Analiza numeryczna i wymiarowanie płyty żelbetowej

w programie Autodesk ROBOT Structural Analysis Professional

na przykładzie budynku biurowego Alchemia III w Gdańsku.
 Plan prezentacji

I. Przybliżenie analizowanego budynku.

II. Modelowanie płyty fundamentowej:
1. Ustalenie parametrów gruntowych.
2. Wyznaczenie sztywności
podłoża gruntowego pod
płytą fundamentową.
3. Wykonanie modelu
geometrycznego
w programie ROBOT.
 Plan prezentacji

III. Wymiarowanie zbrojenia:

1. Wymiarowanie płyty fundamentowej w programie ROBOT.
2. Porównanie otrzymanych wartości wymaganego zbrojenia z
projektem wykonawczym płyty fundamentowej.
IV. Analiza wpływu sposobu
przyłożenia obciążeń
ze słupów na wyniki
wymaganego zbrojenia.
 Przybliżenie analizowanego
budynku

Budynek Argon – III etap Alchemii w Gdańsku

 Ustalenie parametrów
gruntowych

Profil geotechniczny
 Ustalenie parametrów
gruntowych
Wysokość Nr warstwy Symbol wn ρ Cu ϕu M0
ID IL
[m n.p.m.] geotechnicznej gruntu [%] [t/m3] [Mpa] [°] [Mpa]
18 0.1 Nasyp niekontrolowany
17 0.2 FSa,slSa 0,3 - 13 1,65 - 29 40
16
15 0.3 FSa,slSa 0,4 - 12 1,65 - 30 52
14
13
12 0.4 FSa,slSa 0,5 - 11,5 1,7 - 30,5 60
11
10
9
8
7 1 FSa,slSa 0,60 - naw 1,90 - 31,00 75
6
5
4
3
2
1
0
-1 2 FSa,slSa 0,70 - naw 2,00 - 31,50 85
-2
-3
-4
-5
-6
siCCl, Si,
-7 3 - 0,20 naw 1,93 0,032 0,18 36
CCl+Or
-8
-9
-10
-11
-12
-13 4 FSa,slSa 0,80 - naw 2,00 - 32,00 100
-14
-15
-16
-17
Tabela 2.1. Tabela profilu gruntu wraz z parametrami geotechnicznymi przyjętymi do obliczeń.
 Ustalenie parametrów
gruntowych

Tabela 2.2. Tabela podstawowych

parametrów geotechnicznych.
 Ustalenie parametrów
gruntowych

Tabela 2.3. Tabela parametrów geotechnicznych.

 Ustalenie parametrów
gruntowych

Tabela 2.4. Zestawienie wyników zmienności parametrów geotechnicznych z głębokością.

 Wyznaczenie sztywności podłoża
gruntowego pod płytą
fundamentową

Rys. 2.2. Schemat obciążenia gruntu pod płytą wg metody odkształceń jednoosiowych [K.2]
 Wyznaczenie sztywności podłoża
gruntowego pod płytą
fundamentową
(a) (b)

Rys. 2.3. Nomogram do wyznaczania składowej pionowej naprężeń pod punktem środkowym (a)
i narożnym (b) obszaru o kształcie prostokątnym pod obciążeniem równomiernym. Fundament wiotki [K.2].
 Wyznaczenie sztywności podłoża
gruntowego pod płytą
fundamentową

Rys. 2.4. Oznaczenia punktów .

 Wyznaczenie sztywności podłoża
gruntowego pod płytą
fundamentową
Osiadania punktu środkowego ,,O”:

Tabela 2.5. Zestawienie wyników osiadań dla punktu środkowego O.

 Wyznaczenie sztywności podłoża
gruntowego pod płytą
fundamentową
Osiadania w środku dłuższego
boku ,,A”:

Tabela 2.6. Zestawienie wyników osiadań dla punktu w środku dłuższego boku - A.
 Wyznaczenie sztywności podłoża
gruntowego pod płytą
fundamentową
Osiadania w środku krótszego
boku ,,B”:

Tabela 2.7. Zestawienie wyników osiadań dla punktu w środku krótszego boku - B.
 Wyznaczenie sztywności podłoża
gruntowego pod płytą
fundamentową
Osiadania punktu narożnego ,,N”:

Tabela. Zestawienie wyników osiadań dla punktu narożnego N.

 Wyznaczenie sztywności podłoża
gruntowego pod płytą
fundamentową

Tabela. Współczynniki funkcji powierzchni osiadania.

 Wyznaczenie sztywności podłoża
gruntowego pod płytą
fundamentową
Modelując płytę w programie
ROBOT przyjęto podział na 20 pól o
różnej sztywności gruntu. W
przybliżeniu pola te są obszarami
pomiędzy osiami obiektu (pola o
wymiarach 8,10 x 8,10 m). Wartość
przyjęta dla danego pola jest
wartością sztywności w środku
tego obszaru.
W tabeli przedstawiono współrzędne
środka każdego z pól, wartość
osiadań w tym punkcie oraz
wyznaczoną wartość sztywności
gruntu pod tym obszarem.
Tabela.Tabelaryczne zestawienie wartości sztywności
podłoża gruntowego dla poszczególnych pól.
 Wykonanie modelu geometrycznego
w programie ROBOT

18/37
Rys. 2.5. Widok globalny rysunku szalunkowego płyty fundamentowej [P.1].
 Wykonanie modelu geometrycznego
w programie ROBOT

Rys. 2.6. Model płyty fundamentowej w programie Autodesk Robot Structural Analisis. 19/37
 Redukcja sztywności paneli przez nie osiowość
paneli o różnych grubościach
Górna powierzchnia płyty fundamentowej jest na jednakowej
rzędnej dla około 95% powierzchni płyty (poza przegłębieniami w
szybach windowych). Większość płyty ma grubość od 60 do 200
cm (lokalnie przy jednym szybie windowym wartość ta osiąga
nawet 320 cm). Oznacza to, że dolna powierzchnia płyty znacznie
zmienia swoją rzędną wysokościową. Przy modelowaniu w
programie ROBOT tworzy się jedynie powierzchnię środkową
każdego panelu, która powinna mieć również zmienną rzędną.
 Wykonanie modelu geometrycznego
w programie ROBOT

Rys. 2.7. Model płyty fundamentowej w programie Autodesk Robot Structural Analisis.
20/37
 Wykonanie modelu geometrycznego
w programie ROBOT

Rys. 2.7. Model płyty fundamentowej w programie Autodesk Robot Structural Analisis.
20/37
 Redukcja sztywności paneli przez nie osiowość
paneli o różnych grubościach

W programie tym nie ma możliwości zadania tzw. "offsetu" paneli,

dlatego wszystkie osie będą na jednej rzędnej, a redukowana
będzie sztywność paneli. Przyjęto jako wyjściową rzędną panelu o
grubości 200 cm i względem niego redukowano sztywność
pozostałych paneli o innej grubości. Na zmianę sztywności
ma wpływ zwiększenie momentu bezwładności (na podstawie
twierdzenia Steinera).
 Redukcja sztywności paneli przez nie osiowość
paneli o różnych grubościach

Wyznaczenie momentu bezwładności panelu względem jego osi:

Wyznaczenie momentu bezwładności panelu względem osi

elementu o grubości 200 cm:
 Redukcja sztywności paneli przez nie osiowość
paneli o różnych grubościach
Wyznaczenie współczynnika redukującego sztywność:

Tabelaryczne zestawienie wartości współczynnika

redukującego sztywność
 Wykonanie modelu geometrycznego
w programie ROBOT

Metoda siatkowania:
Coons

Rozmiar ES:
0,20 m

Rys. 2.8. Siatka o rozmiarze 0,20 m. 21/37

 Wykonanie modelu geometrycznego
w programie ROBOT

Rys. 2.10. Lokalizacja punktów, w których

wykonano analizę zbieżności siatki.

Rys .2.9. Analiza zbieżności siatki. 22/37

 Wykonanie modelu geometrycznego
w programie ROBOT

Rys. 2.11. Widok obciążeń przyłożonych do płyty Rys. 2.12. Widok obciążeń przyłożonych do płyty
fundamentowej ze ścian trzonu. fundamentowej ze słupów.

23/37
 Wykonanie modelu geometrycznego
w programie ROBOT

Rys. 2.13. Mapa momentów Mxx - kombinacja SGN (SGN1).

24/37
 Wykonanie modelu geometrycznego
w programie ROBOT

Rys. 2.14. Mapa momentów Myy - kombinacja SGN (SGN1).

25/37
 Wymiarowanie zbrojenia

Parametry zbrojenia przyjęte w programie

obliczeniowym:
• typ obliczeń zbrojenia dla powłok: czyste
zginanie,
• kierunek zbrojenia głównego: wzdłuż osi X,
• beton: B30,
• stal zbrojeniowa: B500C,
• zakres obliczeń:
- zarysowanie: obliczenia + korekta zbrojenia,
- ugięcie: obliczenia,
• wartości dopuszczalne:
- ugięcia: f<3,0cm,
- zarysowania: wk<0,3 mm,
• klasa środowiska: XC1,XC2,XC3,XC4,
• wiek betonu w chwili obciążenia: 28 dni,
• wilgotność względna: 80%.
Rys. 3.1. Parametry zbrojenia w programie ROBOT.
26/37
 Wymiarowanie zbrojenia

Rys. 3.2. Mapa zbrojenia teoretycznego w programie ROBOT Rys. 3.3. Fragment rysunku zbrojenia dolnego
w osi B/2 - zbrojenie dolne na kierunku X. płyty fundamentowej w osi 2/B.

27/37
 Wymiarowanie zbrojenia

Rys. 3.2. Mapa zbrojenia teoretycznego w programie ROBOT Rys. 3.3. Fragment rysunku zbrojenia dolnego
w osi B/2 - zbrojenie dolne na kierunku Y. płyty fundamentowej w osi 2/B.

27/37
 Wymiarowanie zbrojenia

Dokonując analizy mapy wymaganego zbrojenia w programie ROBOT i całkując

je na odcinku równym 0,1 rozpiętości pomiędzy słupami (z obu stron słupa), otrzymano
następujące wyniki wymaganego zbrojenia:
- kierunek X : 84,46 cm2/m,
- kierunek Y : 84,06 cm2/m.
Analizując rysunek wykonawczy zbrojenia dolnego w tym obszarze ustalono,
że zastosowano zbrojenie o następujących wartościach:
- kierunek X : 98,00 cm2/m (kolor niebieski na rys),
- kierunek Y : 86,00 cm2/m (kolor zielony na rys).

Oznacza to, że w Projekcie Wykonawczym zastosowano odpowiednią ilość zbrojenia

w tym obszarze.

27/37
 Wymiarowanie zbrojenia

Rys. 3.4. Mapa zbrojenia teoretycznego w programie ROBOT Rys. 3.5. Fragment rysunku zbrojenia dolnego
w osi C/3-4 - zbrojenie dolne na kierunku X. płyty fundamentowej w osi 3-4/C.

28/37
 Wymiarowanie zbrojenia

Rys. 3.4. Mapa zbrojenia teoretycznego w programie ROBOT Rys. 3.5. Fragment rysunku zbrojenia dolnego
w osi C/3-4 - zbrojenie dolne na kierunku Y. płyty fundamentowej w osi 3-4/C.

28/37
 Wymiarowanie zbrojenia

Analizując mapy wymaganego zbrojenia w programie ROBOT i całkując

je na odcinku równym 0,1 rozpiętości pomiędzy słupami (z obu stron
słupa), otrzymano następujące wyniki wymaganego zbrojenia:
- kierunek X : 64,08 cm2/m,
- kierunek Y : 62,81 cm2/m.
Po analizie rysunku wykonawczego zbrojenia dolnego w tym
obszarze ustalono, że zastosowano zbrojenie o następujących
wartościach:
- kierunek X : 80,40 cm2/m (kolor niebieski na rys.),
- kierunek Y : 64,30 cm2/m (kolor zielony na rys.).
Oznacza to, że w Projekcie Wykonawczym zastosowano
poprawną ilość zbrojenia w tym obszarze.

27/37
 Wymiarowanie zbrojenia

Rys. 3.6. Mapa przemieszczeń pionowych [cm].

29/37
Dokonano weryfikacji poprawności wykonania projektu płyty
fundamentowej ,,Zespołu budynków biurowo-usługowych przy Al.
Grunwaldzkiej w Gdańsku - etap III". Na podstawie otrzymanego
Projektu Budowlanego wykonano model płyty fundamentowej
w programie Autodesk Robot Structural Analysis. Płyta
fundamentowa położona jest pod całym obrysem podziemnej
części budynku i połączona jest ze ścianami szczelinowymi
wykonanymi po obwodzie obiektu. Geometria płyty jest bardzo
zróżnicowana, w obszarach mało obciążonych ta grubość wynosi
60 cm, natomiast pod słupami płyta jest pogrubiona nawet do 200
cm. W modelu zadano obciążenia przekazywane na płytę przez
słupy i ściany trzonu.

37/37
Analiza wpływu przyłożenia
obciążeń skupionych.

37/37
Ideą poniższej analizy jest przedstawienie jak duży wpływ na wartości
wymaganego obliczeniowo zbrojenia mają różne sposoby przyłożenia
obciążenia do wyizolowanego modelu płyty fundamentowej.
Analizę przeprowadzono na modelu zaprezentowanym we
wcześniejszej części, przy czym zmieniany był sposób przykładania
obciążeń ze słupów.

Autor Projektu Wykonawczego obiektu Alchemia III zdecydował się na

przykładanie obciążenia ze słupów w postaci sił skupionych. Tą metodę
i wyniki przyjęto jako bazę wyjściową do porównania z innymi
sposobami przedstawionymi w tej analizie.

37/37
 Analiza wpływu sposobu
przyłożenia obciążeń ze słupów na
wyniki wymaganego zbrojenia

Rys. 4.1. Widok obciążenia słupa [kN] w osi 3.1/F Rys. 4.2. Wyniki wymiarowania w programie ROBOT dla słupa
(obciążenie skupione) w programie ROBOT. w osi 3.1/D (od siły skupionej). Kierunek zbrojenia X.

30/37
 Analiza wpływu sposobu
przyłożenia obciążeń ze słupów na
wyniki wymaganego zbrojenia

Rys. 4.3. Widok obciążenia słupa [kN/m2] w osi 3.1/F Rys. 4.4. Wyniki wymiarowania w programie ROBOT dla słupa
(obciążenie rozłożone pod obrysem słupa) w osi 3.1/D (od obciążenia rozłożonego pod obrysem słupa).
w programie ROBOT. Kierunek zbrojenia X.

31/37
 Analiza wpływu sposobu
przyłożenia obciążeń ze słupów na
wyniki wymaganego zbrojenia

Rys. 4.5. Rozkład obciążenia w płycie fundamentowej.

32/37
 Analiza wpływu sposobu
przyłożenia obciążeń ze słupów na
wyniki wymaganego zbrojenia

Rys. 4.6. Widok obciążenia słupa w osi 3.1/F Rys. 4.7. Wyniki wymiarowania w programie ROBOT dla słupa
(obciążenie rozłożone pod ,,powiększonym" w osi 3.1/D (od obciążenia rozłożonego pod ,,powiększonym"
obrysem słupa) w programie ROBOT. obrysem słupa). Kierunek zbrojenia X.

33/37
 Analiza wpływu sposobu
przyłożenia obciążeń ze słupów na
wyniki wymaganego zbrojenia

Tabela. 4.1. Porównanie wyników wymiarowania przy różnych sposobach przyłożenia obciążenia.
34/37
Przeprowadzona analiza wpływu sposobu przyłożenia obciążenia
na wyniki wymiarowania zbrojenia płyty fundamentowej, dała
rezultaty pozwalające na stwierdzenie, iż należy dążyć do
rozkładania obciążenia na jak największy obszar przy
modelowaniu. Pozwala to na znaczną redukcję stopnia zbrojenia,
co niesie za sobą duże korzyści finansowe. Najlepsze rezultaty
dała metoda, w której pole obciążenia powstało przez rzutowanie
i zwiększanie obrysu słupa pod kątem 45° na powierzchnię
środkową płyty. Ważnym elementem takiej metody jest
odpowiednie określenie kąta rozkładu naprężeń w silnie
zbrojonych płytach fundamentowych.

37/37
Zarówno normy jak i literatura nie dają w tej chwili wytycznych
jaką przyjmować wartość kąta. Należy podkreślić jednak, że jest
to obszar wiedzy w dziedzinie konstrukcji żelbetowych, w której
warto byłoby przeprowadzić w przyszłości dokładne badania
doświadczalne. Dotychczas nie przeprowadzano takich badań.
Wynika to z jednej zasadniczej przyczyny, a mianowicie
wydzielona do badań próbka grubej i silnie zbrojonej płyty
fundamentowej ma tak dużą nośność, że trudno byłoby znaleźć
aparaturę pozwalającą na zniszczenie próbki, co w konsekwencji
przekreśla szansę zdobycie cennych wyników. 37/37
Obciążenia powstałe przez skurcz betonu

37/37
Zjawisko skurczu w płytach fundamentowych jest zjawiskiem bardzo
złożonym. W innych elementach konstrukcyjnych zazwyczaj zjawisko to pomija
się całkowicie w obliczeniach, poza analizowaniem stref przerw roboczych w
miejscu których, długie przerwy w betonowaniu (kilkadziesiąt dni) powodują
powstanie dużych sił rozciągających w strefie betonowania w późniejszym
etapie. Skurcz nie powoduje powstania dodatkowych sił w elementach, które
mają swobodę odkształceń. W przypadku płyt fundamentowych swobodę
odkształceń utrudnia tarcie pomiędzy płytą fundamentową a warstwą chudego
betonu. Chcąc jak najbardziej ograniczyć ten niekorzystny wpływ tarcia, układa
się na chudym betonie dwie warstwy foli budowlanej (można również rozdzielić
folie budowlane warstwą posypanego talku). 37/37
Kolejną metodą zabezpieczenia płyty fundamentowej przed niekorzystnymi
efektami skurczu jest odpowiednie ukształtowanie przerw roboczych na etapie
wykonywania płyty. Wówczas wydziela się działki betonowania pomiędzy
którymi pozostawia się wąskie pasmo niezabetonowane. Pozostawione pasma
betonuje się po okresie wystąpienia głównej części odkształceń skurczowych
stref betonowanych jako pierwsze. Pasma powinny być wykonane przez
obszary o jak najmniejszych wartościach momentów zginających (najlepiej
zerowych).

37/37
Jeżeli nie zastosuje się wcześniej omawianych metod ograniczenia wartości sił
występujących w konstrukcji, wówczas należy tak przygotować płytę, aby była
w stanie spełnić warunki SGN i SGU, przy uwzględnieniu powstających
dodatkowych sił rozciągających. W przypadku, kiedy pojawiają się takie siły
należy wymiarować płytę na przypadek mimośrodowego rozciągania. Oznacza
to wzrost o kilkadziesiąt procent wartości wymaganego zbrojenia w miejscach
ekstremalnych momentów zginających. W miejscach, gdzie wystarczało
zbrojenie minimalne, po uwzględnieniu skurczu w obliczeniach, uzyskuje się
bardzo pokaźne wartości zbrojenia (stopień zbrojenia zwiększony nawet o 1%).

37/37
 pomoce techniczne

http://www.pom.piib.org.pl/attachments/article/447
/Skurcz%20betonu%20-%20Konspekt.pdf

http://lafargeskrzydlasukcesu.pl/uploads/assets/k
siazka/betonowe_konstrukcje_masywne.pdf
http://lafargeplus.pl/uploads/assets/ksiazka/pieleg
nacja_betonu.pdf

http://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.ele
ment.baztech-article-BTB6-0001-
0063/c/Raczkiewicz_Skurcz_2_2012.pdf
Skurcz betonu jest eliminowany w bardzo dużym stopniu
betonowaniem płyty ‚w szachownicę’ .
Po 15-20 dniach zabetonowane fragmenty płyt są ze
sobą łączone (zabetonowane przerwy między nimi).
Wielkość betonowanych działek zależy od grubości
płyty. Z reguły przyjmuje się działki 600-800 m^2.
Skurcz oraz nadmierne nagrzewanie betonu jest
powodem stosowania w płytach fundamentowych
betonu niższej klasy oraz odpowiednich cementów i
dodatków pozwalających na spowolnienie wiązania.
 W Projekcie Budowlanym analizowanej płyty
pominięto w obliczeniach zjawisko skurczu, ale
wykorzystano metody ograniczające jego wpływ.
W praktyce budowlanej, takie postępowanie jest
najczęściej wykorzystywane, ponieważ dozbrajanie płyty
na zjawisko skurczu jest najmniej ekonomiczne.

37/37
 Bibliografia

KSIĄŻKI:
[K.1] Starosolski W.: Konstrukcje żelbetowe, według Eurokodu 2 i norm związanych, wyd. 6,
tom 3, Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa, 2016.
[K.2] Wiłuń Z.: Zarys geotechniki, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa, 2010.
NORMY:
[N.1] PN - B-03264:2002. Konstrukcje betonowe, żelbetowe i sprężone. Obliczenia statyczne
i projektowanie.
[N.2] PN-82/B-2000. Obciążenia budowli. Zasady ustalania wartości.
ŹRÓDŁA INTERNETOWE:
[W.1] Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne, http://www.nbi.com.pl/eiffage-polska-
budownictwo-wykonal-plyte-fundamentowa-w-elektrowni-jaworzno-iii/, (data dostępu
17.06.2017 r.)
[W.2] CEMEX, http://cemexbeton.pl/realizacje/elektrownia-belchatow, (data dostępu
17.06.2017 r.)
[W.3] GEOtekst, http://www.geotekst.pl/artykuly/budowy-swiata/posadowienie-
najwyzszego-budynku-swiata-828-m-burj-khalifa, (data dostępu 17.06.2017 r.)
INNE:
[P.1] KAPPA-PROJEKT, Projekt budowlany, Zespół budynków biurowo - usługowych przy Al.
Grunwaldzkiej w Gdańsku - etap III, tom III, 2015.
[P.2] KAPPA-PROJEKT, Projekt wykonawczy, Zespół budynków biurowo - usługowych
przy Al. Grunwaldzkiej w Gdańsku - etap III, 2015.

36/37
Dziękuję za uwagę.

37/37