Professional Documents
Culture Documents
Sinif Hizli Okuma
Sinif Hizli Okuma
SINIF
O K U M A
H ZL
K I TA B M
Mesut Yavuztürk
Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak; Çatma, kurban olayım, çehreni ey nazlı hilâl!
Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak. Kahraman ırkıma bir gül! Ne bu şiddet, bu celâl?
O benim milletimin yıldızıdır, parlayacak; Sana olmaz dökülen kanlarımız sonra helâl.
O benimdir, o benim milletimindir ancak. Hakkıdır Hakk’a tapan milletimin istiklâl.
Mehmet Âkif ERSOY
Bu kitabın tüm yayın hakları ENFA YAYINCILIK SAN.TİC.LTD.ŞTİ’ne aittir. Kitaptaki özgün metin, soru, şekil ve resimlerin tamamının veya bir
kısmının Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu uyarınca yayınevi ve yazarının yazılı izni olmaksızın elektronik, mekanik, fotokopi ya da başka bir
şekilde çoğaltılması, yayımlanması ve dağıtılması yasaktır.
HIZLI OKUMA KİTABIM-2
Okuma; yazıya geçirilmiş bir cümleye veya metne bakarak bunu çözümlemeye çalışıp anlama, aynı zamanda
da metni seslere çevirme anlamına gelmektedir.
Okumayı öğrenen bir kişi bu eylemi az ya da çok gerçekleştirebiliyor demektir. Okuyor olmamız her şeyi tam
olarak anlıyoruz anlamına gelmez. Anlayabilmek için okuduğumuz kelimeleri önce tam telaffuz edebilmeli ve kelimelerin
anlamını bilmeliyiz. Bunun için kelime hazinemiz zengin olmalıdır.
Öncelikle okumamızın iyi olması gerekir. Okumamızın iyi olması için ise çok okumayı alışkanlık edinmeliyiz.
Okumanın bir sınırının olmadığını da bilmeliyiz.
HIZLI OKUMA
Hızlı okuma, kısa sürede kendimizden beklenenden daha fazlasını okuyabilmek ve okuduğumuzu daha iyi
anlayabilmek maksadıyla yapılan bir tekniktir.
Hızlı okuyabilmek bir beceri değil, tekniğine uygun bir şekilde çalışarak geliştirebileceğimiz bir deneyimdir.
Hızlı okumadaki amaç, önce okuma hızımızı yavaş yavaş artırarak, dikkatimizi de yoğunlaştırarak okuma ile birlikte
anlamayı da üst düzeye çıkarmaktır.
3
NEDEN YAVAŞ OKURUZ?
Birçok nedenden, tutum ve davranıştan ötürü yavaş okuruz. İşte bu tutum ve davranışlar ile bunların çözüm
yolları:
1-Heceleme ya da kelime kelime okuma: Heceleyerek okuma hızlı okumamızda en büyük engeldir. Hece-
leme ya da kelime kelime okuma, metni bütün olarak kavramaya ters düşmektedir. Çünkü beynin algılama hızı görme
hızından çok daha fazladır. Hecelemede ve kelime kelime okumada beyin yorulur ve okuma zevki körelir.
Bunun önüne geçmek için görme yelpazesini genişletme çalışmaları, gözü hızlandırma, resimleme, blok oku-
ma ve noktadan kelime okuma yöntemleri uygulanmalıdır.
2-Anlayamamak endişesiyle sık sık ve gereksiz tekrarlar yapma: Bu durum; okuduğumuz kelimeyi anladı-
ğımız halde kendine güvensizlik, tereddüt ve bir daha okursam daha iyi anlarım gibi bir takım engellerden kaynaklanır.
Bunun önüne geçmek için, okunan satırların üzerini kapatma, kelimeyi bir defada okumaya yönelik güven
verici telkin ve ikna, metinleri sadeleştirme yöntemleri uygulanmalıdır.
3-Okuduğumuz metinlerde ayrıntılara takılma: Metinde okuduğumuz bir kelime ya da cümle, hatalı veya
komik olması vb. nedenlerden dolayı dikkatimizi çektiğinde okumamız duraklar, bu da okumayı yavaşlatır. Bunun için
ayrıntılara takılmadan okumaya devam etmeliyiz.
4-Anlamı kaçırma, ilgisizlik ve yoğunlaşamama: Okunan metinde anlamı bilinmeyen kelime çokluğu oku-
maya karşı ilgisizlik oluşturur, anlama seviyesini düşürür ve zaman kaybına sebep olur. Bu da sonuç olarak yoğunlaşa-
mama sebebidir. Bunların hepsi okumaya karşı ilgiyi azaltır.
Öğretmen, ilgisi azalan öğrencileri tespit ederek, okuma faydaları üzerinde motive edici telkinlerde bulunarak
tekrar yoğunlaşmayı sağlamalıdır.
5-Dudak kıpırdatma(mırıldanma): Dudak kıpırdatarak yapılan okumalar, okuma hızını düşürerek anlamayı
da olumsuz etkiler. Bu daha çok okumaya geçiş sürecinde(1. sınıfta) kazanılmış olumsuz bir alışkanlıktır.
Bunun önüne geçmek için; sessiz okumaya daha çok yer verilmelidir. Dudak kıpırdatmanın önüne geçmek için
ise dudaklar arasına bir mendil yerleştirilerek okuma yaptırılmalıdır. Özellikle ilk okuma evresinde belirlenen (3-5 dakika)
süre aşılmamalıdır. Ayrıca cümlelerin tamamına baktırılarak okutulmaya çalışılmalıdır.
6-İçten sesli(kafa sesi) okuma: Dudaklar kapalı olsa da ses çıkararak okuma yapmaktır. Okumayı yavaşlatan
olumsuz alışkanlıklardan biridir.
Bu konuda okumaya başlamadan önce tempolu nefes alıp verme ve ritim ayarlama çalışmaları yapılabilir.
7-Ön yargı: Hayatımızda yaşanmış olumsuzluklar okumaya karşı olumsuz tutumlara yol açabilir. Öğretmenler
ve ebeveynler bu konuda çok büyük bir etkendir.
Bunun önüne geçmek için kontrol edilmiş metinler okutulmalı, okuyucu serbest bırakılmalı, bilgi verilirken
olumsuz yargılardan kaçınılmalıdır.
8-Okunan bölümleri sessizce takip etme: Sessiz okumada, göz yazıyı görür görmez algılar. Bu algılama
hızlı okumayı ve anlamayı olumlu etkiler. Okuyucunun, başkası tarafından okunan metni içinden sesli okuyarak takip
etmesi çok yanlıştır. Bu da okuma hızını ve algılamayı olumsuz etkiler.
Bunun önüne geçmek için okunanı dinlerken kesinlikle sadece göz ile takip yapılmalıdır.
9-Parmakla, kalemle ya da başka bir cisimle okunan satırı takip etme: İlk okuma dönemlerinden kalan
yanlış bir alışkanlıktır. Okunan satırları kaybetmemek için bu yola başvurulur. Bu da hızlı takip yapabilen gözü engeller
ve yavaş okumaya sebep olur.
Bunun için satır işaretçisi kesinlikle kullanılmamalı, yazı puntosu ve satır araları seviyeye uygun ayarlanmalıdır.
10-Baş ve vücut hareketleriyle okunan satırları takip etme: Okunan satırları baş ve vücut hareketleriyle
takip etmek gözümüzü ve beynimizi yorar. Parmakla yapılan takip gibidir. Bu tutum kelimeleri tek tek okumaya sebep
olduğu için okumayı yavaşlatır.
Başımızın sabitlenmesi için, başımızın üstüne kitap konulabilir. Satır araları ve cümle uzunlukları seviyeye
uygun ayarlanmalıdır.
11-Metin-göz arasındaki mesafenin uygun olmaması: Metin(kitap) ile göz arasındaki mesafenin doğru
ayarlanması, ilk okuma evresinde kazanılması gereken bir alışkanlıktır. Metin-göz arası mesafe uygun olmadığında göz
çabuk yorulur ve zarar görebilir. Bu da okumayı yavaşlatır.
Bunun önüne geçmek için okuma sırasında dik oturmalı, mesafe 30 cm ya da iki karış olarak ayarlanmalı,
metin ve metnin satırları bütün olarak görülmeye çalışılmalıdır. Metinlerin sütun şeklinde olması hızlı okuma açısından
daha faydalı olur.
4
12-Ortamın okumaya elverişli olmaması: Okuma yapılan ortamın gürültülü, az veya yoğun ışıklı ya da or-
tamda dikkati dağıtacak materyallerin olması okumayı yavaşlatır, anlamayı olumsuz etkiler.
Bunun önüne geçmek için ışık gözümüzü yormayacak şekilde ayarlanmalı, sessizlik sağlanmalı, okuma orta-
mında dikkati dağıtacak açık televizyon, bilgisayar ya da telefon bulunmamalıdır. Ortamda Türkçe sözlük, deyimler ve
atasözleri sözlüğü, yazım kılavuzu ve seviyeye uygun eserler bulundurulabilir.
13-Okunan metnin okuyucunun ilgisini çekmemesi(amaçsız okuma): Neyi elde edeceğini ya da ne aradı-
ğını bilmeden yapılan okuma ilgi çekmeyeceğinden okumada isteksizliğe neden olur.
Bunun için okuyucun ihtiyacına, ilgi ve beklentilerine yönelik eserler seçilmeli, okuyucuya hangi eserleri niçin
okuması gerektiği anlatılmalıdır.
14-Seviyenin üzerinde metin okuma: Okuma hızımız her metne göre değişiklik gösterir. Seviye üstü metinler
okuma hızımızı yavaşlatır. Özgüveni yitirmeye neden olur.
Bunun için okuyucunun seviyesine uygun metinler seçilmeli, metinde anlamı bilinmeyen kelime sayısı 7-8’i
geçmemeli, önemli olanın çok okumak değil, kalıcı ve yararlı bilgiler edinmeyi sağlamak olduğu vurgulanmalıdır.
15-Öğretme faktörü: Okuma sırasında okuyucunun okumasını yavaşlatıcı ve sağlığını olumsuz etkileyecek
tutumların dışında öğretmenin, “Çiçek olun!” gibi yöntemlerle okuma ve dinleme şekillerini sınırlaması doğru değildir. Bu
konuda öğretmen duyarlı ve tarafsız davranmalıdır, okuyucunun okuma şekline müdahale etmemelidir.
16-Benzer harf ve kelimeleri karıştırma: Hızlı okumayı engelleyen faktörlerden biri de benzer harf, hece ve
kelimeleri karıştırmaktır. Okuyucunun kelimeleri görür görmez benzerleri ile karıştırması, okuduğunu anlama güçlüğüne
yol açacaktır.
Bu sıkıntı, kelime oyunları ve kelimelerin günlük hayatta sık kullanımıyla aşılabilir. Tekerleme, sayışma ve mani
okuma çalışmaları yaptırılabilir. Benzer harfleri farklı renklerde boyama etkinlikleri yaptırılabilir.
17-Gözlerimizde sağlık yönünden bir problemin olması.
18-Gözlerimizin okuma için antrenmansız olması ya da hazır olmaması.
19-Diğer etkenler yavaş okuma nedenleri olarak sıralanabilir.
SINIFLAR ORTALAMA ZAYIF ORTA İYİ ÇOK İYİ ÇOK ÇOK İYİ
1. sınıfın sonunda 45-70 kelime 30-50 kelime 50-70 kelime 70-100 kelime 100-120 kelime 120-200 kelime
2. sınıfın sonunda 60-80 kelime 50-60 kelime 60-80 kelime 80-120 kelime 120-150 kelime 150-250 kelime
3. sınıfın sonunda 80-95 kelime 60-80 kelime 80-100 kelime 100-130 kelime 130-180 kelime 180-300 kelime
4. sınıfın sonunda 90-100 kelime 70-90 kelime 90-120 kelime 120-180 kelime 180-250 kelime 250-360 kelime
SINIFLAR ORTALAMA ZAYIF ORTA İYİ ÇOK İYİ ÇOK ÇOK İYİ
1. sınıfın sonunda 80-100 kelime 50-60 kelime 70-90 kelime 80-120 kelime 120-160 kelime 160-240 kelime
2. sınıfın sonunda 100-140 kelime 70-90 kelime 90-120 kelime 120-160 kelime 160-200 kelime 200-280 kelime
3. sınıfın sonunda 120-180 kelime 80-100 kelime 100-160 kelime 160-200 kelime 200-240 kelime 240-320 kelime
4. sınıfın sonunda 140-220 kelime 100-120 kelime 120-180 kelime 180-240 kelime 240-300 kelime 300-400 kelime
5
GÖZ YORGUNLUĞU-GÖZ YORGUNLUĞUNU GİDERME
Okuma sırasındaki çeşitli etkenler gözlerimizin yorulmasına neden olur. Okuma sırasında da gözlerimiz çabuk
yorulur. Yorulan gözlerimiz için:
*Avuç içlerini birbirlerine sürterek ısıttıktan sonra tam göz yuvarlaklarının üzerine getirip çok bastırmadan ka-
patarak dinlendirin. Böylece avuçlarınızın ısısı göz kaslarınızda gevşeme oluşturarak gözlerinizi dinlendirir. Gözlerinizi
açtıktan sonra birkaç dakika bekleyiniz.
*Gözlerinizi yukarı, aşağı ve yatay çizgide sağa sola hareket ettiriniz. Gözleriniz rahatlayıncaya kadar bu eg-
zersizi yapınız.
*Gözlerinizi saat yönünde ve saat yönünün tersine doğru daire şeklinde yavaşça çeviriniz.
*Kalem ya da benzer nesneye gözünüzü odaklayınız. Sonra nesnenin ayrıntılarını görmeye çalışınız. Nesne-
nin odak noktasını 20-30 cm arasında yakınlaştırıp uzaklaştırarak değiştiriniz.
*Kaşlarınız arasına denk gelecek bir noktaya, burnunuzun ucuna ya da uzaktaki bir noktaya yoğunlaşarak
gözlerinizi dinlendirebilirsiniz.
*Gözlerinizi kapatarak 2-3 saniye sıkıştırıp serbest bırakınız. Gözlerinizi kapatıp göz kapaklarınıza dairesel
hareketlerle masaj yaparak gözlerinizi dinlendiriniz.
Yukarıdaki egzersizlerden size kolay ve uygun gelen birini uygulayarak gözlerinizi dinlendirdikten sonra oku-
manıza devam edebilirsiniz.
6
GÖZ EGZERSİZİ
Egzersiz - 1
Aşağıdaki nesneleri yukarıdan aşağıya ve her grubu ayrı ayrı başınızı sabit
tutarak gözünüzle takip ediniz. Görseller arasında zihninizde anlam bağlantısı
kurmaya çalışınız. Bu egzersizi hızınızı artırarak en az üç kere tekrar ediniz.
7
GÖZ EGZERSİZİ
Egzersiz - 2
Aşağıdaki görselleri sıra numarasına göre başınızı sabit tutup dikey ve çapraz
yönde sıçrama yaparak gözünüzle takip ediniz. Görseller arasında zihninizde an-
lam bağlantısı kurunuz. Bu egzersizi hızını artırarak en az üç kere tekrar ediniz.
1 3 5 7
2 4 6 8
8
GÖZ EGZERSİZİ
Egzersiz - 3
9
GÖZ EGZERSİZİ
Egzersiz - 4
Amaç: Yatay görme alanını genişleterek gözün daha hızlı odaklanmasını sağlar.
1 2
3 4
5 6
7 8
10
GÖZ EGZERSİZİ
Egzersiz - 5
s a n a n a n a n a s
11
GÖZ EGZERSİZİ
Egzersiz - 6
4 5
1
0
2
3
12
GÖZ EGZERSİZİ
Egzersiz - 7
Aşağıdaki rakamları, dokuz nokta tekniği ile gözünüzü merkez noktaya odak-
layıp sıçrama hareketi yaparak ok yönünde takip ediniz. Bu egzersizi her sefe-
rinde hızımızı artırarak en az üç kere tekrar ediniz.
6 5
2 9
0
7 4
3 8
13
GÖZ EGZERSİZİ
Egzersiz - 8
Amaç: Göz kaslarınızı hızlı çalıştırarak görme alanını genişletip gözün hızlı
odaklanmasını sağlar.
Dokuz nokta tekniği ile başınızı sabit tutarak gözünüzle merkez noktadan
başlayıp ok işareti yönünü izlemek suretiyle aşağıda yer alan numaralardaki
harfleri birleştiriniz. Bu egzersizi her defasında hızınızı artırarak en az üç kere
tekrar ediniz.
A
1
I 5 T
6
0
L 9 Ş
2 K
R 7 M
8
3
E A
14
GÖZ EGZERSİZİ
Egzersiz - 9
15
GÖZ EGZERSİZİ
Egzersiz - 10
Aşağıdaki labirentte tavşanı havuca ulaştıran yolu kalem, parmak ya da başka bir
cisim kullanmadan sadece gözünüzle bulmaya çalışınız. Bu egzersizi aralıklarla
en az üç kere tekrar ediniz. (Not: Havuca giden yolu kalemle çizmeyiniz.)
16
GÖZ EGZERSİZİ
Egzersiz - 11
Aşağıdaki dikey zik zakların köşelerinde yazılı olan sayı, harf ve sembolleri ba-
şınızı hareket ettirmeden ve zihninizde bağlantı kurarak sırasıyla hızlıca takip
ediniz. Bu egzersizi en az üç kere tekrar ediniz.
5 S +
10 I -
15 N X
20 I ÷
30 F =
17
GÖZ EGZERSİZİ
Egzersiz - 12
6 4
5 3
18
HARF TESPİT EGZERSİZİ
Egzersiz - 13
m m e l k i t a v v v m m m
a a a a r b u n v v v m m m
u a a c h h h e v v v m m m
a a a l h h h ı ş m g k k k
e v e a h h h y y g ü l k h
s s s ç r e k y y y n k k k
ş s s z e o i g y y p b p b
s s s f f f y h a y p p p a
k k g f f f g m a d p p p l
ü a n f f f ü ç ç ç n u y l
m z z z i ç i ç ç ç n u y l
n c z z b b b ç ç ç d d d r
e z c z b b b m z a d a d i
n a m a b b b z r e h e d m
19
SAYI TESPİT EGZERSİZİ
Egzersiz - 14
Aşağıdaki tabloda yazılı olan sayılardan en az iki tane olanları gözünüzle hız-
lıca tespit ediniz. Tespit ettiğiniz sayıları işaretlemeyiniz ya da boyamayızın. Bu
egzersizi her seferinde hzınızı artırarak aralıklarla en az üç kere tekrar ediniz.
13 05 18 14 71 10 15 54 93 40
86 16 32 75 25 28 12 70 04 13
27 52 79 85 08 76 42 73 72 80
60 72 17 12 35 95 61 42 31 67
75 03 50 49 70 10 92 16 48 40
91 84 64 41 21 36 34 44 36 39
96 12 33 90 47 01 30 65 98 32
24 15 24 35 70 43 68 39 60 47
06 66 60 88 30 8 75 09 46 69
63 19 39 77 24 94 18 50 90 81
20
HECE OKUMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 15
ba be bi bo bu ab eb ib ob öb ub üb
ça çe çi ço çö aç eç iç oc öc uç üç
da de di do du ad ed id od öd ud üd
fa fe fi fo fu af ef if of öf uf üf
ğa ğe ği ğo ğu ağ eğ iğ oğ öğ uğ üğ
ka ke ki ko ku ak ek ik ok ök uk ük
la le li lo lu al el il ol öl ul ül
na ne ni no nu an en in on ön un ün
pa pe pi po pu ap ep ip op öp up üp
ra re ri ro ru ar er ir or ör ur ür
sa se si so su as es is os ös us üs
ta te ti to tu at et it ot öt ut üt
va ve vi vo vu av ev iv ov öv uv üv
ya ye yi yo yu ay ey iy oy öy uy üy
za ze zi zo zu az ez iz oz öz uz üz
21
HECE OKUMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 16
Aşağıdaki her sütundaki heceleri önce yukarıdan aşağıya sonra aşağıdan yu-
karıya gözünüzle hızlıca okuyunuz. Bu egzersizi en az üçer kere tekrar ediniz.
mi dı te za
ne la le ri
da ra fo fe
ma ya nu sa
ca nü ya çı
na zü ka nı
ye yü la ta
di ye ya ra
li ri ma ma
ra hu dı lı
22
HECE OKUMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 17
Aşağıda verilen her gruptaki heceleri ok yönünde başınızı sabit tutarak hızlı
bir şekilde okuyunuz. Okurken harflerin şekil farklılığından yararlanarak farklı
olan heceyi tespit ediniz ancak işaretlemeyiniz.
ak er ıs im
ah er ıs im
ak er ıs in
ah er ıs im
ak er ıs im
ak er ıs im
ak er ız im
ak er ıs im
ak en ıs im
ak er ıs im
ak er ıs im
ot ör uç ün
ot ör uç ün
ot ör uç ün
ot ör uç ün
ot ör üç ün
ot ön uç ün
ot ör uç üs
ot ör uç ün
ot ör uç ün
of ör uç ün
ot ör uç ün
23
HECE OKUMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 18
Aşağıdaki gittikçe açılan hece gruplarını soldan sağa gözünüzle hızlıca okuyu-
nuz. Bu egzersizi hızınızı artırarak en az üç kere tekrar ediniz.
şu ku yu da de de si su bu la ma dı
al tı ta ne çi ko la ta al
es ki şe hir de o ku muş
ba na ka lem a la cak
bu se su iç me miş
ka ya gel me di
ya zı yaz dı
to pu at ma
ev al dı
ge le cek
24
HECE OKUMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 19
1 sa 1 de 1 ka 1 ma 1 li
rı ri li ru me
ca 2 fe 2 te 2 ko 2 kü 2
1 da 1 lı 1 çu 1 na 1 ku
ka ma ku ca ra
ki ru ro ma bi
da 2 ku 2 va 2 da 2 ye 2
25
HECE OKUMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 20
Aşağıdaki kum saati egzersizlerinde heceleri soldan sağa başınızı hareket et-
tirmeden gözünüzle okuyunuz. Bu egzersizi hızınızı artırarak en az üç kere
tekrar ediniz.
ta bi be ta
ta ban çı ta
ta ha çi ta
ta ka da ta
ta pa fu ta
ta sa ha ta
ta va la ta
ta zı kı ta
ta tar me ta
ta mam no ta
ta til po ta
ta van pas ta
ta yin yaf ta
ba ka ya
ca ka lı
çal ka la
hal ka cı
ma ka ra
na ka rat
şa ka cı
şi ka yet
ta ka sız
to ka cı
vo ka list
ya ka lık
ze ka lı
sa ka rin
ok ka lı
ar ka lık
la ka yıt
ma ka le
yu ka rı
26
HECE OKUMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 21
Aşağıdaki nesneleri yukarıdan aşağıya ve her grubu ayrı ayrı başınızı sabit
tutarak gözünüzle takip ediniz. Kelimeler arasında zihninizde kural bağlantısı
kurmaya çalışınız. Bu egzersizi hızınızı artırarak en az üç kere tekrar ediniz.
ka sa man ken
sa mi ken dir
mi de dir sek
de va sek sen
va di sen tez
di ze tez can
ze ki can dan
ki ra dan tel
27
HECE OKUMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 22
Amaç: Bol bol hece okuyarak anlamlı ve hızlı okuma becerisi kazandırmayı
sağlar.
ba şa rı lı
lış ol
ça çin i mak
u zun luk la rı
riz met
çe öl le i re
kül tü rel mi ra sı
yız mı
lı zı
ma ya
şat ya ve lı ma şa
28
HECE OKUMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 23
hı zı
ma mı
ku
zın
O
art
ma
sı
nı
is
ti
yor
sak
bol
bol
ki
tap
yız
o lı
ku ma
29
HIZLI KELİME BULMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 24
Amaç: Bol bol hece tekrarı yaparak okuma hızınızı artırmayı ve odaklanmayı
sağlar.
maz sat ak yı ma
la
ça
fır
diş
re
ke
ki i az en de
gün
yor
ru
ko
ni
ri
le diş yet da hi
30
KELİME OKUMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 25
Amaç: Heceleri birleştirip kelime elde etmeyi, kelimeler arasında anlam ilişkisi kurarak hızlı
ve anlamlı okuma becerisi kazandırmayı, gözün görme alanını genişletmeyi sağlar.
ko yu a çık
çı kış i niş
kö tü i yi
ya kın u zak
a ma fa kat
ka ra man an tal ya
ke le bek ka rın ca
san dal ye ta bu re
bak la va re va ni
31
HIZLI KELİME BULMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 28
Aşağıdaki kareler içine gizlenmiş altta yazılı olan kelimeleri soldan sağa ve
yukarıdan aşağıya en kısa sürede, başınızı hareket ettirmeden parmak ya da
kalem kullanmadan gözünüzle bulmaya çalışınız. Kelimeleri bulduğunuzda
üzerini karalamayınız ya da işaretlemeyiniz.
K A R A C A O Ğ L A N T Ü R
İ N D E N B İ R İ S İ D İ K
R E A Ğ A Ç N Ç D O Ğ A R H
E D D A D İ B Y E B İ K H A
L İ R D O L O U Y U L Ü A L
T K I A A Ş Ğ A R K İ N T K
E O D N L E A R A A R L T E
Y Ğ I A O L N İ K R İ Ğ D E
İ U N N D R İ İ Ş I Z Ü A D
S L A A Ş I R A K Ş K B K E
H S Z L Ğ O A C A R A İ A B
A E O K L D O Ğ U A H R R İ
Ş N İ Ç İ N A L Ğ O A C A Y
İ L M E N Ö N E N I N I T A
BOĞA DOĞA DOĞU OĞUL AĞAÇ İĞDE
32
HIZLI KELİME BULMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 27
Aşağıdaki her sütunda verilen kelimeleri yukarıdan aşağıya başınızı sabit tuta-
rak gözünüzle hızlıca okuyup farklı kelimeyi tespit ediniz. Kelimeyi işaretleme-
yiniz. Bu egzersizi aralıklarla en az üçer kere tekrar ediniz.
33
HIZLI KELİME BULMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 28
Aşağıdaki egzersizde verilen kelimeleri soldan sağa, altta verilen kelimeleri ise
yukarıdan aşağı başınızı hareket ettirmeden gözünüzle hızlıca okuyunuz. Bu
egzersizi her seferinde hızınızı artırarak en az üçer kere okuyunuz.
ebe öz mek el
Amaç: Okunuşları birbirine yakın olan kelimeleri hızlı telaffuz ederek akıcı
okuma becerisi kazandırmayı sağlar.
35
HIZLI KELİME BULMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 30
hayret gayret
batman vatman
karton karbon
çatlak patlak
yüzmek yüzmez
sandal mandal
çulluk pulluk
çakmak yakmak
tavşan yavşan
mızrak mızrap
bolluk yolluk
tokmak tozmak
sağlık dağlık
36
HIZLI KELİME BULMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 31
dalya
1
Derya 5 furya
0
balya 9 somya
Yahya
2
Kenya Konya
7
8
3
salya fuşya
37
ODAKLANMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 32
yaban
yatak Yağız
yapay yahut
yakın
yasak
yaman yalan
yamak yalın
yanak
38
ODAKLANMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 33
üzüm aras
ozan ılık
39
ODAKLANMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 34
a k a s i d e r e
e l e l a k o y u
i z o n a a s k ı
o y ü y e u ç m a
ö d ç ö l F a i k
u n h e r p u a n
v e k ü t k e n t
y a a s t s p o r
40
ODAKLANMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 35
41
ODAKLANMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 36
Aşağıda dikey olarak verilen kelimeleri noktalara bakıp hızlı görerek okumaya
çalışınız. Bu egzersizi en az üçer kere tekrar ediniz.
e o i a m
t k ç f i
g s r d ü
o ı u ü s
l k j n t
b s o i t
a e r n e
n n t c s
a e a e t
a i b s g
r ç a ü e
o e n r l
m r y g i
a i o ü n
a a a o t
i k n y r
d o t m i
a r e a k
t t n k o
42
ODAKLANMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 37
Aşağıdaki her satırda harf sayısı artan kelimeleri önce yukarıdan aşağı sonra
da aşağıdan yukarı başınızı sabitleyerek hızlıca okuyunuz.
aç ağ al
ak ar ay
ed el ek
43
ODAKLANMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 38
Aşağıda her satırda harf sayısı artan kelimeleri gözünüzü noktalara odaklayıp
önce yukarıdan aşağıya sonra da aşağıdan yukarıya hızlıca okuyunuz.
ır in it
od oy öt
uf üye üz
44
CÜMLE OKUMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 39
Aşağıda her satırda harf sayısı artan kelimeleri gözünüzü noktalara odaklayıp
önce yukarıdan aşağıya, sonra da aşağıdan yukarıya doğru hızlıca okuyunuz.
bal çık dağ
45
CÜMLE OKUMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 40
Aşağıda her satırda harf sayısı artan kelimeleri, gözünüzü noktalara odak-
layıp önce yukarıdan aşağı, sonra da aşağıdan yukarı hızlıca okuyunuz. Bu
egzersizi her seferinde hızınızı artırarak en az üçer kere tekrar ediniz.
mas siz taş
Erkenden kalktı.
Odasından çıktı.
Ortalığı yıktı.
Kitaplarını tıktı.
Dağınıklıktan bıktı.
Ayakkabısı sıktı.
Suyu ılıktı.
Okullar açıktı.
Karnı acıktı.
Keyfi kaçıktı.
48
CÜMLE OKUMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 43
Oooooo!... Oooooo!...
Seçene meçene,
Gelip geçene,
Oturamadık keçene,
49
CÜMLE OKUMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 44
Amaç: Birbirinden uzak yazılmış kelimeleri başı sabit tutup sadece gözleri
hareket ettirerek gözün görme alanını genişletmeyi sağlar.
Çevredekilere sorulduk.
O sofradan kovulduk.
Konuşacaktık susturulduk.
Güneşten kavrulduk.
Sıcakta kurutulduk.
Sakinleşip durulduk.
Deneyimlerle yoğrulduk.
51
CÜMLELERİ BLOK OKUMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 46
Aşağıda zik zak şeklinde yazılı olan cümlelerin kelimelerini, noktalara gözünüzü
odaklayıp okuyunuz. Cümleleri hızınızı artırarak en az üçer kere tekrar ediniz.
Yazın topladık.
gelmesi beraberce
ile gidip
olgunlaşan bahçeye
elmaları sonu
hafta
gördüğü
vitrininde elbiseyi
denedi
mağazanın
ve
gezerken
beğenerek
Çarşıda aldı.
Sinem çıkardı
karnı parasını dört
liraya
acıkınca cebinden
iki tane
okulun giderek simit
kantinine aldı.
52
CÜMLELERİ BLOK OKUMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 47
Yolda kaldı.
Herkes sever.
Anlat.
Bana anlat.
53
CÜMLELERİ BLOK OKUMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 48
Okudu.
Kitabını okudu.
54
CÜMLE OKUMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 49
Köye gitti.
Köye gitti.
Gitti.
55
BLOK OKUMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 50
Aşağıda kum saati şeklinde yazılmış cümleleri önce yukarıdan aşağı, sonra
da aşağıdan yukarıya gözünüzü noktalara sabitleyerek hızlıca okuyunuz. Bu
egzersizi hatasız okuyuncaya kadar veya en az üç kere tekrar ediniz.
Zeki temiz ve bakımlı olmak için her gün iki kere dişlerini fırçalar.
Dişlerini fırçalar.
Fırçalar.
Dişlerini fırçalar.
Zeki temiz ve bakımlı olmak için her gün iki kere dişlerini fırçalar.
56
BLOK OKUMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 51
Aşağıda birbirine bağlı ancak birbirinden gittikçe ayrılan cümlelerdeki kelime ve kelime
gruplarını gözünüzü noktalara sabitleyip okuyunuz. Bu egzersizi en az üç kere tekrar ediniz.
Serdar'ın
Zıplayıp koşacaktı.
Lambaları yaktı.
Planını uygulayacaktı.
Disiplinli çalışacaktı.
Amaç: Birbirinden ayrı olan kelimelerle cümle oluşturup hızlı okuma becerisi
kazandırmayı sağlar.
58
KELİME ARAMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 53
SONBAHAR
Mesut YAVUZTÜRK
59
BLOK OKUMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 54
Oooooo! Oooooo!
Gel Sevim, gel Selim,
Gelin bahçeye inelim,
Oyun alanına geçelim,
Suyu lıkır lıkır içelim,
Kendimizden geçelim,
Güzel bir oyun seçelim,
Oyunun kuralını bilelim,
Herkesi sayacak elim,
Çember şeklinde dizilelim,
Oyunda ebeyi seçelim,
Artık oyunumuza geçelim.
Mesut YAVUZTÜRK
60
ÖNEMLİ KELİMELERDEN ANLAM ÇIKARMA
Egzersiz - 55
Bizim ilçemizde, evimizin yakınlarında salı günleri pazar kurulur. Bu nedenle adı da
Salı pazarı'nda; meyve, sebze, süt ürünleri, kuruyemiş gibi birçok ürün satılır.
çok hoşuma gider. "Gel vatandaş, geeel! Kaya gibi domatesler, sulu sulu elmalar,
organik taze ürünler burada! Başka bir satıcının "Bal gibi kavunlar, bu kavunlardan
şeker hastaları uzak dursun, ucuz tatlı kavunlar buradaa! İşte bu pazarcıların
61
KELİME ARAMA / BULMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 56
bacağı var.
Aşağıda verilen cümle gruplarını okumadan grubun tamamını görerek alt sağ
köşede verilen kelimeleri en kısa sürede bulmaya çalışınız. Bu egzersizi yapar-
ken süre tutabilir veya başkasından yardım alabilirsiniz. Egzersizi aralıklarla en
az üç kere tekrar ediniz.
Çay yemekten önce mi içilir yoksa yemekten sonra mı? Bu kesinlikle saç-
ma sapan bir tartışma konusu. Dünya döndüğü için mi güzel, ben dünyayı gü-
zel gördüğüm için mi gibi başka başka sorularla da karşılaşıyoruz. O halde bu
tür soruları benim gibi cevaplamadan, cevabını merak etmeden geçin derim.
sapan güzel
Bir gün köylülerden birinin penceresinin camı kırılmıştı. Camı kırılan köy-
lü, bir sinirle önce Hasanların evine sonra Saffetlerin evine gelerek Saffet'i şi-
kayet etmişti. Aslında camı Hasan da, Saffet de kırmamıştı. Ama her ikisi de
hareketli ve yaramaz çocuklardı.
Böyle durumlar ve sonuçlarla ilgili "Adın çıkmış dokuza, inmez sekize."
ya da "Adın çıkacağına canın çıksın." şeklinde atasözlerimiz vardır.
sinirle çıkacağına
İki hafta sonra Dünya Çocuk Kitapları Haftası olarak kullanacak. Dün-
ya'nın bütün ülkelerinde yazarlar, çocukların okumaları için hikayeler, masallar
hatta şiir kitapları yazarlar. Bu önemli haftada çocuklara kitap okumayı sevdir-
me ve okuma alışkanlığı kazandırma amaç edinilir. Çocuklara çeşitli kitaplar
hediye edilir. Kitap okuma ve okuduğunu anlama yarışmaları düzenlenir. Haf-
tanın anlam ve önemi hakkında konuşmalar, yazılar, şiirler okunur. Boş za-
manlarda değil, her zaman kitap okumanın gerekliliği anlatılır.
yazarlar sevdirme alışkanlığı
63
UYGULAMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 58
Amaç: Bir metin içindeki önemli kelimeleri önemsizden ayırt ederek hızlı
okuma becerisi geliştirmeyi sağlar.
ÇAYIRLIKTA OYUN
Sevimli tavşan Topuz, çok erken gelmişti çayırlığa. O gün okul yoktu. Çünkü
günlerden Cumartesi idi. Topuz ile arkadaşları o gün birlikte oyun oynayacaklardı.
Çayırlığa Topuz'un arkadaşları birer birer gelmeye başladılar. Topkuyruk, To-
pak, Zıpzıp, Kopuk ve diğerleri... Hepsi çayırlıkta toplandılar. Topuz oynayacakları
oyunu arkadaşlarına anlattı. Kuralları öğretti. Arkadaşları onu dikkatlice dinlediler.
Tavşanlar içinden Topik mızıkçı idi. Oyunun ilk bölümünde konulan kurallara
uymadığı için yenilmiş, oyundan çıkmıştı. Topik yenildiği için oyunbozanlık ederek
arkadaşlarını yalnız bıraktı. Onun takımı, oyunu bir kişi eksik oynamak zorunda
kaldı.
Her oyunda kazanan ya da kaybeden mutlaka olacaktı. Topuz'un takımı oyu-
nu kazandığı için sevindiler. Karşı takımdan Topkuyruk, Topuz'un yanına gelerek;
— Çok güzel oynadınız ve hakkınızla kazandınız. Tebrik ederim.
Topuz da:
— Siz de çok güzel oynadınız. Eksik olmanıza rağmen çok iyi mücadele etti-
niz. Ben de sizi tebrik ediyorum, şeklinde cevap verdi.
Çayırlıkta asıl kazanan dostluk olmuştu. Oynadıkları oyunda herkes çok eğ-
lenmişti. Tavşanlar başka bir zaman başka bir oyunda buluşmak üzere güle oy-
naya evlerine dağıldılar.
64
UYGULAMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 59
Aşağıdaki metnin tamamı okunmadan önce koyu yazılmış olan kelimeleri hız-
lıca okuyunuz. Daha sonra metnin kelimelerini bloklar şeklinde hızlıca okuyup
anladıklarınızı karşılaştırınız. Bu egzersizi en az üç kere tekrar ediniz.
KAMPANYA
Okulumuzun koridoru, sınıfları ve bahçesi atık kağıt ve çöplerle doluydu.
Hizmetlilerden başkası da ilgilenmiyordu. Hizmetli de temizlemeye yetişemi-
yordu.
65
UYGULAMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 60
Türkler tarih boyunca bir çok devlet kurmuşlardır. Ve hiçbir milletin esareti
bakarız.
Yeni Türkiye Cumhuriyeti Devleti'ni bütün dünya ülkeleri bağımsız bir devlet olarak
yemekli bir davet vermişti. Yemekte her şey yolundaydı. Yemek sırasında yemek
yemek getiren garsonlardan biri ayağı takılıp yere düştü. Elindekiler yerlere saçıldı,
her taraf berbat olmuştu. Diğer garsonlar telaşla etrafı temizlemeye koyulmuştu.
Yaşanılan bu olaya Atatürk ile İngiltere kralı da şahit olmuştu. Bunun üzerine
ve daha birçok şeyi öğrettim ama birilerine uşaklık etmeyi öğretemedim, diyerek
ATATÜRK
Mesut YAVUZTÜRK
67
UYGULAMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 62
68
UYGULAMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 63
69
UYGULAMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 63
8-Kargi ile Since ormana giderlerken anneleri onları hangi konuda uyarmış?
11- İki kafadar ormanda topladıkları palamut ve cevizleri eve ne ile getirmişler?
70
UYGULAMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 64
71
UYGULAMA EGZERSİZİ
Egzersiz - 64
72