ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ (ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ)

Α΄ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΛ

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

(Επισημαίνεται ότι οι απαντήσεις που προτείνονται για τα θέματα είναι ενδεικτικές. Κάθε άλλη απάντηση,
κατάλληλα τεκμηριωμένη, θεωρείται αποδεκτή).

ΘΕΜΑ 1 (μονάδες 35)

1ο υποερώτημα (μονάδες 10)

Σύμφωνα με το Κείμενο 1, τα χαρακτηριστικά της αποτελεσματικής επικοινωνίας σχετίζονται με το

βαθμό διακίνησης και ερμηνείας πληροφοριών στο πλαίσιο του διαλόγου. Η χρήση λειτουργικών
και διευκολυντικών πρακτικών βοηθούν την επικοινωνία. Επιπλέον, το διαδραστικό «παιχνίδι»
επικοινωνίας στηρίζεται στην ενεργητική ακρόαση, δηλαδή, την κατανόηση των λεγομένων, αλλά
και των μη- λεκτικών μηνυμάτων του συνομιλητή, καθώς και των συναισθημάτων του.

2ο υποερώτημα (μονάδες 10)

Το Κείμενο 1 αρχίζει με τον ορισμό της επικοινωνίας. Αυτός ο τρόπος ανάπτυξης συμβάλλει στην
διασαφήνιση του βασικού όρου πάνω στον οποίο θα στηρίξει ο συντάκτης την επιχειρηματολογία
του. Ωστόσο, εκτός από τη σαφήνεια, ο ορισμός βοηθάει και στη συνοχή του κειμένου, διότι στην
πορεία αναλύονται τα στοιχεία που έχουν αναφερθεί στην πρώτη παράγραφο. Επομένως,
επιτυγχάνεται ο σκοπός του συντάκτη να ενημερώσει για το ζήτημα της επικοινωνίας και να
πληροφορήσει, στη συνέχεια, για τα βασικά χαρακτηριστικά της.

3ο υποερώτημα (μονάδες 15)

Ο συντάκτης του Κειμένου 1 επιλέγει την εναλλαγή ρηματικών προσώπων σε όλη την έκτασή του.
Συγκεκριμένα, επιλέγει τη χρήση του γ΄ προσώπου Ενικού και Πληθυντικού, καθώς και τη χρήση του
α΄ Πληθυντικού προσώπου (Η ενεργητική ακρόαση διαφέρει από την απλή ακρόαση, δεν αρκούν
μόνο οι ερωτήσεις, αντιλαμβανόμαστε τον βασικό αυτό ρόλο της επικοινωνίας). Η χρήση γ΄
προσώπου κάνει το λόγο αντικειμενικό και αποστασιοποιημένο, καθώς το ύφος γίνεται ουδέτερο
και σοβαρό. Το α΄ Πληθυντικό πρόσωπο φανερώνει συλλογικότητα (μας αφορά το θέμα όλους), ο
συντάκτης εντάσσει τον εαυτό του/της στην ίδια χορεία με τους αναγνώστες και το ύφος γίνεται
άμεσο. Η εναλλαγή των προσώπων συμβάλλει σε αυτήν την υφολογική ποικιλία και προσδίδει
ενδιαφέρον στο κείμενο.

ΘΕΜΑ 4 (μονάδες 15)

Οποιαδήποτε άποψη διατυπώνεται από τους/τις μαθητές/μαθήτριες θεωρείται αποδεκτή, εφόσον

μπορεί να συσχετισθεί/τεκμηριωθεί με στοιχεία/χωρία του κειμένου, χωρίς να δίνεται με τρόπο
αυθαίρετο.

Θετικά αξιολογείται η προσπάθεια του/της μαθητή/μαθήτριας να εντοπίσει το συμβολικό επίπεδο

του ποιήματος και να αναδείξει μέσα από την απάντησή του/της τις σκέψεις και τα συναισθήματά
του/της, σύμφωνα πάντα με τον παραστατικό του κύκλο, σε σχέση με:

 Σύμφωνα με το ποιητικό υποκείμενο, «αργοπεθαίνει» όποιος δεν αλλάζει τις συνήθειες

που τον βλάπτουν, δεν εκφράζει τα συναισθήματά του, δεν επικοινωνεί ουσιαστικά με τους
συνανθρώπους του (όποιος γίνεται σκλάβος της συνήθειας, όποιος αποφεύγει ένα πάθος,
όποιος δεν ρωτά για πράγματα που δεν γνωρίζει ή δεν απαντά όταν τον ρωτάν για όσα
ξέρει)
 Η παθητικότητα και η στασιμότητα οδηγούν σε «αργό θάνατο» (όποιος εγκαταλείπει την
ιδέα του πριν καν την αρχίσει)
 Η απουσία απόλαυσης και μικρών στιγμών χαράς οδηγούν σε «αργό θάνατο» (όποιος δεν
διαβάζει, όποιος δεν ακούει μουσική)
 Σε «απώλεια ζωής» οδηγεί η παραίτηση από τη διεκδίκηση μιας καλύτερης ζωής, σε
επίπεδο πρακτικό (δεν «αναποδογυρίζει το τραπέζι» όταν δεν είναι ευτυχισμένος στη
δουλειά του), αλλά και ψυχοπνευματικό (δεν βρίσκει το μεγαλείο μέσα του).