cobas®6000 analizör serisi

c501
KISA
KULLANIM
KILAVUZU

1
 COBAS 6000 c-501 KISA KULLANIM KILAVUZU

Her Sabah yapılması Gereken İşlemler:

1. Cihaz yüzeyini ve probları sil.

2. Kullanıcı şifresini gir.

3. Günlük açılış bakımlarının yapıldığını kontrol et.

UTILITY => MAINTENANCE => GÜNLÜK AÇILIŞ => bakımların tarihini teyid et.
Tarih güncel değilse bu bakımın yapılmadığı anlamına gelir. Bu durumda :
MAINT. => GÜNLÜK AÇILIŞ ‘ı seçip sağ bölümdeki 1 numaralı satır üzerindeki
GÜNLÜK AÇILIŞ’a tıkla => SELECT => Execute ile bakımı yaptır.

4. Reaktif durumunu kontrol et .

REAGENT => STATUS ekranından
Print => Reagent Load / Unload listesini kullanarak azalan reaktifleri yedekle.

2
REAGENT – SETTING ekranından:

- Kasetlerin pozisyonu, test sayısı, lot ve S.K.T bilgileri takip edilebilir.

- ISE reaktiflerine prime işlemi yapılabilir.
- Cassette Unloading ‘e basarak cihazın içinde bulunan kaset UNLOAD veya DUMP
ile cihazdan alınabilir. UNLOAD seçildiğinde kaset istenildiği taktirde cihaza tekrar
yüklenilebilir. DUMP seçildiğinde kaset tekrar kullanılamaz.

REAGENT – STATUS ekranından:

- Cihaz üzerinde bulunan reaktiflerin pozisyonu ve toplam test sayısı bilgileri takip
edilebilir.Ayrıca, Stability bölümünde reaktiflerin gün olarak cihaz üzerindeki ömrü
görülebilir.
- Reagent Volume Reset seçeneği ile yeni yerleştirilen sarf şişeleri cihaza tanıtılır.

3
5. Sarf durumunu ve ISE solusyonlarını kontrol et.
NaOH, Acid Wash, Multiclean, SMS ,Hitergent ve ISE solusyonlarını Sistem
Overview => Reagent Overview => Inventory ekranından control et.

Yeni şişeleri REAGENT => STATUS ekranındaki Reagent Volume Reset seçeneğini
kullanarak tanıt.

4
 6. FOTOMETRE CHECK RAPORUNU DEĞERLENDİR.
PRINT => VIEW ekranından
* 340 nm ’ deki değer 13500 ’ den küçük olmalı
* Her dalga boyunda -300 < CURRENT DATA – PREVIOUS DATA < 300

7. CELL BLANK RAPORUNU DEĞERLENDİR.

PRINT => VIEW ekranından

* Cell Blank sonuçlarında sadece kirli olan küvetlerin absorbans değeri görülür, küvetler
temiz ise sadece ilk küvetin absorbans değerleri görülebilir.

KALİBRASYONLAR
CALİBRATION – STATUS ekranından :

- Teslere kalibrasyon istemi yapılır

- Calibration trace bölümünden kalibrasyon arşivi incelenebilir.

Her sabah:

1. Testlerin kalibrasyon durumunu kontol et.

5
 Testler dört sebepten dolayı kalibrasyon ister:

a. Lot değişikliği-CHANGE OVER- Mutlaka kalibre edilmeli

b. Zamanı gelen kalibrasyonlar-TIME OUT- Kontrol iyi olduğu sürece yaptırılmaz
c. Başarısız kalibrasyonlar-FAILED- Mutlaka kalibre edilmelidir
d. Kullanıcının isteği doğrultusunda seçilen kalibrasyon-MANUEL- Kontrol kötü
olunca yapılır

Testlere kalibrasyon isteme.

CALIBRATION → STATUS → Testin üzerine gel, ISE, CRP, RF ve

HBA1C için FULL ‘e, diğer testler için 2Point’e bas; test yeşil olur.
→SAVE ile onayla.

2. Kalibrasyon sonucunu incele.

Kalibrasyon sonuçları CALIBRATION MONITOR çıktısı olarak otomatik print

edilir. Dikkat etmemiz gereken noktalar şunlardır :

• ALARM VAR MI ? İYİ BİR ALARM MI, KÖTÜ BİR ALARM MI ?

• HANGİ STAND. ALTINDA BULUNUYOR – S1 mi, S2 mi?

FOTOMETRİK TESTLERDE ALINAN KALİBRASYON ALARMLARI

ALARM BASILAN TANIM ÇÖZÜM

CALIBRATION CAL.E 2 POINT KALİBRASYON KALİBRASYON GEÇERLİDİR.
FACTOR ERROR SONUCUNDA HESAPLANAN
YENİ K-FAKTÖR İLE ESKİSİ
ARASINDA +/- % 20 FARK
VARDIR.
STANDART STD.E KALİBRASYON 1. UTILITY > APPLICATION
ERROR GEÇERSİZDİR.AŞAĞIDAKİ- >CALIBRATION EKRANINDAKİ
LERDEN BİRİ OLMUŞ “SENSITIVITY LIMIT” VE
OLABİLİR : “DUPLICATE LIMIT”
1.KÖR OKUMA ANORMALDİR DEĞERLERİNİ KONTROL EDİN.
( S1ABS ?) 2. KALİBRATÖR, NUMUNE VE
2.NUMUNE YETERSİZDİR REAKTİF MİKTARLARINI
(SAMPL ). KONTROL EDİN.
3.REAKTİF YETERSİZDİR 3. CELL BLANK ALARMI OLUP
( REAGN). OLMADIĞINI KONTROL EDİN.
4.ABSORBANS ÜST LİMİTİ 4. REAKSIYON LİMİTİNİN AŞILIP
AŞMIŞTIR ( ABS ?) AŞILMADIĞINI KONTROL EDİN.
5.LİNEARİTE BOZUKTUR (LIN). 5. LİNEARİTE ALARMI OLUP
6
 6.DUPLICATE VE HESAPLAMA OLMADIĞINI KONTROL EDİN.
HATASI VARDIR ( DUP). 6. ISE İÇİN ADC ALARMI OLUP
7.ISE İÇİN NUMUNE OLMADIĞINI KONTROL EDİN.
YETERSİZDİR.
8.NOISE VE LEVEL HATASI
GÖZÜKÜR.
DUPLICATE DUP.E KALIBRASYON SIRASINDA İKİ 1. REAKTİF VE
ERROR TEKRAR ABSORBANS ÖLÇÜMÜ KALİBRATÖRLERİN
ARASINDAKİ FARK UTILITY / MİYATLARINI VE
APPLICATION/ CALIBRATION HAZIRLANIŞINI KONTROL
EKRANINDA TANIMLANAN “ EDİN.
DUP LIMIT “ DEĞERİNDEN 2. UTILITY / APLICATION/
BÜYÜK. CALIBRATION
EKRANINDAKİ DUP LİMİTİ
KONTROL EDİN.
3. TEKRAR KALİBRASYON YAPIN.
ALARM BASILAN TANIM ÇÖZÜM
SENSITIVITY SENS.E LINEER VE NON-LINEER 1. REAKTİFLERİN
ERROR KALIBRASYONLARDA VE
HESAPLANIR. KALİBRATÖRLE
STD (1) VE STD (N) RİN SON
ABSORBANS DEĞERLERİ KULLANMA
ARASINDAKİ FARK TARİHLERİNİ VE
UTILITY / APPLICATION HAZIRLANIŞLAR
/CALIBRATION INI KONTROL
EKRANINDA TANIMLANAN EDİN.
SENSITIVITY RANGE 2. CALIBRATION >
DEĞERİNDEN KÜÇÜK INSTALLATION
OLDUĞUNU GÖSTERİR. EKRANINDAN
C.F.A.S
KONSANTRASY
ON
DEĞERLERİNİ
KONTROL ET.
3. NUMUNE
PROBUNDA
AKINTI, SIZINTI,
TIKANMA OLUP
OLMADIĞINI
KONTROL EDİN.
4. TEKRAR
KALİBRASYON
YAP.
REAGENT SHORT REAGN. REAKTİF ŞİŞESİNDEKİ 1. REAGENT
REAKTİF MİKTARI EKRANINDA
YETERLİ DEĞİL. REAKTİF
HACİMLERİNİ
İNCELEYİN.

7
 2. AZALMIŞ
REAKTİF
ŞİŞELERİNİ
YENİLEYİN.
SAMPLE SHORT SAMPL NUMUNE KABINDAKİ NUMUNE KABINA
MİKTAR YETERLİ NUMUNE EKLEYİP
DEĞİLDİR. YENİDEN ÇALIŞIN.

ISE TESTLERINDE ALINAN KALİBRASYON ALARMLARI

ALARM BASILAN TANIM ÇÖZÜM

INTERNAL I.STD.E ISE INTERNAL 1. INTERNAL STAND. REAKTİFİNİ ,
STANDARD STANDARD HACMİNİ VE HAZIRLANIŞINI KONTROL
CONC. KONSANTRASYONU EDİN. GEREKİRSE REAKTİFİ VE
ABNORMAL AŞAGIDAKİ ARALIĞIN KALİBRATÖRLERİ DEĞİŞTİRİN. ISE
DIŞINDA:, PRIME VE FULL KALİBRASYON
Na : 120 mmol/l ile 160 YAPTIRIN.
mmol/l
K : 3.0 mmol/l ile 7.0
mmol/l
Cl : 80 mmol/l ile 120
mmol/l
Conditioning Cond.E SÖZKONUSU 1. ISE SOLUSYONLARINI KONTROL ET.
(ISE) abnormal ELEKTRODUN EĞİMİ : 2. 10 AD.NUMUNEYE ISE ÇALIŞ..
Na, K: ≥ 68.1 mV 3. PRIME VE KALİBRASYON YAPTIRIN.
Cl : ≤ - 68.1 mV

PREPARATION PREP.E SÖZKONUSU 1. EĞER KONTROL DEĞERLERİ DÜZGÜN

ABNORMAL ELEKTRODUN EĞİMİ : İSE BİR ŞEY YAPMAYA GEREK
Na, K: 45.0 mV ≤ EĞİM ≤ YOKTUR. BU ALARMI BELLİ BİR SÜRE
49.9 mV SONRA SLOPE ALARMI TAKİP
Cl : - 35.0 mV ≤ EĞİM ≤ - EDECEKTİR. ELEKTRODLARIN
YENİLENMESİ İHTİMALİ GÖZÖNÜNDE
8
 39.9 mV OLMALIDIR.
2. AKSİ TAKDİRDE, KALİBRATÖRLERİ
YENİLEYİN. YENİDEN KALİBRASYON
VERİN.
ISE SLOPE SLOP.E SÖZKONUSU 1. UTILITY / MAINT. PRIME YAPTIRIN.
ABNORMAL ELEKTRODUN EĞİMİ: 2. 5 TANE HASTA SERUMU ÇALIŞIN.
Na, K: EĞİM ≤ 45.0 mV 1. KALİBRATÖRLERİ YENİLEYİN VE FULL
Cl : EĞİM ≥ - 35.0 mV KALİBRASYON YAPTIRIN.
2. GEREKİRSE ELEKTRODLARI
DEĞİŞTİRIN.

KONTROLLER

Her gün:

1. Testlere kontrol seçilir.

QC → STATUS → Testin üzerine gel → SELECT seçildiğinde testin karşısı yeşil

olur→SAVE ile onayla.

ÖNEMLİ: YEDEK REAKTİF KASETİ VARSA ONA DA KONTROL SEÇİLİR.

QC → STATUS → STAND BY BOTTLE QC’yi tıkla → Açılan pencerede testin

üzerine gel → SELECT , Test yeşil olur → OK ile onayla. → SAVE ile çık.

9
 2. Kontrol sonuçları incelenir.

QC → INDUVIDUAL CHART → Testleri seç → QC grafiğini incele

En son çalışılan kontrolün sonucu grafiğin en sağ noktasıdır. Üzerine gelip tarih ve saati
teyid et.

Kontrol noktası mean çizgisine yakın olmalı; kesinlikle +2sd/-2sd’ nin dışında
olmamalıdır. Bu koşul hem kullanılan, hem de yedek kasetler için geçerlidir. Kontrol
sonucu kötü ise kasete kalibrasyon yapılır.
WORKPLACE - HASTA GİRİŞ VE SONUÇ EKRANI

Workplace Test Selection ekranından hasta girişleri yapılır.

10
 Mask.... Manuel olarak maskelenmiş testler
Reagent Mask....Reaktif olmadığı için maskelenmiş testler
Calib. Mask....Kalibrasyonu olmadığı için maskelenmiş testler
Dilüsyonlu çalışılacak testler (dilüsyon oranı da yazar)

Barkodlu giriş sistemleri için manuel hasta girişinde;

Testler seçilir (sarı olur)

Barcode Read Error Rack No-Posizyon girilir Add OK

SAVE basılır.

Workplace Data Review ekranından hasta sonuçları izlenir.

O......Henüz pipetlenmemiş hastalar

P...... Çalışılmaya başlanmış hastalar
11
H......Ana bilgisayara gönderilmiş hastalar

Hasta bilgileri görülür ve değişiklik yapılabilir.

Hasta sonucu aramak için kullanılır. Filter Off konumuna getirilir. Sample ID yazılarak
Match Case işaretlenir ve oklara basılarak arama yapılır.

Belli tarihler arasındaki sonuçları görmek için kullanılır.

Arrived Time işaretlenir ve tarih aralığı girilerek OK basılır. Ekranın sol üstündeki On/Off
seçilerek Filter kullanılır.

Hasta sonuçlarının ana bilgisayara gönderilmesi için kullanılır.

Seçilen hastanın sonucunu silmek için kullanılır.

Cihazda çalışılmış tüm hastaların silinmesi için kullanılır.

Hasta sonuçlarını diskete kayetmek için kullanılır.

Disket cihaza takılır, File Name 220904 şeklinde o günün tarihi girilir. Binary seçilir veOK basılır.

*Diskete kaydedilen sonuçları tekrar görebilmek için;

Disket bilgisayara yerleştirildikten sonra,
Workplace Data Review Harddisk yazan kısma basılarak BackupDisk seçilir
File Name 220904 şeklinde tarih yazılır OK

*Hasta sonuçlarını yazdırma;

Yazdırılacak olan hasta seçilir. Ekranın sağ tarafındaki Print ‘e basılır, Report seçilir Print

GÜN SONU YAPILMASI GEREKEN İŞLEMLER:

1. Yeşil Rack hazırlanır.

• Posizyon 1: NaOH
• Posizyon 2: ISE Cleaning Solution
• Posizyon 3: Aktivatör

NOT: ACTİVATÖRÜN HAZIRLANMASI

o Liyofilize olan aktivatör şişesi 12 ml distile su ile sulandırılır.
o 30 Dakika beklenir.
o Hazırlanan solüsyonun stabilitesi 2-8 0C de 7 gündür.
12
 2. Yeşil rack, numune giriş tepsisine yerleştirilir.

3. UTILITY>MAINTENANCER>GÜNLÜK KAPANIS (Cuma günü için

CUMA KAPANIS) seçilerek gün sonu bakımı yapılır.
Sistem, yeşil rackı içine alarak bakımlarını tamamlar. Bakımlar
tamamlandıktan sonra uyku moduna (sleeping) geçer.

KARŞILAŞILABİLİNECEK DATA ALARMLARININ ANLAMLARI

VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

1. ABS? Ekranda: Z
Cell blank sonrasındaki absorbans ölçümü (hesaplamada kullanılan) 3,3 ABS geçtiği
için alınır.
Çözüm:
• Eğer 1 hasta etkilendiyse; hastanın lipemik olup olmadığına veya çok yüksek
konsantrasyona sahip olup olmadığına bakılır.
• Eğer 1 test etkilendiyse; reaktif hazırlanışına bakılır.
• Eğer tüm hastalar etkilendiyse; photometre lamba durumunu veya lamba
yoluna bakılır, veya İnkübasyon suyu değiştirilir.

2. > AMAX Ekranda: >

Nonlineer kalibrasyonlarda ölçülen absorbans; serumun çıkması beklenen
absorbansından daha yüksek çıkmış veya eşit çıkmıştır.
Çözüm:
Serumu dilue ederek çalışın.

3. Cal error Ekranda: !

Hatalı kalibrasyon.
Çözüm:
Kalibratorleri yenileyerek kalibrasyonu tekrarlayın.

4.Cell? Ekranda: Q
En son alınan cell blank değerleriyle bir önceki cell blank değerleri arasındaki fark
0,1 ABS dan daha büyüktür.
Çözüm:
13
Cell wash verin veya gerekirse küvetleri değiştirin.

5.CMP.T ! Ekranda: M
Sampl,Reagn...vs gibi alarmlara sahip serum değeri sonuç vermez.
Çözüm:
Hastanın serumunu yeterli miktarda verin, reakifle ilgili bir maske varsa onu
kaldırın.

6.Condi Ekranda: /
Slope değerleri aşağıdakilerin dışındadır:
Na,K:>68,1mV
Cl:-<68,1 mV
Çözüm:
10 hasta serumu çalışın ve kalibratorleri yenileyin.

7. I.std Ekranda: D
İnternal standart’ın konsantrasyonu aralık dışındadır.
Na:>120-160 K:3-7 Cl:80-120

8.N/A Ekranda: L
Hasta sonuçları beklenen aralığın altındadır.

9.Level Ekranda: L
İnternal referansın emf ölçümü beklenen aralık dışındadır.
Çözüm:
Yeterli reaktif hacmi olup olmadığını kontrol edin, reaktif hatlarını kontrol edin.
Hava kabarcığı olup olmadığını kontrol edin. Kaçak veya delik olup olmadığını kontrol
edin. Ref solusyonu değiştirin, ISE prime verin arkasından 10 hasta çalışın.

10.Limt0 Ekranda: I
Hesaplamada kullanılan tüm fotometrik noktaların limit abs değerlerinin üzerinde
bir ana dalgaboyu absorbansı elde edilmiştir.
Çözüm:
Dilue ederek serumu çalışın ör: U/CSF örnekleri

11.Limt1 Ekranda: J
Hesaplamada kullanılan reaksiyon eğrisindeki ikinci ve onu izleyen diğer fotometrik
noktaların limit absorbans değerlerinin üzerinde bir ana dalgaboyu absorbansı elde
edilmiştir.

14
Çözüm:
Dilue ederek serumu çalışın.

12. Limt2 Ekranda: K

Hesaplamada kullanılan reaksiyon eğrisindeki üçüncü veya dördüncü ve onu izleyen
diğer fotometrik noktaların limit absorbans değerlerinin üzerinde bir ana dalgaboyu
absorbansı elde edilmiştir.
Çözüm:
Dilue ederek serumu çalışın.

13.LimtH Ekranda: $
Hasta konsantrasyonu üst teknik limitin üstünde çıkmıştır.
Çözüm:
Dilue edin.

14.LimtL Ekranda: $
Hasta konsantrasyonu alt teknik limitin altında çıkmıştır.
Çözüm:
Increase hacimde çalışın.

15.LIN Ekranda: W
Eğer reaksiyon eğrisi 9 ve üstü noktalarda ölçümden oluşuyorsa, ilk 6 noktanın ve
son altı noktanın absorbans değişimi alarm menüsüne girilen lineerite limitini aştı
demektir.
Çözüm:
Dilue edin.

16.LIN.8 Ekranda: F
Eğer reaksiyon eğrisi 8 ve altındaki noktaların ölçümünden oluşuyorsa, ilk 3
noktanın ve son 3 noktanın absorbans değişimi alarm menüsüne girilen lineerite
limitini aştı demektir.
Çözüm:
Dilue edin.

17.Margin Ekranda: R
Slope değerleri aşağıdaki aralıklardadır.
Na,K:45-49 mV
Cl:-39,9-35mV
Çözüm:

15
Eğer kontroller aralık içerisindeyse çalışmaya devam edin, kontroller aralık
dışındaysa ilgili elektrode değiştirilir.

18.Noise Ekranda: N
Max. Emf okumaları arasındaki farklar aşağıdaki değerleri aşmıştır.
Na: 0,7 mV
K: 1,0 mV
Cl: 0,8mV
Çözüm:
Yeterli reaktif hacmi, havakabarcığı, şırıngalar, elektrodeların yerleştirilmesi,
kaçak olup olmadığı kontrol edilir, tekrar kalibrasyon yapılır.

19.Reagn Ekranda: T
Reaktif az veya bitti demektir.
Çözüm:
Yeni reaktif takılır, yada sıvı seviye sensorunun kablo bağlantısı kopmuştur.

20.ReptH Ekranda: =
Hasta sonucu alt limitin altındadır.

21.ReptL Ekranda: =
Hasta sonucu üst limitin üstündedir.

22.Resp1 Ekranda:
A faktor aralık dışındadır.
Na:>0,154
K:>0,107
Cl:>0,330
Çözüm:
Kontroller kötü ise, 10 dummy hasta serumu çalışılır. ISE Wash verilir. Yeni
kalibrator açılarak kalibrasyon yapılır.

23.Sampl Ekranda: V
Yetersiz serum.

24.SLLD.a Ekranda: u

16
Numune probe sıvı seviye algılamasını başlatamadı.
Çözüm:
Numune probe temizleyin.Veya ucunda damla varsa alın.

25.SLLD.n Ekranda: n
Numune probe ucunda hava kabarcığı vardı.
Çözüm:
Yetersiz numune veya hava kabarcığı vardır. Bunlar giderilir.

26.Slope Ekranda: E
Na,K: slope:< 45 mV Cl:slope:>-35mv
Çözüm:
Elektrode değiştirilir.Arkasına 10 hasta çalışılır.Taze kalibratörler ile kalibrasyon
yapılır.

27.Smp.b Ekranda: k
Numune probe hava kabarcığı detekte etti.Numune kabındaki hava alınır.

17