bÞ.
ThiÕt bÞ ph¶n øng chÝnh: ®©y lµ thiÕt bÞ cã d¹ng trô trßn, ®¸y vµ n¾p d¹ng vßm
®îc lµm b»ng thÐp kh«ng rØ.
Khèi lîng thÐp kh«ng rØ dïng ®Ó s¶n xuÊt th©n thiÕt bÞ: 224 kg.
Khèi lîng thÐp kh«ng rØ dïng ®Ó s¶n xuÊt ®Êy vµ n¾p thÕt bÞ:
2.64,2 = 128,4 kg.
Khèi lîng thÐp lÊy d so víi lîng cÇn thiÕt lµ 10%. Tæng lîng thÐp kh«ng rØ lµ:
224 + 128,4 + 0,1.(128,4 + 224) = 387,64 kg.
Khèi lîng thÐp CT3 cÇn dõng ®Ó lµm vá ¸o cña thiÕt bÞ:
144,53 + 0,1.144,53 = 159 kg.
Khèi lîng b«ng thuû tinh cÇn dïng lµ: 50 + 5 = 55 kg.
Chi phÝ nguyªn vËt liÖu dïng ®Ó lµm thiÕt bÞ ph¶n øng :
69
387,64.35.103 + 159.9.103 + 55.20.10.103 = 16,098.106 (®).
Chi phÝ nh©n c«ng lµm thiÕt bÞ ph¶n øng: 6.106 (®).
Chi phÝ s¶n xuÊt chung gåm chi phÝ n¨ng lîng, chi phÝ nguyªn vËt liÖu phô,
m¸y mãc thiÕt bÞ trong qu¸ tr×nh gia c«ng: 12.106 (®).
Tæng chi phÝ s¶n xuÊt thiÕt bÞ ph¶n øng:
16,098.106 + 6.10 .106 + 12.10.106 = 34,098.106 (®).
TÝnh t¬ng tù nh trªn cho çc lo¹i m¸y vµ thiÕt bÞ kh¸c ta ®îc kÕt qu¶ nh sau:
Tªn thiÕt bÞ Sè lîng §¬n gi¸(®) Thµnh tiÒn (®)
TB ph¶n øng 1 34.106 34.106
Çnh khuÊy 1 3.106 3.106
B¬m ly t©m 4 4.106 16.106
®éng c¬ khuÊy 1 10.106 10.106
ThiÕt bÞ läc 1 5.106 5.106
TB ngng tô 1 3.106 3.106
Thïng chøa 5 2.106 10.106
B¨ng truyÒn 1 30.106 30.106
TB lµm l¹nh 1 20.106 20.106
TB nghiÒn 1 20.106 20.106
Qu¹t khÝ 1 2.106 2.106
HÖ thèng ®iÖn 54.106
Tæng 227.106
Chi phÝ l¾p ®Æt d©y chuyÒn s¶n xuÊt tÝnh b»ng 20% chi phÝ ®Çu t thiÕt bÞ mÊy
mãc.
Chi phÝ thiÕt bÞ hç trî s¶n xuÊt vµ hÖ thèng èng dÉn tÝnh b»ng 10% chi phÝ ®Çu
t thiÕt bÞ m¸y mãc.
Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh tÝnh b»ng 10% nguyªn gi¸ thiÕt bÞ.
VËy tæng chi phÝ m¸y vµ thiÕt bÞ lµ:
227.106 + 0,4.227.106 = 317,7.106 (®).
Tæng chi phÝ tµi s¶n cè ®Þnh trong mét n¨m (x©y dùng vµ thiÕt bÞ) lµ :
317,7.106 + 678.106 + 20,34.106 = 1016,14.106 (®).
5.3.2.Chi phÝ tµi s¶n lu ®éng.
• Chi phÝ nguyªn vËt liÖu:
70
Tªn nguyªn vËt §Þnh møc cho §¬n gi¸ (®) Thµnh tiÒn (®)
liÖu mét tÊn SP
Phenol 950 13.000 12,35.103
Focmalin 666 7.000 4,662103.
HCl 9,12 5.000 0,456.103
Tæng 17.106
Chi phÝ nguyªn vËt liÖu cho mét n¨m s¶n xuÊt:
17.106 .300 = 5100.106 (®).
Chi phÝ vËn chuyÓn nguyªn vËt liÖu tÝnh b»ng 5% chi phÝ nguyªn vËt liÖu.
Tæng chi phÝ nguyªn vËt liÖu:
5100.106 + 5100.106.0,05 = 5355.106 (®).
• Chi phÝ nguyªn vËt liÖu phô vµ n¨ng lîng:
Lîng níc dïng trong s¶n xuÊt ®· tÝnh ®îc lµ 6462,4 kg.
Lîng níc cÇn dïng ®Ó t¹o ra 12515 kg h¬i lµ:89790,4 kg.
Tæng lîng níc cÇn dïng lµ: 89790 + 6464,4 = 96252,5 kg.
Chi phÝ vÒ níc: 96252,5.4000 = 385.106 (®).
Chi phÝ n¨ng lîng ®Ó t¹o ra h¬i lµ: 12515.30.000 = 376.106 (®).
Tæng chi phÝ tµi s¶n lu ®éng lµ: 385.106 + 376106 = 761.106 (®).
5.3.3.TÝnh nhu cÇu lao ®éng.
Tæ chøc s¶n xuÊt trong ph©n xëng ®îc tiÕn hµnh nh sau:
Sè c«ng nh©n trong ph©n xëng ®îc ph©n lµm hai tæ, mçi tæ gåm 5 c«ng nh©n
®¶m nhËn mét mÎ s¶n xuÊt khÐp kÝn tõ kh©u chuÈn bi nguyªn liÖu ®Õn khi ®ãng
gãi s¶n phÈm ®Ó ®¶m b¶o cho mçi c«ng nh©n ®Òu lao ®éng nh nhau.
C¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý s¶n xuÊt vµ gi¸n tiÕp s¶n xuÊt nh sau:
Qu¶n ®èc ph©n xëng: 1 ngêi.
Phã qu¶n ®èc ph©n xëng: 1 ngêi.
KÜ s c«ng nghÖ: 2 ngêi.
KÜ s c¬ khÝ: 2 ngêi.
Nh©n viªn hµnh chÝnh: 1 nguêi.
Tæng sè lµ 7 ngêi.
71
L¬ng tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp nh sau:
L¬ng c¬ b¶n lµ: 290.000 ®/th¸ng.
L¬ng cña ngêi lao ®éng phô thuéc vµo cÊp bËc, møc ®é c«ng viÖc cã thÓ cã
phô cÊp vµ çc kho¶n phô trî kh¸c. Phô cÊp thêng ®îc tÝnh b»ng 20% l¬ng, ¨n ca
4000®/ngêi/ca, ®éc h¹i 4000®/ngêi/c«ng.
B¶ng tæng kÕt l¬ng tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp nh sau:
Sè l- Phô cÊp L¬ng ¨n ca L¬ng 1 CN Tæng (ngh×n)

îng (ngh×n) (ngh×n) (ngh×n) ( ngh×n)
3 146 557 88 791 2372
2 146 500 88 727 1454
4 146 6752 88 904 3616
1 146 824 88 1052 1052
Tæng 8495.103
72
B¶ng tæng kÕt l¬ng tr¶ c«ng nh©n gi¸n tiÕp.
Chøc vô L¬ng Tr¸ch nhiÖm ¨n ca + phô L¬ng/ngêi Tæng

(ngh×n) ( ngh×n) kh¸c (ngh×n) (ngh×n)
Qu¶n®èc 943 190 176 1234 1234
P.qu¶n ®èc 859 172 176 1150 1150
KÜ s 725 176 959 3836
Hµnh chÝnh 696 176 696 696
Tæng 7151.103
Tæng l¬ng tr¶ c«ng nh©n gi¸n tiÕp 7151.000 (®).

Tæng tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ lµ:
8495.000 + 7151.000 = 15.646.000(®).
B¶o hiÓm x· héi ph¶i tr¶ tÝnh b»ng 15% l¬ng ph¶i tr¶:
15100.000 x 0,19 = 2973.000 (®).
Tæng chi phÝ ph¶i tr¶ trong mét n¨m :
(2973.000 + 15646.000) x 12 = 223.425.000(®).
5.3.3.TÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
KhÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh hµng n¨m gåm: KhÊu hao thiÕt bÞ m¸y mãc vµ khÊu
hao nhµ xëng:
20370.000 + 22700.000 = 43.170.000(®).
73
B¶ng çc lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt:
Tªn chi phÝ Thµnh tiÒn (®)
Nguyªn vËt liÖu 5.355.000.000
L¬ng vµ b¶o hiÓm 223452.000
KhÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh 43.170.000
Chi phÝ b¶o dìng 30.000.000
Tæng 5.651595.000
Gi¸ thµnh toµn bé : (Gtb)

tæng chi phÝ chñ yÕu .100
Gtb = .
100 - tû lÖ % çc chi phÝ kh¸c
Tû lÖ phÇn tr¨m çc chi phÝ bao gåm:

Chi phÝ ph©n xëng chiÕm 10% gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Chi phÝ qu¶n lý s¶n xuÊt chiÕm 6% gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Chi phÝ ngoµi s¶n xuÊt chiÕm 4% gi¸ thµnh s¶n phÈm .
5.651595.000 x100
Gtb = = 7.064.500.000 (®).
100 − 20
• Chi phÝ ph©n xëng: Ppx = 0.1Gtb.

Ppx = 0,1 x 7.064.500.000 = 706.450.000(®).
• Chi phÝ qu¶n lÝ xÝ nghiÖp:
Pxn = 0,06 x 7.064.500.000 = 423.387.000(®).
• Chi phÝ s¶n xuÊt:
Psx = 0,04 x 7.064.500.000 = 282.580.000 (®).
Gi¸ thµnh ph©n xëng : Gpx = Chi phÝ chñ yÕu + Ppx
Gpx = 5.651595.000 + 706.450.000 = 6.358.045.000(®).
Gi¸ thµnh xÝ nghiÖp: Gxn = (Pxn +Ppx).
Gxn = 423.870.000 + 706.450.000 = 1.130.320.000(®).
Gi¸ thµnh mét ®¬n vÞ s¶n phÈm:
gi¸ thµnh toµn bé 7.064.500.000
Gsp = = = 23.550.000 (®/tÊn).
s¶ n lîng mét n¨m 300
5.3.4.L·i vµ thêi gian thu håi vèn.
74
L·i hµng n¨m L = S.(B – Gtp).
L: L·i hµng n¨m.
S: S¶n lîng hµng n¨m.
Gtp: Gi¸ b¸n ra mét ®¬n vÞ s¶n phÈm, Gtp = 24.500.000(®/tÊn)
B: Gi¸ mét ®¬n vÞ s¶n phÈm.
L = 300( 25.000.000 – 23.600.000 ) = 420.000.000(®).
L 270.000.000
Tû suÊt l·i: .100% = .100% = 3,8% (®).
Gtb 7.008.200.000
V
Thêi gian thu håi vèn: T = .
A+L
V: Vèn ®Çu t thiÕt bÞ nhµ xëng.

A: KhÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh hµng n¨m.
A = 22.700.000 + 20.370.000 = 43.170.000(®).
V = 227.000.000 + 678.000.000 = 906.000.000(®).
T = 2,89 ~ 3(n¨m).
75
Ch¬ng 6 an toµn lao ®éng
An toµn cho ngêi lao ®éng lµ mét vÊn ®Ò ®îc qua t©m hµng ®Çu trong s¶n xuÊt.
HiÖn nay an toµn cho ngêi lao ®éng ®îc çc tæ chøc ®øng ra b¶o vÖ vµ cã nh÷ng
quy ®Þnh cô thÓ cho çc nghµnh s¶n xuÊt kh¸c nhau. §èi víi c«ng nghÖ ho¸ häc
cã nh÷ng ®Æc chng riªng nh ®é ®éc h¹i cña ho¸ chÊt, ¶nh hëng cña chóng tíi søc
khoÎ con ngêi. Møc ®é ¶nh hëng cña çc lo¹i ho¸ chÊt tuú thuéc liÒu lîng, thêi
gian t¸c dông,…§Ó ®¶m b¶o søc khoÎ cho ngêi lao ®éng gãp phÇn n©ng cao n¨ng
suÊt lao ®éng vµ chÊt lîng s¶n phÈm. §¶m b¶o an toµn x· héi, h¹n chÕ thiÖt h¹i vÒ
tµi s¶n cho ç nh©n vµ cho nhµ níc ngoµi ra cßn tr¸nh ®îc ¶nh hëng ®Õn m«i trêng
xung quanh. Néi dung cña vÊn ®Ò an toµn lao ®éng bao gåm çc vÊn ®Ò chÝnh sau.
6.1.An toµn lao ®éng trong nhµ m¸y.
Tæ chøc hµnh chÝnh cña nhµ m¸y ph¶i cã ban an toµn lao ®éng, cã nhiÖm vô
nghiªn cøu so¹n th¶o néi quy vÒ an toµn lao ®éng. N«i quy an toµn lao ®éng bao
gåm nh÷ng yªu cÇu chung cña nghµnh vµ nh÷ng yªu cÇu riªng cña nhµ m¸y, xÝ
nghiÖp.
§Ó ®¶m b¶o an toµn trong s¶n xuÊt çn bé c«ng nh©n viªn cña nhµ m¸y ph¶i
häc tËp néi quy vÒ an toµn lao ®éng cña nhµ m¸y.
Tõng bé phËn cô thÓ trong nhµ m¸y cã nh÷ng yªu cÇu riªng vÒ an toµn lao
®éng, an toµn khi vËn hµnh m¸y mãc thiÕt bÞ.
Ban an toµn lao ®éng cña nhµ mÊy cã tr¸ch nhiÖm thêng xuyªn theo dâi kiÓm
tra viÖc thùc hiÖn néi quy an toµn lao ®éng. Theo ®Þnh k× cã tæ chøc líp häc an
toµn lao ®éng cho toµn bé çn bé c«ng nh©n viªn nhµ m¸y, cã h×nh thøc khen th-
ëng kÞp thêi çc ç nh©n, çc bé phËn thùc hiÖn tèt an toµn lao ®éng ®ång thêi cã
h×nh thøc kØ luËt ®Ých ®¸ng ®èi víi çc ç nh©n, ®¬n vÞ vi ph¹m néi quy an toµn
lao ®éng còng nh g©y mÊt an toµn lao ®éng.
76
6.2.Nguyªn nh©n g©y mÊt an toµn lao ®éng vµ bÖnh nghÒ nghiÖp.
Do ®Æc ®iÓm cña nghµnh c«ng nghÖ ho¸ chÊt mµ cã thÓ g©y ra tai n¹n hoÆc çc
bÖnh nghÒ nghiÖp chñ yÕu do çc nguyªn nh©n sau:
+ ThiÕt bÞ ®Ó hë do çc c«ng ®o¹n thao t¸c thñ c«ng nh lÊy mÉu vµ kiÓm tra
s¶n phÈm.
+ Do viÖc che, bÝt çc ®Çu thiÕt bÞ, çc hÖ thèng truyÒn t¶i kÐm, gio¨ng çc ®Çu
nèi b¬m, èng nèi thiÕt bÞ,..
+ Do më cöa, më n¾p çc ®êng èng ®Ó ®o møc cét liÖu t¹o nªn lç hë,..
+ ThiÕt bÞ, ®êng èng bÞ ho¸ chÊt ¨n mßn g©y ra rß rØ.
§Ó kh¾c phôc nh÷ng nguyªn nh©n trªn ph¶i n¾p ®Æt thiÕt bÞ thËt kÝn, tù ®éng
ho¸ c«ng nghÖ, t×nh tr¹ng tho¸t h¬i, khÝ ®éc trong ®iÒu kiÖn ¸p suÊt d¬ng kh¾c
phôc b»ng çch chuyÓn sang lµm viÖc trong ch©n kh«ng.
Ngoµi ra trong ph©n xëng cßn bè trÝ nhiÒu lo¹i thiÕt bÞ xen kÏ nhau trªn mÆt
b»ng ph©n xëng: thiÕt bÞ ®iÖn, ®êng èng, bÓ chøa,…do ®ã dÔ g©y va ch¹m, nhÇm
lÉn g©y tai n¹n lao ®éng. Bëi vËy thiÕt bÞ ph¶i tu©n theo quy ®Þnh chung cña
nghµnh vµ cã biÓn b¸o ë nh÷ng n¬i quan träng, kho¶ng çch gi÷a çc thiÕt bÞ
®óng tiªu chuÈn.
Víi nh÷ng ph©n xëng cã ho¸ chÊt dÔ bay h¬i, dÔ ¨n mßn, g©y báng,..cã thÓ
dÉn ®Õn tai n¹n, ngé ®éc, bÖnh nghÒ nghiÖp cho ngêi lao ®éng.
ThiÕt bÞ ph¶n øng cã gia nhiÖt trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµm t¨ng nhiÖt ®é trong
ph©n xëng g©y ¶nh hëng ®Õn ®iÒu kiÖn lµm viÖc. V× vËy cÇn cã çc biÖn ph¸p
kh¾c phôc, phßng chèng çc t¸c h¹i cña ho¸ chÊt c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn lµm viÖc.
6.3.Çc biÖn ph¸p ®¶m b¶o an toµn lao ®éng.
§Æc ®iÓm cña nguyªn liÖu trong ph©n xëng:
• Phenol:
Cã kh¶ n¨ng bay h¬i ë nhiÖt ®é thêng, dÔ bÞ bèc h¬i, ngng tô nªn rÊt dÔ g©y
nhiÔm ®éc. Phenol lµ chÊt kÝch øng vµ ¨n da, thêng g©y nh÷ng vÕt loÐt báng trªn
da, tiÕp xóc l©u cã t¸c h¹i ®Õn hÖ thÇn kinh. Trong trêng hîp bÞ báng phenol ph¶i
77
röa b»ng rîu metylic sau ®ã trung hoµ b»ng níc v«i hoÆc dung dÞch s÷a cña oxit
magie (MgO).
Giíi h¹n nång ®é h¬i cho phÐp trong nhµ s¶n xuÊt lµ 0,005mg/l. do vËy chèng
ngé ®éc ph¶i bè trÝ hÖ thèng th«ng giã phï hîp cho nhµ s¶n xuÊt, tr¸nh ®Ó phenol
trong çc thïng chøa hë, ®êng èng tr¸nh rß rØ.
• Focmalin: nång ®é cho phÐp trong m«i trêng lµ 0,001mg/l.
• HCl: lµ axit g©y ¨n mßn rÊt m¹nh, nguy hiÓm ®Õn tÝnh m¹ng vµ søc
khoÎ con ngêi. ThiÕt bÞ vµ ®êng èng ph¶i ®îc lµm b»ng vËt liÖu chÞu axit vµ ®Æc
biÖt lµ ph¶i kÝn.
Çc ph¬ng ph¸p ®Èm b¶o ®iÒu kiÖn m«i trêng lµm viÖc:
+ Cêng ®é bøc x¹ nhiÖt 0,25 _1,0Kcal/cm2.gi©y.
+ Tèc ®é chuyÓn ®éng cña kh«ng khÝ 0,3m/s th«ng giã chung 0,7- 2,0 m/s
th«ng giã bé phËn.
+ NhiÖt ®é thÝch hîp cña kh«ng khÝ 20- 25oC.
+ §é Èm t¬ng dèi kh«ng qu¸ 80%.
+ ThiÕt bÞ ®iÖn: thiÕt bÞ ®iÖn bè trÝ ë vÞ trÝ Ýt ngêi qua l¹i nhng thuËn tiÖn khi cã
sù cè x¶y ra, tr¸nh nh÷ng n¬i Èm ít, d©y ®iÖn ph¶i ®îc kiÓm tra thêng xuyªn tr¸nh
hiÖn tîng rß rØ. §ãng c¾t nguån ®iÖn ®óng quy ®Þnh kh«ng sö dông lµm viÖc
riªng. Khi söa ch÷a çc thiÕt bÞ ®iÖn, hÖ thèng d©y dÉn, ®Ìn chiÕu s¸ng ph¶i do
thî ®iÖn cña nhµ m¸y cã trang bÞ b¶o hé lao ®éng ®¶m nhËn.
+ HÖ thèng chiÕu s¸ng: cÇn bè trÝ mét çch khoa häc, ®ñ ¸nh s¸ng trong qu¸
tr×nh thao t¸c vµ ®i l¹i trong n¬i s¶n xuÊt, tËn dông tèi ®a ¸nh s¸ng tù nhiÖn.
+ Th«ng giã: lµ mét kh©u quan trong träng ®Ó t¹o khÝ hËu b×nh thêng trong
ph©n xëng, lµ biÖn ph¸p c¬ b¶n gi¶m nhiÖt ®é n¬i lµm viÖc. Hai biÖn ph¸p th«ng
giã lµ: th«ng giã tù nhiªn vµ th«ng giã nh©n t¹o. BiÖn ph¸p th«ng giã ngµi t¸c
dông lµm gi¶m nhiÖt ®é trong ph©n xëng cßn cã t¸c dông lµm gi¶m nång ®é ho¸
chÊt t¹o kh«ng khÝ trong s¹ch hîn.
78
Kªt luËn
Trªn c¬ së lý thuyÕt vÒ tæng hîp nhùa Phenolfocmandehyt kÕt hîp víi

kh¶o s¸t thÞ trêng s¶n xuÊt vµ tiªu thô trong níc, thiÕt kÕ ph©n xëng s¶n xuÊt
nhùa Novolac lµ hoµn toµn hîp lý. Víi n¨ng suÊt ban ®Çu lµ 300 tÊn/n¨m lµ cã
thÓ tiªu thô ®îc.
Trong ph¹m vi ®å ¸n nµy ®É tÝnh to¸n vµ x¸c ®Þnh çc th«ng sè kÜ thuËt vÒ
thiÕt bÞ vµ m¸y mãc. PhÇn tÝnh to¸n x©y dùng c«ng nghiÖp ®· x¸c ®Þnh ®îc kÝch
thíc nhµ xëng vµ bè trÝ thiÕt bÞ trong nhµ s¶n xuÊt chÝnh. PhÇn tÝnh to¸n kÝnh tÕ
®· tÝnh ®îc vèn ®Çu t cÇn thiÕt toµn nhµ m¸y, gi¸ thµnh ph©n xëng s¶n xuÊt, gi¸
thµnh mét ®¬n vÞ s¶n phÈm.
Trong qu¸ tr×nh tÝnh to¸n ®îc sù gióp ®ì tËn t×nh cña thÇy gi¸o TS Hoµng
Nam, thÇy gi¸o NguyÔn M¹nh HËu vµ thÇy gi¸o TrÇn Träng Phóc. MÆc dï ®·
cã cè g¾ng hoµn thµnh tèt ®å ¸n nhng còng kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu xãt
rÊt mong sù chØ b¶o, ®ãng gãp ý kiÕn cña çc thÇy c« vµ çc b¹n sinh viªn.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n !
79
Tµi liÖu tham kh¶o
1.Ullman
Vol.A.19.Phenolic reins
2.N.T.J Megson, M.SC, F.R.I.C.,F.P.O
Phenolic resin chemistry
London, Butter worths scientific publcation, 1958
3.A.A.K.White house, M.A.,F.I.C., F.P.I., E.G.K.Pritchett
Phenolic resin
London, ILIFFE book LTP, 1967
4.NguyÔn C«ng Xinh, Nguyªn ThÞ Thanh, Vò §µo Th¾ng, D¬ng V¨n TuÖ
Gi¸o tr×nh ho¸ h÷u c¬
Trêng ®¹i häc B¸ch Khoa Hµ Néi, 1998
5.T.S.Carswell
Phenolplast
V.7.Thir structure, properties and chemical technology
Intierscense publichers, Inc, New York, 1947
6.Bé m«n ho¸ kÜ thuËt h÷u c¬
Trêng ®¹i häc B¸ch Khoa Hµ Néi
Gi¸o tr×nh ho¸ häc chÊt dÎo- TËp 2
Trêng ®¹i häc B¸ch Khoa Hµ Néi, xuÊt b¶n n¨m 1971.
7. §ç V¨n §µi, NguyÔn Träng Khu«ng, TrÇn Quang Th¶o, Vâ ThÞ Ngäc T¬i,
TrÇn Xoa. HiÖu ®Ýnh TrÇn Quang Th¶o.
C¬ së çc qu¸ tr×nh vµ thiÕt bÞ c«ng nghÖ ho¸ häc, tËp 1
Trêng ®¹i häc B¸ch Khoa Hµ Néi , xuÊt b¶n 1999.
8. §ç V¨n §µi, NguyÔn Bin, Ph¹m Ngäc To¶n, §ç Ngäc Cö.
C¬ së çc qu¸ tr×nh vµ thiÕt bÞ c«ng nghÖ ho¸ häc, tËp 2
Trêng ®¹i häc B¸ch Khoa Hµ Néi , xuÊt b¶n 1999.
9.TËp thÓ t¸c gi¶.
Sæ tay qu¸ tr×nh thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ ho¸ häc tËp 1.
80
Nhµ xuÊt b¶n khao häc kÜ thuËt – Hµ Néi 1992.
10. HiÖu ®Ýnh Pts TrÇn Xoa, Pts NguyÔn Träng Khu«ng, Pts Ph¹m Xu©n To¶n
Sæ tay qu¸ tr×nh thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ ho¸ häc tËp 2.
Nhµ xuÊt b¶n khao häc kÜ thuËt – Hµ Néi 1999.
11. Plastics Materials
12. Bé m«n x©y dùng c«ng nghiÖp
C¬ së x©y dùng nhµ c«ng nghiÖp
Trêng §¹i häc B¸ch Khoa Hµ Néi – 1997.
13.Trêng §¹i häc B¸ch Khoa Hµ Néi
Khoa kinh tÕ vµ qu¶n lý
Chñ biªn Pts Ng« TrÇn ¸nh.
Kinh tÕ vµ qu¶n lý doanh nghiÖp.
Nhµ xuÊt b¶n thèng kª - 2000.
14. Bé m«n qu¸ tr×nh thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ ho¸ häc
Bµi tËp vµ vÝ dô vÒ qu¸ tr×nh thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ ho¸ häc
Trêng ®¹i häc B¸ch Khoa Hµ Néi – 1970.
15.Gs, Ts NguyÔn Bin
TÝnh to¸n qu¸ tr×nh thiÕt bÞ trong c«ng nghÖ ho¸ häc vµ thùc phÈm tËp1
Nhµ xuÊt b¶n khoa häc kÜ thuËt 1999.
81

(123doc) Thiet Ke Day Chuyen San Xuat Nhua Phenolfomandehit Dang Novolac Theo Phuong Phap Gian Doan Voi Nang Suat 300 Tan Nam

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

(123doc) Thiet Ke Day Chuyen San Xuat Nhua Phenolfomandehit Dang Novolac Theo Phuong Phap Gian Doan Voi Nang Suat 300 Tan Nam

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Môc lôc

Ch¬ng 3 X©y dùng.............................................................................................56

o-Crerol. m-Crerol. p-Crerol.

t¹o fomandehyt kh¸ cao (70-80%).

CH2OH CH2OH CH2OH

HoÆc chóng ngng tô víi nhau t¹o cÇu nèi metylen.

3.3. §iÒu kiÖn ngng tô nhùa.

1,2,3,4,5,9,13 - C¸c thïng l­êng nguyªn liÖu.

Ch¬ng 2 TÝnh To¸n kÜ thuËt

Nguyªn liÖu §a tô Läc SÊy S¶n phÈm

2.1.2.1.C©n b»ng vËt chÊt cho 1 tÊn s¶n phÈm.

Lîng tæn hao lµ: 1005 – 1000 = 5 (kg).

Lîng tæn hao lµ: 1015 – 1010 = 5 (kg).

Lîng tæn hao lµ: 1025,26 – 1015 = 10,26 (kg).

Lîng Focmalin 37% cÇn ®Ó t¹o ra 1030,4 nhùa Novolac lµ:

C©n b»ng vËt chÊt cho mét tÊn s¶n phÈm.

B¶ng c©n b»ng vËt chÊt cho 1 ngµy s¶n xuÊt

B¶ng c©n b»ng vËt chÊt cho 1 n¨m s¶n xuÊt.

2.2.TÝnh to¸n thiÕt bÞ

Trong ®ã Ghh: khèi lîng hçn hîp ph¶n øng.

LÊy thÓ tÝch lµm viÖc cña th¸p lµ 1,4m3

nk, nc : HÖ sè an toµn giíi h¹n bÒn

Chän [σ] theo gi¸ trÞ ®é bÒn nhá [σ] =132.106

Bá P ë mÉu cña biÓu thøc tÝnh s.

[1,2 + 3,6.10 −3 ].171507,6 132.10 6

VËy S =5 mm tho¶ m·n ®iÒu kiÖn bÒn cña vËt liÖu.

hb: ChiÒu cao phÇn låi cña ®¸y vµ n¾p.

[δk ].k .ϕh 186,92.0,66.0,95.10 6

VËy bá P ë mÉu trong c«ng thøc tÝnh S.

[1,2 2 + 2.0,3(5 −1,4)].171507,6

2.2.3.TÝnh c¸nh khuÊy.[9, Tr.608 – 624]

Dùa vµo ®å thÞ quan hÖ x¸c ®Þnh®îc ξM = 0,5.

§êng kÝnh trôc khuÊy x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:

2.2.4.TÝnh b¶o «n thiÕt bÞ ph¶n øng:[15, Tr. 190 – 228]

Trong ®ã : t1: NhiÖt ®é h¬i níc b·o hoµ, t1=120oC.

rc: NhiÖt trë do cÆn cña h¬i níc, rc = 5800 (w/m2.®é).

da : §êng kÝnh ngoµi cña èng trong .

ρ: Khèi lîng riªng cña h¬i níc ρ = 1,1199 (kg/m3).

µ.C p 138,85.10 −7 2,114.10 3

λt : HÖ sè dÉn nhiÖt cña vËt liÖu lµm vá ¸o.

lÊy δbo = 60 mm.

mk: Khèi lîng c¸nh khuÊy vµ hÖ dÉn ®éng.

L = 110 B =85 B1 = 90 H =170.

TÝnh nhiÖt trao ®æi vµ lîng níc cÇn dïng:

TÝnh hÖ sè cÊp nhiÖt cña tõng lu thÓ.

A: HÖ sè phô thuéc nhiÖt ®é, t¹i 100oC , A = 179.

Quy chuÈn sè èng truyÒn nhiÖt , n = 37 èng. [10, Tr. 48]

ρ2 : Khèi lîng riªng focmalin ë ®iÒu kiÖn thêng (25oC).

LÊy thÓ tÝch thïng chøa focmalin lµ 1,2 m3.

Dt : §êng kÝnh trong cña thïng chøa.

[σ] : §é bÒn cña vËt liÖu.

nk, nc : HÖ sè an toµn giíi h¹n bÒn

Chän [σ] theo gi¸ trÞ ®é bÒn nhá [σ] =180.106.

Bá P ë mÉu cña biÓu thøc tÝnh S.

[1,2 + 1,78.10 −3 ].17176793,03 132.10 6

VËy S =3 mm tho¶ m·n ®iÒu kiÖn bÒn cña vËt liÖu.

VËy thÓ tÝch thïng chøa axit lµ : 20 (l).

VËy kÝch thøc thïng chøa HCl lµ :

Chän ®êng kÝnh thïng lêng lµ 0,8 m.

∆P® : ¸p suÊt ®éng lùc häc ∆P® = ρ 2 (N/m2).

∆P® = ρ = = 2116 (N/m2).

dt® = 100 mm, L = 30 m.

ω : VËn tèc chuyÓn ®éng cña chÊt láng (m/s).

1,2,3,4,5,9,13 - C¸c thïng lêng nguyªn liÖu.