dr n. med.

Agnieszka Haratym-Maj
 Sposób odżywiania kobiety w okresie
poprzedzającym ciążę i podczas jej trwania ma
bardzo duże znaczenie dla właściwego przebiegu
ciąży, rozwoju płodu i zdrowia dziecka w ciągu
całego życia

 W pierwszym trymestrze ogólna wartość

energetyczna nie ulega zmianie w odniesieniu do
stanu sprzed ciąży, w drugim i trzecim trymestrze
ciąży zapotrzebowanie wzrasta jedynie o 300 kcal.

@CMKP
 Nieprawidłowa dieta ciężarnej zwiększa ryzyko
wystąpienia powikłań ciąży,
m.in. nudności, zmęczenia, anemii, wahań
nastroju, obrzęków, cukrzycy ciężarnych.

Przykładowo niedobór witaminy B6 może

nasilać nudności, magnezu – nasilać skurcze
mięśni, w tym mięśnie macicy, w skutek czego
może dojść do przedwczesnego porodu.

 Ponadto właściwe odżywianie oznacza często

szybszy powrót do formy po porodzie.

@CMKP
 BMI = masa ciała w kg / wzrost w m2

BMI przed ciążą Zalecany przyrost masy

ciała w okresie ciąży
<19,8 12,5 – 18 kg
19,8 – 26,0 11,5 – 16,0 kg
26,0 – 29,0 7,0 – 11,5 kg
> 29,0 > 6,0 kg
Ciąża bliźniacza 16,0 – 20,5 kg
2500g – 3500g masa ciała noworodka donoszonego
1 kg wody płodowe
500-700 g łożysko
1 kg piersi
………………
6 kg @CMKP
 Należy dbać o różnorodność spożywanych
produktów
 Zasada mniej a częściej – zwiększyć ilość posiłków
do 5-6 w ciągu dnia i unikać długich przerw
pomiędzy posiłkami aby stężenie glukozy w ciągu
doby było wyrównane.
 Posiłki powinny być urozmaicone – barwa, zapach,
smak, jedzą też oczy ;)
 Odpowiedni dobór składników odżywczych
pochodzących z różnych grup produktów
spożywczych

@CMKP
Choć zapotrzebowanie na kwas foliowy wzrasta w całym okresie
ciąży, należy o nim pamiętać zwłaszcza na początku ciąży i
obok suplementacji tego składnika (w tym przypadku
suplementacja jest niezbędna!) wzbogacić swoją dietę w
zielonolistne warzywa i nasiona roślin strączkowych.

Zaleca się kobietom w okresie prokreacyjnym spożywanie kwasu

foliowego 0,4-15 mg na 3 miesiące przed zapłodnieniem i kontynuowanie
- do końca ciąży
Profilaktyka:
1) wady cewy nerwowej
2) niedokrwistość megaloblastyczna
3) małopłytkowość
4) leukopenia
5) zab. rozwoju trofoblastu (poronienia, IUGR, nieprawidłowe usadowienie
łożyska, przedwczesne oddzielenie
@CMKP
łożyska)
 Należy pamiętać że nadwaga i otyłość w okresie
ciąży sprzyjają nadciśnieniu, niewydolności
krążenia, cukrzycy, miażdżycy, powikłaniom
położniczym.
 Wiąże się również z ryzykiem makrosomii płodu i
powikłań okołoporodowych.
 Dlatego jeśli nie ma przeciwwskazań ciężarna
powinna być aktywna ruchowo, dużo spacerować
i wykonywać proste ćwiczenia fizyczne.

@CMKP
 Niedobór żelaza jest najczęstszą przyczyną niedokrwistości dlatego
kobieta ciężarna powinna spożywać chude mięso i jego przetwory 2
razy dziennie w ilości 200-250 g na dobę.

 W celu poprawienia przyswajania żelaza powinna spożywać

produkty bogate w witaminę C – owoce i warzywa.

 Nie zaleca się spożywania czerwonych gatunków mięsa tłuszczu

pochodzenia zwierzęcego ze względu na ich miażdzycorodne
działanie.

 Przynajmniej dwa razy w tygodniu kobiecie ciężarnej zaleca się aby

zastępowała jedną porcję produktów mięsnych porcją tłustych ryb
morskich (makrela, łosoś, śledź) – nienasycone kwasy tłuszczowe
omega 3, ryby morskie zawierają jod i duże ilości witaminy D która
pomaga w przyswajaniu wapnia.

@CMKP
Alkohol jest najczęściej występującym teratogenem. Spożywanie go
przez kobiety w ciąży może powodować uszkodzenie wielu narządów,
opisywane jako płodowy zespół alkoholowy (fetal alcohol syndrome –
FAS), który występuje u 2 na 1000 noworodków.
Rozwój układu nerwowego odbywa się w całym okresie prenatalnym i
w ciągu dalszych kilkunastu lat, dlatego też wpływ alkoholu występuje
także po urodzeniu. Stanowi on najczęstszą przyczynę upośledzenia
umysłowego
W rozwoju układu nerwowego można wyróżnić następujące procesy:
a) determinacji i indukcji,
b) różnicowania,
c) neurulacji pierwotnej i wtórnej prowadzących do utracenia cewy
nerwowej,
d) migracji prowadzącej do rozwoju poszczególnych części układu
nerwowego,
e) synaptogenezy i mielinogenezy – te ostatnie procesy prowadzą do
utworzenia połączeń synaptycznych, stanowiących podstawę łuków
odruchowych, a więc rozpoczęcia czynności; mielinogeneza warunkuje
ustalenie przewodnictwa nerwowego.

Alkohol może wpływać teratogennie

@CMKP
na każdy z tych procesów.
Według badań przeprowadzonych przez Fundację Rodzić po
Ludzku „83 % Polaków spotkało się z informacją, że nawet
najmniejsza ilość alkoholu spożyta przez kobietę w ciąży może
być niebezpieczna i stanowić zagrożenie dla normalnego i
bezpiecznego rozwoju płodu”.

Mimo to „33,5 % ankietowanych kobiet, które urodziły jedno, lub

więcej dzieci, przyznaje się do spożywania niewielkich ilości
alkoholu w czasie ciąży”

W Polsce rodzi się więcej dzieci z FAS (płodowy zespół alkoholowy) niż
dzieci z zespołem Downa.
Problem ten dotyczy rocznie 0,3 % urodzeń tj 900 dzieci rodzi się z
zespołem FAS natomiast nawet 10 razy więcej dzieci ma rozmaite
zaburzenia rozwojowe spowodowane alkoholem, klasyfikowane jako
FAE (Fetal Alcohol Effects).

@CMKP
Do czego może doprowadzić spożywanie
alkoholu w ciąży?
- poronienie lub lub poród martwego
dziecka,
- niska masa urodzeniowa,
- wady rozwojowe,
- uszkodzenie mózgu,
- opóźnienie wzrostu dziecka,
- problemy ze wzrokiem, słuchem,
-FAS

Nie istnieje żadna bezpieczna ilość alkoholu

w ciąży

@CMKP
@CMKP
@CMKP