Ewa Fleischer

JĘZYK ANGIELSKI
w branży stomatologicznej

ENGLISH
for dental professions
 Autor Ewa Fleischer

Redaktor prowadzący Monika Nowicka

Opracowanie redakcyjne
Konsultacja dr n. med. Małgorzata Bujnowska,
mgr Katarzyna Chmiel,
mgr Agnieszka Madej,
lek. stom. Marta Szymańska-Sowula,
dr n. med. lek. dent. Joanna Tomaszewska

Korekta Barbara Stasiakiewicz

Projekt okładki Magdalena Skrzydlewska

Opracowanie graficzne, UKRYTY WYMIAR

skład i łamanie,
Krzysztof Kanclerski
przygotowanie do druku
nowy@uwymiar.pl

Ilustracje Michał Mularczyk oraz Fotolia®

Wydawnictwo Centrum Rozwoju Edukacji EDICON sp. z o. o.

ul. Kościuszki 57
61 ‒ 891 Poznań

Wydanie II

ISBN 978-83-946506-0-5

Druk i oprawa CGS Drukarnia

ul. Towarowa 3
62 – 090 Mrowino
www.cgs.pl

Materiały edukacyjne obejmują zagadnienia zawarte w rozporządzeniu Ministra Edukacji

Narodowej z dnia 31 marca 2017 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia
w zawodach (Dz.U. 2017 poz. 860)
 Table of contents
Spis treści

5 Introduction Wprowadzenie

8 Unit 1: The dental team

14 Unit 2: Dental hygienists
22 Unit 3: Dental assistants
30 Unit 4: Dental appointment
38 Unit 5: The oral cavity
44 Unit 6: Tooth anatomy
50 Unit 7: Types of teeth
56 Unit 8: Tooth numbering
62 Unit 9: The dental surgery
68 Unit 10: The dental unit
74 Unit 11: Dental instruments
82 Unit 12: Dental fillings
90 Unit 13: Chair-side assisting
98 Unit 14: Root canal treatment (RCT)
106 Unit 15: Wisdom teeth
114 Unit 16: Oral health and nutrition
120 Unit 17: Choosing the right toothbrush
128 Unit 18: Toothache
136 Unit 19: Teeth whitening
142 Unit 20: Workplace hazards
150 Unit 21: Disinfection and sterilisation of dental instruments
156 Unit 22: Looking for a job
162 Unit 23: Dental technician
168 Unit 24: Dentures
174 Unit 25: CAD / CAM
182 Unit 26: Orthodontics
188 Unit 27: Orthodontic diagnosis and treatment planning
194 Unit 28: A day in an orthodontist’s life
200 Unit 29: Dental holidays
206 Unit 30: At a trade show

214 Polish up on your grammar!

254 Transcripts Transkrypcje nagrań
289 References Źródła
Introduction
Wprowadzenie

Książka Język angielski zawodowy w branży stomatologicznej jest prze-

znaczona dla osób kształcących się na kierunkach asystentka stomato-
logiczna, higienistka stomatologiczna i technik dentystyczny. Mogą z niej
skorzystać również inne osoby, które chcą lub powinny poszerzyć swoją
wiedzę z zakresu języka angielskiego potrzebnego do efektywnej pra-
cy i komunikacji w gabinecie stomatologicznym czy pracowni protetyki
stomatologicznej.

Książka została napisana w przystępny sposób i zawiera zróżnicowane

teksty oraz ćwiczenia, tak aby odpowiedzieć na potrzeby osób na róż-
nym poziomie zaawansowania umiejętności językowych. Wszystkie teks-
ty, a także niektóre ćwiczenia, zostały poprzedzone glosariuszem, czy-
li zestawieniem tłumaczeń wybranych słów oraz zwrotów, dzięki czemu
zrozumienie nawet fachowych opisów będzie o wiele łatwiejsze.

Rozumienie ze słuchu oraz wymowę można ćwiczyć dzięki nagraniom

dołączonym do książki. To co wyróżnia tę pozycję to fakt, że nagrane
zostały również teksty do czytania. W nagraniach wzięli udział lektorzy
mówiący z różnymi akcentami, dzięki czemu można oswoić się z wymo-
wą charakterystyczną dla różnych odmian języka angielskiego. Wszyst-
kie teksty i ćwiczenia, do których dostępne są nagrania, zostały ozna-
czone ikonką płyty CD z odpowiednim numerem. Transkrypcje do ćwi-
czeń rozwijających umiejętność rozumienia ze słuchu zostały umieszczo-
ne na końcu książki (Transcripts).

Książka może być wykorzystywana zarówno w klasie, na kursie, jak i do

samodzielnej nauki. Poszczególne zadania można rozwiązywać samo-
dzielnie, w parach lub w większej grupie. W większości przypadków
nauczyciel ma wybór w tym zakresie (dlatego praca w parach została
wskazana za pomocą specjalnej ikonki jedynie w wybranych poleceniach).

W tekście książki zostały umieszczone również ramki z dodatkowymi

wskazówkami językowymi (Useful tips), które ułatwią rozwiązanie ćwi-
czeń lub zwrócą uwagę na istotne zagadnienie.

5
 Dodatkowym atutem tej książki jest dodatek Polish up your grammar!
(zamieszczony przed Transcripts), w którym w przystępny sposób omó-
wiono podstawowe zagadnienia gramatyczne, a także wybrane struktu-
ry na bardziej zaawansowanym poziomie, których znajomość pomoże
w poprawnym zrozumieniu niektórych tekstów i rozwiązywaniu ćwiczeń.
Część z nich zawiera odwołania do wybranych sekcji dodatku Polish up
your grammar!

Czytając poszczególne teksty, należy mieć świadomość, że wiele zagad-

nień, nawet w takiej dziedzinie, jak stomatologia, ma swoją specyfikę
wynikającą z odmiennej terminologii, regulacji prawnych itp., które funk-
cjonują w tej branży w krajach anglosaskich. Dodatkowo, należy pamię-
tać o różnicach w nazewnictwie i pisowni (w książce co do zasady stoso-
wana jest pisownia brytyjska).

Płyta CD dołączona do książki zawiera:

• nagrania w formacie mp3 – posłuchać można zarówno tekstów do

zadań sprawdzających umiejętność rozumienia ze słuchu, jak i tych
sprawdzających umiejętność rozumienia przeczytanej treści,

• klucz do ćwiczeń,

• wskazówki dla nauczyciela,

• dodatkowe materiały z języka branżowego oraz ogólnego

w formacie PDF (teksty i zadania).

6
UNI T

1. Match the job to the correct picture.

Dopasuj nazwę zawodu do prawidłowego zdjęcia.

□ dentist / general dental practitioner (GDP)

□ dental assistant / dental surgery assistant (DSA)
□ dental hygienist / dental nurse
□ radiographer / radiologic technologist
□ dental technician / dental laboratory technician
□ receptionist

8
The dental team

2. Match the names of jobs in Polish to their English equivalents.

Dopasuj polskie nazwy zawodów do ich angielskich odpowiedników.

1 technik elektroradiolog a dental assistant /

2 asystentka dental surgery assistant (DSA)
stomatologiczna b dental hygienist / dental nurse
3 recepcjonistka c dental technician
4 lekarz dentysta d radiographer
5 higienistka e dentist /
stomatologiczna general dental practitioner (GDP)
6 technik dentystyczny f receptionist

3. Who does the following things?

Kto wykonuje poniższe czynności?

GLOSSARY

appointment – wizyta manufacture – produkować, wytwarzać

cancel – odwoływać supplies – materiały, zaopatrzenie
denture – proteza dentystyczna treatment – leczenie, zabieg
handle – zajmować się

A A

• answers phone calls from patients,

• books and cancels appointments,
• handles payments from patients,
• orders supplies (e.g. dental materials).

B A

• rarely works directly with patients,

• makes and repairs dentures and crowns,
• works with materials such as steel, porcelain or waxes,
• uses CAD / CAM technology to design and manufacture dentures and crowns.

C A

• works directly with the dentist,

• helps the dentist during procedures,
• prepares the work area and materials for treatments,
• disinfects and sterilises dental instruments.

9
 English for dental professions
UNIT

4. Complete the sentences with the infinitive verb form of the

verbs from exercise 3.
Uzupełnij zdania odpowiednim czasownikiem z ćwiczenia 3. w formie
bezokolicznika.

USEFUL TIPS

Bezokolicznik (infinitive) to podstawowa, nieodmieniona forma czasownika, np. book, go,

have (a nie np. books, goes, had).

1 (umawiać, rezerwować) and cancel appointments

2 (dezynfekować) dental instruments

3 (zamawiać) supplies

4 (pomagać) the dentist during procedures

5 (naprawiać) crowns

6 (pracować) with steel, porcelain or waxes

5. Who does the following things? Complete the sentences with the
correct job names from exercises 1.
Kto wykonuje poniższe zadania? Uzupełnij zdania nazwami odpowiednich
zawodów z ćwiczenia 1.

GRAMMAR: 2. Present Simple

1 A handles payments from patients.

2 A repairs dentures and crowns.

3 A sterilises dental instruments

4 A educates patients about oral hygiene.

5 A prepares the work area for treatments.

6 A specialises in different imaging

techniques (e.g. X-rays, computed tomography).

10
The dental team

6. Match the English words with their Polish equivalents.

Dopasuj angielskie nazwy do ich polskich odpowiedników.

1 denture a zabieg
2 steel b proteza dentystyczna
3 appointment c wizyta
4 oral hygiene d korona
5 treatment e higiena jamy ustnej
6 crown f stal

7. Complete the sentences with the words.

Uzupełnij zdania odpowiednimi słowami.

crown denture sterilise

oral hygiene appointment technology

1 An autoclave is a piece of equipment used to

dental instruments.

2 Good is everything you do to keep your mouth,

teeth and gums healthy.

3 When you want to visit a dentist, you usually have to book an

first.

4 A is a type of dental restoration. It is cemented onto

a tooth or implant.

5 CAD / CAM is used to design and manufacture

dental restorations.

6 A is a set of false teeth.

8. Listen to the conversation. Who is joining the dental team? 1

Posłuchaj rozmowy. Kto dołącza do zespołu stomatologicznego?

The new member of the dental team is .

She is a .

11
 English for dental professions
UNIT

2 9. Listen to the entire conversation. Decide whether the following

statements are true (T) or false (F).
Posłuchaj całej rozmowy. Określ, czy poniższe stwierdzenia są prawdziwe
(T) czy fałszywe (F).

1 Tom knows that Dr Dentine hired a new hygienist.

2 Jenny is late.

3 Anna is a radiographer.

4 Tom will show Jenny around the practice.

5 Tom needs to develop some X-rays.

2 10. Listen to the conversation again and complete the sentences

with the missing words.
Wysłuchaj ponownie rozmowy i uzupełnij zdania brakującymi słowami.

1 Hi, Tom! How are you ?

2 So, what’s ?

3 That’s to me.

4 She is !

5 to meet you, Jenny.

6 Hello! Pleased to you.

7 to the team!

8 I’m I will.

11. Match Polish sentences to their English equivalents.

Dopasuj polskie zdania do ich angielskich odpowiedników.

1 Nice to meet you. a W porządku. A ty? / Dobrze. A u Ciebie?

2 This is my colleague. b Jak się masz? / Co u ciebie?
3 How are you? c Miło cię poznać.
4 I’m fine. And you? d Nic specjalnego.
5 What’s up? e Co słychać? / Co tam?
6 Nothing much. f To mój kolega z pracy.

12
The dental team

12. Translate the following sentences into English.

Przetłumacz poniższe zdania na język angielski.

1 Miło cię poznać.

2 Hanna jest technikiem dentystycznym.

3 To moja koleżanka z pracy, Anna.

4 Marta naprawia protezy dentystyczne.

5 Asystentka stomatologiczna sterylizuje narzędzia stomatologiczne.

6 Recepcjonistka umawia i odwołuje spotkania.

7 Julia zajmuje się płatnościami.

8 Asystentka pomaga dentyście w trakcie zabiegów.

13. Write a similar dialogue to the one you listened to in exercise 10.
Use words and phrases from this unit.
Napisz podobny dialog do tego, którego słuchałeś w ćwiczeniu 10.
Użyj słów i zwrotów z tego rozdziału.

13
 2 Dental hygienists
U NI T

1. Try to answer the following questions.

Spróbuj odpowiedzieć na poniższe pytania.

1 What does a dental hygienist do?

2 Where does a dental hygienist work?

3 2. Read the text and check your answers to the questions

in exercise 1.
Przeczytaj tekst i sprawdź swoje odpowiedzi z ćwiczenia 1.

GLOSSARY

assess – oceniać
cooperate (with sb) – współpracować (z kimś)
dental office, dental surgery – gabinet stomatologiczny
discolouration – przebarwienia
flossing – czyszczenie zębów nicią dentystyczną
healthcare facilities – ośrodki opieki zdrowotnej
independently – niezależnie
maintain – utrzymywać, zachowywać
nutritional counselling – doradztwo żywieniowe
oral prophylaxis – profilaktyka jamy ustnej (stomatologiczna)
(dental) plaque – płytka nazębna, osad nazębny
polish – polerować
prevention – zapobieganie
provide – dostarczać, zapewniać
tartar – kamień nazębny
tooth decay – próchnica zębów
ultrasonic – ultradźwiękowy

14
Dental hygienists
2
What does a dental hygienist do?
A dental hygienist is a licensed dental professional who
is responsible for educating patients in the prevention
of oral disease. Dental hygienists help patients develop
and maintain proper oral hygiene and assist dentists
in providing overall oral health care services.

Typically, dental hygienists work in dental

offices, but they may also practice in hos-
pitals, healthcare facilities or schools. Al-
though dental hygienists may work inde-
pendently, they usually work together with
a dentist to provide oral health care. Be-
cause most dentists cooperate with dental
hygienists on a part-time basis, hygienists
often work for more than one dental office.

Dental hygienists work closely with patients and:

• asses their oral health,

• create treatment plans,
• provide oral prophylaxis (remove tartar, discolouration and plaque
from teeth),
• clean and polish teeth using power and ultrasonic tools or lasers,
• provide nutritional counselling to help avoid tooth decay,
• teach them about proper brushing and flossing techniques.

3. Read the text again and decide whether the following

statements are true (T) or false (F).
Przeczytaj tekst ponownie i określ, czy poniższe stwierdzenia
są prawdziwe (T) czy fałszywe (F).

1 To become a dental hygienist, you need to have a university degree.

2 Dental hygienists usually have their own dental offices.

3 A dental hygienist can remove tartar.

4 Dental hygienists repair dental restorations, such as dentures and crowns.

5 Dental hygienists instruct patients on proper oral hygiene and a healthy diet.

15
 2
UNIT

English for dental professions

4. Complete the sentences with the correct words.

Uzupełnij zdania odpowiednimi wyrazami.

flossing tartar prophylaxis decay polish discolouration

1 Tobacco products and the consumption of drinks such as red wine, tea
or coffee may lead to tooth .

2 Daily helps remove plaque from around the teeth and gums.

3 Oral is the removal of tartar, discolouration and plaque

build-up.

4 is the build-up of hardened plaque that forms on teeth

and can make them decay.

5 Dental hygienists can clean and teeth using ultrasonic tools.

6 Nutritional counselling can help patients avoid tooth .

5. Match the English words with their Polish equivalents.

Dopasuj angielskie wyrazy do ich polskich odpowiedników.

1 tartar a szczęka
2 oral prophylaxis b kamień nazębny
3 tooth decay c polerować
4 plaque d czyszczenie zębów nicią dentystyczną
5 flossing e profilaktyka stomatologiczna
6 polish f przebarwienia
7 jaw g próchnica zębów
8 discolouration h płytka nazębna

16
Dental hygienists
2
6. Listen to Jenny and Rachel talking about Jenny’s typical workday. 4
Tick (✔) the topics they talked about.
Posłuchaj rozmowy Jenny i Rachel o typowym dniu pracy Jenny.
Zaznacz (✓) tematy, o których mówiły.

□ working hours □ legal regulations

□ training □ nutritional counselling
□ oral prophylaxis □ patients

GLOSSARY

bite – gryźć, zgryz hectic – napięty, nerwowy

cavity – ubytek impatient – niecierpliwy
cliché – banał, frazes mandatory – obowiązkowy
go over – przeglądać, sprawdzać patient chart – karta pacjenta
gums – dziąsła repetitive – powtarzalny

7. Listen to the conversation again. Decide whether the following 4

statements are true (T) or false (F).
Posłuchaj rozmowy jeszcze raz. Określ, czy poniższe stwierdzenia
są prawdziwe (T) czy fałszywe (F).

1 Jenny starts work at 8:00.

2 Jenny sees between 8 ‒ 10 patients a day.
3 New patients have to give information about their medical history.
4 Jenny has to work at weekends.
5 A dental hygienist can be impatient.

8. What exactly does Jenny do at work? Complete the sentences

with the appropriate verbs.
Co Jenny robi w pracy? Uzupełnij zdania odpowiednimi czasownikami.

goes prepares demonstrates makes sees removes

1 Jenny over charts and records.
2 She sure the equipment and her tools are clean.
3 She between 8 to 10 patients a day.
4 She tartar, discolouration and plaque.
5 She proper brushing and flossing techniques.
6 She the equipment.

17
 2
UNIT

English for dEntal profEssions

5 9. Listen to a conversation between Jenny and her new patient.

Fill in the questionnaire based on the patient’s remarks.
Posłuchaj rozmowy Jenny z jej nowym pacjentem.
Uzupełnij kwestionariusz na podstawie odpowiedzi pacjenta.

GLOSSARY

anaesthesia – narkoza, znieczulenie condition – warunek, tutaj: choroba

bleed – krwawić joint – staw
blood pressure – ciśnienie krwi suffer (from sth) – cierpieć (na coś)
braces – aparat na zęby tender – czuły, delikatny
clench – zaciskać

Dental History
1 Patient’s name:
2 Last dental visit:
3 Treatment received:
4 Medical conditions:
5 Allergies:
6 How often do you brush your teeth?
□ once a day □ twice a day □ three or more times a day
7 Do your gums bleed easily, feel tender or irritated?
□ Yes □ No
8 Are your teeth sensitive to sweets, cold, heat or pressure?
□ Yes □ No
9 Have you ever worn braces?
□ Yes □ No
10 Do you ever clench your teeth during the day?
□ Yes □ No
11 Do you have bad breath?
□ Yes □ No
12 Do you suffer from headaches or migraine, pains in your face or your ear?
□ Yes □ No
13 Do your jaw joints ever hurt or click?
□ Yes □ No
14 Have you ever had any bad reactions to anaesthesia?
□ Yes □ No

18
Dental hygienists
2
10. Listen to the conversation again and complete the sentences 5
with the missing words.
Posłuchaj rozmowy jeszcze raz i uzupełnij zdania brakującymi słowami.

1 What’s your name and ?

2 What did you receive?

3 when I brush.

4 Do you ever your teeth during the day?

5 Asthma and blood pressure .

6 I tested for latex.

11. Match the words to form correct expressions.

Dopasuj wyrazy, aby utworzyć poprawne wyrażenia.

1 bleeding a headaches
2 medical b teeth
3 patient c pressure
4 reaction to d gums
5 flossing e chart
6 existing f medical condition
7 suffer from g history
8 wear h technique
9 clench i braces
10 blood j anaesthesia

19
 2
UNIT

English for dental professions

12. Translate the questions below into English.

Przetłumacz poniższe pytania na język angielski.

1 Czy jest Pan (Pani) na coś uczulony(a)?

2 Czy źle reaguje Pan (Pani) na znieczulenie?

3 Czy ma Pan (Pani) nieprzyjemny oddech z ust?

4 Czy ma Pan (Pani) kamień nazębny?

5 Jak często myje Pan (Pani) zęby?

6 Czy krwawią Panu (Pani) dziąsła?

13. Work in pairs. Use the questionnaire from exercise 9 to practice

a similar conversation.
Praca w parach. Wykorzystajcie kwestionariusz z ćwiczenia 9.,
aby poćwiczyć podobną rozmowę.

20
Dental hygienists
2
14. Imagine you are a dental hygienist who is going to visit a
group of children (aged 7‒8) at a school. Your task is to teach
them about the importance of oral hygiene and a healthy diet.
What arguments and instruction methods would you use to make
your recommendations to these children?
Wyobraź sobie, że jesteś higienistką stomatologiczną, która odwiedzi
wkrótce grupę dzieci (w wieku 7‒8 lat) w pewnej szkole. Twoim zadaniem
będzie wytłumaczyć im, jak ważna jest higiena jamy ustnej i zdrowa
dieta. Jakich argumentów i metod instruktażu użyjesz, aby przekazać
swoje rekomendacje dzieciom?

21
 3 Dental assistants
U NI T

1. Try to answer the following questions.

Spróbuj odpowiedzieć na poniższe pytania.

1 What does a dental assistant do?

2 What are the advantages and disadvantages of being a dental assistant?

3 Which job is more interesting: the job of a dental hygienist or a dental assis-
tant? Why do you think so?

6 2. Read the interview with Barbara, a dental assistant.

Complete the sentences with the suitable questions from the list.
Przeczytaj wywiad z Barbarą, asystentką stomatologiczną.
Uzupełnij zdania odpowiednimi pytaniami z listy.

GLOSSARY

advantage – przewaga, zaleta miss – nie zauważyć, nie trafić, przeoczyć

boost – poprawić, wzmocnić
challenge – wyzwanie
comfort – tutaj: pocieszać
disadvantage – niekorzyść, wada
drawback – wada
flexibility – elastyczność, łatwość
przystosowania się
focused – skupiony, skoncentrowany
infectious disease – choroba zakaźna
lose your temper – stracić panowanie
nad sobą
on purpose – celowo, specjalnie, umyślnie
pay attention (to sb / sth) – zwracać
uwagę (na kogoś / coś)
prevent – zapobiegać
responsibility – odpowiedzialność
rewarding – dający satysfakcję
saliva – ślina
up-to-date – aktualny, zorientowany
w nowościach
variety – różnorodność
workshop – warsztat

22
Dental assistants
3
A What are your responsibilities?
B As a dental assistant, do you often take part in extra courses?
C What are the advantages of being a dental assistant?
D On average, how much does a dental assistant earn?
E What kind of personality traits do you need to be a good dental assistant?
F What are the disadvantages of working as a dental assistant?

An interview with
a dental assistant

Because technology is an important part of den-

tistry, you have to keep your knowledge and skills
up-to-date. You shouldn’t study to become a dental
assistant if you dislike biology and chemistry. You
don’t have to know everything, but you have to have
a solid knowledge of the basics. Everything else
you can learn on the job. There are many seminars
and workshops you can participate in to boost your
skills. My dental practice pays for all the courses
and conferences that I take part in.

It depends on several factors: experience, qualifications, range of responsibilities

or even location. The pay scale ranges from $30,000 in big cities to around $25,000
in smaller ones. Your earnings are also determined by whether you work full-time
or part-time. If you become a Registered Dental Assistant (RDA) you can earn
$65K per year.

23
 3
UNIT

English for dental professions

There aren’t many. Definitely backache and neck pain. Very often you sit or stand
in strange positions for hours. Infections are another drawback of being a dental
assistant. Because we work with people, we are exposed to their blood, saliva
and many infectious diseases.

This is why you have to wear a face mask and gloves at all times. Sometimes pa-
tients have anxiety attacks and get aggressive, so that’s never fun. In such cases
we give them nitrous oxide, “laughing gas”, to make them feel more relaxed. But
it’s still a stressful situation for the staff. Sometimes patients test your patience
on purpose. You mustn’t lose your temper then and should always keep calm
no matter how difficult the patient is being.

The job itself is really interesting and rewarding. There is a lot of variety – every
day is a new challenge. The pay is good. You meet a lot of interesting people from
all walks of life. There is a lot of flexibility – you can work full-time or part-time.

There are quite a few. First of all, you have to prepare the work area for treat-
ments and procedures. You need to prepare the instruments and any other mate-
rials the dentist might need during the procedure. You have to clean and sterilise
everything. You need to set up the dental unit, prepare patients for treatments,
that is seat and drape them. During the procedure you are responsible for mixing
and placing materials on instruments and passing them to the dentist. You have
to be focused all the time and know when to do what – like use a saliva ejector to
prevent pooling of saliva. Good timing is everything!

To do this job you must like working with people. You should be empathetic be-
cause sometimes patients are afraid or nervous and you need to comfort them.
A good sense of humour also helps. You must be well-organized and detail-ori-
ented: you sterilise instruments, prepare materials, are responsible for patient
safety, so it is important to follow protocols. You also need to be a good listener
and pay attention to what the patients are saying. If you don’t, you could miss
an important piece of information – like what they are allergic to and as a result
put their life at risk.

24
Dental assistants
3
3. Read the interview again and answer the questions below.
Try to use your own words!
Przeczytaj wywiad ponownie i odpowiedz na poniższe pytania.
Spróbuj odpowiadać własnymi słowami!

1 What does a dental assistant do?

2 What are the advantages of being a dental assistant?

3 What are the disadvantages of being a dental assistant?

4 On average, how much does a dental assistant earn (in the US)?

5 What does Barbara say about her patients?

6 According to Barbara, what kind of personality traits do you need

to be a good dental assistant?

4. Match the suitable words and phrases in bold (from the text)
with their definitions.
Dopasuj odpowiednie pogrubione słowa i wyrażenia (z tekstu)
do ich definicji.

1 – not by accident

2 – giving satisfaction or pleasure

3 – the liquid which keeps the mouth wet

and helps prepare food for digestion

4 – a disadvantage

5 – a meeting at which people learn new skills

or try to boost the skills they have

6 – to stop something from happening

7 – the quality of being able to change easily

according to the situation

8 – able to be passed from one person, animal

or plant to another

25
 3
UNIT

English for dental professions

5. Match other words and phrases from the text with their Polish
equivalents. You can try to guess their meanings from context.
Dopasuj inne słowa i wyrażenia z tekstu do ich polskich odpowiedników.
Możesz spróbować odgadnąć ich znaczenie z kontekstu.

1 participate (in) a zawód, pozycja społeczna

2 exposed (to) b brać udział (w)
3 drape c zależeć (od)
4 work part-time d narażony (na)
5 walk of life e przykrywać
6 depend (on) f pracować w niepełnym wymiarze godzin

6. Complete the sentences with the appropriate words.

Uzupełnij zdania odpowiednimi słowami.

participate well-organised depends

empathetic prevent exposed

1 Susan is and punctual. She is a true professional!

2 When you work with patients, especially children and older people, you have
to be .

3 Anna and Sebastian often in international conferences.

4 You can work in the mornings or in the afternoons. It

on what you prefer and on your timetable at school.

5 Toilets at music festivals are not very clean. You are

to a lot of bacteria in them!

6 Nutritional counselling can help patients tooth decay.

7. Do you agree with the following statements?

Discuss your opinion with another person from your group.
Czy zgadzasz się z poniższymi stwierdzeniami?
Przedyskutuj swoją opinię z inną osobą z grupy.

1 Participating in workshops and conferences is a waste of time.

2 Setting up your own practice is better than working for someone else.

3 If you want to be successful, you need to keep your skills up-to-date.

26
Dental assistants
3
8. Look at some sentences from the text. Match the words in bold
in sentences 1‒6 with the meanings a-e (as in the example).
You will have to use one meaning twice.
Spójrz na niektóre zdania z tekstu. Dopasuj pogrubione słowa w zdaniach
1‒6 do znaczeń a-e (jak w przykładzie). Jedno znaczenie będzie trzeba
wykorzystać dwukrotnie.

GRAMMAR: 7. Have to, must, need to, should

You (1) shouldn’t study to become a dental assistant if you dislike biology
and chemistry.
You (2) don’t have to know everything, but you have to have a solid knowledge
of the basics.
You (3) mustn’t lose your temper then and (4) should always keep calm no mat-
ter how difficult the patient is being.
You (5) have to sterilise all the instruments and make sure the dentist can reach
them easily.
To do this job you (6) must like working with people.

a It’s a good idea.

b It’s not a good idea. shouldn’t
c It’s necessary.
d It’s not necessary, but you can do it if you want to.
e It’s not allowed. You can’t do it.

USEFUL TIPS

Jaka jest różnica między must i have to? Oba wyrażenia oznaczają właściwie to samo
(ale tylko w formie twierdzącej!), czyli „musieć coś zrobić”.

Must używamy do mówienia o powinnościach lub obowiązkach, które sami na siebie

nakładamy (to my uważamy, że musimy coś zrobić).

Have to używamy wtedy, kiedy to ktoś inny (albo sytuacja zewnętrzna) wymusza na nas
określone zachowanie.

W mowie zdecydowanie częściej używa się formy have to.

Warto jednak pamiętać, że bez względu na to, czy powiemy I have to go to the dentist,
czy I must go to the dentist, zostaniemy zrozumiani przez rodzimych użytkowników
języka angielskiego!

27
 Polish up* on your grammar!
*to polish up – odświeżyć

1. TO BE

Czasownika to be (być) używamy POSITIVE (forma twierdząca)

m.in. wtedy, gdy mówimy o:
I am I’m
• wieku
he he’s
I am 30.
she is she’s
• czasie it it’s
It is 9 p.m. we we’re
you are you’re
• zawodach
they they’re
He is a firefighter.

• cenach NEGATIVE (forma przecząca)

This watch is very expensive. I am not I’m not

he he’s not / he isn’t
• kolorach
she is not she’s not / she isn’t
Her dress is blue.
it it’s not / it isn’t
• narodowościach we we’re not / we aren’t
They are Japanese. you are not you’re not / you aren’t
they they’re not / they aren’t
• stanach i emocjach
She is sick. QUESTIONS (pytania)

I Am I?
he Is he?
she Is she?
it Is it?
we Are we?
you Are you?
they Are they?

214
1. Complete the sentences with the positive form of the verb to be.
Uzupełnij zdania formą twierdzącą czasownika to be.

1 I 22 years old.
2 You right.
3 He interested in photography.
4 She married.
5 You welcome!
6 The weather nice today.
7 Hurry up! We late!
8 His sister really good at math.

2. Complete the sentences with the negative form of the verb to be.
Uzupełnij zdania formą przeczącą czasownika to be.

1 She married. She is single.

2 They from Ireland. They are from Canada.
3 He 30. He is 40.
4 Brad Pitt my favourite actor. George Clooney is!
5 I angry. I’m just tired.
6 We ready. Please wait a moment.
7 She a nurse. She is a dental nurse.
8 It Monday today. It’s Tuesday.

3. Complete the sentences with the correct form of the verb to be.
Uzupełnij zdania poprawną formą czasownika to be.

1 He (nie jest) happy.

2 They (są) very nice.
3 I (nie jestem) ready. I need more time.
4 We (jesteśmy) in the office right now.
5 He (nie jest) a teacher. He (jest) an engineer.
6 My brother (ma) 12 years old.
7 She (jest) sick.
8 Her name (nie jest) Susan. Her name (jest) Sarah.

215
 4. Make questions using the correct form of the verb to be.
Utwórz pytania, używając poprawnej formy czasownika to be.

1 he a student?

2 they German?

3 you afraid of spiders?

4 we late?

5 your wife English?

6 I in the right room?

7 she married?

8 you here on holiday?

57 5. Listen to the interview and choose the correct answer.

Posłuchaj wywiadu i wybierz prawidłową odpowiedź.

Name: Jessie James

Last name: Harrison Harrington

Age: 32 42

Job: teacher engineer

Marital status: married single

Nationality: American Polish

Interests:

□ cycling □ nature
□ photography □ running
□ camping □ animals

216
References
Źródła

Przy pisaniu tekstów wykorzystano m.in. poniższe źródła:

Books Książki
• Zasady i techniki pracy w gabinecie stomatologicznym
• Profilaktyka stomatologiczna

autorstwa lek. stom. Marty Szymańskiej-Sowuli oraz mgr Katarzyny Chmiel.

Websites Strony internetowe

www.dentistryiq.com/index.html

www.colgate.pl/app/Colgate/PL/HomePage.cvsp

www.webmd.com

www.nhs.uk/pages/home.aspx

www.mayoclinic.org

www.aae.org

www.osha.gov

www.mouthhealthy.org/en

www.deardoctor.com

www.ada.org

289
 JĘZYK ANGIELSKI w branży stomatologicznej
ENGLISH for dental professions

Ewa Fleischer – jako dziecko mieszkała w USA, przez ostat-

nią dekadę związana z Poznaniem. Absolwentka filologii an-
gielskiej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
(specjalizacja tłumaczenie konferencyjne). Autorka kursów
e-learningowych o tematyce biznesowej, e-commerce oraz
materiałów do nauki angielskiego (fiszki, kursy e-learnin-
gowe). Od ponad 10 lat lektorka języka angielskiego na
wszystkich poziomach zaawansowania (renomowane szkoły
językowe, kursy unijne dla instytucji publicznych). Współpra-
cuje z Polską Akademią Nauk oraz wydawnictwami: Lingo,
Pearson i Macmillan. Specjalizuje się w biznesowych kur-
sach in-company dla wiodących firm z branży: medycznej, in-
formatycznej i inżynierskiej.

ISBN 978-83-946506-0-5

9 788394 650605

cena: 90,00 zł