2.

ÜNİTE

MİLLİ MÜCADELE
Yayladağı Anadolu Lisesi İnkılap Tarihi Dersi -
1
Mehmet PEHLİVAN
1- İŞGALLERİN BAŞLAMASI VE
MİLLİ MÜCADELEYE HAZIRLIK
Yayladağı Anadolu Lisesi İnkılap Tarihi Dersi -
2
Mehmet PEHLİVAN
KISALTMALAR
MK Mustafa Kemal
TKS Türk Kurtuluş Savaşı
MM M ll Mücadele
Y.O.G.K. Yıldırım Orduları Grup Komutanı
T.H. Tems l Heyet
TBMM Türk ye Büyük M llet Mecl s
ARMHC Anadolu ve Rumel Müdafa Hukuk
Cem yet
PBK Par s Barış Konferansı
İST.HÜK. İstanbul Hükümet
MEB.MEC. Mebusan Mecl s
Yayladağı Anadolu Lisesi İnkılap Tarihi Dersi -
3
Mehmet PEHLİVAN
Ateşkes dönem : İt laflar Mondros 7. Maddeye dayanarak şgallere
başladı.
Not: İlk şgal Musul İng l zler
Not: Fransa Çukurova ve çevres nde şgale başladı.
Not: İlk d ren ş Hatay Dörtyolda başladı.

4
 Kuva M ll ye: Düzenl ordunun kurulmasından önce şgallere karşı halk
tarafından oluşturulan yerel d ren ş kuvvetler d r.
Başlıca KM’c ler:
Çerkez Ethem
Dem rc Mehmet Efe
Yörük Al Efe
Şah n Bey Özell kler :
İps z Recep
1- Bölgeseld r. Em r komuta z nc r yoktur.
Kara Fatma
2-Düşmanı durduramaz, yurttan atamaz sadece yavaşlatır.
3-İht yaçlarını zorla halktan karşıladılar
4-Ged z taarruzunda başarısız oldu(Düzenl orduya
oluşturma kararı ver ld )
5-Düzenl Orduya karşı çıkıp syan ett ler
Not: S vas Kongres nde AFC, KM güçler n b rleşt rmek
5
M ll varlığa düşman Azınlıkların kurduğu cem yetler Yararlı
cem yetler cem yetler
1- Etn k- Eterya: KD bölges nde
1-Hürr yet ve t laf > İng l z Büyük Yunan stan 1- Trakya
h mayes 2- Mavr M ra: B zansı Canlandırma Paşael
3- Pontus Rum C.: Samsun 2-Trabzon MHC
2- Sulh ve selamet
Merkezl Rum Devlet . 3- Doğu ller
Osman ye> Pd ve Hal fel k
4- Kordos Rum Cem yet : İzm rde MHC
taraftarı
Rum Devlet 4- İzm r MHC
3- W lsoncular> Amer kan 5- Taşnak Cem yet : Ermen Devlet 5- K l kyalılar
h mayes 6- Hınçak: Ermen Devlet 6- M ll kongre
4- İng l z muh pler > İng l z 7- Alyans İsra l t : F l st n merkezl
h mayes Yahud Devlet İşgallere
5-Teal İslam > Hal fel k karşı d ren ş
taraftarı İt laf devletler n n desteğ yle gösterd ler
6- Kürt Teal > Kürt Devlet hareket ett ler. Bağımsızlığı
Oldukları yerlerde nüfus denges n sağlamayı
lehler ne çev rmeye çalıştılar amaçladılar6
İt laflar ve İstanbul hük.
Yararlı cem yetler n ortak özell kler
1) Bölgeseld rler (M ll kongre har ç)
2)Kongreler yaparak kurtuluş yolu ararlar
3)İşgal ed len bölgelerde çoğunluğun Türk olduğunu spat etmeye
çalışmışlardır
4)Ulusal b l nc uyandırmaya çalışmışlardır.
5)S vas kongres nde “Anadolu ve Rumel Müdafa Hukuk Cem yet ”
adı altında b rleşt r lm şlerd r.
Not: Kuva M ll ye s lahlı; Yararlı Cem yetler se toplantılar ve basın
yoluyla mücadele verm şler d r.
7
KURTULUŞ SAVAŞI HAZIRLIK
DÖNEMİ

Yayladağı Anadolu Lisesi İnkılap Tarihi Dersi -

8
Mehmet PEHLİVAN
İzm r n İşgal (15 Mayıs 1919):
Mondros 7. Maddeye dayanarak
Musul( ng)
Çukurova ve çevres (FR)
İzm r(Yunan) şgal ed ld .
Not: İzm r; Sen jean dö Mar n İtalya’ya ver ld . PBK’da se
Yunan stan’a ver ld

15 Mayıs 1919’da Yunan şgal başladı.

İzm r MHC le İzm r Redd İlhak şgallere tepk gösterd .
İşgal m t ng ve telgraflarla protesto ed ld .
Fat h, Kadıköy ve Sultan Ahmette m t ngler yapıldı.
Hal de Ed p Adıvar, Nak ye Hanım, M.Em n Yurdakul, Sel m
Sırrı Tarcan, Hamdullah Suph Tanrıöver m t nglerde
konuşmalar yaptı.
Not: Hukuku Beşer gazetes yazarı Hasan Tahs n İzm r’de
9
düşmana lk kurşunu attı
 • İstanbul
• Samsun
• Havza Protesto
1- Ulusaldır
• Amasya
2- MM Kişisellikten çıkarılmış
Ulusal hale getirilmiştir
• Erzurum
2- TKS Resmen başlamıştır
3- Amaç,Yöntem, Gerekçe • Sivas 1- Bölgeseldir
belirlenmiştir. 2- TMHC ile ŞİHMC toplamıştır
1-Ulusaldır 3- Ermenistana karşıdır
İzmir işgal edildi 2- Erzurum kongresi kararları aynen 4- 9 kişilik Temsil Heyeti
15 Mayıs 1919) kabul
3- 16 Kişilik Temsil heyeti

Mustafa Kemal
Yayladağı Anadolu Lisesi İnkılap Tarihi Dersi •- Suriye Y.O.G.K. 10
Mehmet PEHLİVAN
Ateşkes Dönem :
Mondros mzalandığında MK Sur yede Y.O.G.K. İstanbulda duramam bir an
evvel Anadoluya geçip diğer
görev ndeyd . komutanlarla birlikte bir
İST.HÜK: Bölgey İng l zlere bırak kurtuluş mücadelesi
MK: Bu kabul ed lemez. başlatmalıyım
İST.HÜK: Görevden alındın İstanbul’a dön.
MK İstanbula dönmüş 6-7 ay bekled kten sonra 9.
Ordu Müfett ş olarak Samsuna gönder lm şt r.

M sak-ı M ll : Mondros mzalandığında şgale

uğramamış topraklardır.

11
Samsuna çıkış (19 Mayıs 1919):
MK 9. Ordu Müfett ş sıfatıyla Samsuna gönder ld .
Görev
B rl kler dağıtmak
Halkın el ndek s lahları toplamak
Yaptıkları:
Rum çetec ler n el ndek s lahları topladı
B rl kler dağıtmadı. 9. Ordu müfettişi
Not: Yunanlılar Par s BK kararları doğrultusunda İzm r’
şgal etmeye başladı

Samsun raporu:
Bölgede Türkler çoğunluktur
Türkler Rumlara değ l Rumlar Türklere saldırıyor

12
Havza Genelges
1- K ş seld r
2- M ll b l nc uyandırmayı amaçlar
3- İzm r’ n şgal n n protesto ed lmes stenm şt r.
4- Protestolar sırasında azınlıklara zarar ver lmemes stenm şt r.
(Mondros 7. Madde önlem)
B lg : General Br strol Raporu: İzm r’de Türkler, Rumlardan fazladır.

13
Amasya Genelges
1- Ulusaldır (MK-RO-RB-AFC-KK-CP mzaladı)
2- TKS k ş sel olmaktan çıkıp ulusal b r hale geld
3- TKS resmen başladı
4- TKS’n n Amacı, Yöntem ve Gerekçes bel rlenm şt r.

Kararlar:
Amaç: Vatanın bütünlüğünü korumak ve M llet n bağımsızlığını
sağlamak
Gerekçe: İstanbul hükümet üzer ne düşen görev yapmamaktadır.
Yöntem: Vatanın bütünlüğünü ve M llet n bağımsızlığını; y ne m llet n
az m ve kararlılığı kurtaracaktır.
TH oluşturulacak
S vas’ta Ulusal çapta b r kongre düzenlenecek
B rl kler dağıtılmayacak

Sonucunda:
MK, görevden alındı
MK, Memur yetten, Ordudan ve 9.Ordu müfett şl ğ nden st fa ett 14
Erzurum Kongres (23 Temmuz Alınan kararlar:

1919) 1- M ll sınırlar ç nde Vatan b r bütündür

1- Bölgeseld r bölünemez.(M sakı M ll )

2- Trabzon Müdafa Hukuk 2- Azınlıklara haklarımızı zedeleyecek

Cem yet le Şark ller Müdafa ayrıcalıklar ver lemez.

Hukuk cem yet n n düzenled ğ 3- Manda ve h maye redded lm şt r.( lk kez)

kongreye MK katılmış ve 4- Kuva- M ll yey etk n M ll radey hak m

Başkanlık etm şt r. kılmak esastır.

3- Temel amacı: Doğu Anadoluda 5- Mebusan Mecl s derhal açılmalıdır.

Ermen devlet ve Karaden zde 6- İşgallere karşı bütün M llet b rl kte müdafaa

Rum devlet kurulmasını yapmalı

Gal p olayı: İstanbul hükümet tarafından7-MK

engellemek
Al Anadoluda
ç n damgeç c b rver
fetvası hükümet kurulması
ld ve Erz ncan
Val s Al Gal p S vas kongres n dağıtmakla görevlend
gerek r r ld . Kazım Karabek r Al Gal p 15
4- Toplanışı bölgesel alınan
S vas Kongres (4Eylül 1919)
1- Ulusaldır
2- Erzurum kongres ndek kararlar neredeyse aynen kabul ed lm şt r.
3- 16 k ş l k TH tarafından yürütüldü tüm yurdu tems l eder hale geld .

Alınan kararlar
1- İstanbul hükümet yle haberleşme kes lecek (DF st fa ett )
2- İrade- m ll ye gazetes çıkarılacak (Propaganda ç n)
3- Batı cephes komutanlığına Al Fuat CEBESOY atandı.
4- Bütün cem yetler b rleşt r l p Anadolu ve Rumel Müdafa Hukuk Cem yet
kuruldu.
5- Verg ler n İstanbul yer ne TH’ye gönder lmes stend .
6- Anadolu’nun yazışmalarını İstanbul yer ne TH’yle yapması stend .
7- Manda ve h maye kes n olarak redded ld .

16
Amasya görüşmeler (20-22 Ek m 1919):

İst.Hük(Sal h Paşa) amacı: MM kontrol altında tutmak

TH(MK, RO, BS) amacı: Resm olarak tanınmak

Kararlar
1- Mebusan Mecl s (İstanbul dışında daha güvenl b r yerde)
açılacak(Kanunu Esas ye aykırı)
2- Seç mler yapılacak
3- Sevr görüşmeler ne TH de delege gönderecek
4- Manda ve H maye redded lecek
İST.HÜK. sadece Mecl s 'n n açılmasını onayladı

Not: İST.HÜK, TH’y resmen tanımış oldu.

17
TH’n n Ankaraya gelmes (27 Aralık 1919)
Mecl s n çalışmalarını yakından tak p etmek
MM’y yürütmek
Not: MK güvenl k gerekçes yle Ankaraya geçmed .

Ankara;
Anadolunun ortasında ve güvenl
Haberleşme olanakları var
Dem r yolu var
Batı cephes ne yakın

18
Son Osmanlı Mebusan Mecl s n n açılması (12-28 Ocak 1920)
MK Mecl se g den TH üyeler nden 3 şey sted .

1- Ben Mecl s Başkanı seç n → Başkan seç lmed

2- Müdafaa- grubun oluşturun → Felah-ı Vatan grubu oluşturuldu
3- M sak-ı m ll 'y kabul ett r n → Kabul ed ld

Yayladağı Anadolu Lisesi İnkılap Tarihi Dersi -

19
Mehmet PEHLİVAN
M sakı M ll :
1- Mondros mzalandığında şgale uğramamış topraklarda Vatan b r
bütündür bölünemez.
2- Halkoyuyla Ana vatana katılan Kars, Ardahan ve Batumda gerek rse y ne
halkoyuna başvurulab l r.
3- Batı Trakyadak durum Pleb s tle bel rlenmel d r
4- S yas , adl ve ekonom k bütün kap tülasyonlar kaldırılmalıdır.

Sonucunda
İt laflar İstanbul'u resmen şgal ett (16 Mart 1920)
Mecl s dağıtıldı(Pd Vahdett n tarafından)
Vek ller tutuklandı. Bazıları sürgüne gönder ld .
İstanbul le haberleşme kes ld .
Ankara'da TBMM açıldı.

20
 2- BÜYÜK MİLLET
MECLİSİNİN AÇILMASI

Yayladağı Anadolu Lisesi İnkılap Tarihi Dersi -

21
Mehmet PEHLİVAN
TBMM’n n özell kler

1- Anayasa yapmıştır. Kurucudur. >(1921 Teşk latı Esas lk AY)

2- Seç m yapıldı. M ll egemenl ğe dayanır. Demokrat kt r
3- Güçler b rl ğ uygulandı(Yasama-Yürütme-Yargı tek elde)
Amaç: Hızlı karar alıp uygulamak
4- Mecl s Hükümet S stem uygulandı.
5- Hedef, M sak-ı M llî ve Tam bağımsızlık
6- MEB. MEC. Kaçan vek ller kabul ett
7- MK Mecl s Başkanı seç ld

Not: İST.HÜK. MK ve MM’ye karşı Şeyhül İslam Dürr zade Abdullah’a

dam fetvaları yayınlatmıştır.
Not: TBMM’n n açılmasıyla TH’n n görev son buldu

22
Alınan kararlar

1- Hükumet kurmak zorunludur.

2- Geç c olarak b r hükumet başkanı tanımak veya Pad şah vek l
atamak uygun değ ld r.
3- TBMM’n n üstünde b r güç yoktur.
4- TBMM yasama, yürütme, yargı yetk ler n kullanacaktır.
5- Mecl s tarafından seç lecek b r kurul hükumet şler ne bakar.
Mecl s başkanı bu kurulun da başkanıdır.
6- Pad şah ve Hal fe’n n baskıdan kurtulması sonrasında bunların
geleceğ ne Mecl s karar verecekt r.

23
I.TBMM’ye karşı çıkan ayaklanmalar

A) İstanbul hükümet n n çıkardıkları B) İt lafların çıkardıkları

Amaç: MM’ye son vermek Amaç: MM’y ortadan kaldırmak
1)Ahmet Anzavur 1)Bolu-Düzce- Hendek
2)Kuva nz bat ye (Hal fel k Ordusu) 2)Yozgat- Konya - Afyon
3)M ll aş retler

C) Azınlıkların çıkardıkları D) Kuva- M ll yec ler n çıkardıkları

Amaç: Devlet kurmak Amaç: Düzenl orduya katılmamak
-Ermen ler -Çerkez Ethem
-Rumlar -Dem rc Mehmet Efe
-Yahud ler -Yörük Al
24
Ayaklanmalara karşı alınan önlemler
Hıyanet- Vatan ye yasası çıkarıldı.
Ankara Müftüsü Rıfat Börekç karşı fetva yayımladı.
İst klal Mahkemeler kuruldu.
AA kuruldu ve Hak m yet M ll ye gazetes çıkarıldı.
İstanbul'la haberleşme kes ld .
MM’ye destek veren gazeteler: Tasv r Efkar, Tercüman, Akşam,
İkdam, İler , Vak t, Yen gün

Ayaklanmaların Sonuçları
BMM'n n otor tes arttı
Kurtuluş Savaşı hazırlık süres uzadı ve ekonom k yükü arttı
İt lafların ş kolaylaştı

25
İst klal Mahkemeler :
İşgaller dönem nde ve Rej me karşı syanlar yaşandığında kurulan
olağan üstü yetk l mahkemelerd r.

MM dönem amaç:
Asker kaçaklarını önlemek
Düzenl orduyu oluşturmak

Özell kler :
Vatana hanet, casusluk, ayaklanma, bozgunculuk, Asker a leler ne
saldırma davalarına da baktı.
Üyeler Mecl sten seç l r Kurulduğu dönemler
İdam yetk s var 1- Hıyanet- Vatan
Kararları kes nd r. Temy z yoktur. yasası
Alınan kararlar hızla uygulanır 2- Tekâl f- M ll ye
em rler
3- Şeyh Sa t syanı 26
3- SEVR ANTLAŞMASI(10
AĞUSTOS 1920)

Yayladağı Anadolu Lisesi İnkılap Tarihi Dersi -

27
Mehmet PEHLİVAN
SEVR ANTLAŞMASI

Yayladağı Anadolu Lisesi İnkılap Tarihi Dersi -

28
Mehmet PEHLİVAN
Sevr Antlaşması (10 Ağustos 1920)
Osmanlı adına Tevf k Paşa katıldı.
Saltanat şurası onayladı
Not: I. Dünya savaşının mağluplarıyla yapılacak antlaşmalar
PBK’da Osmanlıyla yapılacak Antlaşma San Remo’da
görüşüldü.

1- Doğu ve Batı Trakya Yunanlılara

2- DAD’da b r Ermen ve b r Kürt devlet
3- Adana’dan S vasa kadar olan yerler le GDAD ve Sur ye
Fransızlara.
4- Batı Anadolu İtalyaya
5- Arap topraklarında İng l z ve Fransız mandası
6- Boğazlarda uluslararası kom syon kurulacak
7- Kap tülasyonlardan bütün devletler yararlanacak
8- Zorunlu askerl k kaldırılacak. asker sayısı
kısıtlanacak(50.700) 29
4- MİLLİ MÜCADELE DOĞU
VE GÜNEY CEPHESİ

Yayladağı Anadolu Lisesi İnkılap Tarihi Dersi -

30
Mehmet PEHLİVAN
DOĞU CEPHESİ
K.Karabek r(15. Kolordu) Ermen ve Gürcüler le savaştı
devlet kurmak steyen Ermen ler saldırdı Kaybett
Gümrü Antlaşması yapıldı. Doğu cephes kapandı.

Gümrü antlaşması( 3 Aralık 1920)

1- Ermen stan TBMM’y tanıyacak
2- Kars, Sarıkamış, Kağızman, Iğdır ve Oltu TBMM’ye
bırakılacak
3- İsteyen Ermen ler Türk yeye döneb lecek

Not: Sevr’ reddeden ve TBMM'y tanıyan lk devlet

Ermen stan
Not: Ankara'da Konsolosluk açan lk devlet Gürc stan

General Harbord Raporu: Bölgede Türkler çoğunluktur

31
GÜNEY CEPHESİ

Antep, Maraş ve Urfa önce İng l zler sonra Fransızlar tarafından

şgal ed ld .
Düzenl ordu yoktur. Sadece Kuva M ll ye savaşmıştır
Antepte Şah n bey ve Al Sa p bey
Maraşta Ulu Cam İmamı Rıdvan Hoca ve Sütçü İmam
Urfada Al Sa p bey mücadeleye g r şt ler
Adanada Pozantı kongres gerçekleşt r ld

Batı cephes ndek başarılar üzer ne Fransa, Ankara

Antlaşmasıyla bölgeden çek ld
-Güney Cephes kapandı
-Hatay har ç Güney sınırı ç z ld
-Fransa TBMM’n resmen tanıyan lk t laf devlet oldu.
Not: İlk d ren ş Hatay Dörtyol'da başlamıştır.
32
5- MİLLİ MÜCADELE BATI
CEPHESİ

Yayladağı Anadolu Lisesi İnkılap Tarihi Dersi -

33
Mehmet PEHLİVAN
Düzenl ordunun kurulması:
Kuva M ll ye;
Düzenl orduya yenecek güce sah p değ ld
Halktan zorla y yecek s lah ve para topluyordu
Mahkeme kurup keyf cezalar ver yordu
Bu sebeplerle düzenl ordu kurulmasına karar ver ld .

34
 BATI CEPHESİ
Düzenl ordunun lk savaşıdır
Yunanlılarla savaşıldı.

I. İnönü savaşı(6-10 Ocak 1921)

Ç. Ethem syanından yararlanmak steyen Yunan
ordusu saldırdı
Amaç;
Sevr' BMM'ye kabul ett rmek
Ankara'ya ulaşıp TBMM’y dağıtmak
Düzenl ordu kazanmıştır.
Sonuçla
rı:
İç pol t ka Dış Pol t ka
1921 Anayasası lan ed ld .(Yen b r Afgan stanla dostluk antlaşması
devlet) SSCB le Moskova antlaşması
İst klal Marşı kabul ed ld . Londara konferansı
Çerkez Ethem syanı bastırıldı
TBMM’ye olan güven arttı Mecl s n 35
Afgan stan Dostluk Antlaşması (1 Mart 1921)
Türk ye Afgan stana Subay ve öğretmen gönderecek
Not: TBMM’y tanıyan lk Müslüman devlet Afgan stan

Moskova Antlaşması (16 Mart 1921)

İk devlet b rb r n n rej m n tanıyacak
Kap tülasyonlar kaldırılacak
B r n n tanımadığı antlaşmayı d ğer de tanımayacak.
Osmanlı le Çarlık Rusya arasındak tüm antlaşmalar geçers z
sayılacak
Batum SSCB h mayes ndek Gürc stan’a bırakılacak

Not: Batum M sakı M ll den ver len lk tav zd r.

36
Londra Konferansı(21 Şubat-12 Mart 1921)
Amaç: Masa başında Sevr' kabul ett rmek.

İt laflar Türkler tems len Osmanlı davet ett .

TBMM t raz ed nce İtalya aracılığıyla davet ed ld .
Not: Türkler tems len k grubun davet ed lmes n n amacı Türkler b rb r ne
düşürmek)
Konferansta Osmanlı tems lc s (Tevf k Bey) ”Söz Türk m llet n n gerçek
tems lc s olan TBMM’ye a tt r” d yerek söz hakkını Bek r Sam Bey'e bıraktı.

Sonuç: Türk tarafının stekler kabul ed lmed . İng l zler, Yunan ordusunu
Türkler n üzer ne yolladı.

TBMM’n n Londra Konferansa katılma sebepler

1- M sak-ı M ll y dünyaya duyurmak
2- Barış yanlısı olduğunu göstermek 37
II. İnönü savaşı (23 Mart – 1 N san 1921)
Londra konferansından sonuç alınamadı. Yunan ordusu saldırıya geçt .
Amaç: Sevr' kabul ett rmek.
S lah ve Asker sayısı açısından üstün olan Yunan ordusu İnönü mevk nde
durduruldu.

Sonuçları:
İç pol t kada Dış pol t kada
M. Kemal, İsmet İnönü’ye çekt ğ Fransa çek lme görüşmeler ne
telgrafta “S z orada yalnız düşmanı başladı
değ l Türk m llet n n makus(kötü) İtalya bazı b rl kler n ger çekt
tal h n de yend n z.” dem şt r
TBMM’ye olan güven arttı

Not: II. İnönü Savaşı sonrası Yunanlılara karşı yapılan Aslıhanlar Dumlupınar
saldırısı başarısız olmuştur
Yayladağı Anadolu Lisesi İnkılap Tarihi Dersi -
38
Mehmet PEHLİVAN
Esk şeh r-Kütahya savaşları (10-24Temmuz 1921):
İng l zler Yunanlılara yüklü m ktarda s lah ve cephane verd .
Yunanlıların başarılı olduğu tek muharebed r.
Türk ordusu Sakarya Nehr 'n n doğusuna çek ld
Amaç:
1- Daha çok kaybı önlemek
2- Ordunun toparlanmasını sağlamak
3- SSCB’den gelecek yardımı beklemek

Sonuç:
Esk şeh r, Afyon, Kütahya kaybed ld .
Fransa ve İtalya çek lme hareketler n durdurdu.
Mecl s n Ankara’dan Kayser 'ye taşınması tartışıldı.
MK’e 3 aylığına BAŞKOMUTAN yetk s ver ld (5 Ağustos 1921)
Not: Başkomutan yetk s yle çıkarılan lk kanun TEKALİFİ
MİLLİYE EMİRLERİd r
39
Maar f Kongres :(16-24 Temmuz 1921):
Öğretmenler aracılığıyla M ll Mücadele halka özümset lmek
stend .
Ankarada yapıldı. 250 c varı öğretmen katıldı
MK açılış konuşmasını yaptı.
B r an önce MEB kurulmalı.
Savaşın sadece meydanlarda değ l eğ t m alanında da
ver leceğ göster ld .
Kongrede alınan kararlar savaş dönem sebeb yle sten len
sonuca ulaşmadı.
40
Tekal f- M ll ye Em rler (7 Ağustos 1921):
Asker kaçakları önlenmek.
M ll Mücadele ç n kaynak bulmak

1- Halkın varlığının %40’ına, savaş sonrasında ger ödemek şartıyla el

konulacak
2- Her çeş t hayvan ve arabanın %20s ne el konulacak
3- Taşıtı olanlar ücrets z malzeme taşıyacak(1 kere ve en çok 100km)
4- Sah ps z tüm mallara el konulacak
5- Halk el ndek s lahları verecek.
6- Her a le b rer set çamaşır, çorap ve çarık verecek
7- Dem rc , Marangoz g b ustalar ordu emr ne g recek.
Not: M ll Em rler n uygulamak ç n İst klal Mahkemeler kuruldu.

Ordunun ht yaçları ç n alınan dış yardımlar

1) H nt Müslümanlarının gönderd ğ para
2) SSCB’n n gönderd ğ para, s lah ve cephane
3) Fransa ve İtalya çek l rken bıraktığı s lah ve cephane 41
Sakarya Savaşı (23Ağustos-13 Eylül 1921)
D ğer adları: Subaylar savaşı(Çok subay şeh t oldu) ve “Sakarya
Melhame- Küberası”(Kan gölü)

Amaç: Sevr’ Türklere kabul ett rmek

Yunan ordusu saldırdı
MK “Hattı Müdafaa yoktur sathı müdafaa vardır ve bu satıh bütün
vatandır. Vatanın her karış toprağı vatandaşın kanıyla ıslanmadıkça terk
ed lemez.”
Düzenl ordu kazandı
İç pol t kada Dış Pol t kada
Sonuçları:
M. Kemal’e Gaz l k ve Mareşall k SSCB leKars Antlaşması (13 Ek m
unvanı ver ld . 1921)
Fransa le Ankara Antlaşması(20
Ek m 1921)
İtalya çek ld
İng ltere Ateşkes önerd . 42
1- Kars Antlaşması(13 Ek m 1921): 4- İng ltere, TBMM’ye
Azerbaycan, Ermen stan ve Gürc stan Ateşkes önerd .
adına SSCB mzaladı
Kazım Karabek r İmzaladı Amaç:
Taraflar b rb rler n tanıdı Sevr’ yumuşatıp kabul
TR Doğu sınırı bel rlend ett rmek
Olası Türk taarruz'un
2- Ankara Antlaşması(20 Ek m 1921): engellemek
Fransa'yla yapıldı. Yunan ordusunun
Fransa Anadolu'dan çek ld toparlanmasını sağlamak
Hatay ve Sur ye Fransa mandasına
bırakıldı. Yunanlılar 4-5 ayda
Güney Cephes kapandı aşılamayacak b r hat
Not: Hatay M sakı M ll den ver len k nc oluşturdu
tav zd r Türk Ordusu tüm güçler n
ve cephanes n Batı
3- İtalya s lahlarını bırakıp Anadolu'dan cephes ne yığdı.
çek ld (San Remo'nun nt kamını aldı) Hazırlık uzun sürmes 43
uzun tartışmalara sebep oldu
Büyük Taarruz/Başkomutanlık Meydan Muharebes (26 Ağustos 1922)

Türk ordusunun taarruzu 26 Ağustos'ta başladı

30 Ağustos'ta zafere dönüştü
Türk ordusu 9 Eylül'de İzm r'e g rd . Yunan ordusu Anadolu'dan çıkarıldı.

Not: Fevz Çakmak’a Mareşal rütbes ver ld .

44
6- MUDANYA’DAN LOZAN’A

Yayladağı Anadolu Lisesi İnkılap Tarihi Dersi -

45
Mehmet PEHLİVAN
MUDANYA ATEŞKES ANTLAŞMASI(11 EKİM 1922)

Fransa ve İtalyanın çek lmes ve Yunanlıların kaybetmes yle yalnız kalan

İng ltere Ateşkes yapmak zorunda kaldı.

Katılımcılar: (G.Harr ngton)İng ltere, (G.Charpy)Fransa, (G.Monbell )İtalya,

(İsmet Paşa)TBMM
Not: Yunan stan katılmadı. Yunan stan’ı İng ltere tems l etm ştt

Mudanya ateşkes ne göre

1- Mer ç Nehr Türk-Yunan sınırı olacak
2-İstanbul, Boğazlar, Doğu Trakya Türk ye bırakılacak(Yunan 15 günde
boşaltılacak, TBMM 30 günde g recek)
3- İt laf askerler barış antlaşması yapılana kadar İstanbul ve Boğazlarda
olacak
4- Barış yapılana kadar Trakya'da 8000 Türk asker bulundurulacak

Not: M ll Mücadelen n asker safhası b tt . 46

47
 LOZAN BARIŞ KONFERANSI

Görüşmeler k oturum şekl nde yapılmıştır.

20 Kasım 1922 - 4 Şubat 1923 ARA 23 N san 1923 - 23 Temmuz 1923’te

LOZAN antlaşması mzalandı.
Konferansa
Not: İk konferans arasında 18 Şubat 1923 İzm r kt sat Kongres toplandı.katılan
Not: BMM 1 n san 1923 seç m kararı aldı ve Lozanı II.BMM mzaladı. devletler:

Lozan’a gönder len heyet: İng ltere

✔ İsmet Paşa(Dış şler bakanı) Fransa
✔ Rıza Nur İtalya
✔ Hasan Saka Yunan stan
✔ Celal Bayar’dır Japonya
ABD
SSCB
Türk ye
Not: ABD gözlemc sıfatıyla katılıştır. Rusya , ve Bulgar stan sadece Boğazlar le lg l48
 Lozanda görüşülen konular

1-
Kap tülas 2- 3- 4-Savaş
5-Devlet
yonlar ve Sınırların Azınlıklar Tazm natl
Borçları
Ermen Durumu Meseles arı
yurdu

7-
6- İstanbul’u 9-Nüfus 10-
8-
Boğazlar n Mübadele Yabancı
Patr khan
Meseles Boşaltılm s Okullar
e
ası

Yayladağı Anadolu Lisesi İnkılap Tarihi Dersi -

49
Mehmet PEHLİVAN
1- Lozana g den heyet k konuda kes nl kle tav z
vermeyecekt r
a) Kap tülasyonlar kes n olarak kaldırılacak
b) Ermen yurdu kurulmasına müsaade ed lemez

2 - Sınırlar :
A.Doğu sınırı :
İran sınırı Kasrı Ş r n antlaşmasına(1639) göre bel rlenm şt r.
Rusya : Moskova antlaşmasına (1921)göre bel rlenm şt r

B.Güney sınırı: Fransa le mzalanan Ankara antlaşmasına

(1922) göre bel rlenm şt r.

C. Batı sınırı :
Bulgar stan : İstanbul antlaşmasına(1913) göre bel rlenm şt r
Yunan stan : At na antlaşmasına(1913) göre bel rlenm şt r.

Not: Bozcaada ve Gökçeada , Tavşan dışındak adalar

50
Yunan stan’a ver lecek.
3- Azınlıklar Meseles :
Azınlıklar Türk vatandaşı kabul ed lm şlerd r. Ayrıcalık
ver lmem şt r.
Avrupanın ç şler m ze karışması önlemek stenm şt r.

4-Savaş Tazm natları

Yunan stan’dan Karaağaç savaş tazm natı olarak
alınmıştır.

5-Devlet Borçları
Dış borçlar Osmanlıdan ayrılan tüm devletler arasında
bölüştürülmüştür.
Borçların Fransız Frangı le ödenmes kabul ed lm şt r.
(Son taks t 1953te ödend )

6-Boğazlar Meseles
Başkanı Türk uluslararası b r kom syon yönetecek. 51
Boğazların her k yakasında asker bulundurulmayacak.
7-İstanbul’un Boşaltılması
Antlaşma onaylandıktan sonra İt laflar İstanbulu
boşaltacak

8-Patr khane
Patr khane İstanbul'da kalacak. Pat k
atamasında Türk ye'n n onay olacak Patr khane
s yasete karışmayacak

9-Nüfus Mübadeles
Batı Trakya'dak Türkler le İstanbul'dak Rumlar
har ç Yunan stan'dak Bütün Türkler Türk ye'dek
bütün Rumlar yer değ şt recek.

10-Yabancı Okullar
MEB’e bağlacak, müfredatı denetlenecek
En az 1 Türk darec olacak 52
7- MİLLİ MÜCADELENİN
KAHRAMANLARI

Yayladağı Anadolu Lisesi İnkılap Tarihi Dersi -

53
Mehmet PEHLİVAN