LEKCJA 3

Definicje baz danych według różnych źródeł informacji:

1. Baza danych inform. zbiór wzajemnie powiązanych danych, przechowywanych w
pamięci komputerów i wykorzystywanych przez programy użytkowe instytucji lub
organizacji wraz z oprogramowaniem umożliwiającym definiowanie,
wykorzystywanie i modyfikowanie tych danych.

Źródło: Encyklopedia PWN.

2. Elektroniczna baza danych: termin odnosi się do zapisanego cyfrowo zbioru danych
wzajemnie powiązanych tematycznie i uporządkowanych według określonej struktury
logicznej wraz z oprogramowaniem służącym do zarządzania tymi danymi.

Źródło: Narojczyk, K. (2005). Dokument elektroniczny i jego opis bibliograficzny w

publikacjach humanistycznych. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-
Mazurskiego, s. 32.

3. Baza danych zob. definicje

Źródło: Sternik. Słownik Terminologiczny z zakresu bibliografii i katalogowania.

4. Database

A large, regularly updated fileo of digitized information (bibliographic records,

abstracts, full-text documents, directory entries, images, statistics, etc.) related to a
specific subject or field, consisting of records of uniform format organized for ease
and speed of search and retrieval and managed with the aid of database management
system (DBMS) software.

Źródło: ODLIS. Online Dictionary for Library and Information Science.

5. Baza danych uporządkowany zbiór informacji (danych) z określonej dziedziny lub

tematyki, przeznaczony do wyszukiwania.

Źródło: Bojar, B. (2002). Słownik encyklopedyczny informacji, języków i systemów

informacyjno-wyszukiwawczych. Warszawa: Wydawnictwo SBP, s. 27-28.

6. Baza danych oznacza zbiór danych lub jakichkolwiek innych materiałów i elementów
zgromadzonych według określonej systematyki lub metody, indywidualnie
dostępnych w jakikolwiek sposób, w tym środkami elektronicznymi, wymagający
istotnego, co do jakości lub ilości, nakładu inwestycyjnego w celu sporządzenia,
weryfikacji lub prezentacji jego zawartości.

Źródło: Ustawa z dn. 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Pełny tekst.
LEKCJA 4

Typologia baz danych według zakresu tematycznego (według treści):

 jednodziedzinowe Przykład: BazEkon

JEDNODZIEDZINOWE BAZY DANYCH 

 wielodziedzinowe Przykład: SpringerLink

WIELODZIEDZINOWE BAZY DANYCH 

Typologia baz danych według rodzaju przechowywanej informacji [za Krzysztofem

Narojczykiem]

Bazy odsyłające odsyłają do informacji źródłowej.

Bazy odsyłające – bibliograficzne (gromadzą opisy (dane) bibliograficzne)

 bazy bibliograficzne  Bibliograficzna baza danych, obejmująca artykuły z

wybranych krajowych czasopism z zakresu Bibliotekoznawstwa i Informacji
Naukowej.

⇒ co to są dane bibliograficzne?  Dane bibliograficzne to opisy materiałów

(książek, czasopism, publikacji elektronicznych etc.) ... imię (inicjał) i nazwisko autora, tytuł
artykułu, tytuł czasopisma, rok wydania oraz numer zeszytu czasopisma.

Przykład bazy:

Elektroniczna Bibliografia Nauk Teologicznych FIDES

 bazy bibliograficzno-abstraktowe ⇒ co to jest abstrakt?  streszczenie

publikacji naukowej lub książki, w którym w formie maksymalnie skondensowanej z jak
największą liczbą słów kluczowych, zawarte są podstawowe informacje o tezie artykułu,
metodyce przeprowadzonych badań, najważniejszych wynikach oraz wnioskach.
 Przykłady baz: BazTech – Baza danych o zawartości polskich czasopism
technicznych

Library, Information Science & Technology Abstracts (LISTA)

Bazy odsyłające – skierowujące (gromadzą opisy obiektów, które

nie są dokumentami, np. informacje o podmiotach gospodarczych czy
produktach)
 teleadresowe

Przykład: Panorama Firm

 informatory branżowe

Przykład: Aktorzy polscy. Wirtualna baza castingowa

PolscyLektorzy.pl

Bazy źródłowe zawierają informację źródłową.

Bazy źródłowe – pełnotekstowe (zawierają pełne teksty dokumentów) ⇒ co to

oznacza w praktyce?

Przykład: Lektury.gov

Bazy źródłowe – faktograficzne (gromadzą informacje faktograficzne o obiektach)

⇒ jaka to jest informacja faktograficzna? - to informacja, która
odworowuje wyróżnione stany obiektów w ramach danej obserwacji (obiekty, ich cechy i ich
wartości, relacje oraz czas)

Przykład: ARIANTA – naukowe i branżowe polskie czasopisma elektroniczne

Bazy źródłowe – numeryczne (gromadzą dane faktograficzne w postaci danych

liczbowych)

Przykład: System monitoringu jakości powietrza

LEKCJA 5

 GUS (dane o stanie bibliotek publicznych)

 OPAC (Online Public Access Catalog)
 Multiwyszukwiarka Primo
 System biblioteczny Aleph
 Fasety
 Menedżer bibliografii
 WorldCat

LEKCJA 6

 Multiwyszukiwarka Primo (DZB) | Multiwyszukiwarka Integro (Wrocławski System

Bibliotek Szkolnych) | Multiwyszukiwarka EDS (BUWr) – jak szukać?
 Dolnośląski Zasób Biblioteczny (DZB) – czym jest, jak jest tworzony.
 Cyfrowy Dolny Śląsk – uczestnicy.
 Legimi dla bibliotek.
 Repozytorium UWr – struktura kolekcji – wg jakiego klucza?
 Baza publikacji pracowników UWr – możliwości wyszukiwania?
 Katalogi zdigitalizowane BUWr – jakie – jak szukać?
 Katalog zbiorów kartograficznych Uniwersytetu Wrocławskiego – jak szukać?

LEKCJA 7

 W.bibliotece.pl – funkcjonalności serwisu, oferta dla bibliotek.

 Szukamksiążki.pl – biblioteki działające w systemie MAK+, potencjalne zastosowanie w
bibliotece publicznej.
 KARO – wybieranie bibliotek, wyszukiwanie, wynik wyszukiwania.
 NUKAT – zasady współpracy, biblioteki w NUKAT, kartoteki haseł wzorcowych,
lokalizowanie publikacji w bibliotekach NUKAT.
 WorldCat – polski wkład w WorldCat, rekordy, VIAF, konto, kolekcje, recenzje.
 KVK – jakie bazy można przeszukiwać?

CO TO JEST META KATALOG?

TO JEST TAKIE NARZĘDZIE, BAZA DANYCH, KTÓRA SAMA W SOBIE NIE

GENERUJE ZAWARTOŚCI NA SWOIM SERWERZE, TYLKO DOSTARCZA
INFORMACJI O INFORMACJI(potrafi odpytać inne katalogi baz danych)

Np. KARO
DO TESTU:
1. Co to jest Legimi?  Legimi to polska wypożyczalnia ebooków. Zamiast
kupować ebooki, płacisz co miesiąc abonament.

2. Co tworzy centralny Dolny Śląsk?

3. Co to jest meta katalog?
4. System SOWA – przeglądanie, lokalizowanie, przeszukiwanie
5. Serwis Szukamksiążki – baza danych (zrzesza biblioteki, które mają
mac plus)
KATALOG CENTRALNY
np. Nukat (zbiór polskich bibliotek naukowych)
ma stan czynny i bierny (czynny sam tworzy, bierny pobiera)
NAJSZERSZY ZASIĘG MA KVK!!!! (można przeszukiwać
WorldCat oraz inne biblioteki)
DEFINICJE:
 GUS (dane o stanie bibliotek publicznych) → zbiera
informacje o bibliotekach publicznych
 OPAC (Online Public Access Catalog) → odpowiednik
Katalogu Bibliotecznego dostępny w internecie
 MULTIWYSZUKIWARKA PRIMO → komercyjne
narzędzie firmy Ex Libris stworzone dla użytku bibliotek
 SYSTEM BIBLIOTECZNY ALEPH → tzw. abecadło
bibliotekarstwa (używany między innymi w MBP, DBP).
Nadzoruje cały przebied pracy bibliotekarza, jako główne
narzędzie pracy.
 MENEDŻER INFORMACJI → program służący do
ogarnięcia opisów bibliograficznych (głównie dla naukowców).
Możemy dzięki niemu stworzyć permalink do konkretnego
rekordu.
 WORLDCAT → największy katalog biblioteczny świata.