‫مسباہللارلنمحارلمیح‬

‫وتہشاخہنسیک‬

‫وتہشاخہنایکےہ؟اوراےسسکےیلاامعتسلایکاجاتےہ۔‬
‫وتہشاخہناکہنیبڈوژینیکااظتنیمرگناینےسکلسنماکیہمکحمےہ۔‪1974‬ںیم‬
‫اقمئایکایگ‪،‬ہیرمکحاونں‪،‬اقونناسزوں‪،‬ویبرورکسٹی‪،‬وفیجااکلہروںاوردرگی‬
‫اکحموکدرگیرایوتسںےکرسربااہن‪،‬وکحوتمںاورنیباالوقایمزعمزنییک‬
‫رطفےسشیپےیکاجےنواےلاحتفئراتھکےہ۔وتہشاخہنےکوقادعںیماہک‬
‫ایگےہہکنجولوگںرپوقادعالوگوہےتںیہاںیہنےفحتایاحتفئیکاالطعاکہنیبڈوژینوکدانیوہیگ۔‬
‫رمعاناخنےکالخفوتہشاخہندقمہمبکاورویکںدارئوہیئ؟‬
‫وتہشاخہنررفیسنسیکاتسگ‪2022‬ںیمنسحماشونہازرااھجناورولخمط‬
‫وکحتمےکدرگیایسدتساونںیکرطفےسدارئایکایگاھت‪،‬سجںیماسقب‬
‫وزریامظعرمعاناخنیکاناکیماکازلاماگلایایگاھتزلیسرویوینیکاالطعدےنی‬

‫اسقبوزریامظعرمعاناخن‬ ‫ےکےیلوجاسےنرباہراتسامرٹیکںیمرفوتخرکےکاحلصایکاھت۔‬
‫وگرگنناالسنئ‪،‬اپاتسکنڈومیرککٹیوموٹنمےکاقونناسزوںےنوقیم‬
‫ایلبمسےکرکیپسراہجرپوزیارشفاکوحاہلدای۔اسےکدعبارشفےنزمدیاکرروایئےکےیلررفیسن‬
‫فیچانشکیلرنشمکدنکسراطلسنراہجوکوجھبادای۔‬
‫وتہشاخہن‪،‬یپآیئیساوراالسمآابداہیئوکرٹاکاعمہلم۔‬
‫‪2021‬ںیم‪،‬االسمآابدےسقلعترےنھکواےلاکیاحصیفراانارباراخدلےناخنوکےنلمواےلاحتفئےک‬
‫ابرےںیمالیصفتتےکارجاءےکےیلولعمامتےکقحےکاقوننےکتحتاپاتسکناافنرنشیمنشیمک‬
‫( ‪(PIC‬وکاکیدروخاتسعمجرکایئ۔‬
‫احصیفراانارباراخدلاکایبنہکاوھنںےندروخاتسویکںعمجرکوایئ۔‬
‫اتسگ‪2020‬ںیمریمےھچکذراعئےناتبایہکوتہشاخہنےکراکیرڈںیماکیڑبییطلغےہاوروشادہآےگےھتوجہکانلمکمےھت۔‬
‫رھپںیمےنوکحتمےسولعمامتےکقحےکاقوننےکتحتالیصفتتامںیگن۔ےھجمااھچاتگلےہویکہکنہییسکیھباحصیفےکےیلرخف‬
‫یکابتےہبجاسیکاہکیندرتساثتبوہیتےہاوراحصیفریغاجدبناروہےتںیہ۔‬
 ‫نشیمکےندروخاتسوظنمررکےتوہےئٹنبیکڈوژینوکمکحدایہکوہاںیہنان‬
‫احتفئےکابرےںیمولعمامترفامہرکےوجاخنےنفلتخمرسربااہنتکلمم‬
‫ےساحلصےیکےھت۔‬

‫ٹنبیکڈوژینےناالسمآابداہیئوکرٹ( ‪(IHC‬ںیم‪PIC‬ےکااشکنیفمکحوکجنلیچ‬
‫ایک‪،‬سجںیماہکایگہکوتہشاخہنےکاحتفئیکالیصفتتاکارتشاکرکانریغاقونینےہ‪،‬ویکہکنٹنبیک‬
‫ڈوژیناکایخلےہہکاسےسنیباالوقایماقلعتترطخےںیمڑپاجںیئےگ۔ارپلی‪2022‬ںیم‪،‬تہب‬
‫یسدعایتلامسوتعںےکدعب‪IHC،‬ےناردشایکین‪،‬ڈیٹپااٹرینرنجلوکدہاتییکہکوہیپآیئیسےکمکح‬
‫یکلیمعتوکینیقیانبںیئہکاخنوکدہعہاھبنسےنلےکدعبےسےنلمواےلاحتفئیکالیصفتتےکااشکنف‬
‫ےکابرےںیمروپرٹدیاجےئ۔‬

‫انشکیلنشیمکاپاتسکنںیمرمعاناخناکاحتفئےنیلاکارتعاف۔‬

‫اییسیپےن‪8‬ربمتس‪2022‬وک‪،‬اخنےنوزریامظعےکدورانفلتخم‬
‫رسربااہنتکلممےسووصلےیکےئگاچراحتفئرفوتخرکےناکارتعاف‬
‫ایک۔اوہنںےندوعیایکہکاسےنوتہشاخہنےس‪21.56‬نیلمروےپںیم‬
‫وجاحتفئرخدیےوہرقتًابی‪58‬نیلمروےپںیمرفوتخوہےئ۔ےفحتںیمےساکیںیماکیرگاف‬
‫ڑھگیاورھچکفکسکنل‪،‬اکیاوگنیھٹاوراکیاگنہمملقاشلماھتہکبجابیقنیتںیماچرروسکیلڑھگایں‬
‫اشلمںیھت۔‬

‫وہاحتفئوجرمعاناخنےنرفوتخےیک‬
‫سیکںیمااحتدیوکحتمےکاقونناسزوںےناسقبوزریامظعےکالخفاےنپازلاامتیکامحتیےک‬
‫ےیلوبثتشیپےیکاوراپاتسکینآنیئےکآرلکیٹ‪،63‬نشکیس‪2‬اور‪3‬ےکاطمقبآرلکیٹ‪62‬ےکاسھتلم‬
‫رکانیکانایلہاکاطمہبلایک۔‬

‫آنیئاپاتسکنآرلکیٹ‪62‬نشکیس)‪(1‬۔‬

‫’’وکیئصخشسلجموشری(اپرٹنمیل)اکرنکبختنمایبختنموہےناکالہںیہنوہاگبجکتہکوہدھجمسار‪،‬‬
‫اصحلاورریغتدنم‪،‬دایتنداراورانیمہنوہ‪،‬اسےکالخفاقوننیکدعاتلںیموکیئاالعنہنوہ۔"‬
‫آرلکیٹ‪)1(62‬ویہقشےہسجےکتحتاسقبوزریامظعونازرشفیوک‪2017‬ںیمانالہرقاردایایگاھت۔‬

‫رمعاناخنےکارتعافاوردروخاتسزگارےکوشادہیکروینشںیم‪،‬انشکیلنشیمکےن‪2‬اوتکرب‪2022‬وک‬
‫وتہشاخہنررفیسنےکالخفہلصیفوفحمظرکایل۔‬

‫‪21‬اوتکرب‪2022‬وک‪،‬اییسیپےنوقیمایلبمسیکوموجدہدمترپالوگرکےنےکاےنپوفحمظدشہےلصیفاک‬
‫االعنایکاوراخنوکہنیبموطررپریغاالخیقروےیںیمولمثوہےن‪،‬وھجےٹدوعےرکےن‪،‬اورآرلکیٹ‬
‫‪)1(63‬ےکتحتررفیسنںیمطلغایبانتدےنیرپانالہرقاردےدای۔‬

‫اخنےن‪22‬اوتکرب‪2022‬وکاالسمآابداہیئوکرٹںیماسےلصیفوکجنلیچرکےتوہےئاہکہکاسےنوتہش‬
‫اخہنےساحتفئاقونینوطررپاحلصےیکاوررفوتخےساحلصوہےنوایلآدمینوکاےنپرھگیکرطف‬
‫اجےنوایلڑسکیکرمتمےکےیلاامعتسلایک‪،‬سجےسانےکوقبلاسےکڑپوویسںوکیھبافدئہ‬
‫وہا۔‬

‫اوہنںےنہییھبونٹایکہکرشفی‪،‬الیگیناورزرداریےسیجاسہقبڈیلروںےنوتہشاخہنےسےگنہم‬
‫احتفئرخدیےےھت(ومشبلاگڑایں‪،‬نجیکرخدیارییکااجزتںیہنےہ)ہکحضمزیخوطررپمکوتمیقں‬
‫رپ‪:‬ضعبوماعقرپ‪،‬ےطدشہتمیقےک‪20‬دصیفےسیھبمک‪،‬اہیںکتہکھچکاحتفئیھبےطدشہتمیق‬
‫ےک‪5%‬اور‪7%‬ےکدرایمنرخدیےاجرےہںیہ۔‬

‫اسےکربسکع‪،‬وزریامظعرےتہوہےئ‪،‬اخنےنوخدربرقاررےنھکیکرشحوکہنیمختدشہتمیقےک‪50‬‬
‫دصیفکتڑباھدایاھت‪-‬ویہرشحسجرپاوہنںےنرھپاحتفئرخدیےےھت۔‬
 ‫آزادیامرچاکاالعن‬
‫اسےکدعبرمعاناخنےنےلصیفےکالخفااجتحجےکےیل‪2022‬آزادیامرچ‪II‬اکاالعنایک۔رمعانےنابآلرخ‪25‬‬
‫اوتکرب‪2022‬وکاالعنایکہکالگنامرچ‪28‬اوتکربوکربلیٹوچکالوہرےسرشوعوہاگاوراالسمآابدںیمدرھےنںیم‬
‫دبتلیوہےنےسےلہپمتخوہاگ۔‬

‫رمعاناخنیقیقحآزادیامرچےساطخبرکےتوہےئ۔‬

‫احصیفدصفمیعنیکومت‬
‫‪30‬اوتکرب‪2022‬وکاکیاپاتسکینوینزیٹویلنیچیکاحصیفدصفمیعنرقبیےسامرچوکوکررکےنیکوکششےک‬
‫دوراناکیاحدےثںیماجںقحبوہںیئگ۔اسےناخنےکرٹکرپڑچےنھیکوکششیکاوراانپوتازنوھکیھٹیب‪،‬‬
‫زنیمرپرگیئگ‪،‬اوررٹکےسرکٹایئگ۔اےساتپسہلےلاجایایگنکیلےنچنہپرپاےسرمدہرقاردےدایایگ۔‬

‫انےکااقتنلرپاپاتسکنرحتکیااصنفیکایقدتےندصےماورمغاکااہظرایک۔رمعاناخنےناےنپآزادیامرچوک‬
‫اکیدنےکےیلروےنکاکاالعنایکاوروہانےکالہاخہنےسزعتتیےکےیلانیکراہشئاگہرپیھبےئگ۔‬

‫اسابتاکایخلراھکاجےئہکاحصیفدصفمیعنیکومتاکیاحدہثیھت۔‬

‫تہباسرےایسدتساونںاوراحصویفںےنیقیقحآزادیامرچوکوخینامرچیھبانہکرشوعرکدای۔اےکسدعبرمعاناخن‬

‫ےنیھبہیایبندایہکاںیھناجنےسامرےنیکاسزشیکاجریہےہاوراےساکیااقتنیمایذمیبہدشتدنسپیاکروایئ‬

‫انبرکشیپایکاجےئاگاوررھپویہوہااسیجرمعاناخنےیاہکاھت۔‬
 ‫رمعاناخنرپاقالتہنہلمح‬

‫‪3‬ونربموک‪،‬اےنپاحویمںےسرقتریرکےتوہےئ‪،‬انولعممحلسمارفادےناخنےکرنیٹنکرپوساروہےئان‬
‫رپوگایلںالچںیئیئگ۔اخنےکاکیاعمونےکاطمقبرٹکرپھچابرافرئگنیکیئگ۔‬

‫اخنوکداںیئاٹگنرپڈنپیلاوررانںیموگیلیگلاوراںیہنالوہرےکوشتک‬
‫اخمنومیمرلیرسنیکاتپسہلاڈنیررسیچرٹنیسلقتنمایکایگ‪،‬اہجںاناکالعج‬
‫اجریراہ۔انےکڈارٹکلصیفاطلسنےناہکہکارسکیےاورانیکسےس‬
‫ٹوٹٹایگاھت۔‬
‫ولعمموہاہکاخنیکاٹوگنںںیموگویلںےکڑکٹےےھتاوراناک ب یا‬

‫رمعاناخنےناہک‪"،‬ےھجم‪4‬وگایلںںیگل‪،‬ےھجمےلمحےساکیدنےلہپہتپالچہکوزریآابد‬
‫ںیم‪،‬اوہنںےنےھجمامرےناکوصنمہبانبای‪،‬ریمےاپسولعمامتےہہکاچرولوگںےن‬
‫ےھجملتقرکےناکوصنمہبانبای"۔‬
‫وبثتشیپےیکریغب‪،‬اخنےنوزریامظعابہشزرشفی‪،‬وزریداہلخراانانثءاہللاوررجیمرنجللصیفرپازلام‬
‫اگلای‪،‬وجاکیرئنیسایلیٹنسنجااکلہرںیہ۔‬

‫اےکسدعبھچکرعےصکترمعاناخناتپسہلںیمرےہاوراےکسدعب‪21‬ونربم‪2022‬وکانشکیلنشیمکےن‬
‫وتہشاخہنےکوحاےلےساکیررفیسنرٹالئوکرٹوکاخنےکالخفوفدجاریاکرروایئرشوعرکےن‬
‫ےکےیلاجیھب۔انشکیلاٹکییکدہعف‪170،137‬اور‪167‬ےکاطمقبڈرٹسٹکاڈنینشیسججےنررفیسن‬
‫ووصلایک۔‬

‫رحترییےلصیفںیماہکایگہکاخنےنانشکیلاٹکی‪2017‬ےکنشکیس‪167،137‬اور‪173‬ںیمایبنرکدہ‬
‫وقانینوک"اجنوبھجرک"وتڑااوراییسیپوکاینپالیصفتتںیم"طلغایبن"اور"طلغاالعن"رفامہایک۔امیل‬
‫اسل‪21-2020‬ےکےیلاسیکرطفےسدارئرکدہااثےثاورواابجتعمجرکوایئیگ۔‬
‫ل‬
‫اییسیپےنازلاماگلایہکاخن"دبونعاینیکاکررواویئں"ںیمولمثںیہ‪،‬اسیجہکا ییکشنزاٹکی‪2017‬‬
‫ےکنشکیس‪167‬اور‪173‬ںیمایبنایکایگےہ‪،‬وجایساقوننےکنشکیس‪174‬ےکتحترجمامہنےہ‪،‬طلغ‬
 ‫ایبانتاورطلغایبانتدےرک۔انشکیلاٹکیےکنشکیس‪)2(190‬ےکاطمقبنشیمکےناخنےکالخف‬
‫وھجاٹاالعنرکےنرپوفدجاریازلاامتاعدئرکےناکمکحدایاھت۔‬
‫‪27‬دربمس‪2022‬وکاالسمآابداہیئوکرٹےناکہنیبڈوژینوکدہاتییکہکوہ‪1947‬ےسوتہشاخہنےس‬
‫احلصرکدہاحتفئیکالیصفتتاتبںیئ۔وخاہجاحرثوکاخنیکاپریٹ‪،‬اپاتسکنرحتکیااصنفےنوتہش‬
‫اخہنسیکےکےیلاےنپولیکےکوطررپراھکاھت۔‬
‫‪30‬امرچ‪2023‬وک‪،‬اخنےکالخفدقمےمیکامستعدیعارطفلاورراضمنیکوہجےس‪29‬ارپلیکت‬
‫ومرخرکدییئگ۔‪4‬ارپلی‪2023‬وکانشکیلرپسوازئرےنلبقازوتقامستعیکدروخاتسیک‪،‬دعاتلےن‬
‫دعبازاں‪8‬ارپلیوکاییسیپیکدروخاتسرپ‪11‬ارپلیوکامستعرکےناک‬
‫ہلصیفایک۔‪10‬یئم‪2023‬وک‪،‬اخنرپاڈیلنشینشیسججامہویںدالورےنرفد‬
‫رجماعدئیک‪،‬وہنجںےنسیکیکاسحتیسرپارتعااضتےساافتقںیہنایک۔‬
‫‪IHC‬ےن‪8‬وجن‪2023‬کترجمامہناکرروایئوکاعریضوطررپروکدای۔وجنںیم‬
‫ض‬
‫امسںیتعدوابرہرشوعوہںیئ‪،‬سجںیمفیچسٹسجاعرمافروقےندیعاال حییکوہجےس‪23‬وجن‪2023‬وکاانپ‬
‫ہلصیفوفحمظرکایل۔‪4‬وجالیئ‪2023‬وک‪،IHC،‬فیچسٹسجاعرمافروقیکدصارتںیمججدالورےساہکہکوہاست‬
‫دونںںیموفدجاریاکرروایئوکاخرجرکےنےکےیلاخنیکدروخاتساکدوابرہاجزئہںیل۔ججدالورےن‪9‬وجالیئ‬
‫‪2023‬وکہلصیفدایہکررفیسناقلبامستعےہاورلطعتیکاکرروایئاجریےہ۔‬

‫‪5‬اتسگ‪2023‬وک‪،‬االسمآابدیکرٹالئوکرٹےنوتہشاخہنسیکںیمرمعاناخنوک‬
‫انشکیلاٹکییکدہعف‪174‬ےکتحت"دبونعاین"اکرجممرقاردایاوراںیہننیتاسلدیق‬
‫ےکاسھتاسھت‪10‬الھکروےپرجامےنیکزساانسیئ۔اخنوکایسدنرحاتسںیمےلایل‬
‫ایگاورلیججیھبدایایگ‪،‬ہکبجانیکاقونینمیٹےن‪8‬اتسگوکزساےکالخفالیپدارئیک۔‬

‫اابتنہ‬
‫امتمرتولعمامتاسآرلکیٹںیمفلتخموبیاسٹئاوروینززلنیچےساحلصیکیئگےہ۔وکیئیھبریغرضوریایوخدےسربخاشعئںیہنیکیئگ۔‬

‫‪Written by; Sajawal Baloch‬‬ ‫‪Date;17-08-2023‬‬