Aakash Institute

કરણ : 1 ધોરણ-12 ભૌિતકિવ ાન તારીખ : 19/05/23

કુ//X
લ ગુણ : 21 Boards Assignment
rð¼k„ A
//X
• Lke[u ykÃku÷k «&LkkuLkk {køÞk {wsçk W¥kh ÷¾ku. («íÞufLkk 1 økwý) [21]

1. yuf ÄkíkwLkk økku¤kLku MÃk~Þko rðLkk ík{u íkuLku fuðe heíku ÄLk rðãwík¼krhík fhe þfþku ?
2. yuf 5ËkÚko{ktÚke çkeò ÃkËkÚko{kt Ëh MkufLzu 109 R÷uõxÙkìLk síkk nkuÞ íkku çkeò ÃkËkÚko Ãkh fw÷ 1 C rðãwík¼kh Úkðk {kxu fux÷ku
Mk{Þ ÷køkþu ?
3. yuf 5kýe ¼hu÷k ÃÞk÷k{kt fux÷k ÄLk yLku Éý rðãwík¼khku nþu ?
4. çku ®çkËwðíkT rðãwík¼khku ðå[uLkk ÂMÚkíkrðãwík çk¤ {kxuLkku fw ÷tçkLkku rLkÞ{ yLku çku ÂMÚkh ®çkËðíkT ˤku ðå[u Lkk økwhwíðçk¤ {kxuLkku
LÞqxLkLkku rLkÞ{ yu çktLkuLkku ykÄkh rðãwík¼khku/ˤku ðå[u Lkk ytíkhLkk ÔÞMík-ðøko Ãkh Au . (a) (i) R÷uõxÙ kì Lk yLku «kux ku Lk yLku
(ii) çku «kuxkuLk ðå[u ÷køkíkk yk çk¤kuLkk {kLkLkk økwýku¥kh ÃkhÚke íku{Lke «çk¤íkkLke Mkh¾k{ýe fhku. (b) R÷uõxÙkìLk yLku «kuxkuLk
1 Å (» 10–10 m) Ëqh nkuÞ íÞkhu íku{Lkk ÃkhMÃkh ykf»koý çk¤Úke WËT¼ðíkk R÷uõxÙkìLk yLku «kuxkuLkLkk «ðuøk þkuÄku.
(mp = 1.67 ´ 10–27 kg, me = 9.11 ´ 10–31 kg). G = 6.67 ´ 10–11 Nm2 kg–2, k = 9 ´ 109 Nm2C–2

5. ÄkíkwLkk rðãwík¼krhík økku¤k A Lku LkkÞ÷kuLkLke Ëkuhe ðzu ÷xfkðu÷ Au. ykf]rík (a){kt ËþkoÔÞk {wsçk yðknf nkÚkk (nìLz÷) ðzu
Ãkfzu÷ çkeòu rðãwík¼krhík økku¤ku B, A Lke LkSf yuðe heíku ÷kððk{kt ykðu Au fu íku{Lkkt fuLÿku ðå[uLkwt ytíkh 10 cm nkuÞ.
ykLkkÚke Úkíkwt A Lkwt yÃkkf»koý LkkUÄðk{kt ykðu Au. (Ëk¾÷k íkhefu, yuf «fkþrfhý ðzu íkuLku «fkrþík fhe ÃkzËk Ãkh íkuLkwt
ykðíkoLk/MÚkkLkktíkh {kÃkeLku). A yLku B økku¤kykuLku yLkw¢{u C yLku D rðãwík¼krhík økku¤kyku MkkÚku ykf]rík (b){kt ËþkoÔÞk {wsçk
MÃkþo fhkððk{kt ykðu Au. nðu C yLku D Lku Ëqh fhe B Lku A Lke LkSf íku{Lkkt fuLÿku ðå[uLkwt ytíkh 5.0 cm ÚkkÞ íku{ ÷kððk{kt
ykðu Au. ykf]rík (c). fw÷tçkLkk rLkÞ{Lkk ykÄkhu A Lkwt yÃkkf»koý fux÷wt Úkþu ? A íkÚkk C økku¤kyku yLku B yLku D økku¤kykuLkkt
Ãkrh{ký Mk{kLk Au. A yLku B ðå[uLkk ytíkhLke Mkh¾k{ýeyu íku{Lkkt Ãkrh{ký yðøkýku.

B
+ +
+ +A + +A B +
+ +
10 cm + +C D +
(a)

B (b)
+ +A +

5 cm
(c)
6. l ÷tçkkELkk Mk{çkksw rºkfkuýLkk rþhku®çkËwyku Ãkh ºký rðãwík¼khku q1, q2, q3 Ëhuf q çkhkçkh Au, íkuðk {qfu÷ Au. ykf]rík{kt ËþkoÔÞk {wsçk
rºkfkuýLkk {æÞfuLÿ Ãkh {qfu÷k rðãwík¼kh Q (q suðk s r[nTLk MkkÚku) Ãkh ÷køkíkwt çk¤ fux÷wt nþu ?
A
q1 = q
r̂

l F3 Q F2 l
O
F1

B C
q2 = q D l q3 = q
 l ÷tçkkELkk Mk{çkksw rºkfkuýLkk rþhku®çkËwyku Ãkh ºký rðãwík¼khku q1, q2, q3 Ëhuf q çkhkçkh Au, íkuðk {qfu÷ Au. ykf]rík{kt ËþkoÔÞk {wsçk
rºkfkuýLkk {æÞfuLÿ Ãkh {qfu÷k rðãwík¼kh Q (q suðk s r[nTLk MkkÚku) Ãkh ÷køkíkwt çk¤ fux÷wt nþu ?
A
q1 = q
r̂

l F3 Q F2 l
O
F1

B C
q2 = q D l q3 = q

7. ykf]rík{kt ËþkoÔÞk {wsçk q, q yLku – q rðãwík¼khkuLku Mk{çkksw rºkfkuýLkk rþhku®çkËwyku Ãkh {qfðk{kt ykðu Au. Ëhuf rðãwík¼kh
Ãkh fux÷wt çk¤ ÷køkþu ?
C–q

q q
A B
8. yuf R÷uõxÙkìLk 2.0 ´ 104 NC–1 Lkk rLkÞr{ík rðãwíkûkuºk{kt 1.5 cm sux÷k ytíkhLkwt ÃkíkLk Ãkk{u Au. ykf]rík (a). ûkuºkLkwt {kLk
y[¤ hk¾eLku íkuLke rËþk W÷xkððk{kt ykðu Au yLku íku{kt yuf «kuxkuLk íkux÷k s ytíkhLkwt ÃkíkLk Ãkk{u Au. ykf]rík (b). Ëhuf
rfMMkk{kt ÃkíkLk {kxu ÷køkíkku Mk{Þ økýku. ‘økwhwíðLke yMkh nuX¤ {wõík ÃkíkLk’ MkkÚkuLkku íkVkðík sýkðku. (q = 1.6 ´ 10–19 C,
me = 9.11 ´ 10–31 kg, mp = 1.67 ´ 10–27 kg)
– – – + + +
–e +e

+ + + – – –
(a) (b)

9. 10–8 C yLku – 10–8 C {qÕÞLkk çku ®çkËwðíkT rðãwík¼khku yLkw¢{u q1 yLku q2 yufçkeòÚke 0.1 m ytíkhu {qfu÷k Au. ykf]rík{kt
Ëþkoðu÷ A, B yLku C ®çkËwykuyu rðãwíkûkuºk økýku.
é 1 ù
êK = = 9 ´ 109 Nm 2C -2 ú
ë 4pe 0 û
®
E1C
120°
®
C EC
®
E2C

0.1 m 0.1 m

® ® q1 ® ® q2
E1B B E2B A E1A E2A
+ –
0.05 m 0.05 m 0.05 m

10. çku rðãwík¼khku ± 10 mC yufçkeòÚke 5.0 mm ytíkhu {qfu÷k Au. (a) ykf]rík (a) {kt ËþkoÔÞk {wsçk zkÞÃkku÷Lke yûk ÃkhLkk, íkuLkk
fuLÿÚke 15 cm Ëqh ÄLk rðãwík¼kh çkksw ykðu÷k P ®çkËwyu yLku (b) ykf]rík (b) {kt ËþkoÔÞk {wsçk O {ktÚke ÃkMkkh Úkíke yLku yûkLku
÷tçk hu¾k Ãkh O Úke 15 cm Ëqh hnu÷k Q ®çkËwyu rðãwíkûkuºk þkuÄku. [k = 9 ´ 109 Nm2 C–2]

r
r
A O B
– +
–10 +10 P A O B
mC mC –10 C +10 C
 fuLÿÚke 15 cm Ëqh ÄLk rðãwík¼kh çkksw ykðu÷k P ®çkËwyu yLku (b) ykf]rík (b) {kt ËþkoÔÞk {wsçk O {ktÚke ÃkMkkh Úkíke yLku yûkLku
÷tçk hu¾k Ãkh O Úke 15 cm Ëqh hnu÷k Q ®çkËwyu rðãwíkûkuºk þkuÄku. [k = 9 ´ 109 Nm2 C–2]

r
r
A O B
– +
–10 +10 P A O B
mC mC –10 C +10 C
(a) yûk (b) rð»kwð ð]¥k Ãkh
1 1
11. ykf]rík{kt rðãwíkûkuºkLkk ½xfku E x = a x 2 , Ey = Ez = 0 Au. ßÞkt a = 800 N/C m 2 (a) ½Lk{ktÚke VT÷õMk yLku (b) ½LkLke
ytËhLkk rðãwík¼khLke økýíkhe fhku. a = 0.1 m Äkhku. [e0 = 8.85 ´ 10–12 C2N–1 m–2]
y

a
a
a
n̂L n̂R
a x
x = 2a
a
a
z

12. yuf rðãwíkûkuºk ÄLk x {kxu ÄLk x-rËþk{kt yLku Mk{kLk Au íku {s Éý x {kxu íku x÷k s {qÕÞLkwt Mk{kLk yLku Éý x-rËþk{kt
® ®
Au. x > 0 {kxu E = 200iˆ N/C yLku x < 0 {kxu E = 200iˆ N/C ykÃku÷ Au. 20 cm ÷t çkkE yLku 5 cm rºkßÞkLkk
Lk¤kfkhLkwt fuLÿ Qøk{®çkËw Ãkh yLku yûk x-rËþk{kt Au , su Úke yu f MkÃkkxe x = + 10 cm yLku çkeS x = – 10 cm ykøk¤
Au. su ykf]rík{kt çkíkkðu÷ Au. (a) Ëhuf MkÃkkx çkkswyku{ktÚke çknkh ykðíkwt fw÷ VT÷ õMk fux÷wt Au ? (b) Lk¤kfkhLke ð¢ çkksw{ kt Úke
VT÷õMk fux÷wt Au ? (c) Lk¤kfkh{ktÚke çknkh ykðíkwt fw÷ VT÷õMk fux÷wt Au ? (d) Lk¤kfkhLke ytËh fw÷ rðãwík¼kh fux÷ku Au ?
[e0 = 8.854 ´ 10–12 C2 N2 m–2 ]

13. Ãkh{kýw {kxuLkk «khtr¼f {kìz÷{kt Ze rðãwík¼kh Ähkðíkwt ÄLk rðãwík¼krhík ®çkËwðíkT LÞwÂõ÷ÞMk íkuLke ykMkÃkkMk R rºkßÞk MkwÄe
rLkÞr{ík ½LkíkkLkk Éý rðãwík¼kh ðzu ½uhkÞu÷wt Au. Mk{økúÃkýu Ãkh{kýw íkxMÚk Au. yk {kìz÷ {kxu LÞwÂõ÷ÞMkÚke r ytíkhu
rðãwíkûkuºk fux÷wt nþu ?
14. íkktçkkLkk Ëhuf 1 g ˤLkk çku økku¤kyku yufçkeòÚke 1 m Lkk ytíkhu hk¾u÷k Au. òu íku{kt «kuxkuLkLke MktÏÞk fhíkkt R÷uõxÙkìLkLke MktÏÞk
1 % sux÷e ykuAe nkuÞ, íkku íku{Lke ðå[u ÷køkíkwt rðãwíkçk¤ þkuÄku. íkktçkkLkku Ãkh{kýw¼kh 63.54 g/mol, Ãkh{kýw¢{ktf 29,
yìðkuøkuzÙku ytf NA = 6.023 ´ 1023 mol-1 yLku k = 9 ´ 109 SI Au.
15. yuf ÃkËkÚko Ãkh Q sux÷ku rðãwík¼kh ÃkÚkhkÞu÷ku Au. yk ÃkËkÚkoLkk çku xwfzk fuðe heíku fhðk òuRyu fu suÚke íku{Lkk Ãkh hnu÷
rðãwík¼khku ðå[u ykÃku÷k ytíkh {kxu ÷køkíkwt çk¤ {n¥k{ nkuÞ ?
16. a rºkßÞkLkk ðíkwo¤Lkk ÃkrhÎk Ãkh rðãwík¼khLke hu¾eÞ ÎkLkíkk l = l0cos2q Au, íkku íkuLkk (ÃkrhÎk) Ãkh hnu÷ fw÷ rðãwík¼kh
é 2p ù
ê
ê ò
þkuÄku. Hint : cos 2 q d q = p ú
ú
ë 0 û
17. ykf]rík{kt Ëþkoðu÷ a ÷tçkkELkk [kuhMk Ãkh rðãwík¼khLke Ãk]»XÎkLkíkk s = s0xy Au, íkku yk [kuhMk Ãkh fw÷ rðãwík¼kh þkuÄku.
Þk{kûk ÃkØrík ykf]rík{kt Ëþkoðe Au.
Y

a
(x, y)

O X
a
 ® x i$ + y $j
18. fku E rðMíkkh{kt «ðíko{kLk rðãwíkûku ºk Võík x yLku y-Þk{ku Ãkh, Mkqº k E = b {wsçk ykÄkrhík Au. ynª b
x2 + y2
y[¤ktf Au. Þk{kûkkuLkk Qøk{rçktËw Ãkh suLkwt fuLÿ nkuÞ íkuðk r rºkßÞkLkk økku¤kLkk Ãk]»X MkkÚku Mktf¤kíkwt rðãwíkVT÷õMk þkuÄku.
19. 2 ´ 10-8 C Lkk rðãwík¼khkuLku yuf çkeòÚke 2 mm Ëqh {qfeLku yuf rðãwík zkÞÃkku÷ h[ðk{kt ykðu Au. 4 ´ 10-4 C/m
sux÷e hu¾eÞ rðãwík¼kh ÎkLkíkk Ähkðíkk ¾qçk s ÷ktçkk íkkhLke ÃkkMku yk zkÞÃkku÷Lku, ykf]rík{kt ËþkoÔÞk {wsçk, yuðe
heíku {qfu÷ Au fu suÚke zkÞÃkku÷Lkku Éý rðãwík¼kh íkkhÚke 2 cm Lkk ytíkhu hnu, íkku yk zkÞÃkku÷ Ãkh ÷køkíkwt çk¤ þkuÄku.
k = 9 ´ 109 Nm 2 C-2 ÷ku .

r+

r–
– + P
X
2cm 2mm
r

®
20. yuf rðãwík zkÞÃkku÷ p Lku Mk{kLk rðãwíkûkuºk{kt {qfe Au. nðu íkuLku íkuLke Mk{íkku÷Lk ÂMÚkrík{ktÚke q sux÷k Mkqû{ fkuýu ¼ú{ý ykÃke
1 pE
Akuze Ëuðk{kt ykðu Au, íkku Mkkrçkík fhku fu yk zkÞÃkku÷ f = ykð]r¥k MkkÚku Mkh¤ ykðíkoøkrík fhu Au. yºku I yu
2p I
zkÞÃkku÷Lke szíðLke [kf{kºkk Au.
21. nkRzÙkusLk Ãkh{kýw{kt «kuxkuLkLke ykswçkksw ¼ú{ý fhíkkt R÷uõxÙkì LkLkk ¼ú{ýfûkkLke rºkßÞk 0.53 Å Au, íkku R÷uõxÙkì LkLkku
rºkßÞkðíkeo «ðuøk yLku íkuLkku fkuýeÞ ðuøk þkuÄku.
 Aakash Institute
કરણ : 1 ધોરણ-12 ભૌિતકિવ ાન તારીખ : 19/05/23
કુ//X
લ ગુણ : 21 Boards Assignment
rð¼k„ A
//X
• Lke[u ykÃku÷k «&LkkuLkk {køÞk {wsçk W¥kh ÷¾ku. («íÞufLkk 1 økwý) [21]

1.

Welcome To Future - Quantum Paper

2.

3.

Welcome To Future - Quantum Paper

4.

Welcome To Future - Quantum Paper

5.

Welcome To Future - Quantum Paper

6.

Welcome To Future - Quantum Paper

Welcome To Future - Quantum Paper
7.

Welcome To Future - Quantum Paper

Welcome To Future - Quantum Paper
Welcome To Future - Quantum Paper
8.

Welcome To Future - Quantum Paper

9.

Welcome To Future - Quantum Paper

Welcome To Future - Quantum Paper
10.

Welcome To Future - Quantum Paper

Welcome To Future - Quantum Paper
Welcome To Future - Quantum Paper
11.

Welcome To Future - Quantum Paper

12.

Welcome To Future - Quantum Paper

13.

Welcome To Future - Quantum Paper

Welcome To Future - Quantum Paper
14.

Welcome To Future - Quantum Paper

15.

16.

Welcome To Future - Quantum Paper

17.

18.

Welcome To Future - Quantum Paper

19.

Welcome To Future - Quantum Paper

20.

Welcome To Future - Quantum Paper

21.

Welcome To Future - Quantum Paper